„ადამიანის უფლებათა ცენტრმა“ საქართველოს მედიაგარემოს შეფასების დოკუმენტი გამოაქვეყნა. ანგარიშში ყურადღება გამახვილებულია ისეთ საკითხებზე, როგორიცაა: ჟურნალისტების უსაფრთხოება, კრიტიკული მედიის წარმომადგენლების წინააღმდეგ მიმდინარე პოლიტიკურად მოტივირებული საქმეები, წინასაარჩევნო პერიოდი მედიის მიმართ, დეზინფორმაციული კამპანიები, მედიის დამოუკიდებლობის ხარისხი პოლიტიკური და სხვა სახის გავლენისგან, ასევე - სექტორში არსებული სხვა ძირითადი გამოწვევები. 

დოკუმენტში მოცემულია რეკომენდაციებიც, რომელიც მიზნად საქართველოს მედიაგარემოს გაუმჯობესების ხელშეწყობას ისახავს.

კვლევის - „საქართველოს მედიაგარემო 2024“ ძირითადი მიგნებებია:

● 2024 წლის საპარლამენტო არჩევნების წინ ქართული მედია, განსაკუთრებით კი მისი დამოუკიდებელი და კრიტიკული სეგმენტი, მძიმე გამოწვევების წინაშე იდგა.

● მედიაგარემო მუქარის, დაშინებისა და ძალადობის გავრცელებული ფაქტებით გამოირჩევა. ძალადობის მსხვერპლი განსაკუთრებით დამოუკიდებელი და კრიტიკული მედიაორგანიზაციების წარმომადგენლები არიან.

● მმართველი პარტიის მიერ მიღებული „რუსული კანონი“ მიზნად ისახავს დამოუკიდებელი მედიისა და სამოქალაქო საზოგადოების სტიგმატიზაციას, საქმიანობის შეზღუდვას და საბოლოოდ მათ ლიკვიდაციას. ეს კანონი ეწინააღმდეგება დემოკრატიული საზოგადოების პრინციპებს, წარმოადგენს სერიოზულ უკან გადადგმულ ნაბიჯს ქვეყნის დემოკრატიული განვითარებისა და ევროინტეგრაციის გზაზე.

● ხელისუფლების დანაწილება და ინსტიტუციური დამოუკიდებლობა საქართველოში სერიოზული გამოწვევების წინაშეა. სახელმწიფო ინსტიტუტების პოლიტიზაცია და მმართველი პარტიის მიერ მათი მიტაცება განსაკუთრებით მძიმედ აისახება მედიის თავისუფლებაზე.

● საქართველოს პარლამენტი თანდათანობით იქცა დახურულ სივრცედ დამოუკიდებელი მედიისთვის. ეს პროცესი განსაკუთრებით გამძაფრდა მედიის აკრედიტაციის ახალი წესების შემოღებით და უსაფრთხოების გამკაცრებული ზომებით, რამაც არსებითად შეზღუდა ჟურნალისტების შესაძლებლობა, გააშუქონ საპარლამენტო საქმიანობა.

● დამოუკიდებელი და კრიტიკული მედიის წინააღმდეგ სტრატეგიული სამართალწარმოების სარჩელები (SLAPP) კვლავ მნიშვნელოვან გამოწვევად რჩება. „ქართული ოცნების“ წარმომადგენლების ან მათთან დაკავშირებული პირების მიერ წარდგენილი სარჩელები ხშირად დაშინების იარაღად გამოიყენება და მიმართულია ჟურნალისტური საქმიანობის შეზღუდვისაკენ.

● დეზინფორმაცია საქართველოსთვის ერთ-ერთ სერიოზულ პრობლემად რჩება. განსაკუთრებით - შიდა დეზინფორმაცია. ყოველდღიურად ხელისუფლების მხრიდან ანტიდასავლური გზავნილები ვრცელდება. შიდა პროპაგანდის სამიზნე არიან დამოუკიდებელი და კრიტიკული მედიაორგანიზაციები და მათი ჟურნალისტები.

● საჯარო ინფორმაციაზე წვდომა ჟურნალისტებისთვის კრიტიკულ ნიშნულამდეა მისული.

ანგარიში სრულად ხელმისაწვდომია ლინკზე: https://www.hrc.ge/files/reports/360mediagaremo-2024%20geo%20full.pdf

საერთაშორისო საარჩევნო სადამკვირვებლო მისია 26 ოქტომბრის საპარლამენტო არჩევნებთან დაკავშირებით მომზადებულ წინასწარ დასკვნებს აქვეყნებს. წინასწარი მიგნებებისა და დასკვნების შესახებ მისიის მოხსენების მიხედვით, პოლარიზებული მედიაგარემო და კერძო მედიასაშუალებების პოლიტიკური პროპაგანდის მიზნით ინსტრუმენტალიზაცია უარყოფით ზეგავლენას ახდენდა ახალი ამბების გაშუქებაზე, რაც ამომრჩევებს ხელს უშლიდა ინფორმირებული არჩევანის გაკეთებაში. 

„მედია მრავალფეროვანი, მაგრამ ძალზედ პოლარიზებულია და დაფინანსების თვალსაზრისით დამოკიდებულია პოლიტიკურ პარტიებთან აფილირებული კერძო პირებზე, რაც ძირს უთხრის დამოუკიდებელ ჟურნალისტიკას. ჟურნალისტების უსაფრთხოება ბოლო დროს მათ წინააღმდეგ განხორციელებული არაერთი თავდასხმისა და დაშინების აქტებისა და ზეწოლის გამო კვლავაც შეშფოთების უმთავრესი საგანია. ODIHR -ის არჩევნებზე სადამკვირვებლო მისიის მონიტორინგმა ნათლად წარმოაჩინა მედიამონიტორინგით დაფარული ყველა მედიასაშუალების პოლიტიკური მიკერძოება და კომერციული სატელევიზიო არხების მიერ ახალი ამბების მიუკერძოებელი გაშუქების კანონიერი ვალდებულების უგულვებელყოფა. საზოგადოებრივმა მაუწყებელმა ყველა პოლიტიკური პარტია უპირატესად პოზიტიური ან ნეიტრალური კუთხით წარმოაჩინა, მაგრამ ახალი ამბების გაშუქებისას მნიშვნელოვნად მეტი დრო დაუთმო სახელისუფლებო პარტიას. კერძო მედიასაშუალებების პოლიტიკური პროპაგანდის ინსტრუმენტად გამოყენება ძირს უთხრიდა ახალი ამბების დამოუკიდებელ წარმოებას და ამძაფრებდა პოლიტიკურ განხეთქილების რიტორიკას. პოლიტიკური პარტიების პროგრამების მიუკერძოებელი ანალიზის სიმცირე და წამყვანი პოლიტიკური აქტორებისა და პარტიების უარი მონაწილეობა მიეღოთ დებატებში, ამომრჩევლებს უზღუდავდა ინფორმირებული არჩევანის გაკეთების შესაძლებლობას“.

მედია 

საერთაშორისო საარჩევნო სადამკვირვებლო მისიის მოხსენების მიხედვით, მედიაგარემო მრავალფეროვანი, მაგრამ ძალზედ პოლარიზებულია და ფართო პოლიტიკური ძალაუფლების მქონე სტრუქტურებს აძლიერებს. მედიასაშუალებები ფინანსური გამოწვევებით სავსე გარემოში მუშაობენ, რასაც სარეკლამო ბაზარზე არსებული დეფიციტიც ემატება, რის გამოც ისინი დამოკიდებული ხდებიან პოლიტიკურ და ბიზნესინტერესებზე.

„ჟურნალისტების უსაფრთხოება ბოლო დროს მათ წინააღმდეგ განხორციელებული არაერთი თავდასხმის, დაშინებისა და ზეწოლის  აქტების გამო კვლავაც შეშფოთების უმთავრესი საგანია. სამოქალაქო ცილისწამების პროცედურებთან დაკავშირებული საკანონმდებლო გარანტიების მიუხედავად, სამოქალაქო ცილისწამების საფუძვლით ბოლო დროს წარმოშობილი საჩივრები ოპოზიციასთან აფილირებული მედიასაშუალებებისა და ჟურნალისტების წინააღმდეგ გამოტანილი გადაწყვეტილებებით დასრულდა, რაც ძირს უთხრის საგამოძიებო ჟურნალისტიკას და კიდევ უფრო მეტი გამოწვევის წინაშე აყენებს ფინანსურად მყიფე მედია გარემოს“. 

ODIHR-ის არჩევნებზე სადამკვირვებლო საერთაშორისო მისიასთან საუბარში მხარეები ასევე აღნიშნავდნენ, რომ საჯარო ინფორმაციაზე წვდომა მნიშვნელოვან ბარიერებთან არის დაკავშირებული. მოხსენებაში ყურადღება გამახვილებულია საქართველოს კომუნიკაციების ეროვნულ კომისიაზეც. 

„საკანონმდებლო ნორმების თანახმად მაუწყებლები ვალდებული არიან დაიცვან მიუკერძოებლობა და იმოქმედონ სამართლიანი და პლურალისტური მიდგომებით; თუმცა, აღნიშნული მხოლოდ თვითრეგულაციის საგანია მაშინ, როცა უფასო და ფასიანი რეკლამის განთავსებისა და ასევე დებატების გამართვის მარეგულირებელი ნორმების აღსრულებას კომუნიკაციების კომისია უწევს მეთვალყურეობას. კომუნიკაციების კომისიის წევრთა დანიშვნის პროცედურა არ უზრუნველყოფს მის დამოუკიდებლობას, რის გამოც ეს უწყება სანქციების დაწესების მეტისმეტად დიდ ძალაუფლებას ფლობს მაუწყებელთა უმრავლესობას, მათ შორის კომერციულ მაუწყებლებს, კანონი ავალდებულებს მნიშვნელოვანი ოდენობის საეთერო დრო საარჩევნო სუბიექტებს გამოუყონ. თუმცა, ODIHR-ის მიერ გაცემული რეკომენდაციის საწინააღმდეგოდ უფასო საეთერო დრო და დებატებში მონაწილეობის შესაძლებლობა მხოლოდ კვალიფიციურ საარჩევნო სუბიექტებს ჰქონდათ. გარდა ამისა უნდა აღინიშნოს ისიც, რომ წინასაარჩევნო კამპანიის წარმართვის მარეგულირებელმა ნორმებმა, რომლებიც იყენებენ ცნებას „სხვა საარჩევნო სუბიექტის წინასაარჩევნო მიზნებს ემსახურებიან“ და მათმა ვიწრო გაგებით ინტერპრეტირებამ კომუნიკაციების კომისიასა და სასამართლოებს ექვსი მაუწყებელის დააჯარიმების შესძლებლობა მისცა და შეუსაბამოდ შეზღუდა ოპოზიციურ პარტიათა უფლება წინასაარჩევნო აგიტაცია მედიასაშუალებებით ეწარმოებინათ“.

როგორც მისიის ანგარიშში ვკითხულობთ, მაუწყებლები ვალდებული არიან შეამოწმონ პოლიტიკური პარტიის შინაარსი. „ქართული ოცნების“ საჩივრების შედეგად კი, სამი ტელეკომპანია არაერთხელ დაჯარიმდა იმის გამო, რომ ეთერში არ განათავსა „ქართული ოცნების“ კონკრეტული წინასაარჩევნო რეკლამები, რომლებიც ტელეკომპანიის განმარტებით კანონის, მათ შორის „სიძულვილის ენის შესახებ“ ნორმებს არღვევდა. 

„ზოგიერთი ტელეკომპანიის მიერ კომუნიკაციების კომისიისთვის წაყენებულ წინა მოთხოვნებს უარი ეთქვა პროცედურული საფუძვლით. შედეგად მთავრობასთან დაკავშირებულმა ორმა ტელეკომპანიამ, რომელთა მონიტორინგსაც ODIHR-არჩვნებზე სადამკვირვებლო მისია აწარმოებდა, 11 ოქტომბერს სრულად შეწყვიტა ოპოზიციურ პარტიათა წინასაარჩევნო რეკლამების გაშუქება. „ძლიერი საქართველოსა“ და „ ერთიანობა საქართველოს გადასარჩენად“ საჩივრები სასამართლომ ძალაში დატოვა, მთავრობასთან დაკავშირებული რამდენიმე მაუწყებელი კი დაჯარიმდა. თუმცა, იქიდან გამომდინარე, რომ კანონი დაჩქარებულ პროცედურებს არ უზრუნველყოფს, კანონდარღვევები არ გამოსწორებულა, რაც ძირს უთხრის ოპოზიციის შესაძლებლობებს თანაბარი პირობებით აწარმოოს წინასაარჩევნო კამპანია“.

ODIHR-ის არჩევნებზე სადამკვირვებლო მისიამ 18-დან 25 ოქტომბრის პერიოდში ექვსი ტელეკომპაიისა და ორი ონლაინ მედიასაშუალების მონიტორინგი განახორციელა.

„ჩატარებულმა მედიამონიტორინგმა ნათლად წარმოაჩინა მედიამონიტორინგით დაფარული ყველა მედიასაშუალების პოლიტიკური მიკერძოება; კანონის მოთხოვნის მიუხედავად კომერციული ტელეკომპანიები არ იცავდნენ ახალი ამბების მოუკერძოებელი გაშუქების ვალდებულებას. ტელეკომპანიების უმრავლესობამ ახალი ამბების გაშუქებისას წინასაარჩევნო კამპანიის გაშუქების უდიდესი ნაწილი „ქართულ ოცნებას“ მიუძღვნა. თუმცა, კომერციული ტელეკომპანიების გაშუქების ტონი თანხვედრაში იყო საჯაროდ აღქმულ პარტიულ მიკერძოებასთან. „საზოგადოებრივმა მაუწყებელმა“ მაყურებელს ყველა საარჩევნო სუბიექტი უმეტესწილად პოზიტიური ან ნეიტრალური კუთხით წარმოაჩინა (89 პროცენტი) წინასაარჩევნო კამპანიის გაშუქების უდიდესი წილი კი „ქართულ ოცნებას“ დაუთმო (58 პროცენტი). “საზოგადოებრივ მაუწყებელზე“ გამართულ ერთადერთ დებატებში მთავრობისა და ძირითადი ოპოზიციური პარტიების წარმომადგენლებმა არ მიიღეს მონაწილეობა, მას შემდეგ რაც ოპოზიციური პარტიების წარმომადგენლებმა უარი განაცხადეს მონაწილეობაზე“. 

საერთაშორისო საარჩევნო სადამკვირვებლო მისიის შეფასებით, მედიასაშუალებების პოლიტიკური პროპაგანდის ინსტრუმენტად გამოყენება ძირს უთხრიდა ახალი ამბების დამოუკიდებელ გაშუქებას და ამძაფრებდა პოლიტიკურ განხეთქილების რიტორიკას. 

„პოლიტიკური პარტიების პროგრამების მიუკერძოებელი ანალიზის სიმცირე და წამყვანი პოლიტიკური აქტორებისა და პარტიების უარი მონაწილეობა მიეღოთ დებატებში, ამომრჩევლების უზღუდავდა ინფორმირებული არჩევანის გაკეთების შესაძლებლობას“. 

ეუთოს დემოკრატიული ინსტიტუტებისა და ადამიანის უფლებების ოფისის არჩევნებზე სადამკვირვებლო მისიას თბილისში 18 ექსპერტი, მთელი ქვეყნის მასშტაბით კი 30 გრძელვადიანი დამკვირვებელი წარმოადგენდა. კენჭისყრის დღეს საარჩევნო პროცედურებს დააკვირდა 42 ქვეყნის წარმომადგენელი 530 დამკვირვებელი, მათ შორის ODIHR-ის 30 ხანგრძლივვადიანი და 332 მოკლევადიანი დამკვირვებელი და ასევე ეუთოს საპარლამენტო ასამბლეის 60-წევრიანი დელეგაცია, ევროპის საბჭოს საპარლამენტო ასამბლეის 39-წევრიანი დელეგაცია, ევროპარლამენტის 12-წევრიანი დელეგაცია და ნატოს საპარლამენტო ასამბლეის 38- წევრიანი დელეგაცია.

„მედიაომბუდსმენმა“ 26 ოქტომბერს დაგეგმილი საქართველოს საპარლამენტო არჩევნების გაშუქების მხარდასაჭერად მედიის წარმომადგენლებისთვის მოამზადა გზამკვლევი  - "როგორ გავაშუქოთ კენჭისყრის დღე?"

გზამკვლევი არჩევნების დღის გაშუქების საკანონმდებლო რეგულაციებს აღწერს. მასში საკანონმდებლო ნორმებთან ერთად, გასული წლების გამოცდილებიდან მიღებული პრაქტიკული რეკომენდაციებიც არის თავმოყრილი.

„მედიაომბუდსმენის“ გუნდი აგრძელებს მედიის წარმომადგენლების სამართლებრივ დახმარებასაც. არჩევნების დღეს ჟურნალისტებისა და ოპერატორებისთვის ხელმისაწვდომი იქნება საკონსულტაციო ცხელი ხაზი: 577 070 592

გზამკვლევი „როგორ გავაშუქოთ კენჭისყრის დღე?“ იხილეთ ბმულზე: 

„ბათუმელები“ და „ნეტგაზეთი“ ყველა შესაბამის დაინტერესებულ მხარეს მოუწოდებს, მოახდინონ რეაგირება ჟურნალისტური თავისუფლების მიუღებელ დარღვევებზე. მათი განცხადებით, დაცვის მხარე საქმის მასალებს ელოდება და კომენტარებისგან თავს იკავებს. გირაოს შუამდგომლობაზე გადაწყვეტილებას კი საქალაქო სასამართლო დღეს, 13 იანვარს მიიღებს.

„სანამ დეტალებზე არ საუბრობს დაცვის მხარე, “ქართული ოცნების” პროპაგანდისტებმა მიმართეს თავიანთ ჩვეულ ტაქტიკას და გაავრცელეს რამდენიმე წამიანი ვიდეოკადრები კონტექსტის გარეშე ამაღლობელის რეპუტაციის შესალახად. 

თუმცა, TV ფორმულა-ს ვიდეოკადრები აჩვენებს დაკავებამდე სიტუაციას, სადაც ნათლად ჩანს, როგორ ქოლავენ ამაღლობელს პოლიციელები ძირს და აწვებიან მხრებზე. ამაღლობელმა ასევე განაცხადა პოლიციის უფროს დგებუაძის მხრიდან არასათანადო მოპყრობის შესახებ დაკავების შემდეგ“. 

„ბათუმელები“ და „ნეტგაზეთი“ წერს “ბათუმელების” ოპერატორის, გურამ მურვანიძის უკანონო დაკავებისა და  ჟურნალისტურ საქმიანობაში აშკარა ხელშეშლის შესახებაც. 

„12 იანვარს, დაახლოებით 21:20 საათზე, ბათუმში, საკონსტიტუციო სასამართლოსთან მიმდინარე აქციის გაშუქებისას, პროფესიული მოვალეობის შესრულების დროს, დააკავეს გურამ მურვანიძე. იგი გადაიყვანეს ფოთის წინასწარი დაკავების იზოლატორში და ადვოკატთან შეხვედრის უფლება მხოლოდ 13 იანვარს, დაახლოებით დილის 6 საათზე მისცეს.

მისი ადვოკატის, მირზა მამულაძის განცხადებით, გამოძიება მიმდინარეობს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის 166-ე (წვრილმანი ხულიგნობა) და 173-ე (კანონიერი ბრძანებისადმი დაუმორჩილებლობა) მუხლებით.

გურამ მურვანიძის მონათხრობი მიუთითებს მის ჟურნალისტურ საქმიანობაში აშკარა, მიზანმიმართულ ჩარევაზე. მან ადვოკატს აცნობა, რომ დააკავეს მაშინ, როდესაც იღებდა პოლიციის მიერ დემონსტრანტების დაკავებას.

გურამმა ადვოკატს უთხრა, რომ როდესაც აქციაზე შეხლა-შემოხლა შენიშნა, მობილური ტელეფონით დაიწყო დაკავებების გადაღება. ამ მომენტში მან გაიგონა, როგორ იკითხა ბათუმის პოლიციის უფროსმა ირაკლი დგებუაძემ: “ვინ იღებს?” გურამმა თავი “ბათუმელების” წარმომადგენლად წარადგინა. ადვოკატის თქმით, გურამის ინფორმაციით, ამას მოჰყვა ბათუმის პოლიციის უფროს დგებუაძის მხრიდან სიტყვიერი შეურაცხყოფა და გამოცემის მიმართ გინება, რის შემდეგაც მან თანამშრომლებს გურამის ტელეფონის წართმევა უბრძანა.

აშკარაა, რომ პოლიციამ და ბათუმის პოლიციის უფროსმა კარგად იცოდნენ გურამ მურვანიძის ვინაობა, რომ ის “ბათუმელების” თანამშრომელი იყო. მიუხედავად ამისა, ბათუმის პოლიციის უფროსმა მოგვიანებით, “TV პირველთან” დაკავებულთა რაოდენობის შესახებ საუბრისას განაცხადა, რომ ოპერატორის ვინაობა არ იცოდა.

გურამის თქმით, პოლიციელებმა სცადეს მისი ტელეფონის წართმევა. მან რამდენიმეწამიანი წინააღმდეგობა გაწია სანამ მოწყობილობის დაბლოკვას ცდილობდა, მაგრამ ტელეფონი საბოლოოდ წაართვეს; დაკავებისას მას წინააღმდეგობა არ გაუწევია. ამას ადასტურებს მისი დაკავების ვიდეოჩანაწერიც.

დაკავების შემდეგ, გურამის განცხადებით, მას სთხოვდნენ ტელეფონის პაროლს და სიტყვიერ შეურაცხყოფას აყენებდნენ, აგინებდნენ.

ადვოკატის შეფასებით, ეს ქმედებები წარმოადგენს მიზანმიმართულ მცდელობას, ხელი შეუშალონ მის ჟურნალისტურ საქმიანობას და მიზანმიმართულ თავდასხმას გამოცემა “ბათუმელებზე”. გურამის მონათხრობი ხაზს უსვამს, რომ პოლიციის აგრესია გაძლიერდა მას შემდეგ, რაც მან თავი წარადგინა “ბათუმელების” თანამშრომლად.

ასევე გაცნობებთ, რომ 11-12 იანვრის ღამეს ორჯერ დააკავეს “გაზეთი ბათუმელების” – 2001 წელს დაარსებული ქართული დამოუკიდებელი მედია ორგანიზაციისა, რომელიც ამჟამად ორ ონლაინ მედია პლატფორმას – netgazeti.ge-სა და batumelebi.ge-ს მართავს – თანადამფუძნებელი და აღმასრულებელი დირექტორი მზია ამაღლობელი.

იგი პირველად დააკავეს ბათუმის პოლიციის მთავარი სამმართველოს ეზოს ღობის საგუშაგო ნაწილი ნაგებობის კედელზე პლაკატის გაკვრისთვის. პლაკატზე ეწერა “იფიცება საქართველო” და წარმოადგენდა ამაღლობელის პროტესტს იმ ღამეს მსგავსი ქმედებისთვის ცხრა მოქალაქის რეპრესიული დაკავების წინააღმდეგ.

გათავისუფლებიდან მოკლე ხანში იგი მეორედ დააკავეს, ამჯერად სისხლის სამართლის ბრალდებით, რომელიც 4-დან 7 წლამდე პატიმრობას ითვალისწინებს.

დაცვის მხარე ელოდება საქმის მასალებს და თავს იკავებს კომენტარებისგან. სანამ დეტალებზე არ საუბრობს დაცვის მხარე, “ქართული ოცნების” პროპაგანდისტებმა მიმართეს თავიანთ ჩვეულ ტაქტიკას და გაავრცელეს რამდენიმე წამიანი ვიდეოკადრები კონტექსტის გარეშე ამაღლობელის რეპუტაციის შესალახად. თუმცა, TV ფორმულა-ს ვიდეოკადრები აჩვენებს დაკავებამდე სიტუაციას, სადაც ნათლად ჩანს, როგორ ქოლავენ ამაღლობელს პოლიციელები ძირს და აწვებიან მხრებზე. ამაღლობელმა ასევე განაცხადა პოლიციის უფროს დგებუაძის მხრიდან არასათანადო მოპყრობის შესახებ დაკავების შემდეგ. საქალაქო სასამართლო გირაოს შუამდგომლობაზე გადაწყვეტილებას 13 იანვარს მიიღებს.

მოვუწოდებთ ყველა შესაბამის დაინტერესებულ მხარეს, რეაგირება მოახდინონ ჟურნალისტური თავისუფლების ამ მიუღებელ დარღვევებზე, ხოლო სპეციალურ საგამოძიებო სამსახურს – უზრუნველყონ პასუხისმგებელ პირთა ანგარიშვალდებულება“, - ვკითხულობთ გამოცემების განცხადებაში. 

„ბათუმელებისა“ და „ნეტგაზეთის“ დამფუძნებელსა და დირექტორის, მზია ამაღლობელს საქართველოს პროკურატურამ ბრალი ოფიციალურად უკვე წარუდგინა.

„ბათუმელებისა“ და „ნეტგაზეთის“ დამფუძნებელსა და დირექტორის, მზია ამაღლობელს საქართველოს პროკურატურამ ბრალი ოფიციალურად წარუდგინა.

ადვოკატის, ჯუბა ქათამაძის თქმით, ბათუმის საქალაქო სასამართლო მზია ამაღლობელის აღკვეთის ღონისძიების სახეზე უახლოეს 24 საათში იმსჯელებს. 

ამაღლობელის წინააღმდეგ გამოძიება სისხლის სამართლის კოდექსის 353-ე პრიმა მუხლის პირველი ნაწილით დაიწყო, რაც პოლიციელზე, სპეციალური პენიტენციური სამსახურის მოსამსახურეზე ან ხელისუფლების სხვა წარმომადგენელზე ანდა საჯარო დაწესებულებაზე თავდასხმას გულისხმობს.

ბრალის დადასტურების შემთხვევაში ამაღლობელს ოთხიდან შვიდ წლამდე პატიმრობა ემუქრება. 

„ბათუმელების“ დირექტორი 11-12 იანვარს ბათუმის პოლიციის მთავარ სამმართველოსთან ორჯერ დააკავეს. პირველად მზია ამაღლობელი პოლიციამ კედელზე იმ სტიკერის გაკვრის გამო დააკავა, რომელზეც „გაიფიცე“ ეწერა, ის მოგვიანებით ხელწერილის საფუძველზე გაათავისუფლეს, თუმცა, მალევე მეორედ დააკავეს.

მზია ამაღლობელთან ადვოკატებს რამდენიმე საათის განმავლობაში არ უშვებდნენ. სახალხო დამცველის წარმომადგენელს კი მონახულობის დროს მან უთხრა, რომ არასათანადოდ მოეპყრნენ.

„ბათუმებელის“ ინფორმაციით, პირველი დაკავების შემდეგ აჭარის პოლიციის დეპარტამენტიდან გამოსულ მზია ამაღლობელს ახლობლები დახვდნენ, რომლებიც სამმართველოსთან მისი დაკავების შემდეგ მივიდნენ. 

„მზია ამაღლობელი მის საგულშემატკივროდ მისულ ადამიანებს ესაუბრებოდა, რა დროსაც პოლიციამ დაკავების ახალი ტალღა დაიწყო. უწყვეტ, ლაივ კადრებში ჩანს, რომ პოლიციამ უმიზეზოდ დააკავა ჯერ ერთი პირი, შემდეგ კი მეორე. ორივე დაკავებული მზია ამაღლობელის ახლობლები იყვნენ.

პოლიციის მხრიდან პროვოკაციული ქმედებების გამო აქციის მონაწილეებსა და პოლიციას შორის დაპირისპირება დაიწყო, დაიწყო ჭყლეტა და სწორედ ამ დროს დააკავეს მზია ამაღლობელი“, - წერს გამოცემა

„ბათუმელების“ დირექტორის დაკავებასთან დაკავშირებით მედიისა და სამოქალაქო სექტორის წარმომადგენლებმა გუშინ ერთობლივი მიმართვა გაავრცელეს. მათი განცხადებით, ამაღლობელის დაკავება და მისი სისხლის სამართლის პასუხისგებაში მიცემა წინასწარ დაგეგმილი დანაშაულებრივი პროვოკაციაა.  

„დაკავების შემდეგ მზია ამაღლობელის მიმართ ადგილი ჰქონდა არასათანადო მოპყრობას, რასაც ასევე კრიტიკული მედიის მიმართ ანგარიშსწორებად, სამაგალითო დასჯად მივიჩნევთ.  არაერთი მოთხოვნისა და საჯარო მოწოდებების მიუხედავად, დაკავებულთან სამ საათზე მეტი ხნის განმავლობაში არ უშვებდნენ ადვოკატებს, რითაც დაარღვიეს მისი დაცვის კონსტიტუციური უფლებები“.

დამოუკიდებელი მედიასაშუალებების, პროფესიული და მედიის უფლებების დამცველი ორგანიზაციების წარმომადგენლებმა გუშინ მთავრობის კანცელარიასთან ამაღლობელის მხარდასაჭერი აქციაც გამართეს. მათ სიმბოლურად იმ შინაარსის სტიკერები გააკრეს, რის გამოც „ბათუმელების“ დირექტორი 11 იანვარს პირველად დააკავეს. 

გუშინ საკონსტიტუციო სასამართლოსთან აქციაზე პროფესიული მოვალეობის შესრულებისას დააკავეს „ბათუმელების“ ოპერატორი, გურამ მურვანიძეც. როგორც გამოცემა წერს, ოპერატორმა ადვოკატს, მირზა მამულაძეს უთხრა, რომ გაიგონა, თუ როგორ იკითხა ბათუმის პოლიციის უფროსმა, ირაკლი დგებუაძემ, ვინ იღებდა.

„ადვოკატის თანახმად, გურამ მურვანიძემ პოლიციელს უთხრა, რომ „ბათუმელებიდან“ იყო, რასაც მოჰყვა გინება დგებუაძის მხრიდან და მისი უშუალო მოწოდება, წაერთმიათ ტელეფონი“. ადვოკატს გურამ მურვანიძემ უამბო ისიც, რომ დაკავების შემდეგ, ტელეფონის კოდს სთხოვდნენ და სიტყვიერ შეურაცხყოფას აყენებდნენ.

მირზა მამულაძეს თქმით, ოპერატორის წინააღმდეგ გამოძიება ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის 166-ე-173 მუხლებით განიხილება.

„ბათუმელების“ თანამშრომლების დაკავებას გამოეხმაურა „საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია“. ორგანიზაცია შინაგან საქმეთა სამინისტროს აჭარის პოლიციის დეპარტამენტს მოუწოდებს, დაუყოვნებლივ გაათავისუფლოს გურამ მურვანიძე და მზია ამაღლობელი. ქარტია მიიჩნევს, რომ "ბათუმელების" და "ნეტგაზეთის" დამფუძნებლის და დირექტორის და  ოპერატორის  დაკავება გამოხატვის თავისუფლების და მედიაზე ზეწოლის მოტივით მოხდა.

„ბათუმელებისა” და „ნეტგაზეთის” დამფუძნებლის, მზია ამაღლობელის დაუყოვნებლივ გათავისუფლება, არასათანადო მოპყრობის შემთხვევების გამოძიება და ბრალეული პირების პასუხისგებაში მიცემა მოითხოვა „სოციალური სამართლიანობის ცენტრმაც“.

„მოგვიანებით „ტვ იმედზე“ გავრცელდა ვიდეომასალა, რომელშიც ჩანს მზია ამაღლობელის მხრიდან პოლიციელზე ხელის გარტყმის ეპიზოდი. ვიდეოს ხმა არ ახლავს და ის სრულად არ ასახავს მომხდარს. მიუხედავად ამისა, სამთავრობო პროპაგანდისტული მედია მას ავრცელებს ისე, რომ არ განმარტავს მოვლენების წინმსვლელობას და აღნიშნული ეპიზოდის კონტექსტს. 

თვითმხილველების მიერ ჩვენთვის მიცემული განმარტებით, აღნიშნულ ეპიზოდს წინ უძღოდა პოლიციელების მხრიდან ადგილზე მყოფი მშვიდობიანი შეკრების მონაწილეების, მათ შორის მედია გამოცემა „ბათუმელების“ რედაქტორის, ეთერ თურაძის ნათესავების, თვითნებური და აგრესიული დაკავება, რასაც ჭყლეტაც ახლდა თან. ეს ქმედებები მზია ამაღლობელმა და ეთერ თურაძემ ადგილზე გააპროტესტეს. ამ დროს პოლიციის უფროსმა მზია ამაღლობელს შეაგინა და როგორც ქალს, უხამსი სიტყვიერი შეურაცხყოფა მიაყენა. მზია ამაღლობელის რეაქცია, როგორც ჩანს, პოლიციელების მხრიდან უკანონო, თვითნებური და ღირსების შემლახავი ქმედებების შედეგად იყო პროვოცირებული. 

აღსანიშნავია, რომ ჯერ კიდევ 2024 წლის 16 დეკემბერს, ერთ-ერთი საპროტესტო შეკრების დროს, აჭარის პოლიციის დეპარტამენტის დირექტორმა, გრიგოლ ბესელიამ, და ბათუმის პოლიციის უფროსმა, ირაკლი დგებუაძემ, დაკავებით დაემუქრნენ „ბათუმელებს“ და მის რედაქტორს, ეთერ თურაძეს, ხოლო კომუნიკაცია ხორციელდებოდა უხეშ და უპატივცემულო ტონალობაში. 

როგორც ჩანს, „ბათუმელების“ მუშაობა, რომელიც სისტემატურად ააშკარავებს პოლიციის საქმიანობაში კანონსაწინააღმდეგო პრაქტიკებს და უფლებების დარღვევებს, გამაღიზიანებელი აღმოჩნდა ადგილობრივი პოლიციის მენეჯმენტისთვის, რაც ამ უკანასკნელთა განსაკუთრებულ ინტერესს განაპირობებდა“, - ვკითხულობთ განცხადებაში

„მედიაომბუდსმენის“ განცხადებით კი, სპეციალური საგამოძიებო სამსახური ვალდებულია, დაკავების პროცესში „ბათუმელებისა“ და „ნეტგაზეთის“ დამფუძნებელისა და დირექტორის უფლებების დარღვევის ფაქტები შეისწავლოს.

ორგანიზაცია მზია ამაღლობელის უფლებების დარღვევის ფაქტების დაუყოვნებლივ შესწავლასთან ერთად, მოითხოვს, კანონის მოთხოვნათა შესაბამისად, დაისაჯონ მასზე ძალადობის განმახორციელებელი პირები, მათ შორის, აჭარის პოლიციის უფროსი, ირაკლი დგებუაძე. მზია ამაღლობელის დაუყოვნებლივ გათავისუფლება მოითხოვა „მედიის ადვოკატირების კოალიციამაც“. 

11 იანვრის ღამესვე თბილისში, შინაგან საქმეთა სამინისტროსთან შეიკრიბნენ მედიის წარმომადგენლები. 

დღეს, 19 საათზე მედიის წარმომადგენლები აქციას გამართავენბათუმის იზოლატორთანაც (გრიბოედოვის 4).

„მედიაჩეკერს“ სპეციალურ საგამოძიებო სამსახურში უთხრეს, რომ მზია ამაღლობელს გამომძიებელი გუშინ შეხვდა, თუმცა იგი თავს შეუძლოდ გრძნობდა და მასთან გასაუბრება ვერ მოხერხდა. 

„ბათუმელების” დირექტორის, მზია ამაღლობელის დაკავებასთან დაკავშირებით ჟურნალისტები და სამოქალაქო სექტორის წარმომადგენლები ერთობლივ მიმართვას ავრცელებენ. გთვაზობთ განცხადებას სრულად, რომელსაც 50-ზე მეტი ხელმომწერი ჰყავს: 

„12 იანვარს, ღამით, პოლიციამ ბათუმში უკანონოდ დააკავა ონლაინგამოცემების „ბათუმელების“ და „ნეტგაზეთის“ დამფუძნებელი და დირექტორი მზია ამაღლობელი.

დამოუკიდებელი მედიასაშუალებების, პროფესიული და მედიის უფლებების დამცველი ორგანიზაციების წარმომადგენლები მივიჩნევთ, რომ მზია ამაღლობელის დაკავება და მისი სისხლის სამართლის პასუხისგებაში მიცემა არის წინასწარ დაგეგმილი დანაშაულებრივი პროვოკაცია.  

ბათუმის პოლიციის უფროსი ირაკლი დგებუაძე, რომელიც გუშინ განვითარებული მოვლენების დროს განსაკუთრებული აგრესიით გამოირჩეოდა, ჯერ კიდევ 16 დეკემბერს დაემუქრა “ბათუმელების” თანადამფუძნებელსა და რედაქტორს, ეთერ თურაძეს.

მზია ამაღლობელი 11 იანვარს, პირველად, უკანონოდ, კანონმდებლობით დადგენილი საპროცესო მოქმედებების უხეში დარღვევით დააკავეს, მაშინ, როცა მან აჭარის პოლიციის სამმართველოს შესასვლელის ღობეზე გააკრა სტიკერი 15 იანვარს დაგეგმილ საყოველთაო გაფიცვასთან დაკავშირებით. დაკავებისას მზია ამაღლობელისთვის არავის განუმარტავს დაკავების საფუძველი და სამართლებრივი ნორმები, რასაც პოლიციას კანონმდებლობა ავალდებულებს. მზია ამაღლობელი ხელწერილით მალევე გაათავისუფლეს.

სამმართველოს შენობიდან გამოსვლის შემდეგ მზია ამაღლობელი დარჩა მიმდინარე აქციაზე. მის გვერდით იმყოფებოდა ორი ახლობელი, ორივე მათგანი პოლიციამ სრულიად უკანონოდ დააკავა. თვითმხილველების მიერ მოწოდებული ინფორმაციით, დაძაბულობის დროს, მზია ამაღლობელი და „ბათუმელების“ რედაქტორი ეთერ თურაძე მოჰყვნენ ჭყლეტაში. ბათუმის პოლიციის უფროსმა ირაკლი დგებუაძემ მზია ამაღლობელს შეაგინა. შემდეგ მოხდა მზიას უკანონო დაკავება. მზია ამაღლობელი სისხლის სამართლის კოდექსის 353-ე პრიმა მუხლის პირველი ნაწილითაა დაკავებული, რაც 4-დან 7 წლამდე ითვალისწინებს თავისუფლების აღკვეთას.

“ქართული ოცნების” პროპაგანდისტული მედიის მიერ გავრცელებული ვიდეომასალა, რომელზეც მზია ამაღლობელის დაკავებაა აღბეჭდილი, არ არის სრულყოფილი, დამუშავებულია და არ ასახავს ადგილზე განვითარებული მნიშვნელოვანი მოვლენების ნაწილს.

„ბათუმელების“ და „ნეტგაზეთის“ დამფუძნებელი პოლიციელებმა ფიზიკური ძალის გამოყენებით შეიყვანეს სამმართველოს შენობაში.  დაკავების შემდეგ მზია ამაღლობელის მიმართ ადგილი ჰქონდა არასათანადო მოპყრობას, რასაც ასევე კრიტიკული მედიის მიმართ ანგარიშსწორებად, სამაგალითო დასჯად მივიჩნევთ.  არაერთი მოთხოვნისა და საჯარო მოწოდებების მიუხედავად, დაკავებულთან სამ საათზე მეტი ხნის განმავლობაში არ უშვებდნენ ადვოკატებს, რითაც დაარღვიეს მისი დაცვის კონსტიტუციური უფლებები.

საქართველოს დამოუკიდებელი მედიასაშუალებების, პროფესიული და მედიის უფლებების დამცველი ორგანიზაციების წარმომადგენლები მოვითხოვთ და მოვუწოდებთ:

• შინაგან საქმეთა სამინისტროს - მზია ამაღლობელის დაუყოვნებლივ გათავისუფლებას;
• სპეციალურ საგამოძიებო სამსახურს - მზია ამაღლობელის მიმართ არასათანადო მოპყრობისა და უკანონოდ დაკავების ფაქტების სასწრაფო გამოძიებას;
• შინაგან საქმეთა სამინისტროს - ბათუმის პოლიციის უფროსის, ირაკლი დგებუაძისთვის ამ ეტაპზე სამსახურებრივი უფლებამოსილების შეჩერებას; მისი მხრიდან აგრესიული, უკანონო ქმედებების აღკვეთას.
• საერთაშორისო ორგანიზაციებსა და დიპლომატიურ კორპუსს - მზია ამაღლობელის საქმით დაუყოვნებლივ დაინტერესებას, უწყვეტ
• მონიტორინგს და შესაბამის შეფასებას." 

სქრინი - TV პირველი


დღეს თბილისის საქალაქო სასამართლო აფგან სადიგოვის ექსტრადიციის დასაშვებობაზე იმსჯელებს. თბილისში დაკავებული აზერბაიჯანელი ჟურნალისტის საექსტრადიციო საქმის განხილვა 28 ნოემბერს, 15:00 საათზეა ჩანიშნული. საქართველოს გენერალური პროკურატურა სასამართლოსგან სადიგოვის აზერბაიჯანის რესპუბლიკაში ექსტრადიციის დასაშვებად ცნობას ითხოვს. 

აფგან სადიგოვი და მისი დამცველები გენერალური პროკურატურის შუამდგომლობას არ ეთანხმებიან და სასამართლოს წინაშე ასაბუთებენ, რომ მისი აზერბაიჯანში ექსტრადიცია პოლიტიკურ და თვითნებურ დევნას ისახავს მიზნად, რაც მის ჟურნალისტურ საქმიანობასა და წლების განმავლობაში ხელისუფლების დანაშაულებისა და კორუფციული საქმიანობის კრიტიკას უკავშირდება.

„სოციალური სამართლიანობის ცენტრის“ განცხადებით, დაცვის მხარე სასამართლოს წარუდგენს მტკიცებულებებს, რომლებიც ადასტურებს, რომ აზერბაიჯანში ექსტრადიციის შემთხვევაში სადიგოვი დევნას, წამებასა და არაადამიანურ მოპყრობას დაექვემდებარება. 

„აზერბაიჯანში აქტივისტების, უფლებადამცველებისა და ჟურნალისტების დევნის რეპრესიული პრაქტიკის გათვალისწინებით, აშკარაა, რომ სადიგოვი აზერბაიჯანისთვის გადაცემის შემთხვევაში თვითნებური დევნისა და ფუნდამენტური უფლებების დარღვევის მსხვერპლი გახდება.

მნიშვნელოვანია, რომ სადიგოვის აზერბაიჯანში ექსტრადიციის დაუშვებლობის შესახებ საქართველოს სახელმწიფოს ავტორიტეტული საერთაშორისო ორგანიზაციები მოუწოდებენ, მათ შორის Amnesty International და ეუთო. ისინი მიუთითებენ, რომ სადიგოვის ექსტრადიციის შემთხვევაში საქართველო დაარღვევს საერთაშორისო დონეზე აღებულ ვალდებულებებს.

აღსანიშნავია, რომ აზერბაიჯანის რესპუბლიკაში სადიგოვის მიმართ მიმდინარე სისხლის სამართლის დევნა უსაფუძვლო და დაუსაბუთებელია. ამას ადასტურებს თავად აზერბაიჯანის მიერ საქართველოსთვის გაზიარებული საქმის მასალები, რომელიც სრულიად არალოგიკურ და წინააღმდეგობრივ ინფორმაციასა და მტკიცებებს ეფუძნება“.

თბილისში დაკავებული აზერბაიჯანელი ჟურნალისტის ინტერესებს სწორედ „სოციალური სამართლიანობის ცენტრი“ იცავს.

აფგან სადიგოვს შსს-ის მიგრაციის დეპარტამენტმა საქართველოში პოლიტიკური თავშესაფრის მიცემაზე უარი 16 სექტემბერს უთხრა. 21 სექტემბრიდან კი, ჟურნალისტმა შიმშილობა დაიწყო და მისი ჯანმრთელობის მდგომარეობა როგორც მეუღლე, სევინჩ სადიგოვა ამბობს, ძალიან  მძიმეა. 

სადიგოვს საექსტრადიციო პატიმრობა კიდევ 3 თვით თბილისის საქალაქო სასამართლომ 1 ნოემბერს გაუხანგრძლივა. ის შემდგომი ექსტრადირების მიზნით 3 აგვისტოს დააკავეს. 

აზერბაიჯანელი ჟურნალისტი საქართველოში 2023 წლის 24 დეკემბრიდან იმყოფება და მას საქართველოს იუსტიციის სამინისტროს მიერ გაცემული დროებითი ბინადრობის მოწმობა აქვს. აფგან სადიგოვი ონლაინ მედია Azel.Tv-ის მთავარი რედაქტორია. 

დღეს, 11 ნოემბერს აზერბაიჯანში კლიმატის ცვლილებების 29-ე კონფერენცია (COP29) გაიხსნა, რომელსაც პრეზიდენტი ილჰამ ალიევი და გაეროს გენერალური მდივანი ანტონიო გუტიერეში მასპინძლობენ. კონფერენციის პარალელურად  „რეპორტიორები საზღვრებს გარეშემ“ (RSF) განცხადება გაავრცელა და დაკავებული აზერბაიჯანელი ჟურნალისტების გათავისუფლება მოითხოვა.

ორგანიზაციის განცხადებით, აზერბაიჯანში, რომლის შემოსავლების 90% ნავთობისა და გაზის ექსპორტითაა უზრუნველყოფილი, ჟურნალისტებს, რომლებიც გარემოს საკითხებს აშუქებენ, აკავებენ და მათზე ფიზიკურად ძალადობენ. როგორც „რეპორტიორები საზღვრებს გარეშე“ წერს, ბოლო ერთ წელიწადში ხელისუფლებამ პროფესიული საქმიანობისთვის 15 ჟურნალისტი დააკავა, მათგან 13 ახლაც პატიმრობაში იმყოფება. ერთ-ერთი ნარგიზ აბსალამოვაა, რომელიც გარემოს დაცვის საკითხებზე საგამოძიებო მასალებს ამზადებდა.

RSF-ის აღმოსავლეთ ევროპისა და ცენტრალური აზიის ოფისის ხელმძღვანელი, ჟან კაველიე აღნიშნავს, ორგანიზაცია საერთაშორისო საზოგადოებას მოუწოდებს, მოსთხოვოს აზერბაიჯანის ხელისუფლებას, გაათავისუფლოს დაპატიმრებული ჟურნალისტები, შეწყვიტოს პრესის თავისუფლების უხეში დარღვევები და აიღოს ვალდებულება, დაიცვას დამოუკიდებელი ჟურნალისტიკა.

„ჟურნალისტიკის, განსაკუთრებით გარემოსდაცვითი ჟურნალისტიკის დაცვისთვის მაგალითის მიცემა გაეროს კლიმატის კონფერენციის მასპინძლობის წინაპირობა უნდა იყოს. როგორ შეგვიძლია მივიღოთ ის ფაქტი, რომ ნავთობ-სახელმწიფო, რომელიც აპატიმრებს დამოუკიდებელ ჟურნალისტებს, არის იმ მოლაპარაკებების მასპინძელი, რომელიც გლობალური კლიმატის მომავალს განსაზღვრავს?“

RSF-ის განცხადებით, აზერბაიჯანში გარემოზე, ჯანდაცვასა და კლიმატზე ნავთობისა, გაზისა და სამთო მოპოვების დამანგრეველი შედეგების გაშუქება ჟურნალისტებისთვის რთული და საშიშია. ორგანიზაციას ამის მაგალითად, სწორედ Abzas Media-ის ჟურნალისტის, ნარგიზ აბსალამოვას შემთხვევა მოჰყავს, რომელიც 2023 წლის 30 ნოემბერს „უცხოური ვალუტის კონტრაბანდის“ ბრალდებით დააკავეს.

„რეპორტიორები საზღვრებს გარეშეს“ ინფორმაციით, 2023 წლის ივნისში აბსალამოვამ აზერბაიჯანის ერთ-ერთ სოფელში გამართული საპროტესტო აქცია გააშუქა, სადაც მოსახლეობა ახალი ხელოვნური ტბის იმ პროექტს აპროტესტებდა, რომელიც მიზნად სამთო ოპერაციებიდან ციანიდით და დარიშხანით დაბინძურებული ჩამონადენის შეგროვებას ისახავდა. პოლიციამ მშვიდობიანი მოსახლეობა სასტიკად დაარბია და ადგილიდან სამი ჟურნალისტი, მათ შორის ნარგიზ აბსალამოვა ძალადობრივად გააძევა. 

როგორც ორგანიზაცია წერს, აბსალამოვა, Abzas Media-ს 4 სხვა კოლეგასთან და კიდევ სხვა 8 დამოუკიდებელ ჟურნალისტთან ერთად, (რომელთა შორისაც Toplum TV-ის წარმომადგენლებიც არიან), არასათანადო მოპყრობას განიცდიან.

RSF-ის პრესის თავისუფლების რეიტინგში აზერბაიჯანი 180 ქვეყნიდან 164-ე ადგილს იკავებს.

პასუხი დამიგვიანდა, იმიტომ რომ შენი რჩევა გავითვალისწინე და წავედი ბიბლიოთეკაში. ჩავუჯექი ოცდაათიანი წლების პრესას. მართალი აღმოჩნდი, არ ჰქონიათ იმ დროს სოციალური ქსელები. ვფურცლავდი „კომუნისტის“ გაყვითლებულ ფურცლებს და არ მტოვებდა განცდა, რომ ყოველი მეორე წერილის ავტორი შენ იყავი. ყველას ვურჩევ, წავიდეს ბიბლიოთეკაში და გამოიწეროს გაზეთი „კომუნისტი“. გადაშალოს და შემდეგ უკვე დაგიგდოს ყური. აი, თუნდაც იმ სიტყვას მოუსმინოს, ახალი შენობის პროექტით ბატონ ბიძინასთან მისვლის ამბავს რომ ჰყვები. ისე „კომუნისტთან“ ერთად შეცდომით შენი გაზეთიც მომიტანეს - „კავკასიონი“.  გახსოვს, ხომ? პირველი ეს რეკლამა მომხდა თვალში: „პრივატიზაცია საქართველოს მომავალი წარმატების საწინდარია!“ ასე აგიხდა ყველაფერი.

რადგან ბიბლიოთეკაში ვიყავი, მოდი, ჰოლდენ კოლფიდსაც ვკითხავ-მეთქი რჩევას. ხომ იცი, ამერიკელ კონგრესმენებს არც კი გაუგიათ, ალბათ, ეგ პერსონაჟი. ისე ბიძინას თუ აქვს წაკითხული სელინჯერი? თუ მხოლოდ დისტოპიურ ჟანრს კითხულობს, მერე რომ ჩვენი ქვეყნის რეალობად აქციოს?! მოკლედ, დაველაპარაკე ჰოლდენს და გადავეცი შენი კითხვაც და იცი რაო? ჰოლდენმა ვასიკოზე ეგრევე მისტერ ჰაასი გამახსენდაო... გახსოვს, რა ტიპია მისტერ ჰაასი? ახლა ჰოლდენზეც არ თქვა, საქართველოში დაუწერეს ეგ სიტყვები და მერე ხელი მოაწერაო. ხომ იცი, ჰოლდენი მაგას არ იკადრებდა, უბრალოდ ფუყე და თვალთმაქც ადამიანში არ შეცდება, ოკეანის გაღმაც კი ამჩნევს. 

სანქციებზეც ჩავეკითხე, მაგრამ აზრზე არ იყო. თვითონ თუ ასე გაუხარდა, მიდი და მიულოცე, შენი რა მიდისო. ჰოდა, გილოცავ, იმ სიაში მოხვედრას, რომელშიც გირგვლიანის საქმის მოსამართლეც არის, „ოცნების“ კლანის წევრად ქცეული. მაგრამ შენც ეგრე არ იყავი? ჯერ სააკაშვილის რწმუნებული მცხეთა-მთიანეთში, მერე „ქართული ოცნების“ პარტიის თავმჯდომარის მოადგილე. მსგავსი „ტრანსფერები“ ხომ ნაც-ქოცობის ჟანრის კანონია. 

ერთადერთი რას ვერ ვხვდები, იცი, რომ აცხადებ ამ დასასანქცირებელთა სიაში ყოფნა ჩემთვის პატივიაო და იქვე გვიმტკიცებ საზოგადოებრივი ტელევიზია ობიექტური ტელევიზიააო. როგორ უნდა იყოს ობიექტური, როგორ დასვან კითხვები ჟურნალიტებმა, როგორ მოამზადონ ჟურნალისტური გამოძიება, თუ არხის ბორდის ხელმძღვანელი პატივისცემას უცხადებ, მეტიც პატივად თვლი იმ ადამიანებთან ერთად სიაში მოხვედრას, ვინც ამ კითხვების ადრესატია, ვინც ლონდონი - ბომბეის გვირაბის გათხრაზე კი არა, სისტემურ ძალადობაზე, კორუფციაზე, გარემოსთვის მილიონობით ლარის ზიანის მიყენებაზე და ა.შ. არიან პასუხისმგებელი. 

P.S. აქვე შენი ბოლო რჩევის გათვალისწინებაც მინდოდა და სანქციის შუბლზე მიკვრა, მაგრამ ჯერ ვერსად ვნახე. იმედია მალე დაგიდასტურებენ და ჩაგახუტებენ. 

აბა, დროებით. იქნებ სერიალ „გულს“ მივუსწრო და ცოტა გული გადავაყოლო, თორემ აღარ შემიძლია ამდენი უსამრთლობა. „ბათუმელების“ დამფუძნებლის, მზია ამაღლობელის დაპატიმრების ამბავს კი გაიგებდი. 

რამდენიმე კვირის წინ დედა, რომელიც 82 წლისაა მირეკავს და მეკითხება: “ერთი გამაგებინე, ეს „დეპსტეტი“ რა არის?” მივხვდი, რა საკვირველია, რომ „დიფ სთეითს“ გულისხმობდა. ავუხსენი შეძლებისდაგვარად. დღეს ისევ მეორდება ზარი - “დამავიწყდა, რას ნიშნავდა „დიფ სტეიტიო“” (ალბათ „ოცნების“ 8 იანვრის განცხადება წაიკითხა) და ისევ ავუხსენი. ამას მეორე კითხვა მოაყოლა - “და ბალაკლავა რა არისო? რომ აკრძალესო?” ესეც ავუხსენი. მიუხედავად იმისა, რომ ყველაფერს უსმენს და კითხულობს და ამ ასაკში სოციალურ ქსელსაც კარგად ფლობს, მაინც მიუწვდომელია მისთვის ეს ტერმინები და საქართველოს მოსახლეობის დიდი ნაწილისთვისაც. „ქართული ოცნების“ პოლიტსაბჭოს 2024 წლის 8 იანვრის განცხადების მიზანი არ იყო, ვინმეს აზრი გამოეტანა, არამედ ადამიანების გონებაში ჩარჩენოდა რამდენიმე მნიშვნელოვანი კონცეფცია: 

• მსოფლიოში ტურბულენტური ვითარებაა, მოშლილია უსაფრთხოების სისტემა, ჩვენ კი ჩვენი ნავსაყუდელი გვაქვს - ბიძინა და „ქართული ოცნება“;
• ისეთი კატაკლიზმებია, რომ თვით აშშ-ის პრეზიდენტიც კი შეიძლება დამარცხდეს ბრძოლაში - ჩვენ რას გვიზამენ - ამისთვის მზად უნდა ვიყოთ და ნავსაყუდელი უფრო შემოვიმტკიცოთ; 
• იზოლაცია კარგიც და აუცილებელიცაა - რაც შეიძლება უნდა მოვშორდეთ ამ აურზაურს, ჩავიკეტოთ, ჩავრაზოთ კარი - ქარიშხალი რომ გადაივლის და გამოიდარებს, მერე გავაღოთ და შემოვუშვათ ჰაერი;
• მანამდე, თუ ტრამპიც დამარცხდა, ჩვენი კარი იმდენად ამოქოლილი უნდა გვქონდეს, რომ აქაც ვერ შემოაღწიონ - რუსეთი და ჩინეთი თუ დაგვეხმარება ამოქოლვაში, რა - არ გავაკეთოთ ეს? 
• შეიძლება გაგვიჭირდეს, რაღაცები აღარ გვქონდეს, წამლებისა და განათლების დეფიციტი გაჩნდეს, მაგრამ ახლა ეს უნდა გადავაგოროთ - რაც უფრო ჩავიკეტებით, დავიმალებით, უფრო დიდი შანსია, არავინ შეგვამჩნიოს და ყველას დავავიწყდეთ - ხომ ეს გვინდა?

მოკლედ რომ ვთქვათ, 8 იანვრის განცხადებით „ოცნებამ“ თითქოს წერტილი დაუსვა ომისა და მშვიდობის დილემას და ის აქცია ძალიან ოსტატურად ახალ დიქოტომიად: კარჩაკეტილობის სიკეთეები VS ღიაკარისა და ღია საზოგადოების საფრთხეები. საბოლოოდ, ის მივიდა იმ წერტილამდე, როდესაც დაუფარავად გვითხრა - კარჩაკეტილობა ახლა გადაგვარჩენს, ხოლო ღიაობა - დაგვღუპავს. 

„ოცნების“ მასტერნარატივი ახლა ასეთია: გარეთ ქარბუქი, თოვლი და ქარიშხალი, ხეები ირწევა, ისმის ქარის წუილი და ტოტების მტვრევის ხმა - შენ კი გამთბარ, ჭრაქით განათებულ ქოხში ზიხარ, შუაცეცხლზე ქვაბი კიდია და ლობიო იხარშება, ბებო შეშის ღუმელთან ზის. ისეთი ამინდია, გარეთ ძაღლსაც არ გააგდებ. ზამთარი გრძელია, შენ მართალია შეშის ღუმელთან ხარ, მაგრამ არ გცივა, დელიკატესებს ვერ მიირთმევ, მაგრამ არ გშია. იცი, რომ გარეთ თუ გახვალ, მგელი ან „დიფ სთეითი“ შეგჭამს. სოფლის თავში კი გამოქვაბულში ბრძენი ცხოვრობს, რომელიც გეტყვის, როდის გამოხვიდე. შენ ნუ შეეკითხები, თვითონ იცის და შენც მიხვდები, როდის მოვა დრო. 

ეს მუდბორდი მალე შეიცვლება - უფრო მეტი ასკეტიზმი გახდება საჭირო და მსხვერპლშეწირვა, რადგან გაგვიჭირდება, მაგრამ სირთულეები გარეთ სიცივეში გაგდების შიშს მაინც ყოველთვის გადაწონის, თუ მართლა არ ამოვიხოცეთ შიმშილით. ასე რომ დრო ჯერ კიდევ აქვთ, ვიდრე არ გაჩნდება რამე წონიანი ალტერნატივა. 

„ოცნების“ ეს სთორითელინგი თავიდან ბოლომდე არის აგებული დაცულობის შეგრძნების შენარჩუნებაზე - დამღლელი დღის შემდეგ თბილ ლოგინში ჩაწოლის მოლოდინზე. ამით გამართლდება მის მომხრეებში სისასტიკე, უკანონობა, რომელსაც სჩადის მოქალაქეების წინააღმდეგ - იცავს სტაბილურობას.  

სასწორზე იმდენად დიდი რაღაც დევს - ჩვენი ევროპული მომავალი, ეროვნული მისია, რომ პროპაგანდა ყველა ღონეს იხმარს, სულ უფრო გააღრმავოს გადარჩენის ინსტინქტი, რომ აღარ ვიფიქროთ იმაზე, თუ რა დავკარგეთ, რა ქვეყანად ვიქეცით. ყოფით დონეზე წრიალი ამ სტრატეგიის ღერძი იქნება - რა სასამართლო რეფორმა, ან განათლების რეფორმა ან ინსტიტუტების მშენებლობა და სხვა ღირებულებები - ჯერ კუჭი და გადავრჩეთ ფიზიკურად. 

კარჩაკეტილობის აგიტაცია იქნება საპროგრამო ხაზი - იზოლაცია, რომელიც დაცულობას გვძენს (მშვიდობა და სტაბილურობა). ხოლო საპროტესტო მოძრაობის მიზანია კარის გახსნა, ევროპასთან ინტეგრაცია და ეს ახლა საშიშია, ორპირი ქარია, შეარყევს არსებულ წყობას და სახიფათოა (ტერმინი: რადიკალები). 

ამ ისტორიის განმტკიცებას პროპაგანდის მარტივი ტექნიკებით შეძლებენ. „დიფ სთეითის“ ხშირად ხსენება მხოლოდ იმიტომ იყო აუცილებელი აღნიშნულ ტექსტში, რომ რაც შეიძლება სქელ საბურველში გახვიოს სიმართლე, ათასი ფენა შემოაბლანდოს. საპასუხოდ კი დიდი დრო დაგვჭირდეს ამ შრეების დასაშლელად და ადამიანებამდე მისატანად. ამიტომ ეს წამგებიანი სტრატეგიაა და იმის ახსნაზე კი არ უნდა ვიმუშავოთ, რა არის „დიფ სთეითი“ და რა - არ არის, ან გლობალური ომის პარტიის მითი დავანრგიოთ. ჩვენც უნდა ვიმოქმედოთ იმ დონეზე, რა დონეზეც პროპაგანდა მუშაობს მოქალაქეების შეგნებაზე. 

პროპაგანდამ კარგად მოახერხა ჯერ გადარჩენის ინსტინქტამდე დაეყვანა ჩვენი ეროვნული და პიროვნული მისია და შემდეგ ამის გადაწყვეტად (solution) შესთავაზა საკუთარ ნაჭუჭში ჩაკეტვა და ამით შექმნა, როგორც აღვნიშნეთ დაცულობის, შემოსაზღვრულობის განცდა საკუთარ მომხრეებში. ის არ სთავაზობს არაფერს კარგს - როგორ შეიძლება კურსის ცვლილება და კარჩაკეტილობა სასურველი იყოს ვინმესთვის, მაგრამ საპირწონედ შესთავაზა საპროტესტო აქციებით მოტანილი შფოთი და ოპოზიციური ალტერნატივის გაურკვევლობა. ყველამ იცის, რომ სტრესის ყველაზე დიდი წყარო არის გაურკვევლობა. ნაჭუჭში კი უკვე ყველაფერი განსაზღვრულია. 

მაშ, როგორ უნდა დავუპირისპირდეთ პროპაგანდას ამ პირობებში? პასუხი, ალბათ, მარტივია - რადგან შფოთს გაურკვევლობა კვებავს, სიცხადე უნდა შემოვიტანოთ. არ დავცინოთ, არ გავაქილიკოთ და დავიწყოთ საუბარი ეგზისტენციალურ საკითხებზე - გარე და შიდა უსაფრთხოების - ანუ ვაღიაროთ, გარეთ რა ამინდია და მივიღოთ პასუხები შემდეგ კითხვებზე:

• როგორ ვივლით ქარტეხილებში? 
• როგორ გავუმკლავდებით რუსეთიდან მომდინარე საფრთხეს?
• როგორ გავუმკლავდებით და დავაზღვევთ დასავლეთის შეცდომებს (რაც თვალსაჩინოა უკრაინის კონტექსტში)? 
• და ამის შემდეგ, როგორ დავიცავთ ყველას, რომ ისევ არ წავიდეთ შურისძიების ან რევანშის წრეზე და პასუხს მოვითხოვთ მხოლოდ სამართლიანი სასამართლოს პირობებში. 

საზოგადოებამ უნდა მოვითხოვოთ, პოლიტიკურმა აქტორებმა რაც შეიძლება სწრაფად გასცენ ამ კითხვებს სანდო და კვალიფიციური პასუხები და შექმნან წონიანი ალტერნატივა ცვლილების მოსატანად - გავაჩინოთ უსაფრთხოების განცდა. პროპაგანდის პოსტულატები თავისით გაბათილდება და გაქრება, როგორც გუშინდელი თოვლი და ის არავის ემახსოვრება. ყველა სხვა შემთხვევაში ჩვენი მცდელობა გამოვხლართოთ პროპაგანდის შრეები, წარუმატებელი იქნება - ეს ოპოზიციონერი პოლიტიკოსების გასაკეთებელია მეინსტრიმ მედიისა და საზოგადოების ზეწოლით. 








ბლოგში გამოთქმული მოსაზრებები ეკუთვნის ავტორს და შეიძლება არ ასახავდეს რედაქციის პოზიციას.

საქართველოს საზოგადოებრივმა მაუწყებელმა მათ წინააღმდეგ მიმართული საპროტესტო აქციების შემდეგ ეთერი გახსნა — „პირველი არხის“ საეთერო დროის მცირე ნაწილი დაუთმო საზოგადოების ისეთ წარმომადგენლებს, რომლებიც წლებია, მათ ძირითად საზოგადოებრივ-პოლიტიკურ გადაცემებში საერთოდ არ ჩანან. თუმცა, მაუწყებელმა გადაწყვიტა, რომ ხელისუფლებისადმი კრიტიკულად განწყობილ ადამიანთა ეთერში გამოჩენა დააბალანსოს, თან, ეს გააკეთოს ეთერში „ქართული ოცნების“ იმ მხარდამჭერთა მიწვევით, რომლებსაც თავიანთ ეთერს აქამდეც საკმაოდ ხშირად უთმობდნენ.

ეს მიდგომა 100 მილიონზე მეტი ლარით დაფინანსებული საზოგადოებრივი მაუწყებლის გამოგონილი არ არის და მედიამკვლევრები მსგავს პოლიტიკას სხვადასხვა ტერმინებით აფასებენ: „ცრუ ბალანსი“, „დამაზიანებელი ბალანსი“, „ცრუ ეკვივალენტი“ და ა.შ. 

ირლანდიელი მკვლევარი და სამეცნიერო ჟურნალისტი დეივიდ რობერტ გრაიმსი სამეცნიერო ჟურნალ EMBO reports-ში გამოქვეყნებულ კვლევაში დეტალურად მიმოიხილავს, მეცნიერების გაშუქების კონტექსტში თუ რას ნიშნავს „დამაზიანებელი დაბალანსება“. ამის საილუსტრაციოდ ის კლიმატის ცვლილების საკითხს იხსენებს. 

როგორც დეივიდ რობერტ გრაიმსი წერს, ძალიან ბევრი მონაცემი მიუთითებს, რომ კლიმატი ადამიანთა ზემოქმედების შედეგად იცვლება. მეცნიერები ამ შეფასებაზე არ დავობენ. თუმცა, ამერიკული მედიის ანალიზი აჩვენებს, რომ მედიაში მეცნიერებსა და კლიმატის ცვლილების უარმყოფლებს თანაბარი გაშუქება აქვთ — ჟურნალისტები „ბალანსის“ მისაღწევად მეცნიერულ ცოდნას თანაბარი დოზით უპირისპირებენ საწინააღმდეგო აზრს, რომელიც არც შესაბამისი მონაცემებით არის გამყარებული და არც სამეცნიერო ცოდნით. 

დაახლოებით მსგავსი შემთხვევა გვაქვს საზოგადოებრივი მაუწყებლის შემთხვევაშიც. ნაცვლად იმისა, რომ მაუწყებელს ისედაც ჰქონოდა მეტად გახსნილი საინფორმაციო სივრცე საზოგადოების მრავალფეროვანი ჯგუფებისთვის, ეს მხოლოდ პროტესტის შედეგად გააკეთა, ისიც ლიმიტირებულად და „დაბალანსებულად“, უფრო სწორად, თავისებური ცრუ ბალანსის შექმნით. 

ცრუ ბალანსის მარტივი მაგალითია, როცა სხვადასხვა სიმძიმისა და მნიშვნელობის საკითხს ჟურნალისტი ერთ წონასა და მნიშვნელობას ანიჭებს — ფაშიზმსა და ბულინგს უწოდებს ხელისუფლების მომხრეთა მიმართ სოციალურ ქსელებში დაწერილ მოსაზრებებს, ხოლო იმ შემთხვევებში, როცა ადამიანებს პოლიტიკური ნიშნით თანამდებობიდან გაშვებით ემუქრებიან, აქტივისტებს დაკავების შემდეგ ფიზიკურად უსწორდებიან და.ა.შ პირად შეფასებას ერიდება და ამბობს, რომ ის მიუკერძოებელი ჟურნალისტია. 

ცრუ და დამაზიანებელი ბალანსის ერთ-ერთი ნიმუშია ეთერში არარელევანტური სტუმრების მიწვევა. მაგალითად, 7 დეკემბრის გადაცემაში მაკა ცინცაძემ პირდაპირ ეთერში ჩართო სახელმწიფო კომპანია „საქართველოს რკინიგზის“ დირექტორთა საბჭოს წევრი დაჩი ცაგურია. რკინიგზის მაღალჩინოსანი საზოგადოებრივმა მაუწყებელმა მაყურებელს „ყოფილი პოლიტპატიმრის“ სტატუსით წარუდგინა. ცაგურიამ, ტრადიციულად, 2007 წლის 7 ნოემბერს მომხდარ დარბევასა და მიმდინარე მოვლენებთან პარალელებზე ისაუბრა. 

მნიშვნელოვანია ის გარემოება, რომ ბოლო 12 წელია, დაჩი ცაგურია „საქართველოს რკინიგზის“ მენეჯმენტშია. საზოგადოებრივ მაუწყებელს ნამდვილად რომ აინტერესებდეს საზოგადოების ინტერესების დაკმაყოფილება, ნაცვლად 17 წლის წინ მომხდარი ამბისა, „საქართველოს რკინიგზის“ დირექტორთა საბჭოს წევრს აუცილებლად ჰკითხავდა, მაგალითად, რამ გამოიწვია რამდენიმე თვის წინ თბილისში, სარკინიგზო ხაზზე წინასწარი დაგეგმილი სამუშაოებისას სარკინიგზო ავარია, რასაც რკინიგზის ორი თანამშრომელი ემსხვერპლა, ამის გამო აგო თუ არა ვინმემ პასუხი, რატომ არ იყო უსაფრთხოება უზრუნველყოფილი, რკინიგზის მენეჯმენტმა მიიღო თუ არა ზომები მსგავსი ფაქტების თავიდან ასაცილებლად და ა.შ. საზოგადოების ინტერესზე მზრუნველი მაუწყებელი რკინიგზის მაღალჩინოსან დაჩი ცაგურიას ასევე აუცილებლად დაუსვამდა კითხვას, როგორ მოახერხა მასთან დაკავშირებულმა კომპანიამ ბოლო წლებში სახელმწიფო კლინიკებთან მილიონამდე ლარის კონტრაქტის გაფორმება და სხვ.

თუმცა, საზოგადოებრივი მაუწყებლის მიზანი ამ შემთხვევაში ცხადია — შექმნას ცრუ ბალანსი და ნიღბიანი სპეცრაზმელების მიერ პროევროპული აქციის მონაწილეთა სამაგალითო დასჯასა და ფიზიკურ ანგარიშსწორებას დაუპირისპიროს 2007 წელს მომხდარი დარბევა, ამით კი ერთგვარი ლეგიტიმაცია მისცეს 2024 წელს ჩადენილ ძალადობას. 

დამაზიანებელი და ცრუ ბალანსის მაგალითია, როცა მწერალი ნაირა გელაშვილი გადაცემის დასაწყისში „ქართულ ოცნებას“ ძალადობისა და ქვეყნის დასავლური კურსის ცვლილების გამო აკრიტიკებს, გადაცემის ბოლოს კი „ოცნების“ დეპუტატ ნინო წილოსანს ეძლევა საშუალება, ისაუბროს ყველაფერზე, გარდა თავისი პარტიისა და დანაშაულის ჩამდენთა პასუხისმგებლობისა. 

ხელისუფლების კრიტიკოსთა ეთერში გამოჩენის მსგავსი ფორმით დაბალანსება საზოგადოებრივი მაუწყებლის „პირველმა არხმა“ წესად აქცია. ამ წესის მიხედვით კი, „ქართული ოცნების“ წევრები და მათი მხარდამჭერი სპიკერები აუცილებლად გადაცემის ბოლო ბლოკში საუბრობენ, ბოლო, დასკვნითი სიტყვა მათია. წამყვანის როლი ასეთ შემთხვევაში, ძირითადად, მოსმენით შემოიფარგლება, „ქართული ოცნების“ როგორც ფორმალურ, ისე არაფორმალურ სპიკერებს შეუზღუდავად შეუძლიათ, გაავრცელონ სიცრუე, ჰომოფობია და ა.შ. 

18 დეკემბერს მაკა ცინცაძის გადაცემის ბოლო ბლოკის სტუმრები „ქართული დასის“ ლიდერი ჯონდი ბაღათურია და მსახიობი ნიკოლოზ გაბელია იყვნენ. 

ჯონდი ბაღათურიას ანტიდასავლური, სიცრუით გაჯერებული სატელევიზიო მონოლოგისას წამყვანის როლი, ძირითადად, მოსმენითა და პერიოდულად, თანამოაზრის რეპლიკებით შემოიფარგლა. ჯონდი ბაღათურიამ ახსენა, რომ აქციის მონაწილეები „მამა შალვა კეკელიას მიუვარდნენ“, რაც სიცრუეა. თავად სასულიერო პირმაც აღნიშნა, რომ მასთან ეკლესიაში არავინ მივარდნილა, თუმცა, საზოგადოებრივი მაუწყებლის წამყვანს მისთვის ამის შესწორება არც კი უცდია. მაკა ცინცაძემ გადაცემის ორივე სტუმარს საშუალება მისცა, ჰომოფობიური ტექსტებით დაეცინათ გერმანელი პოლიტიკოსის მიხაილ როთისთვის. 

დაკვირვება აჩვენებს, რომ საზოგადოებრივი მაუწყებელი თავის გადაცემებში ხელისუფლებისადმი კრიტიკულად განწყობილი ადამიანების „დასაბალანსებლად“, ძირითადად, ისეთ ადამიანებს იწვევს, რომლებიც ხელისუფლების ღიად პროპაგანდისტული ტელეარხის, „იმედის“ სტუმრები არიან. ამ გადაცემებში მაუწყებლის წამყვანები ბოლო პერიოდში ხშირად საუბრობენ დისკუსიის აუცილებლობაზე, დებატებზე, რათა ქვეყანაში შექმნილი კრიზისული სიტუაცია განიმუხტოს. თუმცა, ავიწყდებათ მთავარი: დისკუსიისთვის სივრცე თავად დახურეს და ახლა, როცა საზოგადოების ზეწოლის შედეგად ეთერი ნაწილობრივ გახსნეს, ცდილობენ, მმართველი პარტიის კრიტიკა ცრუ, პროპაგანდისტული ნარატივებით დააბალანსონ. 

მიუხედავად იმისა, რომ „პირველი არხის“ წამყვანმა, მაკა ცინცაძემ პირდაპირ ეთერში არაერთხელ თქვა, რომ ტელეარხი მუდამ თავისუფალი იყო და არ არსებობდა იმ ადამიანთა „შავი სია“, ვისი ეთერში მიწვევაც აკრძალული იყოო, სხვა სურათს აჩვენებს ის, თუ რა გადიოდა „პირველი არხის“ ეთერში. 

2024 წლის გაზაფხულ-ზაფხულში, მაშინ, როცა საქართველოს საკანონმდებლო ორგანომ არასამთავრობო ორგანიზაციებისა და მედიის შემზღუდავი „რუსული კანონი“ მიიღო, მაკა ცინცაძის ყოველკვირეული გადაცემის სტუმრები, ძირითადად, ხელისუფლების წარმომადგენლები, ან მასთან აფილირებული სპიკერები იყვნენ:

• ირაკლი გოგავა – პოლიტოლოგი
• დაჩი ცაგურია – „საქართველოს რკინიგზის“ მაღალჩინოსანი ყოფილი პოლიტპატიმრის სტატუსით
• ვლადიმერ ბოჟაძე (ორჯერ) – თბილისის საკრებულოს უმრავლესობის წევრი
• ბიძინა გიორგობიანი – ყოფილი პოლიტპატიმარი
• გურამ მაჭარაშვილი – საპარლამენტო პოლიტიკური ჯგუფის „ხალხის ძალა“
• იაგო ხვიჩია – საპარლამენტო პოლიტიკური ჯგუფის „გირჩი“ თავმჯდომარე 
• ნიკოლოზ გაბელია – მსახიობი 
• რამაზ საყვარელიძე (ორჯერ) – პოლიტოლოგი 
• ალექსანდრე რაქვიაშვილი – პარტია „გირჩი“, პარლამენტის წევრი 
• სოზარ სუბარი – საპარლამენტო პოლიტიკური ჯგუფის, „ხალხის ძალის“ თავმჯდომარე 
• ჯონდი ბაღათურია – „ქართული დასის“ თავმჯდომარე 
• მამუკა არეშიძე – პოლიტოლოგი, უსაფრთხოების საკითხების ექსპერტი 
• ვასილ მაღლაფერიძე – საქართველოს პირველი არხის სამეურვეო საბჭოს თავმჯდომარე 
• გიორგი გვიმრაძე – საქართველოს პირველი არხის ახალი და მიმდინარე ამბების ბლოკის დირექტორი

აღნიშნული სია არის ყველაზე კარგი ილუსტრაცია იმისა, თუ რა სარედაქციო პოლიტიკა აქვს საზოგადოებრივ მაუწყებელს და როგორია თავად ერთი კონკრეტული წამყვანის, მაკა ცინცაძის დამოუკიდებლობისა და პროფესიონალიზმის ხარისხი. 

იმ რამდენიმეთვიან პერიოდში, როცა „რუსული კანონის“ წინააღმდეგ ქვეყანაში მრავალათასიან აქციებს მართავდა საქართველოში მოქმედი თითქმის ყველა არასამთავრობო ორგანიზაცია და ხელისუფლებისადმი კრიტიკულად განწყობილი მედია, რატომღაც, საზოგადოებრივი მაუწყებლის ამ წამყვანისთვის ამ თემაზე სასაუბროდ რელევანტური სტუმარი იყო ჯონდი ბაღათურია, დაჩი ცაგურია, ლადო ბოჟაძე, მამუკა არეშიძე და სხვები. ხოლო იმ ადამიანებისთვის, ვისაც კანონი უშუალოდ შეეხო და ვინც პირადად ეწინააღმდეგებოდა მის მიღებას, მაუწყებლის ეთერი დაიხურა და არხს ამ ეთერის ფორმალურად დაბალანსებაც კი არ უცდია.