25 აპრილს საქართველოს პარლამენტის თავმჯდომარემ, შალვა პაპუაშვილმა
დასავლეთ საქართველოს მედიასაშუალებების წარმომადგენლებთან
პრესკონფერენცია გამართა. შეხვედრა კითხვა-პასუხის რეჟიმში, თითქმის,
2 საათი გაგრძელდა.
შალვა პაპუაშვილმა ჟურნალისტების არაერთი კრიტიკული კითხვა მოისმინა.
მედიის წარმომადგენლებმა მწვავე შეფასებებიც გააკეთეს. ყველაზე
ხმაურიანი, გამოცემა “ბათუმელები/ნეტგაზეთის” დამფუძნებლისა და
რედაქტორის ეთერ თურაძის გამოსვლა აღმოჩნდა.
პარლამენტის თავმჯდომარისა და რეგიონული მედიების შეხვედრაზე
ინფორმაცია მაყურებელმა "საზოგადოებრივი მაუწყებლის" 3, 6 და
9-საათიან საინფორმაციო გამოშვებებში ვერ მოისმია. „პირველი არხის“
ვებ პლატფორმაზე კი მხოლოდ შალვა პაპუაშვილის რამდენიმე, მათ შორის
სოციალურ ქსელში გამოქვეყნებული ვრცელი პასუხი განთავსდა, რომელიც მან
„ნეტგაზეთი/ბათუმელების“ დამფუძნებელს, ეთერ თურაძეს გასცა.
საგულისხმოა, რომ ვებგვერდზე თავად ეთერ თურაძის გამოსვლა არ
გამოქვეყნებულა.
რა მოხდა?
რამდენიმე დღის წინ "ნეტგაზეთი/ბათუმელებმა" შალვა პაპუაშვილის
ქონებრივ დეკლარაციაზე დაყრდნობით, ინფორმაცია გამოაქვეყნა, საიდანაც
ირკვეოდა, რომ პარლამენტის თავმჯდომარემ 20 ჰექტარი მიწა
სახელმწიფოსგან 1 ლარად მიიღო. პაპუაშვილის განცხადების შემდეგ, რომ
გავრცელებული ამბავი ტყუილი იყო, რედაქციამ მკითხველს ბოდიში მოუხადა,
ინფორმაცია გაასწორა და განმარტებაც გააკეთა. [დეტალური ინფორმაცია
იხილეთ აქ:
https://netgazeti.ge/opinion/719180/?fbclid=IwZXh0bgNhZW0CMTEAAR2_TbwWxlAUvEZ8dgtSI-OZAKjwsxd-ViCxJbew7YsGgadaDwlXw4oilag_aem_AfdqrJLSHRBUYdLXwFg4YXp0N9ikIOr5KqP5eXf8_osYiYMLvtZq5bWBKCCGqVOCmpJcnA4FzK5CxpDt15HS6Xud]
შალვა პაპუაშვილთან შეხვედრისას ეთერ თურაძემ საკუთარ გამოსვლაში ეს
შემთხვევაც გაიხსენა. ერთ ლარად შეძენილი 20 ჰექტარი მიწაც ახსენა და
რუსული კანონის კონტექსტში "ქართული ოცნების" მისამართით არაერთი
კრიტიკული მოსაზრება გამოთქვა.
"პირველი არხის" ვებ პლატფორმამ მომხდარი ცალმხრივად, პარლამენტის თავმჯდომარის პოზიციის სასარგებლოდ ისე გააშუქა, რომ არცერთ მასალაში მიზეზი თუ რატომ უპირისპირდება შალვა პაპუაშვილი ეთერ თურაძეს არ უხსენებია. ცხადია, დრო არ დაეთმო თავად ჟურნალისტის პოზიციასაც. ასეთი ზედაპირული გაშუქებით "პირველმა არხმა" მაყურებელს არასრული ინფორმაცია მიაწოდა და საკუთარი დასკვნის გამოტანის საშუალება არ მისცა.
აღსანიშნავია, გამოქვეყნებული მასალების სათაურებიც, რომელიც "ნეტგაზეთი/ბათუმელების" მიმართ გამოთქმულ შალვა პაპუაშვილის მადისკრედიტებელ გამონათქვამებს ტირაჟირებს.
"საზოგადოებრივმა მაუწყებელმა" მომხდარის ასე გაშუქებით, თავისივე ქცევის კოდექსით განსაზღვრული მიუკერძოებლობის პრინციპი დაარღვია.
"შევისწავლოთ და სამართლიანად ავსახოთ განსხვავებული პოზიციები საკამათო საკითხის შესახებ. დავიცვათ ბალანსი და არ გამოვხატოთ არც ერთი პოზიციის მხარდაჭერა. უყურადღებოდ არ დავტოვოთ არც ერთი საგულისხმო და ღირებული აზრი", - ვკითხულობთ "საზოგადოებრივი მაუწყებლის ქცევის კოდექსში".
თუკი "პირველი არხის" საინფორმაციო გადაცემა "მოამბემ" მთლიანად შეხვედრის ფაქტი და თემა გამოტოვა, ხოლო ტელევიზიის ვებგვერდზე მხოლოდ შალვა პაპუაშვილის მედიის მიმართ გაჟღერებული ბრალდებები გამოქვეყნდა, მაშინ სად არის მედიის კიდევ ერთი - სიზუსტის პრინციპი, რომელიც მკითხველს სრულყოფილი ინფორმაციის მიღების საშუალებას აძლევს.
აღსანიშნავია, რომ მედიის პროფესიული საქმიანობის ასეთი სტანდარტი საქართველოს ხელისუფლების მიმართ "საზოგადოებრივი მაუწყებლის" მიკერძოებულ პოზიციაზე მიანიშნებს.
ეთერ თურაძე აქტიურ ჟურნალისტურ საქმიანობას 2001 წლიდან დღემდე ეწევა, გამოცემა „ბათუმელები/ნეტგაზეთი“ კი არაერთი საერთაშორისო თუ ადგილობრივი პროფესიული ჯილდოს მფლობელია.
ეთერ თურაძის გამოსვლა სრულად იხილეთ აქ:
დაკარგული პროფესიის პრობლემა, რომლის წინაშეც ქართული ჟურნალისტიკა დგას. სად იგრძნობა ის ყველაზე მწვავედ და რა არის ამის მიზეზი?!
ჩვენს ჟურნალისტებს ხშირად ადანაშაულებენ იმაში, რომ აქტივიზმს ეწევიან, რომ ისინი მხარეს წარმოადგენენ და არა ჟურნალისტებს. ყველაზე ხშირად და ყველაზე მეტად ეს ბრალდება სატელევიზიო ჟურნალისტების მიმართ ისმის. სამწუხაროდ, ეს სიმართლეს შეესაბამება. მაგალითად, ამა თუ იმ მოვლენის გასაშუქებლად წასული „იმედის“, „პოსტივის“, „პირველი არხისა“ და „რუსთავი 2“-ის კორესპონდენტი მუდმივად ფიქრობს, როგორ გააშუქოს მომხდარი ისე, რომ ხელისუფლების ბრალეულობა გადაფაროს, მისი გაკეთებული საქმე პოზიტიური რაკურსით წარმოაჩინოს და რაც მთავარია, შეძლებისდაგვარად, (მოვლენის შინაარსიდან გამომდინარე) მოახდინოს ოპოზიციური პარტიებისა თუ მისი წევრების დისკრედიტაცია.
იგივეს აკეთებს სიტყვაზე, „მთავარი არხის“, „ფორმულას“ და „ტვ პირველის“ ჟურნალისტიც ოღონდ, ცხადია, სარკისებრი ეფექტით.
გაცილებით დაბალანსებული, კვალიფიციური და პროფესიულ სტანდარტებთან შესაბამისობაშია ონლაინ მედია. ამიტომ ვისი დისკრედიტაციაც ყველაზე რთულია, სწორედ მათ წინააღმდეგ მიმართულ, ვითომ გამჭვირვალობის კანონს მიადგა ხელისუფლება და ამით უკვე ონლაინ მედიის ჟურნალისტებიც აქტივისტებად აქცია.
კრიტიკული მედიების წარმომადგენელთა მიმართ ხელისუფლების აგრესიაც ძველია და სამთავრობო ჟურნალისტების მიმართ გაბრაზებული ხალხის უკმაყოფილებაც. ყველას ახსოვს, "ნაციონალური მოძრაობის" საწინააღმდეგო აქციებზე როგორი ბულინგისა და რამდენიმე შემთხვევაში, ფიზიკური დაპირისპირების მსხვერპლნიც გამხდარან მაშინდელი სამთავრობო ტელევიზიების კორესპონდენტები.
პოლარიცაზიამ და დაპირისპირებამ "ქართული ოცნების" პირობებში პიკს მიაღწია. ამიტომაც არის, რომ ჟურნალისტებისთვის მუშაობა ყოველდღიურად უფრო და უფრო რთულდება. მმართველი პარტიის წარმომადგენლები ოპოზიციურად განწყობილ ტელევიზიებში არ დადიან, არ მონაწილეობენ დებატებში, არ პასუხობენ კრიტიკულ კითხვებს, რაც მათი ვალდებულებაა. (რამდენიმე დღეა მაგალითად, ონლაინ მედიებს პარლამენტის შენობაშიც არ უშვებენ.) ოპოზიციურ პარტიებს კი სახელისუფლო მედია ან არ ეპატიჟება, ან ნაკლებ დრო უთმობს. ამიტომ ნაციონალურ ტელევიზიებში პოლიტიკური ტოქშოუები, ორივე მხარეს, ცალმხრივია. ერთგან მხოლოდ ოპოზიციას ლანძღავენ და მეორეგან - ძირითადად ხელისუფლებას. ხანდახან ერთმანეთის, ოპოზიციის კრიტიკაც გამოერევა ხოლმე. ესეც, თითქოს, ხელოვნურად არის გამოწვეული, რადგან ტელევიზიას დებატების იმიტირება სურს.
იქიდან გამომდინარე, რომ ხელისუფლების წარმომადგენლები პოლიტიკურ ოპონენტებთან დებატებში არ შედიან, ეს ფუნქცია ჟურნალისტებმა იკისრეს და მმართველმა ძალამაც სიამოვნებით მიანიჭა მათ ეს როლი. ამიტომაც არასახელისუფლო მედიის ჟურნალისტებს უწევთ "ქართული ოცნების" წევრებთან კამათი, დაპირისპირება, აგრესიული ტონით პასუხის მოთხოვნა და ა.შ. მთავრობა მეტად კომფორტულ მდგომარეობაშია, რადგან მისი ძირითადი ოპონენტები, როგორც მედიაში მუდმივად ჩანს, კრიტიკულად განწყობილი ჟურნალისტები არიან.
საბოლოო ჯამში, ვხვდებით, რომ ამ მდგომარეობაში ჟურნალისტები
საკუთარი ნებით არ აღმოჩენილან. საქართველოს ხელისუფლებამ მათ სხვა
გზა არ დაუტოვა. მმართველმა გუნდმა სახელისუფლო მედიებში დასაქმებულ
მუშაკებს (მუშაკებს, რადგან რთულია, მხოლოდ პროპაგანდით დაკავებულ
ადამიანებს ჟურნალისტები უწოდო) უთხრა, არ შეასრულებთ დაკვეთას და
დაკარგავთ სამსახურს. მისი კონტროლის გარეთ მყოფ ჟურნალისტებს კი - არ
გავაკეთებ კომენტარს, არ დაგელაპარაკები, თუკი ისე არ მოიქცევი,
როგორც მე მსურს. ამიტომ როგორც არ უნდა გვინდოდეს, სხვაგანაც ვეძებოთ
დამნაშავეები მაგალითად, ოპოზიციური პარტიების ფლანგზე თუ თავად
ჟურნალისტებში, ამ ანტიჟურნალისტიკას ერთადერთი დამნაშავე ჰყავდა და
დღესაც ჰყავს - საქართველოს მმართველი პარტია. მიუხედავად
იმისა, რომ ტენდენცია წინა ხელისუფლების პირობებში დაიწყო,
"ქართულმა ოცნებამ" ის საბოლოოდ, სისრულეში მოიყვანა. ბიძინა
ივანიშვილის პარტიამ ჟურნალისტებს პროფესია წაართვა. მათი ერთი ნაწილი
რუსული ყაიდის პროპაგანდისტებად აქცია, მეორე ნაწილი კი -
პოლიტიკოსებად თუ აქტივისტებად.