25 აპრილს პარლამენტის თავმჯდომარის შეხვედრა დასავლეთ საქართველოს მედიასაშუალებების წარმომადგენლებთან კითხვა-პასუხის რეჟიმში, თითქმის, 2 საათი გაგრძელდა.
ბათუმში გამართულ შეხვედრას არ დაესწრნენ დასავლეთ საქართველოში მომუშავე „რეგიონულ მაუწყებელთა ალიანსის“ წევრი ტელევიზიები.
ალიანსის დირექტორის, ნათია კუპრაშვილი განცხადებით, ტელევიზიების ხელმძღვანელებს შეხვედრის წინა დღით, ფაქტობრივად, შეხვედრამდე რამდენიმე საათით ადრე უკავშირდებოდნენ და მისვლას სთხოვდნენ.
"მალევე ალიანსის საერთო შეკრებაზე ვიმსჯელეთ და მივედით საერთო გადაწყვეტილებამდე, რომ ჩვენს რეგიონებში ჩვენი მაყურებლებისთვის ამჟამად არსებულ რეალურ პრობლემებს, საერთოდ არ შეესაბამება ის თემატიკა და დღის წესრიგი, რასაც მმართველი გუნდი გვთავაზობს და გვთავაზობს მის მიერ დადგენილი წესრიგითა და ფორმატებით. ამიტომ ჩვენ ვაცნობეთ პარლამენტის აპარატს, რომ მზად ვართ შეხვედრისთვის, უპირველესად კანონის გაწვევის შემთხვევაში, როგორც რეგიონულ მედიაში, ისე რეგიონებში მცხოვრები მოსახლებისთვის არსებული, რეალურად აქტუალური საკითხების ირგვლივ მსჯელობისთვის და არა ხელოვნურად აქტუალიზებული საკითხების გარშემო.
რეალურ პრობლემებზე მსჯელობას, რომელიც კიდევ უფრო ღრმავდება ე.წ. ,,უცხოური გავლენის" კანონით, სჭირდება რეალურად სამუშაო ფორმატი. სწორედ, ამიტომ უარი ვთქვით ამ უშედეგო შეხვედრაში მონაწილეობაზე. ცხადია, ეს არ ნიშნავდა გაშუქებაზე უარს. ჩვენი ოპერატორი მუშაობდა ადგილზე და სამთავრობო გუნდის ქმედებებს ჩვენ ყველგან, კვლავ სიღრმისეულად დავაკვირდებით," - ამბობს ნათია კუპრაშვილი.
რეგიონში მომუშავე დამოუკიდებელი ონლაინ მედიის წარმომადგენლებმა კი შალვა პაპუაშვილთან შეხვედრაზე "უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ" რუსულ კანონზე ისაუბრეს.
„მხოლოდ ამ ხელისუფლების პირობებში მომიწია, რომ ვიყო არა კითხვის დამსმელი, არამედ ოპონირება გაგიწიოთ იმიტომ, რომ თქვენ, თქვენი ამ კანონით ცდილობთ, გვიწოდოთ „უცხო ქვეყნის ინტერესების გამტარი ძალა““, - მიმართა გაზეთ „ბათუმელების“ რედაქტორმა პარლამენტის თავმჯდომარეს.
რატომ "ასამარებს მედიას" რუსული კანონი - ამაზე ვრცლად "გურია ნიუსის" დირექტორმა, ია მამალაძემ ისაუბრა. მამალაძის თქმით, ხელისუფლება იღებს კანონს, რომელიც ჩვენს ქვეყნის რუსეთისკენ მიაქანებს.
„ეს კანონი დიდი რუსული კედელია ჩვენსა და ევროკავშირს შორის“, - ამ ბანერით გააპროტესტა რუსული კანონი პარლამენტის თავმჯდომარესთან შეხვედრაზე „აჭარა თაიმსის" დამფუძნებელმა, სულხან მესხიძემ.
შალვა პაპუაშვილს დასავლეთ საქართველოს მედიასაშუალებების
წარმომადგენლებთან შეხვედრაზე გამოსვლა, როგორც „ბათუმელების“
რეპორტიორი, მანანა ქველიაშვილი წერს, რუსული კანონის საპროტესტო
ბანერების ფონზე მოუწია.
დაკარგული პროფესიის პრობლემა, რომლის წინაშეც ქართული ჟურნალისტიკა დგას. სად იგრძნობა ის ყველაზე მწვავედ და რა არის ამის მიზეზი?!
ჩვენს ჟურნალისტებს ხშირად ადანაშაულებენ იმაში, რომ აქტივიზმს ეწევიან, რომ ისინი მხარეს წარმოადგენენ და არა ჟურნალისტებს. ყველაზე ხშირად და ყველაზე მეტად ეს ბრალდება სატელევიზიო ჟურნალისტების მიმართ ისმის. სამწუხაროდ, ეს სიმართლეს შეესაბამება. მაგალითად, ამა თუ იმ მოვლენის გასაშუქებლად წასული „იმედის“, „პოსტივის“, „პირველი არხისა“ და „რუსთავი 2“-ის კორესპონდენტი მუდმივად ფიქრობს, როგორ გააშუქოს მომხდარი ისე, რომ ხელისუფლების ბრალეულობა გადაფაროს, მისი გაკეთებული საქმე პოზიტიური რაკურსით წარმოაჩინოს და რაც მთავარია, შეძლებისდაგვარად, (მოვლენის შინაარსიდან გამომდინარე) მოახდინოს ოპოზიციური პარტიებისა თუ მისი წევრების დისკრედიტაცია.
იგივეს აკეთებს სიტყვაზე, „მთავარი არხის“, „ფორმულას“ და „ტვ პირველის“ ჟურნალისტიც ოღონდ, ცხადია, სარკისებრი ეფექტით.
გაცილებით დაბალანსებული, კვალიფიციური და პროფესიულ სტანდარტებთან შესაბამისობაშია ონლაინ მედია. ამიტომ ვისი დისკრედიტაციაც ყველაზე რთულია, სწორედ მათ წინააღმდეგ მიმართულ, ვითომ გამჭვირვალობის კანონს მიადგა ხელისუფლება და ამით უკვე ონლაინ მედიის ჟურნალისტებიც აქტივისტებად აქცია.
კრიტიკული მედიების წარმომადგენელთა მიმართ ხელისუფლების აგრესიაც ძველია და სამთავრობო ჟურნალისტების მიმართ გაბრაზებული ხალხის უკმაყოფილებაც. ყველას ახსოვს, "ნაციონალური მოძრაობის" საწინააღმდეგო აქციებზე როგორი ბულინგისა და რამდენიმე შემთხვევაში, ფიზიკური დაპირისპირების მსხვერპლნიც გამხდარან მაშინდელი სამთავრობო ტელევიზიების კორესპონდენტები.
პოლარიცაზიამ და დაპირისპირებამ "ქართული ოცნების" პირობებში პიკს მიაღწია. ამიტომაც არის, რომ ჟურნალისტებისთვის მუშაობა ყოველდღიურად უფრო და უფრო რთულდება. მმართველი პარტიის წარმომადგენლები ოპოზიციურად განწყობილ ტელევიზიებში არ დადიან, არ მონაწილეობენ დებატებში, არ პასუხობენ კრიტიკულ კითხვებს, რაც მათი ვალდებულებაა. (რამდენიმე დღეა მაგალითად, ონლაინ მედიებს პარლამენტის შენობაშიც არ უშვებენ.) ოპოზიციურ პარტიებს კი სახელისუფლო მედია ან არ ეპატიჟება, ან ნაკლებ დრო უთმობს. ამიტომ ნაციონალურ ტელევიზიებში პოლიტიკური ტოქშოუები, ორივე მხარეს, ცალმხრივია. ერთგან მხოლოდ ოპოზიციას ლანძღავენ და მეორეგან - ძირითადად ხელისუფლებას. ხანდახან ერთმანეთის, ოპოზიციის კრიტიკაც გამოერევა ხოლმე. ესეც, თითქოს, ხელოვნურად არის გამოწვეული, რადგან ტელევიზიას დებატების იმიტირება სურს.
იქიდან გამომდინარე, რომ ხელისუფლების წარმომადგენლები პოლიტიკურ ოპონენტებთან დებატებში არ შედიან, ეს ფუნქცია ჟურნალისტებმა იკისრეს და მმართველმა ძალამაც სიამოვნებით მიანიჭა მათ ეს როლი. ამიტომაც არასახელისუფლო მედიის ჟურნალისტებს უწევთ "ქართული ოცნების" წევრებთან კამათი, დაპირისპირება, აგრესიული ტონით პასუხის მოთხოვნა და ა.შ. მთავრობა მეტად კომფორტულ მდგომარეობაშია, რადგან მისი ძირითადი ოპონენტები, როგორც მედიაში მუდმივად ჩანს, კრიტიკულად განწყობილი ჟურნალისტები არიან.
საბოლოო ჯამში, ვხვდებით, რომ ამ მდგომარეობაში ჟურნალისტები
საკუთარი ნებით არ აღმოჩენილან. საქართველოს ხელისუფლებამ მათ სხვა
გზა არ დაუტოვა. მმართველმა გუნდმა სახელისუფლო მედიებში დასაქმებულ
მუშაკებს (მუშაკებს, რადგან რთულია, მხოლოდ პროპაგანდით დაკავებულ
ადამიანებს ჟურნალისტები უწოდო) უთხრა, არ შეასრულებთ დაკვეთას და
დაკარგავთ სამსახურს. მისი კონტროლის გარეთ მყოფ ჟურნალისტებს კი - არ
გავაკეთებ კომენტარს, არ დაგელაპარაკები, თუკი ისე არ მოიქცევი,
როგორც მე მსურს. ამიტომ როგორც არ უნდა გვინდოდეს, სხვაგანაც ვეძებოთ
დამნაშავეები მაგალითად, ოპოზიციური პარტიების ფლანგზე თუ თავად
ჟურნალისტებში, ამ ანტიჟურნალისტიკას ერთადერთი დამნაშავე ჰყავდა და
დღესაც ჰყავს - საქართველოს მმართველი პარტია. მიუხედავად
იმისა, რომ ტენდენცია წინა ხელისუფლების პირობებში დაიწყო,
"ქართულმა ოცნებამ" ის საბოლოოდ, სისრულეში მოიყვანა. ბიძინა
ივანიშვილის პარტიამ ჟურნალისტებს პროფესია წაართვა. მათი ერთი ნაწილი
რუსული ყაიდის პროპაგანდისტებად აქცია, მეორე ნაწილი კი -
პოლიტიკოსებად თუ აქტივისტებად.
„უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ რუსული კანონის
საწინააღმდეგო აქციების გაშუქებისას “პუბლიკას“, “ტაბულას“, “აპრილის“
ჟურნალისტებსა და დამოუკიდებელ აზერბაიჯანელ ჟურნალისტს შსს-ს
წარმომადგენლები ფიზიკურად გაუსწორდნენ. ჟურნალისტურ საქმიანობაში
ხელი შეეშალა OC Media-ს დამფუძნებელს, მარიამ ნიკურაძესაც.
სპეციალურმა საგამოძიებო სამსახურმა ჟურნალისტები სისხლის სამართლის
კოდექსის 333-ე მუხლის მე-3 ნაწილის „ბ“ ქვეპუნქტით მიმდინარე
გამოძიების ფარგლებში გამოკითხა, რაც სამართალდამცველების მხრიდან
სამსახურებრივი უფლებამოსილების ძალადობით შესაძლო გადამეტებას
გულისხმობს.
16 აპრილს აქციაზე შსს-ს წარმომადგენლებმა სცემეს დამოუკიდებელ
აზერბაიჯანელ ჟურნალისტს, ნურლან გაჰრამანლისაც. როგორც ის
X(Twitter)-ზე წერს, მათ იცოდნენ, რომ ჟურნალისტი იყო.
გაჰრამანლი CPJ-სთან იხსენებს, რომ მას ტელეფონი წაართვეს და
სამართალდამცველებმა ალყაში მოაქციეს. ჟურნალისტმა ცემის შედეგად
ფიზიკური დაზიანება სახეზე მიიღო. როგორ იხსნებენ ჟურნალისტები
მომხდარს და რას ელოდებიან მიმდინარე გამოძიებისგან, ნახეთ
„მედიაჩეკერის“ ვიდეოში.