საქართველო
კატეგორია - საქართველო
 
„სამხრეთის კარიბჭე“ ერთ-ერთი ის მედია გამოცემაა, რომელიც ხელისუფლების მიერ ხელმეორედ ინიცირებულ „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ რუსულ კანონს აპროტესტებს და „უცხო ძალის ინტერესების გამტარებელ ორგანიზაციად“ დარეგისტრირებას არ აპირებს. 

Sknews.ge საინფორმაციო პორტალია სამცხე-ჯავახეთიდან, რომელიც გაზეთ „სამხრეთის კარიბჭეს“ ბაზაზე შეიქმნა. გაზეთის დაარსებას ხელი „ომისა და მშვიდობის გაშუქების ინსტიტუტმა“ (IWPR) შეუწყო. პორტალი კი „ფონდი ღია საზოგადოება -საქართველო“-ს ფინანსური მხარდაჭერით შეიქმნა. ვებ გვერდზე გამოქვეყნებული  ხედვის მიხედვით, Sknews.ge „მხარს უჭერს სამოქალაქო ინიციატივებს; ხელს უწყობს ახალგაზრდების გააქტიურებას; ამკვიდრებს რეგიონში სამოქალაქო ჟურნალისტიკას; ხელს უწყობს რეგიონის სომხურენოვანი მოსახლეობის ინფორმირებულობის გაზრდას და მათ ინტეგრირებას ქართულ საზოგადოებაში; ხელ უწყობს მოსახლეობის წინაშე ხელისუფლების ანგარიშვალდებულების გაზრდას და დემოკრატიული ღირებულებების დამკვიდრებას“.

„ქართული ოცნების“ „რუსული კანონი“ საფრთხეს სწორედ ისეთ დამოუკიდებელ მედია საშუალებებს უქმნის, რომლებიც უმეტესწილად საერთაშორისო დონორებისგან ფინანსდებიან. არსებობის პრობლემა ექმნებათ რეგიონულ მედიებსაც, რომლებსაც სხვა გამოწვევებიც უხვად აქვთ, არადა მათ რეგიონისა და მათი მაცხოვრებლებისთვის სასიცოცხლო მნიშვნელობა ენიჭებათ. 

როგორც „სამხრეთის კარიბჭის“ რედაქტორი, თინათინ ზაზაძე „მედიაჩეკერთან“ ინტერვიუში ამბობს, პორტალი სამცხე–ჯავახეთის მოსახლეობას ახალ ამბებს ამ დრომდე როგორც ქართულ, ისე სომხურ ენაზე აწვდის. sknews.ge-ის დონორები კი სხვადასხვა წლებში სხვადასხვა იყო, ძირითადად ,,დემოკრატიის ეროვნული ფონდი“ (NED) , „ფონდი ღია საზოგადოება -საქართველო“ და Deutsche Welle (DW) . ამჯერად, მათი დამფინანსებელი BBC MA და „ევროპის ფონდია“. თინათინ ზაზაძის განმარტებით, მათ მცირე სარეკლამო შემოსავალი აქვთ.

რეგიონისა და მისი მაცხოვრებლებისთვის “სამხრეთის კარიბჭის“ მნიშვნელობაზე კითხვის საპასუხოდ ზაზაძე ამბობს: „,,სამხრეთის კარიბჭე“ იყო რეგიონში პირველი ორენოვანი გაზეთი და მახსოვს ის დღეები, როცა სოფლებში ხდებოდა გავრცელება, დღითიდღე როგორ იზრდებოდა ხელმომწერთა რიცხვი. ყოველდღიურად ცალკე სოციალურ ქსელში მოგვდის წერილები დახმარების თხოვნით, ოფისში ყოველდღიურად გვაკითხავს მოსახლეობა, რაც ნიშანია იმისა, რომ მათ სჭირდებათ „სამხრეთის კარიბჭე“ და ისინი გვენდობიან“. მან ინტერვიუს დროს ჭელის მეჩეთთან დაკავშირებული ამბავიც გაიხსენა. 

„მედიაჩეკერთან“ ისაუბრა მისმა წინამძღარმა ჯამბულ აბულაძემაც: „„სამხრეთის კარიბჭე“ ჩვენთვის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი მედია პლატფორმაა. მასთან მჭიდრო ურთიერთობა გვაქვს 2013 წლიდან, ჭელის მინარეთის გარშემო განვითარებული მოვლენების შემდეგ. მაშინ „სამხრეთის კარიბჭე“ პირველი იყო, ვინც ეს ამბავი გაახმაურა და რომ არა ისინი, შესაძლებელია მოქმედება სულ სხვაგვარად, გაცილებით უფრო მძიმედ განვითარებულიყო. სახელმწიფოს შესაძლებელია, გაცილებით უფრო მეტი, ზედმეტი ძალა გამოეყენებინა. საერთოდ დამოუკიდებელი მედია პლატფორმების როლი ძალიან დიდია, ახლანდელი ადიგენის შემთხვევას გავიხსენებ, აქაც ეს მედიები რომ არ აშუქებდნენ ამგვარ შემთხვევებს, არავინ იცის რა იქნებოდა.“
 
როგორ აისახება რუსული კანონის მიღება „სამხრეთის კარიბჭეზე“?
 
 
თინათინ ზაზაძე, რედაქტორი: „დავიწყებ იმით, რომ დარეგისტრირებას არ ვაპირებთ, ეს არის ჩვენი გუნდის ერთსულოვანი გადაწყვეტილება. ვერ წარმომიდგენია გვერქვას „უცხოური ინტერესების გამტარებელი ორგანიზაცია“. 

წარმოიდგინეთ, ავდივართ მაღალმთიან სოფელში და იქ ხალხმა თავისი პრობლემების შესახებ უნდა მოგვიყვეს. ახლა დავსვამ კითხვას, რატომ უნდა გვენდონ ჩვენ უცხო ქვეყნის ინტერესების გამტარებლებს და გვესაუბრონ ქვეყანაში არსებულ პრობლემებზე?  შეიძლება ერთ წელში ამ კანონის შესახებ ვერ გაიგონ, მაგრამ მეორე, მესამე წელს ხომ ყველას ეცოდინება, რომ ჩვენ, ჟურნალისტები ვართ უცხო ქვეყნის ინტერესების გამტარებლები და თავიანთი ქვეყნის ინტერესებიდან გამომდინარე მოსახლეობა ჩაიკეტება.
 
 
ახლა როცა საჯარო სამსახურებიდან ვერ ვიღებთ საჯარო ინფორმაციას თვეობით, ძალიან უხერხულია ჩვენს გამჭირვალობაზე საუბარი, რადგან სულ მცირე ოთხი კანონი არეგულირებს არასამთავრობო სექტორისა და მედიის გამჭვირვალობას. 
 
ხელმოწერა ნიშნავს, ვეთანხმებით იმას, რასაც წლების განმავლობაში ვებრძვით და ვეწინააღმდეგებით. ჩვენი ფინანსები ისედაც გამჭვირვალეა, ამას ყოველთვიურად ამოწმებს არაერთი სახელმწიფო უწყება. 
 
არ დარეგისტრირების შემთხვევაში დავჯარიმდებით, რისი გადახდის საშუალებაც მედიას არ აქვს. საბოლოოდ, რედაქციის დაკეტვა მოგვიწევს, ხელისუფლების მიზანიც სწორედ ესაა. ჩაახშოს და გააქროს რეგიონში კრიტიკული აზრი.
 
ამ ვითარებაში ბუნებრივია ვეღარ შევძლებთ იმ ადამიანების დახმარებას, ვისთვისაც სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია ჩვენი, დამოუკიდებელი და ობიექტური მედიის არსებობა.
 
ხელისუფლებამ ამისთვის მზადება დიდი ხნის წინ დაიწყო, კრიტიკული მედიისთვის ჩაიკეტა ყველა სახელმწიფო უწყება, ინფორმაციას ვერ ვიღებთ ვერც წერილობით გამოთხოვნის შემთხვევაში. მიზანმიმართული ცრუ კამპანიით ცდილობენ მოქალაქეები შეცდომაში შეიყვანონ“. 

„უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ რუსული კანონის საკომიტეტო განხილვა ორშაბათს, 15 აპრილს გაიმართება. საკომიტეტო მოსმენის პარალელურად, თბილისში საპროტესტო აქციაა დაგეგმილი.

„ქართულმა ოცნებამ“ რუსული კანონი საკანონმდებლო ორგანოში მეორედ წარადგინა. ამჯერად კანონის პროექტში ტერმინი „უცხოური აგენტი“ ჩანაცვლდება ფრაზით - „უცხოური ძალის ინტერესების გამტარებელი ორგანიზაცია“. ტერმინში - „უცხოური ძალა“ კი იგულისხმება ისეთი ფონდი, ასოციაცია, კორპორაცია, კავშირი და ა.შ. რომელიც დაფუძნებულია უცხო სახელმწიფოს ან საერთაშორისო სამართლის საფუძველზე.

გასულ წელს მასობრივი საპროტესტო გამოსვლების ფონზე ხელისუფლებამ „რუსული კანონი“ უკან გაიწვია და მთელი წლის განმავლობაში ამტკიცებდა, რომ მას აღარ მიუბრუნდებოდა. მმართველი პარტია ამჯერად მისი მიღებას მიმდინარე სესიის ბოლომდე აანონსებს. რეგლამენტის თანახმად, კი საგაზაფხულო სესია ივნისის ბოლოს იხურება.

მმართველი პარტიის მიერ დარეგისტრირებული „რუსული კანონის“ პროექტის მიხედვით, „უცხოური ძალის ინტერესების გამტარებელ ორგანიზაციად“ მედიაგამოცემებიც მიიჩნევა. მათ საჯარო რეესტრში დარეგისტრირება კანონის მიღებიდან რამდენიმე თვეში მოუწევთ. თავის არიდება ან დადგენილ ვადაში საფინანსო დეკლარაციის არ წარდგენა კი გამოიწვევს ჯარიმას 25 000 ლარით. განსაზღვრულია სხვა ოდენობის ჯარიმებიც. 

„რუსული კანონი“ იძლევა პროექტით განსაზღვრული მოთხოვნების შესრულების მონიტორინგის შესაძლებლობასაც. მათ შორის ამის საფუძველი შეიძლება გახდეს იუსტიციის სამინისტროსთვის წარდგენილი განცხადება კონკრეტულ ორგანიზაციაზე სათანადო მინიშნებით. 

„უცხოური ძალის ინტერესების გამტარებელ ორგანიზაციად“ განისაზღვრება მედიასაშუალებები:
  - ისეთი არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირი, [რომელიც არ არის დაფუძნებული ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ] რომელმაც 1 წლის განმავლობაში შემოსავლის 20%-ზე მეტი საზღვარგარეთიდან მიიღო.
 
  - ისეთი მაუწყებელი, რომელმაც  1 წლის  შემოსავლის 20%-ზე მეტი საზღვარგარეთიდან მიიღო.
 
  - ისეთი იურიდიული პირი, რომელიც ერთპიროვნულად ან სხვასთან ერთად ფლობს ბეჭდურ მედია საშუალებას და 1 წლის შემოსავლის 20%-ზე მეტი საზღვარგარეთიდან მიიღო.
 
  - ისეთი იურიდიული პირი, რომელიც ერთპიროვნულად ან სხვასთან ერთად ფლობს ან/და იყენებს მასობრივი ინფორმაციის სახელმწიფო ენაზე გამავრცელებელი ინტერნეტსაშუალებისთვის განკუთვნილ ინტერნეტდომენს ან/და ინტერნეტჰოსტინგს და რომელმაც 1 წლის განმავლობაში  შემოსავლის 20%-ზე მეტი საზღვარგარეთიდან მიიღო.
 
კატეგორია - საქართველო

● საზოგადოებრივ მაუწყებელმა გადაცემა „ახალი კვირის“ წამყვანი და 2 ჟურნალისტი სამსახურიდან 2 წლის წინ, 2022 წლის აპრილში გაათავისუფლა. 2 თვით ადრე მათ ცენზურისა და ე.წ. შავი სიების შესახებ ისაუბრეს.
● იმედა დარსალიამ, თამთა ჯანაძემ და სოფო ზედელაშვილმა თბილისის საქალაქო სასამართლოს მალევე მიმართეს. 2022 წლიდან ისინი გათავისუფლების ბრძანების ბათილად ცნობას, პოზიციაზე აღდგენასა და განაცდურის ანაზღაურებას ითხოვენ.
● საქალაქო სასამართლომ იმედა დარსალიას მოთხოვნა არ დააკმაყოფილა და დავა სააპელაციო სასამართლოში გრძელდება. პირველი სხდომა 19 აპრილს გაიმართება. მაისშია ჩანიშნული თამთა ჯანაძის საქმეზე საქალაქო სასამართლოს მომავალი სხდომაც. სოფო ზედელაშვილის საქმის განხილვა კი ჯერაც არ დაწყებულა. იხილეთ ვიდეო:

კატეგორია - საქართველო

5 აპრილს რუსული კანონის - ოფიციალური სახელწოდებით „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ" პარლამენტში დაბრუნებას არაერთი საერთაშორისო პარტნიორი და ორგანიზაცია გამოეხმაურა. გაკეთებული განცხადებები და მათი აქცენტები ასეთია: 

 ● 22 ევროპარლამენტარი „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ" რუსულ კანონს აკრიტიკებს და საერთო წერილით მიმართავს ევროკომისიას. მასში ნათქვამია, რომ ის საფრთხეს საქართველოს პროევროპულ გზას შეუქმნის. 

 ● აშშ-ს სახელმწიფო დეპარტამენტის სპიკერი მეთიუ მილერი რუსულ კანონთან დაკავშირებით კიდევ ერთ განცხადებას ავრცელებს: „ეს კანონი ძირს უთხრის საქართველოს ევროატლანტიკურ ინტეგრაციისადმი ერთგულებას და საქართველოს ევროპული გზიდან ჩამოცილების რისკის ქვეშ აყენებს“.  

 ● „საერთაშორისო დემოკრატიის კავშირი“ IDU, რომელიც 84 სრული და ასოცირებული წევრისა და 65 ქვეყნისგან შედგება საქართველოს ხელისუფლებას მოუწოდებს უარი თქვას რუსული კანონის მიღებაზე. IDU მემარჯვენე ცენტრისტული პოლიტიკური პარტიების საერთაშორისო ალიანსია.

 ● ჩეხეთის ელჩი საქართველოში პეტრ კუბერნატი სოციალურ ქსელში წერს:" „უცხოური ძალა“ ნამდვილად არ ჟღერს ძალიან მეგობრულად, იმის გათვალისწინებით, რომ ეს დახმარება პარტნიორი ქვეყნისგან მოდის“. 

 ● 12 ევროპული ქვეყანა (დიდი ბრიტანეთის, საფრანგეთის, გერმანიის, პოლონეთის, დანიის, ნორვეგიის, ჩეხეთის, ლიეტუვის, ლატვიის, ესტონეთის, იტალიისა და ირლანდიის პარლამენტების საგარეო საქმეთა კომიტეტების თავმჯდომარეები) საქართელოს მმართველ პარტიას მოუწოდებს პარლამენტიდან გაიწვიოს რუსული კანონი. 

 ● ნორვეგიის საგარეო საქმეთა სამინისტრო აცხადებს, რომ რუსული კანონის კვლავ ინიცირების გადაწყვეტილება ძირს გამოუთხრის მნიშვნელოვან ევროპულ ღირებულებებს. 

 ● ევროპის საბჭოს საპარლამენტო ასამბლეის მონიტორინგის თანამომხსენებლები საქართველოს საკითხებში: კლოდ კერნი (საფრანგეთი, ALDE)  და ედიტე ესტრელა (პორტუგალია, SOC) "ქართული ოცნების" მიერ რუსული კანონის ხელახლა ინიცირებას ეხმაურებიან. ისინი შეშფოთებას გამოთქვამენ და ხელისუფლებას მოუწოდებენ კანონპროექტი პარლამენტის დღის წესრგიიდან ამოიღოს.

 
"უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ" კანონპროექტის ხელმეორედ ინიცირების გამო შეშფოთებას გამოთქვამს საქართველოს სამოქალაქო საზოგადოება, არასამთავრობო სექტორი და დამოუკიდებელი მედიასაშუალებები და მას "რუსულ კანონს" უწოდებს. 

5 აპრილს "საზოგადოებრივი მაუწყებლის" მთავარი გამოშვებაც სწორედ ამ თემით იხსნება. „მოამბის“ წამყვანი თამთა სანიკიძე სიუჟეტის წარსადგენ ტექსტში ამბობს: „ხელისუფლებაზე საერთშორისო ზეწოლა იზრდება, ამერიკის სახელმწიფო დეპარტამენტი, ევროპული კანონმდებლები, ევროკავშირი, უცხოური გავლენების შესახებ ხელახლა ინიცირებული რეზონანსული კანონპროექტი ქვეყნის ფარგლებს გარეთაც მწვავე კრიტიკის სამიზნედ იქცა. უცხოური ოპარტნიორები მმართველ გუნდს ინიციატივის უკან გაწვევას სთხოვენ და შეფასებების დროს ტერმინ "რუსული კანონის" გამოყენებასაც აღარ ერიდებიან. მთავარი გზავნილია, რომ წარდგენილი პროექტი სამოქალაქო სექტორის საქმიანობას შეზღუდავს და ქვეყნის ევროინტეგრაციის პროცესს საფრთხეს შეუქმნის“. 

შემდეგ "მოამბის" წამყვანი ჟურნალისტ ნოდარ ჩაჩუას ასეთი კითხვით მიმართავს: „მოგესალმებით ნოდარ, უფრო კონკრეტულად რა წერია სადაო კანონპროექტში?“ მაყურებელს მოლოდინი უჩნდება, რომ ის წამყვანის ტექსტის ამ ნაწილსაც გამოეხმაურება და მისგან საერთაშორისო ზეწოლაზეც მოისმენს. თუმცა, ნოდარ ჩაჩუა ვრცელ მიმოხილვაში საერთაშორისო პარტნიორებისა და ორგანიზაციების განცხადებებს მხოლოდ გაკვრით ახსენებს:

„განცხადება გაავრცელა 12 ევროპული ქვეყნის საგარეო ურთიერთობების თავმჯდომარეებმაც. ისინი შეშფოთებას გამოხატავენ მსგავსი კანონპროექტის გამო და საქართველოს პარლამენტს მისი შეჩერებისკენ მოუწოდებენ. იგივე მოწოდებით გამოდის ჩრდილო ატლანტიკური ალიანსის გენერალური მდივანიც“.

ჟურნალისტი არ აკონკრეტებს არც ერთი განცხადების შინაარსს, არ ხდება მათი ვიზუალიზაცია და ამ თემის გაშუქებაც მხოლოდ ამ 3 წინადადებით შემოიფარგლება.

ნოდარ ჩაჩუას 10-წუთიანი  ჩართვა, თითქმის, მთლიანად სოციალურ ქსელში გავრცელებულ ბანერს ეხება. მასზე ის 4 პუნქტია ჩამოთვლილი, რომელიც განმარტავს თუ რატომ არის ეს კანონრპოექტი რუსული. ჩაჩუა ყველა პუნქტს ცალ-ცალკე განიხილავს და მას რუსეთში მოქმედი კანონის უკანასკნელ და არა თავდაპირველ (2012 წელს მიღებული კანონის) ვერსიას ადარებს. შესაძლებელია, "საზოგადოებრივი მაუწყებლის" ჟურნალისტი არ ფლობს ინფორმაციას, რომ რუსეთის კანონმა პირველი ვერსიისგან დღემდე დიდი ნეგატიური ცვლილება განიცადა. თავდაპირველად პუტინის კანონიც გაცილებით ლიბერალური იყო. 

ნოდარ ჩაჩუა მაყურებელს არწმუნებს, რომ ე.წ. გამჭვირვალობის კანონი არ ეხება ფიზიკურ პირებს, არავის აკისრებს სისხლის სამართლის პასუხისმგებლობას, გულისხმობს მხოლოდ 10, 20 და 25 000- ლარიან ჯარიმებს და ა.შ. ჟურნალისტი საკუთარ მოსაზრებას გვიზიარებს და დასძენს: „კანონს არაფერი აქვს საერთო რუსულ კანონთან და ის ვერ იქნება გამოყენებული რომელიმე ორგანიზაციის საქმიანობის შეზღუდვისთვის“. 

საგულისხმოა, რომ საინფორმაციო გამოშვების დასაწყისში თამთა სანიკიძის ნათქვამი სიტყვები: „პარტიის ("ქართული ოცნების") ლიდერებს პუნქტობრივად უწევთ მტკიცება, რომ რუსეთში მოქმედი კანონისგან მკვეთრად განსხვავებულია“  სისრულეში არა "ქართული ოცნების" ლიდერებმა, არამედ თავად "საზოგადოებრივი მაუწყებლის" ჟურნალისტმა მოიყვანა. 
ამ დროს კი "მაუწყებლობის შესახებ" საქართველოს კანონი განმარტავს, რომ "საზოგადოებრივი მაუწყებელი" ვალდებულია, პროგრამებში არ გამოხატოს თავისი აზრი და ასახოს საზოგადოებაში არსებულ მოსაზრებათა პლურალიზმი.

იმავე შინაარსს იმეორებს "საზოგადოებრივი მაუწყებლის ქცევის კოდექსი":

„ჟურნალისტი უნდა იყოს თავშეკავებული და კარგად ინფორმირებული, მის მიერ გადმოცემული მასალი კი ინფორმაციული და ამომწურავი. ფაქტები და შეხედულებები დაბალანსებულად უნდა გაშუქდეს. ყოველი მხარისა და პირის აზრი მიუკერძოებლად უნდა გადმოიცეს. საინფორმაციო პროგრამების მიუკერძოებლობა არა მხოლოდ საპირისპირო პოზიციების დაბალანსებულად გაშუქების, არამედ ყველა იმ გარემოების სრულფასოვანი აღწერით მიღწევაა, რომლებიც საფუძვლად უდევს ამ პოზიციებს".

შესაბამისად, ნოდარ ჩაჩუას მიმოხილვამ დაარღია როგორც "მაუწყებლობის შესახებ" კანონი, ისე "საზოგადოებრივი მაუწყებლის ქცევის კოდექსი. 

5 აპრილის "მოამბეს"  სოციალურ ქსელში გამოეხმაურა "საზოგადოებრივი მაუწყებლის" სამეურვეო საბჭოს წევრი ლიკა ბასილაია. 
"მე და ბორდის სხვა წევრებს არაერთი შეხვედრა გვქონდა საზოგადოებრივი მაუწყებლის დირექტორთან გასული 2 წლის განმავლიობაში, თუმცა ჩანს რომ ასეთი შეხვედრები უშედეგოა. ყოველ ახალ ჯერზე ჩემს კრიტიკასსაჯაროდ მივაწვდი საზოგადოებას და ევროპის მაუწყებელთა კავშირს რეაგირებისათვის“, - წერს ის.
 
კატეგორია - საქართველო
 
 
ქართული დამოუკიდებელი მედია და არასამთავრობო ორგანიზაციები ხელისუფლების მიერ ხელახლა ინიცირებულ რუსულ კანონს კატეგორიულად ეწინააღმდეგება. მათი განცხადებით, „ქართული ოცნების“ მიერ საკუთარი სიტყვის გატეხვა და ხალხის მოტყუება მიმართულია არა მხოლოდ მათ, არამედ თითოეული მოქალაქისა და საქართველოს ევროპული მომავლის წინააღმდეგ.

„ქართული არასამთავრობო ორგანიზაციები ვეხმარებით ხალხს. ამ რუსული კანონის მიღება დაუცველს დატოვებს ძალადობის მსხვერპლ ბავშვებსა და ქალებს; შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირებს, მეცნიერებს, მშრომელებსა და ახალგაზრდებს; შეუწყვეტს დახმარებას სოციალურად დაუცველ ოჯახებს, ფერმერებს, დევნილ, უსახლკარო და საკუთარი უფლებებისთვის მებრძოლ მამაც ადამიანებს. ხელისუფლებას სურს, არ გაშუქდეს რეგიონებში მცხოვრები ადამიანების ხმა, ვინც ადგილობრივი, დამოუკიდებელი მედიის მეშვეობით აცნობს საზოგადოებას თავის გასაჭირს.

ეს და ამ კვირაში ინიციირებული მტრული კანონები მიზნად ისახავს მოსახლეობის გახლეჩას, ქვეყნის ევროპული მომავლის დაზიანებას და სიტყვის თავისუფლების გაუქმებას. ეს არის ხელისუფლების პასუხი ძალადობის, კორუფციის, უკანონობისა და შერჩევითი სამართლის იმ ასობით ფაქტზე, რომელსაც ქართული არასამთავრობო ორგანიზაციები და დამოუკიდებელი მედია ვამხელთ და ვასაჯაროვებთ.

რუსული კანონის ავტორიტარულ ხასიათსა და დემოკრატიასთან შეუსაბამობაზე  განაცხადეს ევროკავშირის, გაეროს, ნატოს, ეუთოს, აშშ-ისა და სხვა საერთაშორისო პარტნიორების წარმომადგენლებმა, შარშან კანონის გაწვევის შემდეგ კი ღიად მიულოცეს ქართველ ხალხს დიდი გამარჯვება.

ეს კანონი სიტყვის თავისუფლების ჩახშობის რუსული ავტორიტარული ინსტრუმენტია. მისი მიღება შეუძლებელს გახდის წლის ბოლოს ევროკავშირთან მოლაპარაკებების გახსნას.  ხელისუფლება ევროკავშირის მიერ განსაზღვრული 9 ნაბიჯის შესრულების ნაცვლად, ამ კანონით გვაშორებს ევროკავშირს და განუზომლად აზიანებს საქართველოს დემოკრატიულ და უსაფრთხო მომავალს. 

რუსული კანონის მიღება იქნება შეტევა მთავარ ქართულ ფასეულობებზე - ღირსების განცდაზე, დამოუკიდებლობასა და სამოქალაქო სოლიდარობაზე. ეს კანონი, ქართველი ხალხის ნების შესაბამისად, უნდა იყოს გაწვეული პარლამენტიდან. რუსული კანონი არ არის საქართველოს არჩევანი!“ - ვკითხულობთ მედიისა და არასამთავრობო ორგანიზაციების ერთობლივ განცხადება, რომელსაც 400-ზე მეტი ხელმომწერი ჰყავს. 

„უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ კანონის პროექტის საკანონმდებლო პროცედურები პარლამენტის ბიურს სხდომაზე დღეს, 8 აპრილს იწყება. დღესვე საკანონმდებლო ორგანოსა და თბილისის საქალაქო სასამართლოსთან დაგეგმილია აქცია „არა რუსულ კანონს – თავისუფლება ლაზარეს!“ 
ხელისუფლებამ „რუსული კანონი“ გასულ წელს მასობრივი საპროტესტო გამოსვლების ფონზე უკან გაიწვია და მთელი წლის განმავლობაში ამტკიცებდა, რომ მას აღარ მიუბრუნდებოდა. მმართველი პარტია ამჯერად მისი მიღებას მიმდინარე სესიის ბოლომდე აანონსებს. რეგლამენტის თანახმად, კი საგაზაფხულო სესია ივნისის ბოლოს იხურება. 
 
კატეგორია - საქართველო

მედიაორგანიზაციები „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ კანონპროექტთან დაკავშირებით განცხადებას ავრცელებენ:
 
 
ჩვენ, ქართული დამოუკიდებელი მედიასაშუალებები, ვგმობთ და ვეწინააღმდეგებით „ქართული ოცნების“ ხელისუფლების გეგმას, პარლამენტში რუსული კანონის განხილვა განაახლოს.
რუსული კანონი არის “ქართული ოცნების” ხელისუფლების მორიგი მცდელობა, მოქალაქეებს წაართვას ხმა, გაანადგუროს დამოუკიდებელი მედია, სამოქალაქო საზოგადოება, გააჩუმოს და საჯარო პროცესებიდან გარიყოს საზოგადოების ყველაზე აქტიური ნაწილი. რუსული კანონის დაბრუნებით საქართველოს ხელისუფლებამ თავისი ძალადობრივი ბუნება კიდევ ერთხელ წარმოაჩინა. „ქართული ოცნების“ მასწავლებელი რუსეთის ხელისუფლებაა, რომლის მსგავსადაც სურს, რომ ქვეყანა მართოს დამორჩილებითა და გაკონტროლებით, ჩახშობითა და განდევნით, სიცრუითა და დემოგოგიით.

ამ კანონს ჩვენ სწრაფი ტემპით გადავყავართ მმართველობის შერეული სისტემიდან მყარად ჩამოყალიბებულ ავტორიტარიზმში, რუსული ყაიდის ქვეყანაში, სადაც ადამიანის სიცოცხლეს და ღირსებას ჩალის ფასი აქვს, სადაც გამეფებულია კორუფცია და ნეპოტიზმი, ჩაგვრა და ძარცვა-გლეჯა, სადაც აღარ დარჩა თავისუფალი მედია და სადაც მოძალადე სახელმწიფო მანქანისგან ადამიანებს ვერავინ იცავს, სადაც ადამიანებს არ აქვთ განვითარების საშუალება და ყველაზე დაფასებული თვისება მორჩილებაა.

ასეთ ქვეყანაში ცხოვრება არ გვინდა და არც ვაპირებთ!

„ქართული ოცნების“ ხელისუფლებას საშუალებას არ მივცემთ, საქართველოს ევროპულ ოჯახში დაბრუნების რეალური შანსი დაგვაკარგინოს.
წლებია, „ქართული ოცნება“ არ წყვეტს ბრძოლას განსხვავებული და კრიტიკული აზრის წინააღმდეგ, რომელიც ხშირად სწორედ ჩვენი ვებ გვერდებიდან და ეთერიდან ისმის. ამის გამო, დამოუკიდებელი მედიასაშუალებები, სამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციებთან ერთად, ხელისუფლების უპირველეს სამიზნედ ვიქეცით.

წლებია, ჟურნალისტების მიმართ სიძულვილი იღვრება ყველაზე მაღალი ტრიბუნებიდან. ყველაზე მაღალი თანამდებობის პირები ეწევიან ჟურნალისტების დემონიზებას, შეთქმულების თეორიებით, დეზინფორმაციით და შეთხზული ისტორიებით. საქართველოს ხელისუფლება, სისტემურად და კამპანიურად ავიწროებს და დევნის ჟურნალისტებს, არ აძლევს მათ მუშაობის საშუალებას, ძალადობს მათზე სიტყვიერად და ფიზიკურად.

ყველაფრის მიუხედავად, ჩვენ არ ვწყვეტთ ბრძოლას ჩვენი იდეალებისთვის, ჩვენი საყვარელი პროფესიისთვის, ჩვენი ძვირფასი მკითხველის, მსმენელისა და მაყურებლისთვის, ჩვენი საყვარელი და ერთადერთი სამშობლოსთვის. ამ ბრძოლაში ჩვენს გვერდით არიან ჩვენი ქვეყნის მეგობრები და სტრატეგიული პარტნიორები, რომელთაც ჩვენზე არანაკლებ ახარებთ ჩვენი ყოველი მიღწევა, ყოველი გამარჯვება, ყოველი წინ გადადგმული ნაბიჯი.

ქართული დამოუკიდებელი მედია მუდმივად გრძნობდა საერთაშორისო პარტნიორების მხარდაჭერას, რომელთა წვლილი საქართველოში განხორციელებული ყველა მნიშვნელოვანი რეფორმის პროცესში შეუფასებელია. საქართველოს დამოუკიდებლობის გამოცხადების დღიდან ჩვენი საერთაშორისო პარტნიორები არიან ჩვენი უსაფრთხოების და დამოუკიდებლობის ერთადერთი გარანტი.

საერთაშორისო პარტნიორებმა მკაფიოდ გამოხატეს, უკვე მეორედ, თავიანთი მკვეთრად უარყოფითი აზრი „ქართული ოცნების“ ხელისუფლების ამ დამაზიანებელ და მავნებლურ ინიციატივაზე და საქართველოს ხელისუფლებას მისი უკან გაწვევისკენ მოუწოდეს.

არ მივცემთ „ქართული ოცნების“ ხელისუფლებას რუსული კანონის მიღების საშუალებას, რომ საქართველოსა და მის ნამდვილ მეგობრებს შორის ყრუ კედელი აღმართოს.
გავაძლიერებთ წინააღმდეგობას, დავიცავთ ჩვენს უფლებებს, ჩვენი მოქალაქეების უფლებებს და ჩვენი ქვეყნის უფლებას, თავისი ცივილიზაციური არჩევანის თანახმად იმოქმედოს. საერთაშორისო პარტნიორებთან ერთად, გადავაქცევთ საქართველოს ჭეშმარიტად ევროპულ დემოკრატიად.
 
საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია
სტუდია მონიტორი
რადიო მარნეული
საქართველოს ამბები/მთის ამბები
ქუთაისიპოსტი
ქვემო ქართლის მედია QvemoQartli.ge
პუბლიკა
გამომძიებელ ჟურნალისტთა გაერთიანება “აი, ფაქტი”
ალიქ მედია ჯორჯია
გურია ნიუსი
ნეტგაზეთი
ბათუმელები
სტუდია რეკ
ufleba.ge
სამხრეთის კარიბჭე - sknews.ge
On.ge
მედია აპრილი
კახეთის ხმა - knews.ge
Psnews.ge
ჩემი ხარაგაული
Newpress.ge 
რადიო „ათინათი"
ინდიგო
ჯემნიუსი
TOK TV 
აგროგარემო TV
Qartli.ge 
მედიაჩეკერი 
OC Media
ტელეკომპანია ბორჯომი
პროექტი 64
 
„უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ კანონის პროექტის საკანონმდებლო პროცედურები პარლამენტის ბიურს სხდომაზე დღეს, 8 აპრილს იწყება. დღესვე საკანონმდებლო ორგანოსა და თბილისის საქალაქო სასამართლოსთან დაგეგმილია აქცია „არა რუსულ კანონს – თავისუფლება ლაზარეს!“ „ქართულმა ოცნებამ“ „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ კანონის პროექტი მეორედ პარლამენტში 3 აპრილს დაარეგისტრირა.

ამჯერად კანონის პროექტში ტერმინი „უცხოური აგენტი“ ჩანაცვლდება ფრაზით - „უცხოური ძალის ინტერესების გამტარებელი ორგანიზაცია“. გასულ წელს მასობრივი საპროტესტო გამოსვლების ფონზე ხელისუფლებამ „რუსული კანონი“ უკან გაიწვია და მთელი წლის განმავლობაში ამტკიცებდა, რომ მას აღარ მიუბრუნდებოდა. მმართველი პარტია ამჯერად მისი მიღებას მიმდინარე სესიის ბოლომდე აანონსებს. რეგლამენტის თანახმად, კი საგაზაფხულო სესია ივნისის ბოლოს იხურება.
 
კატეგორია - საქართველო
 
„უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ კანონის პროექტის მეორედ დაბრუნების პარალელურად ტელევიზიებში გამოიკვეთა არასამთავრობო ორგანიზაციების ნეგატიურ კონტექსტში გაშუქების მაგალითებიც. 

მმართველი პარტიის მიერ „რუსული კანონის“ საკანონმდებლო ორგანოში ხელმეორედ დარეგისტრირების მეორე დღეს, 4 აპრილს ტელეკომპანიების: „რუსთავი 2“, „იმედი“ და „პოსტვ“ მთავარ საინფორმაციო გამოშვებაში გავიდა სიუჟეტები არასამთავრობო ორგანიზაციების რეიტინგების შესახებ.
 
„კურიერი“ – „არასამთავრობო ორგანიზაციების რეიტინგი გაუარესდა

„ქრონიკა“ - „ენჯეო სექტორის დავარდნილი რეიტინგი“  

„ახალი ამბები“ - „ენჯეოსექტორი საქართველოში ნდობას კარგავს“ 

 
ამ ტელევიზიებისთვის შვედური ორგანიზაცია „დემოკრატიის მრავალფეროვნების“( V-Dem) მიერ გამოქვეყნებული ინდექსი სამოქალაქო საზოგადოების შესახებ  მანიპულაციის საშუალებად იქცა. მათი თქმით, ქართული არასამთავრობო სექტორის შეფასება მნიშვნელოვნად გაუარესდა და 2023 წლის განმავლობაში სარეიტინგო პოზიცია 27-ე ადგილიდან 77-ე ადგილამდე ჩამოვიდა. 

აღსანიშნავია, რომ ამ სიუჟეტებში მაყურებლებისთვის განმარტებული არ არის ინდექსის განსაზღვრის კონკრეტული კრიტერიუმები. მათ შორის არაფერია ნათქვამი ამ პროცესში მთავრობის მონაწილეობაზე. ინდექსის ან მიზეზების დეტალურად ახსნას არა, მაგრამ არასამთავრობო სექტორის საწინააღმდეგო პოლიტიკურ შეფასებებს სიუჟეტებში ნამდვილად მოისმენთ. ერთი მონაცემის გამოყენებით ტელევიზიებმა საზოგადოებისთვის ისეთი შთაბეჭდილების შექმნა სცადეს, თითქოს, უარყოფითად ქართული არასამთავრობო ორგანიზაციების მუშაობა შეფასდა.

V-DEM-ის მონაცემების ქართულ მედიაში გავრცელებას თვალი მიადევნა ფაქტების გადამოწმების პორტალმა „მითების დეტექტორი“. სტატიის მიხედვით, რეალურად გასულ წელს მაჩვენებელი გაუარესდა იმ ბოლო 2 კრიტერიუმში, რომელიც მთავრობაზეა დამოკიდებული. 

„მითების დეტექტორი“: „რეალურად, ინდექსი 3 კრიტერიუმის მიხედვით იზომება – სამოქალაქო ორგანიზაციების საქმიანობაში საზოგადოების ჩართულობის, ასევე, მთავრობის მიერ სამოქალაქო საზოგადოების რეპრესიის და საზოგადოებრივ ცხოვრებაში ორგანიზაციების შესვლისა და გასვლის შესახებ ინდიკატორებით...V-Dem-ი საშუალებას გვაძლევს, ვნახოთ, თუ როგორ შეიცვალა კონკრეტული ქვეყნის შეფასება კრიტერიუმების მიხედვით დროის განმავლობაში. საქართველოს შემთხვევაში, 2022 და 2023 წლების შედარებით ვხედავთ, რომ 3 კრიტერიუმიდან 2 გაუარესებულია, 1 კი გაუმჯობესებული. აღსანიშნავია, რომ გაუარესებულია კრიტერიუმები, რომლებიც სამოქალაქო საზოგადოებასთან მიმართებით მთავრობის მიდგომაზეა დამოკიდებული – კონკრეტულად, საზოგადოებრივ ცხოვრებაში ჩართულობისა და რეპრესიის შესახებ კრიტერიუმები. 2022 წლიდან 2023 წლამდე გაუმჯობესდა მხოლოდ ერთი კრიტერიუმი – სამოქალაქო ორგანიზაციების საქმიანობაში საზოგადოების ჩართულობის შესახებ“

[სტატია სრულად -  https://mythdetector.ge/ka/samoqalaqo-sazogadoebis-indeqsi/]
 
რას ვისმენთ „რუსთავი 2“-ის, „იმედისა“ და „პოსტვ“-ის მთავარი საინფორმაციო გამოშვებების წამყვანებისგან?
 
„რუსთავი 2“

ნათია ლაზაშვილი, „კურიერის“ წამყვანი: 
„რამდენად მტკიცედ და გამართულად ასრულებს სამოქალაქო საზოგადოება თავის მისიას და რამდენად ჯანსაღად არის გამოხატული მოქალაქეთა ინტერესები მსოფლიოს ქვეყნებში. ქართული არასამთავრობოების პოზიცია 50 ადგილითაა გაუარესებული“.

დავით კაკულია, „კურიერის“ წამყვანი:
„შედეგად ქართულ არასამთავრობო სექტორს გაუსწრო ისეთმა ქვეყნებმა, როგორებიცაა: სომხეთი, მოლდოვა, ბოსნია ჰერცეგოვინა და კოსოვო. ენჯეოებს საკუთარი რეიტინგების მკვეთრ გაუარესებაზე საუბარი არ სურთ. ნაწილი კითხვებს გაურბის, ნაწილი კი საერთოდ არ გამოდის კონტაქტზე. ერთდერთი ვინც საუბარი ისურვა ფონდი „ღია საზოგადოებაა“, რომელიც საერთაშორისო რეიტინგებში მესამე სექტორის დაქვეითებას ხელისუფლებას აბრალებს“. 
 
„იმედი“

ხატია ქვათაძე, „ქრონიკის“ წამყვანი:
„საერთაშორისო ორგანიზაცია „დემოკრატიის მრავალფეროვნება“ დრამატული ვარდნის შესახებ იუწყება.  1 წელიწადში 50 პუნქტით გაუარესებული მონაცემები ასახავს არასამთავრობოთა მიმართ ხალხის ნდობასაც და იმასაც თუ რამდენად პასუხობს საზოგადოების ინტერესებეს სამოქალაქო საზოგადოება“ .
 
„პოსტვ“ 

ანა აშორდია, „ახალი ამბების“ წამყვანი: 
„საზოგადოება რომ საქართველოში ენჯეო სექტორს არ ენდობა, ამას ადასტურებს დემოკრატიის კვლევის მსოფლიო ცენტრის კვლევაც. მონაცემების მიხედვით, არასამთვრობო სექტორის რეიტინგი 1 წელში მნიშვნელოვნად გაუარესდა და 2023 წლის ინდექსის მიხედვით, 50 პოზიციით დაქვეითდა. ე.წ. მესამე სექტორს რეიტინგში უსწრებს სომხეთი, მოლდოვა, ბოსნია ჰერცოგოვინა, კოსოვო და რეგიონის სხვა ქვეყნები. ინდექსი იკვლევს რამდენად გამართულად ასრულებენ არასამთავრობო ორგანიზაციები საზოგადოებრივ მისიას და მოვალეობებს, ასევე რამდენად აქტიურად არის გამოხატული მოქალაქეთა ინტერესები არასამთავრობო სექტორში“. 

„უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ კანონის პროექტის საკანონმდებლო პროცედურები პარლამენტის ბიურს სხდომაზე დღეს, 8 აპრილს იწყება. დღესვე საკანონმდებლო ორგანოსა და თბილისის საქალაქო სასამართლოსთან დაგეგმილია აქცია „არა რუსულ კანონს – თავისუფლება ლაზარეს!“ 
„ქართულმა ოცნებამ“ „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ კანონის პროექტი მეორედ პარლამენტში 3 აპრილს დაარეგისტრირა. ამჯერად კანონის პროექტში ტერმინი „უცხოური აგენტი“ ჩანაცვლდება ფრაზით - „უცხოური ძალის ინტერესების გამტარებელი ორგანიზაცია“. 

გასულ წელს მასობრივი საპროტესტო გამოსვლების ფონზე ხელისუფლებამ „რუსული კანონი“ უკან გაიწვია და მთელი წლის განმავლობაში ამტკიცებდა, რომ მას აღარ მიუბრუნდებოდა. მმართველი პარტია ამჯერად მისი მიღებას მიმდინარე სესიის ბოლომდე აანონსებს. რეგლამენტის თანახმად, კი საგაზაფხულო სესია ივნისის ბოლოს იხურება. 
 
 
 
 
 
 
 
კატეგორია - საქართველო

„მედიის განვითარების ფონდმა“ სექსისტური ენისა და გენდერული დეზინფორმაციის მედია მონიტორინგის ანგარიში წარადგინა. შედეგების მიხედვით, ერთწლიან საკვლევ პერიოდში სექსისტური და ჰომოფობიური ხასიათის 5695 დისკრიმინაციული შინაარსი გამოავლინა, საიდანაც 3915 შემთხვევაში წყარო -ტრადიციული, ხოლო 1780 შემთხვევაში სოციალური მედია იყო.

კვლევის მონაცემების ანალიზი აჩვენებს, რომ ჰომოფობიისა და სექსისტური ენის ყველაზე მკაფიო გამოვლინებები პოლიტიკურად ტურბულენტურ ფაზებს უკავშირდება. მსგავსი გამოხატვა 2023 წელს ნახტომისებურად გაიზარდა „უცხოური გამჭვირვალობის შესახებ“ კანონის საწინააღმდეგო პროტესტის, პრაიდის კვირეულის და საქართველოსთვის ევროკავშირის კანდიდატის სტატუსის მინიჭების დროს.

სექსისტური სიძულვილის ენა / გენდერული სტერეოტიპიზაცია

ანგარიშის მიხედვით, სექსისტური შინაარსის შემცველი კომენტარების/პოსტების ყველაზე დიდი წილი როგორც ტრადიციულ, ასევე სოციალურ მედიაში პოლიტიკას უკავშირდებოდა და უმეტესწილად საქართველოს პრეზიდენტს და ოპოზიციონერ ქალ პოლიტიკოსებს, ასევე, ქალ აქტივისტებს და უფლებადამცველებს მიემართებოდათ. ყველაზე მეტი შემთხვევა კი მორალური კრიტერიუმებით თავდასხმას უკავშირდება და მრუშობით შერცხვენას გულისხმობს.

„გენდერული სტერეოტიპები ამკვიდრებდა აზრს, რომ ქალები ისტერიულები, სექსუალურად დაუკმაყოფილებლები არიან, პოლიტიკოსი ქალების ქცევა გაუწონასწორებელია, ქალის ნდობა არ შეიძლება და საქმე კაცთან უნდა დაიჭირო, ქართველი ქალის ადგილი კი ოჯახშია“.

მედია მონიტორინგის შედეგებით, საქართველოს პრეზიდენტის, ოპოზიციონერი ქალების, უფლებადამცველების და საპროტესტო აქციების მონაწილეების დისკრედიტაციის მიზნით, ანონიმური სახელისუფლებო, გარკვეულ შემთხვევებში კი კონსერვატიულ მოძრაობასთან დაკავშირებული გვერდები, ხშირად ვიზუალურ მანიპულაციას იყენებდნენ და დასპონსორებული სახით ავრცელებდნენ.

ჰომოფობია

კვლევის მონაცემებით, საანგარიშო პერიოდში 3270 ჰომოფობიური კომენტარიდან/პოსტიდან ყველაზე მეტი (2558) ტრადიციულ მედიაში გვხვდება.  
„ჰომოფობიური შინაარსის ზრდა, როგორც რუსული ტიპის აგენტების შესახებ კანონს, ასევე, პრაიდის კვირეულს, საქართველოსთვის ევროკავშირის კანდიდატის სტატუსის მინიჭების პროცესს და ჰომოსექსუალობის პროპაგანდის აკრძალვის კანონმდებლობას შეეხებოდა“.
აღსანიშნავია, რომ საანგარიშო პერიოდში ჰომოფობიური კომენტარების მთავარ წყაროს სამონიტორინგო ტრადიციული მედია (31,7%) წარმოადგენდა. გზავნილების გავრცელების მხრივ, კი კრემლისტური სარედაქციო პოლიტიკის სეზონი ტვ (527) და ონლაინ გამოცემა „საქართველო და მსოფლიო“ (115) ლიდერობს, რომელთაც სახელისუფლებო სარედაქციო პოლიტიკის პოსტვ და გადაცემა პოსტ ანალიტიკა (50) მოსდევს.
 
გენდერული დეზინფორმაცია
 
2023 წელს ფაქტების გადამოწმების პლატფორმამ „მითების დეტექტორი“ 62 გენდერული დეზინფორმაცია გამოავლინა. კვლევის მიხედვით, გენდერული ნიშნით დეზინფორმაციის ყველაზე მეტი შემთხვევა დასავლეთის წინააღმდეგ იყო მიმართული (27), საიდანაც ჰომოფობია (18) დომინირებდა.
„ყველაზე ხშირად გენდერული დეზინფორმაციის და მორალური კრიტერიუმების ნიშნით თავდასხმის სამიზნე დასავლელი პოლიტიკოსები, ასევე, ქართველი ქალი პოლიტიკოსები და პოლიტიკოსებთან დაკავშირებული პირები იყვნენ. სამ შემთხვევაში სამიზნე უკრაინის პირველი ლედი, ოლენა ზელენსკა იყო. ერთ შემთხვევაში გენდერული დეზინფორმაციის სამიზნეს საქართველოში ამერიკის ელჩი, რობინ დანიგანიც წარმოადგენდა“.
კვლევა 2023 წლის 1 იანვარიდან 31 დეკემბრამდე პერიოდს მოიცავს. მედია მონიტორინგის სუბიექტებად კი შეირჩა იყო როგორც ტრადიციული (12 მედია საშუალება: 7 ტელევიზია, 3 ბეჭდური და 2 ონლაინ გამოცემა), ისე სოციალური მედია, კერძოდ, ფეისბუქის ანგარიშები ( 151 ).
 
კატეგორია - საქართველო
 
მმართველი პარტიის მიერ დარეგისტრირებული „რუსული კანონის“ პროექტის მიხედვით, „უცხოური ძალის ინტერესების გამტარებელ ორგანიზაციად“ მედიაგამოცემებიც მიიჩნევა. ამ ტერმინით ესეთ მედიასაშუალებებად განისაზღვრება: 

  - ისეთი არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირი, [რომელიც არ არის დაფუძნებული ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ] რომელმაც 1 წლის განმავლობაში შემოსავლის 20%-ზე მეტი საზღვარგარეთიდან მიიღო.

  - ისეთი მაუწყებელი, რომელმაც  1 წლის  შემოსავლის 20%-ზე მეტი საზღვარგარეთიდან მიიღო.
 
  - ისეთი იურიდიული პირი, რომელიც ერთპიროვნულად ან სხვასთან ერთად ფლობს ბეჭდურ მედია საშუალებას და 1 წლის შემოსავლის 20%-ზე მეტი საზღვარგარეთიდან მიიღო.
 
  - ისეთი იურიდიული პირი, რომელიც ერთპიროვნულად ან სხვასთან ერთად ფლობს ან/და იყენებს მასობრივი ინფორმაციის სახელმწიფო ენაზე გამავრცელებელი ინტერნეტსაშუალებისთვის განკუთვნილ ინტერნეტდომენს ან/და ინტერნეტჰოსტინგს და რომელმაც 1 წლის განმავლობაში  შემოსავლის 20%-ზე მეტი საზღვარგარეთიდან მიიღო.
 
„უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ კანონის პროექტი მსგავს მედიასაშუალებებს უცხოური ძალის ინტერესების გამტარებელ ორგანიზაციად რეგისტრაციას ავალდებულებს. მათ საჯარო რეესტრში დარეგისტრირება კანონის მიღებიდან რამდენიმე თვეში მოუწევთ. თავის არიდება ან დადგენილ ვადაში საფინანსო დეკლარაციის არ წარდგენა კი გამოიწვევს ჯარიმას 25 000 ლარით. განსაზღვრულია სხვა ოდენობის ჯარიმებიც. 
 
„რუსული კანონი“ იძლევა პროექტით განსაზღვრული მოთხოვნების შესრულების მონიტორინგის შესაძლებლობასაც. მათ შორის ამის საფუძველი შეიძლება გახდეს იუსტიციის სამინისტროსთვის წარდგენილი განცხადება კონკრეტულ ორგანიზაციაზე სათანადო მინიშნებით. 
 
„ქართულმა ოცნებამ“ რუსული კანონი საკანონმდებლო ორგანოში მეორედ წარადგინა. ამჯერად კანონის პროექტში ტერმინი „უცხოური აგენტი“ ჩანაცვლდება ფრაზით - „უცხოური ძალის ინტერესების გამტარებელი ორგანიზაცია“. ტერმინში - „უცხოური ძალა“ კი იგულისხმება ისეთი ფონდი, ასოციაცია, კორპორაცია, კავშირი და ა.შ. რომელიც დაფუძნებულია უცხო სახელმწიფოს ან საერთაშორისო სამართლის საფუძველზე.

გასულ წელს მასობრივი საპროტესტო გამოსვლების ფონზე ხელისუფლებამ „რუსული კანონი“ უკან გაიწვია და მთელი წლის განმავლობაში ამტკიცებდა, რომ მას აღარ მიუბრუნდებოდა. მმართველი პარტია ამჯერად მისი მიღებას მიმდინარე სესიის ბოლომდე აანონსებს. რეგლამენტის თანახმად, კი საგაზაფხულო სესია ივნისის ბოლოს იხურება. 

კანონპროექტი „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ - 

იხილეთ ბმული
 
კატეგორია - საქართველო

"ახალის" ლიდერი ნიკა გვარამია ტელეკომპანია „მთავარი არხის“ მფლობელი აღარ არის. მან ტელევიზიის 12 %-იანი წილი მეუღლეს, სოფიო ლილუაშვილს გადაუფორმა. შესაბამისი ცვლილება საჯარო რეესტრის ეროვნულმა სააგენტომ უკვე დაარეგისტრირა. 

ნიკა გვარამიამ „მთავარი არხის“ გენერალური დირექტორის პოზიცია მიმდინარე წლის თებერვალში დატოვა დ საკუთარი წილის მეუღლეზე გადაფორმების პროცესი დაიწყო. ტელეკომპანიის გენერალური დირექტორი გიორგი გაბუნია გახდა.  არხის მსხვილი მეწილეების გადაწყვეტილებით, მასთან ერთად დაინიშნა 2 ახალი დირექტორიც: გიორგი ქურდაძე და მანუჩარ ახალაია.
საქართველოს კანონით მაუწყებლის შესახებ ტელეკომპანიის დამფუძნებელი არ შეიძლება, რომელიმე პოლიტიკური პარტიაში თანამდებობას იკავებდეს.

შეგახსენებთ, რომ ნიკა გვარამიამ "ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის" ყოფილ თავმჯდომარესთან ნიკა მელიასთან ერთად  პოლიტიკური პარტია "ახალი" დაარსა. ამ დრომდე გვარამია პარტიაში არანაირ თანამდებობას არ იკავებს. "ახალი" მომავალ საპარლამენტო არჩევნებში მონაწილეობის მიღებას გეგმავს.
 
ამონაწერი მეწარმეთა და არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირების რეესტრიდან: 
კატეგორია - საქართველო

საქართველოში ადამიანის უფლებათა და თავისუფლებათა დაცვის მდგომარეობის შესახებ საპარლამენტო ანგარიშის მიხედვით, 2023 წელს სახალხო დამცველისთვის ცნობილი გახდა ინფორმაციის კანონით დადგენილ ვადაში გაცემაზე უარის თქმის 100-ზე მეტი შემთხვევა. 

ომბუდსმენს საჩივრებით ძირითადად უფლებადამცველი ორგანიზაციები და ჟურნალისტები მიმართავდნენ. მათ განცხადებების ნაწილზე პასუხი კი მხოლოდ მას შემდეგ მიიღეს, რაც სახალხო დამცველის აპარატმა ადრესატ უწყებებს შესაბამისი კორესპონდენციითა და განმარტების მოთხოვნით მიმართა. ანგარიშის მიხედვით,  ეს ფაქტი ადასტურებს, რომ საჯარო დაწესებულებების მხრიდან, არაერთ შემთხვევაში, უფლებადამცველ ორგანიზაციებს საჯარო ინფორმაციაზე წვდომა დაუსაბუთებლად შეეზღუდათ.

საქართველოს სახალხო დამცველი საჯარო ინფორმაციის ხელმისაწვდომობის უფლების დაცვის ერთ-ერთ მთავარ დაბრკოლებად მოძველებულ კანონმდებლობასა  და ეფექტიანი საზედამხედველო ინსტიტუტის არარსებობას მიიჩნევს. 

„დღემდე არ არის სავალდებულოდ აღიარებული „ოფიციალურ დოკუმენტაციასთან დაშვების შესახებ“ ევროპის საბჭოს 2009 წლის 18 ივნისის კონვენცია, რომლის მე-8 მუხლი ითვალისწინებს, რომ განმცხადებელს საჯარო ინფორმაციის გაუცემლობაზე გადაწყვეტილების გასაჩივრების შესაძლებლობა უნდა ჰქონდეს ან სასამართლოში ან დამოუკიდებელ და მიუკერძოებელ ორგანოში და ეს პროცედურა უნდა იყოს სწრაფი და იაფი“

საანგარიშო პერიოდში ომბუდსმენს საჯარო ინფორმაციის მოთხოვნის უპასუხოდ დატოვების გამო „პუბლიკას“, „მთის ამბების“ და „საქართველოს ამბების“ ჟურნალისტებმაც მიმართეს. აღსანიშნავია, რომ სახალხო დამცველის რეკომენდაციის მიუხედავად, ქალაქ რუსთავის მუნიციპალიტეტის მერიამ „ქვემო ქართლის მედიას“ საჯარო ინფორმაცია მაინც არ მიაწოდა. 

 
კატეგორია - საქართველო


„ქართული ოცნების“ მიერ ხელმეორედ ინიცირებული „რუსული კანონის“ შესახებ დამოუკიდებელი ონლაინ მედიის წარმომადგენლებმა საერთო განცხადება გააკეთეს. მათი თქმით, კანონის მიღების მთავარი მიზანია დამოუკიდებელი საზოგადოებრივი და მედია ორგანიზაციების განადგურება, თავისუფალი სიტყვის ჩახშობა, ტოტალური კონტროლის დამყარება საზოგადოებრივ აზრზე და იმ მედიის გაქრობა, რომელიც ხელისუფლებას ამხელს კორუფციაში, ნეპოტიზმში, სიღატაკეში, ადამიანის უფლებების დარღვევასა და დაპირებების შეუსრულებლობაში.
ონლაინ მედიის განცხადებით, ეს ხელისუფლების მორიგი ტყუილი და წინასაარჩევნო გადადგმული ანტიევროპული ნაბიჯია, რომელიც საქართველოს დასავლურ მომავალს ასამარებს. „რუსული კანონმა რუსეთში გაანადგურა დამოუკიდებელი მედია და საზოგადოებრივი ორგანიზაციები, ჩაახშო კრიტიკული აზრი, რუსი ჟურნალისტები და აქტივისტები დააპატიმრეს, მოკლეს და ვინც ცოცხალი დარჩა, განდევნეს. რეჟიმის წინაშე რუსეთში საზოგადოება დარჩა სრულიად დაუცველი.“
მედიის წარმომადგენლებმა აღნიშნეს, რომ რუსული კანონის მიღებას ბოლომდე გაუწევენ წინააღმდეგობას და „ქართულ ოცნებას“ თავისუფლებაზე თავდასხმის შეწყვეტისკენ მოუწოდეს. „რუსული კანონი“ „ქართულმა ოცნებამ“ გასულ წელსაც წარადგინა, თუმცა, მასობრივი საპროტესტო გამოსვლების ფონზე კანონპროექტი უკან გაიწვია. ხელისუფლება მთელი წლის განმავლობაში ამტკიცებდა, რომ მას აღარ მიუბრუნდებოდა.
„რუსული კანონი“ ქვეყანაში მოქმედ თავისუფალ მედიასაც შეეხება. პროტესტი - „არა რუსულ კანონს" 2023 წელს სწორედ ჟურნალისტებმა და სამოქალაქო სექტორის წარმომადგენლებმა დაიწყეს.

 
კატეგორია - საქართველო

მმართველი პარტია „რუსულ კანონს“ პარლამენტში მეორედ წარადგენს. „ქართული ოცნება“ ამჯერად მის მიღებას მიმდინარე სესიის ბოლომდე აანონსებს.

საპარლამენტო უმრავლესობის ლიდერის მამუკა მდინარაძის განცხადებით, 

„ვხედავთ, თუ როგორ იმატებს გაუმჭვირვალე ფულის შემოდინება საქართველოში არჩევნების მოახლოებასთან ერთად და ამ თანხების უდიდესი ნაწილი რადიკალური პარტიების, რადიკალური „ენჯეოებისა“ და რადიკალური პროპაგანდისტული მედიის მხარდაჭერისკენ არის მიმართული“.

მდინარაძის განმარტებით, კანონპროექტი საკანონმდებლო ორგანოში ზუსტად იმავე ტექსტით დაინიცირდება. შეიცვლება მხოლოდ ტერმინი „უცხოური აგენტი“. ის ჩანაცვლდება ფრაზით - „უცხოური ძალის ინტერესების გამტარებელი ორგანიზაცია“. 

„რუსული კანონი“ „ქართულმა ოცნებამ“ გასულ წელსაც წარადგინა, თუმცა, მასობრივი საპროტესტო გამოსვლების ფონზე კანონპროექტი უკან გაიწვია. ხელისუფლება მთელი წლის განმავლობაში ამტკიცებდა, რომ მას აღარ მიუბრუნდებოდა.

„რუსული კანონი“ ქვეყანაში მოქმედ თავისუფალ მედიასაც შეეხება. პროტესტი - „არა რუსულ კანონს" 2023 წელს სწორედ ჟურნალისტებმა და სამოქალაქო სექტორის წარმომადგენლებმა დაიწყეს.



ფოტო: publika.ge