ფრაქცია “ერთიანი ნაციონალური მოძრაობა” აჭარის ტელევიზიის მრჩეველთა საბჭოს კონკურსს მართულად აფასებს და კანდიდატის წარდგენაზე უარს აცხადებს. ამის შესახებ ფრაქციის წევრებმა დღეს, 28 ოქტომბერს გამართულ ბრიფინგზე განაცახდეს.

ფრაქციის წარმომადგენლის, ასმათ დიასამიძის თქმით, “ერთიანი ნაციონალური მოძრაობა” მოცემულ კანდიდატებთან გასაუბრებას არ აპირებს, რადგან მათ შორის თავიანთ კანდიდატს ვერ ხედავენ. მისივე თქმით, “ერთიანი ნაციონალური მოძრაობა” მხოლოდ ახალი კონკურსის გამოცხადების შემდეგ იმსჯელებს კანდიდატურის წარდგენაზე.

“კანდიდატებთან გასაუბრება დღეს გვქონდა დაგეგმილი, მაგრამ ეს გასაუბრება არ შედგება. ბრიფინგი გავმართეთ იმიტომ, რომ კონკურსანტები ტყუილად არ მოვიდნენ უმაღლეს საბჭოში. გავაუქმეთ შეხვედრა, რადგან ჩვენ ამ ეტაპზე ვერ ვხედავთ ჩვენს კანდიდატებს და მიგვაჩნია, რომ მთელი ეს პროცესი არის მართული”, - ამბობს ასმათ დიასამიძე “მედიაჩეკერთან” საუბრისას.

მაუწყებლობის შესახებ კანონის მიხედვით, აჭარის ტელევიზიისა და რადიოს მრჩეველთა საბჭოს 5 წევრიდან ფრაქციებმა 3, დამოუკიდებელმა დეპუტატებმა კი 2 კანდიდატი უნდა წარადგინონ. ამ ეტაპზე აჭარის უმაღლესმა საბჭომ მრჩეველთა საბჭოს დასაკომპლექტებლად 4 წევრი უნდა აირჩიოს, რადგან გიგა ჩხარტიშვილს, რომელიც ბორდში ფრაქცია “ქართული ოცნების” კვოტით არის არჩეული, ჯერ უფლებამოსილების ვადა არ ამოწურვია. მრჩეველთა საბჭოს ოთხ ვაკანტურ ადგილზე აჭარის უმაღლესმა საბჭომ სამი წევრი უკვე დაამტკიცა. მათგან ორი მმართველი გუნდის, ერთი კი დამოუკიდებელი დეპუტატების კვოტით არის წარდგენილი. ერთი კვოტა აქვს დარჩენილი ფრაქციას “ერთიან ნაციონალურ მოძრაობა”, რომელიც კანდიდატის წარდგენაზე უარს აცხადებს.

• 5-დან 3 ხმა ხელისუფლებას - ხარვეზები და კითხვები აჭარის ტელევიზიის ბორდის დაკომპლექტებაში

საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაცია(საია) მიიჩნევს, რომ მრჩეველთა საბჭოს კონკურსი კანონით დადგენილი წესების დარღვევით მიმდინარეობს. საიას მედია მიმართულების იურისტის, მარიამ გოგოსაშვილის თქმით, “ოცნების” ორ ფრაქციას ორი კანდიდატის წარდგენის უფლება არ ჰქონდა. “საერთაშორისო გამჭვირვალობაში” კი ფიქრობენ, რომ აჭარის ტელევიზიაში მიმდინარე მოვლენები აძლიერებს ეჭვს, რომ ხელისუფლება მაუწყებლის სარედაქციო პოლიტიკაზე ზეგავლენის მოპოვებას ცდილობს. სარედაქციო დამოუკიდებლობის დაკარგვის საფრთხეზე საუბრობენ აჭარის ტელევიზიის თანამშრომლებიც.

აჭარის უმაღლესმა საბჭომ საზოგადოებრივი მაუწყებლის აჭარის ტელევიზიის მრჩეველთა საბჭოს ოთხ ვაკანტურ ადგილზე სამი წევრი უკვე დაამტკიცა. მათგან ორი "ქართული ოცნების" კვოტითაა, ერთი კი დამოუკიდებელი დეპუტატების. წარადგენს თუ არა დარჩენილ ერთ ვაკანტურ ადგილზე კანდიდატს “ერთიანი ნაციონალური მოძრაობა”, ჯერ უცნობია, ფრაქციაში პროცესს უნდობლობას უცხადებენ და არ გამორიცხავენ, რომ შესაძლოა კონკურსის თავიდან გამოცხადება გახდეს საჭირო. ბორდის წევრების შერჩევის პროცედურისადმი არაერთი კითხვა აქვთ საერთაშორისო გამჭვირვალობასა და საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციაში და ასევე, მაუწყებლის გუნდის ნაწილშიც.

სოსო სტურუა - “ქართული ოცნება - აჭარის”, თამილა დოლიძე - “ქართული ოცნება - მაჟორიტარების” და თამარ წილოსანი დამოუკიდებელი დეპუტატების კვოტით, აჭარის ტელევიზიისა და რადიოს მრჩეველთა საბჭოს წევრებად უმაღლესმა საბჭომ, დღეს, 25 ოქტომბერს დაამტკიცა. მეოთხე კანდიდატმა,  დიანა ვაშაყმაძემ, რომელიც "ნინო ბურჯანაძე - დმეოკრატიული მოძრაობის" წევრმა გიორგი ცინცქილაძემ წარადგინა, დეპუტატების ხმების საჭირო რაოდენობა ვერ მიიღო.

• ამ თემაზე:  უმაღლესმა საბჭომ აჭარის ტელევიზიის ბორდის 3 წევრი დაამტკიცა

უმაღლესი საბჭოს კიდევ ერთ ფრაქციას, რომელიც “ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის” წევრების მიერ არის დაკომპლექტებული, კანდიდატი არ წარუდგენია. ფრაქციის წევრი ასმათ დიასამიძე “მედიაჩეკერთან” საუბრისას ამბობს, რომ საკონკურსო კომისიის შერჩევიდან დაწყებული კონკურსანტების არჩევით დამთავრებული, მთელი ეს პროცესი კანონდარღვევის ფონზე მიმდინარეობდა.


“ჩვენ თავიდანვე გავაპროტესტეთ და სასამართლოში შევიტანეთ სარჩელი პროცედურის დარღვევასთან დაკავშირებით, იმიტომ, რომ უმაღლესი საბჭოს თავმჯდომარეს ჩვენს ფრაქციასთან კონსულტაცია არ გაუვლია, ისე მიიღო გადაწყვეტილება. ვითხოვდით მოგვცემოდა საშუალება, რომ კომისიის მიერ შერჩეულ ცამეტივე წევრთან ჩვენ, ყველაზე დიდ ოპოზიციურ პარტიას, გასაუბრების საშუალება გვქონოდა, მაგრამ ეს შანსი არ მოგვეცა”, - ამბობს ასმათ დიასამიძე და ამატებს, რომ შესაძლოა მათ კანდიდატი არ წარადგინონ, - “ჩვენ ვფიქრობთ, რომ ამ კანდიდატებს შორის (საუბარია კომისიის მიერ წარდგენილ 13 კანდიდატზე. რედ.) არჩევანს არ გავაკეთებთ და კონკურსი თავიდან გამოცხადდება. ზუსტ გადაწყვეტილებას, ალბათ, ორშაბათს ვაცნობებთ საზოგადოებას.”

მაუწყებლობის შესახებ კანონის მიხედვით, მრჩეველთა საბჭოს 5 წევრიდან ფრაქციებმა 3, დამოუკიდებელმა დეპუტატებმა კი 2 კანდიდატი უნდა წარადგინონ. ამ ეტაპზე აჭარის უმაღლესმა საბჭომ აჭარის ტელევიზიისა და რადიოს ხუთწევრიანი მრჩეველთა საბჭოს დასაკომპლექტებლად 4 წევრი უნდა აირჩიოს, რადგან გიგა ჩხარტიშვილს, რომელიც ბორდში ფრაქცია “ქართული ოცნების” კვოტით არის არჩეული, ჯერ უფლებამოსილების ვადა არ ამოწურვია.

საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციაში მიიჩნევენ, რომ “ოცნების” ორ ფრაქციას ორი კანდიდატის წარდგენის უფლება არ ჰქონდა. ორგანიზაციაში ამბობენ, რომ ამჯერად მრჩევლობის კანდიდატების წარდგენა მხოლოდ ,,ქართული ოცნება-მაჟორიტარებისა“ და ,,ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის” ფრაქციებს შეეძლოთ, დანარჩენი ორი კანდიდატი კი დამოუკიდებელი დეპუტატების კვოტით უნდა შესულიყო საბჭოში.

“ის, რომ “ქართული ოცნების” ორმა ფრაქციამ წარადგინა ორი კანდიდატი, უკვე დარღვევაა, ახლა თუ “ნაციონალური მოძრაობაც” წარადგენს, გამოდის, რომ მრჩეველთა საბჭოში 4 წევრი იქნება ფრაქციების მიერ წარდგენილი და ერთი დამოუკიდებელი კანდიდატის. ამით კი, ის პროპორცია, რაც არის კანონით გათვალისწინებული, დაირღვევა”, - ამბობს საიას მედია მიმართულების იურისტი მარიამ გოგოსაშვილი.

იგივე ხარვეზზე საუბრობენ საერთაშორისო გამჭვირვალობა საქართველოში”.

“სადავო გახდა ფრაქციებისა და დამოუკიდებელი დეპუტატების მიერ კანდიდატების წარდგენის პროცესი. კანონმდებლობაში არსებული ჩანაწერი დაინტერესებულ პირებს შორის განსხვავებული ინტერპრეტაციის საბაბს იძლევა. ამ ეტაპზე წარდგენილია ოთხი კანდიდატი, თუმცა, ჯერჯერობით “ნაციონალური მოძრაობის” ფრაქციას საკუთარი კვოტით არ უსარგებლია. იმ შემთხვევაში, თუ ეს ოპოზიციური ფრაქცია კანდიდატის წარდგენის კანონით გარანტირებული უფლებით ისარგებლებს, შეიქმნება სიტუაცია, როდესაც ოთხი ვაკანტურ ადგილზე ხუთი პრეტენდენტი იქნება წარდგენილი”, - ნათქვამია განცხადებაში, რომელიც ორგანიზაციამ 25 ოქტომბერს, იქამდე გამოაქვეყნა, ვიდრე საბჭო ამ სამ კანდიდატს დაამტკიცებდა.

“საერთაშორისო გამჭვირვალობაში” ფიქრობენ, რომ აჭარის ტელევიზიაში მიმდინარე მოვლენები მაუწყებლის სარედაქციო პოლიტიკის შეცვლას ისახავს მიზნად.

“მრჩეველთა საბჭოს კანდიდატების შერჩევისა და წარდგენის პროცესი ისევე, როგორც ბოლო პერიოდში ტელევიზიის გარშემო მიმდინარე მოვლენები, დაპირისპირების ფონზე მიმდინარეობს და კიდევ ერთხელ აძლიერებს ეჭვს, რომ ხელისუფლება მაუწყებლის სარედაქციო პოლიტიკაზე ზეგავლენის მოპოვება ცდილობს”, - აღნიშნულია ორგანიზაციის მიერ გავრცელებულ განცხადებაში.

ამ საფრთხეებს ხედავს ასმათ დიასამიძეც. იგი ფიქრობს, რომ მმართველი გუნდის კანდიდატებით ხელისუფლება მაუწყებლის დაქვემდებარებას შეეცდება და მთელი ეს პროცესი მომავალ საპარლამენტო არჩევნებს უკავშირდება: “ძალიან მნიშვნელოვანია “ქართული ოცნებისთვის”, რომ დაიქვემდებაროს აჭარის ტელევიზია… მან უკვე ჩაიგდო ხელში ხუთიდან სამი ხმა”.

არც ოპოზიცია და არც მედიასფეროზე მომუშავე არასამთავრობო ორგანიზაციები არ არიან პირველები, ვინც სარედაქციო დამოუკიდებლობის საფრთხეზე საუბრობს და ბორდის დაკომპლექტება კითხვებს უჩენს.

23 ოქტომბერს აჭარის ტელევიზიისა და რადიოს გადაცემა „სათქმელის“ წამყვანმა ირინა ყურუამ ერთი დღით თოქ-შოუს წაყვანაზე უარი განაცხადა და მაყურებლის წინაშე სტუმრის სტატუსით წარდგა. ეს გადაწყვეტილება ტელეწამყვანმა ინტერესთა კონფლიქტით ახსნა და თქვა, რომ სოსო სტურუა, რომელიც ახლა ბორდის წევრია, გასულ წლებში კი მაუწყებლის დირექტორი იყო, ტელევიზიაში ხელისუფლების ინტერესების გატარებას ცდილობდა: “როცა ბატონი სოსო, გაცხადებული პრეტენზიით ისევ მოდის მაუწყებელში და მას სამთავრობო ფრაქციაც უჭერს მხარს, მე მაღალ რისკებს ვხედავ, რომ აჭარის საზოგადოებრივ მაუწყებელზე იყოს სახელისუფლებო პოლიტიკის გატარების მცდელობა”.

სოსო სტურუა, რომელიც აჭარის ტელევიზიას და რადიოს ნათია კაპანაძემდე, 2013- 2016 წლებში ხელმძღვანელობდა, რხის ჟურნალისტებმა ზეწოლაში 2013 წლის ნოემბერში დაადანაშაულეს, ამ მიზეზით, უკვე 2014 წელს, არხი ორმა თანამშრომელმა დატოვა.

ხელისუფლებასთან პირდაპირ კავშირებზე საუბრობენ კიდევ ერთ კანდიდატთან დაკავშირებით. გაზეთ "ბათუმელების" ინფორმაციით, თამილა დოლიძე, რომელიც ფრაქცია “ქართული ოცნება – მაჟორიტარები“ კვოტით აირჩია საბჭომ მრჩევლად, ამავე ფრაქციის თავმჯდომარის, ილია ვერძაძის ცოლის დეიდაშვილია. გარდა ამისა, მისის და - გურანდა დოლიძე, ხელვაჩაურის საკრებულოს წევრია „ქართული ოცნებიდან“. თამილა დოლიძე ერთ-ერთი იყო აჭარის ტელევიზიის იმ 103 თანამშრომელს შორის, რომელთაც მაშინდელი დირექტორის, ნათია კაპანაძის, წინააღმდეგ გაავრცელეს განცხადება.

მაუწყებელის სარედაქციო პოლიტიკაში ხელისუფლების ჩარევის საფრთხეებზე აჭარის ტელევიზიის თანამშრომლები აქამდეც საუბრობდნენ. 30 სექტემბერს მაუწყებელში დასაქმებულმა ჟურნალისტებმა სპეციალური განცხადებაც გაავრცელეს და თქვეს, რომ არსებობდა მოლოდინი, რომ მრჩეველთა საბჭო ხელისუფლების მიმართ ლოიალურად განწყობილი პირებით დაკომპლექტდებოდა.

“გვაქვს გონივრული მოლოდინი, რომ ბოლო 6 თვის განმავლობაში განვითარებული პროცესები დასასრულს უახლოვდება და იგი სარედაქციო პოლიტიკის ვექტორის შეცვლას გამოიწვევს”, - ვკითხულობთ მიმართვაში.

აჭარის ტელევიზიისა და რადიოს მრჩეველთა საბჭო 5 წევრისგან შედგება, მათგან ოქტომბერში ვადა 4-ს ეწურება: ნატა იმედაიშვილს, ირაკლი დარცმელიძეს, გიორგი ირემაძეს და ბეჟან გობაძეს. მეხუთე წევრი - გიგა ჩხარტიშვილი საბჭოს წევრად 2018 წლის ნოემბრიდან არის არჩეული და შესაბამისად, ის ახალ საბჭოშიც გააგრძელებს მუშაობას. საბჭოს ახალი წევრების უფლებამოსილების ვადა 6 წელია.

საზოგადოებრივი მაუწყებლის აჭარის ტელევიზიისა და რადიოს სამეურვეო საბჭოს წევრებად, აჭარის უმაღლესმა საბჭომ, დღეს, 25 ოქტომბერს, სამი კანდიდატი დაამტკიცა:  თამილა დოლიძე, სოსო სტურუა და თამარ წილოსანი.  მათგან ორი: სოსო სტურუა და თამილა დოლიძე, "ქართული ოცნების" კვოტით არიან, თამარ წილოსანი კი ოპოზიციის. 

უფრო კონკრეტულად, სოსო სტურუა ფრაქცია "ქართული ოცნება - აჭარის" კანდიდატია, თამილა დოლიძე  "ქართული ოცნება - მაჟორიტარების",  თამარ წილოსანი კი დამოუკიდებელმა დეპუტატმა, "ევროპული საქართველოს" წევრმა პეტრე ზამბახიძემ წარადგინა.  კანდიდატებს შორის იყო მეოთხე კანდიდატიც, დიანა ვაშაყმაძე, რომელიც ასევე ოპოზციამ, "ნინო ბურჯანაძე - დმეოკრატიული მოძრაობის" წევრმა გიორგი ცინცქილაძემ წარადგინა, თუმცა, მან დეპუტატების ხმების საჭირო რაოდენობა ვერ მიიღო. 

 

 ⇒ ვინ არიან არჩეული კანდიდატები

მრჩეველთა საბჭოს კანდიდატობის ბიოგრაფიები "საერთაშორისო გამჭვრივალობა საქართველომ" შეისწავლა. ორგანიზაციის მიერ გამოქვეყნებული ინფორმაციის მიხედვით:

 

• სოსო სტურუა 2013-2016 წლებში აჭარის ტელევიზიისა და რადიოს დირექტორი იყო.   2013 წლის ნოემბერში იგი არხის ჟურნალისტების ნაწილმა საინფორმაციო სამსახურსა და მის ხელმძღვანელობაზე ზეწოლაში დაადანაშაულა. მაშინ სტურუამ ტელევიზიის საინფორმაციო სამსახურის უფროსს, ირინა ყურუას, რადიოს საინფორმაციო სამსახურის უფროსად გადასვლა შესთავაზა. ირინა ყურუა და თანამშრომელების ნაწილი ამბობდა, რომ ამ გადაწყვეტილებით დირექტორი ხელს უშლიდა ახალი ამბების კრიტიკულ და პროფესიულად გამართულ მუშაობას და შესაბამისად, ასუსტებდა ახალი ამბების რედაქციას. მოგვიანებით ტელევიზია აჭარის ტელევიზიის საინფორმაციო პოლიტიკით უკმაყოფილო ორმა თანამშრომელმა დატოვა. 
  
  2004-2013 წლებში სტურუას საზოგადოებრივი მაუწყებლის „პირველ არხსა“ და აჭარის ტელევიზიისა და რადიომაუწყებლობის დეპარტამენტში სხვადასხვა პოზიცია ეკავა. დღეს  აჭარის მუზეუმის დირექტორის მოადგილეა. 

• თამილა დოლიძე, რომელიც არის  ფრაქცია „ქართული ოცნება-მაჟორიტარების“ კანდიდატი, ამ ფრაქციის თავმჯდომარის, ილია ვერძაძის ცოლის დეიდაშვილია. გარდა ამისა, საჯარო სამსახურში მუშაობს მისი კიდევ ერთი ახლობელი, მისი ოჯახის წევრი - თამილა დოლიძის და  ხელვაჩაურის საკრებულოს წევრია „ქართული ოცნებიდან“.
  
  "საერთაშორისო გამჭვირვალობის" თანახმად,  თამილა დოლიძე ერთ-ერთი იყო აჭარის ტელევიზიის იმ 103 თანამშრომლიდან, რომელთაც მაშინდელი დირექტორის, ნათია კაპანაძის, წინააღმდეგ განცხადება გაავრცელეს. ეს ამბავი მრჩეველთა საბჭოს ორი წევრის მიერ ნათია კაპანაძის იმპიჩმენტის საკითხის დაყენების პარალელურად ხდებოდა.
  
  1990-2013 წლებში თამილა დოლიძე აჭარის ტელერადიო დეპარტამენტში დიქტორად, ტელერეპორტიორად, წამყვან კორესპონდენტად, რედაქტორად და პროდიუსერად მუშაობდა, იყო „ტვ 25-ის“ საავტორო გადაცემა „პერსონას“ რედაქტორი. დღეს საზოგადოებრივი მაუწყებლის აჭარის ტელევიზიასა და რადიოში ახალი ამბების სამსახურის უფროსის მოადგილის პოზიციას იკავებს, რადიოს მიმართულებით. 

• თამარ წილოსანი  წლების განმავლობაში აჭარის უმაღლეს საბჭოში სხვადასხვა პოზიციებზე მუშაობდა, 2014-2019 წლებში აჭარის უმაღლესი საბჭოს ადამიანის უფლებათა დაცვის საკითხთა კომიტეტის თავმჯდომარის თანაშემწეა. 2016 წლიდან დღემდე კომიტეტს მმართველი პარტიის წევრი ცოტნე ანანიძე ხელმძღვანელობს.
  
  

აჭარის ტელევიზიისა და რადიოს მრჩეველთა საბჭ 5 წევრისგან შედგება, მათგან ოქტომბერში ვადა  4-ს ეწურება:  ნატა იმედაიშვილს, ირაკლი დარცმელიძეს, გიორგი ირემაძეს და ბეჟან გობაძეს.  მეხუთე წევრი - გიგა ჩხარტიშვილი საბჭოს წევრად 2018 წლის ნოემბრიდან არის არჩეული და შესაბამისად, ის ახალ საბჭოშიც გააგრძელებს მუშაობას.


მრჩეველთა საბჭოს წევრების შესარჩევ კონკურსში 23 კანდიდატი მონაწილეობდა, მათგან საბუთების გადარჩევის ეტაპი 19-მა გაიარა, ამ 19-დან საკონკურსო კომისიამ უმაღლესი საბჭოსთვის წარსადგენად 13 კანდიდატი შეარჩია. 

ახალი მრჩევლების უფლებამოსილების ვადა 6 წელია. 

 

მრჩეველთა საბჭოს წევრების შერჩევა ხმაურით მიმდინარეობდა, მედიაგარემოს თემაზე მომუშავე არასამთავრობო ორგანიზაციები პროცესებში არაერთ ხარვეზზე საუბრობენ, მათ შორის, საკანონმდებლო ხარვეზებზე.  თემაზე "მედიაჩეკერი" მუშაობას აგრძელებს და ვრცელი ანალიზი, როგორ მიმდინარეობდა ეს პროცესები და რა საფრთხეების შემცველია მაუწყებლისთვის, მოგვაინებით გამოქვეყნდება. 

 

 

ტელეკომპანია “იბერიადან” გათავისუფლებულმა ჟურნალისტებმა, რომლებიც წელიწადზე მეტია შრომით ანაზღაურებას ითხოვენ, ტელეკომპანიას სასამართლო დავა სააპელაციო სასამართლოშიც მოუგეს. სააპელაციომ განხილვის გარეშე, უცვლელად დატოვა პირველი ინსტანციის გადაწყვეტილება,  რომლის თანახმად, ჟურნალისტებს უნდა  აუნაზღაურდეთ კომპენსაცია, სახელფასო დავალიანება და დავალიანებაზე პირგასამტეხლო. 

  

•  ამ თემაზე:   შეწყვეტილი მაუწყებლობა და გათავისუფლებული თანამშრომლები - ‘იბერიის’ გაურკვეველი მომავალი
  
  

18 გათავისუფლებული ჟურნალისტის უფლებებს საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაცია (საია) იცავდა. ჟურნალისტები ტელეკომპანიისგან ითხოვდნენ ორი თვის კომპენსაციას, ერთი კვირის სახელფასო დავალიანებას და, ასევე, ამ დავალიანებაზე პირგასამტეხლოს ანაზღაურებას. საიას მედია მიმართულების იურისტის, მარიამ გოგოსაშვილის თქმით, თბილისის სააპელაციო სასამართლომ, ისევე როგორც საქალაქო სასამართლომ, ჟურნალისტების ყველა მოთხოვნა დააკმაყოფილა.

სააპელაციო სასამართლოს დასაბუთებული გადაწყვეტილების ჩაბარების შემდეგ, ტელეკომპანიას 21 დღის ვადა აქვს, რომ აღნიშნული გადაწყვეტილება უზენაეს სასამართლოში გაასაჩივროს. კომპანიის ადვოკატის თქმით, დასაბუთებული გადაწყვეტილება მათ ჯერ არ ჩაბარებიათ, ამ დოკუმენტის მიღების შმედეგ კი მფლობელზეა დამოკიდებული, გაასაჩივრებს თუ არა საქმეს ზემდგომ ინსტანციაში.  რას აპირებს ტელევიზიის დამფუძნებელი, ამ ეტაპზე უცნობია,  - ნატო ჩხეიძე “მედიაჩეკერის” ზარებს არ პასუხობს. 

მას შემდეგ, რაც “იბერიამ” მაუწყებლობა შეწყვიტა, ერთი წელი გავიდა. გასული წლის 16 ოქტომბერს არხზე შემდეგი შინაარსის წარწერა გაჩნდა - „ხელისუფლებამ დახურა იბერია“. მაშინ ნატო ჩხეიძემ მაუწყებლობის შეჩერების მიზეზად ფინანსური პრობლემები დაასახელა, რაც, მისივე თქმით, ტელევიზიის დამფინანსებელ კომპანია „ომეგა ჯგუფზე“ ხელისუფლების ზეწოლით იყო გამოწვეული.

• ამავე თემაზე: ტელეკომპანია "იბერიას" საქმე, მოკლედ 

მაუწყებლობის შეწყვეტიდან სამ დღეში, 19 ოქტომბერს კი მაუწყებელში დასაქმებულ ათობით თამანშრომელს გათავისუფლების ბრძანება ჩაბარდა. გათავისუფლებულმა თანამშრობლებმა, რომლებიც მიიჩნევდნენ, რომ მათი შრომითი უფლებები დაირღვა, სამართლებრივი დავა დაიწყეს.

“კოალიცია მედიის ადვოკატირებისთვის” მიიჩნევს, რომ კომუნიკაციების ეროვნული კომისია გაცდა უფლებამოსილებას და მედიაპროდუქტის შინაარსში შეიჭრა. საუბარია “ჟურნალისტიკის რესურსცენტრის” მიერ მომზადებულ ფილმზე “რეკლამის ეფექტი საზოგადოებრივ მაუწყებელზე”, რომელშიც, კომუნიკაციების ეროვნული კომისიის თქმით, „ბევრი მცდარი ინფორმაციაა“.

მედიაკოალიციის განცხადების მიხედვით, საჯაროდ გავრცელდა საქართველოს კომუნიკაციების ეროვნული კომისიის თავმჯდომარის მიერ საზოგადოებრივი მაუწყებლის გენერალური დირექტორის, ვასილ მაღლაფერიძისადმი მიწერილი წერილი. 2019 წლის 08 ოქტომბრით დათარიღებულ წერილში, რომელსაც ხელს კომისიის თავმჯდომარე, კახა ბექაური აწერს, შეფასებულია ,,ჟურნალისტიკის რესურს ცენტრის” მიერ მომზადებული ფილმი და ნათქვამია, რომ მასალა შეიცავს ბევრ მცდარ ინფორმაციას.

კოალიციის შეფასებით, სატელეკომუნიკაციო ბაზრის მარეგულირებელი ორგანოს თავმჯდომარის მიერ ფილმის შინაარსის ამგვარი ანალიზი ეწინააღმდეგება საქართველოს კანონმდებლობას და არის მედიის შინაარსში შეჭრა: „აღნიშნული წერილი შეიცავს მნიშნელოვან რისკებს და წარმოადგენს გამოხატვის თავისუფლების შეზღუდვას. მიგვაჩნია, რომ კომისიის თავმჯდომარე არ უნდა აჭარბებდეს საკუთარ უფლებამოსილებას და უნდა მოქმედებდეს მხოლოდ კანონმდებლობის შესაბამისად მინიჭებული მანდატის ფარგლებში“.

კოალიციის განცხადება ორ მნიშვნელოვან სამართლებრივ არგუმენტს ეყრდნობა:

საქართველოს კომუნიკაციების ეროვნულ კომისიას არ აქვს უფლებამოსილება შეაფასოს მედია პროდუქტის შინაარსი.

„კომისიის წერილი წინააღმდეგობაში მოდის საქართველოს კანონმდებლობასთან. მედიასაშუალების მიერ არაზუსტი ფაქტის გავრცელება შესაძლებელია განხილული იყოს ერთის მხრივ მაუწყებელში არსებული თვითრეგულირების ფარგლებში და მეორეს მხრივ, შესაძლოა გახდეს სამოქალაქო სამართლებრივი დავის საგანი. დაუშვებელია მედიაპროდუქტის განხილვა, შეფასება ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ“, - ვკითხულობთ კოალიციის განცხადებაში.

ამავე განცხადების მიხედვით, საქართველოს კანონმდებლობა არ უკრძალავს კომისიას განმარტება გააკეთოს ,,მაუწყებლობის შესახებ“ საქართველოს კანონის ჩანაწერებზე, მაგრამ არ გააჩნია უფლებამოსილება შეაფასოს მედიაპროდუქტის შინაარსი და მტკიცებითი ფორმით დაადგინოს ინფორმაციის სიზუსტე, ამის საწინააღმდეგოდ კახა ბექაურის წერილიდან ირკვევა, რომ სწორედ ასე შეფასდა “ჟურნალისტიკის რესურსცენტრის” მიერ მომზადებული ფილმი.

დოკუმენტი (წერილი) არ არის კომისიის სამართლებრივი აქტი და გაურკვეველია რომელი სამართლებრივი ნორმის საფუძველზე არის მომზადებული:

,,მაუწყებლობის შესახებ“ საქართველოს კანონის თანახმად, ,,კომისიის სამართლებრივ აქტებს განეკუთვნება კომისიის დადგენილება, კომისიის გადაწყვეტილება და კომისიის თავმჯდომარის ბრძანება.“

კოალიციის განცხადების თანახმად, აღსანიშნავია, რომ წერილს ხელს აწერს კომისიის თავმჯდომარე. საქართველოს კანონმდებლობით ,,კომისიის თავმჯდომარე გამოსცემს ბრძანებებს კონკრეტულ შემთხვევებში კომისიისა და კომისიის აპარატის შიდა ორგანიზაციულ საკითხებზე, რომლებიც არ შეიცავს ქცევის ზოგად წესს“: „ვინაიდან აღნიშნული დოკუმენტი არ ეხება კომისიისა და კომისიის აპარატის შიდა ორგანიზაციულ საკითხებს, ეს დოკუმენტი ვერ ჩაითვლება კომისიის თავმჯდომარის ბრძანებად“.

კოალიცია იშველიებს ,,მაუწყებლობის შესახებ” საქართველოს კანონს, რომლის თანახმად, ,,კომისიის სამართლებრივი აქტები მიიღება (გამოიცემა) კომისიის სხდომაზე,“ თუმცა ამ საკითხზე კომისიას სხდომაზე არ უმსჯელია. „ამიტომ ზემოაღნიშნული წერილი ვერ იქნება კომუნიკაციების ეროვნული კომისიის, როგორც დამოუკიდებელი მარეგულირებელი ორგანოს გადაწყვეტილება. კომისიის თავმჯდომარის უფლებამოსილება გაწერილია ,,მაუწყებლობის შესახებ“ საქართველოს კანონში და არ მოიცავს კომისიის სახელით ფაქტის დადგენის უფლებას.

შესაბამისად, თუ წერილი არ არის სამართლებრივი აქტი და ეხება ისეთ საკითხს, რომლის შესწავლის უფლებამოსილება კომისიას არ გააჩნია, გაურკვეველია რა ფორმით, რომელი ნორმატიული აქტის საფუძველზე დაადგინა ადმინისტრაციულმა ორგანომ მცდარი ინფორმაციის არსებობა სიუჟეტში“, - აცხადებენ მედიაკოალიციაში.

მედიაკოალიციის განცხადებაში ხაზგასმულია, რომ ეს არ არის პირველი შემთხვევა, როდესაც კომისიის მიერ გავრცელებული წერილის/განცხადების მიღების პროცედურა გაუგებარი და გაუმჭვირვალეა. „მიგვაჩნია, რომ კომისიის თავმჯდომარე არ უნდა სცილდებოდეს საკუთარ მანდატს, მიღებული დოკუმენტები კი სრულად უნდა შეესაბამებოდეს კანონით გაწერილ ნორმატიულ აქტებს და მიღებული უნდა იყოს შესაბამისი პროცედურების დაცვით“, - ვკითხულობთ განცხადებაში.

ტელეკომპანია „რუსთავი 2-ის“ ყოფილმა მესაკუთრეებმა, ძმებმა ყარამანიშვილებმა, სტრასბურგის სასამართლოს გადაწყვეტილების გადასინჯვა მოითხოვეს. მომჩივანი მხარის მოთხოვნა, საქმის დიდი პალატის მიერ გადასინჯვის შესახებ დადგენილი წესით, 5 მოსამართლისგან შემდგარმა კოლეგიამ უნდა განიხილოს, რის შემდეგაც ცნობილი გახდება, დასაშვებად იქნება თუ არა ცნობილი ტელეკომპანიის ყოფილი მესაკუთრეების მოთხოვნა და გადასინჯავს თუ არა გადაწყვეტილებას ევროპული სასამართლოს დიდი პალატა.

აღნიშნულის შესახებ ინფორმაცია საქართველოს იუსტიციის სამინისტრომ გაავრცელა. უწყების განცხადების მიხედვით, ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს 2019 წლის 24 ოქტომბრის წერილით საქართველოს იუსტიციის სამინისტროს ეცნობა, რომ ტელეკომპანია „რუსთავი 2-ის“ ყოფილმა მესაკუთრეებმა სტრასბურგის სასამართლოს პალატის მიერ 2019 წლის 18 ივლისს გამოტანილი გადაწყვეტილების იმავე სასამართლოს დიდი პალატის მიერ გადასინჯვა ითხოვეს.

როგორც ცნობილია, ადამიანის უფლებათა ევროპულმა სასამართლომ, „რუსთავი 2-ის" საქმეზე, ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენციის არცერთი მუხლის დარღვევა არ დაადგინა. "რუსთავი 2" და მისი ამჟამინდელი მფლობელები შემდეგი მუხლების დარღვევაზე დაობდნენ:

• სამართლიანი სასამართლო განხილვის უფლება (მუხლი 6 § 1)
• გამოხატვის თავისუფლება (მუხლი 10)
• უფლებების შეზღუდვათა გამოყენების ფარგლები (მუხლი 18)
• საკუთრების დაცვა (პირველი პროტოკოლის პირველი მუხლი)

ექვსი ხმით ერთის წინააღმდეგ სამართლიანი სასამართლოს უფლების შელახვა არ დადგინდა. სხვა უფლებების შელახვაზე კი სასამართლოს არც უმსჯელია, რადგან ამ მუხლებზე სარჩელი წარმოებაში არ მიიღო.

გამოცემა „ლიბერალიდან“ წამოსულმა გუნდმა ახალი მედია დააფუძნა. „პუბლიკა“ - ასე ჰქვია ახალ საზოგადოებრივ-პოლიტიკურ ონლაინგამოცემას, რომლის ფეისბუქის გვერდი დღეიდან, 18 ოქტომბრიდან ჩაეშვა, საიტი კი, რომლის მისამართი იქნება - Publika.ge , სავარაუდოდ მომავალი კვირიდან ამოქმედდება.

„ჩვენ ვართ ჟურნალისტები, რომლებიც ბოლო 7 წლის განმავლობაში, ადგილობრივი თუ საერთაშორისო ორგანიზაციების, პარტნიორების, მრავალი პრესტიჟული კონკურსის ჟიურის და რაც მთავარია, მკითხველის აზრით, ვქმნიდით სანდო, კვალიფიციურ, მიუკერძოებელ, ღირებულებებზე ორიენტირებულ მედიაკონტენტს“, - წერენ გამოცემის ჟურნალისტები ფეისბუქის გვერდზე, ახალი გამოცემის შესახებ გამოქვეყნებულ ანონსში.

გუნდის წევრები ამბობენ, რომ მათგან აუდიტორია უნდა ელოდოსახალ ამბებს, სტატიებს, ფოტო, ვიდეო, აუდიომასალებს, ბლოგებს, თვალსაზრისებს, სიღრმისეულ რეპორტაჟებს - ყველა სახის მედიაკონტენტს, რომელიც სჭირდება ინფორმირებულ მოქალაქეს.

მათივე თქმით, ახალი, თანამედროვე, მრავალფუნქციური ვებგვერდის ასამუშავებლად, გუნდი ბოლო 3 თვეა მუშაობს.

“ლიბერალის” გუნდმა, 3-მა რედაქტორმა და 6 ჟურნალისტმა, გამოცემა 6-წლიანი მუშაობის შემდეგ, მიმდინარე წლის ივნისში დატოვა. მათი სპეციალური განცხადებიდან, რომელიც 23 ივნისს გამოქვეყნდა, იკითხება, რომ გუნდს შეუთანხმებლობა ჰქონდა გამოცემის მფლობელთან შორენა შავერდაშვილთან მედიასაშუალების მომავალთან დაკავშირებით. ასევე, არსებობდა განსხვავება ხედვებს შორის და “ლიბერალში” ამ გუნდის დარჩენის შესაძლებლობა ამოიწურული იყო.

საზოგადოებრივი მაუწყებლის აჭარის ტელევიიზიისა და რადიოს სამეურვეო საბჭოს შესარჩევმა კომისიამ, ბორდის წევრობის მსურველთა შერჩევა დაასრულა. საკონკურსო კომისიამ აჭარის უმაღლეს საბჭოს 13 კანდიდატი წარუდგინა. უმაღლესმა საბჭომ მათგან ბორდის 4 წევრი უნდა შეარჩიოს.

13-კაციან სიაში არიან მაუწყებლის ყოფილი დირექტორი სოსო სტურუა და მაუწყებლის დირექტორის შესარჩევ კონკურსებში მონაწილე კანდიდატი ფირუზ ბოლქვაძე. თუმცა, ამ სიაში ვერ მოხვდა ტელევიზიის მოქმედი მრჩეველთა საბჭოს წევრი - ბეჟან გობაძე, რომელიც საბჭოში “ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის” კვოტით არის არჩეული.  ბეჟან გობაძე იყო ერთადერთი, მაუწყებლის 5-კაციან მრჩეველთა საბჭოში, რომელმაც მხარი არ დაუჭირა ტელევიზიის ყოფილი დირექტორის ნათია კაპანაძის იმპიჩმენტს.

• აჭარის ტელევიზიის დირექტორი იმპიჩმენტის წესით გადაირჩიეს

აჭარის ტელევიზიისა და რადიოს მრჩეველთა საბჭოში არსებული 4 ვაკანტური პოზიციის დასაკავებლად სულ 23 განაცხადი შევიდა.

•  ვის სურს აჭარის ტელევიზიის მრჩეველთა საბჭოს წევრობა და ვინ შეარჩევს მათ

მსურველებმა საკონკურსო კომისიასთან, რომელიც ხუთი წევრისგან შედგება, ორეტაპიანი კონკურსი გაიარეს. კონკურსის მეორე ეტაპზე 19 კანდიდატი გადავიდა. აჭარის უმაღლესი საბჭოსთვის წარდგენილი 13-კაციანი სია კი ასე გამოიყურება:

1. რაულ ბერიძე;
2. დიანა ვაშაყმაძე;
3. ნათია სირაბიძე;
4. სოსო სტურუა;
5. არჩილ ხახუტაიშვილი, 
6. სტელა ახვლედიანი;
7. რუსლან ბარამიძე;
8. ფირუზ ბოლქვაძე;
9. ემზარ დიასამიძე;
10. თამილა დოლიძე;
11. გია ქარცივაძე;
12. გელა ღოღობერიძე;
13. თამარ წილოსანი.

ამ 13 კანდიდატიდან, აჭარის ტელევიზიისა და რადიოს განვითარების კონცეფციების განხილვისა და გასაუბრების შედეგად, უმაღლესმა საბჭომ, 6 წლის ვადით, 4 კანდიდატი უნდა შეარჩიოს.

.აჭარის ტელევიზიისა და რადიოს მრჩეველთა საბჭ 5 წევრისგან შედგება, მათგან 4-ს, ნატა იმედაიშვილს, ირაკლი დარცმელიძეს, გიორგი ირემაძეს და ბეჟან გობაძეს უფლებამოსილების ვადა ოქტომბერში ეწურებათ. გიგა ჩხარტიშვილი საბჭოს წევრად 2018 წლის ნოემბრიდან არის არჩეული და შესაბამისად, ის ახალ საბჭოშიც გააგრძელებს მუშაობას.

სავარაუდოდ, ახალ მრჩეველთა საბჭოს მოუწევს აირჩოს ტელევიზიის დირექტორი. მაუწყებელს ნახევარი წელიწადია დირექტორის მოადგილე ნათია ზოიძე მართავს. თუმცა, ეს არჩევნები ჯერ იმაზეა დამოკიდებული, რას გადაწყვეტს სასამართლო. შეგახსენებთ, დირექტორის შესარჩევი კონკურსი სასამართლოს ძალით არის შეჩერებული.

• ხუთი თვე დირექტორის გარეშე - რა ელის აჭარის ტელევიზიას

ტელეკომპანია "პირველის" დირექტორად ჟურნალისტი და ტელეწამყვანი ინგა გრიგოლია ინიშნება, რომელსაც ამავე არხზე საავტორო გადაცემა "რეაქცია" მიჰყავს.

ამ დრომდე ამ პოზიციას პაატა კაკაურიძე იკავებდა. ცვლილების შესახებ, სოციალურ ქსელში, ტელეკომპანიის მფლობელმა ვატო წერეთელმა დაწერა.

"გადავდივართ განვითარების ახალ ეტაპზე, რომელსაც სათავეში ახალი დირექტორი ჩაუდგება, დიდი გეგმებით და მთელი გუნდის ერთიანი ძალისხმევით. ინგა "პირველზე" იმ დროს მოვიდა, როცა აქ პირველი აგური იდებოდა და ჩვენი ტელევიზიის ყველა თანამშრომელთან ერთად, მთელი ენერგია ჩადო ჩვენი ტელევიზიის განვითარებაში. უკვე დღეიდან ,,რეაქციასთან " ერთად ის მთელი არხის ახალ ეტაპზე გადასვლის პროცესს ჩაუდგება სათავეში. მჯერა, ეს ახალი ეტაპი კიდევ უფრო წარმატებული გამოგვივა", - წერს ვატო წერეთელი.

 არც ვატო წერეთელმა და არც ინგა გრიგოლიამ "მედიაჩეკერის" სატელეფონო ზარებს არ უპასუხეს. თუმცა, ცვლილებისა და ახალი პოზიციის შესახებ ასევე სოციალურ ქსელში დაწერა ინგა გრიგოლიამაც. 

როგორც ტელეწამყვანი წერს, ტელევიზია დიდი მასშტაბებისთვის ემზადება, ამისთვის მალე არხზე ვაკანსიებიც გამოცხადდება. 

"ვისაც ტელევიზია თავდავიწყებით გიყვართ და ვისაც გაქვთ განუსაზღვრელი თავისუფლების არხზე მუშაობის სურვილი, გამომეხმაურეთ. არხის დირექტორობას ვიწყებ ვაკანსიების ღიად გამოცხადებით. ვიწყებთ ახალ გამოწვევებთან ჭიდილს...

ვეძებთ ტელევიზიაზე გაგიჟებით შეყვარებულ ადამიანებს, ვისთვისაც თავისუფლებაა ყველაზე გემრიელი და ყველაზე მთავარი ამ პროფესიაში .ვემზადებით უფრო დიდი მასშტაბებისთვის ,შესაბამისად ,გადავწყვიტეთ გავაფართოვოთ და კიდევ უფრო გავაძლიეროთ ჩვენი გუნდი.ჩვენი სათქმელი იგივეა და უცვლელი-ვმუშაობთ გავლენების მიღმა, მოვლენების შუაგულშიაგერ ვართ და ვისაც სურვილი და ამბიცია გექნებათ, გამოგვყევით ახალი სიმაღლეების დაპყრობაში", - წერს გრიგოლია. 

ხელმძღვანელობითი/წარმომადგენლობითი უფლებამოსილების მქონე პირის ცვლილების შესახებ განაცხადი რეესტრში დღეს 16 ოქტომბერს დარეგისტრირდა. ამ დროისთვის [6:23 სთ] ცვლილება ასახული არ არის.

საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციამ (საიამ),  20-21 ივნისს, ანტისაოკუპაციო აქციის დაშლისას დაშავებული 16 პირისთვის დაზარალებულის სტატუსის მინიჭების მოთხოვნით, თბილისის საქალაქო სასამართლოში სარჩელი შეიტანა, მათ შორის 8 ჟურნალისტია.  აქციის დაშლის დროს მედიის 40-მდე წარმომადგენელი დაშავდა, თუმცა, როგორც ორგანიზაციაში "მედიაჩეკერს" განუცხადეს, საია იმ ჟურნალისტებისთვის ითხოვს დაზარალებულის სტატუსის მინიჭებას, რომლებმაც საკუთარი უფლებების დასაცავად მათ მიმართეს.  

აღნიშნული 16 პირის საქმეზე , თავდაპირველად, 19 სექტემბერს, საიამ საქართველოს გენერალურ პროკურატურას  მიმართა, თუმცა  მოთხოვნა არ დააკმაყოფილდა, რაც საიამ
ზემდგომ პროკურორთან გაასაჩივრა. ორგანიზაციის მოთხოვნა არც ზემდგომმა პროკურორმა დააკმაყოფილა, სწორედ ამის შემდეგ მიმართა ორგანიზაციამ სასამართლოს.  სასამართლომ საიას საჩივარი 15 დღეში უნდა განიხილოს.

 საია პროკურატურის გადაწყვეტილებას უკანონოდ და დაუსაბუთებელად მიიჩნევს და აცხადებს, რომ დაშავებული პირებისთვის დაზარალებულის სტატუსის დროულად მინიჭება არსებითად მნიშვნელოვანია: “კანონმდებლობის თანახმად, დანაშაულის მსხვერპლს მთელი რიგი უფლებები, მათ შორის, საქმის მასალების გაცნობის, სისხლისსამართლებრივი დევნის არდაწყების ან შეწყვეტის, ან გამოძიების შეწყვეტის შესახებ დადგენილების გასაჩივრების უფლება მხოლოდ მაშინ ეძლევა, თუ იგი სარგებლობს დაზარალებულის პროცესუალური სტატუსით. შესაბამისად, დაზარალებულის სტატუსის საწყის ეტაპზევე მინიჭებას აქვს არსებითი მნიშვნელობა დაზარალებულის უფლებების დასაცავად”, - აღნიშნულია საიას მიერ გავრცელებულ განცხადებაში.

20-21 ივნისს, ანტისაოკუპაციო აქციის დაშლისას, საერთო ჯამში მედიის 40-მდე წარმომადგენელი დაშავდა. მომხდარიდან 3 თვეზე მეტი გავიდა, თუმცა ამ დრომდე არცერთ ჟურნალისტს დაზარალებულის სტატუსი არ მინიჭებია. 20-21 ივნისის მოვლენების დროს დაშავებულების საქმეს მთავარი პროკურატურა ერთ დიდ საქმედ იძიებს და ჟურნალისტების საქმეზე ცალკე გამოძიება არ მიმდინარეობს.

„ტექნოლოგიების სამყაროში ყველას შეუძლია ისწავლოს ჟურნალისტობა, მაგალითად როგორ გახდე შენი სმარტფონით ჟურნალისტი, მაგრამ უნდა დაიმახსოვრო, რომ სმარტფონი ან რომელიმე მოწყობილობა არ გაქცევს ჟურნალისტად, ისევე, როგორც ადრე კალმის და ფურცლის ქონა არ იყო ჟურნალისტობისთვის საკმარისი. ეს არის შესაძლებლობა მოყვე ჯერ არმოყოლილი ამბავი ეთიკური ზღვრების დაცვით და არ დაამახინჯო რეალობა, სწორედ ეს გაქცევს ჟურნალისტად“, - ამბობს ჟურნალისტი და მკვლევარი ნადია ბელარდი, რომელიც არის ევროპის საბჭოს ჟურნალისტიკის ექსპერტთა კომიტეტის წევრი და აკვირდება სოციალური მედიისა და ალგორითმების გავლენას ჟურნალისტიკასა და გამოხატვის თავისუფლებაზე. 

მოხსენებაში, რომელიც მან  ევროპის დამოუკიდებელი პრესის საბჭოების ალიანსის (AIPCE) ყოველწლიურ კონფერენციაზე გააკეთა, აღნიშნა, რომ ციფრულმა ერამ ტექნოლოგიური თვალსაზრისით, მაღალი ხარისხის ჟურნალისტიკის გავრცელების შესაძლებლობები შექმნა და გამოცემებს მსოფლიო მასშტაბით მილიონობით ხელმომწერის გაჩენის შესაძლებლობა მისცა, რაც თავის მხრივ, შემოსავლების ერთ-ერთი წყაროა. ამასთან, ტრადიციული მედიის პარალელურად, ინფორმაციის გავრცელების ისეთი მრავალფეროვანი პლატფორმები შეიქმნა, როგორიცაა - ვებგვერდები და სხვადასხვა ტიპის აპლიკაცია, ასევე გაჩნდა სოციალური მედია.   მანვე აღნიშნა, რომ სწორედ ამ უკანასკნელის წყალობით, პოლიტიკოსებს თუ სხვა საჯარო ფიგურებს ინფორმაციის გასავრცელებლად ჟურნალისტები ფაქტობრივად აღარ სჭირდებათ და ამას უკვე დამოუკიდებლად ახერხებენ. თავის მხრივ, გარკვეულწილად ჟურნალისტების საქმიანობაც შემსუბუქდა. მაგალითად, გამარტივდა რესპონდენტებთან წვდომა და მათთან დაკავშირება.

მიუხედავად დადებითი მხარეებისა, ნადია ბელარდი მიიჩნევს, რომ ტექნოლოგია არის საშუალება და მნიშვნელოვანია თუ ვის აქვს ის, როგორ იყენებს და ვინ აკონტროლებს მას. ამის ფონზე, იგი ციფრული ერის პირობებში ჟურნალისტიკის ერთ-ერთ მთავარ გამოწვევად პროპაგანდას, ყალბ ამბებს და სიძულვილის ენას ასახელებს და ამბობს, რომ სწორედ ტექნოლოგიების დახმარებით, ისინი წარმოუდგენელი სისწრაფით ვრცელდება და მრავლდება.

„ცხადია, ყველა ეს კომპონენტი არსებობდა და ისინი სოციალური მედიის პარალელურად არ გამოუგონებიათ, მაგრამ ტექნოლოგიებმა მათი უფრო სწრაფი და დამაზიანებელი გავრცელების საშუალებები შექმნა“, - განმარტავს იგი.

ნადია ბელარდის თქმით, კვლევებით დასტურდება, რომ ყალბი ამბების გამავრცელებელი ვებგვერდები კატასტროფული სისწრაფით იზრდება და მათ დაფინანსებაში უამრავი თანხა იხარჯება. მისივე თქმით, ასევე, არის მაგალითები, როდესაც უკვე კარგად დამკვიდრებული მედია დეზინფორმაციას მკითხველების ყურადღების მიქცევისა და პოლიტიკოსების გულის მოგების საშუალებად იყენებს. თუმცა, იგი ყალბი ამბების გავრცელების ერთ-ერთ მთავარ წყაროდ მაინც სოციალურ მედიას, კონკრეტულად კი - Facebook-ს ასახელებს.

მიუხედავად სიძულვილის ენითა და ყალბი ამბებით მიღებული შესაძლო ზიანისა, ნადია ბელარდი უფრო დიდ საფრთხედ მის რეგულირებას მიიჩნევს და ხაზგასმით აღნიშნავს, რომ ამ მიმართულებით დამატებითმა რეგულაციებმა, შესაძლოა, სიტყვისა და გამოხატვის თავისუფლების თვალსაზრისით უფრო დიდი ზიანი მოიტანოს.

სად არის გამოსავალი და არსებობს თუ არა წამალი?

აღნიშნული კითხვების პასუხად ნადია ბელარდი მედიაწიგნიერებას და ამ მიმართულებით საზოგადოების ცოდნის ამაღლებას ასახელებს. მისი მოსაზრებით, ინფორმაციის სწორად გაგებისა და მისი შესაბამისი გაანალიზების უნარი ადამიანს მოვლენების სწორად აღქმასა და შეფასებაში, ასევე სიცრუისა და სიმართლის ერთმანეთისგან გამიჯვნაში ეხმარება.

„თუკი არ იცი ვინ აწარმოებას კონკრეტულ ინფორმაციას, რა სახის მედიას ეკუთვნის ის და ვინ აფინანსებს მას, რთულია მისი ღირებულების გამოცნობა. ჩვენ უნდა ვასწავლოთ ყველას როგორ ამოცინოს დეზინფორმაცია, გავაგებინოთ მას თუ რა არის ის და რატომ არ შეიძლება მისი გავრცელება“, - ამბობს იგი და იქვე დასძენს - „იყავით აქტიური მოქალაქეები და არა პასიური მომხმარებლები“.

მისივე განმარტებით, არ არსებობს ერთი ჯადოსნური რეცეპტი, რომელიც დეზინფორმაციასთან, პროპაგანდასთან და სიძულვილის ენასთან ბრძოლის იარაღად შეიძლება გამოდგეს. იგი მრავალმხრივი ჩართულობის, კერძოდ კი - ხელისუფლების, საგანმანათლებლო ინსტიტუტების, მედიაორგანიზაციებისა და საზოგადოების ერთობლივი ძალისხმევის მნიშვნელობაზე საუბრობს და ამბობს, რომ აღნიშნულ გამოწვევასთან გასამკლავებლად სწორედ მსგავსი მიდგომაა შედეგის მომტანი, რაც თავის მხრივ, ხარისხიანი და სანდო ჟურნალისტიკის გავრცელებას შეუწყობს ხელს.

ნადია ბელარდი ხარისხიანი ჟურნალისტიკის გაძლიერების თვალსაზრისით გამომწერების ინსტიტუტის გაძლიერებაზე საუბრობს და აღნიშნავს, რომ როგორც აუდიტორია, ვიდრე რამეს გამოვაქვეყნებთ, წავიკითხავთ, გავავრცელებთ ან მოვისმენთ, ჩვენ ამისთვის უნდა გადავიხადოთ, „წინააღმდეგ შემთხვევაში მედია ვერ გადარჩება“.

იგი ამ კონტექსტში, საფრანგეთისა და შვეიცარიის მაგალითებს იშველიებს და ამბობს, რომ მსგავსი პრაქტიკა რამდენიმე გამოცემაში არსებობს, - ისინი ყოველგვარი რეკლამისგან თავისუფლები არიან და მათ მხოლოდ საკუთარი გამომწერები აფინანსებენ.

„მათ აქვთ ძალიან მკაფიო სლოგანი - ჟურნალისტიკის გარეშე დემოკრატია არ არსებობს. ასევე, ისინი ამბობენ, რომ გვსურს ჩვენი მკითხველები პატივს გვცემდნენ და სერიოზულად აღქვიქვამდნენ. ჟურნალისტიკა სამუშაოა, რომელშიც უნდა გიხდიდნენ, ამიტომ, თუკი გინდა, რომ ჩვენი წევრი გახდე, უნდა გამოგვიწერო“, - ამბობს ნადია ბელარდი.

იგი საკუთარი პროდუქტის პოპულარიზაციის სხვადასხვა სტრატეგიაზეც საუბრობს და ამ მიმართულებით აუდიტორიის ჩართულობის, მრავალფეროვანი შინაარსისა და ვიზუალიზაციის გამოყენების, ასევე ტრანსკულტურული მიდგომების მნიშვნელობაზე ამახვილებს ყურადღებას.

„ტექნოლოგიების სამყაროში ყველას შეუძლია ისწავლოს ჟურნალისტობა, მაგალითად როგორ გახდე შენი სმარტფონით ჟურნალისტი, მაგრამ უნდა დაიმახსოვრო, რომ სმარტფონი ან რომელიმე მოწყობილობა არ გაქცევს ჟურნალისტად, ისევე, როგორც ადრე კალმის და ფურცლის ქონა არ იყო ჟურნალისტობისთვის საკმარისი. ეს არის შესაძლებლობა მოყვე ჯერ არმოყოლილი ამბავი ეთიკური ზღვრების დაცვით და არ დაამახინჯო რეალობა, სწორედ ეს გაქცევს ჟურნალისტად“, - ამბობს ნადია ბელარდი.

აჭარის ტელევიზიის მრჩეველთა საბჭოს წევრობის 23 მსურველს შორის, ერთი ტელევიზიის ყოფილი დირექტორია, ორი კი დირექტორის შესარჩევ კონკურსებში მონაწილე კანდიდატი; უკვე ცნობილია იმ კომისიის შემადგენლობაც, რომელმაც მაუწყებლის ბორდის 4 წევრი უნდა აირჩიოს.

აჭარის უმაღლესმა საბჭომ მრჩეველთა საბჭოს წევრების შესარჩევი კომისიის შემადგენლობა და ბორდის წევრობის მსურველთა სია, დღეს, პირველ ოქტომბერს გამოაქვეყნა.

მრჩეველთა საბჭოს ხუთკაციანი კომისია შეარჩევს.

კომისიის წევრები არიან:

1. ერმილე მესხია - ბათუმის ხელოვნების სასწავლო უნივერსიტეტის პროფესორი, განათლების, ჰუმანიტარულ და სოციალურ მეცნიერებათა ფაკულტეტის დეკანი;
2. ლევან გობაძე - ახალგაზრდა მეცნიერთა კავშირი „ინტელექტის“ გამგეობის თავმჯდომარე;
3. ლევან ჯაყელი - ბათუმის შოთა რუსთაველის უნივერსიტეტის იურიდიული და სოციალურ მეცნიერებათა ფაკულტეტის დეკანი, ასოცირებული პროფესორი;
4. ასლან ლორთქიფანიძე - აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის სავაჭრო-სამრეწველო პალატის თავმჯდომარის მოადგილე, აჭარის დამოუკიდებელ ექსპერტთა კავშირის თავმჯდომარე;
5. მანანა შარაშიძე - ხელოვნების, მასმედიის კულტურულ-საგანმანათლებლო დაწესებულებების, სპორტისა და ტურიზმის მუშაკთა პროფესიული კავშირის აჭარის რესპუბლიკური საბჭოს თავმჯდომარე.

 

რაც შეეხება მრჩეველთა საბჭოს, სადაც 4 ვაკანტური ადგილია, წევრობის მსურველებს შორის არიან მაუწყებლის დირექტორის შესარჩევ კონკურსებში მონაწილე ორი კანდიდატი: გიორგი წულაია და ფირუზ ბოლქვაძე. ორივე მათგანი კონკურსებში ორჯერ მონაწილეობდა, - გიორგი წულაია პირველ და მეორე კონკურსში, ფირუზ ბოლქვაძე კი დირექტორის შერჩევის მეორე და მესამე მცდელობაზე. არცერთ მათგანს, არცერთ კონკურსში ბორდის წევრების ხმა არ მიუღია.

წულაიასა და ბოლქვაძის გარდა, მრჩეველთა საბჭოს წევრობის მსურველთა 23-კაციან სიაშია აჭარის ტელევიზიის ყოფილი დირექტორი სოსო სტურუა, რომელიც მაუწყებელს ნათია კაპანაძემდე, ხელმძღვანელობდა - 2013- 2016 წლებში. და ასევე,მოქმედი მრჩეველთა საბჭოს წევრი - ბეჟან გობაძე, რომელიც საბჭოში “ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის” კვოტით არის არჩეული.

ჯამში, მრჩეველთა საბჭოს წევრობის მსურველები არიან:

1. ბეჟან გობაძე
2. თამილა დოლიძე
3. გელა ღოღობერიძე
4. რუსლან ბარამიძე
5. ფირუზ ბოლქვაძე
6. სოფიო კობალაძე
7. დიანა ვაშაყმაძე
8. ევგენი თავდგირიძე
9. ლევან ქამადაძე
10. სოსო სტურუა
11. სტელა ახვლედიანი
12. ირაკლი ანთიძე
13. რაულ ბერიძე
14. ნიკოლოზ მეგრელიშვილი
15. როინ სურმანიძე
16. ნათია სირაბიძე
17. გიორგი გოგიბერიძე
18. კონსტანტინე აბაშიძე
19. გია ქარცივაძე
20. ემზარ დიასამიძე
21. თამარ წილოსანი
22. გიორგი წულაია
23. არჩილ ხახუტაიშვილი

აჭარის ტელევიზიისა და რადიოს სამეურვეო საბჭო ხუთი წევრისგან შედგება. მოქმედი წევრებიდან საბჭოში მხოლოდ ერთი გიგა ჩხარტიშვილი რჩება, დანარჩენ ოთხს - ნატა იმედაიშვილს, ირაკლი დარცმელიძეს, გიორგი ირემაძეს და ბეჟან გობაძეს უფლებამოსილების ვადა ოქტომბერში ეწურებათ.

საკონკურსო კომისიამ, ასარჩევზე სულ ცოტა სამჯერ მეტი კანდიდატურა, 15 კალენდარული დღის ვადაში უნდა შეარჩიოს და აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის უმაღლეს საბჭოს წარუდგინოს. კანდიდატის წარდგენის შესახებ საკონკურსო კომისიის გადაწყვეტილება მიღებულად ითვლება, თუ მას მხარი დაუჭირა საკონკურსო კომისიის არანაკლებ 3-მა წევრმა. საბოლოოდ, მრჩეველთა საბჭოს 4 წევრი აჭარის უმაღლესმა საბჭომ უნდა აირჩიოს.

მრჩეველთა საბჭოს ახალ შემადგენლობას 6 წლის ვადით აირჩევენ.

შეგახსენებთ, მრჩეველთა საბჭოს წევრობის მსურველთა გამოქვეყნებამდე ერთი დღით ადრე, აჭარის ტელევიზიის ჟურნალისტებმა პრესკონფერენცია გამართეს და განაცხადეს, რომ მაუწყებლის სარედაქციო დამოუკიდებლობას საფრთხე ელის. თანამშრომელთა ნაწილი ფიქრობს, რომ ახალი მრჩეველთა საბჭო, რომელშიც უმრავლესობა „ქართული ოცნების“კვოტით შევა, ხელისუფლების მიმართ უფრო ლოიალურად განწყობილი იქნება. მათ საერთაშორისო ორგანიზაციებსა და დიპლომატიური მისიებს მიმართეს ყურადღება მიაქციოს აჭარის ტელევიზიაში მიმდინარე პროცესებს, “იმისთვის, რომ საზოგადოებრივი მაუწყებლის აჭარის ტელევიზიისა და რადიოს სარედაქციო პოლიტიკის მართვა არ აღმოჩნდეს სახელისუფლებო გუნდის მიერ არჩეული და მის მიმართ ანგარიშვალდებული დირექტორის ხელში”.

• აჭარის ტელევიზიის ჟურნალისტები საერთაშორისო ორგანიზაციების ყურადღებას ითხოვენ
  
  

შეგახსენებთ, რომ ხუთი თვეა , რაც აჭარის ტელევიზიას დირექტორის მოვალეობის შემსრულებელი მართავს. კონკურსი, რომელზეც მრჩეველთა საბჭოს დირექტორი უნდა შეერჩია, სამჯერ ჩავარდა, მეოთხედ კი, განაცხადების მიღების დასრულებამდე ერთი დღით ადრე, სასამართლოს გადაწყვეტილებით შეჩერდა. სასამართლომ ეს გადაწყვეტილება მეოთხე კონკურსში მონაწილე ერთ-ერთი კანდიდატის სარჩელის საფუძველზე მიიღო. გიორგი კოხრეიძე მიიჩნევს, რომ ის კონკურსის გამარჯვებულია.

• ხუთი თვე დირექტორის გარეშე - რა ელის აჭარის ტელევიზიას