ბიოგრაფია - მარგარეტ ფიულერი
05.04.2017
სარა მარგარეტ ფულერ ოსოლი - XIX საუკუნის ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილი ამერიკელი ჟურნალისტი, კრიტიკოსი და ქალთა უფლებების აქტივისტი. იყო პირველი ქალი კორესპონდენტი, რომელიც იმდროინდელ პრესაში ომისა და საზღვარგარეთის საკითხებს აშუქებდა. მისი წიგნი „ქალი მეცხრამეტე საუკუნეში“ კი პირველ სერიოზულ ამერიკულ ფემინისტურ ნამუშევრად მიიჩნევა.

ბავშვობა მან მასაჩუსეტში, კემბრიჯპორტში გაატარა, ოჯახთან ერთად. გოგონას დაბადებით (1810 წელი) იმედგაცრუებულმა მამამ, რომელიც მასაჩუსეტში საკმაოდ პატივსაცემი იურისტი და პოლიტიკოსი გახლდათ, გადაწყვიტა რომ გოგონას განათლებისთვის დიდი ძალისხმევა გაეღო. მარგარეტმა საკმაოდ კარგი განათლება მიიღო, ჯერ გროტონის გოგონათა სკოლაში, შემდგომ, 20 წლამდე კი, მას პირადად ასწავლიდა ელაიზა ფარერი, ცნობილი პროფესორის ჯონ ფარერის ცოლი და ეტიკეტის შესახებ არაერთი წიგნის ავტორი. ჯერ კიდევ 23 წლის ასაკში, მარგარეტმა North American Review-ში ისტორიკოს ჯორჯ ბანკროფტის საპასუხო კრიტიკული წერილი გამოაქვეყნა. 1835 წელს კი მისი პირველი ლიტერატურული კრიტიკა გამოქვეყნდა Western Messenger-ში. 30 წლის ასაკში მარგარეტი უკვე ითვლებოდა ყველაზე განათლებულ ადამიანად მის გარემოცვაში. მამის გარდაცვალების შემდეგ, უსახსრობის გამო, ევროპაში მოგზაურობა ვერ მოახერხა და იძულებული გახდა, აეღო პასუხისმგებლობა ოჯახის რჩენაზე. დაიწყო პედაგოგიური საქმიანობა სხვადასხვა სასწავლო დაწესებულებაში. 1834 წელს კი მისი წერილების გამოქვეყნება დაიწყო „North American Review”-მ, თუმცა სხვადასხვა პრობლემის გამო, მარგარეტს მოუწია დროებით შეეწყვიტა სამწერლო კარიერაზე ფიქრი.

1839 წელს, ტრანსცენდენტალისტი პოეტისა და ამავე მოძრაობის ერთ-ერთი ლიფერისგან, რალფ ვალდო ემერსონისაგან მარგარეტ ფულერმა მიიღო მოწვევა გამხდარიყო ჟურნალ “Te Dail”-ის რედაქტორი. 1840 წლიდან ის შეუდგა უკვე საგამომცემლო საქმიანობას. მან გაზეთი 1844 წელს დატოვა ჯანმრთელობის პრობლემების გამო (თუმცა გსათვალისწინებელია ისიც, რომ მას იმედები გაუცრუვდა, სამუშაოსთან დაკავშირებით).

1940-იანი წლების დასაწყისში ფიულერმა სახელი გაითქვა თავისი ცნობილი „საუბრებითაც“ - დისკუსიათა ციკლით, რომელშიც იმდროინდელი ინტელექტუალური წრის წარმომადგენელთა უმეტესობა მონაწილეობდა.

იმავე წლის შემოდგომაზე, მარგარეტმა დაიწყო მუშაობა ჰორაცი გრილის “New York Tribune”-ში ლიტერატურის კრიტიკოსად. ის გახდა პირველი სრულ განაკვეთზე მომუშავე ქალი მიმომხილველი ჟურნალისტიკის ისტორიაში. გარდა ადგილობრივი მწერლებისა ის წერდა უცხოელი ავტორების, სხვდასხვა ლექციისა და გამოფენის შესახებ.

1846 წელს მარგარეტი ევროპაში, კერძოდ კი ინგლისსა და იტალიაში, გაზეთის დავალებით სამოგზაუროდ გაემგზავრა და გახდა გამოცემის პირველი ქალი საერთაშორისო რეპორტიორი. ინგლისში ყოფნისას, მას მოუწია ემუშავა არაერთ მნიშვნელოვან პოლიტიკოსთან და მწერალთან. აქ შეხვდა ის იტალიის გაერთიანებითვის მებრძოლ ჯუზეპე მაზინის, რომლის გარემოცვაშიც მარგარეტმა გაიცნო მომავალი პარტნიორი ჯოვანი ანჯელო ოსოლი. ოსოლისთან ერთად ის იტალიაში, ფლორენციაში გადავიდა საცხოვრებლად და მასთან ერთად უჭერდა მხარს ჯუზეპე მაზინის ბრძოლას იტალიის გასაერთიანებლად და ე.წ. 1444-49 წლების რევოლუციაში.

ევროპაში ყოფნა მას დაეხმარა უკეთ გაცნობოდა ადგილობრივი ფემინისტების იდეებს და თანხმობაში მოეყვანა ის ამერიკულ რეალობასთან. მანამდე, 1945 წელს გამოქვეყნებული წიგნის „ქალი მეცხრამეტე საუკუნეში“ დამსახურებით, ფიულერი უკვე მიიჩნეოდა ყველაზე გავლენიან ფემინისტ ჟურნალისტად და მწერლად. თუმცა მის წიგნს კრიტიკოსიც ბევრი ჰყავდა და ბრალს დებდნენ რომ ის აქტივისტზე მეტად, მოსაუბრე იყო.

1850 წელს ის და მისი ქმარ-შვილი გემ „ელიზაბეტიით“ უკან აშშ-ში გამოემგზავრნენ. გზაში დაღუპული კაპიტნის, გამოუცდელი თანაშემწის გამო, გემი „ელიზაბეტი“ აფეთქდა, ცეცხლოვან კუნძულთან, ნიუ-იორკიდან 100 მეტრის მოშორებით. აფეთქების შედეგად, მარგარეტი და მისი ქმარი დაიღუპნენ, მათი ნეშთიც კი ვერ იპოვეს. გარკვეული დროის შემდეგმ მხოლოდ ანჯელინოს (მარგარეტის შვილი) სხეული გამორიყა წყალმა. აფეთქების დროს დაიკარგა და დაიწვა მარგარეტის ნაწერების დიდი ნაწილიც.


თეგები : ბიოგრაფია;
ავტორი : ლაშა ქავთარაძე;
კომენტარი, რომელიც შეიცავს უხამსობას, დისკრედიტაციას, შეურაცხყოფას, ძალადობისკენ მოწოდებას, სიძულვილის ენას, კომერციული ხასიათის რეკლამას, წაიშლება საიტის ადმინისტრაციის მიერ

ასევე იხილეთ