კომუნიკაციების კომისიის ინფორმაციით, 2025 წლის II კვარტალში ტელევიზიების სარეკლამო შემოსავალი, წინა წლის ამავე პერიოდთან შედარებით, 13%-ით შემცირდა და 18 მილიონი ლარის ნაცვლად 15.6 მილიონი ლარი შეადგინა.

სატელევიზიო კომერციული სარეკლამო შემოსავლების ყველაზე დიდი წილი - 5.4 მილიონი ლარი [34.6%] აპრილი-ივნისის პერიოდშიც კვლავ „ტელეიმედს“ ჰქონდა, რაც გასული წლის იმავე პერიოდთან შედარებით 10%-ით ნაკლებია.

• 10%-ით შემცირდა ასევე „რუსთავი 2“-ის (მედია ჰოლდინგი) კომერციული შემოსავალი და 2.6 მილიონი ლარი შეადგინა. 
• 15%-ით გაიზარდა „პოსტვ“-ის შემოსავალი და 1.6 მილიონი ლარი გახდა. 
• წინა წლის იმავე პერიოდთან შედარებით, ყველაზე მეტი - 52%-იანი ზრდა ჰქონდა „ტელეკომპანია პირველს“, რომლის სარეკლამო შემოსავალმაც 1.6 მილიონი ლარი შეადგინა. 
• 18%-ით გაიზარდა ტელეკომპანია „ფორმულას“ კომერციული შემოსავალი და 1.4 მილიონ ლარს გაუტოლდა.
• წინა წლის II კვარტალთან შედარებით, „ბი ემ ჯიმ“ 14%-ით მეტი მიიღო და მისმა სარეკლამო შემოსავალმა 1.0 მილიონი ლარი შეადგინა. 
• რაც შეეხება „საზოგადოებრივ მაუწყებელს“, მისი სარეკლამო შემოსავალი 71%-ით შემცირდა და 0.2 მილიონ ლარს გაუტოლდა.

ტელემაუწყებლების სარეკლამო შემოსავლების ძირითადი, 71.1%-იანი წილი,  პირდაპირმა რეკლამამ შეადგინა, 17.7% - სპონსორობამ, ხოლო 11% - პროდუქტის განთავსებამ.

კომუნიკაციების კომისიის ინფორმაციით, 2025 წლის II კვარტალში, წინა წლის ამავე პერიოდთან შედარებით, 12.1%-ით შემცირდა ტელე და რადიო მაუწყებლების ჯამური კომერციული სარეკლამო შემოსავალი და 17.6 მილიონი ლარი შეადგინა.

წინა წლის ანალოგიურ პერიოდთან შედარებით 6%-ით შემცირდა მხოლოდ რადიოების მიერ მიღებული სარეკლამო შემოსავალიც და 2 მილიონი ლარი გახდა, საიდანაც 89.5% - პირდაპირ რეკლამას, ხოლო 10.5% სპონსორობას ეკავა.  

2024 წლის II კვარტალსა და 2025 წლის I კვარტალში მიღებულ სარეკლამო შემოსავლებთან დაკავშირებით, იხილეთ „მედიაჩეკერის“ მასალები:

• 2024 წლის II კვარტალში სარეკლამო შემოსავლების ყველაზე დიდი წილი - 6 მილიონი ლარი კვლავ „იმედმა“ მიიღო
• 2025 წლის I კვარტალში სარეკლამო შემოსავლების 41,2% „იმედმა“ მიიღო

„სინათლე არ უნდა ჩაქრეს“ - დღეს, 13 აგვისტოს, 22-მა დამოუკიდებელმა ონლაინ გამოცემამ, მათ შორის „მედიაჩეკერმა“, ერთობლივი კამპანია დაიწყო, რომლის მიზანიც დამოუკიდებელი მედიის დასაცავად მხარდამჭერების გაერთიანებაა. 

იმ რეალური საფრთხის საჩვენებლად, რომ დამოუკიდებელ ონლაინმედიას გაქრობა ემუქრება, კამპანიის დასაწყისში, 22 მედიის ვებგვერდი დროებით, სიმბოლურად გაითიშა. 

დამოუკიდებელი მედიის დასაცავად გაერთიანების მიზნით შეიქმნა ერთიანი პლატფორმაც - sinatle.media, საიდანაც 22 მედიის მხარდაჭერა ერთ ანგარიშზე ჩარიცხვით არის შესაძლებელი.

ერთობლივი კამპანიის ფარგლებში დამოუკიდებელი ონლაინ გამოცემები სვამენ კითხვას: რა ხდება, როცა სინათლე ქრება? როცა თავისუფალი ხმა წყდება და საზოგადოება მიუკერძოებელ ინფორმაციას ვეღარ იღებს? - სინათლის ჩაქრობასთან ერთად, ქრება სიმართლეც. 

კამპანიაში მონაწილეობენ: 

1. ბათუმელები
2. ნეტგაზეთი
3. პუბლიკა
4. ინდიგო
5. ქართლის ამბები
6. გურია ნიუსი
7. სამხრეთის კარიბჭე
8. Chai Khana
9. Info imereti
10. სტუდია მონიტორი
11. ქუთაისიპოსტი
12. OC Media
13. რადიო მარნეული
14. აჭარა თაიმსი
15. აი ფაქტი
16. პროექტი 64
17. მედიაჩეკერი
18. ჩემი ხარაგაული
19. აპრილი
20. გურიის მოამბე
21. TOK2Region
22. Jnews

საქართველოში დამოუკიდებელ და კრიტიკულ მედიას მუშაობა რთულ გარემოში უწევს. 2-წლიანი პატიმრობა მიუსაჯეს „ბათუმელები“/„ნეტგაზეთის“ დამფუძნებელსა და დირექტორს, მზია ამაღლობელს. ის 7 თვეზე მეტია უკანონო პატიმარია. 

„ქართულმა ოცნებამ“ ერთიმეორის მიყოლებით მიიღო მედიის შემზღუდავი საკანონმდებლო ცვლილებები. მნიშვნელოვნად შეიზღუდა მედიისთვის სასამართლოში მუშაობაც.

31 მაისიდან ამოქმედდა „უცხოეთის აგენტების რეგისტრაციის აქტიც“, რომელსაც „ქართული ოცნება“ ამერიკული FARA-ს სიტყვასიტყვით ნათარგმნს უწოდებს, სამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციები კი მიიჩნევენ, რომ ის მიზნად ისახავს დამოუკიდებელი ორგანიზაციებისა და მედიების გაჩუმებას, დისკრედიტაციასა და დევნას. 

სატელევიზიო მაუწყებლობა შეწყვიტა ხელისუფლების მიმართ კრიტიკულად განწყობილმა ტელეკომპანია „მთავარმა არხმა“. 

საზოგადოებრივმა მაუწყებელმა სამსახურიდან გაათავისუფლა ნინო ზაუტაშვილი, ვასილ ივანოვ-ჩიქოვანი; დახურა გადაცემები „რეალური სივრცე“, „ამ შაბათ-კვირას“ და მათი გუნდის წევრებს, რომლებმაც ახალ შეთავაზებაზე უარი თქვეს, ხელშეკრულებები შეუწყვიტა. ისინი რამდენიმე თვეა „პირველი არხის“ სარედაქციო პოლიტიკას ღიად აკრიტიკებენ და პოლიტიკურ გავლენებზე საუბრობენ. 

კრიტიკული ტელევიზიების წინააღმდეგ საჩივრებით „ქართულმა ოცნებამ“ მიმართა კომუნიკაციების კომისიასაც. მიმართვის საფუძველი „მაუწყებლობის შესახებ“ კანონში შეტანილი ის ცვლილებები გახდა, რომლითაც კომისიას აქამდე თვითრეგულირების სფეროში მოქცეული საკითხების განხილვისა და მაუწყებლების დასანქცირების შესაძლებლობა მიეცა. ComCom-მა ისინი სამართალდამრღვევებად „მიუკერძოებლობის პრინციპის დარღვევისთვის“ ცნო. 

ამასთან, დღემდე არ დასჯილან გასულ წელს, პროევროპული აქციების გაშუქებისას ჟურნალისტებზე (გურამ როგავა, ალექსანდრე ქეშელაშვილი, მაკა ჩიხლაძე, გიორგი შეწირული და სხვები) თავდამსხმელები. 

„საზოგადოებრივი მაუწყებლის აჭარის ტელევიზიისა და რადიოს“ დირექტორის თანამდებობის დასაკავებლად ღია კონკურსი გამოცხადდა. 

„მაუწყებლობის შესახებ“ საქართველოს კანონით, „აჭარის ტელევიზიის“ დირექტორს თანამდებობაზე საზოგადოებრივი მაუწყებლის სამეურვეო საბჭო ღია კონკურსის წესით, 3 წლის ვადით ნიშნავს. ტელევიზიის დირექტორი ახლა ვლადიმერ ტატიშვილია, რომელიც 2022 წლის ნოემბერში აირჩიეს. 

„აჭარის ტელევიზიის“ დირექტორობის მსურველებმა შესაბამისი დოკუმენტები 11 სექტემბრის ჩათვლით უნდა წარადგინონ. კანდიდატურების წარდგენის ვადის ამოწურვიდან 3 კალენდარულ დღეში სამეურვეო საბჭო დირექტორობის კანდიდატთა სიას ტელევიზიის ვებგვერდზე გამოაქვეყნებს და მომდევნო 7 დღის განმავლობაში დირექტორს დანიშნავს. კონკურსი ორ ეტაპად ჩატარდება. 

12 აგვისტოს სხდომაზე საზოგადოებრივი მაუწყებლის სამეურვეო საბჭომ დაამტკიცა „აჭარის ტელევიზიის“ დირექტორის კანდიდატის გამოვლენასთან დაკავშირებით კენჭისყრის ჩატარების წესიც. დირექტორის დანიშვნის შესახებ სამეურვეო საბჭო უფლებამოსილია გადაწყვეტილება მიიღოს, თუ სხდომას საბჭოს სრული შემადგენლობის უმრავლესობა ესწრება. 

„მედიის ადვოკატირების კოალიციამ“, რომელიც ადამიანის უფლებების დამცველ და მედიის საკითხებზე მომუშავე 17 ორგანიზაციას აერთიანებს, „ჟურნალისტთა დაცვის კომიტეტთან“ პარტნიორობით, უნივერსალური პერიოდული მიმოხილვის ანგარიში მოამზადა. 

დოკუმენტი გაეროს ადამიანის უფლებათა საბჭოს პერიოდული მიმოხილვის (UPR) 55-ე სესიისთვის მომზადდა. ანგარიში ასახავს 2021-2025 წლებში მედიის თავისუფლების კატასტროფულ გაუარესებას და „ქართული ოცნების“ ავტორიტარულ მიმართულებას ევროკავშირთან გაწევრიანების მოლაპარაკებების შეჩერების გამო მიმდინარე მასობრივი პროტესტის ფონზე.

ანგარიშის ძირითადი მიგნებებია:

პოლიტიკურად მოტივირებულ დევნა: „ნეტგაზეთისა“ და „ბათუმელების“ დამფუძნებლის, ჟურნალისტი მზია ამაღლობელის უკანონო პატიმრობა და ორი წლით თავისუფლების აღკვეთა. მისი ბრალდება კრიტიკულად შეფასებულია საერთაშორისო და ადგილობრივ დონეზე.

სისტემური ძალადობა: ასობით დოკუმენტირებული ინციდენტები ჟურნალისტებზე თავდასხმისა, განსაკუთრებით პროევროპული პროტესტების დროს (2024 წლის ნოემბერი – 2025 წლის მაისის პერიოდში), ძირითადად პოლიციის მხრიდან;

რეპრესიული კანონმდებლობა: რეპრესიული კანონების მიღება მედიის თავისუფლების და გამოხატვის თავისუფლების შეზღუდვის მიზნით. კერძოდ, გაფართოებული სანქციები მაუწყებლების მიმართ; შეზღუდვები უცხოურ გრანტებზე; გამოხატვის თავისუფლების დაცვის შესუსტება.

დაუსაბუთებელი უარი ქვეყანაში შემოსვლაზე: 2022 წლიდან გაიზარდა უცხოელი ჟურნალისტების საქართველოს ტერიტორიაზე დაშვებაზე უარის შემთხვევათა რაოდენობა. პარლამენტის ახალი წესები, რამაც გამოიწვია დამოუკიდებელი მედიის წარმომადგენელთა აკრედიტაციის შეჩერება.

სამართლებრივი დევნა: 2021 წლიდან 40-ზე მეტი SLAPP სარჩელი კრიტიკული ჟურნალისტების წინააღმდეგ

საჯარო ინფორმაციაზე წვდომის შეზღუდვა: საჯარო ინფორმაციისა და სახელმწიფო ინსტიტუტებთან წვდომის გაუარესება.

დეზინფორმაცია: დამოუკიდებელი მედიის წარმომადგენლების წინააღმდეგ დეზინფორმაცია ვრცელდება, რომლის მიზანი საზოგადოების თვალში მათი დისკრედიტაციაა.

ანგარიში ხაზს უსვამს საქართველოს დრამატულ ცვლილებას რეგიონული დემოკრატიული ლიდერიდან ავტორიტარულ სახელმწიფოსკენ, რომლის სამიზნეს დამოუკიდებელი მედია წარმოადგენს.

ანგარიში სრულად ინგლისურ ენაზე ხელმისაწვდომია ბმულზე: https://shorturl.at/iwprL

„საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია“ მკაცრად გმობს მზია ამაღლობლისთვის ბათუმის საქალაქო სასამართლოს მიერ გამოტანილ განაჩენს და მას დაუსაბუთებლად, პოლიტიკურად მოტივირებულად და უსამართლოდ მიიჩნევს. 

-------------------------------

6 აგვისტოს ბათუმის საქალაქო სასამართლოს მოსამართლე ნინო სახელაშვილმა მზია ამაღლობელს ბრალი გადაუკვალიფიცირა და მას 2-წლიანი პატიმრობა მიუსაჯა. 

„ბათუმელები”/“ნეტგაზეთის” დამფუძნებელსა და დირექტორს ბათუმის პოლიციის უფროსისთვის, ირაკლი დგებუაძისთვის სილის გაწვნის გამო პოლიციელზე თავდასხმას ედავებოდნენ და ბრალი სისხლის სამართლის კოდექსის 353¹ მუხლის პირველი ნაწილით ჰქონდა წარდგენილი.

მოსამართლემ კი მზია ამაღლობელს ბრალი გადაუკვალიფიცირა და ის დამნაშავედ სისხლის სამართლის კოდექსის 353-ე მუხლის პირველი ნაწილით ცნო: 

„პოლიციის მუშაკის, სპეციალური პენიტენციური სამსახურის მოსამსახურის ან ხელისუფლების სხვა წარმომადგენლის მიმართ წინააღმდეგობა საზოგადოებრივი წესრიგის დაცვისთვის ხელის შეშლის, მისი საქმიანობის შეწყვეტის ან შეცვლის მიზნით, აგრეთვე აშკარად უკანონო ქმედებისთვის მისი იძულება, ჩადენილი ძალადობით ან ძალადობის მუქარით – ისჯება ჯარიმით ან შინაპატიმრობით ვადით ორ წლამდე ანდა თავისუფლების აღკვეთით ვადით ორიდან ექვს წლამდე“.

-------------------------------

ქარტიის განცხადებით, მართალია, მოსამართლემ ბრალის გადაკვალიფიცირების შემდგომ, შედარებით მსუბუქი მსჯავრი გამოიტანა, თუმცა ამ ცვლილებამ მზია ამაღლობლის უფლება სამართლიან სასამართლოზე ვერ აღადგინა, ვინაიდან მას არც ამ მუხლით გათვალისწინებული დანაშაული ჩაუდენია: 

„მზია ამაღლობლის სისხლის სამართლის საქმე ეყრდნობა ცრუ მოწმე პოლიციელთა ჩვენებებს, გაყალბებულ მტკიცებულებებს და მოკლებულია ყოველგვარ სამართლებრივ საფუძველსა და ლოგიკას. მზია ამაღლობელთან არ უსაუბრიათ გამომძიებლებს. თვეების განმავლობაში „ქართული ოცნების“ ხელისუფლების უმაღლესი თანამდებობის პირები არღვევდნენ უდანაშაულობის პრეზუმფციას მზია ამაღლობლის მიმართ იმგვარი გამოგონილი ბრალდებებით, რასაც მისთვის სასჯელის დამძიმება შეეძლო. აჭარის ტელევიზიამ უარი თქვა იმ ვიდეომასალის სრულად გასაჯაროებაზე, რომლიდანაც 44-წამიანი ამონარიდი პროკურატურამ სისხლის სამართლებრივი დევნისთვის მტკიცებულებად გამოიყენა.   

საქართველოში მოქმედი კანონმდებლობით და არსებული სასამართლო პრაქტიკით, მათ შორის, უზენაესი სასამართლოს პრაქტიკით, სილის გაწვნა, არსებითი ზიანის გარეშე, არ წარმოადგენს თავდასხმას ანუ იმგვარ დანაშაულს, რაც სისხლის სამართლის კოდექსით იდევნება.

მზია ამაღლობელს უკვე ორჯერ დააკისრეს ადმინისტრაციული პასუხისმგებლობა ქმედებებისთვის, რაც მას არ ჩაუდენია. 18 მარტს ის მოსამართლე სალიხ შაინიძემ პოლიციელის კანონიერი მოთხოვნისადმი დაუმორჩილებლობის გამო 2000 ლარით დააჯარიმა, ხოლო 18 ივნისს - მოსამართლე მარიანა ფომაევამ 1000 ლარით, „იერსახის დამახინჯების“ გამო, სტიკერის გაკვრის ეპიზოდზე. 

მზია ამაღლობელმა უსამართლობისადმი პროტესტის ნიშნად დაკავების დღიდან, 38 დღე იშიმშილა. 

წინასწარი პატიმრობის პერიოდში მზია ამაღლობლის ჯანმრთელობა სწრაფად გაუარესდა და მან შეიძლება მხედველობა დაკარგოს, თუკი დროულად არ მიიღებს კვალიფიციურ სამედიცინო დახმარებას.  

მზია ამაღლობელი, რომელიც დაკავებისას დაექვემდებარა არაარადამიანურ და ღირსების შემლახველ მოპყრობას, აქამდე არ უცვნიათ დაზარალებულად. არ არის დასჯილი არცერთი ის პირი, ირაკლი დგებუაძის ჩათვლით, რომლებიც ამ პროცესში მონაწილეობდნენ“. 

„საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის“ შეფასებით, მზია ამაღლობელი უსამართლოდ იდევნება, მისი გაბედული პროფესიული საქმიანობისა და „ქართული ოცნების“ მიმართ კრიტიკული დამოკიდებულებისათვის:

„„ქართული ოცნება“ კრიტიკულად განწყობილი ჟურნალისტების დაშინებას ცდილობს და რეპრესიული ზომებით ავიწროებს დამოუკიდებელ მედიას, ზღუდავს გამოხატვის თავისუფლებას და ახშობს განსხვავებულ აზრს“. 

ორგანიზაცია ითხოვს, რომ მზია ამაღლობელს მოეხსნას ცრუ ბრალდება და ის უპირობოდ და დაუყოვნებლივ გათავისუფლდეს. 

„ბათუმელებისა“ და „ნეტგაზეთის“ დამფუძნებელი და დირექტორი 11-12 იანვარს, ბათუმის პოლიციის მთავარ სამმართველოსთან ორჯერ დააკავეს. პირველად მზია ამაღლობელი პოლიციამ კედელზე იმ სტიკერის გაკვრის გამო დააკავა, რომელზეც „გაიფიცე“ ეწერა, ის მოგვიანებით ხელწერილის საფუძველზე გაათავისუფლეს, თუმცა მალევე მეორედ, ირაკლი დგებუაძისთვის სილის გაწვნის გამო დააკავეს. 

სასამართლომ მზია ამაღლობელი დააჯარიმა ორ ადმინისტრაციულ საქმეზეც. მოსამართლე სალიხ შაინიძემ ამაღლობელი პირველ ადმინისტრაციულ საქმეზე სამართალდამრღვევად 18 მარტს ცნო და 2 000 ლარით დააჯარიმა. 18 ივნისს კი, ის სამართალდამრღვევად მოსამართლე მარიანა ფამოევამ ცნო და 1000 ლარით დააჯარიმა. შსს მზია ამაღლობელს პოლიციელების სიტყვიერ შეურაცხყოფასა და  აჭარის პოლიციის დეპარტამენტის წინ, დამხმარე ნაგებობაზე სტიკერის გაკვრის გამო იერსახის დამახინჯებას ედავებოდა.

„ბათუმელები“/„ნეტგაზეთის“ დამფუძნებელი და დირექტორი დაკავების დღიდან, 38 დღე შიმშილობდა. პატიმრობაში მას მკვეთრად დაუქვეითდა მხედველობა.

დღეს, 6 აგვისტოს, ბათუმის საქალაქო სასამართლოს მოსამართლე ნინო სახელაშვილმა მზია ამაღლობელს ბრალი გადაუკვალიფიცირა და მას 2-წლიანი პატიმრობა მიუსაჯა. 

--------------------------------------------

„ბათუმელები”/“ნეტგაზეთის” დამფუძნებელსა და დირექტორს ბათუმის პოლიციის უფროსისთვის, ირაკლი დგებუაძისთვის სილის გაწვნის გამო პოლიციელზე თავდასხმას ედავებოდნენ და ბრალი სისხლის სამართლის კოდექსის 353¹ მუხლის პირველი ნაწილით ჰქონდა წარდგენილი.

მოსამართლემ კი ბრალი გადააკვალიფიცირა და მზია ამაღლობელი დამნაშავედ სისხლის სამართლის კოდექსის 353-ე მუხლის პირველი ნაწილით ცნო: 

„პოლიციის მუშაკის, სპეციალური პენიტენციური სამსახურის მოსამსახურის ან ხელისუფლების სხვა წარმომადგენლის მიმართ წინააღმდეგობა საზოგადოებრივი წესრიგის დაცვისთვის ხელის შეშლის, მისი საქმიანობის შეწყვეტის ან შეცვლის მიზნით, აგრეთვე აშკარად უკანონო ქმედებისთვის მისი იძულება, ჩადენილი ძალადობით ან ძალადობის მუქარით – ისჯება ჯარიმით ან შინაპატიმრობით ვადით ორ წლამდე ანდა თავისუფლების აღკვეთით ვადით ორიდან ექვს წლამდე“.

--------------------------------------------

ნინო სახელაშვილმა მზია ამაღლობელის განაჩენის გამოცხადებისას თქვა: 

„სასამართლომ დაადგინა, რომ მზია ამაღლობელის მიმართ საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის 353-ე პრიმა მუხლის პირველი ნაწილით წარდგენილი ბრალდება გადაკვალიფიცირდეს საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის 353-ე მუხლის პირველ ნაწილზე.

მზია ამაღლობელი ცნობილ იქნას დამნაშავედ საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის 353-ე მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებული დანაშაულის ჩადენისათვის და სასჯელის სახედ და ზომად განესაზღვროს თავისუფლების აღკვეთა 2 წლის ვადით.

მზია ამაღლობელის მიმართ შეფარდებული აღკვეთის ღონისძიება პატიმრობა გაუქმდეს.

მზია ამაღლობელს სასჯელის მოხდის ვადის ათვლა დაეწყოს დაკავების დღიდან – 2025 წლის 12 იანვრიდან. განაჩენი რეაგირებისთვის გადაეგზავნოს სასჯელაღსრულების შესაბამის დაწესებულებას.

ნივთიერი მტკიცებულებად ამოღებული მობილური ტელეფონი, გასაღები და საბანკო ბარათი დაუბრუნდეს მფლობელს.

განაჩენი შეიძლება გასაჩივრდეს ქუთაისის სააპელაციო სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა პალატაში“.

ამით ბათუმის საქალაქო სასამართლოში მზია ამაღლობელის სისხლის სამართლის საქმის განხილვა დასრულდა.

„ბათუმელებისა“ და „ნეტგაზეთის“ დამფუძნებელი და დირექტორი 11-12 იანვარს, ბათუმის პოლიციის მთავარ სამმართველოსთან ორჯერ დააკავეს. პირველად მზია ამაღლობელი პოლიციამ კედელზე იმ სტიკერის გაკვრის გამო დააკავა, რომელზეც „გაიფიცე“ ეწერა, ის მოგვიანებით ხელწერილის საფუძველზე გაათავისუფლეს, თუმცა მალევე მეორედ, ირაკლი დგებუაძისთვის სილის გაწვნის გამო დააკავეს. 

სასამართლომ მზია ამაღლობელი დააჯარიმა ორ ადმინისტრაციულ საქმეზეც. მოსამართლე სალიხ შაინიძემ ამაღლობელი პირველ ადმინისტრაციულ საქმეზე სამართალდამრღვევად 18 მარტს ცნო და 2 000 ლარით დააჯარიმა. 18 ივნისს კი, ის სამართალდამრღვევად მოსამართლე მარიანა ფამოევამ ცნო და 1000 ლარით დააჯარიმა. შსს მზია ამაღლობელს პოლიციელების სიტყვიერ შეურაცხყოფასა და  აჭარის პოლიციის დეპარტამენტის წინ, დამხმარე ნაგებობაზე სტიკერის გაკვრის გამო იერსახის დამახინჯებას ედავებოდა.

„ბათუმელები“/„ნეტგაზეთის“ დამფუძნებელი და დირექტორი დაკავების დღიდან, 38 დღე შიმშილობდა. პატიმრობაში მას მკვეთრად დაუქვეითდა მხედველობა.

დღეს, 4 აგვისტოს, მზია ამაღლობელმა ბათუმის საქალაქო სასამართლოს საბოლოო სიტყვით მიმართა. მოსამართლე ნინო სახელაშვილი კი ამაღლობელის განაჩენს 6 აგვისტოს, 14:00 საათზე გამოაცხადებს. 

„ბათუმელები”/“ნეტგაზეთის” თანადამფუძნებელი და დირექტორი თითქმის 7 თვეა უკანონო პატიმარია. მზია ამაღლობელს ბათუმის პოლიციის უფროსისთვის, ირაკლი დგებუაძისთვის, სილის გაწვნის გამო, 4-დან 7 წლამდე პატიმრობა ემუქრება.

წაიკითხეთ, მზია ამაღლობელის საბოლოო სიტყვა სრულად:

„მიხარია, რომ ისევ ვხედავ ჩვენს მეგობრებს, ოჯახს, გულშემატკივრებს, თუმცა უხერხულობის განცდაც მაქვს, რომ ისევ მოგიწიათ სასამართლო დარბაზში მოსვლა. ერთხელ მახსოვს, ვთქვი, რომ სხდომიდან სხდომამდე ისე ვითარდება პროცესები გარეთ, რომ ჩემს საქმეზე და პატიმრობაზე ვერ ვკონცენტრირდები-მეთქი. ასეა ამ შემთხვევაშიც.

4 აგვისტო მონიშნული მქონდა, როგორც თარიღი, როცა ნინო დათაშვილის, – სინდისის პატიმრის, მარტოხელა დედის, – აღკვეთის ღონისძიების შეცვლაზე უნდა ემსჯელა სასამართლოს. ნინო იმ პენიტენციურ დაწესებულებაშია, სადაც მე ვარ. თუმცა ისეთ პირობებში ვართ, შემთხვევითაც კი ვერ გადავეყრებით ერთმანეთს. მას სოლიდარობის ნიშნად წიგნიც კი ვერ შევუგზავნე. თვეზე მეტია, ჩემს საკანშია მარიო ვარგას ლიოსას “ვაცის ნადიმი”, წარწერით: ნინო, გამაგრდი, მარტო არ ხარ!

მას შემდეგ, რაც გავიგე, რომ პროკურატურა ნინოს ფსიქიატრიულში გამოკეტვას უპირებს, მე სრულიად ჩამოვიშალე. მიჭირს გავიხსენო, მორალისგან ასეთი დაცლილი გარემო კიდევ როდის იყო. შემდეგ გამახსენდა ნინოს სიტყვები: “მე მსხვერპლი არ ვარ” და ყველაფერი თავის ადგილზე დადგა. მჯერა, ნინო ამ გამოწვევას გაუმკლავდება და რეჟიმი საკადრის პასუხს მიიღებს.

ბატონო პროკურორებო, ბრაზის და უსამართლობის გამო, ზოგჯერ მეც ამიწყლიანდება, მიცრემლდება  თვალები, ხმაში ბზარიც მიჩნდება, ენაც მებმება ზოგჯერ და სიტყვებსაც ვერ ვპოულობ. რას ფიქრობთ, ჩემი ეს მდგომარეობა ფსიქიატრიულ ექსპერტიზას ხომ არ საჭიროებს? ჩემს საბოლოო სიტყვაში სათქმელი ბევრი საკითხი, დათაშვილის ფაქტის გამო,  უმნიშვნელო გახდა.

ძალიან მინდოდა, მესაუბრა “ნეტგაზეთის” და “ბათუმელების” მისიაზე, მიუკერძოებლობაზე. თან ბატონი პროკურორი მიუთითებდა პასუხისმგებლიან ჟურნალისტიკაზე. მინდოდა მესაუბრა, დამალული ინფორმაციის და მავნე პრაქტიკის გასაჯაროებას საზოგადოებისთვის რა სიკეთე მოაქვს. ჩვენი ჟურნალისტური გამოძიების საფუძველზე კანონში ცვლილებები შესულა და კონკრეტული მოქალაქეების სიცოცხლეც გადარჩენილა.

ძალიან მინდოდა, დღეს ვრცლად მესაუბრა სოლიდარობის მნიშვნელობაზე და რუსული კანონის მავნებლობაზე. მას რუსულს ვეძახით და მართლაც რუსულია. თუმცა დღეს ძალიან მოკლედ მხოლოდ იმ საკითხებს გაგიზიარებთ, რომელზეც მხოლოდ მე უნდა ვთქვა.

საქმის სამართლებრივ ნაწილზე ადვოკატებმა ამომწურავად ისაუბრეს. სასამართლოსაც და საზოგადოებასაც ამის დანაკლისი არ აქვს. პირველ რიგში, მინდა ვისაუბრო პროკურატურის მხრიდან შემოთავაზებულ საპროცესო გარიგებაზე. სადაც მეშვიდე თვეა, უკანონოდ გამოკეტილი ვარ, ბევრისთვის საპროცესო გარიგება სახელმწიფოს მხრიდან გადადგმული ჰუმანური ნაბიჯია. ვერასდროს დავივიწყებ პატარა გოგოს ტირილს, რომლის ხმა ჩემს საკანშიც აღწევდა: დედა მენატრებაო. როცა გავიგე, რომ ამ გოგოს მშობელები საპროცესო გარიგებას აწარმოებდნენ, ძალიან გამიხარდა.

ჩემს შემთხვევაში ასე არ არის. პირიქითაა. ყოველგვარი გადაჭარბების გარეშე, ცოცხლად დამარხვის ტოლფასია. შემოთავაზებაც კი ძალიან შეურაცხმყოფელი იყო ჩემთვის. ადვოკატებმა ჩემი პოზიცია უკვე გაახმოვანეს, რომ არა და ვერ მოვაწერ ხელს ამ საპროცესო გარიგებას იმ მარტივი მიზეზის გამო, რომ რაც მოხდა, ის არ იყო თავდასხმა. სილის გაწვნის თავდასხმად წარმოჩენა და შეფუთვა ბოროტებაა. რა სამართალია, მე პირადად არ ვიცი. 7 თვეა, ამაზე ვფიქრობ და არ ვიცი.

ჩემი დაპატიმრების პირველი დღიდან ამ სასამართლო დარბაზში არაერთგზის მკაფიოდ დამიფიქსირებია და ახლაც გავმეორდები: პასუხისმგებლობას არ გავუბრივარ განსხვავებით, ე.წ. დაზარალებული დგებუაძისგან. პასუხისმგებლობას არ გავურბივარ და მგონია, კანონში არსებობს ჩემი ქმედების, – სილის გაწვნის – პასუხისმგებლობისთვის ადეკვატური მუხლი. მახსოვს, ერთხელ სხდომაზე ბატონმა პროკურორმა მკითხა, ბრალდების კვალიფიკაციას თუ არ ეთანხმებით, რომელი მუხლი ერგებაო. ამას მეკითხება პროკურორი, როცა გამომძიებელმა ისე შეკრა და მოიტანა სასამართლოში საქმე, რომ ჩემთვის კითხვა არ დაუსვამთ, ჩემი აზრი არ აინტერესებდათ. დარწმუნებული ვარ, თავის დროზე, გამომძიებლებს პროფესიული კითხვები რომ დაესვათ, მიუკერძოებელი გამოძიება რომ ჩაეტარებინათ, დგებუაძის ინტერესები რომ არ გაეტარებინათ, ეს საქმე თავდასხმის კვალიფიკაციით არ შემოვიდოდა სასამართლოში. სისხლით დავიჭერო, შემპირდა, 4-დან 7 წლამდე, პროკურატურაც მის სამსახურში ჩადგა. თუმცა ამას დღეს მნიშვნელობა აღარ აქვს. ახლა სასამართლოს დროა. სასამართლომ უნდა იმსჯელოს, თუ რა სასჯელი მერგება.

ეს განაჩენი მარტო ჩემი სასჯელი არ იქნება. ეს თქვენი სასჯელიც იქნება, ბატონო პროკურორებო. ეს იქნება ყველა იმ პირის პროფესიული სასჯელი, რომელიც სახელმწიფოს მხრიდან ჩართული იყო ამ საქმეში.

სამწუხაროა, რომ სასამართლომ არ დაგვიკმაყოფილა შუამდგომლობები და არ მოგვცა საშუალება, კითხვები  დაგვესვა იმ პოლიტიკოსებისთვის, რომლებიც დღემდე ჩემს დისკრედიტაციას ეწევიან. როცა სასამართლოში საქმის წარმოება მიმდინარეობს, როგორც დამნაშავეს მომიხსენიებენ. ყალბ ინფორმაციას ავრცელებენ ჩემზე.  საუბრობენ იმაზე, რომ აგენტი ვარ, გლობალური ომის პარტია მიმაგრებს ზურგს, ტრენინგებზე მასწავლეს სილის გარტყმა, დავალებით ვმოქმედებდი, ფულიც ავიღე თურმე. პოლიციის დაკნინებაზე და სისტემის ჩამოშლაზე მუშაობო. ათასი სიგიჟე და ბოდვა… ბოდიში, ამას რომ ვამბობ. არ გეგონოთ, ამას შემთხვევითი პირები ამბობენ. ისინი ძალაუფლებაში არიან და მმართველ პოლიტიკურ გუნდს წარმოადგენენ. წინაზე ვთქვი და ვიმეორებ, რომ განსაკუთრებით აქტიურობს “ქართული ოცნების” პრემიერ- მინისტრი ირაკლი კობახიძე. ამიტომაც მას მინდა მივმართო:

ბატონო ირაკლი, პოლიციის რეპუტაციის შელახვას “დიფ სთეითი” არ სჭირდება. თავად იქცევიან ისე, რომ ანადგურებენ საზოგადოების ნდობას. პოლიციის ნდობის კრიზისი მაშინ შეიქმნა და მზარდია, როცა მათ რიგებში არსებულ მოძალადეებს გადაეფარეთ და არ დასაჯეთ; არ გამოიძიეთ ისეთი საქმეები,  როგორიცაა ჩემს კოლეგებზე – გურამ როგავაზე, მაკა ჩიხლაძეზე, შეწირულზე, ქეშელაშვილზე და სხვებზე – თავდასხმის ფაქტები. ყველას გექნებათ ეს ვიდეოები ნანახი. თავდასხმა რაც არის, რასაც უკეთებენ მაკა ჩიხლაძეს, გურამ როგავას, შეწირულს, – ეს არის თავდასხმა. მშვიდობიანი აქციის მონაწილეებს, იმ პირებს, რომელთაც თავზე გადაახიეთ კონსტიტუცია და უთხარით, თქვენი მომავალი ევროპაში არ არისო, თავ-პირი დაულეწეთ ახალგაზრდებს, დააკავეთ და სცემეთ მარშრუტკებში, არც ეს საქმეები გამოიძიეთ. ამიტომაც ძალიან მიჭირს და აღარაფერს ვამბობ იმ ღირსების შემლახველ მოპყრობის გამოძიებაზე, რაც ჩემ მიმართ ჩაიდინა პოლიციამ.

ქალბატონო მოსამართლევ, მე ამის კადრები არ მაქვს და ამიტომ უნდა გთხოვოთ, წარმოიდგინეთ, რასაც მოგიყვებით და აქამდეც მომიყოლია. სრულიად მშვიდ გარემოში, მოულოდნელად ჩნდება პოლიცია, აწყობს ჭყლეტას და მაქცევს ნიღბიანების გარემოცვაში. ძლიერი ბიძგების შედეგად ასფალტზე ვეცემი. ფეხებით გადამივლიან, გადამთელავენ.

ახლა მეორე ეპიზოდი წარმოიდგინეთ,. ეს სილის გარტყმის შემდგომი ეპიზოდია. ფეხშიშველი, რამდენიმე წუთის წინ დაწიხლული, პოლიციის განყოფილებაში ვზივარ. ხმაურითა და გინებით ოთახში შემოვარდება პირი, მოიწევს. ძალიან ცუდია, რომ ვერ დავიმახსოვრე ის სახეები, ვინც ამარიდა მაშინ ამ პირის ფიზიკურ თავდასხმას. მადლობა ეკუთვნით მათ ჩემგან და იმიტომ. ეს შემოვარდნები, გინებები სამჯერ მეორდება და ყოველი მომდევნო შემოვარდნა იმაზე უფრო შეურაცხმყოფელი და აუტანელია, ვიდრე პირველი. ერთ-ერთი ასეთი შემოვარდნის დროს, როცა ახლოს მოვიდა და თავი ავწიე, შემაფურთხა სახეში. შემდეგ თავის თანამშრომლებს უთხრა, რომ წყალი არ მოეწოდებინათ და არც საპირფარეშოში გავეყვანე. ვერ წარმოვიდგენდი, რომ თუ საჯაროდ გავიმეორებდი, როგორ თქვა: “ჩაიფსას”. კადრად წარმოიდგინეთ, ეს პირი ე.წ. დაზარალებული ირაკლი დგებუაძეა.

ამის შემდეგ დამცირება, ოღონდ სხვა ფორმით, მისმა თანამშრომლებმა გააგრძელეს. ხელბორკილები დამადეს, ზურგს უკან შემიკრეს. მახსოვს, “ვივამედში” როცა ვიყავი, ტელევიზიით აჩვენეს კადრი, ტერორიზმის ბრალდებით დააკავეს პირი. როგორც ჩანს, საჩვენებელი კადრი იყო და ხელები წინ შეუკრეს. აუხსნეს წესები. რომ ინატრებ, რომ ასე დაგაკავონ. ამას იმიტომ ვამბობ, რომ წარმოიდგინოთ, ეს [ჩემი დაკავების ფორმა] ნორმა არ არის.

ქალბატონო მოსამართლევ, ბრალდების შეფასებისას არ გთხოვთ გაითვალისწინოთ ის, რომ ქალი ვარ. პროკურორმა აღნიშნა, სხვა დროს მამაკაცმა რომ გაარტყას ხელი და უფრო ძლიერი აღმოჩნდეს, მაშინ როგორ მოვიქცეთო. ამიტომ არ გთხოვთ, გაითვალისწინოთ, რომ ქალი ვარ. ნურც იმას გაითვალისწინებთ, სახარბიელო ჯანმრთელობის მდგომარეობა რომ არ მაქვს. ჩემი საქმის სამართლიანობის დასადგენად თქვენივე პიროვნების, თქვენივე პროფესიის პატივისცემა და ჩვენი მტკიცებულებების შესწავლაც კი საკმარისია თქვენი მხრიდან.

და მაინც, რა გადაწყვეტილებაც არ უნდა მიიღოთ, მინდა იცოდეთ, რომ თავს გამარჯვებულად ვთვლი. ამ განწყობისთვის მადლობა მინდა ვუთხრა ჩემს ადვოკატებს და უფრო მეტს, უფლებადაცველებს. მაშინ, როცა სახელმწიფო დამიპირსიპირდა და მისი ყველა რგოლი ჩაერთო ჩემს გაშავებაში, ვისაც არ დაეზარა, ყველამ ქვა და ტალახი მესროლა, ჩემმა ადვოკატებმა შეძლეს და ფაქტებით დაუპირისპირდნენ პროპაგანდას. მათ შეძლეს, ჩემს სიმართლეზე ამ დარბაზში და მის მიღმაც ხმამაღლა, არგუმენტებით და მტკიცებულებებით ელაპარაკათ. მათ შეძლეს, ადამიანების მიმართ ნდობა შემენარჩუნებინა და სამართლიანობისთვის ბრძოლა გამეგრძელებინა. დაიმახსოვრეთ მათი სახელები, დადგება დრო და ისინი ქართული მართლმსაჯულების საყრდენები გახდებიან.

უთვალავი ადამიანი იმსახურებს ჩემგან მადლობას. კიდევ ერთი სიცოცხლე რომ მომეცეს, ესეც არ იქნებოდა საკმარისი იმ სიკეთის დასაბრუნებლად, რომელსაც ვღებულობ და ვგრძნობ 200 დღეზე მეტია.

ამ დარბაზში, მარცხენა მხარეს, ხშირად ვხედავ ჩვენი პარტნიორი ქვეყნების წარმომადგენლებს თუ ელჩებს, იმ საერთაშორისო ორგანიზაციების თანამშრომლებს, რომლებიც მედიისა და ადამიანის უფლებებზე  მუშაობენ. ძალიან მახარებს ეს ამბავი. მათი აქ ყოფნა არასდროს აღმიქვამს ჩემს პერსონალურ მხარდაჭერად. ისინი აქ ჩვენი არჩევანის, საქართველოს ევროპული მომავლის, დემოკრატიის, თავისუფალი სიტყვის მხარდასაჭერად არიან. მათი აქ ყოფნა ნიშნავს, რომ ჩვენ მარტო არ ვართ დიქტატურისკენ მიმავალ რეჟიმთან ბრძოლაში. მადლობა საქართველოს მეგობრებს.

მადლობა ჩემს კოლეგებს, ჟურნალისტებს, კრიტიკულ მედიაში მომუშავე ყველა პირს, სამოქალაქო სექტორს და თავისუფლებისთვის მებრძოლ ყველა იმ მოქალაქეს, რომელიც წინააღმდეგობის ჯგუფს წარმოადგენს. სადაც არ უნდა იყოთ, გახსოვდეთ, რომ განუზომელი ენერგიის მატარებელია ის ხმა და ძალა, რომელიც თქვენგან მოდის. ზუსტად თქვენი სოლიდარობის შედეგია, შიმშილობის დროს ფიზიკურად რომ გადავრჩი. ამიტომაც ნუ დაკარგავთ თქვენი შესაძლებლობების რწმენას. დრო ჯერ კიდევ არის. ბრძოლა გამარჯვებამდე!

სულ მადლობების მოხდაც არაა, ბოდიშიც მაქვს მოსახდელი. ჩემს ოჯახს, მეგობრებს, “ბათუმელებისა” და “ნეტგაზეთის” გუნდს მინდა ვუთხრა, რომ ძალიან ვწუხვარ, რომ ყველაზე რთულ და ამავდროულად მნიშვნელოვან დროს თქვენთან არ ვარ. არ გატყდეთ! ჩემმა პატიმრობამ არ დაგასუსტოთ. მე თქვენი მჯერა. მჯერა იმის, რომ როგორი მტრული და საფრთხის შემცველი გარემოც არ უნდა გქონდეთ, თქვენი ყველა ნაბიჯი იქნება ღირსეული, აზრის, სიტყვის თავისუფლების დაცვისკენ მიმართული. დაბოლოს, თავისუფლება ყველა პოლიტპატიმარს. ჩვენ დამნაშავეები არ ვართ“. 

განაჩენის გამოცხადებამდე, 13 საერთაშორისო მედიის თავისუფლების ორგანიზაცია მზია ამაღლობელის დაუყოვნებლივ გათავისუფლებას მოითხოვს და ერთობლივ განცხადებას ავრცელებს:

„ქართველი ჟურნალისტის, მზია ამაღლობელის საქმეში განაჩენის გამოცხადებამდე, ხელმომწერი მედიის თავისუფლების, ჟურნალისტებისა და ადამიანის უფლებათა დაცვის ორგანიზაციები ერთობლივად  მოვუწოდებთ „ქართულ ოცნებას“, ამაღლობელის წინააღმდეგ ყველა ბრალდება გაუქმდეს და ის დაუყოვნებლივ  გათავისუფლდეს.

იანვრის შემდეგ, ამაღლობელი უსამართლოდ იმყოფება წინასწარ პატიმრობაში. თვეების განმავლობაში, მისი ჯანმრთელობის მდგომარეობა და მხედველობა საგრძნობლად გაუარესდა. მას ბრალად ედება პოლიციელზე თავდასხმა — ბრალდება, რომელიც ფართოდ აღიქმება როგორც გადამეტებული და პოლიტიკურად მოტივირებული და შვიდწლამდე თავისუფლების აღკვეთას ითვალისწინებს. 14 ივლისს გამართულ სასამართლო სხდომაზე ამაღლობელმა ისაუბრა იმ დამამცირებელ და არაადამიანურ მოპყრობაზე, რომელიც მან 11 და 12 იანვარს მისი დაკავების დროს განიცადა.

დაკავების შემდეგ, ამაღლობელი და მისი დაარსებული მედიაორგანიზაციები გახდნენ დისკრედიტაციის კამპანიების, დამამცირებელი მოპყრობისა და ეკონომიკური წნეხის სამიზნეები. „ქართული ოცნების“ ასევე უსაფუძვლოდ ადანაშაულებს მას უცხო ქვეყნების ინტერესების გატარებაში — რაც  მისი, როგორც ჟურნალისტის, დისკრედიტაციის მცდელობაა. 17 ივლისს ხელისუფლებამ დააყადაღა გაზეთი „ბათუმელების“ და „ნეტგაზეთის“ საბანკო ანგარიშები — რაც ამ მედიასაშუალებებზე ზეწოლას ემსახურება

საქართველოში ამაღობელი მედიის სიმტკიცისა და წინააღმდეგობის სიმბოლოდ იქცა. მისი დაპატიმრება და სისხლის სამართლებრივი დევნა მედიის თავისუფლების შეზღუდვის ფონზე მიმდინარეობს. მმართველმა პარტიამ, „ქართულმა ოცნებამ“, მნიშვნელოვნად შეავიწროვა დამოუკიდებელი ჟურნალისტიკა რეპრესიული კანონებით, ჟურნალისტების უსამართლო დაკავებებით, მიზანმიმართული ეკონომიკური ზეწოლით და ჟურნალისტებზე ფიზიკური თავდასხმების დაუსჯელობით.

1-ლ აგვისტოს ჩანიშნული ამაღლობელის საბოლოო სხდომის წინ, კვლავ მოვუწოდებთ ხელისუფლებას შეწყვიტოს მის წინააღმდეგ სისხლის სამართლის საქმე და უზრუნველყოს მისი დაუყოვნებელი გათავისუფლება. ჩვენი ორგანიზაციები, რომელთა ნაწილი ივლისის დასაწყისში საქართველოში იმყოფებოდა პროცესების დასაკვირვებლად, ყურადღებით დააკვირდებიან ხვალინდელ მოვლენებს და იმედს გამოთქვამენ, რომ დასრულდება ეს დისკრიმინაციული დევნა, რომელიც მზია ამაღლობლის, მედიის თავისუფლების სიმბოლოს წინააღმდეგ ხორციელდება“. 

განცხადების ხელმომწერები არიან:

• პრესის საერთაშორისო ინსტიტუტი (IPI)
• ჟურნალისტთა ევროპული ფედერაცია (EFJ)
• ევროპის პრესისა და მედიის თავისუფლების ცენტრი (ECPMF)
• მუხლი 19 ევროპა
• Free Press Unlimited (FPU)
• OBCT
• ფონდი სამართლიანობა ჟურნალისტებისთვის (JFJ)
• ინდექსი ცენზურაზე 
• ჟურნალისტთა დაცვის კომიტეტი (CPJ)
• არამინტა 
• მედიის მრავალფეროვნების გლობალური ინსტიტუტი
• მედიის განვითარების საინვესტიციო ფონდი
• IMS (მედიის საერთაშორისო მხარდაჭერა)

„ამ შაბათ-კვირას“ წამყვანებმა ლიკა ევგენიძემ და გიორგი შარვაშიძემ გადაცემის  დახურვის შემდეგ ტელევიზიის ახალ შეთავაზებაზე, შუადღის გადაცემაში გადასულიყვნენ, უარი თქვეს და „პირველი არხი“ დატოვეს. 

„მე და გიორგის შემოგვთავაზეს შუადღის გადაცემაში გადასვლა, მაგრამ უარი ვთქვით იმიტომ, რომ გადაცემა „ამ შაბათ-კვირას“ დახურეს, ჩვენი პროდიუსერები გაუშვეს და ამის გამო ჩვენც აღარ გავაგრძელეთ მათთან კონტრაქტი“, - განაცხადა ლიკა ევგენიძემ „მედიჩეკერთან“ საუბრისას.

„პირველმა არხმა“ გადაცემის გუნდის წევრებს გასულ კვირას შეატყობინა, რომ 1 აგვისტოს „ამ შაბათ-კვირას“ საპროექტო ვადა ეწურება და მისი გაგრძელება აღარ იგეგმება. არხმა მათ სხვადასხვა გადაცემაში გადასვლა შესთავაზა, უარის თქმის შემთხვეევაში კი, მიუთითა, რომ მათთან ხელშეკრულება შეწყდებოდა.

„პირველი არხის“ შეთავაზებაზე უარი უკვე თქვეს თამარ ჭინჭარაულმა, მარიამ ფირცხალავამ, ნია ბარაბაძემ და ანა აბაკელიამ.

ტელევიზიის თანამშრომელთა ნაწილი საზოგადოებრივი მაუწყებლის სარედაქციო პოლიტიკას უკვე რამდენიმე თვეა ღიად აკრიტიკებს და პოლიტიკურ გავლენებზე საუბრობს. არხის მენეჯმენტმა 11 აპრილს გაათავისუფლა ნინო ზაუტაშვილი და ვასილ ივანოვ-ჩიქოვანი, 1 მაისიდან კი დახურა გადაცემა „რეალური სივრცე“. „პირველი არხის“ შეთავაზებაზე, მუშაობა გაეგრძელებინათ რადიოს დილის გადაცემაში, ვებგვერდზე, პრომოუშენის დეპარტამენტსა და მუსიკალურ გადაცემაზე, უარი თქვა „რეალური სივრცის“ გუნდმაც. 

საზოგადოებრივ მაუწყებელში მიმდინარე მოვლენებს კრიტიკულად აფასებს არაერთი საერთაშორისო და ადგილობრივი სამოქალაქო საზოგადოებრის ორგანიზაციაც. 

„რა ხდება საზოგადოებრივ მაუწყებელში“ - სარედაქციო დამოუკიდებლობის მონიტორინგის ანგარიშის მიხედვით, „ქართული ოცნების“ სასარგებლოდ მიკერძოების გამო საზოგადოებრივი მაუწყებლის მიმართ კითხვის ნიშნები მრავალი წლის განმავლობაში არსებობდა, თუმცა ბოლო თვეების განმავლობაში ქვეყანაში განვითარებულმა მოვლენებმა კიდევ ერთხელ გამოკვეთა მისი როლი მკვეთრად „ქართული ოცნების“ მიმართ კეთილგანწყობილი პოლიტიკის გატარების კუთხით. მაუწყებლის სარედაქციო პოლიტიკასა და მენეჯმენტის გადაწყვეტილებებზე დაკვირვებამ კი ნათლად აჩვენა, რომ „ქართული ოცნება“ საზოგადოებრივ მაუწყებელსაც პროპაგანდისტულ იარაღად იყენებს, მათ შორის დეზინფორმაციისა და ანტიდასავლური ნარატივის გასავრცელებლად. არხის მენეჯმენტი ღიად დევნის იმ თანამშრომლებსაც, რომლებიც მაუწყებლის  სარედაქციო პოლიტიკის გამო პროტესტს ღიად გამოხატავენ.

კონტექსტი: საქართველოში დამოუკიდებელ და კრიტიკულ მედიას მუშაობა რთულ გარემოში უწევს. „ქართულმა ოცნებამ“ ერთიმეორის მიყოლებით მიიღო მედიის შემზღუდავი საკანონმდებლო ცვლილებები. მნიშვნელოვნად შეიზღუდა მედიისთვის სასამართლოში მუშაობაც.

31 მაისიდან ამოქმედდა „უცხოეთის აგენტების რეგისტრაციის აქტიც“, რომელსაც „ქართული ოცნება“ ამერიკული FARA-ს სიტყვასიტყვით ნათარგმნს უწოდებს, სამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციები კი მიიჩნევენ, რომ ის მიზნად ისახავს დამოუკიდებელი ორგანიზაციებისა და მედიების გაჩუმებას, დისკრედიტაციასა და დევნას. 

კრიტიკული ტელევიზიების წინააღმდეგ საჩივრებით „ქართულმა ოცნებამ“ მიმართა კომუნიკაციების კომისიასაც. მიმართვის საფუძველი „მაუწყებლობის შესახებ“ კანონში შეტანილი ის ცვლილებები გახდა, რომლითაც კომისიას აქამდე თვითრეგულირების სფეროში მოქცეული საკითხების განხილვისა და მაუწყებლების დასანქცირების შესაძლებლობა მიეცა. ComCom-მა ისინი სამართალდამრღვევებად „მიუკერძოებლობის პრინციპის დარღვევისთვის“ ცნო. 

ექვს თვეზე მეტია უკანონო პატიმარია „ბათუმელები“/„ნეტგაზეთის“ დამფუძნებელი და დირექტორი მზია ამაღლობელი; სატელევიზიო მაუწყებლობა შეწყვიტა ხელისუფლების მიმართ კრიტიკულად განწყობილმა ტელეკომპანია „მთავარმა არხმა“. 

ჟურნალისტებს ხელს უშლიან პროფესიული მოვალეობის შესრულებისას, მათ აქციების გაშუქებისას აჯარიმებენ „გზის ხელოვნურად გადაკეტვისთვისაც“. ამასთან, დღემდე არ დასჯილან პროევროპული აქციების გაშუქებისას ჟურნალისტებზე (გურამ როგავა, ალექსანდრე ქეშელაშვილი, მაკა ჩიხლაძე, გიორგი შეწირული და სხვები) თავდამსხმელები. 

„საერთაშორისო გამჭვირვალობა - საქართველო“ ზვიად ქორიძის საქმესთან დაკავშირებით განცხადებას ავრცელებს: 

„ეს საქმე სიმბოლურია იმით, რომ ბათუმური ინციდენტი, რომელიც ზვიად ქორიძეს შეემთხვა, მჭიდროდ არის დაკავშირებული მზია ამაღლობელის პროცესთან. მაშინ, როდესაც პოლიციელისთვის სახეში სილის გაწნისთვის ჟურნალისტ მზია ამაღლობელს მინიმუმ 4-წლიანი პატიმრობა ემუქრება, ქორიძის მიმართ განხორციელებული ჯგუფური ძალადობის მონაწილეებს შორის მხოლოდ ერთი დაისაჯა და ისიც შეუსაბამოდ ლმობიერი სასჯელით.

დიქტატორული რეჟიმი არა მხოლოდ ამძიმებს წნეხს მათზე, ვინც ეწინააღმდეგება უთანასწორობასა და უსამართლობას, არამედ ხელს აფარებს მათ, ვინც თავისი ძალადობრივი ქმედებებით ამ რეჟიმს ამყარებს“.

ზვიად ქორიძეს, „საერთაშორისო გამჭვირვალობა - საქართველოს“ რეგიონული ოფისების მენეჯერსა და ჟურნალისტს, თავს 14-15 იანვრის ღამით, ბათუმში, სასტუმრო „შერატონის“ ლობიში, დაესხნენ. ქორიძე ბათუმში „ბათუმელები“/ნეტგაზეთის“ დამფუძნებლისა და დირექტორის, მზია ამაღლობელის  სასამართლო პროცესს აკვირდებოდა. 

„თავდამსხმელებს ხელმძღვანელობდა დიმიტრი სამხარაძე – ივანიშვილის გარემოცვის ერთ-ერთი ყველაზე ოდიოზური ფიგურა და „ქართული ოცნების“ რეგიონული მდივანი.

თავდასხმაში ასევე მონაწილეობდნენ: გიორგი მანველიძე – აჭარის უმაღლესი საბჭოს ფრაქცია „ქართული ოცნება - დემოკრატიული საქართველოს“ ყოფილი თავმჯდომარე და იმჟამად აჭარის ფინანსთა და ეკონომიკის მინისტრის მოადგილე; გოჩა სამხარაძე – სავარაუდოდ, დიმიტრი სამხარაძის ნათესავი და თანმხლები პირის მძღოლი; და რამდენიმე სხვა პირი“, - წერს ორგანიზაცია. 

„საერთაშორისო გამჭვირვალობა - საქართველო“ განცხადებაში აღწერს იმასაც, თუ როგორ განვითარდა მოვლენები ზვიად ქორიძის საქმეზე:

„თავდასხმის შემდგომი გამოძიების შეფერხება:

მიუხედავად იმისა, რომ თავდასხმა უამრავი თვითმხილველის თვალწინ მოხდა და სასტუმროს სათვალთვალო კამერებმაც სრულად დააფიქსირა ეს ფაქტი, აჭარის პროკურატურას თვეების განმავლობაში არავინ მიუცია სისხლის სამართლის პასუხისგებაში.

მხოლოდ მას შემდეგ, რაც 2025 წლის 11 აპრილს ჩვენმა ორგანიზაციამ ამ საქმეზე განცხადება გამოაქვეყნა და საკითხი საჯაროდ გამწვავდა, პროკურატურამ გარკვეულ მოქმედებას მიმართა.

პროკურატურის არასრული და გამრუდებული რეაგირება:

2025 წლის 17 აპრილს პროკურორმა პაატა ცეცხლაძემ ბრალი წაუყენა მხოლოდ ერთ პირს – გოჩა სამხარაძეს, რომელმაც ხელი დაარტყა ქორიძეს.

დიმიტრი სამხარაძეს, გიორგი მანველიძესა და ჯგუფის სხვა წევრებს ბრალდება არ წარდგენიათ.

პროკურორის დადგენილებაში ზვიად ქორიძის მიმართ განხორციელებული ძალადობა ძალიან მოკლედ და დამახინჯებული სახით იყო აღწერილი. კერძოდ, არაფერი იყო ნათქვამი:

თუ როგორ უშვერი სიტყვებით ლანძღავდა ქორიძეს დიმიტრი სამხარაძე;

თუ როგორ გამეტებით ურტყამდა იგი ფეხს სავარძელს, რომელზეც ზვიად ქორიძე იჯდა;

თუ როგორ წააქეზა მან თავისი ამ მოქმედებით თავისი თანმხლები პირები;

თუ როგორ ისროლეს ქორიძის მიმართულებით მიწით სავსე ყვავილების ქოთანი;

როგორ უყვიროდა გიორგი მანველიძე ქორიძეს, თუ როგორ გაბედა მან ბათუმში ჩასვლა, თითქოს ბათუმი „ქართული ოცნების“ წარმომადგენლების კერძო საკუთრება ყოფილიყო“. 

ორგანიზაცია პროკურატურას მიკერძოებულობასა და უმოქმედობას ედავება, „ჯგუფური ძალადობის მიუხედავად, ბრალი წარედგინა მხოლოდ ერთ პირს, დანარჩენი თავდამსხმელები დაუსჯელები დარჩნენ.

პროკურატურამ განზრახ დამალა დანაშაულის სრული სურათი და სხვა მონაწილე პირების როლები ამ დანაშაულში“.

სასამართლოს კი - სინამდვილის დამახინჯებასა და მოძალადის მიმართ ლმობიერებას:

„2025 წლის 24 ივნისს მოსამართლე ვიქტორ მეტრეველმა გოჩა სამხარაძე დამნაშავედ ცნო სისხლის სამართლის კოდექსის 126-ე მუხლის შესაბამისად და მას მხოლოდ 3000 ლარის ოდენობის ჯარიმა მიუსაჯა“.

„საერთაშორისო გამჭვირვალობა - საქართველოს“ შეფასებით, ეს გადაწყვეტილება კიდევ ერთი მაგალითია, თუ როგორ აფარებს რეჟიმი ხელს საკუთარ მოძალადე მხარდამჭერებს.

„ბათუმელებმა“ შემოსავლების სამსახურს საგადასახადო შეთანხმებისთვის მიმართა. გამოცემა მზადყოფნას გამოთქვამს, გადაიხადოს 50 ათასი ლარი 30 დღის ვადაში.

ფინანსთა სამინისტროს შემოსავლების სამსახურმა 22 ივლისს გამოქვეყნებული განცხადებით, გამოთქვა მზადყოფნა, რომ საგადასახადო შეთანხმების შემთხვევაში, „ბათუმელების“ ანგარიშებს ყადაღას მოუხსნიდა და შესაბამისი გრაფიკის მიხედვით, სახელმწიფო ბიუჯეტის წინაშე არსებული დავალიანების დაფარვის საშუალებას მისცემდა.

-------------------------------------------

21 ივლისს, გამოცემამ გაავრცელა ინფორმაცია, რომ შემოსავლების სამსახურმა „ბათუმელების“ ანგარიშებს ინკასო დაადო. „ბათუმელების“ ინფორმაციით, 1 ივლისს შემოსავლების სამსახურიდან აცნობეს, რომ ვალი ჰქონდათ, რომელიც 5 დღეში უნდა გადაეხადათ, წინააღმდეგ შემთხვევაში გამოცემის ანგარიშებს ინკასოს დაადებდნენ, შემდეგ კი ქონებას დააყადაღებდნენ და აღსრულება დაიწყებოდა. 

მოსალოდნელი ინკასოს შესახებ მიღებული ინფორმაციის შემდეგ, „ბათუმელებმა“ შემოსავლების სამსახურს ოფიციალურად მიმართა და საგადასახადო კოდექსის გათვალისწინებით, ვალის გადასახდელად გრაფიკის შეთავაზება ითხოვა, რაზეც უარი უთხრეს, 17 ივლისს კი მათ ანგარიშებს ინკასო დაადეს.

-------------------------------------------

22 ივლისსვე „ბათუმელები/ნეტგაზეთმა“, მკითხველის მხარდაჭერით, დავალიანების ძირი თანხა - 47 ათასი ლარი დაფარა. გამოცემის ინფორმაციით, მათ ასევე დამატებით გადაიხადეს სარეკლამო შემოსავლიდან მიღებული 12 ათასი ლარი და ამ ეტაპზე გადასახდელო რჩება ჯარიმა - 95 ათასი ლარი და საურავი - 126 ათასი ლარი.

„ბათუმელები/ნეტგაზეთი“ მიიჩნევს, რომ მზია ამაღლობელისთვის განაჩენის გამოტანის ეტაპზე მის მიერ დაფუძნებული ორგანიზაციისთვის ინკასოს დადება მიმართულია მზია ამაღლობელის გასატეხად, პერსპექტივაში კი მის მიერ შექმნილი მედიაორგანიზაციის გასანადგურებლად.

„ბათუმელები/ნეტგაზეთმა“ დღეს, 22 ივლისს, მკითხველის მხარდაჭერით, დავალიანების ძირი თანხა - 47 ათასი ლარი დაფარა. სწორედ ამ ოდენობის დავალიანება - ძირი თანხა ჰქონდა ორგანიზაციას ბიუჯეტის წინაშე. „ბათუმელების“ ინფორმაციით, გამოცემას ამ ეტაპზე გადასახდელი რჩება ძირ თანხაზე დარიცხული საურავი - 126 ათასი ლარი და ჯარიმა – 109 ათასი ლარი.

„ინკასო, როგორც ინსტრუმენტი ხელისუფლებამ გამოიყენა მზია ამაღლობელის განაჩენის ეტაპზე. შესაბამისად, მივიჩნევთ, რომ ინკასო და უახლეს მომავალში დაგეგმილი ყველა სხვა ოპერაცია მიმართულია მზია ამაღლობელის წინააღმდეგ, პერსპექტივაში კი მის მიერ შექმნილი მედიაორგანიზაციის გასანადგურებლად.

ამის მარტივი დადასტურებაა ერთი მაგალითი: შემოსავლების სამსახურის 2025 წლის 21 მაისის ოფიციალური ინფორმაციით, ტელეკომპანია „იმედის“ დავალიანება ბიუჯეტის წინაშე არის 17 მილიონი ლარი. „რუსთავი 2-ს“ კი 25 მილიონი ლარი აქვს ბიუჯეტისთვის გადასახდელი“, - წერს გამოცემა. 

„ბათუმელებს“ სახელმწიფოს წინაშე არსებული დავალიანება აღიარებული ჰქონდა და მის დასაფარად თანხას ყოველთვიურად იხდიდა.

-------------------------------------------

გუშინ, 21 ივლისს, გამოცემამ გაავრცელა ინფორმაცია, რომ შემოსავლების სამსახურმა „ბათუმელების“ ანგარიშებს ინკასო დაადო. „ბათუმელების“ ინფორმაციით, 1 ივლისს შემოსავლების სამსახურიდან აცნობეს, რომ ვალი ჰქონდათ, რომელიც 5 დღეში უნდა გადაეხადათ, წინააღმდეგ შემთხვევაში გამოცემის ანგარიშებს ინკასოს დაადებდნენ, შემდეგ კი ქონებას დააყადაღებდნენ და აღსრულება დაიწყებოდა. 

მოსალოდნელი ინკასოს შესახებ მიღებული ინფორმაციის შემდეგ, „ბათუმელებმა“ შემოსავლების სამსახურს ოფიციალურად მიმართა და საგადასახადო კოდექსის გათვალისწინებით, ვალის გადასახდელად გრაფიკის შეთავაზება ითხოვა, რაზეც უარი უთხრეს, 17 ივლისს კი მათ ანგარიშებს ინკასო დაადეს.

-------------------------------------------

დღესვე, ფინანსთა სამინისტროს შემოსავლების სამსახურმა გაავრცელა განცხადება და გამოთქვა მზადყოფნა, რომ საგადასახადო შეთანხმების შემთხვევაში, „ბათუმელების“ ანგარიშებს ყადაღას მოუხსნის და შესაბამისი გრაფიკის მიხედვით, სახელმწიფო ბიუჯეტის წინაშე არსებული დავალიანების დაფარვის საშუალებას მისცემს.

შემოსავლების სამსახურის განმარტებით, „საგადასახადო დავალიანების ანაზღაურების უზრუნველყოფის ღონისძიება (ანგარიშებზე ყადაღის დადება) ხდება ავტომატურ რეჟიმში, ელექტრონულ სისტემაში ინტეგრირებული რისკების შეფასების ინდიკატორებზე დაყრდნობით“.

შემოსავლებმის სამსახურმა ივნისის ბოლოს ინკასო დაადო რეგიონულ ტელეკომპანიის „თრიალეთისა“ და რადიოჰოლდინგ „ჰერეთის“ [აერთიანებს სამ რადიოს: თბილისში - „თბილისი“, კახეთში - „ჰერეთი“ და ბათუმში - „ციტრუსი“] ანგარიშებსაც.

კონტექსტი: საქართველოში დამოუკიდებელ და კრიტიკულ მედიას მუშაობა რთულ გარემოში უწევს. „ქართულმა ოცნებამ“ ერთიმეორის მიყოლებით მიიღო მედიის შემზღუდავი საკანონმდებლო ცვლილებები. მნიშვნელოვნად შეიზღუდა მედიისთვის სასამართლოში მუშაობაც.

31 მაისიდან ამოქმედდა „უცხოეთის აგენტების რეგისტრაციის აქტიც“, რომელსაც „ქართული ოცნება“ ამერიკული FARA-ს სიტყვასიტყვით ნათარგმნს უწოდებს, სამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციები კი მიიჩნევენ, რომ ის მიზნად ისახავს დამოუკიდებელი ორგანიზაციებისა და მედიების გაჩუმებას, დისკრედიტაციასა და დევნას. 

კრიტიკული ტელევიზიების წინააღმდეგ საჩივრებით „ქართულმა ოცნებამ“ მიმართა კომუნიკაციების კომისიასაც. მიმართვის საფუძველი „მაუწყებლობის შესახებ“ კანონში შეტანილი ის ცვლილებები გახდა, რომლითაც კომისიას აქამდე თვითრეგულირების სფეროში მოქცეული საკითხების განხილვისა და მაუწყებლების დასანქცირების შესაძლებლობა მიეცა. ComCom-მა ისინი სამართალდამრღვევებად „მიუკერძოებლობის პრინციპის დარღვევისთვის“ ცნო. 

ექვს თვეზე მეტია უკანონო პატიმარია „ბათუმელები“/„ნეტგაზეთის“ დამფუძნებელი და დირექტორი მზია ამაღლობელი; სატელევიზიო მაუწყებლობა შეწყვიტა ხელისუფლების მიმართ კრიტიკულად განწყობილმა ტელეკომპანია „მთავარმა არხმა“. საზოგადოებრივმა მაუწყებელმა სამსახურიდან გაათავისუფლა ნინო ზაუტაშვილი, ვასილ ივანოვ-ჩიქოვანი და დახურა გადაცემა „რეალური სივრცე“. ისინი „პირველი არხის“ სარედაქციო პოლიტიკას ღიად აკრიტიკებენ და პოლიტიკურ გავლენებზე საუბრობენ. 

ჟურნალისტებს ხელს უშლიან პროფესიული მოვალეობის შესრულებისას, მათ აქციების გაშუქებისას აჯარიმებენ „გზის ხელოვნურად გადაკეტვისთვისაც“. ამასთან, დღემდე არ დასჯილან პროევროპული აქციების გაშუქებისას ჟურნალისტებზე (გურამ როგავა, ალექსანდრე ქეშელაშვილი, მაკა ჩიხლაძე, გიორგი შეწირული და სხვები) თავდამსხმელები.