ამ დღეს აქციაზე საუბარი გაგრძელდა გადაცემებში - „პოლიტიკური
ინტერვიუ დათა გვასალიასთან ერთად“ და „სამნი და Co“. წამყვანები
ეთერში პერიოდულად უშვებდნენ ფორმულას პირდაპირი ეთერიდან ამოჭრილ
ფრაგმენტებს, აქციაზე ზურაბ ჯაფარიძის, გიორგი მარგველაშვილის, მიშა
მშვილდაძის, გიგა ბოკერიას გამოსვლებიდან და ცდილობდნენ მათ
დისკრედიტაციას.
პოსტვ ირწმუნებოდა, რომ ოპოზიციას საქართველოს ომში ჩართვა სურს,
მთავრობა კი ეროვნულ ინტერესებს იცავს.
რატომ ათავისუფლებენ ოპერატორებს?
ტელეკომპანიის იურისტი, ეთო ქათამაძე "პროტესტს" უწოდებს ოპერატორების
მიერ სამუშაოს არშესრულებას, რადგან მისი თქმით, მათ დაარღვიეს
გაფიცვისთვის საჭირო სამართლებრივი ნორმები.
საქმე ეხება, რეგულაციას, რომლის მიხედვითაც, გაფიცის მონაწილეებმა
ჯერ სახწლმწიფოსა და დამსაქმებელს უნდა მიმართონ, რათა დაინიშნოს
მხარეთა შორის მომლაპარაკებელი, მედიატორი. გაფიცვის უფლება კი
მედიატორის დანიშვნიდან 21 დღის გასვლის შემდეგ წარმოიშობა.
ოპერატორების პოზიცია
განცხადების ტექსტში, რომელიც ფორმულადან გათავისუფლებულმა
ოპერატორებმა "მედიაჩეკერს" გამოუგზავნეს, წერია, რომ მათ
"პრობლემების მოგვარების სანაცვლოდ მიიღეს დამამცირებელი
დამოკიდებულება და კატეგორიული უარი პირობების გაუმჯობესებაზე", რის
შემდეგაც "პროტესტის ფორმად გაფიცვა არიჩიეს".
"დღსაც შევთავაზეთ კომპრომისული ვარიანტი" - წერია ტექსტში - რაც,
მათი თქმით, გულისხმობდა ხელფასის მომატების რამდენიმე თვეზე
გადანაწილებას, თუმცა როგორც ოპერატორები ამბობენ, კომპანიამ ეს
შეთავაზება უპასუხოდ დატოვა.
"ფორმულას" იურისტის, ეთო ქათამაძის თქმით, კომპანია სამი დღის
განმავლობაში ფორმალურად აფრთხილებდა თანამშრომლებს: "[სამ თებერვალს]
6 საათამდე მიეცათ ვადა, რომ მოეფიქრებინათ, დაბრუნებოდნენ სამუშაო
პროცესს და ისე გაეგრძელებინათ მოლაპარაკებები" და რადგან შეთანხმებას
ვერ მიაღწიეს, საბოლოოდ, კომპანიამ ყველა ოპერატორს ხელშეკრულება
შეუწყვიტა.
გათავისუფლებული ოპერატორები იურისტებთან კონსულტაციის შემდეგ აპირებენ სახალხო დამცველსა და სასამართლოს მიმართონ.
ჟურნალისტთა საერთაშორისო ორგანიზაციას (IFJ), რომელიც 140-ზე მეტი ქვეყნის 600 ათას ჟურნალისტს აერთიანებს, წევრი ქვეყნები "ადმინისტრაციული პრობლემების, არჩევნების სისტემით უკმაყოფილებისა და გაუმჭვირვალე პროცესების" გამო ტოვებენ.
2023 წლის 31იანვარს ისლანდიის, ფინეთის, ნორვეგიისა და დანიის
ჟურნალისტთა გაერთიანებებმა ერთდროულად გამოაცხადეს, რომ ტოვებენ
ჟურნალისტთა საერთაშორისო ორგანიზაცია, IFJ-ის.
“წევრის სტატუსის შეჩერების მთავარი მიზეზი არის ის, რომ უკვე წლებია,
IFJ-მ ვერ მოაგვარა ადმინისტრაციული პრობლემები, უკმაყოფილო ვართ
არჩევნების სისტემითა და გადაწყვეტილებების მიღებაში გამჭირვალობის
ნაკლებობით” - განაცხადა ფინეთში, ჟურნალისტთა გაერთიანების
პრეზიდენტმა ჰანი აჰომ. მან ასევე აღნიშნა, რომ IFJ-ს ფინანსების
შესახებ სრული ინფორმაცია არ აქვთ.
ნორვეგიელ ჟურნალისტთა ასოციაციის მიერ გავრცელებულ პრესრელიზში, წევრობის
შეჩერებაზე, დამატებით წერია, რომ ისინი არ აპირებენ თანამშრომლობას,
რადგან რუსეთის მიერ ოკუპირებულ უკრაინულ ტერიტორიებზე რუსი
ჟურნალისტები აყალიბებენ ორგანიზაციებს და მიუხედავად იმისა, რომ
IFJ-მ იცის ეს ფაქტი, წევრის სტატუსიც კი არ შეუჩერებიათ
რუსეთისთვის.
მსგავსი მოთხოვნით მიმართეს ევროპის დამოუკიდებელი პრესის საბჭოების
ალიანსსაც (AIPCE-ს), რომ შეეჩერებინათ რუსეთისთვის წევრის სტატუსი,
თუმცა AIPCE-მ ამას მხარი არ დაუჭირა, რის შედეგადაც, “საქართველოს
ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიამ” და სხვა 10 ქვეყნის ეთიკის საბჭომ
ალიანსი დატოვეს.
წაიკითხეთ ამ თემაზე ვრცლად .
მსგავსი რამ 2020 წელსაც მოხდა, როდესაც ჟურნალისტთა საერთაშორისო
ორგანიზაციამ აფხაზეთი როგორც დამოუკიდებელი სახელმწიფო შეიყვანა წევრი ქვეყნების სიაში. ახლანდელი
მდგომარეობით, აფხაზეთი საქართველოს ტერიტორიადაა აღნიშნული.
მათ ასევე გააკრიტიკეს IFJ, რადგან ორგანიზაციას გასულ წელს ერთ-ერთი
მნიშვნელოვანი შეხვედრის ჩატარება ომანში უნდოდა. ქვეყანაში, რომელიც
პრესის თავისუფლების ინდექსით მსოფლიოს 180 ქვეყნიდან 163-ე ადგილზეა.
თუმცა, ოთხივე ქვეყანა რჩება EJF-ის წევრად, ეს ორგანიზაცია ევროპის ჟურნალისტთა
გაერთიანებაა. საქართველო EJF-ის წევრიცაა, თუმცა აქ მხოლოდ თბილისის
ბიუროა გაწევრიანებული, ხოლო სოხუმის მხოლოდ IFJ-ის (ჟურნალისტთა
საერთაშორისო ორგანიზაცია) წევრია.
30 დეკემბერს ტეიტმა ტუნბერგს პასუხად ვიდეო ჩაუწერა, სადაც კადრში რუმინული პიცის ბრენდი ჩანდა. იმავე დღეს, ტეიტი რუმინეთის პოლიციამ დააპატიმრა სექსუალური ძალადობისა და ტრეფიკინგის შესახებ მიმდინარე გამოძიების ფარგლებში. ერთ-ერთი ვერსიით ტეიტის ადგილმდებარეობა სწორედ პიცის ყუთმა გასცა, თუმცა ოფიციალურად ეს ინფორმაცია არ დადასტურებულა.yes, please do enlighten me. email me at smalldickenergy@getalife.com https://t.co/V8geeVvEvg
— Greta Thunberg (@GretaThunberg) December 28, 2022
ეს ტექსტი იქნება ჟურნალისტურ ეთიკაზე, მაგრამ არ ვილაპარაკებ
არცერთ პროფესიულ სტანდარტზე, არც რამე ტექნიკურ წიაღსვლებში ჩავალ და
არც ქარტიის პრინციპებს მოვიშველიებ არგუმენტებად.
სკოლას რომ ვამთავრებდი და ჟურნალისტობა გადავწყვიტე, წარმოდგენა
რომ არ მქონდა, სინამდვილეში სად მივდიოდი და რის გაკეთებას
ვაპირებდი, ერთმა უფროსმა მეგობარმა მანქანაში ჩამისვა და მხოლოდ ეს
მკითხა, რატომ გინდა ჟურნალისტობა? მეც არც ვაციე, არც ვაცხელე,
ძალიან თავდაჯერებით ვუპასუხე, იმიტომ, რომ სიმართლე მინდა ვილაპარაკო
მეთქი.
აი მაშინ მითხრა ერთი რამ, რამაც რეალურად განსაზღვრა მთელი ჩემი
წარმოდგენა ამ პროფესიაზე - ჟურნალისტობა სიმართლის ლაპარაკი კი არა,
ამბის სამართლიანად მოყოლააო (შეიძლება ზუსტი ციტატა არ არის, მაგრამ
შინაარსი ეს იყო).
მას შემდეგ 13 წელი გავიდა და ყოველ დღე უფრო და უფრო მეტად
ვრწმუნდები, რამდენად მნიშვნელოვანია, ყველამ, ვინც თავს ჟურნალისტს
უწოდებს, ეს გაიაზროს.
ჟურნალისტობა პასუხისმგებლობაა, დიდი პასუხისმგებლობა. ოღონდ არა ის,
რაც ზოგიერთს ჰგონია, რომ ჩვენ ვართ მესიები, მოციქულები,
მქადაგებლები, სამყაროს გადამრჩენლები და ათასი მსგავსი ეგოცენტრული
სისულელე...
არა.
ჟურნალისტობა პასუხისმგებლობაა იმდენად, რამდენადაც ჩვენ გვაქვს
პირდაპირი გავლენა ადამიანებზე. ჩვენ ვქმნით საზოგადოებრივ აზრს
(მეტწილად თუ არა, ნაწილობრივ მაინც) და, შესაბამისად, ძალიან
მარტივად შეგვიძლია მისით მანიპულირებაც. სწორედ ამის გააზრება უნდა
იყოს პასუხისმგებლობის საფუძველი - გააზრება იმისა, რომ მაგ ცდუნებამ
არ უნდა გძლიოს.
ეს ტექსტი ლიზა ქისტაურის დაღუპვაზეა. ახალგაზრდა გოგოზე, რომლის
სიკვდილიც ქართულმა მედიამ (საბედნიეროდ, ყველამ არა, მაგრამ მაინც,
ბევრმა), წინასწარ გამოაცხადა. არადა, იმ დროისთვის დროს ეს ამბავი
მხოლოდ ჭორი იყო და როგორც აღმოჩნდა, ოჯახმაც არაფერი იცოდა ზუსტად.
შესაბამისად, მედიამაც სამართლიანი კრიტიკა და ზოგ შემთხვევაში
ლანძღვაც მიიღო პასუხად, მისი სიკვდილის წინასწარ გამოცხადების
გამო.
სამწუხაროდ, ეს ინფორმაცია მეორე დღეს დადასტურდა. მათ კი, ვინც ლიზას
სიკვდილზე წინა დღეს დაწერეს, ამჯერად ნიშნის მოგებით გამოაცხადეს,
აი, რომ გვლანძღეთ და გვაგინეთ, ხომ მართლები აღმოვჩნდითო.
ჰოდა, მაპატიეთ, მაგრამ კარგი, რა, მართლა და მართლა, როგორც
ბებიაჩემი იტყოდა, ნამუსიც კარგი საქონელია.
ყველა ადამიანი, ვისაც თანაგრძნობის ნატამალი მაინც შემოგვრჩა, მთელი
დღე სულ მცირე იმედს მაინც ვიტოვებდით, რომ „იქნებ გადარჩა, იქნებ არ
დადასტურდეს, იქნებ ეგრე ცუდადაც არ არის ყველაფერი“. და ამ დროს შენ,
ვინც თავს ჟურნალისტს უწოდებ, თავს იმართლებ (კიარადა, აქეთ
გვანამუსებ), რომ „იშ, ხომ სიმართლე აღმოჩნდა?!“
სიმართლე კი არა, სულ რომ წყალგაუვალი ინფორმაცია ყოფილიყო, თითი არ
უნდა გაანძრიო ასეთ ამბავზე, სანამ ამას ოჯახი არ გაიგებს. მშობლები
შვილების სიკვდილს მედიიდან არ უნდა იგებდნენ. ამის გააზრებას არ
სჭირდება „ენჯეოშნიკური ტრენინგები“ (როგორც ზოგიერთი უწოდებს), არც
ქარტიის 11 პრინციპის დაზუთხვა, არც რამე სამეცნიერო ხარისხი
ჟურნალისტიკაში და არც საერთოდ ჟურნალისტობა, მე თუ მკითხავ.
ელემენტარულად, უნდა შეძლო სხვის ადგილას თავის წარმოდგენა და გაიაზრო
რომ შენი ნებისმიერი საქციელი შეიძლება სხვა ადამიანისთვის
დამანგრეველი აღმოჩნდეს.
ნებისმიერი მსგავსი გაშუქება, და შემდეგ ამ გაშუქების ნებისმიერი
„გაპრავება“ ისევ ჟურნალისტების წინააღმდეგ მოქმედებს - პატიოსანი
ჟურნალისტების, კარგი ჟურნალისტების, სინდისიერი ჟურნალისტების,
რომლებიც კი, ჯერ კიდევ ვარსებობთ თუმცა, სამწუხაროდ, უფრო და უფრო და
უფრო ნაკლებ ადამიანს სჯერა ჩვენი არსებობის.
არ არსებობს ინფორმაცია, რომელიც უფრო მნიშვნელოვანია, ვიდრე
ადამიანების კეთილდღეობა - და პირიქით, ინფორმაცია მხოლოდ მაშინაა
ღირებული, თუ ის ადამიანების კეთილდღეობას ემსახურება.