„საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიამ“ „ქარტიის პრიზი 2025-ის” მოსაპოვებლად განაცხადების მიღება დაიწყო. ყოველწლიური კონკურსის მიზანი ეთიკური ჟურნალისტიკის განვითარების ხელშეწყობა და პროფესიული სტანდარტების დამკვიდრებაა. 

დამატებით, „მედიის ადვოკატირების კოალიცია“ გასცემს სპეციალურ პრიზს სიტყვის თავისუფლების დაცვისა და ჟურნალისტიკის განვითარებაში შეტანილი განსაკუთრებული წვლილისთვის. 

კონკურსში მონაწილეობის მსურველებმა უნდა წარადგინონ მედიაპროდუქტი, რომელიც 2024 წლის 15 ნოემბრიდან 2025 წლის 5 ნოემბრამდე პერიოდში გამოქვეყნდა. საკონკურსოდ მასალის წარდგენა შეუძლია როგორც ჟურნალისტს ინდივიდუალურად, ისე მედიასაშუალებას. თითოეულმა აპლიკანტმა მხოლოდ ერთი ნამუშევარი უნდა წარადგინოს ოთხი კატეგორიიდან ერთ-ერთში.

საკონკურსო ნამუშევრების მიღების ბოლო ვადაა 2025 წლის 27 ნოემბერი, 18:00 საათი. გამარჯვებული კი დეკემბერში გამოვლინდება.   

განაცხადის შესავსებად უნდა გადახვიდეთ ბმულზე: https://forms.gle/RWTz1sgL82aj1tR8A

საზოგადოებრივმა მაუწყებელმა ტექნიკისა და ტექნოლოგიების საეთერო ჯგუფის პულტის რეჟისორი, კახა მელიქიძე 2026 წლის 1 იანვრიდან სამსახურიდან გაათავისუფლა.

26 დეკემბრის, შრომითი ურთიერთობის შეწყვეტის შესახებ ბრძანების მიხედვით, კახა მელიქიძის გათავისუფლების მიზეზი ხელშეკრულებისა და შრომის შინაგანაწესის მრავალგზის დარღვევაა, რაც „მის მიერ, საჯარო სივრცეში, მაუწყებლის რეპუტაციის შემლახავი განცხადებების არაერთგზის გავრცელებაში“ გამოიხატა.

„წინასაახალწლოდ თინათინ ბერძენიშვილმა საზმაუს კიდევ ერთი მცველი, რეჟისორი კახა მელიქიძე გაათავისუფლა სამსახურიდან. შეგახსენებთ, რომ კახა მელიქიძე იყო ერთ-ერთი პირველი, ვინც ღიად ისაუბრა იმ პოლიტიკურ წნეხზე, რომელიც პირველი არხის თანამშრომლებზე ხორციელდებოდა. მას აიძულებდნენ ეროვნული ნაკრების თამაშების დროს ეთერში ხშირად ეჩვენებინა ირაკლი კობახიძე, მაშინაც კი, როცა ეს უეფას სტანდარტებსა და წესებს ეწინააღმდეგებოდა“, - წერს „საზოგადოებრივი მაუწყებლის მცველები“.

„პირველმა არხმა“ კახა მელიქიძეს „საჯარო სივრცეში, მაუწყებლის რეპუტაციის შემლახავი განცხადებების“ გავრცელების გამო ერთჯერადად, ნოემბრის თვის შრომის ანაზღაურებიდან 30% დაუქვითა. დისციპლინარული სანქციის შესახებ მაშინდელი ბრძანებით, თინათინ ბერძენიშვილმა მელიქიძე 12 თვის განმავლობაში „მის მიერ ანალოგიური ან/და სხვა სახის დარღვევის შემთხვევაში“ სამუშაოდან შესაძლო გათავისუფლების შესახებაც გააფრთხილა.

მიმდინარე წლის 11 აპრილს, საზოგადოებრივმა მაუწყებელმა სამსახურიდან გაათავისუფლა ნინო ზაუტაშვილი, ვასილ ივანოვ-ჩიქოვანი; დახურა გადაცემები „რეალური სივრცე“, „ამ შაბათ-კვირას“ და მათი გუნდის წევრებს, რომლებმაც ახალ შეთავაზებაზე უარი თქვეს, ხელშეკრულებები შეუწყვიტა. ისინი რამდენიმე თვეა „პირველი არხის“ სარედაქციო პოლიტიკას ღიად აკრიტიკებენ და პოლიტიკურ გავლენებზე საუბრობენ.

„საერთაშორისო გამჭვირვალობა - საქართველოს“ კვლევის მიხედვით, 2024-2025 წლებში, პროსამთავრობო მაუწყებლებმა ჯამში 89.5 მლნ ლარის კომერციული სარეკლამო შემოსავალი მიიღეს, კრიტიკულმა ტელევიზიებმა კი („მთავარი არხის“ 2024 წლის მონაცემის ჩათვლით) თითქმის 4-ჯერ ნაკლები - 23 მლნ ლარის, რაც „ნათლად აჩვენებს იმ უზარმაზარ დისპროპორციას და სარეკლამო ბაზრის არათანაბარ განაწილებას, რაც პროსამთავრობო და კრიტიკულ მაუწყებლებს შორის ფიქსირდება“. 

როგორც ორგანიზაცია აღნიშნავს, შექმნილი ფინანსური პრობლებების გამო 2025 წელს მაუწყებლობა ვეღარ განაახლა 17-მა რეგიონულმა მაუწყებელმა, ფინანსური კრიზისის გამო დახურვის საფრთხის წინაშე არიან ქვეყნის მთავარი კრიტიკული მაუწყებლები - „ფორმულა“ და „ტელეკომპანია პირველი“:

„კრიტიკული მაუწყებლების დახურვა გამოუსწორებელ ზიანს მიაყენებს საზოგადოების ჯეროვან ინფორმირებას, დატოვებს რა მას მხოლოდ სამთავრობო დღის წესრიგისა და პროპაგანდის ამარა“.

2024-2025 წლების სატელევიზიო სარეკლამო ბაზრის კვლევა ასევე აჩვენებს, რომ წამყვანი სატელევიზიო მაუწყებლების ხარჯები კვლავაც მნიშვნელოვნად - 2-ჯერ, რიგ შემთხვევებში კი - 3-ჯერ აღემატება მათ შემოსავლებს და ისინი უკვე რამდენიმე წელია, რაც ფისკალურ წელს ზარალით ასრულებენ და მოგებაზე ვერ გადიან.

„საერთაშორისო გამჭვირვალობა - საქართველოს“ კვლევის დასკვნითი ნაწილის მიხედვით:

• 2024-2025 წლების მაუწყებლების სარეკლამო შემოსავლების ანალიზი მკაფიოდ აჩვენებს, რომ სარეკლამო ბაზარი არ არის საკმარისი მედიის გამართულად ფუნქციონირებისთვის, რასაც თან ახლავს ბაზრის არათანაბარი და დისპროპორციული განაწილება პროსამთავრობო მაუწყებლების სასარგებლოდ.

• მაგალითად, მხოლოდ 2025 წლის პირველ 3 კვარტალში, მხოლოდ პროსამთავრობო „იმედის ჰოლდინგმა“ 29.2 მლნ ლარის შემოსავალი მიიღო კომერციული რეკლამიდან, რაც ორი კრიტიკული მაუწყებლის - „ფორმულა“, „ტვ პირველი“ - იმავე პერიოდის ჯამურ შემოსავალზე 3.7-ჯერ მეტია. მათ საანგარიშო პერიოდში, ჯამურად მხოლოდ 7.8 მლნ ლარის სარეკლამო შემოსავალი მიიღეს.

• საყურადღებოა „საზოგადოებრივი მაუწყებლის“ არსებობაც საერთო სარეკლამო ბაზარზე, რომლის სარედაქციო პოლიტიკაც ხელისუფლების დღის წესრიგზეა მორგებული და ისედაც სოლიდური სახელმწიფო დაფინანსების პირობებში, კომერციული რეკლამის  ნაწილში კერძო მაუწყებლების კონკურენტად გვევლინება. რაც საბოლოო ჯამში, განაპირობებს სარეკლამო შემოსავლების უდიდესი ნაწილის აკუმულირებას პროსამთავრობო არხებზე. აღნიშნული განსაკუთრებულ წნეხად კვლავ კრიტიკულ მაუწყებლებს აწვებათ, რომლებიც ისედაც მინიმალური ფინანსური რესურსების ზღვარზე ოპერირებენ.

• ამასთან, მკაფიოდ იგრძნობა ერთგვარი თვითცენზურა რეკლამის დამკვეთებშიც, რის ვარაუდსაც პირად საუბრებში თავად კრიტიკული მაუწყებლების წარმომადგენლებიც გამოთქვამენ. მათივე ცნობით, ადგილი ჰქონდა უკვე დადებული სარეკლამო კონტრაქტების გაუქმებასაც. ეჭვებს კიდევ უფრო მეტად ამყარებს მაუწყებლებში მიტანილი რეკლამების საერთო მაჩვენებლებიც.

• კრიტიკულ მედიაში არსებულ ფინანსურ პრობლემებს თან სდევს, როგორც ტექნიკური, ისე ადამიანური რესურსების მკვეთრი ნაკლებობა. მრავალთვიანი სახელფასო დავალიანებების ფონზე, ბევრი ჟურნალისტი იძულებული ხდევა დატოვოს პროფესია, დარჩენილები კი მოხალისეობრივ საწყისებზე განაგრძობენ საქმიანობას.

• ამას ემატება მრავალმხრივ გაუარესებული კანონმდებლობაც, რაც კიდევ უფრო ზრდის ხელისუფლებისადმი კრტიკულად განწყობილი მაუწყებლებისადმი არსებულ წნეხს. 2025 წლის დასაწყისში, რეპრესიული ცვლილებებით, ფაქტობრივად, სრულად შეიზღუდა დასავლური ფონდებიდან დაფინანსების მიღება, როგორც სატელევიზიო, ისე ონლაინ მედიისთვის. აღსანიშნავია, კომუნიკაციების კომისიის მაკონტროლებელი როლის გაფართოებაც, რრომელიც „ქართული ოცნების“ ხელისუფლების პირობებში, მაუწყებლების დასჯის  ინსტრუმენტად გამოიყენება.

• აღსანიშნავია მედიის წარმომადგენლებისთვის ბოლო წლებში შექმნილი მტრული გარემოც, რაც მათ უკანონო დაკავებებში (მათ შორის, სისხლის სამართლებრივი წესით), დაჯარიმებებში,  ე.წ. SLAPP (საზოგადოებრივი ჩართულობის სტრატეგიული სარჩელები) სარჩელებში, ფიზიკურ და სიტყვიერ შეურაცხყოფაში, დაშინებაში, მუქარაში, შევიწროებასა და ჟურნალისტურ საქმიანობაში სხვადასხვა ტიპის ხელშეშლის შემთხვევებში გამოიხატება.  ბოლო 2 წელში, 600-ზე მეტი ამგვარი ინციდენტი აღირიცხა.

• ამას თან ერთვის ჰიბრიდული საინფორმაციო ომი, კრიტიკული მედიების მიმართ ხელისუფლების მხრიდან წარმოებული დისკრედიტაციის კამპანია და ჟურნალისტების წინააღმდეგ ჩადენილი დანაშაულების გამოუძიებლობა, რაც მკვეთრად პოლარიზებული გარემოს პირობებში, კიდევ უფრო მეტად მოწყვლადს ხდის იმ გარემოს, რომელშიც დამოუკიდებელი მედიის წარმომადგენლებს უწევთ ფუნქციონირება.
  
  

22 ონლაინმედია მთელი საქართველოდან გავერთიანდით, რომ ვიბრძოლოთ, სანამ გვიან არ არის. 

შენი მხარდაჭერა ამ ბრძოლაში გადამწყვეტია - https://sinatle.media/

გადარიცხე დამოუკიდებელი ონლაინმედიის მხარდასაჭერად:

#GE76TB7548536080100013

#GE06BG0000000609779465

რეპრესიული რეჟიმი დამოუკიდებელ ონლაინმედიას გაქრობით ემუქრება. სწორედ ამ რეალური საფრთხის საჩვენებლად, 22 მედიის ვებგვერდი დროებით გაითიშა. სიმბოლური გათიშვა წინ უძღოდა კამპანიას „სინათლე არ უნდა ჩაქრეს“, რომლის მიზანიც დამოუკიდებელი მედიის დასაცავად მხარდამჭერების გაერთიანებაა.

1. ბათუმელები
2. ნეტგაზეთი
3. პუბლიკა
4. ინდიგო
5. ქართლის ამბები
6. გურია ნიუსი
7. სამხრეთის კარიბჭე
8. Chai Khana
9. Info imereti
10. სტუდია მონიტორი
11. ქუთაისიპოსტი
12. OC Media
13. რადიო მარნეული
14. აჭარა თაიმსი
15. აი ფაქტი
16. პროექტი 64
17. მედიაჩეკერი
18. ჩემი ხარაგაული
19. აპრილი
20. გურიის მოამბე
21. TOK2Region
22. Jnews