საქართველო, როგორც წამყვანი ეკონომიკის მქონე ქვეყანა “იმედზე”
13.01.2020
საქართველო, როგორც ეკონომიკური ზრდის მიხედვით ევროპაში პირველ ადგილზე მყოფი და ზრდის საუკეთესო საპროგნოზო მაჩვენებლის მქონე ქვეყანა ევროპასა და რეგიონში, სწორედ ეს კონტექსტი შემოგვთავაზა ტელეკომპანია “იმედმა” 9 იანვარს მთავარ საინფორმაციო გამოშვებაში ქვეყნის ეკონომიკური მდგმარეობის შეფასებისას, ისე, რომ ამ მხრივ არსებულ გამოწვევებზე მასალაში ყურადღება არ გამახვილებულა.

თემის წარდგენისას, წამყვანმა, აღნიშნა, რომ “საქართველო ეკონომიკური ზრდის მიხედვით, ევროპაში პირველ ადგილზეა, საერთაშორისო სავალუტო ფონდის შეფასებით კი, მომავალი ხუთი წლის განმავლობაში ქვეყნის რეალური ეკონომიკა ევროპაში ყველაზე მეტად გაიზრდება”. მანვე ეკონომიკის სამინისტროს მიერ გავრცელებული განცხადების შინაარსიც გაგვაცნო, სადაც უწყება განმარტავს, რომ სტატისტიკის ეროვნულმა სამსახურმა ქვეყნის მთლიანი შიდა პროდუქტის (მშპ) ახალი მეთოდოლოგიით დათვლილი მონაცემები გამოაქვეყნა, რაც საერთაშორისო ორგანიზაციების სტატისტიკურ წყაროებში ჯერ არ ასახულა და რომ საქართველო მშპ-ის ზრდის მიხედვით ლიდერის პოზიციას კვლავაც ინარჩუნებს.

წამყვანის ტექსტიდან ასევე შევიტყვეთ, რომ სწორედ ახალი მეთოდოლოგიით დათვლამ აჩვენა, რომ ქვეყნის მთლიანი შიდა პროდუქტის დონე 8.6%-ით გაიზარდა. “ეკონომიკის სამინისტროს ინფორმაციით, საგარეო გამოწვევების, ზოგადი გეოპოლიტიკური დაძაბულობის და გლობალურად შემცირებული ნაკადების ფონზე, საქართველო ერთ-ერთი ლიდერია ეკონომიკური ზრდის თვალსაზრისით”, - დასძინა მანვე.

წამყვანების ტექსტების მსგავსად, თემაზე მომზადებული სიუჟეტიც იმგვარად იყო აგებული, რომ მთავარი აქცენტები მთლიანი შიდა პროდუქტის ზრდის მიხედვით, საქართველოს წამყვან პოზიციებზე კეთდებოდა. იმავეს ამბობდნენ, სიუჟეტში წარმოდგენილი რესპონდენტებიც, რომლებიც ხელისუფლების ოპონენტების მხრიდან მიზანმიმართულ სიცრუესა და რიცხვებით მანიპულირებაზე მიუთითებდნენ.

“ხელისუფლების ოპონენტებმა აჟიოტაჟი ჯერ არარსებული მონაცემების მიხედვით მას შემდეგ ატეხეს, რაც სომხეთის პრეზიდენტმა საკუთარი ქვეყნის ეკონომიკურ ზრდაზე ისაუბრა. ფაშინიანმა სწორედ ის მეთოდოლოგია გამოიყენა, რომელიც საქართველოში ახლა დაინერგა და შესაბამისად 2019 წლის მონაცემები საერთაშორისო სავალუტო ფონდის მიმოხილვაში ჯერ ვერ მოხვდა”, - თქვა ჟურნალისტმა სიუჟეტის დასასრულს.

არასამთავობო ორგანიზაცია GRASS-ის მედიაპროექტ Factcheck-ის მთავარი ეკონომისტი ვალერი კვარაცხელია “მედიაჩეკერთან” საუბარში ამბობს, რომ საერთაშორისო ორგანიზაციების ანგარიშებში ამ მომენტისთვის ასახული სომხეთის მშპ-ის აბსოლუტური მაჩვენებლის, მათ შორის, ერთ სულ მოსახლეზე მშპ-ის საქართველოს მაჩვენებლებთან შედარება ნამდვილად არასწორია, რადგან დათვლა მართლაც ახალი მეთოდოლოგიით განხორციელდა და იმავე მეთოდით საქართველოს მიერ დათვლილი მშპ-ის მაჩვენებლები მათ ანგარიშებში ჯერ არ ასახულა. მისივე განმარტებით, ახალი მეთდოლოგიით დათვლის შედეგად, საქართველოს მთლიანი შიდა პროდუქტის ზრდა დაახლოებით 8.5%-ია და ის, უსწრებს თუ არა იგი ამ მაჩვენებლით სომხეთს 2019 წელს, მას შემდეგ გახდება ცნობილი, რაც საქსტატი ახალი მეთოდოლოგიით გადაანგარიშებულ მონაცემებს გამოაქვეყებს. მისივე თქმით, ისიც აღსანიშნავია, რომ სომხეთი საქართველოს ერთ სულ მოსახლეზე მშპ-ის ზრდის მიხედვით ბოლო წლებია, უსწრებს.

ვალერი კვარაცხელია იმასაც განმარტავს, რომ რაც შეეხება საპროგნოზო მაჩვენებლებს, უახლოესი 5 წლის მონაცემებით საქართველო ევროპულ ქვეყნებს, მათ შორის, განვითარებადს ნამდვილად უსწრებს, თუმცა იგი იქვე განმარტავს, რომ მსგავსი ტიპის შედარება სპეკულაციის ნიშნებს შეიცავს, რადგან როგორც წესი, ეკონომიკურად შედარებით განვითარებული ქვეყნები ნაკლებად განვითარებულ ქვეყნებთან შედარებით ნელა იზრდება, რასაც განსხვავებული ეკონომიკური პოლიტიკა, ათვისებული პოტენციალის განსხვავებულობა და სხვა ფაქტორები განაპირობებს.

შესაბამისად, საქართველოს ეკონომიკური ტემპის შესაფასებლად, ნიშნულად ამ ქვეყნების მაჩვენებელების აღება გარკვეულწილად არასწორია, რადგან სრულიად ბუნებრივია, საქართველოს ეკონომიკა იზრდებოდეს უფრო სწრაფად, ამ ქვეყნებთან შედარებით”, - ამბობს იგი.

მისივე განმარტებით, საერთაშორისო სავალუტო ფონდიც შეფასებების გასაკეთებლად, მეტნაკლებად მსგავსი მახასიათებლების მქონე ქვეყნებს აერთიანებს ცალკეულ ჯგუფებში და საქართველოსაც “ახლო აღმოსავლეთისა და ცენტრალური აზიის ქვეყნების” ჯგუფში განიხილავს. მისივე თქმით, 2020 წლისთვის მოცემულ ჯგუფში საქართველოზე მაღალი ეკონომიკური ზრდის საპროგნოზო მაჩვენებელი 5 ქვეყანას აქვს (ჯიბუტი, ეგვიპტე, მავრიტანია, თურქმენეთი და უზბეკეთი), 2020-2024 წლების საშუალო საპროგნოზო მონაცემებით კი საქართველოს (5.07%)ამ ხუთ ქვეყენასთან ერთად იემენიც უსწრებს.

“საერთო ჯამში, არითმეტიკულად საქართველოს პროგნოზირებული ეკონომიკური ზრდა ნამდვილად არის ერთ-ერთი მაღალი, თუმცა აღსანიშნავია, რომ, ერთი მხრივ, დანარჩენი ქვეყენების დიდი ნაწილის ანალოგიური მაჩვენებელი არსებითად არ განსხვავდება, მეორე მხრივ კი, მნიშვნელოვანია, რომ შეფასებისას მეტი ყურადღება დაეთმოს ზრდის კონკრეტული მაჩვენებელი, ამ შემთხვევაში - 5% რამდენად არის მისაღები [და საკმარისი] საქართველოსთვის და შესაძლებელია თუ არა მისი გაუმჯობესება, ვიდრე სხვა ქვეყნებთან შედარებას”, - ამბობს იგი.

შესაბამისად, “იმედის” მხრიდან ამ კუთხით გაკეთებული მანიპულაციური შეფასებები და აქცენტები, ტოვებდა შთაბეჭდილებას, რომ არხის მიზანი არა ამ მხრივ ქვეყნის წინაშე არსებულ გამოწვევებზე საუბარი და პრობლემების რეალური განხილვა, არამედ მაყურებლისთვის მხოლოდ მთავრობისა და ეკონომიკური გუნდის წარმატებულ საქმიანობაზე ხაზგასმა იყო, რაც ეთიკური და პასუხისმგებლიანი ჟურნალისტიკის ჩარჩოებს მიღმაა.

ავტორი : ნატალია ვახტანგაშვილი;
კომენტარი, რომელიც შეიცავს უხამსობას, დისკრედიტაციას, შეურაცხყოფას, ძალადობისკენ მოწოდებას, სიძულვილის ენას, კომერციული ხასიათის რეკლამას, წაიშლება საიტის ადმინისტრაციის მიერ

მსგავსი სტატიები

ასევე იხილეთ