“მკვლელობა თუ თვითმკვლელობა?”, “ოთხი შემზარავი ტრაგედია ერთ კორპუსში - საბედისწერო მე-7 სართული”, სავარაუდოდ, აქაც “ლურჯი ვეშაპია” – მორიგი მსხვერპლი ისევ მოზარდია, - ამ და მსგავსი სათაურებით იძებნება მასალები სხვადასხვა გამოცემებში თბილისში, ქალაქის სხვადასხვა უბანში, საცხოვრებელი კორპუსის მეშვიდე და მეცხრე სართულიდან გადმოვარდნის შედეგად გარდაცვლილი ახალგაზრდების შესახებ. გამოცემების ნაწილი მომხდარის შესახებ სხვადასხვა ვერსიას ავრცელებს მეზობლების ვარაუდებზე დაყრდნობით, “ტვ პირველმა” და “მთავარმა” კი ერთ-ერთი შემთხვევაში ეთერში გარდაცვლილის გვამის კადრიც აჩვენა.

შემთხვევები თბილისში 22 და 23 სექტემბერს მოხდა. მიუხედავად იმისა, რომ მომხდარის ზუსტი მიზეზი ამ დროისთვის უცნობია, მედიასაშუალებების ნაწილმა უბედური შემთხვევის, მკვლელობის და სუიციდის ვერსიები პირდაპირ ეთერში განიხილა, ნაწილმა მაყურებელს/მკითხველს მომხდართან დაკავშირებით მეზობლების ვარაუდები შესთავაზა, ნაწილმა გარდაცვლილი მოზარდი ე.წ. საშიში ონლაინთამაშის მორიგ მსხვერპლად გამოაცხადა, ნაწილმა კი, მეტი სენსაციურობისთვის, უბედურ შემთხვევებს შორის საკრარული კავშირების პოვნა სცადა.

ტელეკომპანია “მთავარმა” და “ტვ პირველმა” 23 სექტემბერს მეცხრე სართულიდან გადმოვარდნილი მოზარდის ამბავი დღის მთავარ გამოშვებაში ახალ ამბად გააშუქეს. ორივე ტელევიზიამ მაყურებელს ნათესავების, თვითმხილვეველების თუ მეზობლების კომენტარები შესთავაზა და გარდაცვლილის გვამის და მგლოვიარე ახლობლების კადრები აჩვენა.

ტელეკომპანია “მთავარმა” თემა მეორე დღესაც განავრცო და 24 სექტემბრის მთავარ გამოშვებაში მომხდარს 5 წუთიანი სიუჟეტი მიუძღვნა შემდეგი სათაურით - “მკვლელობა თუ თვითმკვლელობა?”. 5 წუთის განმავლობაში მაყურებელმა მოისმინა მხოლოდ და მხოლოდ ვარაუდები. გაიგო, რომ მოზარდი შენობის სახურავზე, სავარაუდოდ, მარტო არ იმყოფებოდა და მოისმინა ფარულად ჩაწერილი ადამიანების კომენტარები, რომლებიც ტრაგიკულ სურათს დეტალებში აღწერდნენ და ბიჭის გადმოვარდნასთან დაკავშირებით, თავიანთ ვერსიებს გამოთქვამდნენ.

მაყურებელმა ვერ გაიგო მოზარდის გარდაცვალების რეალური მიზეზი და ვერც რელევანტური არგუმენტები მოისმინა თვითმკვლელობის ან მკვლელობის ვერსიის გასამყარებლად. სიუჟეტის ავტორს დადასტურებულად მხოლოდ იმის თქმა შეეძლო, რომ გამოძიება მიმდინარეობს და ოფიციალური დასკვნა ამ დრომდე არ არსებობს.

აღნიშნული ამბავი უსაფუძვლო ვარაუდებზე დაყრდნობით გაშუქდა ონლაინმედიაშიც. მაგალითად, მედიაცენტრმა “მთავარმა” მეცხრე სართულიდან გადმოვარდნილი მოზარდი ე.წ. “ლურჯი ვეშაპის” მორიგ მსხვერპლად გამოაცხადა. უცნობია, რა არგუმენტზე დაყრდნობით დააკავშირა ავტორმა აღნიშნული შემთხვევა საშიშ ინტერნეტთამაშთან. აქვე აღსანიშნავია ისიც, რომ საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტრო ოფიციალურად უარყოფს საქართველოში მსგავსი ტიპის თამაშების არსებობას.

ზემოთხსენებული შემთხვევის მსგავსად, გაუგებარი დარჩა, რა ინფორმაციული ღირებულების მატარებელი იყო საზოგადოებისთვის 22 სექტემბერს მეშვიდე სართულიდან 14 წლის მოზარდის გარდმოვარდნის ამბის გაშუქება. აღნიშნულ შემთხვევაშიც მედიასაშუალებების მთავარი წყარო მეზობლების ვარაუდები იყო.

მაგალითად, “პრაიმტაიმმა” 14 წლის მოზარდის სიკვდილი, ადგილობრივებზე დაყრდნობით, იმავე საცხოვრებელ კორპუსში მომხდარ სხვა უბედურ შემთხვევებთან დააკავშირა და დაწერა სტატია სათაურით “ოთხი შემზარავი ტრაგედია ერთ კორპუსში - საბედისწერო მე-7 სართული”. გაუგებარია, ამ სათაურით რაზე მიანიშნებდა ან რისი თქმა უნდოდა ავტორს.

“პრაიმტაიმის” სტატია, გადამოწმების გარეშე, მალევე გაავრცელეს ისეთმა გამოცემებმა, როგორიცაა “რეზონანსი”, “თრიალეთი” , cyc.ge, pirvelinews.ge და მსგავსი საიტები.

სტატიაში ავტორი ოთხ სხვადასხვა უბედურ შემთხვევაზე ყვებოდა, რომელიც, თითქოს სხვადასხვა წელს იმავე კორპუსის მეშვიდე სართულზე მოხდა. გარდა აღნიშნულ მოვლენებს შორის გაურკვეველი კავშირისა, “პრაიმტაიმის” მიერ გავრცელებული მასალა უზუსტობასაც შეიცავს, “მედიაჩეკერმა” ამ ინფორმაციის გადამოწმებისას აღმოაჩინა, რომ ორი უბედური შემთხვევა, რომელზეც “პრაიმტაიმი” წერს, არა “საბედისწერო მეშვიდე”, არამედ მეოთხე სართულზე მოხდა. აღსანიშნავია ისიც, რომ ამის შესახებ სტატია სამი წლის წინ თავად “პრაიმტაიმს” აქვს დაწერილი.

20 სექტემბერს თერჯოლის მუნიციპალიტეტის ერთ-ერთ სოფელში 14 წლის ბიჭმა სიცოცხლე თვითმკვლელობით დაასრულა. მედიის ნაწილმა მომხდარი ეთიკური სტანდარტების დარღვევით, სენსაციურ ჭრილში გააშუქა: გაასაჯაროვა არასაჭირო დეტალები, მომხდარი დაიყვანა ერთ მიზეზამდე, ისაუბრა თვითმკვლელობის სავარაუდო მიზეზზე, გააჟღერა მძიმე ბრალდებები მოზარდის თანატოლების მისამართით, დეტალურად აღწერა სუიციდის ადგილი და მეთოდი.

14 წლის ბიჭის გარდაცვალებისა და თვითმკვლელობის სავარაუდო მოტივის შესახებ ინფორმაცია თავდაპირველად ტელეკომპანია “მთავარმა” გაავრცელა. მიუხედავად იმისა, რომ გამოძიება ამ დრომდე მიმდინარეობს და ოფიციალური შედეგები ჯერ არ არის ცნობილი, ტელევიზიამ მოზარდის თვითმკვლელობის სავარაუდო მიზეზად ჯერ ე.წ. საშიში ინტერნეტთამაში “ლურჯი ვეშაპი”, შემდგომ კი თანატოლების მხრიდან ბულინგი დაასახელა.

მიუხედავად იმისა, რომ საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტრო ოფიციალურად უარყოფს საქართველოში მსგავსი ტიპის თამაშების არსებობას, წამყვანმა სიუჟეტის წარდგენისას აქცენტი გააკეთა იმაზე, რომ სუიციდის მიზეზი, სავარაუდოდ, ისევ საშიში ინტერნეტთამაში გახდა. “მთავარის” დღის საინფორმაციო გამოშვებაში გასულ სიუჟეტში ჩანდა, რომ ჟურნალისტი აღნიშნული ვერსიის გასამყარებლად ინფორმაციის მოპოვებას პირდაპირ საგამოძიებო ოთახში ცდილობდა, იქ, სადაც ერთ-ერთი არასრულწლოვნის დაკითხვა მიმდინარეობდა. სამართალდამცავების მხრიდან მრავალჯერ გაფრთხილებისა და თხოვნის მიუხედავად, დაეტოვებინა ოთახი და ხელი არ შეეშალა საგამოძიებო მოქმედებებისვის, ჟურნალისტი მაინც ჯიუტად ცდილობდა რაიმე ეთქმევინებინა დაკითხვაზე მყოფი არასრულწლოვნისვის, მისი მშობლისთვის ანდა სამართალდამცველებისთვის.

მოგვიანებით ტელევიზია ახალ ვერსიაზე ალაპარაკდა. “ჩაგვრის მსხვერპლი ბავშვი” - ამ სათაურით გავიდა იმავე დღეს სიუჟეტი არხის დღის მთავარ საინფორმაციო გამოშვებაში. წამყვანმა მაყურებელს აუწყა, რომ 14 წლის ბიჭის “თვითმკვლელობის რეალური მიზეზი ექსკლუზიურად “მთავარმა” გაარკვია. სიუჟეტში ტელეკომპანიამ გაასაჯაროვა გარდაცვლილი მოზარდისა და მისი მეგობრების უკანასკნელი მიმოწერა, სუიციდის მიზეზად კი თანატოლების მხრიდან ბულინგი დაასახელა.

მოზარდების დახურული ჩატის მიმოწერის სქრინებში გამოკვეთილი იყო ფრაზები, სადაც ჩანდა, თითქოს თანატოლები ბიჭს თვითმკვლელობისკენ უბიძგებდნენ. შედეგად, მედიამ გარდაცვლილის თანატოლები, ფაქტობრივად, მოზარდის თვითმკვლელობამდე მიყვანაში დაადანაშაულა, მიუხედავად იმისა, რომ ამ დრომდე გამოძიების შედეგები არ არის ცნობილი და არცერთი უწყება ოფიციალურ ვერსიაზე არ საუბრობს.

განსაკუთრებით სახიფათოა ის ფაქტი, რომ აღნიშნული მიმოწერის გასაჯაროებით, არასრულწლოვნების იდენტიფიცირება ხდება შესაძლებელი. სქრინები ვირუსულად გავრცელდა სოციალურ ქსელში, თანატოლების მიმოწერიდან ამოგლეჯილი ფრაზები სათაურში გაიტანეს ონლაინ მედიებმა. გავრცელებულ მასალებს, დადანაშაულებული მოზარდების მისამართით, სიძულვილის ენის შემცველი და სახიფათო შინაარსის კომენტარები მოჰყვა.

სუიციდის პრობლემურ გაშუქებაზე და საჭირო რეკომენდაციებზე “მედიაჩეკერს” არაერთი მასალა აქვს მომზადებული.  ფსიქოლოგი მაია ცირამუა, "მედიაჩეკერთან" ერთ-ერთ ინტერვიუში ამბობს, რომ საქართველოში, სადაც რეალურად მოზარდებს არაფერს სთავაზობენ იმისთვის, რომ მან ბედნიერად იცხოვროს, მედიის მიერ სუიციდის პრობლემური გაშუქება ძლიან ზრდის რისკებს:
"თინეიჯერები პირდაპირ ახდენენ კოპირებას თავიანთ ცხოვრებაში იმ სულისკვეთების, იმ მეთოდის, იმ მიზნის, რაც იკვეთება სუიციდის არსებულ სიტუაციებში. ნაცვლად იმისა, რომ ვილაპარაკოთ პრევენციაზე, ჩვენ ვავრცელებთ და ვატრიალებთ სარისკო და სახიფათო ინფორმაციას", - ამბობს იგი

---

იხილეთ მასალები სუიციდის პრობლემურ გაშუქებაზე და ასევე, რეკომენდაციები ამ ბმულზე

---

ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიას კი შემუშავებული აქვს სუიციდის გაშუქების სახელმძღვანელო წესები, რომელშიც დეტალურად არის გაწერილი, თუ რა წესების გათვალისწინებით და როგორ უნდა გააშუქონ მედიასაშუალებებმა სუიციდის ცალკეული შემთხვევები. ამ წესების მიხედვით, დაუშვებელია მედიამ მომხდარი ერთ მიზეზამდე დაიყვანოს

ამავე სახელმძღვანელოს მიხედვით, სუიციდის ფაქტის გაშუქებამდე, სასურველია მედია დაფიქრდეს, რატომ აშუქებს ამ კონკრეტულ შემთხვევას, რა არის მისი მიზანი.

 

არასრულწლოვანთა პორნოგრაფიის საქმის გაშუქების დროს რამდენიმე მედიასაშუალებამ დაზარალებული ბავშვების იდენტიფიცირება მოახდინა. ასევე, გასაჯაროვდა ამ საქმეზე ბრალდებული უცხო ქვეყნის მოქალაქეების ვინაობა. რატომ მიიჩნევენ სპეციალისტები, რომ მედიამ ამ შემთხვევაში არაეთიკურად იმოქმედა?

ორგანიზაცია “პარტნიორობა ადამიანის უფლებებისთვის” წლებია ბავშვის უფლებების დაცვის სფეროში მუშაობს. ორგანიზაციის ხელმძღვანელი ანა აბაშიძე “მედიაჩეკერთან” საუბარში ამბობს, რომ დანაშაულთან დაკავშირებული ბავშვის ვინაობა არ უნდა გამჟღავნდეს.

“არის ისეთი შემთხვევები, როცა ინტერესთა ბალანსის შედეგად, არაეთიკური გადაწყვეტილების მიღება მართლდება გარკვეული მიზეზით. ამ შემთხვევაში, უნდა იყოს ძალიან მკაფიო, რომ ბავშვის ინტერესი იყო აღმატებული და სწორედ ამ ინფორმაციის ამგვარი ფორმით გაშვების დროს ბავშვის მეტი დაცვის პრინციპით ვიმოქმედეთ”, - ამბობს ანა აბაშიძე და იქვე დასძენს, რომ ბავშვთა პორნოგრაფიის საქმის დაზარალებული არასრულწლოვნების გამჟღავნება ამ ინტერესს არ ემსახურებოდა.

“ამ თვალსაზრისით მედიის ქცევა არ შეესაბამებოდა ეთიკის ნორმებს,” - აცხადებს ანა აბაშიძე.

19 სექტემბერს შინაგან საქმეთა სამინისტროს წარმომადგენლებმა არასრულწლოვნის ვაჭრობისა და არასრულწლოვნის გამოსახულების შემცველი პორნოგრაფიული ნაწარმოების დამზადება-გასაღების ქსელის გამოვლენისა და დანაშაულებრივი ჯგუფის 11 წევრის დაკავების შესახებ განაცხადეს. პოლიციის ინფორმაციით, დაკავებულ აშშ-ს და ავსტრალიის მოქალაქეებს დანაშაულებრივ საქმიანობაში, მშობლების თანხმობით, ჩაბმული ჰყავდათ 8-დან 14 წლამდე ასაკის 10-მდე არასრულწლოვანი გოგონა. შესაბამისად, დაკავებულთა შორის აღმოჩნდნენ დაზარალებული ბავშვების მშობლები, ნათესავები და ახლობლები.

შსს-ს ამ ოფიციალური განცხადების შემდეგ მედიამ დეტალების გავრცელება დაიწყო: ჯერ შევიტყვეთ, რომ დაკავებული აშშ-ს მოქალაქე პედაგოგად მუშაობდა საქართველოში, მოგვიანებით დაგვისახელეს სკოლა, სადაც ის ასწავლიდა; დაგვისახელეს სოფელი, სადაც ეს სკოლა იყო განთავსებული; გვითხრეს, რომ ამ სოფელში ცხოვრობს დაზარალებული და დაკავებული პირების ნაწილი. ზოგიერთი მედიასაშუალება კიდევ უფრო შორს წავიდა: მათ შინ მიაკითხეს დაზარალებულებისა და ბრალდებულების ოჯახებს და ინტერვიუები ჩაწერეს ნათესავებთან; დაგვისახელეს დაკავებული უცხოელების სახელები და გვარები და ა.შ.

მოგვიანებით, დღის შემაჯამებელ მთავარ გამოშვებაში ზოგიერთმა მათგანმა ეს ამბავი ისე გააშუქა, რომ აღარც სოფელი იყო დაკონკრეტებული და აღარც ახლობლები იყვნენ იდენტიფიცირებულები.

“მთავარმა არხმა” საღამოს, 9-საათიან გამოშვებაში უკვე პასუხი გასცა მისსავე შეცდომას, რაც კარგია: უკვე დაფარეს, აღარ იყო მითითება რომელი სოფელია, რომელი სკოლაა, თავად ამ ბავშვების ბაბუა. თვითონვე მიხვდნენ რა იყო არასწორი, მაგრამ ეს არ ნიშნავს იმას, რომ მათ არაეთიკურად არ გააშუქეს”, - ამბობს ანა აბაშიძე “მედიაჩეკერთან” საუბარში.

ოჯახის ნათესავთან და თანასოფლელებთან ღიად ჩაწერილი ინტერვიუები “მთავარი არხის” გარდა, სხვა მედიასაშუალებებმაც გაავრცელეს, მათ შორის, იყო პალიტრა ტვ-ც. ბრალდებული უცხოელების ვინაობა გაასაჯაროვეს სხვა ტელევიზიებმაც. ამასთან, ეს მასალები ამ დრომდე იძებნება ონლაინ საძიებო სისტემებით.

საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის მიერ მომზადებულ ბავშვთა საკითხების გაშუქების სახელმძღვანელოში აღნიშნულია, რომ ბავშვის დაფარვა უპირობოდ აუცილებელია, როდესაც ის არის ძალადობის/დანაშაულის მსხვერპლი ან რაიმე ფორმით არის დაკავშირებული სექსუალურ ძალადობასთან.

სახელმძღვანელო მედიას ურჩევს გაითვალისწინოს, რომ ბავშვის სახის დაფარვა არ არის საკმარისი მისი სრულად არაიდენტიფიცირე­ბისთვის და რომ ხშირად მისი ამოცნობა შესაძლებელია გარემოს აღწერით, ან სხვა რესპონდენტების იდენტიფიცირებით.

“ამ შემთხვევაში, როდესაც ბრალდებულები იყვნენ დაკავებულები და მსხვერპლები იყვნენ უსაფრთხოდ, რეალურად ამ ბავშვების ვინაობის გამჟღავნების არანაირი საჭიროება არ იყო. შესაბამისად, რაც გააკეთეს, გამოვიდა ისე, რომ დაარღვიეს ცალსახად ბავშვის კონფიდენციალობის უფლება. ასევე, დამატებით გაჩნდა რისკები: პირველ რიგში, ბავშვის რეტრავმატიზაციის რისკი; ბულინგის რისკი; შესაძლოა, ბრალდებულთა ოჯახის წევრების ან მათთან დაკავშირებული სხვა პირების მხრიდან მოხდეს მსხვერპლებზე არასასურველი კომუნიკაცია და ა.შ.” - ამბობს ანა აბაშიძე.

მისი თქმით, იმ მედიასაშუალებებს, რომლებმაც ბავშვების ირიბი იდენტიფიკაცია მოახდინეს, გაუჭირდებათ რაიმე გამამართლებელი არგუმენტის მოძიება, ვინაიდან, როგორც ის ფიქრობს, ეს არ ემსახურებოდა საზოგადოებრივ ინტერესს და განპირობებული იყო მხოლოდ ცნობისმოყვარობის დაკმაყოფილებით და სენსაციაზე გამოდევნებით.

“რეალურად ვერანაირ ინტერესს ვერ დაასახელებენ საპირწონედ - რატომ იყო აუცილებელი ბავშვის ვინაობის არაპირდაპირ, მაგრამ პრაქტიკულად გამჟღავნება. არავის ინტერესს არ ემსახურებოდა, გაგვეგო, ვინ არიან ბავშვები. მაღალი ხარისხის მედიის ინტერესი არის საზოგადოებრივი ინტერესის მქონე თემების გაშუქება”, - ამბობს ანა აბაშიძე.

იყო თუ არა აუცილებელი ბრალდებულების ვინაობის გასაჯაროება? - კრიმინალის გაშუქების სახელმძღვანელო წესების მიხედვით, რომელიც ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიამ მოამზადა, დანაშაულის გაშუქებისას, მედიამ არ უნდა მოახდინოს სავარაუდო დამნაშავის ან ბრალდებულის იდენტიფიცირება, გარდა იმ შემთხვევისა, როცა მისი სახელი საზოგადოებისთვის ცნობილია ან საქმე საზოგადოებრივი ინტერესის მქონეა.

ამასთან, ამავე სახელმძღვანელო წესების მიხედვით, როცა საქმე ეხება პედოფილიას, ან სექსუალურ ძალადობას, მაშინაც კი, როცა საგამოძიებო უწყებები ასახელებენ ბრალდებულის ვინაობას, მედიამ თავი უნდა შეიკავოს მათი იდენტიფიცირებისგან. ამ შემთხვევაშიც გამონაკლისია განსაკუთრებულად მაღალი საჯარო ინტერესის მქონე საქმეები.

“ამ შემთხვევაში, ბრალდებულების ვინაობის გამჟღავნება არაეთიკურია, როცა მინიმუმ სამართალდამცავი უწყება არ ამჟღავნებს და თან, სრულიად შესაძლებელია, რომ ეს ადამიანები გამართლდნენ. ეს მედიას უნდა ესმოდეს,” - ამბობს ანა აბაშიძე.

არასრულწლოვანთა პორნოგრაფიის საქმეზე ბრალდებულების იდენტიფიცირება მედიამ მაშინ მოახდინა, როცა ჯერ აღკვეთის ღონისძიებაზეც არ ჰქონდა სასამართლოს ნამსჯელი. მათი ბრალეულობა საბოლოოდ სასამართლომ უნდა დაადასტუროს, სადაც ჯერ საქმის არსებითი განხილვის პროცესიც კი არ არის დაწყებული.

საზოგადოებრივი მაუწყებლის აჭარის ტელევიიზიისა და რადიოს სამეურვეო საბჭოს შესარჩევმა კომისიამ, ბორდის წევრობის მსურველთა შერჩევა დაასრულა. საკონკურსო კომისიამ აჭარის უმაღლეს საბჭოს 13 კანდიდატი წარუდგინა. უმაღლესმა საბჭომ მათგან ბორდის 4 წევრი უნდა შეარჩიოს.

13-კაციან სიაში არიან მაუწყებლის ყოფილი დირექტორი სოსო სტურუა და მაუწყებლის დირექტორის შესარჩევ კონკურსებში მონაწილე კანდიდატი ფირუზ ბოლქვაძე. თუმცა, ამ სიაში ვერ მოხვდა ტელევიზიის მოქმედი მრჩეველთა საბჭოს წევრი - ბეჟან გობაძე, რომელიც საბჭოში “ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის” კვოტით არის არჩეული.  ბეჟან გობაძე იყო ერთადერთი, მაუწყებლის 5-კაციან მრჩეველთა საბჭოში, რომელმაც მხარი არ დაუჭირა ტელევიზიის ყოფილი დირექტორის ნათია კაპანაძის იმპიჩმენტს.

• აჭარის ტელევიზიის დირექტორი იმპიჩმენტის წესით გადაირჩიეს

აჭარის ტელევიზიისა და რადიოს მრჩეველთა საბჭოში არსებული 4 ვაკანტური პოზიციის დასაკავებლად სულ 23 განაცხადი შევიდა.

•  ვის სურს აჭარის ტელევიზიის მრჩეველთა საბჭოს წევრობა და ვინ შეარჩევს მათ

მსურველებმა საკონკურსო კომისიასთან, რომელიც ხუთი წევრისგან შედგება, ორეტაპიანი კონკურსი გაიარეს. კონკურსის მეორე ეტაპზე 19 კანდიდატი გადავიდა. აჭარის უმაღლესი საბჭოსთვის წარდგენილი 13-კაციანი სია კი ასე გამოიყურება:

1. რაულ ბერიძე;
2. დიანა ვაშაყმაძე;
3. ნათია სირაბიძე;
4. სოსო სტურუა;
5. არჩილ ხახუტაიშვილი, 
6. სტელა ახვლედიანი;
7. რუსლან ბარამიძე;
8. ფირუზ ბოლქვაძე;
9. ემზარ დიასამიძე;
10. თამილა დოლიძე;
11. გია ქარცივაძე;
12. გელა ღოღობერიძე;
13. თამარ წილოსანი.

ამ 13 კანდიდატიდან, აჭარის ტელევიზიისა და რადიოს განვითარების კონცეფციების განხილვისა და გასაუბრების შედეგად, უმაღლესმა საბჭომ, 6 წლის ვადით, 4 კანდიდატი უნდა შეარჩიოს.

.აჭარის ტელევიზიისა და რადიოს მრჩეველთა საბჭ 5 წევრისგან შედგება, მათგან 4-ს, ნატა იმედაიშვილს, ირაკლი დარცმელიძეს, გიორგი ირემაძეს და ბეჟან გობაძეს უფლებამოსილების ვადა ოქტომბერში ეწურებათ. გიგა ჩხარტიშვილი საბჭოს წევრად 2018 წლის ნოემბრიდან არის არჩეული და შესაბამისად, ის ახალ საბჭოშიც გააგრძელებს მუშაობას.

სავარაუდოდ, ახალ მრჩეველთა საბჭოს მოუწევს აირჩოს ტელევიზიის დირექტორი. მაუწყებელს ნახევარი წელიწადია დირექტორის მოადგილე ნათია ზოიძე მართავს. თუმცა, ეს არჩევნები ჯერ იმაზეა დამოკიდებული, რას გადაწყვეტს სასამართლო. შეგახსენებთ, დირექტორის შესარჩევი კონკურსი სასამართლოს ძალით არის შეჩერებული.

• ხუთი თვე დირექტორის გარეშე - რა ელის აჭარის ტელევიზიას

ტელეკომპანია "პირველის" დირექტორად ჟურნალისტი და ტელეწამყვანი ინგა გრიგოლია ინიშნება, რომელსაც ამავე არხზე საავტორო გადაცემა "რეაქცია" მიჰყავს.

ამ დრომდე ამ პოზიციას პაატა კაკაურიძე იკავებდა. ცვლილების შესახებ, სოციალურ ქსელში, ტელეკომპანიის მფლობელმა ვატო წერეთელმა დაწერა.

"გადავდივართ განვითარების ახალ ეტაპზე, რომელსაც სათავეში ახალი დირექტორი ჩაუდგება, დიდი გეგმებით და მთელი გუნდის ერთიანი ძალისხმევით. ინგა "პირველზე" იმ დროს მოვიდა, როცა აქ პირველი აგური იდებოდა და ჩვენი ტელევიზიის ყველა თანამშრომელთან ერთად, მთელი ენერგია ჩადო ჩვენი ტელევიზიის განვითარებაში. უკვე დღეიდან ,,რეაქციასთან " ერთად ის მთელი არხის ახალ ეტაპზე გადასვლის პროცესს ჩაუდგება სათავეში. მჯერა, ეს ახალი ეტაპი კიდევ უფრო წარმატებული გამოგვივა", - წერს ვატო წერეთელი.

 არც ვატო წერეთელმა და არც ინგა გრიგოლიამ "მედიაჩეკერის" სატელეფონო ზარებს არ უპასუხეს. თუმცა, ცვლილებისა და ახალი პოზიციის შესახებ ასევე სოციალურ ქსელში დაწერა ინგა გრიგოლიამაც. 

როგორც ტელეწამყვანი წერს, ტელევიზია დიდი მასშტაბებისთვის ემზადება, ამისთვის მალე არხზე ვაკანსიებიც გამოცხადდება. 

"ვისაც ტელევიზია თავდავიწყებით გიყვართ და ვისაც გაქვთ განუსაზღვრელი თავისუფლების არხზე მუშაობის სურვილი, გამომეხმაურეთ. არხის დირექტორობას ვიწყებ ვაკანსიების ღიად გამოცხადებით. ვიწყებთ ახალ გამოწვევებთან ჭიდილს...

ვეძებთ ტელევიზიაზე გაგიჟებით შეყვარებულ ადამიანებს, ვისთვისაც თავისუფლებაა ყველაზე გემრიელი და ყველაზე მთავარი ამ პროფესიაში .ვემზადებით უფრო დიდი მასშტაბებისთვის ,შესაბამისად ,გადავწყვიტეთ გავაფართოვოთ და კიდევ უფრო გავაძლიეროთ ჩვენი გუნდი.ჩვენი სათქმელი იგივეა და უცვლელი-ვმუშაობთ გავლენების მიღმა, მოვლენების შუაგულშიაგერ ვართ და ვისაც სურვილი და ამბიცია გექნებათ, გამოგვყევით ახალი სიმაღლეების დაპყრობაში", - წერს გრიგოლია. 

ხელმძღვანელობითი/წარმომადგენლობითი უფლებამოსილების მქონე პირის ცვლილების შესახებ განაცხადი რეესტრში დღეს 16 ოქტომბერს დარეგისტრირდა. ამ დროისთვის [6:23 სთ] ცვლილება ასახული არ არის.

საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციამ (საიამ),  20-21 ივნისს, ანტისაოკუპაციო აქციის დაშლისას დაშავებული 16 პირისთვის დაზარალებულის სტატუსის მინიჭების მოთხოვნით, თბილისის საქალაქო სასამართლოში სარჩელი შეიტანა, მათ შორის 8 ჟურნალისტია.  აქციის დაშლის დროს მედიის 40-მდე წარმომადგენელი დაშავდა, თუმცა, როგორც ორგანიზაციაში "მედიაჩეკერს" განუცხადეს, საია იმ ჟურნალისტებისთვის ითხოვს დაზარალებულის სტატუსის მინიჭებას, რომლებმაც საკუთარი უფლებების დასაცავად მათ მიმართეს.  

აღნიშნული 16 პირის საქმეზე , თავდაპირველად, 19 სექტემბერს, საიამ საქართველოს გენერალურ პროკურატურას  მიმართა, თუმცა  მოთხოვნა არ დააკმაყოფილდა, რაც საიამ
ზემდგომ პროკურორთან გაასაჩივრა. ორგანიზაციის მოთხოვნა არც ზემდგომმა პროკურორმა დააკმაყოფილა, სწორედ ამის შემდეგ მიმართა ორგანიზაციამ სასამართლოს.  სასამართლომ საიას საჩივარი 15 დღეში უნდა განიხილოს.

 საია პროკურატურის გადაწყვეტილებას უკანონოდ და დაუსაბუთებელად მიიჩნევს და აცხადებს, რომ დაშავებული პირებისთვის დაზარალებულის სტატუსის დროულად მინიჭება არსებითად მნიშვნელოვანია: “კანონმდებლობის თანახმად, დანაშაულის მსხვერპლს მთელი რიგი უფლებები, მათ შორის, საქმის მასალების გაცნობის, სისხლისსამართლებრივი დევნის არდაწყების ან შეწყვეტის, ან გამოძიების შეწყვეტის შესახებ დადგენილების გასაჩივრების უფლება მხოლოდ მაშინ ეძლევა, თუ იგი სარგებლობს დაზარალებულის პროცესუალური სტატუსით. შესაბამისად, დაზარალებულის სტატუსის საწყის ეტაპზევე მინიჭებას აქვს არსებითი მნიშვნელობა დაზარალებულის უფლებების დასაცავად”, - აღნიშნულია საიას მიერ გავრცელებულ განცხადებაში.

20-21 ივნისს, ანტისაოკუპაციო აქციის დაშლისას, საერთო ჯამში მედიის 40-მდე წარმომადგენელი დაშავდა. მომხდარიდან 3 თვეზე მეტი გავიდა, თუმცა ამ დრომდე არცერთ ჟურნალისტს დაზარალებულის სტატუსი არ მინიჭებია. 20-21 ივნისის მოვლენების დროს დაშავებულების საქმეს მთავარი პროკურატურა ერთ დიდ საქმედ იძიებს და ჟურნალისტების საქმეზე ცალკე გამოძიება არ მიმდინარეობს.

უნდა გამოვიყენოთ თუ არა ტერმინი - “ყალბი ინფორმაცია”? ვინ და როგორ იყენებს სოციალურ ქსელებს დეზინფორმაციის გავრცელებისთვის? რა როლი აქვს ამ ყველაფერში კრემლს? როგორ უნდა ვებრძოლოთ დეზინფორმაციას? - ეს იმ საკითხების არასრული ჩამონათვალია, რაზეც საქართველოდან გერმანიაში გაცვლითი პროგრამის ფარგლებში მონაწილე ჟურნალისტების ჯგუფი ერთი კვირის განმავლობაში იღებდა ინფორმაციას.

მიგრანტები, რელიგიური ჯგუფები, ლგბტ თემი, ნაციონალიზმი - ასეთია იმ საკითხების არასრული ჩამონათვალი, რაზეც ყველაზე ხშირად ვრცელდება ყალბი ამბები გერმანიაში.

ყალბი ინფორმაცია 13 წლის ლიზას გაუპატიურების შესახებ იყო პირველი რეზონანსული შემთხვევა, როდესაც გერმანიის მთავრობა პირისპირ შეეჯახა კრემლის პროპაგანდისტულ მანქანას. 2016 წელს გერმანიაში მცხოვრებმა რუსული წარმომავლობის ოჯახმა 13 წლის გოგონას გაუჩინარების შესახებ განაცხადა. გოგონა 30 საათის განმავლობაში იყო დაკარგული და შინ დაბრუნების შემდეგ განაცხადა, რომ ის მიგრანტებმა გააუპატიურეს. მოგვიანებით, გერმანიის პოლიციამ გამოარკვია, რომ მოზარდი სკოლაში შექმნილი პრობლემების გამო იმალებოდა და მასზე იმ პერიოდში სექსუალურ ძალადობას ადგილი არ ჰქონია, მითუმეტეს არანაირი მიგრანტების მხრიდან. ამის მიუხედავად, ლიზას გაუპატიურების შესახებ ყალბმა ამბავმა მოიცვა არა მხოლოდ გერმანიის საზოგადოება, იყო ორგანიზებული საპროტესტო გამოსვლები მიგრანტების წინააღმდეგ გერმანიაში და ა.შ.

გერმანიაში დეზინფორმაციის საკითხებზე მომუშავე სპეციალისტების შეფასებით, მიგრანტებთან მიმართებაში გაცილებით უფრო გავრცელებულია კრიმინალური ამბების მანიპულაციური გაშუქება - კერძოდ, ზოგიერთი მედიასაშუალება, რომელიც ემსახურება დეზინფორმაციის პროპაგანდას, მიზანმიმართულად აქვეყნებს იმ კრიმინალური შემთხვევების შესახებ ცნობებს, რომლებშიც ბრალდებულები ან მსჯავრდებულები არიან მიგრანტები. საქმე ის არის, რომ ამ ფორმით ხდება საზოგადოებრივი აზრის ფორმირება, რომ მიგრანტები კრიმინალები არიან, თუმცა სტატისტიკური ანალიზი აჩვენებს, რომ რეალობა განსხვავებულია - მიგრანტების წილი საერთო დანაშაულების სტატისტიკაში გერმანიაში დაბალია.

ლუკა ჰამერი, სოციალური მედიის ანალიტიკოსი ამბობს, რომ საზოგადოებრივი აზრის მანიპულაციისთვის საუკეთესო ადგილია სოციალური მედია. მისი თქმით, ამას ხელს უწყობს სოციალური მედიის ის შესაძლებლობა, რაც თავისუფალ სივრცეს აძლევს საზოგადოებას. ამავდროულად, პრობლემას ქმნის ციფრულ ტექნოლოგიებთან მიმართებაში მომხმარებლების დაბალი წიგნიერების დონე, ასევე, ისეთი პლატფორმები, როგორიცაა დახურული ჯგუფები სოციალურ ქსელებში, სასაუბრო პროგრამები (ტელეგრამი, ვაიბერი და ა.შ.), რაც ართულებს კვლევის შესაძლებლობებს.

კაროლინ შვარცი გერმანიაში ფაქტების გადამოწმების სპეციალური პლატფორმებისთვის (მაგალითად, Faktenfinder) მუშაობს. მისი თქმით, გერმანიაში ყალბი ამბების გავრცელებისთვის ყველაზე აქტიურად “ტელეგრამი” გამოიყენება, რომლის კვლევა რთულია, რადგან ის სასაუბრო პლატფორმაა და მოკლებულია საჯაროობას. რაც შეეხება საჯარო კომუნიკაციებისთვის განკუთვნილ პლატფორმებს, როგორიცაა, მაგალითად, ტვიტერი, მასზე დაკვირვებით, კაროლინ შვარცი გამოყოფს რამდენიმე შტრიხს, რაც გამოიყენება ყალბი ცნობების გავრცელებისთვის, ესენია: ე.წ. თვითმხილველების პოსტები, ყალბი ანგარიშები სოციალურ ქსელებში, ფოტომონტაჟები, ყალბი ვიდეოები ე.წ. დიფფეიკები (DeepFakes), ფაბრიცირებული დოკუმენტები, ცნობილი ადამიანების ყალბი ციტატები, ე.წ. მეცნიერული დასკვნები, რომლებიც ყალბია და ა.შ.

“ყალბი ინფორმაციის გამავრცელებელს შეიძლება ჰქონდეს სხვადასხვა მოტივი. მაგალითად, პოლიტიკური მოტივის შემთხვევაში ამოცანაა ამომრჩევლების მობილიზაცია ან პირიქით, დემობილიზაცია, პოლიტიკური ოპონენტისთვის ზიანის მიყენება, პოლარიზაცია და ა.შ. შეიძლება, არსებობდეს მონეტიზაციის მოტივი - რაც უფრო მეტ მნახველს მოიზიდავს ყალბი ამბავი, მაგალითად, იგივე იუთუბზე, მეტი ფულადი შემოსავლის მიღების შანსი უჩნდება მის გამავრცელებელს და ა.შ.” - ამბობს კაროლინ შვარცი.

დეზინფორმაციის საკითხებზე მომუშავე სპეციალისტები გერმანიაში ფიქრობენ, რომ აუცილებელია საზოგადოების ცნობიერების ამაღლება იმ ციფრულ ტექნოლოგიებზე, რაც აქტიურად გამოიყენება ყალბი ამბების პროპაგანდისთვის. მაგალითად, მოქალაქეებს უნდა ჰქონდეთ ინფორმაცია, თუ როგორ შეიძლება შეამოწმონ არის თუ არა ფოტო გაყალბებული, ან ვინ იმალება იმ მომხმარებლის მიღმა, რომელიც ავრცელებს ყალბ ინფორმაციას და ა.შ.

სოციალურ ქსელებში დეზინფორმაციასთან ბრძოლის მოტივით გერმანიაში 2017 წელს მიიღეს კანონი ინტერნეტ ქსელების გამოყენების შესახებ (NetzDG). ეს კანონი ავალდებულებს სოციალურ ქსელებს, როგორიცაა მაგალითად ფეისბუკი, 24 საათში ირეაგიროს საჩივარზე და წაშალოს სიძულვილის ენის შემცველი ან ე.წ. ყალბი ამბავი. ამასთან, ფეისბუკი ვალდებულია წარადგინოს კვარტალური ანგარიშები მის მიერ გაწეული საქმიანობის შესახებ ამ კანონის ფარგლებში. წინააღმდეგ შემთხვევაში გათვალისწინებულია სოლიდური ფინანსური სანქციები.

ფეისბუკის 2019 წლის პირველი კვარტლის ანგარიშის მიხედვით, 6 თვეში მათ NetzDG-ის ფარგლებში ჯამში 674 საჩივარი მიიღეს, აქედან ყველაზე მეტი - 370 საჩივარი ეხებოდა შეურაცხყოფას, საიდანაც წაიშალა 140, ხოლო ცილისწამებაზე შესული 212 საჩივრიდან, დაკმაყოფილდა და წაიშალა 39.

ორგანიზაცია “რეპორტიორები საზღვრებს გარეშე” ინტერნეტ ქსელების გამოყენების შესახებ კანონს (NetzDG) ჯერ კიდევ მის მიღებამდეც აკრიტიკებდა და მიიჩნევდა, რომ ის საფრთხეს უქმნიდა გამოხატვის და მედიის თავისუფლებას. ორგანიზაციის ბერლინის ოფისის წარმომადგენელი ჯულია ლეგნერი ჩვენთან საუბარში ამბობს, რომ ამ კანონმა, როგორც მოსალოდნელი იყო, ვერ მოაგვარა ინტერნეტის საშუალებით დეზინფორმაციისა და სიძულვილის ენის გავრცელების საკითხი. მისი თქმით, სტატისტიკა აჩვენებს, რომ მსგავში შინაარსის ამბების რაოდენობა ინტერნეტ ქსელებში არ შემცირებულა.

როგორ ებრძვიან საქართველოში დეზინფორმაციას - ამ კითხვაზე პასუხების მისაღებად თბილისს გერმანელი ჟურნალისტების ჯგუფი ნოემბერში ეწვევა. პროექტი - “ყალბ ინფორმაციასთან ბრძოლა” - გერმანიის საგარეო საქმეთა სამინისტრომ დააფინანსა. პროექტს ერთობლივად ქართული და გერმანული არასამთავრობო ორგანიზაციები - “მედიის განვითარების ფონდი” და Deutsche Gesellschaft e.V. (“გერმანიის საზოგადოება”) ახორციელებენ. პროექტის შედეგად ჟურნალისტების მიერ დეზინფორმაციის თემატიკაზე მომზადებული მასალები “მედიის განვითარების ფონდი” თავის ონლაინ პლატფორმაზე - “მითების დეტექტორზე” გამოაქვეყნდება.

აუდიტორიის ზრდა, მკითხველთა წრის გაფართოება - ერთ-ერთი უმთავრესი გამოწვევა ონლაინ მედიისთვის. უკრაინის რეგიონული გაზეთის “ახალგაზრდა ბუკოვინელის” (Молодий Буковинець) ვებ-გვერდზე 1 წელიწადში 89%-ით გაიზარდა ვიზიტორების რაოდენობა. როგორ მოახერხა ეს რედაქციამ? - გამოცდილება ამ მედიაორგანიზაციის დამფუძნებელმა, სერგეი პერვოზვანსკიმ გაგვიზიარა.

“ტოპ ნიუსებს, რომლებიც შეადგენენ მთელი ახალი ამბების 11.5%-ს, მოაქვთ საიტზე საერთო ნახვების 49.2%, ამიტომ განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ისეთი რედაქტორების და ჟურნალისტების ღვაწლის დაფასება, რომლებიც სწორედ ასეთ ტოპ ნიუსებს ქმნიან,” - ასეთია სერგეი პერვოზვანსკის ერთ-ერთი რეკომენდაცია.

მისი თქმით, მთავარი გამოწვევაა ე.წ. ჩვეულებრივი ნიუსების აუდიტორიის ზრდა.

“წარმოვიდგინოთ, რომ მაღაზიაში უნდა გავყიდოთ ჩვენი პროდუქცია. არის ორი გზა: 1. უბრალოდ მივიტანოთ და დავდოთ ჩვენი პროდუქტი დახლზე და დაველოდოთ, როდის გაიყიდება, ან დავაკვირდეთ მყიდველის ქცევას, ვნახოთ, როდის რას ყიდულობს და იმის შესაბამისად მივაწოდოთ ჩვენი პროდუქცია. პროდუქცია ჩვენს შემთხვევაში არის ახალი ამბები, ნიუსები,” - ამბობს სერგეი პერვოზვანსკი.

მისი თქმით, მათ მეორე გზა აირჩიეს - დაიწყეს მომხმარებლების ქცევის შესწავლა და ანალიზი. მაგალითად, დაიწყეს გამოქვეყნებული ნიუსების ნახვების ანალიზი საათობრივად, 24 საათის განმავლობაში - რამდენი მნახველი ჰყავდა თითოეულ ახალ ამბავს გამოქვეყნების მომენტში, გამოქვეყნებიდან 2 საათის შემდეგ და ა.შ.

ანალიზის შედეგად აღმოაჩინეს, რომ აუდიტორიის აქტივობა ხშირად არ ემთხვეოდა ნიუსების გამოქვეყნების დროს: “მაგალითად, ღამის 12 საათის შემდეგ უფრო მაღალი იყო ჩვეულებრივი ნიუსების ნახვების რაოდენობა, ამ დროს კი რედაქცია ძალიან ცოტა ასეთ ნიუსს აქვეყნებდა. ასევე იყო დილის საათებში,” - ამბობს პერვოზვანსკი.

მისი თქმით, ანალიზის შედეგად აღმოაჩინეს, რომ დღის მანძილზე საიტზე აქვეყნებდნენ ბევრ ახალ ამბავს, რომლებსაც შესაბამისი რაოდენობის ნახვები არ ჰქონდა. ეს განპირობებული იყო, ერთის მხრივ, იმით, რომ ახალი ამბების გამოქვეყნების დრო იყო არასწორად შერჩეული - ის არ ემთხვეოდა მომხმარებლის ქცევას და მეორეს მხრივ, მთავარი გამოწვევა იყო ის, თუ როგორ გაეხადათ საინტერესოდ “ჩვეულებრივი ამბები”.

“პირველ რიგში, შევცვალეთ სათაურები და დავიწყეთ წინასწარ დაგეგმილი “ჩვეულებრივი ნიუსების” გამოქვეყნება იმ დროისთვის, როდესაც მკითხველი შემოდიოდა ჩვენს საიტზე”, - ამბობს სერგეი პერვოზვანსკი.

ის რამდენიმე მაგალითს გვისახელებს: მაგალითად, 2018 წელს საიტზე “ჩვეულებრივი ამბების” ბლოკში აქვეყნებდნენ ახალ ამბავს ასეთი სათაურით: “დღეს საეკლესიო კალენდრით “ესა და ეს დღესასწაული” აღინიშნება” ან “არ გამოგრჩეთ მილოცვა: დღეს ანგელოზის დღეს აღნიშნავენ...”; 2019 წელს კი იგივე ამბები ქვეყნდება ასეთი სათაურით: “რომელ დღესასწაულს აღნიშნავენ დღეს საეკლესიო კალენდრით” ან “არ გამოგრჩეთ მილოცვა: ვინ აღნიშნავს დღეს ანგელოზის დღეს”. პერვოზვანსკის თქმით, ამ ცვლილებამ ასეთი ამბების ნახვის მაჩვენებელი 11%-დან 96%-მდე გაზარდა:

“ამას გარდა, დილის 8-დან 10 საათამდე, როდესაც ბევრი მკითხველი შემოდის საიტზე დავამატეთ ისეთი ნიუსი, როგორიცაა, ის თუ სად შეწყდება დღეს ქალაქში წყლის მიწოდება და უნდა გითხრათ, რომ ეს ერთ-ერთი ყველაზე პოპულარული ნიუსია საიტზე”.

სერგეი პერვოზვანსკის თქმით, მონაცემების ანალიზის შედეგად მათ ასევე აღმოაჩინეს, რომ უქმე დღეებში მომხმარებელი ისეთივე ინტენსივობით მოიხმარს ახალ ამბებს, როგორც სამუშაო დღეებში. შესაბამისად, რედაქციამ ამ მიმართულებითაც გადახედა მუშაობის რეჟიმს.

“ამასთან, უქმეებზე საღამოს საათებში გაცილებით მეტი მომხმარებელი ჰყავს ჩვეულებრივ ნიუსებს, ვიდრე სამუშაო დღეების იგივე მონაკვეთში,” - ამბობს პერვოზვანსკი.

მისი თქმით, განსაკუთრებული ეფექტი გამოიღო სათაურების ცვლილებამ:

“დავტესტეთ და აღმოჩნდა, რომ ამბებს, რომლებსაც შევუცვალეთ სათაური, გაცილებით მეტი ნახვა ჰქონდა, ვიდრე პირვანდელი ვერსიის დროს”.

“ახალგაზრდა ბუკოვინელის” გამომცემელი ამბობს, რომ სათაურების ნაწილში მათ კომპიუტერულ პროგრამისტებს მიმართეს და ხელოვნური ინტელექტის გამოყენებით შექმნეს პროგრამა, რომელიც უკეთესი სათაურის შერჩევაში ეხმარება.

მაგალითად, ეს პროგრამა აჩვენებს, თუ რომ ამ სამი სავარაუდო სათაურიდან მესამე უფრო წარმატებული იქნება:

 

“ახალგაზრდა ბუკოვინელი” (Молодий Буковинець) უკრაინის ქალაქ ჩერნოვცში გამოიცემა. გამომცემელმა წარმატებულ გამოცდილებაზე თბილისში ამ კვირაში გამართულ საერთაშორისო კონფერენციაზე ისაუბრა. კონფერენცია შვედური Fojo Media Institute-ის ორგანიზებით ჩატარდა.

Fox News-მა საღამოს ეთერში სტუმრის კომენტარის გამო შვედ აქტივისტს გრეტა თუნბერგსა და მაყურებელს ბოდიში მოუხადა. ინფორმაციას CNN-ი ავრცელებს.

კერძოდ, Fox News-ზე ერთ-ერთი გადაცემის მიმდინარეობისას კონსერვატორმა სტუმარმა მაიკლ ნოულსმა ასპერგერის სინდრომის მქონე 16 წლის ეკოაქტივისტს "ფსიქიკურად ავადმყოფი" უწოდა. "კლიმატის შესახებ ისტერიული მოძრაობა მეცნიერებას არ ეხება. მეცნიერებას რომ უკავშირდებოდეს, მაშინ მას მეცნიერები უხელმძღვანელებდნენ და არა პოლიტიკოსები და ფსიქიკურად ავადმყოფი შვედი ბავშვი, რომელსაც თავისი მშობლები და საერთაშორისო მემარცხენეები თავიანთი სარგებლისთვის იყენებენ", - განაცხადა ნოულსმა.

კომენტარის ავტორი ტელევიზიის ეთერში გადაცემის სხვა სტუმარმა, კრისტოფერ ჰანმა გააკრიტიკა "სირცხვილი შენ, ზრდასრული ადამიანი ხარ და და ბავშვს თავს ესხმი", - მიმართა ჰანმა მაიკლ ნოულსს. მოგვიანებით, Fox News-მა თუნბერგსა და მაყურებლებს მოუბოდიშა.

"გადაცემა The Story-ის სტუმრის მაიკლ ნოულსის კომენტარი სამარცხვინო იყო - ბოდიშს ვუხდით გრეტა თუნბერგსა და ჩვენს მაყურებლებს", - განაცხადა არხის წარმომადგენელმა და აღნიშნა, რომ Fox News-ი ნოულსის მიწვევას ეთერში სამომავლოდ არ გეგმავს.

ფოტო: Kena Betancur / AFP - Getty Images

უნდა მოირგოს თუ არა მედიამ ცუდი პოლიციელის როლი? პროკურორის? მოსამართლის? ბადრაგის? ჭორიკანა მეზობლის? მჩხიბავის? ქირომანტის? ასტროლოგის? - არა, მედიას არ სჭირდება ამ როლების მორგება, რადგან მას უკვე აქვს თავისი როლი, უმნიშვნელოვანესი როლი საზოგადოებრივი აზრის ფორმირებაში.

ასე რომ, იმ იშვიათ შემთხვევებში, როცა ქალები ძალას იკრებენ და საჯაროდ საუბრობენ ძალადობაზე, განსაკუთრებით კი, ისეთ საზოგადოებაში, რომლის ცნობიერებაშიც ღრმადაა ჩაკირული გენდერული სტერეოტიპები და ქალის სექსუალობის კონტროლის დაუძლეველი სურვილი, განსაკუთრებით კი, როცა მოძალადე მათზე თანამდებობრივად და სოციალური სტატუსით მაღლა მდგომი, ძალაუფლების მქონე, საზოგადოებრივად მისაღები მამაკაცია, როგორც შემთხვევათა უმეტესობაში ხდება, მედიამ არ უნდა დაივიწყოს, რომ ის არ არის ცუდი პოლიციელი და ქალთა მიმართ სექსუალური ან/და სხვა სახის ძალადობის შემთხვევების გაშუქებისას:

• არ უნდა შექმნას ძალადობის შემთხვევისგან შოუ და სენსაცია
• არ უნდა მოახდინოს ძალადობის შემთხვევის ნორმალიზება და ტრივიალიზაცია
• არ უნდა მოახდინოს მსხვერპლის რეტრავმატიზაცია ძალადობის შემთხვევის დეტალური აღწერითა და ისეთი გარემოს შექმნით, რომელიც მისთვის უსაფრთხო და კომფორტული არ არის
• არ შეუწყოს ხელი საზოგადოებაში ფესვგადგმული დამაზიანებელი სტერეოტიპების გაძლიერებას
• არ წარმოაჩინოს ისე, თითქოს ძალადობა ქალის “გამომწვევი სამოსით”, სისხლში ალკოჰოლის შემცველობით, სხვადასხვა ნარკოტიკული საშუალებით, ფსიქიკური მდგომარეობით ან რაიმე სხვა მიზეზით იყო გამოწვეული
• არ განიხილოს ქალის მორალი,პირადი ცხოვრება, წარსული ურთიერთობები, სექსუალური პარტნიორების რაოდენობა
• არ დაუპირისპიროს ქალს მის წინააღმდეგ დაწერილი/ნათქვამი შეურაცხმყოფელი და გამკიცხავი კომენტარები
• არ გააშუქოს შემთხვევა გენდერულად არამგრძნობიარე ენით, კონკრეტულად კი დაარქვას ყველაფერს მკაფიო, არაეპატაჟური და კანონთან შესაბამისი სახელი, სექსუალური ძალადობა და არა სექსუალური სკანდალი, მოძალადე და არა მონსტრი, არაჩვეულებრივი მამა, კარგი პროფესიონალი ან კარგი მეგობარი.

 

მედიას კრიტიკული როლი აქვს საზოგადოებაში გენდერული თანასწორობის იდეის გავრცელებასა და ქალთა მიმართ ძალადობის, მათ შორის, სექსუალური ძალადობის წინააღმდეგ ბრძოლში, რადგან საზოგადოების დიდი ნაწილი ქალზე ძალადობის თითოეულ შემთხვევას სწორედ მედიის პრიზმიდან ხედავს.


ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ მედიამ, ძალადობის მსხვერპლთან/ძალადობას გადარჩენილ ქალთან საუბრისას:

• შეუქმნას მას უსაფრთხო და კომფორტული გარემო
• მკაფიოდ წარმოაჩინოს მესიჯი, რომ ძალადობაზე პასუხისმგებელი მხოლოდ მოძალადეა და ის მიზეზები (ქალის სამოსი, “პროვოკაციული ქცევა” და ა.შ) რომლითაც იგი ძალადობის გამართლებას ცდილობს, მოცემულობას არ ცვლის.
• დაუსვას მას მკაფიო, არაგამკიცხავი შეკითხვები
• ყურადღებით მოუსმინოს
• მასთან საუბრისას იხელმძღვანელოს ჟურნალისტური ეთიკისა და ადგილობრივი და საერთაშორისო კანონდებლობით განსაზღვრული სტანდარტებით
• ინტერვიუირების პროცესამდე გაიაროს კონსულტაცია პროფესიონალებთან, გენდერული საკითხების ექსპერტებთან, ქალთა უფლებებზე მომუშავე ორგანიზაციებთან, ფსიქოლოგები

 

***

თამთა თოდაძე საოცრად გამბედავი ახალგაზრდა ქალია, ქალი, რომელიც არ შეუშინდა საზოგადოებაში არსებულ სტერეოტიპებს, მსხვერპლის შერცხვენის კამპანიას, სირცხვილს, მის პირად ცხოვრებაში უამრავი ცნობისმოყვარე ადამიანის ხელის ფათურის პერსპექტივას, ძალაუფლების ვექტორს, რომელიც მოძალადის მხარესაა და საჯაროდ ისაუბრა სექსუალური ძალადობის შემთხვევაზე, რომლის მსხვერპლიც საკუთარი უფროსის, თბილისის საკრებულოს დეპუტატის, ილია ჯიშკარიანის მხრიდან გახდა.

პირველი მედიასაშუალება, რომელმაც თამთა თოდაძე პირდაპი ეთერში მიიწვია, “მთავარი არხი” იყო. გადაცემაში “ღამის მთავარი” ნიკა გვარამია თამთა თოდაძეს მის ადვოკატთან, თამუნა ლუკავასთან და ორგანიზაცია “საფარის” დირექტორთან ბაია პატარაიასთან ერთად შეხვდა. ნიკა გვარამიამ ინტერვიუს დაწყებამდე განაცხადა, რომ არ იცის, როგორ დაიცვას “ის ხაზი, რომელზეც მსხვერპლთან ურთიერთობისას უნდა გაიაროს” და გადაცემის მსვლელობისას ეს წარმოაჩინა კიდეც.

ის მიყოლებით უსვამდა კითხვებს რესპონდენტს ჯიშკარიანთან მის წარსულ ურთიერთობაზე, სამსახურებრივ მოვალეობებზე, სამსახურში აყვანის შესაძლო ნეპოტისტურ მიზეზებზე, სამუშაო დროს დალევასა და “ჭიქის მიჭახუნებაზე”, კითხვებს უსვამდა, მაგრამ პასუხებით დიდად არ ინტერესდებოდა, საუბარს ხშირად და აგრესიულად აწყვეტინებდა და ახალ თემაზე გადადიოდა. როგორც მოგვიანებით გვარამიამ აღნიშნა, საუბრის მსგავსი ფორმატი წინასწარ იყო დაგეგმილი და თამთა თოდაძესთან შეთანხმებული, მაგრამ, უნდა უწევდეთ თუ არა სექსუალური ძალადობის მსხვერპლ ქალებს ასეთ “დაკითხვებთან” გამკლავება? არა!

მედიის ასეთი დამოკიდებულება კიდევ ერთი მიზეზია იმისა, თუ რატომ დუმან ქალები, ისინი უყურებენ მსხვერპლის შერცხვენას (victim shaming) ეშინიათ, რომ თავადაც ცუდი პოლიციელის პირისპირ აღმოჩნდებიან.

თამთა თოდაძე დაძაბულად უმკლავდებოდა იმპროვიზებულ დაკითხვას, მას არ შეეშინდა ცუდი პოლიციელის როლში შეჭრილი ნიკა გვარამიას შეკითხვების. თამთას არ შეეშინდა, მაგრამ მე მეშინია, რომ თუ “მთავარი არხის” ერთ-ერთი მთავარი სახე  ჟურნალისტიკის სტანდარტებსა და თვითრეგულირების მექანიზმებს კიდევ ერთხელ არ გადახედავს, სექსუალურ ძალადობასა და სხვა მგრძნობირე თემებზე მომზადებული ყველა მასალა ისეთივე ყვითელი გამოვა, როგორც ის ფოთლები, რომლებიც მან თამთა თოდაძეს “ყანჩელის ხსოვნისთვის” მისცა, რამდენიმე წუთით ადრე, სანამ ჰკითხავდა - “შარვალი გეცვა, თუ კაბა?”

ხელისუფლებისა და გავლენიანი ბიზნეს თუ სხვა ჯგუფების მანკიერებების მხილებისთანავე მათი ცხელი სამიზნე ხდება გამოხატვის თავისუფლება და დამოუკიდებელი მედია.

 ასე მოხდა სულ ბოლო შემთხვევაშიც, როცა რადიკალურ ჯგუფებში ერთ-ერთი ყველაზე გავლენიანი აქტორი, ბიზნესმენი ლევან ვასაძე მედიის გაკონტროლების ინიციატივით გამოვიდა. ვასაძემ ასე ირეაგირა “თავისუფლების მონიტორის” მიერ გავრცელებულ ინფორმაციაზე, თუ როგორ მიიღო მან 600 ათას ლარიანი საბიუჯეტო დაფინანსება.

ვასაძემ ხელისუფლებას მიმართა, რომ სასწრაფოდ შექმნას რეგულატორი, რომელიც “ცილისწამებისთვის, შეურაცხყოფისთვის, მათ შორის რელიგიური და ტრადიციული გრძნობების შეურაცხყოფისთვის უსასტიკესად დასჯის მედიასაშუალებებს და პერსონალურად ჟურნალისტებს”.

ცილისწამების დასჯა-კრიმინალიზაცია, რელიგიური გრძნობების შეურაცხყოფა - ეს მოთხოვნები ხელისუფლებაში “ქართული ოცნების” მოსვლის შემდეგ არაერთხელ გაჟღერებულა. განსაკუთრებით აქტუალური ეს საკითხები 2016 წლიდან გახდა, როცა “ოცნების” ხელისუფლებას კრიტიკოსები არა მხოლოდ გარედან, არამედ შიგნითაც მოუმრავლდა, რამაც მმართველი კოალიცია რღვევამდე მიიყვანა.

2016 წლის საპარლამენტო არჩევნებამდე რამდენიმე თვით ადრე “ოცნების” დეპუტატის, სოსო ჯაჭვლიანის საკანონმდებლო ინიციატივას ჯარიმის დაწესებაზე პირის რელიგიური გრძნობების შეურაცხყოფისთვის, ადამიანის უფლებათა კომიტეტმაც კი დაუჭირა მხარი. ეს ინიციატივა არა მხოლოდ ოპოზიციაში, არამედ მმართველი კოალიციის შიგნითაც მიიჩნიეს გამოხატვის თავისუფლებისთვის დარტყმად. საბოლოოდ, მისი კანონად ქცევა შეუძლებელი გახდა.

ჯერ კიდევ 2004 წელს დეკრიმინალიზებული ცილისწამების კვლავ სისხლის სამართლის წესით დასჯის საკითხი “ოცნების” ხელისუფლებაში წამოწიეს. ამას კონკრეტული მიზეზი ჰქონდა: შეწყალების კომისიის თავმჯდომარემ საპარლამენტო უმრავლესობის წევრები - ეკა ბესელია და მანანა კობახიძე კორუფციულ გარიგებებში დაადანაშაულა პოლიტპატიმრების საქმეზე. რეაქციამ არ დააყოვნა და მანანა კობახიძის ძმამ - თედო კობახიძემ, რომელიც თბილისის საკრებულოს წევრი იყო, განაცხადა, რომ პარლამენტს მიმართავდა ცილისწამების კრიმინალიზაციის დაკანონების წინადადებით.

“მე ამ დღეებში საქართველოს პარლამენტს მივმართავ საკანონმდებლო წინადადებით, მექნება წარდგენილი კანონპროექტი, რომლითაც მოვითხოვ, რომ სისხლის სამართლის პასუხისმგებლობის საკითხი გახდეს ცილისწამება,” - განაცხადა მაშინ თედო კობახიძემ.

რეაქცია არც თავად მანანა კობახიძემ დააყოვნა და განაცხადა, რომ უკვე მუშაობდა კანონპროექტზე, რომელიც მტკიცების ტვირთის დაკისრების სტანდარტს შეცვლიდა: კერძოდ, დღეს მოქმედი კანონმდებლობით მოსარჩელეა ვალდებული, ამტკიცოს მის მიმართ გავრცელებული ცნობების სინამდვილესთან შესაბამისობა. კობახიძეს კი სურდა, რომ მტკიცების ტვირთი ინფორმაციის გამავრცელებელზე გადაეტანა. კანონი უცვლელი დარჩა, კობახიძემ კი პარლამენტიდან საკონსტიტუციო სასამართლოში გადაინაცვლა მოსამართლის პოზიციაზე.

2016 წლის საპარლამენტო არჩევნების შემდეგ საკანონმდებლო ორგანოს ერთ-ერთმა ორგანიზაციამ - “საქართველოს იურიდიულ მეცნიერებათა აკადემიამ” მიმართა წინადადებით, რომლის მიხედვით, ცილისწამება და შეურაცხყოფა სისხლის სამართლის დანაშაული უნდა გამხდარიყო.

ეს ინიციატივა პარლამენტში ამჯერად “პატრიოტთა ალიანსის” წარმომადგენელმა ემზარ კვიციანმა აიტაცა და ცილისწამების კრიმინალიზება საჯაროდ მოითხოვა.

ამის შემდეგ ასპარეზზე სასამართლო ხელისუფლება გამოვიდა: სასამართლო სისტემა აქტიური კრიტიკის საგანი გახდა რამდენიმე გახმაურებული საქმის, მათ შორის რუსთავი 2-ის საქმის გამო, ასევე, სისტემაში მიმდინარეობდა იმ მოსამართლეების უვადოდ დანიშვნის პროცესი, ვის მიმართაც წარსულში მიღებული გადაწყვეტილებების გამო საზოგადოებაში ყველაზე მეტი უკმაყოფილება იყო დაგროვილი. კრიტიკაზე რეაქცია იუსტიციის საბჭომ საჯარო განცხადებით გამოხატა, რომლითაც არც მეტი, არც ნაკლები - მოსამართლეებზე ცენზურის დაწესება მოითხოვა.

კიდევ ერთი ინსტიტუცია, რომელიც გამოხატვის თავისუფლების წინააღმდეგ პერიოდულად ილაშქრებს, საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესიის საპატრიარქოა. “ციანიდის საქმის” დეტალების მედიაში გასაჯაროების შემდეგ მნიშვნელოვნად შეირყა ერთ დროს ყველაზე ავტორიტეტული ორგანიზაციის იმიჯი. რეაქციამაც არ დააყოვნა და პატრიარქმა 2019 წლის საშობაო ეპისტოლეში ცილისწამება იმ სისხლის სამართლის დანაშაულთა კატეგორიაში გაიყვანა, როგორიცაა ფიზიკური ძალადობა და სხეულის განზრახ დაზიანება.

პატრიარქის ეპისტოლეს ეს ნაწილი მოიწონა პარლამენტის მაშინდელმა სპიკერმა ირაკლი კობახიძემ და განაცხადა, რომ აუცილებელია ცილისწამების პრობლემაზე მსჯელობა.

წლის დასაწყისში იგივე შინაარსის განცხადებებით დაგვამახსოვრა თავი ქვეყნის პრეზიდენტმა სალომე ზურაბიშვილმაც: “ვერ დავხუჭავთ თვალს იმ საფრთხეზე, რომელიც კონკრეტულ ადამიანებსა და მთელ საზოგადოებას ცილიწამებისა და ცრუ ინფორმაციის სახით ემუქრება,” - განაცხადა ზურაბიშვილმა 2019 წლის მარტში.

ამ განცხადებებიდან რამდენიმე თვეში კი მმართველმა გუნდმა პარლამენტში ჯერ კიდევ 2017 წელს შეტანილი კანონპროექტი გაიხსენა, რომლის ინიციატორია საქართველოს კომინიკაციების ეროვნული კომისია და რომლითაც თვითრეგულირებიდან რეგულირების სფეროში ინაცვლებს მთელი რიგი საკითხები, მათ შორის სიძულვილის ენის გამოყენება.

ეს ინიციატივა უარყოფითად შეაფასა საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიამ და მიუთითა, რომ “პროგრამის შინაარსის გამო მაუწყებლის სანქცირება მარეგულირებელ კომისიას აძლევს ბერკეტს ზეგავლენა მოახდინოს მაუწყებლის სარედაქციო პოლიტიკაზე ანდა გამოიყენოს მის წინააღმდეგ”.

სულ ბოლოს ხელისუფლება გამოხატვის თავისუფლების წინააღმდეგ გასულ თვეში დაირაზმა, როცა ერთხმად დაგმო და შემდეგ საერთაშორისო საზოგადოებას მოუწოდა, “სათანადო შეფასება” მიეცათ ტელეკომპანია რუსთავი 2-ისა და ჟურნალისტ გიორგი გაბუნიას საქციელზე, როცა მან პირდაპირ ეთერში აგინა რუსეთის პრეზიდენტ ვლადიმერ პუტინს.

ფაქტია, რომ ხელისუფლებაში მოსვლის შემდეგ “ქართული ოცნება” მუდმივად ცდილობს საკანონმდებლო დონეზე შეზღუდოს გამოხატვის თავისუფლება. სამწუხაროა, რომ ამ ქვეყანაში, რომელსაც ცენზურის პირობებში ცხოვრების სულ მცირე 70-წლიანი გამოცდილება აქვს, ცენზურაზე მეოცნებეებს შორის ხელისუფლების წარმომადგენლები მარტონი არ არიან.

ასეთი ამბების დადებითიც და უარყოფითიც ის არის, რომ საზოგადოება მალე ივიწყებს ყოველ მომდევნო მედია „გამოხდომას“ - ეპატაჟს, რომელიც დრო და დრო შეარხევს ხოლმე გაყურსულ საზოგადოებას. საზოგადოებას, რომელიც მხოლოდ და მხოლოდ სენტიმენტებზე რეაგირებს და სადაც სამოქალაქო (თუ არასამოქალაქო) საზოგადოება უმეტესწილად რეაქციულია. ასე ხდება მხოლოდ იმ საზოგადოებებში, სადაც თავისუფალ მედიაზე დაკვეთა არ არსებობს; სადაც მედიის არაეთიკურ თუ უპასუხისმგებლო ქმედებებზე პირველადი რეაქცია არა შიდა პროფესიული თუ შიდა ორგანიზაციული სანქციები, არამედ „ავკრძალოთ“, „გადადგეს“, „ჩავქოლოთ“, „მცხეთას ვუმტვრიოთ საკეტურებია“. ასეთ გარემოში უბრალოდ მიწას ვუნაყოფიერებთ ძალაუფლებას, რომ დაიკმაყოფილოს თავისი მარადიული სწრაფვა, გავლენის სფეროში მოიქციოს რაც შეიძლება მეტი სივრცე.

შიდა ორგანიზაციულ სანქციებად კი პირგამეხებული გენერალური დირექტორის განცხადება არ კმარა. ისევე როგორც საკმარისი არ იყო ზაქარია ქუცნაშვილისა და პარლამენტის  ბიუროს თანამშრომლების შერისხვა ყოფილი პარლამენტის თავმჯდომარისაგან. ისევე, როგორც საკმარისი ვერ იქნება 20 ივნისს ახალგაზრდების თვალების დამთხრელი პოლიციელისათვის უფლებამოსილების შეჩერება და წარბაწეული კომენტარები ამ მოვლენებზე პოლიტიკურად პასუხისმგებელი მინისტრისაგან. ნებისმიერი თავმოყვარე მედიასაშუალება ასეთი ორგანიზაციული კრიზისის დროს გადადგამდა რეალურ საპასუხო ნაბიჯებს და არ შემოიფარგლებოდა მხოლოდ და მხოლოდ ერთი კონკრეტული ჟურნალისტის სიტყვათწყობისაგან გამიჯვნით.

მეტი სიცხადისთვის - ზედმეტიც კია იმაზე კომენტარის გაკეთება თუ რაოდენ არაადეკვატური იყო სახელმწიფოს წარმომადგენლების რეაგირება "კურიერი P.S.-ში" გასულ მონოლოგზე - სახელმწიფო უწყებებმა თუ მათმა წარმომადგენლებმა, რომლებიც პირში წყალჩაგუბებულები არიან ყველა მნიშვნელოვანი კრიზისის დროს, რომლებიც ჯიუტად დუმან ყველა საზოგადოებრივი მღელვარების დროს (კონტრ-ტერორისტული ოპერაცია იქნება ეს, მომიტინგეების დარბევა თუ საოკუპაციო ხაზზე სიტუაციის გამწვავება) უბრალოდ საკუთარ თავს აჯობეს არაადეკვატურობაში. ქართულ ოცნებას ისევ დაავიწყდა, რომ მთავრობას ის აკომპლექტებს და არა "რუსთავი 2". მთავრობას ისევ დაავიწყდა, რომ საგარეო საქმეთა მინისტრი ზალკალიანია და არა გაბუნია. თუმცა, ეს ალბათ სხვა საუბრის თემაა.

ის, რაც გუშინ "რუსთავი 2-ზე" მოხდა, მხოლოდ და მხოლოდ ერთი კუთხეა უფრო დიდი მედია სურათისა, რომელშიც მას შემდეგ აღმოვჩნდით, რაც სამი ერთ მხარეს მიკერძოებული მსხვილი ტელევიზიის ნაცვლად, მივიღეთ ორი სხვადასხვა პარტიული ნიშნით გადანაწილებული მედია. ახლა ცალკარა თამაშის ნაცვლად, ორი ერთზე არიან მოთამაშეები გადანაწილებული. უბრალოდ იმ ორიდან ერთი ღმერთსაც კი დავიწყებია, არა თუ მაყურებელს და რეალურად ორი დიდი მედია მოთამაშე ერკინება რინგზე. მედია რინგი კი, სარკისებურად იმეორებს იმას, რაც ხდება პოლიტიკურ რინგზე. ხან ერთი გაწიწმატდება და პირდაპირ ეთერში დედის გინების ღვარცოფი მოვარდება, ხან მეორე დაპანიკდება და საგანგებო მდგომარეობას გამოაცხადებს; ხან ერთი მედიის წარმომადგენლები წავლენ პრეს-კონფერენციებზე პოლიტიკური განცხადებების საკეთებლად და ხან მეორე მედიის წარმომადგენლები დაუსხდებიან ქვეყნის მმართველებს გუნდრუკის საკმევად. შესაკრებთა გადანაცვლებით მედიარეალობა ისევ არ შეიცვლება.

ახლა ტემპერატურა მაღალია. იმდენად მაღალი რომ მამუკა ბახტაძესაც კი კომენტარების კეთება უწევს. ასეთ დროს, არაპოპულარულია მოითხოვო მედია გარემო, სადაც ტელევიზიებმა მოსახლეობის ეგზალტაციას კი არ უნდა შეუწყონ ხელი, არამედ შექმნილი მდგომარეობის ანალიზს, ამბების გამოძიებას და გამოსავლების ძებნას. ასეთ დროს, ყველას ურჩევნია რომ ან ერთ მხარეს იდგე ან მეორე მხარეს. ასეთ დროს, როგორც წესი, ორივე მხარე გვარწმუნებს რომ რეალობა შავ-თეთრია. ასეთ დროს „კურიერში“ ქვეყანა ინგრევა, „ქრონიკაში“ კი ქვეყანა ყვავის. ასეთ დროს ნიკა გვარამია იგინება, ირაკლი ჩიხლაძე კი ნიკა გვარამიას გინებაზე შფოთავს. შესაძლოა მე ვცდებოდე, მაგრამ ისტორია არასდროს ცდება. პოლიტიკა არ არის კეთილებისა და ბოროტების დაპირისპირება. პოლიტიკა ძალაუფლების გადანაწილებისთვის ბრძოლაა. ძალაუფლება კი ყოველთვის კეთილსა და ბოროტს მიღმაა. "ნაცებსა" და "ქოცებს" მიღმაა. საქმე ის არის, შევძლებთ თუ არა ნაბანი წყლისთვის ბავშვის საბოლოოდ გადაყოლებას; თუ მოვახერხებთ და შევქმნით ისეთ მედია სისტემას, სადაც მსხვილი მედიასაშუალებები პოლიტიკური პარტიებისაგან დამოუკიდებლად შეძლებენ არსებობას. "ნაცებიც" წავლენ, "ქოცებიც" - მედია სისტემა კი დარჩება.

კლიშეა, თუმცა სიმართლეა, რომ მედია მნიშვნელოვანი ინსტიტუტია ქვეყნის დემოკრატიული განვითარებისათვის. ისეთივე მნიშვნელოვანი როგორც საკანონმდებლო, სასამართლო ან აღმასრულებელი ხელისუფლება. ამიტომაც ეძახიან ხოლმე მას „მეოთხე ხელისუფლებას.“ პოლარიზებული მედია გარემო კი ვიღაც NGO-შნიკების მოგონილი ტერმინი არ არის - რეალური პრობლემაა, რის მხოლოდ და მხოლოდ ერთეულ გამოვლინებასაც ვაწყდებით ხოლმე ასეთ მომენტებში. ჯანსაღი მედია გარემო მეტია ვიდრე მხოლოდ ხელისუფლებისაგან თავისუფალი მედიის არსებობა.

მხოლოდ სამთავრობო გავლენისგან თავისუფალი მედია არ და აღარ არის საკმარისი დემოკრატიული საზოგადოების ჩამოსაყალიბებლად, სადაც ყველა ერთად შევძლებთ თანაცხოვრებას და საერთო სიკეთეების განვითარებას. ეს მხოლოდ მინიმუმია იმისა, რასაც უნდა ვითხოვდეთ. ამაზე აღარც კი უნდა ვმსჯელობდეთ. რეალურად, პარტიული დღის წესრიგებისაგან თავისუფალი მედია უნდა გვინდოდეს. ექნება თუ არა უფრო საღი რეაგირება "რუსთავი 2-ს" ერთ კონკრეტულ წამყვანთან დაკავშირებით და „გადადგება“ თუ არა გაბუნია (გახარიას გადადგომის მოლოდინში) ეს ალბათ შიდა ორგანიზაციული სიჯანსაღის საკითხია, მაგრამ ერთი რამე ცხადია - პარტიული მედია უნდა გადადგეს.