საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია მოუწოდებს სამართალდამცავ ორგანოებს, უზრუნველყონ მედიის წარმომადგენლების უსაფრთხოება საარჩევნო უბნებზე და დაიცვან ისინი თავდასხმისა და უკანონო ხელშეშლებისგან.

ქარტიის ეს განცხადება მოჰყვა ჟურნალისტებზე თავდასხმისა და ხელშეშლის რამდენიმე ფაქტს, რომელიც სხვადასხვა საარჩევნო უბანზე მოხდა.

უფრო კონკრეტულად, თბილისში, გლდანის 79-ე საარჩევნო უბანზე, სადაც ხმაური და დაპირისპირება იყო, ონლაინგამოცემა "პუბლიკისა" და "TV პირველის" ჟურნალისტები დაშავდნენ.

"პუბლიკას" ინფორმაციით, მათ ჟურნალისტს, მინდია გაბაიძეს, რომელიც ინიციდენტს იღებდა, ფიზიკურად გაუსწორდნენ და ტელეფონი დაუმტვრიეს. ჟურნალისტი იღებდა მოქალაქეს, რომელიც იგინებოდა და აგრესიულად, შეურაცხმყოფელი სიტყვებით მიმართავდა ჟურნალისტებს. ამ ფაქტის გადაღების დროს აგრესიულად განწყობილმა პირმს ჟურნალისტს ფეხი დაარტყა.

ამავე უბანზე ფიზიკური დაზიანება მიიღო ტელეკომპანია „პირველის“ ჟურნალისტმა ანა ახალაიამ. მისი თქმით, სავარაუდოდ, დაპირისპირების დროს სახეში კამერა მოხვდა. ამავე ტელეკომპანიის ინფორმაციით, მათ წარმომადგენლებს პროფესიული მოვალეობის შესრულებაში ხელს უშლიან სამგორის ოლქშიც.

პროფესიული მოვალეობის შესრულებისას On.ge-ს ჟურნალისტს მუშაობაში ხელი შეუშალა ევროპული საქართველოს წარმომადგენელმა. შემთხვევა მარნეულში, სოფელ აზიზ ქენდიში, #14 უბანზე მოხდა. გამოცემის ინფორმაციით, ჟურნალისტი დარინა ქამადაძე უბანზე ფოტოების გადასაღებად შევიდა, რეგისტრაციის დროს კი შენიშნა ადამიანი, რომელიც საეჭვოდ მოეჩვენა და ჰკითხა, რომელ ორგანიზაციას წარმოადგენდა. ჟურნალისტი აღნიშნავს, რომ ამ პირმა ჯერ ცესკოს მიერ გაცემულ დამკვირვებლის მოწმობაზე მიუთითა, რომელიც ქურთუკის ქვეშ ჰქონდა, შემდეგ კი აჩვენა, რომ შეიარაღებულია. დარინა ქამადაძის თქმით, კითხვაზე, რატომ გადაადგილდება უბანზე იარაღით, კაცმა უპასუხა, რომ ეს მისი იარაღია. მას შემდეგ, რაც On.ge-ს წარმომადგენელმა კამერა ჩართო, კაცმა იარაღი დამალა და ჟურნალისტს კამერაზე ხელი დაარტყა.

თბილისში, გლდანის 79-ე საარჩევნო უბანზე, სადაც ხმაური და დაპირისპირება იყო, ონლაინგამოცემა "პუბლიკისა" და "TV პირველის" ჟურნალისტები დაშავდნენ.

"პუბლიკას" ინფორმაციით, მათ ჟურნალისტს, მინდია გაბაიძეს, რომელიც ინიციდენტს იღებდა, ფიზიკურად გაუსწორდნენ და ტელეფონი დაუმტვრიეს. როგორც გამოცემა წერს, ჟურნალისტი იღებდა მოქალაქეს, რომელიც იგინებოდა და აგრესიულად, შეურაცხმყოფელი სიტყვებით მიმართავდა ჟურნალისტებს. ამ ფაქტის გადაღების დროს აგრესიულად განწყობილმა პირმს ჟურნალისტს ფეხი დაარტყა.

გარდა ფიზიკური დაზიანებისა, ჟურნალისტს დაუვარდა ტელეფონი და დაზიანდა. გამოცემის ინფორმაციით, მიდია გაბაძე პოლიციამ გამოკითხვაზე გადაიყვანა.

ამავე უბანზე, იგივე ინციდენტის გადაღებისას, დაზიანება მიიღო "TV პირველის" ჟურნალისტმა ანა ახალაიამ. მისი თქმით, მას, სავარაუდოდ, დაპირისპირების დროს სახეში კამერა მოხვდა.

"მკვეთრად გაიზარდა პროსახელისუფლებო ტელევიზიების მიერ ოპოზიციის ნეგატიურად გაშუქების და დისკრედიტაციის ფაქტები, ისევე, როგორც ხელისუფლების მიმართ კრიტიკულად განწყობილმა ტელევიზიებმა გაზარდეს ნეგატიური ტონი მმართველი პარტიისა და მთავრობის მიმართ”, - წინასაარჩევნო მონიტორინგის მეორე შუალედური შედეგები აჩვენებს, რომ მონიტორინგის პირველ საანგარიშო პერიოდთან შედარებით, სატელევიზიო ახალ ამბებში პოლარიზების პროცესი კიდევ უფრო გაღრმავდა.

ანგარიშში, რომელიც დღეს, 29 ოქტომბერს გამოქვეყნდა, ნათქვამია, რომ წინა პერიოდთან შედარებით, სატელევიზიო ახალ ამბებში ეთიკური დარღვევის ფაქტებიც გაზრდილია. გარდა ამისა, წინა პერიოდის მსგავსად, თითქმის ყველა არხზე პრობლემად რჩება სიღრმისეული, მოკვლევითი სიუჟეტების სიმცირე, რაც ამომრჩეველს ინფორმირებული არჩევანის გაკეთებაში დაეხმარება.

12 ტელევიზიის მთავარ საინფორმაციო გამოშვებებზე დაკვირვებამ აჩვენა, რომ პარტიებს შორის ყველაზე მეტი დრო „ქართულ ოცნებას“ დაეთმო, რომელიც ყველაზე დადებითად POSTV“-ზე გაშუქდა (51 %), ყველაზე უარყოფითად კი „მთავარი არხის“ ეთერში (70%). ასევე, „იმედის“ ეთერში პოზიტიური იყო მთავრობისთვის დათმობილი დროის 50 %.

დროის თვალსაზრისით, „ქართულ ოცნებას“ შემდეგ, ყველაზე მეტი დრო „ნაციონალური მოძრაობასა“ და „ევროპული საქართველოს“ დაეთმო . „ნაციონალური მოძრაობა“ ყველაზე დადებითად გაშუქდა „მთავარი არხის“ ეთერში, დათმობილი დროის 19 % პოზიტიური იყო. „ევროპულ საქართველოს“ კი ყველზე მეტი დრო „ფორმულამ“ დაეთმო და ყველაზე პოზიტიურადაც ,, ფორმულაზე” გაშუქდა - დადებითი ტონის მაჩვენებელმა 5 %-ზე ოდნავ მეტი შეადგინა.

ორივე პარტია ყველაზე უარყოფითად ტელეკომპანია „ობიექტივის“ ეთერში გაშუქდა - „ნაციონალური მოძრაობა“ 97%-ით, „ევროპული საქართველო“ კი - 87 %.

ძირითადი მიგნებები:

• პარტიებს შორის ყველაზე მეტი დრო „ქართულ ოცნებას“ დაეთმო. მას მოსდევს „ნაციონალური მოძრაობა“ და „ევროპული საქართველო.“
• „ქართული ოცნება“ ყველაზე დადებითად „POSTV“-ზე გაშუქდა (51 %)
• „მთავარ არხზე“ „ქართული ოცნების“ გაშუქების უარყოფითი ტონი ყველაზე მეტი 70 % იყო. კრიტიკული სიუჟეტები ,,ქართული ოცნების“ მიმართ ყველაზე ხშირად ამ არხის ეთერში გადის.
• „ნაციონალური მოძრაობა“ ყველაზე დადებითად გაშუქდა „მთავარი არხის“ ეთერში, დათმობილი დროის 19 % პოზიტიური იყო. ეს პარტია ყველაზე უარყოფითად „ობიექტივმა“ გააშუქა 97 %.
• „ევროპულ საქართველოს“ ყველზე მეტი დრო „ფორმულას“ ეთერში დაეთმო. ყველაზე პოზიტიურადაც „ფორმულაზე” გაშუქდა და დათმობილი დროის 5 %-ზე ოდნავ მეტი შეადგინა. ევროპული საქართველო “ყველაზე უარყოფითად (87 %) „ობიექტივის“ ეთერში გაშუქდა.
• პარტიას „ლელო საქართველოსთვის“ ყველზე მეტი დრო „ფორმულას“ ეთერში დაეთმო. დადებითმა გაშუქებამ დათმობილი დროის 5% -მდე შეადგინა. ყველაზე პოზიტიური გაშუქება პარტიას ჰქონდა „აჭარის საზოგადოებრივ მაუწყებელზე“ (29 %).
• „იმედის“ ეთერში პოზიტიური იყო მთავრობისთვის დათმობილი დროის 50 %.
• მიხეილ სააკაშვილს ყველაზე მეტი დრო „მთავარმა არხმა“ დაუთმო. ყველაზე დადებითად მიხეილ სააკაშვილი "მთავარი არხის” ეთერში გაშუქდა, დათმობილი დროსი 29 % პოზიტიური იყო.
• მიხეილ სააკაშვილი ყველაზე უარყოფითად POSTV-ზე გაშუქდა, მისთვის დათმობილი დროის 83% ნეგატიური იყო .
• ხელისუფლებისადმი ყველაზე კრიტიკული ტონი აქვს „ფორმულას“. მისთვის დათმობილი დროის 73 % უარყოფითი იყო.
• წინა წლების მსგავსად ობიექტივი ერთადერთი არხია, რომელიც კვლავ დიდ დროს უთმობს „პატრიოტთა ალიანსის“ გაშუქებას „პატრიოტთა ალიანსის“ ყველაზე მეტი დრო ,,ობიექტივზე“ დაეთმო და მისთვის დათმობილი დროის 51 % დადებითი იყო.
• მონიტორინგის წინა პერიოდის მსგავსად, თითქმის ყველა არხზე პრობლემად რჩება სიმცირე სიღრმისეული, მოკვლევითი სიუჟეტების, რომლებიც დაკავშირებული იქნება საარჩევნო თემატიკასთან და ამომრჩეველს მეტად დაეხმარება ინფორმირებული არჩევანის გაკეთებაში.
• წინა პერიოდთან შედარებით შეიმჩნევა ეთიკური დარღვევების ფაქტების მატება.
• მონიტორინგის პირველ საანგარიშო პერიოდთან შედარებით სატელევიზიო ახალ ამბებში პოლარიზების პროცესი კიდევ უფრო გაღრმავდა. მკვეთრად გაიზარდა პროსახელისუფლებო ტელევიზიების მიერ ოპოზიციის ნეგატიურად გაშუქების და დისკრედიტაციის ფაქტები, ისევე, როგორც ხელისუფლების მიმართ კრიტიკულად საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია საქართველოს 2020 წლის საპარლამენტო არჩევნების მედიაში გაშუქების კვლევა სატელევიზიო ახალი ამბები 5 განწყობილმა ტელევიზიებმა გაზარდეს ნეგატიური ტონი მმართველი პარტიის და მთავრობის მიმართ.
• წინა სამონიტორნგო პერიოდთან შედარებით თითქმის არ გვხვდება გენდერული სტერეოტიპებისა და გენდერული ნიშნით დისკრიმინაციის შემცველი განცხადებების უკომენტაროდ გაშუქება.
• მონიტორინგის წინა პერიოდის მსაგავსად, საინფორმაციო გამოშვებებში ისევ დაფიქსირდა ქსენოფობიური შინაარსის შემცველი მასალების ტირაჟირება 

მონიტორინგის შესახებ:

საქართველოს 2020 წლის საპარლამენტო არჩევნების მედიაში გაშუქების კვლევის შუალედური შედეგები დღეს 29 ოქტომბერს გამოქვეყნდა. ანგარიში მოიცავს 1 სექტემბრიდან 15 ოქტომბრის ჩათვლით პერიოდს.

მონიტორები 12 სატელევიზო არხს აკვირდებოდნენ: პირველი არხი, აჭარის საზოგადოებრივი მაუწყებელი, ტელეკომპანია მთავარი, რუსთავი 2, იმედი, ფორმულა, ტვ პირველი, მაესტრო, ობიექტივი, კავკასია, პალიტრა ტვ, პოსტ ტვ.

მთავარი სატელევიზიო საინფორმაციო გამოშვებების წინასაარჩევნო მედია მონიტორინგი რაოდენობრივ და თვისებრივ კომპონენტებს მოიცავს. რაოდენობრივში შედის სუბიექტებისთვის დათმობილი დრო, პირდაპირი და ირიბი საუბარი და გაშუქების ტონი. თვისებრივი მონიტორინგის კომპონენტები კი არის ბალანსი, სიზუსტე, ფაქტებზე დაფუძნებული გაშუქება, კადრებით და მუსიკით მანიპულირება.

წინასაარჩევნო მედიამონიტორინგი 15 ივნისს დაიწყო. პირველი შუალედური ანგარიში კი 24 სექტემბერს გამოქვეყნდა.

ტელეკომპანია "ფორმულას" ინფორმაციით, სამტრედიაში "ქართული ოცნების" ოფისთან მათ გადამღებ ჯგუფს სიტყვიერი და ფიზიკური შეურაცხყოფა მიაყენეს. მაუწყებლის განცხადებით, აგრესიული თავდასხმა ჟურნალისტებზე მას შემდეგ მოხდა, რაც მათ ოფისთან შეკრებილ ათეულობით ადამიანს ჰკითხეს, რა ხდებოდა შენობის შიგნით.

"მანამდე "ქართული ოცნების" ოფისთან შეკრებილები შენობაში ცალ-ცალკე შედიოდნენ და რჩებოდა შთაბეჭდილება, რომ თითქოს, იქ რაღაცას არიგებდნენ. ჟურნალისტებმა ოფისის ხელმძღვანელებთან შეხვედრა მოითხოვეს, თუმცა ისინი შენობასთან მყოფმა პირებმა არ შეუშვეს - რამდენიმე იქ მყოფმა, მათ შორის, სამტრედიის მერიის თანამშრომელმა "ფორმულას" ოპერატორს სცემა ზურგში და ფეხებში, რათა სიტუაციის გადაღება ვერ მოეხერხებინა", - ვკითხულობთ "ფორმულას" მიერ გავრცელებულ ინფორმაციაში. 

დღეს, 29 ოქტომბერს, არჩევნებამდე ორი დღით ადრე, ეს არის ჟურნალისტების მუშაობის ხელშეშლის მეორე შემთხვევა. დილით ტელეკომპანია "მთავარი არხის" იმერეთის ბიუროს რეპორტიორს ირაკლი ვაჩიბერაძეს უცნობმა პირებმა ტელევიზიის კუთვნილი ჩართვის აპარატი და კამერა გასტაცეს. 

ასევე, დღესვე,  “ქართული ოცნების” ოფისში გამართულ ბრიფინგზე პარტიის აღმასრულებელმა მდივანმა ირაკლი კობახიძემ განაცხადა, რომ არჩევნების დღეს ოპოზიცია საარჩევნო უბნებზე არეულობის მოწყობას გეგმავს, დამადასტურებლად კი ჟურნალისტსა და ოპოზიციის წარმომადგენელს შორის სატელეფონო საუბარი დაასახელა. ჟურნალისტმა ნატო გოგელიამ, რომელსაც კობახიძე ახსენებდა, თქვა, რომ ეს არის ფაქტობრივად დადასტურება, რომ მას უსმენენ, რადგან საუბარი მასა და ოპოზიციონერს შორის ნამდვილად შედგა.

ამ უკანასკნელ შემთხვევას, გამოეხმაურა საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია და განაცხადა, რომ: "გმობს მოქალაქეების, და მათ შორის ჟურნალისტთა უკანონო მოსმენებისა და თვალთვალის პრაქტიკას. ეს ეწინააღმდეგება საზოგადოებრივი დემოკრატიული განვითარების პრინციპებსა და ლიბერალურ ღირებულებებს".

კოალიცია "მედიის ადვოკატირებისთვის" წევრმა ორგანიზაციებმა კი მოუწოდეს მმართველ პარტიას განმარტოს ჟურნალისტის სავარაუდო მოსმენასთან დაკავშირებული საკითხები. ასევე, მიმართავს სამართალდამცავ ორგანოებს დაიცვან ჟურნალისტების უსაფრთხოება და უზრუნველყონ ჟურნალისტურ საქმიანობაში ჩარევისა და ჟურნალისტებზე თავდასხმის ფაქტების დაუყოვნებლივი გამოძიება.

დღეს, 29 ოქტომბერს OC Media-ზე კიბერთავდასხმა განხორციელდა. გამოცემის მენეჯმენტი მომხდარს ყარაბაღის ომის გაშუქებას უკავშირებს.

“ჩვენ ყოველთვის ვცდილობთ, რომ ობიექტურად გავაშუქოთ და ზუსტად წარმოვაჩინოთ ორივე მხარის პოზიციები და მოქმედებები. ეს კი ყოველთვის პოპულარული არ არის”, - ამბობს OC Media-სთან გამოცემის ინგლისურენოვანი სამსახურის მთავარი რედაქტორი რობინ ფაბრო.

OC Media-ზე კიბერთავდასხმა ამ თვეში მეორედ განხორციელდა. გამოცემის თანადამფუძნებელი და მენეჯერი მარიამ ნიკურაძე ამბობს, რომ ამჟამად პრობლემა აღმოფხვრილია, სამართალდამცავი უწყებებისთვის ჯერჯერობით არ მიუმართავთ, თუმცა აპირებენ.

“კიბერშეტევა ბოლო ერთი თვის განმავლობაში ორჯერ მოხდა, პირველად 5 ოქტომბერს და მეორედ - დღეს. ჩვენ ვუკავშირებთ ომის გაშუქებას. დავადასტურეთ IT ჯგუფის საშუალებით, რომ ეს იყო კიბერშეტევა. საიდან მოხდა, ეს ჯერ ვერ დავადგინეთ. ამ ეტაპზე აღმოვფხვერით ეს პრობლემა”, - ამბობს მარიამ ნიკურაძე.

OC Media ჩრდილო და სამხრეთ კავკასიის ახალ ამბებსა და უნიკალურ ისტორიებს იქაური პრობლემების, ხალხისა და კონფლიქტების სიღრმისეული ანალიზით აშუქებს.

კოალიცია „მედიის ადვოკატირებისათვის“ მოუწოდებს მმართველ პარტიას განმარტოს ჟურნალისტის სავარაუდო მოსმენასთან დაკავშირებული საკითხები. ასევე, მიმართავს სამართალდამცავ ორგანოებს დაიცვან ჟურნალისტების უსაფრთხოება და უზრუნველყონ ჟურნალისტურ საქმიანობაში ჩარევისა და ჟურნალისტებზე თავდასხმის ფაქტების დაუყოვნებლივი გამოძიება.

დღეს, „ქართული ოცნების“ ოფისში გამართულ ბრიფინგზე, მმართველი პარტიის აღმასრულებელმა მდივანმა და საარჩევნო შტაბის ხელმძღვანელმა ირაკლი კობახიძემ „ოპოზიციის მიერ დაგეგმილ პროვოკაციებზე“ ისაუბრა“. ამავე ბრიფინგზე მან განაცხადა, რომ გუშინ „ტვ პირველის“ ჟურნალისტ ნატო გოგელიას და ენმ-ის ადგილობრივ ლიდერს ბესო ქათამაძეს შორის (სატელეფონო) საუბარი შედგა და საზოგადოებას გააცნო საუბრის დეტალები.

დღესვე, ტელეკომპანია "მთავარის" ჟურნალისტმა ირაკლი ვაჩიბერაძემ სოციალურ ქსელში დაწერა, რომ უცნობმა პირებმა ჩართვის აპარატი და კამერა გასტაცეს. ამ დროისათვის აპარატურა აღმოჩენილია, თუმცა კვლავაც უცნობია თავდამსხმელის ვინაობა.

„როგორც სავარაუდოდ ფარული მოსმენა, ისე მოსმენის დეტალების გასაჯაროება პოლიტიკური ტრიბუნის გამოყენებით არ შეესაბამება დემოკრატიულ სტანდარტს, ხელისუფლება ვალდებულია დაიცვას ჟურნალისტები თავდასხმებისა და არასათანადო მოპყრობისაგან. მაღალი პოლიტიკური თანამდებობის პირები კი არ უნდა ახალისებდნენ მედიის მარგინალიზაციის პროცესს. მიგვაჩნია, რომ ეს ვალდებულება განსაკუთრებულია წინასაარჩევნო პერიოდში“, - ნათქვამია განცხადებაში, რომელიც მედიაკოლიციის წევრმა ორგანიზაციებმა გაავრცელეს. 

მედიაკოლაცია მოუწოდებს მმართველ პარტიას განმარტოს ჟურნალისტის სავარაუდო მოსმენასთან დაკავშირებული საკითხები. ასევე, მიმართავს სამართალდამცავ ორგანოებს დაიცვან ჟურნალისტების უსაფრთხოება და უზრუნველყონ ჟურნალისტურ საქმიანობაში ჩარევისა და ჟურნალისტებზე თავდასხმის ფაქტების დაუყოვნებლივი გამოძიება.

„ქარტია გმობს მოქალაქეების, და მათ შორის ჟურნალისტთა უკანონო მოსმენებისა და თვალთვალის პრაქტიკას. ეს ეწინააღმდეგება საზოგადოებრივი დემოკრატიული განვითარების პრინციპებსა და ლიბერალურ ღირებულებებს", - ამ ქანცხადებით საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია “ქართული ოცნების” აღმასრულებელი მდივნის ბრიფინგს გამოეხმაურა, სადაც ირაკლი კობახიძემ საზოგადოებას „ტვ პირველის“ ჟურნალისტის, ნატო გოგელიასა და “ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის” წარმომადგენლის, ბესო ქათამაძის სატელეფონო კომუნიკაციის დეტალებზე ისაუბრა.

დღეს, 29 ოქტომბერს ირაკლი კობახიძემ განაცხადა, რომ არჩევნების დღეს ოპოზიცია საარჩევნო უბნებზე არეულობის მოწყობას გეგმავს, დამადასტურებლად კი ჟურნალისტსა და ოპოზიციის წარმომადგენელს შორის სატელეფონო საუბარი დაასახელა. ჟურნალისტმა ნატო გოგელიამ, რომელსაც კობახიძე ახსენებდა, თქვა, რომ ეს, ფაქტობრივად, არის დადასტურება, რომ მას უსმენენ, რადგან სატელეფონო საუბარი მასა და ოპოზიციონერს შორის ნამდვილად შედგა. გოგელია ამბობს, რომ იცოდა რომ უსმენდნენ, თუმცა, არ ეგონა, რომ ამას ასე ღიად აღიარებდნენ.

ნატო გოგელია ამბობს, რომ მომხდარი რეაგირების გარეშე არ დარჩება და სამართლებრივ ბრძოლას დაიწყებს. ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია კი მოუწოდებს შესაბამის უწყებებს, დროულად მოახდინონ სათანადო რეაგირება სატელეფონო ჩანაწერების უკანონო მოპოვებისა და გამოყენების ფაქტზე.

ქარტია მიიჩნევს, რომ დაცული უნდა იყოს ყველა მოქალაქის ფუნდამენტური უფლებები. იგი მოუწოდებს საარჩევნო პროცესში მონაწილე ყველა აქტორს, კარგად გაიაზრონ მედიის როლი არჩევნების გამჭვირვალედ და დემოკრატიულად ჩატარების პროცესში და ხელი შეუწყონ მათ თავისუფლად და უსაფრთხოდ მუშაობას.

დღეს, 29 ოქტომბერს “ქართული ოცნების” ოფისში გამართულ ბრიფინგზე პარტიის აღმასრულებელმა მდივანმა ირაკლი კობახიძემ განაცხადა, რომ არჩევნების დღეს ოპოზიცია საარჩევნო უბნებზე არეულობის მოწყობას გეგმავს, დამადასტურებლად კი ჟურნალისტსა და ოპოზიციის წარმომადგენელს შორის სატელეფონო საუბარი დაასახელა. ჟურნალისტმა ნატო გოგელიამ, რომელსაც კობახიძე ახსენებდა, თქვა, რომ ეს არის ფაქტობრივად დადასტურება, რომ მას უსმენენ, რადგან საუბარი მასა და ოპოზიციონერს შორის ნამდვილად შედგა.

„გუშინ შედგა საუბარი ტვ პირველის“ ჟურნალისტს ნატო გოგელიასა და ნაცმოძარობის ოზურგეთის ორგანიზაციის ლიდერს ლიდერ ბესო ქათამაძეს შორის. რა დროსაც, მხარდაჭერის მიზნით, გოგელიამ ქათამაძეს მოსთხოვა ინფორმაცია იმ უბნების შესახებ, სადაც, ვციტირებ - „აპირებენ ხმაურს და არეულობას“, – განაცხადა ირაკლი კობახიძემ ბრიფინგზე.

“პოლიტიკოსმა ირაკლი კობახიძემ, დღევანდელ ბრიფინგზე საჯაროდ დაადასტურა, რომ ხელისუფლება მისმენს! ის, რაც ზუსტად ვიცოდით, ის, რაზეც ვსაუბრობდით, დღეს პირდაპირ აღიარა პოლიტიკოსად წოდებულმა კაცმა!!! ამ აღიარების პარალელურად თქვა მტკნარი სიცრუე, რომ ჩემი და ბესო ქათამაძის საუბარი ვინმემ უამბო!

ქათამაძეს ტელეფონზე ვესაუბრე გუშინ დილით და ვკითხე რა ხდებოდა რეგიონში, სად იყო დაძაბულობა, რაზეც მითხრა რომ ნასაკირალში და ჭანიეთში რთული მდგომარეობაა, რომ ნასაკირალში, გუშინ წინ მათი შეხვედრია ჩაშლა სცადა "ქართულმა ოცნებამ" და რომ არჩევნებზე ამ ორ უბანზე ელოდებიან პროვოკაციებს”, - დაწერა ნატო გოგელიამ სოციალურ ქსელში. მან დასახლეებულ დეპუტატთან სატელეფონო ზარის ამსახველი ფოტოასლიც (სქრინი) გამოაქვეყნა, რომლითაც დაადასტურა, რომ ქათამაძეს ნამდვილად ესაუბრა.

გოგელია ამბობს, რომ იცოდა რომ უსმენდნენ, თუმცა, არ ეგონა, რომ ამას ასე ღიად აღიარებდნენ.



ნატო გოგელია ამბობს, რომ ეს რეაგირების გარეშე არ დარჩება და სამართლებრივ ბრძოლას დაიწყებს.

სამაუწყებლო მედია გარემო მკვეთრად პოლარიზებული იყო, გამოვლინდა ჟურნალისტებზე ფიზიკური თავდასხმის ფაქტები, გამოიკვეთა მაღალი თანამდებობის პირების მხრიდან კრიტიკული მედია ორგანიზაციებისა თუ მათი წარმომადგენლების მიმართ სიტყვიერი შეურაცხყოფის და მუქარის შემთხვევები. და, ამ დრომდე არც ერთ შემთხვევას არ მოჰყოლია სამართლებრივი თუ სხვა შედეგი - ნათქვამია ანგარიშში, რომელშიც 2020 წლის საპარლამენტო არჩევნების წინასაარჩევნო გარემოა შეფასებული.

ანგარიში, რომელზეც სამი ორგანიზაცია მუშაობდა: საერთაშორისო გამჭვირვალობა საქართველო, სამართლიანი არჩევნები და საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია, დღეს, 29 ოქტომბერს გამოქვეყნდა. ანგარიშში სრულად არის შეფასებული წინასაარჩევნო გარემო, საპარლამენტო არჩევნების წინ, მისი ერთი ქვეთავი კი მედიას ეთმობა.

„სამაუწყებლო მედია გარემო მკვეთრად პოლარიზებული იყო. აღნიშნული საკითხი, წინა წლების მსგავსად, მნიშვნელოვან გამოწვევად რჩება იმ ფონზე, რომ მოსახლეობის უმრავლესობა ინფორმაციის მიღების პირველწყაროდ სწორედ ტელევიზიას ასახელებს“, - ნათქვამია ანგარიშში.

ამავე დოკუმენტის თანახმად, „ქართული ოცნების“ წარმომადგენლები უარს აცხადებდნენ ტელეკომპანია „ფორმულაში“, „მთავარ არხზე“, „TV პირველსა“ და „კავკასიაში“ ვიზიტზე, მაშინ, როდესაც „იმედსა” და „POSTV-ს” ხშირად სტუმრობდნენ. მათ, ასევე, უარი განაცხადეს, მონაწილეობა მიეღოთ „პალიტრა TV-ის“ ეთერში გამართულ დებატებში და, ძირითადად, წარმოდგენილი იყვნენ მარტო, ოპონენტების გარეშე, გადაცემის ბოლო ნაწილში.

„წინასაარჩევნო პერიოდში გამოვლინდა ჟურნალისტებზე ფიზიკური თავდასხმის ფაქტები, გამოიკვეთა მაღალი თანამდებობის პირების მხრიდან კრიტიკული მედია ორგანიზაციებისა თუ მათი წარმომადგენლების მიმართ სიტყვიერი შეურაცხყოფის და მუქარის შემთხვევები, ადგილი ჰქონდა კონკრეტული მედია საშუალების - „პანკისის სათემო რადიოს“ წინააღმდეგ სავარაუდოდ ხელისუფლების მიერ წარმოებულ კამპანიას, რომლის მიზანიც ადგილობრივი მედიის საქმიანობის ხელის შეშლა იყო. შემაშფოთებელია „ტვ პირველის“ დამფუძნებლის მამის, ავთანდილ წერეთლის მიმართ მუქარა, რაც, მისი შვილის განცხადებით, განპირობებული იყო არხის სარედაქციო პოლიტიკით“, - ვკითხულობთ ანგარიშში.

მედიაგარემოს შეფასებაში ნათქვამია, რომ ამ დრომდე არც ერთ შემთხვევას არ მოჰყოლია სამართლებრივი თუ სხვა შედეგი, რაც იწვევს მსგავსი შემთხვევების წახალისებას და წინასაარჩევნო პერიოდში მნიშვნელოვნად აზიანებს მედია გარემოს.

ანგარიშში პრობლემურად არის მიჩნეული საქართველოს კომუნიკაციების ეროვნული კომისიის მიერ ტელეკომპანია „მთავარი არხისთვის“ 2020 წლის 23 ოქტომბერს გაგზავნილი წერილი, რომლითაც სთხოვენ მუსიკალური კლიპის მართლზომიერად განთავსების დამადასტურებელი დოკუმენტის წარდგენას.

„აღნიშნული ფაქტი, კომისიის მანამდე არსებული მცდელობების გათვალისწინებით - ჩაერიოს მაუწყებლის მიერ შექმნილი/განთავსებული პროდუქტის შინაარსში, ქმნის გამოხატვის თავისუფლების შეზღუდვის საფრთხეს“, - ნათქვამია დოკუმენტში.

ანგარიშის თანახმად, წინასაარჩევნო პერიოდში სოციალურ მედიაში გავრცელებული დეზინფორმაციული კამპანია მნიშვნელოვან გამოწვევად რჩება. დოკუმენტში ნათქვამია, რომ 2020 წლის საპარლამენტო არჩევნების წინ ქართულ „ფეისბუქ“ სივრცეში ინტენსიური იყო ანონიმურ „ფეისბუქ“ გვერდებზე წარმართული დისკრედიტაციული კამპანიები:

„დისკრედიტაციის მიზნით მოქმედი ანონიმური გვერდების კოორდინირებული საქმიანობა გამოიხატებოდა მათ მიერ წარმოებულ დამაზიანებელ, ორგანიზებულ საინფორმაციო კამპანიებში, რომელიც მიმართული იყო პოლიტიკური მოვლენების, პარტიების, პოლიტიკოსების, მედია საშუალებების, სამოქალაქო აქტივისტებისა თუ არასამთავრობო ორგანიზაციების წინააღმდეგ და მიზნად ისახავს ამომრჩევლებში მათ მიმართ ნეგატიური განწყობების ჩამოყალიბებას ან/და გაღვივებას“.

წინასაარჩევნო გარემოს შემფასებაში ასევე ვკითხულობთ, რომ ანონიმური დისკრედიტაციული საინფორმაციო კამპანიების გარდა, სოციალურ მედიაში აქტიური იყო „ფეისბუქ” გვერდებიც, რომლებიც საზოგადოებაში პოლარიზაციის წახალისების მიზნით ორგანიზებულად ავრცელებდნენ ანტიდასავლურ, ანტი-ლიბერალურ, პრო-რუსულ, ქსენოფობიურ თუ ჰომოფობიურ განწყობებს, პარალელურად კი პრორუსულად განწყობილი პოლიტიკური პარტიების და კანდიდატების სასარგებლოდ წინასაარჩევნო კამპანიაში აქტიურად იყვნენ ჩართული.

„კორონავირუსის პანდემიის ფონზე ჟურნალისტებსაც პროფესიული მოვალეობის შესრულება სტრესულ გარემოში უწევთ, რაც თავის მხრივ დამატებით გამოწვევას უქმნის ჟურნალისტების სამუშაო პირობებს“, - ვკითხულობთ დოკუმენტში.

“მთავარი არხის” ჟურნალისტის ირაკლი ვაჩიბერაძის განცხადებით, უცნობმა პირებმა ტელევიზიის კუთვნილი ჩართვის აპარატი და კამერა გასტაცეს. შემთხვევა იმერეთში მოხდა.

“ეს იყო გატაცება. აპარატურის გატაცება მოხდა ოპერატორის თვალწინ. ოპერატორი ავტომობილიდან 7-8 მეტრში იმყოფებოდა, რა დროსაც უცნობი პირი ელვისებური სისწრაფით მანქანასთან მივიდა, კარი გამოაღო და ტელევიზიის კუთვნილი ჩართვის აპარატი და კამერა წაიღო“, - განაცხადა ირაკლი ვაჩიბერაძემ “მთავარი არხის” ეთერში.

შინაგან საქმეთა სამინსტროს პრესსამსახურში “მედიაჩეკერს“ უთხრეს, რომ “მთავარ არხის” ტექნიკა ნაპოვნია და გამოძიება სისხლის სამართლის კოდექსის 178-ე მუხლით მიმდინარეობს, რაც ძარცვას გულისხმობს.

დანაშაულის სიმძიმის მედიისკენ გადატანა, გამოხატვის თავისუფლების შეზღუდვისკენ მიმართული საშიში განცხადებები, ხელისუფლების პასუხისმგებლობის არიდება - ასე აფასებენ შს მინიტრის მოადგილისა და „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარის ირაკლი კობახიძის განცხადებებს მედიის მისამართით ზუგდიდში მიმდინარე მოვლენების გაშუქებისას.

„ყველა მედიასაშუალებისა და მობილური ოპერატორისგან კატეგორიულად მოვითხოვთ - მძევლებისა და სამართალდამცველთა უსაფრთხოების დაცვის მიზნით, ასევე, საპოლიციო ღონისძიების ეფექტიანად წარმართვისთვის, დაუყოვნებლივ მოხდეს ადგილიდან ლაივსიგნალის გათიშვა/შეზღუდვა. წინააღმდეგ შემთხვევაში, სახელმწიფო იტოვებს უფლებას გამოიყენოს კანონმდებლობით გათვალისწინებული, მის ხელთ არსებული ყველა ბერკეტი, რათა ჩვენი მოქალაქეების სიცოცხლისა და ჯანმრთელობის უსაფრთხოება იყოს დაცული”, - ამ განცხადებით საქართველოს შინაგან საქმეთა მინისტრის პირველმა მოადგილემ კახაბერ საბანაძემ მედიასაშუალებებს მოუწოდა შეეწყვიტათ ზუგდიდში, „საქართველოს ბანკში“ შეიარაღებული მძარცველის მიერ მძევლების აყვანისა და ამ შემთხვევის გამო დაწყებული საპოლიციო ღონისძიებების პირდაპირ ეთერში გაშუქება.

მოგვიანებით, მმართველი პარტია „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარემ ირაკლი კობახიძემ განაცხადა, რომ „მედიასაშუალებების ქმედებების ნაწილი დანაშაულის ნიშნებს შეიცავდა“.

„გამაოგნებელია, როდესაც მედიასაშუალების წარმომადგენელი პირდაპირ ეთერში აწარმოებს მოლაპარაკებებს ამ ტიპის დანაშაულის ჩამდენ პირთან. ამ მოლაპარაკებების დეტალები კიდევ უფრო გამაოგნებელია, რაზეც დღეს თქვენს ყურადღებას აღარ შევაჩერებთ“, – განაცხადა კობახიძემ და მოგვიანებით, ჟურნალისტის კითხვაზე, თქვა, რომ „როდესაც ასეთი ვითარებაა და 19 ადამიანია გასათავისუფლებელი და თქვენი, „გლავ კანალის“ და „პერვი კანალის“ ჟურნალისტი მიდის პრემიერთან და ეკითხება დანაშაულის სტატისტიკის შესახებ, ეს არის სირცხვილი“…

დღეს 21 ოქტომბერს, დაახლოებით 14:20 საათზე, ზუგდიდში, „საქართველოს ბანკის“ ერთ-ერთ ფილიალში შეიარაღებულმა პირმა იმ მყოფი მოქალაქეები და ბანკის თანამშრომლები მძევლად აიყვანა და გამოსასყიდის სახით, ნახევარი მილიონი აშშ დოლარი მოითხოვა. შემთხვევიდან მალევე მაუწყებლებმა სპეციალურ საინფორმაციო გამოშვებებში, მომხდარის პირდაპირ ეთერში გაშუქება დაიწყეს. გარკვეული დროის განმავლობაში მედიაში პირდაპირ ეთერში გადაიცემოდა ყველაფერი, რაც ადგილზე ხდებოდა, მათ შორის საპოლიციო ოპერაციის დეტალები, მოგვაინებით, „მთავარმა არხმა“ პირდაპირ ეთერში ჩართო ერთ-ერთი მძევალი, რომლის საშალებითაც ბანკში შეჭრილმა შეიარაღებულმა პირმა მისი მოთხოვნები გააჟღერა. სწორედ ამ ფაქტებს მოჰყვა მინისტრის მოადგილისა და ირაკლი კობახიძის განცხადებები.

საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის აღმასრულებელი დირექტორი მარიამ გოგოსაშვილი ამბობს, რომ ის, რომ მედიამ გაშუქებით საფრთხე არ უნდა შეუქმნას პირველ რიგში ადამიანების სიცოცხლეს და ასევე, არ უნდა შეაფერხოს საპოლიციო ღონისძიებები, ცალსახაა. თუმცა მისივე თქმით, ასეთ დროს მხოლოდ მედიის პასუხისმგებლობის დაყენება არასწორია და ასეთი განცხადებები ძალიან საშიშ სიგნალებს შეიცავს.

„შესაბამის უწყებებს უნდა ჰქონდეთ გააზრებული მედიასთან ურთიერთობის მნიშვნელობა“, - ამბობს იგი და ამატებს, რომ ყველაზე მცირე, რაც შეიძლებოდა გაეკეთებინა სამართალდამცავ უწყებას, მას შეეძლო გამოეყო, სპიკერი, ვინც პროაქტიულად და ოპერატიულად მიაწვდიდა მედიას ინფორმაციას ოპერაციის იმ დეტალებზე, რისი გასაჯაროებაც იმ დროისთვის მიზანშეწონილი იქნებოდა, ასევე, განუსაზღვრავდა საიდან და როგორ ემუშავათ ისე, რომ არც მათ სიცოცხლეს შექმნოდა საფრთხე და არც საპოლიციო ღონისძიებაში მონაწილე სამართალდამცველების.

„ამის ნაცვლად, ჩვენ მოვისმინეთ საშიში განცხადებები და მედიაზე გადაბრალების მცდელობა, რაც სამწუხაროდ, არ არის პირველი შემთხვევა“, - ამბობს მარიამ გოგოსაშვილი და ამატებს, რომ დღევანდელ რიტორიკაში გამოხატვის თავისუფლების შეზღუდვის მცდელობა იკითხებოდა: „ჩვენ უნდა გავმიჯნოთ ერთმანეთისგან ეთიკურად გაშუქება და გამოხატვის თავისუფლების შეზღუდვა. თუ მათ დაინახეს, რომ არსებობდა საფრთხე, მათ მყისიერად შეეძლოთ ამაზე რეაგირების მოხდენა და არა რამდენიმე საათის შემდეგ. შსს-ს მედიასთან ულტიმატუმის ენით არ უნდა ესაუბრა და ამის საჭიროება არც დადგებოდა, სამართალდამცავ უწყებას მედიასთან გამართული კომუნიკაცია რომ ჰქონოდა“.

„კარგი იქნებოდა ცოტა უფრო მომგებიანი პოზიცია გვქონოდა მედიას და ჩვენი შეცდომებით საზოგადოებისთვის არ მიგვეცა საბაბი, რომ ის იყოს მხარდამჭერი ჩვენს წინააღმდეგ გაკეთებული განცხადებებისა“, - ამბობს საქართველოს რეგიონულ მაუწყებელთა ალიანსის ხელმძღვანელი ნათია კუპრაშვილი. თუმცა, მისივე აზრით, მიუხედავად ყველაფრისა, არც ახლა და არც სხვა დროს, მსგავს შემთხვევებში, არავის არ უნდა გაუჭირდეს გამიჯნოს ვისი პასუხისმგებლობაა, როდესაც ქვეყანაში ვინმეს საფრთხე ექმნება ან ზარალდება, - „პირველ რიგში ამის პასუხისმგებლობა არის ხელისუფლებაზე. ეს არის იმდენად ნათელი მიჯნა, რომ ახლა დანაშაულის მედიაზე გადაბრალება არის უპასუხისმგებლო პოლიტიკური საქციელი. მით უფრო, როცა ეს ხდება მაშინ, როცა მძევლები ჯერ კიდევ არ არიან გათავისუფლებული და ამისთვის იცლის შს სამინისტროს წარმომადგენელი და მმართველი პოლიტიკური გუნდის ლიდერი“.

ნათია კუპრაშვილიც და მარიამ გოგოსაშვილიც იხსენებენ თბილისში, ბერი გაბრიელ სალოსის ქუჩაზე ჩატარებული სპეცოპრაციის გაშუქებას და ამბობენ, რომ ყველა ჯერზე ერთსა და იმავე, ჩაკეტილ წრეზე ვტრიალებთ. ყველა შემთხვევაში, მედიასა და სამართალდამცავ უწყებას შორის არ არის არანაირი კომუნიკაცია, ამ უკანასკნელის ჩაკეტილობის გამო, მედია მუშაობს ფორსმაჟორში, უშვებს შეცდომებს და შემდეგ ეს ყველაფერი მედიის საწინააღმდეგოდ იწყებს მუშაობას.

„დაწერილი სტანდარტიც კია ხელისუფლებისთვის, როგორ უნდა მოქმედებდნენ საგანგებო სიტუაციებში. როდესაც მსგავს, საგანგებო სიტუაციებში ვერ ხდება კომუნიკაციის მართვა, ეს არის ჩავარდნა. პირველი სამიზნე თავდამსხმელების არის მედია და მედიის გამოყენება, - გამოჩნდნენ, შეაშინონ ადამიანები და ამ ქმედებების საფუძველს თავდამსხმელებს აძლევს უუნარო ხელისულება, იმიტომ, რომ მას არ შეუძლია კრიზისულ სიტუაციებში კომუნიკაციის აწყობა, მას არ აქვს საკომუნიკაციო შტაბი“, - ამბობს ნათია კუპრაშვილი და ამატებს, რომ მას არ ახსენდება შემთხვევა, როდესაც მსგავს კრიზისულ ვითარებაში ხელისუფლებამ შექმნა საკომუნიკაციო შტაბი და მედიამ მასთან არ ითანამშრომლა, - „ომის დროს ითანამშრომლა, სალოსის ქუჩაზე, როგორც კი შსს გამოერკვა და მედიას უთხრა როგორ ემუშავა, ითანამშრომლა. არასდროს ყოფილა შემთხვევა, როცა მედია არ გაყვა სპეციალურ მითითებებს, თუკი ეს იყო კოორდინირებული და ის იყო უსაფრთხოების მიზნით გაკეთებული“.

კუპრაშვილიც და გოგოსაშვილიც იმედოვნებენ, რომ დღევანდელი განცხადებები განცხადებების იქით აღარ წავა. „არაფრით არ შეიძლება, უსამართლოა და პოლიტიკურად მოტივირებული, როდესაც მედიას ადანაშაულებ“, - ამბობს ნათია კუპრაშვილი.

"ტელეკომპანია პირველის" დამფუძნებელი ვატო წერეთელი ამბობს, რომ დღეს, 21 ოქტომბერს მის მამას, ბიზნესმენ ავთანდილ წერეთელს მოკვლით დაემუქრნენ. ვატო წერეთელი მისი ოჯახის მიმართ მუქარებს ტელევიზიის კრიტიკულ სარედაქციო პოლიტიკას უკავშირებს.

ავთანდილ წერეთელი "ტვ პირველთან" საუბარში იხსენებს, რომ ლისის ტბაზე სავარჯიშოდ ასულს ორი ახალგაზრდა კაცი დახვდა და დაემუქრა: “თუ არ გაჩერდება შენი ტელევიზია, მოგივლითო”.

ვატო წერეთელი მომხდარს მმართველ პარტიას უკავშირებს და ამბობს, რომ მის საქმიანობასთან დაკავშირებით პირდაპირი მუქარები დიდი ხანია გრძელდება:

"ჩემი ოჯახის მიმართ დევნა დიდი ხანია დაწყებულია და, რა თქმა უნდა, ეს უკავშირდება “ტვ პირველის” სარედაქციო პოლიტიკას. მინდა პირდაპირ მოვუწოდო “ქართულ ოცნებას” შეწყვიტოს ჩემი ოჯახის დევნა. ეს ტელევიზია ყოველთვის იქნება ისეთი, როგორიც არის დღეს, რაც არ უნდა გააკეთონ.”

მომხდარს ორგანიზაცია “საერთაშორისო გამჭვირვალობა საქართველო” გამოეხმაურა და შესაბამის უწყებებს საქმის დაუყოვნებლივ გამოძიებისკენ მოუწოდა:

“მოვუწოდებთ სამართალდამცავ ორგანოებს სასწრაფოდ მოახდინონ რეაგირება ამ ფაქტზე, უზრუნველყონ საქმის დროული და ეფექტური გამოძიება და საზოგადოებისათვის შედეგების გაცნობა”, - აცხადებენ ორგანიზაციაში.

შინაგან საქმეთა სამინისტროში “მედიაჩეკერს” უთხრეს, რომ ავთანდილ წერეთელი გამოკითხვაზეა დაბარებული. რაც შეეხება იმას, დაიწყება თუ არა მომხდარზე გამოძიება, ამ ეტაპზე უწყებაში ამ კითხვაზე ვერ გვიპასუხეს.