სავარაუდოდ, სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურიდან გამოჟონილ ფაილებთან დაკავშირებით, “TV პირველის“ საინფორმაციო სამსახურის უფროსი ნოდარ მელაძე პროკურატურამ გამოკითხა.

მელაძე ამბობს, რომ 15 სექტემბერს თბილისის პროკურორი დაუკავშირდა და გამოკითხვაზე დაიბარა, რის შემდეგაც, ადვოკატთან ერთად მივიდა დაკითხვაზე. მისივე თქმით, კითხვების ძირითადი ნაწილი ეხებოდა, თუ რა ფორმით მიიღეს ბმული და რა მიმოწერა ჰქონდათ წყაროსთან.

“გამოძიებას აინტერესებს ის, ვინ გაავრცელა და არა ის, ვინ ჩაწერა. ვინ იდგა ამ უკანონობის უკან - ამის დადგენის განზრახვა გამოძიებას არ აქვს” - ამბობს მელაძე “TV პირველის” ეთერში..

მისივე თქმით, გამოძიებას “ცოტა უცნაური კითხვები” ჰქონდა. მაგალითად, ინტერესდებოდნენ, რა მასალებს გაეცნენ ჟურნალისტები - “მოგვიყევი იქ რაც წაიკითხეო”.

გამოკითხვაზე დაბარებულები არიან სხვა მედიასაშუალებების წარმომადგენლებიც. “ფორმულას” ინფორმაციით, მათი ჟურნალისტებს, მარტა ქურასბედიანსა და ქეთი ნადიბაიძეს პროკურატურიდან დაუკავშირდნენ და ხვალ, 16 სექტემბერს აპირებენ მისვლას.

რა მოხდა

13 სექტემბერს სხვადასხვა მედიასაშუალებას ელექტრონულ ფოსტაზე „ჰაკიმ ფაშას“ სახელით მიუვიდა ბმული სახელწოდებით, “სუსის კომპრომატი საპატრიარქოს წინააღმდეგ“.

ღია წყაროზე ატვირთულ ფაილებში, სავარაუდოდ, სასულიერო პირების პირადი ცხოვრების შესახებ წერილობითი დეტალებია ასახული. მასალების ავთენტურობა დადასტურებული არ არის.

სხვადასხვა მედიასაშუალების ჟურნალისტებმა დაადასტურეს, რომ ფაილებში მათი საუბრებიც იძებნება. მათ ნაწილს გადაწყვეტილი აქვს, რომ გამოძიების დაწყების მოთხოვნით საგამოძიებო ორგანოეს მიმართოს.

მედიასაშუალებების მიერ ფარულ ჩანაწერებთან დაკავშირებით გავრცელებულ ინფორმაციაზე საქართველოს პროკურატურამ გამოძიება კერძო კომუნიკაციის საიდუმლოების დარღვევის ფაქტზე დაიწყო. სუს-მა 14 სექტემბერს განაცხადა, რომ პროკურატურასთან თანამშრომლობისთვის მზად არის.

ჟურნალისტების ნაწილი ადასტურებს, რომ 13 სექტემბერს, სავარაუდოდ, სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურიდან, გამოჟონილ ჩანაწერებში მათი საუბრებიცაა. ისინი აპირებენ, საგამოძიებო ორგანოებს მიმართონ.

რა მოხდა?

ტელეკომპანია „მთავარის“ წამყვანი ეკა კვესიტაძე ერთ-ერთია მათ შორის, ვინც ამბობს, რომ 13 სექტემბერს გავრცელებულ მასალებში მისი მიმოწერაც იძებნება.

„ფეისბუქის მიმოწერიდან არის ძალიან ბევრი რამე. მათ შორის ისიც - როგორ მომილოცა დაბადების დღე მელქისედეკმა. ასევე ჩემი ნინია კაკაბაძის მიმოწერა - სადაც ნინიას ვეუბნები, რომ არ ვიცნობ პეტრე ცაავას და მასთან შეხვედრა მაინტერესებს მეთქი. ანუ, რასაც ფეისბუკ ინბოქსში ვწერთ მეგობრებო, ყველაფერი სუსმა იცის.“, - ამბობს ჟურნალისტი. ის იურიდიულ კონსულტაციებს გადის და აპირებს საქმესთან დაკავშირებით საგამოძიებო ორგანოებს მიმართოს.

ჟურნალისტებს გამოძიების დაწყების მოთხოვნით საგამოძიებო ორგანოებისთვის წერილობითი მიმართვისკენ მოუწოდებს იურისტი სულხან სალაძე.

„ კარგად ვიცი, რომ არავინ გამოიძიებს და ისიც კარგად ვიცი, რომ გამოძიების დაწყების ვალდებულება ინფორმაციის გავრცელების მომენტიდან ისედაც არსებობობდა, მაგრამ ამ მარაზმის დასრულება თუ გვინდა ეს მოჯადოებული წრე უნდა დაირღვეს. ჯერ ქვეყნის შიდა მართლმსაჯულების ინსტიტუტების გამოყენების ცდა და მერე საერთაშორისო მექანიზმები”, - წერს სულხან სალაძე "ფეისბუქზე".

ეკა კვესიტაძე ამბობს, რომ არც მას აქვს ამ საქმის გამოძიების მოლოდინი, თუმცა პრეცედენტები უნდა შეიქმნასო. „ყველამ უნდა მივმართოთ და რაღაც დროს შეიძლება სტრასბურგშიც წავიდეს ეს საქმეო“,-გვეუბნება კვესიტაძე.

კონტექსტი

13 სექტემბერს სხვადასხვა მედიასაშუალებას ელექტრონულ ფოსტაზე „ჰაკიმ ფაშას“ სახელით მიუვიდა ბმული სახელწოდებით, “სუსის კომპრომატი საპატრიარქოს წინააღმდეგ“.

ღია წყაროზე ატვირთულ ფაილებში, სავარაუდოდ, სასულიერო პირების პირადი ცხოვრების შესახებ წერილობითი დეტალებია ასახული. მასალების ავთენტურობა დადასტურებული არ არის.

მედიასაშუალებების მიერ ფარულ ჩანაწერებთან დაკავშირებით გავრცელებულ ინფორმაციაზე საქართველოს პროკურატურამ გამოძიება კერძო კომუნიკაციის საიდუმლოების დარღვევის ფაქტზე დაიწყო.

"იმ მედიასაშუალებებს, რომლებსაც გააჩნიათ აღნიშნული მასალა, მოვუწოდებთ ამჯერად მაინც ითანამშრომლონ გამოძიებასთან და მოგვაწოდონ მათ ხელთ არსებული მტკიცებულებები", - წერია პროკურატურის გავრცელებულ განცხადებაში.

ჟურნალისტები გაჟონილ ფაილებში

ტელეკომპანია „მთავარის“ დირექტორი ნიკა გვარამია ამბობს, რომ გაჟონილ ფაილებში მისი და მისი ჟურნალისტების „ვოტსაპში“ საუბარი ამოიცნო.

„ჩემს ნაწილში, ყველაზე ამაზრზენი ჩემი და დეკანოზ მამალაძის სატელეფონო საუბრის კრებსია - ანუ, ადვოკატის და კლიენტის ურთიერთობა, რომელიც ფარულობის სრული პრივილეგიითაა კანონმდებლობით დაცული.“, - წერს გვარამია.

ამავე აპლიკაციაში მისი რესპონდენტთან საუბარი ამოიცნო „ტვ პირველის“ საინფორმაციო სამსახურის უფროსმა ნოდარ მელაძემაც. მელაძე წერს, რომ გაჟონილ მასალებში მისი შვილების შესახებ ნათლობის დეტალებიც იძებნება.



2014 და 2020 წლით დათარიღებულ ფაილებში საკუთარი სახელი ნახა „ფორმულას“ ჟურნალისტმა ვახო სანაიამ.

„მე, ჟიჟი [ნინო ჟიჟილაშვილი], ჩვენი პროდიუსერები და ჟურნალისტები სრული შემადგენლობის სუსის ანგარიშებში. ვინ დავპატიჟეთ გადაცემებში, ვის რა უთხრეს პროდიუსერებმა და ვის რა უპასუხეს“, - წერს სანაია.

13 სექტემბერს გაჟონილ მასალებში თავიანთი საუბრების ამოცნობა დაადასტურეს „ტაბულას“ რედაქტორმა ლევან სუთიძემ და On.ge-ს ყოფილმა რედაქტორმა და „რადიო თავისუფლების“ ჟურნალისტმა გელა ბოჩიკაშვილმაც.

კომუნიკაციების კომისიამ ტელეკომპანია „იმედის“ მიმართ „ევროპული საქართველოს“ საჩივარი დააკმაყოფილა და წინასაარჩევნო რეკლამის ეთერში არ გაშვების გამო მაუწყებელს სამართალდარღვევის ოქმი შეუდგინა.

რა მოხდა?

ტელეკომპანია „იმედმა“ 26 აგვისტოს, უარი თქვა ოპოზიციური პოლიტიკური პარტია „ევროპული საქართველოს“ წინაასაარჩევნო უფასო რეკლამის ეთერში განთავსებაზე და ამის მიზეზად „რეკლამაში გამოყენებული სიძულვილის ენა“ დაასახელა.

ნახეთ მეტი ამ თემაზე.

კომუნიკაციის კომისიის გადაწყვეტილება

12 სექტემბერს კი კომუნიკაციების კომისიამ მხარეების პოზიციები მოისმინა და უზენაესი სასამართლოს დადგენილი სტანდარტის შესაბამისად, მიიჩნია, რომ ტელეკომპანია „იმედმა“ „საქართველოს საარჩევნო კოდექსი“ დაარღვია.

„რეკლამის შინაარსი არ ეწინააღმდეგება კონსტიტუციით დადგენილ ზოგად პრინციპებსა და მოთხოვნებს, რომლებიც ასახულია შესაბამის კანონმდებლობაში.“, - ნათქვამია კომუნიკაციების კომისიის განცხადებაში.

ტელეკომპანია „იმედის“ იურისტი ანდრო ლაშხი ამბობს, რომ „ევროპული საქართველოს“ რეკლამასთან დაკავშირებით მაუწყებელი თავდაპირველ პოზიციაზე რჩება და მისთვის გაუგებარია უზენაესი სასამართლოს გადაწყვეტილების ის ნაწილი, რომელზეც სასამართლო ამბობს, რომ სიტყვა „მოღალატე“ ღირსების შემლახავი არ არის.

კომისიამ „ტელეიმედის“ მიმართ ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის ოქმი შეადგინა, რომელიც განსახილველად სასამართლოს გადაეგზავნება.



რას ამბობს უზენაესი სასამართლოს სტანდარტი?

კომუნიკაციების კომისიის ინფორმაციით, საქართველოს უზენაესი სასამართლოს (2021 წლის 25 მარტის განჩინება #ბს-1168(კ-20)) მიერ პოლიტიკური რეკლამისთვის დადგენილი სტანდარტების შესაბამისად პოლიტიკური რეკლამა:

• ხელს არ უნდა უწყობდეს შუღლის გაღვივებას

• არ უნდა შეიცავდეს ომისა და ძალადობის პროპაგანდას

• არ უნდა შეიცავდეს ხელისუფლების ძალადობით შეცვლისკენ ან დამხობისკენ მოწოდებას

• არ უნდა შეიცავდეს რელიგიური ან ეთნიკური დაპირისპირებისკენ მოწოდებას

• არ უნდა შეიცავდეს უხამსობას ან პორნოგრაფიას.

“ალტ ინფოს” - არხს, რომლის წამყვანები და მფლობელებიც 5 ივლისის ძალადობრივი აქციის ორგანიზატორები იყვნენ, კომუნიკაციების კომისიამ ეროვნული მასშტაბით მაუწყებლობის უფლება მისცა.

კომისიის ამ გადაწყვეტილებით, არხის ყურება მთელი საქართველოს მასშტაბით, უფასო სიგნალით ან ფასიანი პაკეტების საშუალებით იქნება შესაძლებელი.

რა მოხდა

ტელემაუწყებლობის უფლება კომუნიკაციების კომისიისგან “ალტ-ინფომ” 2020 წლის 26 ნოემბერს მიიღო. არხის ყურება აქამდე მხოლოდ “მაგთიკომისა”და “ახალი ქსელების” დაახლოებით 400 000-მდე აბონენტს და, ასევე, რუსთავის და სენაკის მულტიპლექს პლატფორმის მომხმარებლებს შეეძლოთ.

არხმა კომუნიკაციების კომისიას ავტორიზაციის მოდიფიცირების მოთხოვნით 6 სექტემბერს მიმართა და მოითხოვა მაუწყებლობის გავრცელება “სტერეო პლიუსის” მულტიპლექს პლატფორმის საშუალებით.

9 სექტემბერს კომისიამ “ალტ-ინფოს” მოთხოვნა დააკმაყოფილა და განმარტა, რომ გადაწყვეტილება მაუწყებლობის შესახებ საქართველოს კანონის შესაბამისად მიიღო.

მაუწყებლობის შესახებ საქართველოს კანონის

• 45-ე პრიმა მუხლის მე-7 პუნქტის მიხედვით, თუ ავტორიზებულ პირს განზრახული აქვს ავტორიზებული საქმიანობის, მათ შორის, მაუწყებლობის სახეობის მოდიფიცირება, იგი ვალდებულია 7 სამუშაო დღით ადრე შეატყობინოს კომისიას.
• 38-ე მუხლის მე-10 პუნქტის თანახმად კი, ავტორიზაციის პირობების მოდიფიცირება და მაუწყებლის ინიციატივით ავტორიზაციის შეჩერება ან გაუქმება ხორციელდება მარტივი ადმინისტრაციული წარმოების წესით.

ამავე დღეს, სხდომაზე გაირკვა, რომ “ალტ-ინფო” და “სილქნეტი” რამდენიმე თვიანი დავის შემდეგ შეთანხმდნენ და მაუწყებელი “სილქნეტის” პაკეტშიც დაემატება. რაც იმას ნიშნავს, რომ არხი “სიქნეტის” 250 000-მდე მომხმარებლისთვის ხელმისაწვდომი გახდება.

რა საფრთხეს ხედავენ იურისტები

"ალტ-ინფოსთვის" ეროვნული მაუწყებლობის უფლების მინიჭებას და, შესაბამისად, უფრო დიდ აუდიტორიაზე გასვლას, საფრთხის შემცველად მიიჩნევენ იურისტები.

საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციის (GYLA) თავმჯდომარე ნიკა სიმონიშვილი ამბობს, რომ ჰომოფობიური, სიძულვილის ენის შემცველი განცხადებები, რასაც აქამდე ეთერის მეშვეობით შედარებით ვიწრო აუდიტორია ისმენდა, დღეიდან ბევრად უფრო დიდ აუდიტორიისთვის გახდა ხელმისაწვდომი:

“როცა პუბლიკა ფართოვდება, დიდია იმის შანსი, მეტ ადამიანს გაუჩნდეს ძალადობრივ ქმედებებში მონაწილეობის სურვილი” - ამბობს სიმონიშვილი.

5 ივლისის ძალადობრივი აქციიდან დღემდე

5 ივლისს, თითქმის 12 საათის განმავლობაში, “ალტ-ინფო” საგანგებოდ, უწყვეტად, პირდაპირ ეთერში აშუქებდა რუსთაველის გამზირზე მიმდინარე მოვლენებს და ხალხს ძალადობისკენ მოუწოდებდა. სიძულვილის ჯგუფები მთელი დღის განმავლობაში 53 ჟურნალისტს დაესხნენ თავს. “ალტ-ინფოს” წამყვანები ჰომოფობიურ, ქსენოფობიურ, დისკრიმინაციულ განცხადებებს თავიანთი ტელევიზიის ეთერით და იუთუბ არხით ამ დღის შემდეგაც ავრცელებენ.

“იმ მოწოდებებმა რა გავლენა მოახდინა 5 ივლისის მოვლენებზე, ეს დღემდე არ არის შესწავლილი და გამოძიებული” - ამბობს ნიკა სიმონიშვილი.

16 ივლისს პოლიციამ "ალტ-ინფოს" წამყვანების და დამფუძნებლების საცხოვრებელი სახლები გაჩხრიკა და თითოეული მათგანი განყოფილებაში დაკითხავზე გადაიყვანა. თუმცა, სამართალდამცველებმა ყველა მათგანი იმავე დღეს გამოუშვა და ამ დრომდე არც ერთის პასუხისმგებლობის საკითხი არ დამდგარა.

9 სექტემბერს, კომუნიკაციების კომისიის სხდომას ესწრებოდა მედიაკოალიციის კოორდინატორი ნათია კაპანაძეც.

„რამდენად მნიშვნელოვანია თქვენთვის, როგორც მაუწყებლის დირექტორისთვის, საკუთარი თანამშრომლების უსაფრთხოება?“ - ჰკითხა მან ალტ-ინფოს” დირექტორ შოთა მარტინენკოს, რაზეც მარტინენკომ არ უპასუხა და თქვა, რომ ვერ მიხვდა რა კავშირი აქვს კითხვას სხდომაზე განსახილველ საქმესთან.

“როდესაც ის [მარტინენკო] თავად მოუწოდებდა ხალხს ჟურნალისტებზე ძალადობისაკენ, საინტერესოა, როგორ ხედავს მომავალში [მედიის]საქმიანობას?” - გვეუბნება ნათია კაპანაძე.

“ალტ-ინფოს” დამფუძნებლების სამართლებრივი პასუხისმგებლობის მოთხოვნა

6 სექტემბერს სახალხო დამცველმა „ალტ-ინფოს“ დამფუძნებლის მიმართ სისხლისსამართლებრივი დევნის დაწყების მოთხოვნით პროკურატურას მიმართა. ომბუდსმენი მიიჩნევს, რომ საჯაროდ ხელმისაწვდომი მტკიცებულებები საკმარისია, რომ ზურაბ მახარაძისთვის ბრალის წარსადგენად დაიწყოს სისხლის სამართლებრივი დევნა ჯგუფური ძალადობის ორგანიზებისა და ძალადობისკენ საჯაროდ მოქმედების ფაქტებზე.

5 ივლისის ძალადობრივი აქციის ორგანიზატორების დასჯას 2 თვეზე მეტია უშედეგოდ ითხოვს მედია, არასამთავრობო სექტორი და სამოქალაქო საზოგადოება. ამ დრომდე არც ერთი ორგანიზატორი პასუხისგებაში მიცემული არ არის.