როგორ იქცევა დასავლური მედია, როდესაც საჩუქრებს სთავაზობენ
20.06.2018

ჟურნალისტების, როგორც საზოგადოებრივ აზრზე დიდი გავლენის მქონე ადამიანების კეთილგანწყობის მოსაპოვებლად სხვადასხვა ინდივიდები, პოლიტიკოსები თუ კომერციული ორგანიზაციები, მთელს მსოფლიოში უამრავ დროს, ენერგიასა და ფულს ხარჯავენ. ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილი მეთოდი რეპორტიორებისთვის საჩუქრის ჩუქებაა.

მაშინ, როდესაც საქართველოში განსაკუთრებით სადღესასწაულო დღეებში, სოციალური ქსელი ივსება ჟურნალისტებისთვის გაგზავნილი საჩურებით და საზოგადოებრივი მაუწყებელიც მმართველი პარტიის ხელმძღვანელის, ყოფილი პრემიერ მინისტრის ოჯახისგან საჩუქრად იღებს 350 ათას ლარამდე ღირებულების ტექნიკას, დასავლური მედიის სარედაქციო პოლიტიკა საჩუქრების მიმართ მკაცრი და ხისტია.


შტატში მყოფმა თანამშრომლებმა არ უნდა აიღონ საჩუქრები, ბილეთები, ფასდაკლებები, კომპენსაცია ან სხვა სახის წახალისება არც ერთი ინდივიდისა თუ ორგანიზაციისგან, რომელთა საქმიანობა The  New York Times-ს გაუშუქებია, ან მომავალში გააშუქებს (გამონაკლისი შემთხვევების გარდა, როცა ნივთის ღირებულება არ აღემატება 25 დოლარს. მაგალითად, ჭიქა ან კეპი კომპანიის ლოგოთი). საჩუქრები უნდა დაუბრუნდეს გამომგზავნს თავაზიანი ახსნა-განმარტებით.

შტატიან თანამშრომლებს  უფლება აქვთ აიღონ მხოლოდ ის საჩუქრები და ისარგებლონ იმ ფასდაკლებებით, რაც ხელმისაწვდომია ფართო საზოგადოებისთვის.

The  New York Times-ს  მსგავსი სიტუაციებისთვის შესაბამისი წერილის ნიმუშიც აქვს შემუშავებული.

საჩუქარზე უარის წერილის ნიმუში
 

ძვირფასო XXXXXXXXX,

თვენი საჩუქარი სასიამოვნო სიურპრიზი იყო. ვაფასებ, რომ ჩემზე ფიქრობთ.

მაგრამ საჩუქარი უხერხულ სიტუაციაში მაყენებს. The New York Times უკრძალავს საკუთარ რეპორტიორებსა და რედაქტორებს ნებისმიერი ფასიანი ნივთის აღებას ადამიანებისგან თუ ჯგუფებისგან, რომელთაც აშუქებენ. გაზეთს არ სურს გარისკოს და გააჩინოს აღქმა, თითქოს ის კონკრეტული საკითხის გაშუქებისას ზედმიწევნით დააკვირდება დეტალებს, რადგან დაინტერესებულმა მხარეებმა წინასწარ დააფასეს მისი ძალისხმევა.

ასე რომ, უკან უნდა დაგიბრუნოთ საჩუქარი მადლობასთან ერთად. იმედი მაქვს, გაიგებთ ჩვენს პოზიციას და მადლობას გიხდით მზრუნველობისთვის.

პატივისცემით,


ჩვენ არ ვიღებთ საჩუქრებს ახალი ამბების წყაროებისგან. არ ვთანხმდებით უფასო მოგზაურობებს. არსებობს ამ წესის მხოლოდ რამდენიმე და ძალიან ნათელი გამონაკლისი - საკვებზე დაპატიჟება, მაგალითად, შესაძლებელია პერიოდულად, როცა მას არ აქვს განმეორებითი ხასიათი წინასწარ განსაზღვრული მიზნით. აკრძალულია უფასო მოსაწვევების აღება ნებისმიერ ღონისძიებაზე, რომელიც საზოგადოებისთვის უფასო არაა. ერთადერთი გამონაკლისია უფასო ადგილები, რომლებიც არ იყიდება, როგორიცაა პრესისთვის გამოყოფილი სივრცე, ან/და ბილეთები კრიტიკოსების შეფასებისთვის.


გუნდის წევრებმა არ უნდა გამოიყენონ საკუთარი პოზიცია თავიანთთვის, ან სხვებისთვის შეღავათების მისაღებად.

  1. კომპანია The Guardian News and Media არ დაუშვებს, რომ საჩუქრებმა დააკნინოს სიზუსტე, სამართლიანობა და დამოუკიდებლობა. სარედაქციო კეთილგანწყობის მოპოვების ნებისმიერი მცდელობა საჩუქრების შემოთავაზებით უნდა ეცნობოს რედაქტორს.

  2. ჩვენ ცხადად უნდა მივუთითოთ, როცა ჟურნალისტის ტრანსპორტირებისა თუ განთავსების ხარჯებს ფარავს ავიაკომპანია, სასტუმრო ან სხვა.

  3. სამოგზაურო მასალებზე მუშაობის გარკვეული შემთხვევების გარდა, ჟურნალისტის პარტნიორის, ოჯახის წევრის ან მეგობრის მოგზაურობის ხარჯებს ფარავს ჟურნალისტი, ან თანმხლები პირი.

  4. მასალაზე მუშაობისას თანამშრომლები თავისუფალნი უნდა იყვნენ კომერციული გავლენებისგან, მათ შორის რეკლამის დამკვეთთა ინტერესების გავლენებისგან.

  5. საჩუქრები, რომელთა ღირებულება აჭარბებს 50 ფუნტ სტერლინგს, თავაზიანად უნდა დაუბრუნდეს გამომგზავნს, ან გადაეცეს ქველმოქმედებას.

 

 

საჩუქრები და გართობა


თომსონ როიტერსის ქცევის კოდექსი ჟურნალისტებს ახსნებს, რომ მათ უარი უნდა თქვან ახალი ამბების წყაროსგან შეთავაზებულ ნებისმიერ საჩუქარზე, უფასო სერვისსა თუ შეღავათებზე. ზოგიერთ საზოგადოებაში განსაკუთრებულ შემთხვევებში, მაგალითად რელიგიურ დღესასწაულებზე საჩუქრის მიღება და ჩუქება ტრადიციის ნაწილია. ასეთ დროს საჩუქარზე უარის თქმა შესაძლოა გამომგზავნისთვის შეურაცხმყოფელი აღმოჩნდეს, რის გამოც ჟურნალისტი კარგად უნდა დაფიქრდეს და ადგილობრივი კულტურისა და ტრადიციების შესაბამისი გადაწყვეტილება მიიღოს. გადაწყვეტილების მიღებისთვის მნიშვნელოვანია საჩუქრის ღირებულება - დასაშვებია ტრადიციული საჩუქრის აღება, რომლის ღირებულება სიმბოლურია. სხვა შემთხვევაში ჟურნალისტმა უარი უნდა თქვას საჩუქარზე და აუხსნას გამომგზავნს ჩვენი წესები. თუ ღირებულ საჩუქარზე უარის თქმა შეუძლებელია, ის უნდა გადაეცეს ჟურნალისტის მენეჯერს შესაბამისი ქველმოქმედებისთვის გადასაცემად. ახალი ამბის შეგროვების პროცესში ჟურნალისტებს ხშირად პატიჟებენ საუზმეზე, ლანჩსა თუ ვახშამზე. ასეთ სტუმართმოყვარე ჟესტებზე თანხმობა მხოლოდ იმ შემთხვევაშია დასაშვები, თუ ეს წყაროს მიმართ ვალდებულების აღებად არ აღიქმება.


BBC-ის თანამშრომლები არცერთ შემთხვევაში არ უნდა დასთანხმდნენ პერსონალურ შეღავათებს. სტუმართმოყვარეობის ნებისმიერი აქტი უცხო ინდივიდებისგან თუ კომპანიებისგან კარგად უნდა შეფასდეს, რათა არ დაზიანდეს BBC-ის სამართლიანობა და მიუკერძოებლობა.

ადამიანები არ უნდა დათანხმდნენ შეღავათებს საკუთარი თავისთვის, ოჯახისა თუ ახლოებლებისთვის იმ ორგანიზაციებისა თუ ადამიანებისგან, რომელთან ურთიერთობაც BBC-ის სახელით აქვთ. მიუღებელი შეღავათი შეიძლება იყოს ფასდაკლებები, სერვისები, ფული, სესხები და სხვა. შეთავაზების დროს BBC-ის თითოეულმა თანამშრომელმა კონსულტაცია თავისი დეპარტამენტის ხელმძღვანელთან უნდა გაიაროს.


თეგები : ინტერესთა კონფლიქტი ;
ავტორი : თორნიკე მანდარია;
კომენტარი, რომელიც შეიცავს უხამსობას, დისკრედიტაციას, შეურაცხყოფას, ძალადობისკენ მოწოდებას, სიძულვილის ენას, კომერციული ხასიათის რეკლამას, წაიშლება საიტის ადმინისტრაციის მიერ

ასევე იხილეთ