“რუსთავი 2-ის” ყოფილი ჟურნალისტები ნოდარ მელაძე და ნანუკა ჟორჟოლიანი არხიდან მათი გათავისუფლების ბრძანებას სასამართლოში ასაჩივრებენ. ჟურნალისტები მიიჩნევენ, რომ “რუსთავი 2-ის” ახალმა გენერალურმა დირექტორმა პაატა სალიამ ისინი სამსახურიდან უკანონოდ გათავისუფლა და ამის ერთადერთ მოტივად მაუწყებლის სარედაქციო პოლიტიკის შეცვლას ასახელებენ.

ნოდარ მელაძე ამბობს, რომ ეს არის ბრძოლა ჟურნალისტების უფლებებისთვის. იმისთვის, რომ მომავალში ვერცეთმა მენეჯერმა ვერ შეძლოს ჟურნალისტების გათავისუფლება კრიტიკული სარედაქციო პოლიტიკის გამო: “ჩვენ დავამტკიცებთ, რომ “რუსთავი 2-ში” ცვლილებების ოფიციალური მიზეზი, რომელიც დასახელდა, ეს იყო გამოგონილი მიზეზი და რეალური ამ ყველაფრის მოტივი იყო სარედაქციო პოლიტიკის შეცვლა და კრიტიკული სარედაქციო პოლიტიკის მქონე ადამიანების ტელევიზიიდან გაშვება”.

ნანუკა ჟორჟოლიანი კი ამბობს, რომ შესაბამის მტკიცებულებებს სასამართლოში წარადგენს და “რუსთავი 2-ის” ახალ დირექტორს სიცრუეში ამხელს:

“პაატა სალია არის მატყუარა. სახალხო დამცველის აპარატს ის უბრალოდ ატყუებს დოკუმენტაციით და მე ამას სასამართლოში დავამტკიცებ... მე შემეძლო, რომ ეს მარტივად დამემტკიცებინა თქვენთვის, მეკადრა და წარმედგინა ის მესიჯები, რაც მას ჩემთვის მოწერილი აქვს. აბსოლუტურად განსხვავებული ვიდრე ის ატყობინებს ამ შემთხვევაში ნინო ლომჯარიას უწყებას. მაგრამ, მე ვფიქრობ, რომ ამ გზით წასვლა არ არის სწორი, რომ პირადი მესიჯები წარვადგინოთ. მე ამ მესიჯებს წარვადგენ სასამართლოში და სასამართლოში დავამტკიცებ, რომ პაატა სალია არის ასმაგი სტანდარტების, მატყუარა ადამიანი.”

ჟურნალისტების უფლებებს სასამართლოში „საერთაშორისო გამჭვირვალობა საქართველო“ დაიცავს. ამის შესახებ დღეს, 30 სექტემბერს გამართულ ბრიფინგზე გახდა ცნობილი.

“ჩვენი ორგანიზაციისათვის მნიშვნელოვანია ჟურნალისტები არ იდევნებოდნენ მათი პროფესიული საქმიანობის განხორციელებისას, მათ მიერ გამოთქმული მოსაზრებებისა თუ შეხედულებებისათვის. ასევე, შრომის კოდექსის დარღვევით არ ხდებოდეს მათი სამსახურიდან განთავისუფლება და საქართველოს კონსტიტუციით გარანტირებული უფლებების დარღვევა”,- აღნიშნულია „საერთაშორისო - გამჭვირვალობა საქართველოს“ მიერ გავრცელებულ განცხადებაში.

ნოდარ მელაძე და ნანუკა ჟორჟოლიანი ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გენერალურმა დირექტორმა პაატა სალიამ თანამდებობიდან 20 აგვისტოს გაათავისუფლა. ტელეკომპანიაში ცვლილებები მას შემდეგ დაიწყო, რაც 18 ივნისს სტრასბურგის სასამართლოს გადაწყვეტილება გახდა ცნობილი და არხი ქიბარ ხალვაშს გადაეცა. ნოდარ მელაძე ტელეკომპანია “რუსთავი 2-ზე” საინფორმაციო სამსახურს ხელმძღვანელობდა, ნანუკა ჟორჟოლიანი კი საავტორო გადაცემის წამყვანი იყო.

 

რედ.: სტატიაში გამოყენებულია საერთაშორისო გამჭვირვალობა საქართველოს ფოტო

“აჭარის ტელევიზიამ ქვეყნის ისტორიაში პირველად გააჩინა შანსი და იმის პრეცედენტი, რომ ხალხის მიერ დაფინანსებული საზოგადოებრივი მაუწყებელი ატარებდეს საზოგადოების ინტერესებს. ჩვენთვის ეს არის დასაცავი ღირებულება”, - აჭარის ტელევიზიის ჟურნალისტები სარედაქციო დამოუკიდებლობის დაკარგვის საფრთხეზე საუბრობენ და საერთაშორისო ორგანიზაციების ყურადღებას ითხოვენ. მათ დღეს, 30 სექტემბერს ბრიფინგი გამართეს და სპეციალური განცხადებაც გაავრცელეს.

ჟურნალისტების მიმართვის ადრესატები საქართველოში აკრედიტებული დიპლომატიურ მისიები, ადგილობრივი და საერთაშორისო ორგანიზაციები არიან. მიმართვაში ისინი ამბობენ, რომ ბოლო 6 თვის განმავლობაში, ყოფილი დირექტორის ნათია კაპანაძის იმპიჩმენიდან დღემდე, გუნდმა, რომელიც მონაწილეობს სარედაქციო პოლიტიკის შექმნაში, მოახერხა ძალების მობილიზება და ხელისუფლების გავლენისგან თავისუფალი პოლიტიკის შენარჩუნება, თუმცა, ეს იყო ურთულესი 6 თვე და გამოწვევებით სავსე პერიოდი ჟურნალისტთა კორპუსისთვის.

“ამ ხნის განმავლობაში ჩვენ გვიწევდა ხელისუფლების და მმართველი გუნდის წარმომადგენლების, მათ შორის ბიძინა ივანიშვილის ღია თავდასხმის და დისკრედიტაციის მცდელობის მოგერიება. დირექტორისთვის უნდობლობის გამოცხადების შემდეგ, ჩვენ ხელმეორედ დაგვჭირდა საზოგადოების ნდობის მოპოვება. ახლა ვიმყოფებით განსხვავებულ ვითარებაში. გვაქვს გონივრული მოლოდინი, რომ ბოლო 6 თვის განმავლობაში განვითარებული პროცესები დასასრულს უახლოვდება და იგი სარედაქციო პოლიტიკის ვექტორის შეცვლას გამოიწვევს”, - ვკითხულობთ მიმართვაში.

• სასამართლოს გადაწყვეტილებით, აჭარის ტელევიზიის დირექტორის შესარჩევი კონკურსი შეჩერდა

ჟურნალისტები ფიქრობენ, რომ აჭარის ტელევიზიის დირექტორის შესარჩევი მეოთხე კონკურსი შესაძლოა კონკრეტული შედეგით დასრულებულიყო. კონკურსის სასამართლოს ძალით შეჩერება კი მიზანმიმართულად მოხდა და ხელისუფლების მიერ მაუწყებლის სარედაქციო პოლიტიკაში ჩარევის მცდელობას აქვს ადგილი:

“მრჩეველთა საბჭოს მიერ ჩატარებულ დირექტორის შესარჩევ სამივე კონკურსში იგრძნობოდა პოლიტიკური ძალების ინტერესი. მეოთხე კონკურსი შესაძლოა დასრულებულიყო შედეგით, რადგან მრჩეველთა საბჭოს წევრების ნაწილმა არ გამორიცხა დირექტორის არჩევის შესაძლებლობა. მისი შეჩერებით პროცესის დასრულებამდე მიყვანას ხელი შეუშალეს, ინსტრუმენტად, ჩვენი აზრით, სასამართლო ხელისუფლება გამოიყენეს. აღსანიშნავია, რომ მოქმედი საბჭოს უმრავლესობას უფლებამოსილების ვადა ეწურება. ახალი მრჩეველთა საბჭო კი, რომელშიც უმრავლესობა „ქართული ოცნების“ კვოტით შევა, ჩვენი აზრით, ხელისუფლების მიმართ უფრო ლოიალურად განწყობილი იქნება.

საზოგადოებრივი მაუწყებლის აჭარის ტელევიზიამ და რადიომ ქვეყნის ისტორიაში პირველად გააჩინა შანსი და იმის პრეცედენტი, რომ ხალხის მიერ დაფინანსებული საზოგადოებრივი მაუწყებელი ატარებდეს საზოგადოების ინტერესებს. ჩვენთვის ეს არის დასაცავი ღირებულება”, - აღნიშნულია ჟურნალისტების მიერ გავრცელებულ განცხადებაში.

ჟურნალისტებმა საქართველოში აკრედიტებულ დიპლომატიურ მისიებსა და ადგილობრივ და საერთაშორისო ორგანიზაციებს მიმართეს განსაკუთრებული ყურადღებით დააკვირდენენ დირექტორის შესარჩევად გამოცხადებული კონკურსის საქმის განხილვას სასამართლოს პირველ და მეორე ინსტანციაში, ასევე მაუწყებელში მიმდინარე პროცესს: “იმისთვის, რომ საზოგადოებრივი მაუწყებლის აჭარის ტელევიზიისა და რადიოს სარედაქციო პოლიტიკის მართვა არ აღმოჩნდეს სახელისუფლებო გუნდის მიერ არჩეული და მის მიმართ ანგარიშვალდებული დირექტორის ხელში”.

შეგახსენებთ, ხუთი თვეა აჭარის ტელევიზიას დირექტორის მოვალეობის შემსრულებელი მართავს. კონკურსი, რომელზეც მრჩეველთა საბჭოს დირექტორი უნდა შეერჩია, სამჯერ ჩავარდა, მეოთხედ კი, განაცხადების მიღების დასრულებამდე ერთი დღით ადრე, სასამართლოს გადაწყვეტილებით შეჩერდა. სასამართლომ ეს გადაწყვეტილება მეოთხე კონკურსში მონაწილე ერთ-ერთი კანდიდატის სარჩელის საფუძველზე მიიღო. გიორგი კოხრეიძე მიიჩნევს, რომ ის კონკურსის გამარჯვებულია.

მაუწყებლის ჟურნალისტების შიშებს, რომ ეს პროცესები მართულია, იზიარებენ მედიასფეროს ექსპერტებიც. მათი თქმით, ახლა მთავარია საზოგადოებამ არ შეწყვიტოს ბრძოლა აჭარის საზოგადოებრივი მაუწყებლის გადასარჩენად.

• ხუთი თვე დირექტორის გარეშე - რა ელის აჭარის ტელევიზიას

პირველ ოქტომბერს, დილის 08:00 საათიდან, “ფორმულა კრეატივის” მიერ დაფუძნებული ტელევიზია - “ფორმულა” დაიწყებს მაუწყებლობას. პირველი ხუთი დღე არხზე მხოლოდ ფილმები და უცხოური ტელესერიალები იქნება, 5 ოქტომბრიდან ბადეს საინფორმაციო გამოშვებები, 7 ოქტომბრიდან კი დილის გადაცემა - ”დილა მშვიდობისა” დაემატება. ტელესერიალი “ჩემი ცოლის დაქალები” ეთერში 25 ოქტომბრიდან გამოჩნდება.

არხის გენერალური დირექტორი ზუკა გუმბარიძე “მედიაჩეკერთან” საუბარში განმარტავს, რომ ამ ეტაპზე, საინფორმაციო სამსახური ტექნიკის ნაწილში თითქმის სრულად არის უზრუნველყოფილი: “ბუნებრივია, ეს არ არის სრულფასოვანი ტექნიკურ-მატერიალური ბაზა, მათ შორის, ჯერ არ დაგვინერგავს ავტომატიზაციის სოფტი, რომელიც უნდა ჰქონდეს ნიუსს. თუმცა, გვგონია, რომ ამ რესურსითაც საკმაოდ კონკურენტუნარიანი და საინტერესო საინფორმაციო გამოშვება უნდა გავუშვათ”.

“ფორმულაზე” მთავარი საინფორმაციო გამოშვება 20:00 საათზე იქნება, 5 ოქტომბერს, სწორედ მთავარი საინფორმაციო გამოშვებებით გაიხსნება არხის საინფორმაციო ნაწილი. მომდევნო დღიდან კი ეთერს 12:00, 14:00 და 17:00 საათიანი გამოშვებები დაემატება. 7 ოქტომბრიდან კი ახალი ამბების ერთი გამოშვება დილის გადაცემაშიც გავა.

კითხვაზე, დღის მთავარი საინფორმაციოსთვის 20:00 საათის შერჩევა, “იმედის” მთავარი საინფორმაციო გამოშვებისთვის განზრახ დამთხვევას და დანარჩენი არხების საინფორმაციო გადაცემებისთვის აცილებას ხომ არ ნიშნავს, არხის საინფორმაციო სამსახურის უფროსი გიორგი ლაფერაშვილი გვპასუხობს, რომ მსგავსი გათვლები არ ყოფილა: “თავიდანვე ასე გვქონდა გადაწყვეტილი. ჯერ კიდევ “რუსთავი 2-ში” ყოფნის დროს, უბრალოდ 9 საათიანი კურიერი ხელშეუხებელი ბრენდი იყო და ყველას გვესმოდა, მაგრამ პრაიმში გადაცემების ჩატევისთვის და ა.შ., 20:00 საათზე დაწყება ოპტიმალური დროა”.

უკვე ცნობილია, რომ დღის მთავარი საინფორმაციო გამოშვების წამყვანი ჟურნალისტი ელისო ჯარიაშვილი იქნება. ამასთან, “ფორმულასთვის” შემდეგი ჟურნალისტები იმუშავებენ: შოთა დიმიტრიშვილი, სალომე ნინუა, ქეთი ხიდაშელი, სალომე ჩადუნელი, გიორგი კვიჟინაძე. “ფორმულაში” გადავიდნენ “რუსთავი 2-ს” ჟურნალისტები: დათო ქაშიაშვილი, სოფო ზურაბიანი, სოფო ვარდიაშვილი, ქეთი ნადიბაიძე და ნინო ვარძელაშვილი.

არხის გენერალური დირექტორის განმარტებით, “ფორმულა” 25 ოქტომბრამდე სწორედ ამ ბადით იმაუწყებლებს, 25 ოქტომბრიდან კი, “ფორმულაზე” მაყურებელი სერიალ “ჩემი ცოლის დაქალებს” ნახავს. გუმბარიძის თქმით, შესაძლოა, ამ დროისთვის, ეთერში უკვე ყოველდღიური პოლიტიკური ტოქშოუც გავიდეს, რომლის წამყვანის ვინაობის დასახელებისგანამ ეტაპზე თავს იკავებს.

ამასთან, მისივე განმარტებით, ნოემბრის მეორე ნახევრიდან “ფორმულას” ეთერს ეტაპობრივად სხვადასხვა შინაარსის გადაცემა დაემატება, მათ შორის, “სამზარეულოს ომები” და სამედიცინო პროექტი, ასევე ამერიკის შეერთებული შტატების საელჩოს დაკვეთით მომზადებული კიდევ ერთი ქართული სერიალი.

“ყველა გარემოებიდან გამომდინარე გვგონია, რომ ეს არხი იქნება კონკურენტული საქართველოში არსებული ყველა არხის. თუმცა, რა თქმა უნდა, დრო არის საჭირო, ჩვევა უნდა გაჩნდეს, ტელევიზიას თავისი წესები და კანონები აქვს, მაგრამ ჩვენ მზად ვართ კონკურენციისთვის”, - აცხადებს იგი. 
“ფორმულას” გენერალური დირექტორი ამბობს, რომ პირველი ოქტომბრიდან იანვრამდე არხი სატესტო რეჟიმში იმუშავებს. ახალი ტელევიზია სრულფასოვანი ბადით მაუწყებლობას, ახალი ოფისიდან და ახალი პროექტებით უკვე იანვრიდან დაიწყებს. “ფორმულა” ეთერში სწორედ იმ შენობის მეექვსე სართულიდან გავა, სადაც ტელეკომპანია “რუსთავი 2-ის” ძველი ოფისი იყო განთავსებული. იანვრიდან კი, ამავე შენობის მე-17 და მე-18 სართულებზე გადაინაცვლებს.

• "ფორმულას" მფლობელები სარედაქციო დამოუკიდებლობის საგარანტიო დოკუმენტზე მუშაობენ

ზუკა გუმბარიძის განმარტებით, ამ დრომდე, ფორმულას მთავარ დამფინანსებლად საქართველოს ყოფილი თავდაცვის მინისტრი დავით კეზერაშვილი რჩება. მისგან არხი დაფინანსებას ეტაპობრივად უკვე იღებს, თუმცა, დამფუძნებლებს სამომავლოდ სარეკლამო შემოსავლებით მიღებული სარგებლის იმედიც აქვთ.

არხის გენერალური დირექტორის თქმით ფორმულა, ამ ეტაპზე, ბორდის დაკომპლექტებაზე მუშაობს, რომლებიც ძირითადად უცხოელები იქნებიან. პარალელურად კი, სარედაქციო დამოუკიდებლობის საგარანტიო დოკუმენტიც შემუშავდება და მათ საზოგადოებას ერთდროულად წარუდგენენ.

არხის საინფორმაციო სამსახურის უფროსის თქმით, “ფორმულას” სიგნალი თითქმის ყველგან ხელმისაწვდომი იქნება. დეტალურ ინსტრუქციას მაყურებელი ეთერში გასვლამდე მიიღებს. ამასთან, ეტაპობრივად გაეშვება ვებგვერდიც, რომელიც გიორგი ლაფერაშვილი შეფასებით, “ფორმულას” ერთ-ერთი ძლიერი მხარე იქნება.

როგორც საინფორმაციო სამსახურის უფროსი ამბობს, “ფორმულა” აპირებს ძლიერი თვითრეგულირების ორგანო ჰქონდეს. ამ საკითხზე მუშაობა უკვე დაწყებულია და დადატურებულად შეიძლება ითქვას, რომ “ფორმულას” თვითრეგულირების ორგანოში არასამთავრობო ორგანიზაცია “საქართველოს დემოკრატიული ინიციატივის” დირექტორი გიორგი მშვენიერაძე, ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტის პროფესორი ნინო დანელია და GIPA-ს ჟურნალისტიკისა და მედიამენეჯმენტის მიმართულების დეკანი ნინა ივანიშვილი იქნებიან. მისივე თქმით, მოლაპარაკებები მიმდინარეობს მედიის თემაზე მომუშავე სამოქალაქო სექტორის სხვა წარმომადგენლებთანაც.

კითხვაზე, რატომ უნდა უყუროს მაყურებელმა “ფორმულას”,  რითი იქნება ის გამორჩეული, გიორგი ლაფერაშვილი გვპასუხობს, რომ ამ კითხვაზე პასუხს მაყურებელი სულ მალე თავადვე იპოვის: “ეს იქნება ყოვლისმომცველი, ოპერატიული, მიუკერძოებელი და რაც მთავარია - იქნება ახალი სიტყვა, რისი საჭიროებაც ბაზარზე ყველა ვხედავთ რომ არის”.

შპს “ფორმულა” “ფორმულა კრეატივმა” 20 ივლისს დააფუძნა. პირველ ეტაპზე, კომპანიის 100%-იან წილს “ფორმულა კრეატივის” დამფუძნებლები მიხეილ მშვილდაძე, ირაკლი საღინაძე, ზურაბ გუმბარიძე და გიორგი ლიფონავა თანაბრად (25-25%) ფლობდნენ. თუმცა, 3 სექტემბერს საჯარო რეესტრში ცვლილება აისახა და “ფორმულას” მეწილეებს საკონტროლო პაკეტით (51%) არხის მთავარი დამფინანსებელი დავით კეზერაშვილი დაემატა. ტელეკომპანიის დანარჩენი ოთხი მეწილე, ამ ეტაპზე წილებს კვლავ თანაბრად ინაწილებს. თითოეული მათგანი “ფორმულას” 12.25%-ს ფლობს.

“მთავარი არხის” მფლობელებში ცვლილებებია, ნიკა რურუას ძმის, გიორგი რურუას შემდეგ, არხის მეწილე გახდა ნიკა რურუას შვილი მარი ანა რურუაც. ორივე მათგანი ტელეკომპანიის 2.5-2.5%-იანი წილების მფლობელები გახდნენ.

საჯარო რეესტრში პირველი ცვლილება 24 სექტემებრს აისახა და საკუთარი 49%-იანი წილიდან კახაბერ ანჯაფარიძემ გიორგი რურუას 2.5% 2 500 ლარად მიჰყიდა. სანაცვლოდ გიორგი რურუას “მთავარი არხის” საწესდებო კაპიტალში 250 000 აშშ დოლარი უნდა შეეტანა.

მეორე ცვლილება რეესტრში 26 სექტემბერს დარეგისტრირდა და მარი ანა რურუამ წილი ამჯერადაც კახაბერ ანჯაფარიძისგან, 200 000 აშშ დოლარიანი ინვესტიციის ვალდებულების სანაცვლოდ, ასევე 2 500 ლარად შეიძინა.

ამ დროისთვის, საჯარო რეესტრის მონაცემების მიხედვით, “მთავარი არხის” დამფუძნებლებს შორის წილები ასე ნაწილდება: ტელევიზიის 2.5-2.5%-იან წილებს გიორგი და მარი ანა რურუები ფლობენ, 44%-ს კახაბერ ანჯაფარიძე. რაც შეეხება არხის გენერალურ დირექტორს ნიკა გვარამიას, იგი კვლავ აქცეიბის საკონტროლო პაკეტს - 51%-ს ფლობს.

მთავარი არხი საჯარო რეესტრში 2019 წლის პირველ მარტს დარეგისტრირდა. დაფუძნებისას მას "კომედი არხი" ერქვა, 15 აგვისტოს კი მას სახელი და მფლობელები შეეცვალა და გახდა მთავარი არხი. პირველ ეტაპზე არხს მხოლოდ ორი მფლობელი ნიკა გვარამია (51%) და კახაბერ ანჯაფარიძე (49%) ფლობდა. ეს უკანასკნელი, საჯარო რეესტრის მონაცემების მიხედვით, შპს “ინტერ მედია პლიუსის” 30%-იანი წილის მესაკუთრეცაა.

• აქვე, იხილეთ "მედიაჩეკერის" მიმოხილვა - ვინ არიან მედიის მფლობელები საქართველოში 

ხუთი თვეა აჭარის ტელევიზიას დირექტორის მოვალეობის შემსრულებელი მართავს. კონკურსი, რომელზეც მრჩეველთა საბჭოს დირექტორი უნდა შეერჩია, სამჯერ ჩავარდა, მეოთხედ კი, განაცხადების მიღების დასრულებამდე ერთი დღით ადრე, სასამართლოს გადაწყვეტილებით შეჩერდა. მაუწყებლის თანამშრომლები შიშობენ, რომ პროცესებში ხელისუფლების ხელი ურევია, სარედაქციო დამოუკიდებლობის დაკარგვაზე ალაპარაკდნენ ჟურნალისტებიც, ამ შიშებს იზიარებენ მედიასფეროში მომუშავეებიც და ამბობენ, რომ ეს ყველაფერი მაუწყებელს დააზარალებს.

როდის დადგება კვლავ დღის წესრიგში საზოგადოებრივი მაუწყებლის აჭარის ტელევიზიისა და რადიოს დირექტორის შერჩევის საკითხი, ჯერ უცნობია. ეს იმაზეა დამოკიდებული, რა გადაწყვეტილებას მიიღებს სააპელაციო სასამართლო. ამ უკანასკნელს მაუწყებლის მრჩეველთა საბჭომ უნდა მიმართოს.

მრჩეველთა საბჭოს თავმჯდომარის ნატა იმედაიშვილის განცხადებით, სარჩელი მზადაა და სავარაუდოდ, ორშაბათს, 30 სექტემბერს მას სასამართლოში შეიტანენ. მრჩეველთა საბჭო ასაჩივრებს ბათუმის საქალაქო სასამართლოს 23 სექტემბრის განჩინებას კონკურსის შეჩერების შესახებ. ბათუმის სასამართლომ ეს განჩნება მაუწყებლის კონკურსში მონაწილე ერთ-ერთი პრეტენდენტის, გიორგი კოხრეიძის სარჩელის საფუძველზე გამოსცა.

• სასამართლოს გადაწყვეტილებით, აჭარის ტელევიზიის დირექტორის შესარჩევი კონკურსი შეჩერდა

ერთადერთი, რაც ამ ეტაპზე კითხვის ნიშნის ქვეშ არ დგას, არის ის, რომ ახალი დირექტორის არჩევა, რა გადაწყვეტილება არ უნდა მიიღოს სასამართლომ, უკვე ახალ მრჩეველთა საბჭოს მოუწევს. აჭარის მაუწყებლის მრჩეველთა საბჭოს წევრობის მსურველთა განაცხადების მიღება 26 სექტემბერს დასრულდა, თუმცა, ვის სურს ბორდის წევრობა, აჭარის უმაღლესი საბჭო სიას არ ასაჯაროებს.

საბჭოს მოქმედი თავმჯდომარე, ნატა იმედაიშვილი “მედიაჩეკერთან” ამბობს, რომ თავად კონკურსში არ მონაწილეობს და ახლო მომავალში აჭარის ტელევიზიასთან თანამშრომლობას აღარ აპირებს. მიზეზად რამდენიმე ფაქტორს ასახელებს, მათ შორის პოლიტიკური ჩარევის მცდელობებს, ჩაშლილ კონკურსებს და საზოგადოების რეაქციას საბჭოს მისამართით.

რას გულისხმობს პოლიტიკურ ჩარევებში, ნატა იმედაიშვილი არ აკონკრეტებს, თუმცა, ყურადღებას ამახვილებს მეოთხე კონკურსის წინ სასამართლოს გამოჩენაზე და ასევე, კითხვებს უჩენს კონკურსებში მონაწილე ზოგი კანდიდატი: „რა თქმა უნდა ეს იყო, მცდელობები იყო ჩარევების, მაგრამ ზუსტად ვიცი რაც არ შეიძლება, არ შეიძლება რომ პოლიტიკური გავლენებით იყოს საზოგადოებრივი მაუწყებელი. ამას ავარიდეთ ჩვენ, ყოველ შემთხვევაში ისე ვქენით, რომ აგვერიდებინა ეს სიტუაცია მაუწყებლისთვის, ამ საბჭომ, მე შეგნებულად გავაკეთე ეს და შესაძლებელია ვიღაცებმა შეუგნებლად. რა იქნება მომავალში ვერ გეტყვით, ერთი პროცენტი მაინც რომ ყოფილიყო იმის დაშვებულობა, რომ მე გავაგრძელებდი საზოგადოებრივ მაუწყებელში მუშაობას, მე შევეცდებოდი ამას, მაგრამ დღეს ისეთი სურათია, რომ საზოგადოება ვერ მიხვდა რა ხდება საზოგადოებრივ მაუწყებელში, ესეც ჩვენი ნაკლია, ჩვენ ამ ბოლო დროს თითქმის არ ველაპარაკებოდით საზოგადოებას და აქედან გამომდინარე მოხდა ის, რომ საზოგადოება გაბრაზებულია ჩვენზე, მრჩეველთა საბჭოს თითოეული წევრის მიმართ აქვს აგრესია“.

ჩაშლილი კონკურსები

საზოგადოებრივი მაუწყებლის აჭარის ტელევიზია და რადიო დირექტორის გარეშე მიმდინარე წლის 19 აპრილიდან დარჩა. მას შემდეგ, რაც ყოფილ დირექტორს ნათია კაპანაძეს მრჩეველთა საბჭომ უნდობლობა გამოუცხადა და იმპიჩმენტის წესით გადაირჩია.

• ნათია კაპანაძის იმპიჩმენტის სურვილი

მას შემდეგ მაუწყებლის დირექტორის შესარჩევად კონკურსი ოთხჯერ გამოცხადდა. სამ შემთხვევაში კონკურსი ჩაიშალა იმის გამო, რომ დირექტორობისთვის საჭირო ხმათა რაოდენობა ვერც ერთმა კანდიდატმა ვერ დააგროვა, მეოთხე შემთხვევაში კი, როგორც უკვე აღვნიშნეთ, კონკურსი სასამართლომ შეაჩერა.

ვინ მონაწილეობდა მეოთხე კონკურსში უცნობია, რადგან სასამართლომ განჩინება ზუსტად განაცხადების მიღების დასრულებამდე ერთი დღით ადრე გამოსცა. წინა სამ კონკურსში ჯამში 15-მა ადამიანმა მიიღო მონაწილეობა, მათ შორის იყვნენ ისეთებიც, რომლებმაც ბედი კონკურსში სამივეჯერ სცადეს. ასეთი 4 კანდიდატი იყო, 6-მა ორ კონკურსში მიიღო მონაწილეობა, 5-მა კი მხოლოდ ერთხელ.



საინტერესოა, რომ გიორგი კოხერიძემ, რომელმაც მესამე კონკურსის შედეგები გაასაჩივრა და ბორდისგან მის დირექტორად აღიარებას ითხოვს, პირველ ორ კონკურსში ვერცერთი ხმა ვერ მიიღო, მესამეში კი პროცესში მონაწილე სამი წევრიდან მას ორის ხმა ჰქონდა.

მრჩეველთა საბჭოს პასუხისმგებლობა

მედიაექსპერტ ზვიად ქორიძეს, რომელიც ამავე დროს აჭარის მაუწყებლის კონსულტანტია, სხვა ბევრ დეტალთან ერთად ეჭვებს მრჩეველთა საბჭოს ამგვარი არათანმიმდევრულობა უჩენს: „თუ დააკვირდებით საბჭოს დამოკიდებულება როგორი იყო, ვის დაუჭირა მხარი, რაც კარგად ჩანს შედეგებში და ეს შედეგები ყველაზე კარგად აჩვენებს არა იმას, რომ კონკურსი არ იყო კონკურენტუნარიანი ან ადამიანები ეჭვის თვალით და სკეფსისით უყურებდნენ ამ პროცესს, არამედ თვითონ საბჭო არ იყო დარწმუნებული იმაში, რას აკეთებდა“.




კითხვაზე, რატომ ჩავარდა კონკურსი სამჯერ, იყვნენ თუ არა ამ 15 კანდიდატს შორის, ისეთი განმცხადებლები, რომელზეც საბჭოს არჩევანის შეჩერება შეეძლო, ნატა იმედაიშვილი გვპასუხობს, რომ შესაფერისი კადრები ამ კონკურსებში, რა თქმა უნდა, მონაწილეობდნენ, თუმცა სამწუხაროდ, საბჭოს წევრებს შორის კონსესუსი არ შედგა.

„რამდენჯერმე იყო შემთხვევა, რომ ორი აძლევდა ხმას და შეიძლებოდა მესამე ხმა ჩვენს სასარგებლოდ წამოსულიყო, მაგრამ ეს არ მოხერხდა. მიუხედავად იმისა, რომ მცდელობები იყო მიგვეღწია შეთანხმებისთვის, გარე პირებთან კომპრომისზე ვერ წავიდოდით, შიგნით სამ წევრთან იყო მოლაპარაკება, თუმცა, ყოველთვის ირეოდა. მე ვამბობდი, რომ თუ იქნება თქვენს კანდიდატზე ორი ხმა, მე წამოვალ თქვენ მხარეს, მაგრამ ასეთი შედეგი არ დადგა“, - ამბობს ნატა იმედაიშვილი და საბჭოს წევრების პასუხისმგებლობაზე ამახვილებს ყურადღებას, - „ძალიან მინდოდა, რომ აგვერჩია დირექტორი, აგვეღო ეს პასუხისმგებლობა. მე ყოველთვის ვამბობდი და ვამბობ დღეს, რომ ამ პასუხისმგებლობით უნდა მოგვეკიდა ამ კონკურსისთვის ხელი. მე დღეს მგონია, რომ ძალიან დიდი დარტყმა მიიღო საკუთარ თავზე მრჩეველთა საბჭომ. თუმცა, გარკვეულწილად გადაწყვეტილება, რომელიც ამ ბოლო თვეების განმავლობაში საზოგადოებრივი მაუწყებლის მრჩეველთა საბჭოში მოხდა, ეს იყო თითოეული ჩვენგანის პასუხისმგებლობა“.

რა გამოწვევების წინაშე დგას მაუწყებელი

„შორს ვარ შეთქმულების თეორიებისგან, მაგრამ ამდენი დამთხვევის და შემთხვევითობის არ მჯერა. ვისთვისაც მნიშვნელოვანია, რომ ხალხი ფლობდეს ტრიბუნას და ეს ყველაფერი არ დასრულდეს დემოკრატიის მარცხით, ყურადღება მიაქციეთ საზოგადოებრივ მაუწყებელში და მის გარშემო მიმდინარე პროცესს”, - ეს სიტყვები მაუწყებლის დირექტორის მოვალეობის შემსრულებელმა ნათია ზოიძემ სასამართლოს გადაწყვეტილების შესახებ ინფორმაციის გავრცელებიდან მალევე სოციალურ ქსელში დაწერა. ნათია ზოიძე მაუწყებლის დირექტორის შესარჩევ კონკურსში მხოლოდ პირველ მცდელობაზე მონაწილეობდა და ერთი ხმა მიიღო. მისი სტატუსით კი გაირკვა, რომ მონაწილეობას ამჯერადაც აპირებდა.

ამდენი შემთხვევითობის არც ფონდ “ღია საზოგადოება საქართველოს” მედიის პროგრამის მენეჯერს ხატია ჯინჯიხაძეს სჯერა. მისი აზრით, ძალიან ცხადია, რომ მთელი ეს პროცესები, დაწყებული ნათია კაპანაძის სრულიად დაუსაბუთებელი იმპიჩმენტიდან, არის საზოგადოებრივი მაუწყებლის დამოუკიდებელი სარედაქციო პოლიტიკის შეცვლის მცდელობა: “ცხადია, რომ ხელისუფლება ჰყავს თავისი რჩეული კანდიდატი, კონკურსების გზით ვერ შეძლო და ვერ გაიყვანა, იმიტომ რომ ბორდში არიან ადამიანები, რომლებიც ამას ხელს არ აწერენ და ახლა ცდილობს სასამართლოს გზით გააკეთოს ეს - ამოეწუროს ვადა ამ ბორდს, დაელოდონ ახალი საბჭოს არჩევას, რომელშიც იქნებიან ხელისუფლებისადმი ლოიალური წევრები და მარტივად აირჩევენ სასურველ კანდიდატს”.

აჭარის ტელევიზიაში მიმდინარე საშიშ პროცესებსა და სარედაქციო დამოუკიდებლობის დაკარგვის საფრთხეებზე უკვე მაუწყებლის ჟურნალისტებიც ალაპარაკადნენ.

„ჩვენ ვამბობთ, რომ არსებობს მაუწყებლის დაკარგვის დიდი საფრთხე და საზოგადოებამ უნდა ამოიღოს ხმა, უნდა დაიცვას საზოგადოებრივი მაუწყებელი, როგორც ინსტიტუტი და არა ერთი ადამიანი, რომელიც გადაწყვეტს, რა იქნება მაუწყებელში, ან თვალები გავახილოთ, დავინახოთ, რომ ვკარგავთ საზოგადოებრივ მაუწყებელს. ვინც არ უნდა მოვიდეს, მე ვერ მიკარნახებს, რა გავაკეთო, მაგრამ აქ რომ დავრჩეთ, ჩვენ მხარდაჭერა გვჭირდება გარედან”, - ამბობს რადიო “თავისუფლებასთან” აჭარის ტელევიზიის ონლაინსამსახურის უფროსი სოფო ჟღენტი.

საინფორმაციო სამსახურის ჟურნალისტი თეონა ბაკურიძე კი ამავე გამოცემასთან საუბარში იმ სიგნალებსა და მესიჯებს იხსენებს, რაც ბოლო პერიოდში მაუწყებლის მისამართით საჯარო პირებისგან ისმოდა და ამბობს, რომ “მოვლენათა ასეთი განვითრება არ არის უბრალოდ დამთხვევა”.

ამ შიშებს იზიარებს საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიაც.  ქარტიის საბჭო განცხადებაში, რომელიც სასამართლოს გადაწყვეტილების შემდეგ გაავრცელა, საზოგადოებრივი მაუწყებლის განსაკუთრებულ როლსა და მიუკერძოებელი სარედაქციო პოლიტიკის მნიშვნელობაზე საუბრობს და უთითებს, რომ ამ მიუკერძოებლობის შენარჩუნება უნდა იყოს უპირველესი ამოცანა როგორც მრჩეველთა საბჭოსთვის, ისე ყველა იმ პირისთვის, ვისაც პირდაპირ, თუ ირიბად ზეგავლენა აქვს პროცესზე.

„უკიდურესად მნიშვნელოვანია თითოეული მათგანი პასუხისმგებლობით მოეკიდოს ყველა ქმედებას და გაიაზროს ის ზიანი, რაც შეიძლება მიადგეს საზოგადოებრივი მაუწყებლის აჭარის ტელევიზიასა და რადიოს, საბოლოოდ კი აუდიტორიას“, - ვკითხულობთ განცხადებაში.

მთელი ეს პროცესები, ის გაურკვევლობა, რაც ტელევიზიის ირგვლივ არსებობს აპრილის შემდეგ, პირველ რიგში მაუწყებლის დამაზიანებლად მიაჩნია ზვიად ქორიძესაც. მისი თქმით, მაუწყებელს აქვს სერიოზული წარმატებები, რაც არაერთ საერთაშორისო ანგარიშშია აღიარებული, გაიზარდა მისი აუდიტორიის რაოდენობა, მოქმედი ხელმძღვანელის პირობებში ტელევიზია ამ პროგრესს კი ინარჩუნებს, მაგრამ, ის, რომ ტელევიზიას არ ჰყავს არჩეული დირექტორი, მის განვითარებას მაინც აფერხებს.

ზვიად ქორიძე ამბობს, რომ აჭარის ტელევიზიის განვითარების, სანდოობისა და აღმავლობის ერთ-ერთი, ყველაზე მნიშვნელოვანი წელი შეფერხდა: „რა შეიძლებოდა გაკეთებინა დირექტორს და რა უშლის ხელს მოვალეობის შემსრულებელს? აქ შეიძლება ვარაუდები დაუშვა, რომ როდესაც ხარ სტაბილურად არჩეული დირექტორად და იცი ამ დირექტორობის პერიოდში რას აკეთებ, რას გეგმავ და იცი რის შემდეგ რა იქნება, იქ უფრო თავისუფლად მოქმედებ. რა თქმა უნდა, მეტად შეზღუდულია დირექტორის მოვალეობის შემსრულებელი, როდესაც თუნდაც ტაქტიკურ, არა სტრატეგიულ გადაწყვეტილებებს იღებს. ამიტომაც, დღეს რომ ნათია ზოიძეს ჰქონდეს მანდატი, რომ ის არის დირექტორი, ის უფრო თამამი იქნებოდა თავის გადაწყვეტილებებში, რა ტიპის პროგრამები და როგორ შემოიტანოს ბაზარზე“.

ზვიად ქორიძეს ეთანხმება “ჟურნალისტიკის რესურსცენტრის” ხელმძღვანელი ნათია კუპრაშვილი და ამბობს, რომ რეალურად საქმე გვაქვს დაგეგმილ, გრძელვადიან პროცესთან, რომლის მიზანი მაუწყებლის პროგრესის შეჩერებაა: „პროგრესი რომ ხდებოდა, ეს არის შეფასებული არაერთ საერთაშორისო ანგარიშში, ძალიან ბევრი ავტორიტეტული ანგარიში, აბსოლუტურად დამოუკიდებელი აქტორების მხრიდან იდებოდა და ჩვენ გვიხაროდა ეს პროგრესი. ბევრი რამ იყო კიდევ გამოსასწორებელი, ესეც ეწერა იმ ანგარიშებში, მაგრამ ვხედავდით ფეხდაფეხ ამ მაუწყებლის გაჯანსაღებას და ეს იყო მაგალითი და რჩება ჯერჯერობით, რომ საზოგადოებრივი მაუწყებელი, თუ არის პოლიტიკური ნება, შეიძლება გამოვიდეს“.

მაგრამ პოლიტიკური ნება რომ შეწყდა, ეს ნათია კუპრაშვილის თქმით, მთავარი პრობლემაა და ეს კარგად გამოჩნდა, ჯერ კიდევ ნათია კაპანაძის იმპიჩმენტში: „მოაწყეს საჩვენებელი დასჯა, რომ ისეთი დირექტორობა, როგორსაც ნათია კაპანაძე ახორციელებდა, არ შეიძლებოდა”.

რა არის გამოსავალი

მიუხედავად მთელი ამ პროცესებისა, ზვიად ქორიძის აზრით, საზოგადოებამ არ უნდა შეწყვიტოს ბრძოლა აჭარის საზოგადოებრივი მაუწყებლის გადასარჩენად: “საჭიროდ და აუცილებლად მიმაჩნია, რომ იმ ადამიანებმა, რომლებსაც სწორად ესმით რამდენად მნიშვნელოვანია ღირებულებითი თვალსაზრისით, დემოკრატიული განვითარების თვალსაზრისით, ქვეყანაში ნორმალური პლურალისტული გარემოს შექმნისთვის კარგი საზოგადოებრივი მაუწყებელი, აუცილებლად მიიღონ კონკურსებში მონაწილეობა”.

ტელევიზიის გადარჩენაში საზოგადოების როლზე საუბრობს ნათია კუპრაშვილიც: “ოპტიმიზმი და გამოსავალი არსებობს მხოლოდ სამოქალაქო საზოგადოების სიძლიერეში. მგონია, რომ ამ ქვეყანაში ეს საზოგადოება მაინც ძლიერია და ცდილობს წინააღმდეგობას. იმედი მაქვს, რომ ძლიერი ადამიანები, ვისაც ედარდება თავისი ქვეყანა და რეგიონი, მიიღებენ კონკურსებში მონაწილეობას და მერე უკვე სამოქალაქო საზოგადოება იქნება ძლიერი მათ მხარდაჭერაში, რომ ვერავინ გაბედოს მორჩილი და კონფორმიზმისკენ მიდრეკილი დირექტორების დანიშვნა”.

საზოგადოების მხარდაჭერის გარდა, მაუწყებელში მომუშავე ჟურნალისტების როლზე ამახვილებს ყურადღებას ხატია ჯინჯიხაძე.

“ვიცით, რომ ხელისუფლებებს აქვთ ასეთი მცდელობები, მაგრამ ჩვენ უნდა ვიფიქროთ იმაზე, რამდენის უფლებას მივცემთ ჩვენ, როგორც საზოგადოება”, - ამბობს იგი და აქვე ამატებს, რომ ნათია კაპანაძის იმპიჩმენტის დროს ძალიან ცოტა ადამიანმა გაბედა მისი დაცვა და შემდგომ მათ ძალიან ინანაეს ეს ამბავი, დღეს კი დუმილის დრო არ არის, - “აჭარის მაუწყებლის ჟურნალისტებმა უნდა შეძლონ ხმამაღლა ლაპარაკი იმაზე, რა ხდება მაუწყებელში, საჭიროა საუბარი და თან საუბარი არა ქარაგმებით, არამედ პირდაპირ. ვიცით ფაქტები და ჟუნალისტებმა და კიდევ უფრო მეტი იციან. ძალიან მნიშვნელოვანია მოხდეს საზოგადოებრივი აზრის მობილიზება და საზოგადოებამ დაიცვას ის, რაც ეკუთვნის მას. ნათია კაპანაძის იმპიჩმენტის შემთხვევაში ეს ვერ მოხდა, მაგრამ არხის დამოუკიდებლობა შენარჩუნდა, ეს არის ყველაზე მნიშვნელოვანი და ახლა უნდა მოხდეს ამ დამოუკიდებლობის დაცვა. ვერ ვხედავ ამას, როგორც გამოუვალ მდგომარეობას, პირიქით, მგონია რომ საუკეთესო გამოსავალი ახლა არის და ხშირად გვინახავს, როგორ დაუხევია ხელისუფლებას საზოგადოებრივი აზრის სიმტკიცის გამო”.

35 დღიანი პაუზის შემდეგ, “რუსთავი 2-ზე” საინფორმაციო გამოშვებები განახლდა. არხის მთავარ საინფორმაციო გამოშვებას, "რუსთავი 2-ის" ძველი სახე ნათია ლაზაშვილი უძღვება. მისი მეუღლე გიორგი ფრუიძე საქართველოს კომუნიკაციების ეროვნული კომისიის წევრია, რაც ფრუიძისთვის, შესაძლოა, ინტერესთა კონფლიქტს ქმნიდეს.

კერძოდ, მაუწყებლობის შესახებ საქართველოს კანონის მე-11 მუხლის მიხედვით, კომუნიკაციების ეროვნული კომისიის წევრი არ შეიძლება იყოს პირი, რომლის ოჯახის წევრიც „ასრულებს რაიმე ანაზღაურებად სამუშაოს იმ პირისათვის, რომლის საქმიანობაც განეკუთვნება კომისიის რეგულირების სფეროს“. მუწყებლები კი სწორედ მარეგულირებელი კომისიის რეგულირების სფეროში ხვდებიან.

“საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციის” იურისტი მარიამ გოგოსაშვილი "მედიაჩეკერთან" განმარტავს, რომ მაუწყებლობის შესახებ კანონი ცალსახად ამბობს, რომ არ შეიძლება, კომისიონერის ოჯახის წევრი ანაზღაურებად საქმიანობას იმ კომპანიისთვის ეწეოდეს, რომელიც კომისიის რეგულირების არეალში ხვდება.

მისივე თქმით, ახლა ის არის დასაზუსტებელი, ასრულებს თუ არა ნათია ლაზაშვილი “რუსთავი 2-ისთვის” ანაზღაურებად სამუშაოს. თუმცა, იქვე განმარტავს, რომ კითხვის ნიშნები იმ დროსაც ჩნდება, თუკი იგი სამუშაოს ანაზღაურების გარეშე დასთანხმდა. ასეთ შემთხვევაში, მოტივის გამოკვლევაა მნიშვნელოვანი.

მარიამ გოგოსაშვილის განმარტებით, არსებობს საფრთხე, რომ მომავალში, კონკრეტულ კომპანიასთან მიმართებით მისაღებ გადაწყვეტილებაზე,  კომისიის წევრზე მისი ოჯახის წევრის ამ კომპანიაში მუშობა გავლენას იქონიებს. 

როგორც საიას იურისტი განმარტავს, საკითხზე მოკვლევის დაწყების უფლებამოსილება საქართველოს პარლამენტს აქვს.  ინტერესეთა კონფლიქტის დადასტურების შემთხვევაში, პარლამენტს, სრული შემადგენლობის ⅓-ის თანხმობით, კომისიის წევრის იმპიჩმენტის პროცედურის დაწყებაც შეუძლია.  თუმცა, გოგოსაშვილი იქვე აკონკრეტებს, რომ საქართველოს პარლამენტის რეგლამენტის მიხედვით, საკანონმდებლო ორგანოს ამის ვალდებულება არ აქვს და შეუძლია მოკვლევის პროცესი არც კი დაიწყოს.

“თუმცა ფაქტს, რომ ამ შემთხვევაში, შესაძლოა ინტერესთა კონფლიქტი იკვეთებოდეს, ვერსად გავექცევით”, - ამბობს იგი.

საქართველოს კომუნიკაციების ეროვნულ კომისიაში “მედიაჩეკერს” განუმარტეს, რომ ფრუიძესთან მიმართებით, ინტერესთა კონფლიქტის დადასტურების შემთხვევში, კომისია კანონის შესაბამისად იმოქმედებს და მაუწყებლობის შესახებ კანონის დარღვევას ადგილი არ ექნება. კომისიაში დამატებით დეტალებზე კომენტარს არ აკეთებენ.

"მედიაჩეკერმა" საკთხის “რუსთავი 2-ში” გადამოწმებაც სცადა, თუმცა მაუწყებლის გენერალუმა დირექტორმა პაატა სალიამ და თავად ნათია ლაზაშვილმა ჩვენს ზარებს არ უპასუხეს.

შეგახსენებთ, რომ "კურიერი" ეთერში 21 აგვისტოდან, მას შემდეგ აღარ გადიოდა, რაც არხი საინფორმაციო გამოშვების თითქმის სრულმა შემადგენლობამ დატოვა. ამ ფაქტს წინ არხზე საინფორმაციო სამსახურის უფროსისა და პოლიტიკური ტოქშოუების წამყვანების გათავისუფლება უსწრებდა.  არხმა ეთერი 25 სექტემბერს დილის გადაცემით განაახლა.

35 დღიანი წყვეტის შემდეგ, ტელეკომპანია "რუსთავი 2-მა" საინფორმაციო გამოშვებები განაახლა. პირველი "კურიერი" ეთერში 25 სექტემბერს, 21:00 საათზე გავიდა. არხის მთავარ საინფორმაციო გამოშვებას "რუსთავი 2-ის" ძველი ტელესახე ნათია ლაზაშვილი უძღვება.

"24 წლის წინ მე ვიყავი ის ჟურნალისტი, რომელმაც რა თქმა უნდა ჩემს კოლეგებთან ერთად, პირდაპირ ეთერში გაიყვანა "რუსთავი 2-ის"  საინფორმაციო სამსახური. ზუსტად 13 წლის წინ კი მე ამ ტელევიზიის დატოვება მომიხდა. ვბრუნდები, რადგან ვთვლი რომ ეს ტელევიზია არ უნდა იყოს გათიშული, ეს სტუდია კი ჩაბნელებული. დავბრუნდი, რადგან ჟურნალისტებს და ამ არხზე მომუშავე ადამიანებს ჰქონდეთ მოტივაცია თავისუფლად აკეთონ თავიანთი საყვარელი საქმე, აკეთონ ახალი ამბები საკუთარი სინდისის მიხედვით, მაგრამ ამავე დროს სხვისი ღირსების დაცვით. იმედი მაქვს, რომ ეს იყო პირველი და უკანასკნელი შემთხვევა, როდესაც კურიერმა მუშობა შეწყვიტა", - ამ სიტყვებით დაიწყო მთავარი საინფორმაციო გამოშვება ნათია ლაზაშვილმა. 

ნათია ლაზაშვილის გამოჩენამდე, მაყურებელს არხის აღმასრულებელი დირექტორი ირაკლი იმნაიშვილი მიესალმა. თავის შესავალ სიტყვაში მან ხაზი გაუსვა, რომ  "კურიერი" მიუკერძოებელი იქნება. 

"დღეიდან "კურიერის" პროფესიული ფასეულობები ეფუძნება სარედაქციო მიუკერძოებლობას. ჩვენ არ ვიქნებით არცერთი პოლიტიკური პარტიის თუ ბიზნეს ჯგუფის მხარეს. "კურიერი" არ იცრუებს, არ მოახდენს ფაქტებით მანიპულირებას, ჩვენი მისიაა ვიყოთ დემოკრატიული ფასეულობების სადარაჯოზე", - განაცხადა ირაკლი იმნაიშვილმა. 

*** 
ნათია ლაზაშვილი “რუსთავი 2-ში” მისი დაფუძნებიდან მუშაობდა,  იგი 11 წლის განმავლობაში უძღვებოდა “კურიერს” და არხი 2006 წელს დატოვა. 6-წლის შემდეგ ყოფილი ტელეწამყვანი ისევ დაბრუნდა ეთერში, ამჯერად, “მე-9 არხზე”, კვლავ საინფორმაციო გამოშვების წამყვანად. თუმცა, ამ არხზე მან მხოლოდ 8 თვე იმუშავა და ტელევიზია პროტესტის ნიშნად, პირდაპირ ეთერში დატოვა.

ხელისუფლების ცვლილების შემდეგ ნათია ლაზაშვილი სამთავრობო უწყებებში მუშაობდა. იყო კომუნიკაციის დეპარტამენტის შტატგარეშე მოსამსახურე საქართველოს მთავრობის ადმინისტრაციაში,  ასევე, პროკურატურის მრჩეველი სტრატეგიული კომუნიკაციების საკითხებში. 

***

შეგახსენებთ, "კურიერი" ეთერში აღარ გადის 21 აგვისტოდან, მას შემდეგ, რაც არხი საინფორმაციო გამოშვების გუნდმა დატოვა.  ამ ფაქტს წინ უსწრებდა არხზე საინფორმაციო სამსახურის უფროსისა და პოლიტიკური ტოქშოუების წამყვანების გათავისუფლება. 

ასევე შეგახსენებთ, დღეიდან, 25 სექტემბრდან არხზე სხვა გადაცემებიც განახლდა. დეტალები წაიკითხეთ "მედიაჩეკერის" სტატიაში -  ერთთვიანი პაუზის შემდეგ ტელეკომპანია “რუსთავი 2-მა” ეთერი განაახლა.

ვინ არიან საქართველოში ტელევიზიების, რადიოების, გაზეთებისა და ინტერნეტ გამოცემების მფლობელები? “მედიაჩეკერი” იმ მედია ორგანიზაციების მონაცემებს გაგაცნობთ, რომელთა საქმიანობასაც ბოლო, 2018 წლის არჩევნების დროს აკვირდებოდნენ ევროკავშირისა და გაეროს განვითარების პროგრამის მიერ დაფინანსებული მედიამონიტორინგის ფარგლებში.

 ტელევიზიები და მათი მფლობელები

 შპს “სამაუწყებლო კომპანია რუსთავი 2”-ის 60%-ანი წილის მფლობელი ქიბარ ხალვაშია, თუმცა ის გახლავთ, ასევე, რუსთავი 2-ის წილის 40%-ანი წილის მფლობელი კომპანია “პანორამის” მესაკუთრეც. კომპანიის გენერალური დირექტორი პაატა სალიაა. ხალვაშმა წილი ამ ზეფხულს, სტრასბურგის სასამართლოს გადაწყვეტილების შემდეგ დაიბრუბა, თუმცა არხის თავდაპირველი მესაკუთრეები - დავით დვალი, ჯარჯი აქიმიძეს და ეროსი კიწმარიშვილის ქვრივი, ია კიწმარიშვილი დღემდე უშედეგოდ იბრძვიან ტელეკომპანიის დასაბრუნებლად.

შპს “ტელეიმედს” “ჯორჯიან მედია პროდაქშენ გრუპი” ფლობს, რომლის 100%-ანი წილის მფლობელი ბადრი პატარკაციშვილის ქვრივი, ინა გუდავაძეა. “იმედის” გენერალური დირექტორი ელდარ მდინარაძეა, რომელიც წარსულში მმართველი პარტიის ამჟამინდელი თავმჯდომარის, ბიძინა ივანიშვილის კუთვნილ ტელეკომპანია “მეცხრე არხზე” მუშაობდა. ასევე, ხელმძღვანელობდა ტელეკომპანია “მზეს”, რომლის მესაკუთრე ივანიშვილთან დაახლოებული ბიზნესმენი, ვანო ჩხარტიშვილი იყო. “ჯორჯიან მედია პროდაქშენ გრუპი” გახლავთ ტელეკომპანია GDS-ის მფლობელიც, რომელიც წარსულში ბიძინა ივანიშვილის შვილს, ბერა ივანიშვილს ეკუთვნოდა.

შპს “სტუდია მაესტროში” წილები ასეა გადანაწილებული: 5% - ეკატერინე აკობია, 15% - მამუკა ღლონტი, 25% - ნიდერლანდებში რეგისტრირებული შპს მედია ფინანს გრუპ ბი.ვი, რომლის მესაკუთრე მაკა ასათიანია. ყველაზე მეტს წილს - 55%-ს “უცნობი”, იგივე გიორგი გაჩეჩილაძე ფლობს. მფლობელებში ცვლილებები არ ასახულა, მაგრამ 2016 წლიდან “მაესტრო” და “იმედი” ერთ ჰოლდინგში არიან გაერთიანებულები.

“არასამეწარმეო მედიაკავშირი ობიექტივის” - ერთ-ერთი დამფუძნებელი წარსულში იყო “პატრიოტთა ალიანსის” ლიდერი ირმა ინაშვილი. ეს ტელევიზია, შეიძლება ითქვა, რომ “პატრიოტთა ალიანსის” პარტიული ტელევიზიაა, ვინაიდან გაშუქებაში დომინირებს ამ პარტიის წევრებისა და იდეოლოგიის მხარდაჭერა. დოკუმენტების მიხედვით, მედიაკავშირში გამგეობის თავმჯდომარეა ირაკლი ცილიკიშვილი, მდივანი - ზურაბ გოგიშვილი. კავშირის წევრები არიან: სოსო ზაალიშვილი და მამუკა გობეჩია.

შპს "ტელეკომპანია პირველის" 100%-ანი წილის მფლობელია ვახტანგ წერეთელი. ტელეკომპანია პირველში ხელისუფლების მხრიდან მათზე ზეწოლის მცდელობად აფასებენ ვახტანგ წერეთლის მამის, ავთანდილ წერეთლის წინააღმდეგ გამოძიებას. ავთანდილ წერეთელი ნახევარმილიონიანი გირაოს სანაცვლოდ იმყოფება თავისუფლებაზე მანამ, სანამ სასამართლო გამოიტანს განაჩენს მის საქმეზე. პროკურატურა მას თიბისი ბანკის დამფუძნებლების, ამჟამად კი საზოგადოებრივი მოძრაობა “ლელოს” ლიდერების - მამუკა ხაზარაძესა და ბადრი ჯაფარიძის მიერ უკანონო შემოსავლების მიღებაში დახმარებას ედავება.

საქართველოს საზოგადოებრივი მაუწყებლის პირველი არხისა და აჭარის ტელევიზიის გარდა, 2018 წელს მედიამონიტორინგის ობიექტი იყო ასევე ტელეკომპანია იბერია, რომელმაც მაუწყებლობა 1 წლის წინ შეწყვიტა. თუმცა რამდენიმე დღის წინ ამ ტელევიზიის შენობიდან მაუწყებლობა ახალმა ტელევიზიამ - “მთავარმა არხმა” დაიწყო.


“მთავარი არხის” წილის 51%-ის მფლობელია “რუსთავი 2”-ის ყოფილი გენერალური დირექტორი ნიკა გვარამია, 46.5%-ს - კახაბერ ანჯაფარიძე ფლობს, ხოლო 2.5%-ს - გიორგი რურუა. არხი მას შემდეგ გაიხსნა, რაც რუსთავი 2-ში მფლობელის ცვლილების შედეგად ტელევიზია დატოვეს მთავარმა სახეებმა და კურიერის გუნდის დიდმა ნაწილმა.


 “ფორმულა” კიდევ ერთი ტელევიზია იქნება, რომლის გახსნაც რუსთავი 2-ში მფლობელის ცვლილების შემდეგ გადაწყდა. აღნიშნულ ტელევიზიაში წილის 51%-ის მფლობელი წინა ხელისუფლების დროს თავდაცვის მინისტრი დავით კეზერაშვილია. დარჩენილი წილი თანაბრად აქვთ გადანაწილებული მიხეილ მშვილდაძეს, ირაკლი საღინაძეს, ზურაბ გუმბარიძესა და გიორგი ლიფონავას.

ონლაინ გამოცემები და მათი მფლობელები

ევროკავშირისა და გაეროს განვითარების პროგრამის ფარგლებში 2018 წელს განხორციელებული მედიამონიტორინგის ფარგლებში შერჩეული ონლაინ გამოცემებიდან 3 ერთი ჰოლდინგის - “პალიტრა მედიის” წევრია, ესენია - ambebi.ge, interpressnews.ge და palitravideo.ge.

ambebi.ge, იგივე შპს ახალი ამბების წილის 46%-ს ირაკლი თევდორაშვილი ფლობს, ხოლო 12%-ს ზაზა ბუაძე. თავის მხრივ, თევდორაშვილი და ბუაძე არიან “ახალი ამბების” 15%-ანი წილის მფლობელი შპს “კვირის პალიტრის” მესაკუთრეებიც. ხოლო შპს “კვირის პალიტრა” ფლობს, თავის მხრივ, “ახალი ამბების” 15%-ანი წილის მფლობელ შპს “ნიუსრუმს”. “ნიუსრუმი” გახლავთ palitravideo.ge-ს მფლობელი. შპს “ახალი ამბების” წილის 12% გიორგი თევდორაშვილის საკუთრებაშია. გიორგი თევდორაშვილი გახლავთ გახლავთ 50%-ანი წილის მფლობელი შპს “ტრი მედია ინტელიჯენსში”, რომელიც ბაზარზე 2016 წლიდან გამოჩნდა და სატელევიზიო რეიტინგებს ითვლის.


netgazeti.ge-ს 100%-ანი წილის მფლობელი შპს გაზეთი ბათუმელებია, სადაც წილებს თანაბრად ინაწილებენ: მზია ამაღლობელი, დავით გურგენიძე, მურად ამაღლობელი და ლეილა თურაძე.



liberali.ge-ს, იგივე შპს “ლიბერალის” წილის 100%-ს შორენა შავერდაშვილი ფლობს. 2019 წლის ივნისში “ლიბერალი” რედაქტორებისა და ჟურნალისტების ჯგუფმა დატოვა და ამის მიზეზად მფლობელთან უთანხოება დაასახელეს. საპასუხოდ “ლიბერალმა” ახალი გუნდი და ხედვა წარმოაჩინა და დააანონსა, რომ შემოდგომის ბოლოს ახალ პლატფორმას წარუდგენენ საზოგადოებას.


tabula.ge-ს დომეინი რეგისტრირებული აქვს შპს “ყოველკვირეულ საინფორმაციო-ანალიტიკურ ჟურნალ ტაბულას”, რომლის მფლობელები არიან: 51% - ოფშორული კომპანია იუ-სი-ჯი გრინ ფაუერი; 14% - თამარ ჩერგოლეიშვილი, 10-10% - ლევან რამიშვილი და ოთარ ჯახიძე, 5-5% - ანასტასია გონჩაროვა, ნატალია ზოლოტოვა და “სამოქალაქო განათლების ფონდი”.

on.ge-ს წილებს თანაბრად ინაწილებენ კომპანიები - “ფორმულა პროესკო ფროდაქშენი” და “ომედია”. “ომედიაში” წილებს თანაბრად ინაწილებენ გიორგი ჯიბლაძე, ნოდარ დავითური და გიორგი გაფრინდაშვილი. “ფორმულა პროესკო ფროდაქშენში” კი წილები ეკუთვნით გიორგი ლიფონავას, მიხეილ მშვილდაძეს, ირაკლი საღინაძესა და ზურაბ გუმბარიძეს. ისინი, ასევე, არიან ტელეკომპანია “ფორმულას” დამფუძნებლები. ამასთან, საღინაძე და ლიფონავა, ასევე, არიან “ტაბულას” 5%-ანი წილის მფლობელი “სამოქალაქო განათლების ფონდის” წევრებიც.

ipress.ge-ს მესაკუთრეა “თავისუფალი გაზეთი +”, რომლის 100%-ანი წილის მფლობელი თამარ ლეფსვერიძეა.




marshalpress.ge-ს წილის 51%-ს ლუკა ანთიძე ფლობს, 49%-ს კი - ოთარ სტეფანიშვილი.




reportiori.ge-ს წილებს ინაწილებენ გიორგი მამაცაშვილი და ნუგზარ ფოფხაძე.

რადიოები და მათი მფლობელები

საზოგადოებრივი მაუწყბელის რადიო 1-ისა და აჭარის რადიოს გარდა, 2018 წლის მედიამონიტორინგის ფარგლებში აკვირდებოდნენ, ასევე, რადიო თავისუფლების მუშობას, რომელიც აშშ-ის კონგრესიდან ფინანსდება. ამასთან, რადიო იმედს იგივე მფლობელი ჰყავს, რაც ტელეიმედს, რადიო პალიტრაც, ასევე, პალიტრა ჰოლდინგის წევრია.

რაც შეეხება სხვა რადიოებს, მათი მფლობელების სია ასე გამოიყურება:

“პირველი რადიო”, იგივე შპს რადიო კომპანია პირველი რადიოა და მის 100%-ან წილს ვასილ კობაიძე ფლობს.

“ფორტუნაში” წილებს თანაბრად ინაწილებენ გურამ ჩიგოგიძე, ზურა ჩიგოგიძე და თამარ ჩიგოგიძე.

“აფხაზეთის ხმის” მფლობელია - ააიპ მედია ცენტრი ღია აფხაზეთისათვის, რომლის თავმჯდომარეა გიორგი კორახაშვილი. ხოლო წევრები არიან ქეთევან მირიანაშვილი, მარიამ ლორთქიფანიძე, ქეთევან ქოჩიაშვილი და დიმიტრი ჩხეიძე.

რადიო მაესტრო - კომუნიკაციების კომისიის ცნობით, შპს ქართული რადიოს ბრენდული სახელწოდებაა. “ქართული რადიოს” წილის 60%-ს ფლობს მამუკა ღლონტი, ხოლო 40%-ს ეკატერინე აკობია.

სამაუწყებლო კომპანია ჰერეთის წილის 100%-ის მფლობელი რამაზ სამხარაძეა.

 

 რადიო ათინათის გამგეობის თავმჯდომარა გია ხასია, მოადგილე ივეტა როდონაია, ხოლო წევრი - რუსუდანი ყალიჩავა.

გაზეთები და მათი მფლობელები

„ალიას“ მფლობელია შპს “გაზეთები ალია და კვირის ქრონიკა”, რომლის 100%-ანი წილი გიორგი ბრეგვაძის საკუთრებაშია.


„ასავალ‐დასავალის“ 100%-ანი წილის მფლობელი ლაშა ნადარეიშვილია.


„ახალ თაობაში“ წილები ასეა გადანაწილებული: იოსებ გოგინაშვილი - 45%, ზურაბ ბერიძე - 40%, ბექა გოგინაშვილი - 5% და მედეა სანაია - 10%.


შპს ყოველდღიური გაზეთი რეზონანსის 100%-ანი წილის მფლობელი ზურაბ მაჭარაძეა.

„ქრონიკა +“-ს- შპს მედიაჰოლდინგი ქრონიკა + გამოსცემს, რომლის 100%-ანი წილის მფლობელი ელისო კილაძეა. „საქართველო და მსოფლიოს“ გამომცემელი შპს “ისტორიული მემკვიდრეობაა”, რომლის მფლობელია ტარას გაგნიძე

მონიტორინგის ობიექტი იყო, ასევე, „კვირის პალიტრა“, რომელიც პალიტრა მედიის ჰოლდინგის წევრია.

25 სექტემბერს, ერთთვიანი პაუზის შემდეგ, ტელეკომპანია “რუსთავი 2-მა”, დილის გადაცემით - “დილა მშვიდობისა საქართველო”, ეთერი განაახლა. გადაცემას არხის ძველ სახეებთან ერთად ახალი წამყვანებიც ჰყავს.

როგორც დილის გადაცემაში დაანონსდა, დღესვე განახლდება საინფორმაციო გამოშვებებიც. ერთთვიანი წყვეტის შემდეგ, პირველი "კურიერი" ეთერში საღამოს, 21:00 საათზე გავა და მას “რუსთავი 2-ის” ყოფილი ტელესახე ნათია ლაზაშვილი წაიყვანს.

ნათია ლაზაშვილი “რუსთავი 2-ში” მისი დაფუძნებიდან მუშაობდა, 11 წლის განმავლობაში უძღვებოდა “კურიერს” და არხი 2006 წელს დატოვა. 6-წლის შემდეგ ყოფილი ტელეწამყვანი ისევ დაბრუნდა ეთერში, ამჯერად, “მე-9 არხზე”, კვლავ საინფორმაციო გამოშვების წამყვანად, თუმცა, ამ არხზე მან მხოლოდ 8 თვე იმუშავა და ტელევიზია პროტესტის ნიშნად, პირდაპირ ეთერში დატოვა.

ხელისუფლების ცვლილების შემდეგ ნათია ლაზაშვილი სამთავრობო უწყებაში მუშაობდა. იყო კომუნიკაციის დეპარტამენტის შტატგარეშე მოსამსახურე საქართველოს მთავრობის ადმინისტრაციაში. მისი მეუღლე გიორგი ფრუიძე კი საქართველოს კომუნიკაციების ეროვნული კომისიის წევრია.

ტელეკომპანია “რუსთავი2-ის” ვებგვერდზე გამოქვეყნებული პროგრამების ანონსის მიხედვით, დღეიდან არხი მუშაობის ჩვეულ რეჟიმში ბრუნდება და მაყურებელი “რუსთავი 2-ზე” ტელეკომპანიის თითქმის ყველა გადაცემას ნახავს. 

მას შემდეგ, რაც “რუსთავი 2” ჟურნალისტების დიდმა ნაწილმა დატოვა, არხის საინფორმაციო გამოშვება, ფაქტობრივად, ადამიანური რესურსის გარეშე დარჩა და ერთთვიანი წვეტაც სწორედ ამან განაპირობა. ამ დროის განმავლობაში მედიაში მუდმივად იყო მსჯელობა, რომ არხის ახალი მენეჯმენტი ტელეკომპანიიდან წასულ და სხვა მედიასაშუალებებში მომუშავე ჟურნალისტებთან მოლაპარაკებებს აწარმოებდა.

საბოლოოდ, “რუსთავი 2-ის” განახლებულ ეთერს არხის შემდეგი ყოფილი ჟურნალისტები შეუერთდნენ: თეონა ცხომელიძე (მან არხი სტრასბურგის სასამართლოს გადაწყვეტილებიდან მალევე დატოვა), დავით კაკულია (“რუსთავი 2-დან” წასვლის შემდეგ, იგი შერიგებისა და სამოქალაქო თანასწორობის საკითხებში სახელმწიფო მინისტრის აპარატში მუშაობდა), ნათია მღებრიშვილი (“რუსთავი 2-ის” დატოვების შემდეგ იგი შსს-ს საზოგადოებასთან ურთიერთობის სამსახურში მუშაობდა), დავით დვალიშვილი, ვანო გავაშელი, მარიამ შანშიაშვილი.

ამასთან, საზოგადოებრივი მაუწყებლიდან “რუსთავი 2-ზე” გურამ როგავა გადავიდა, ტელეკომპანია “იმედიდან” კი - სოფო ოხანაშვილი. “რუსთავი 2-ს” “ტელეკომპანია “იბერიას” სამი ყოფილი ჟურნალისტი - თამარ ურუშაძე, ბექა პატურაშვილი და შოთა ფალავანდიშვილიც შეუერთდნენ.

ამ დროისთვის უკვე ცნობილია, რომ ტელეკომპანია “რუსთავი 2-ის” საინფორმაციო სამსახურს ნინო შუბლაძე ხელმძღვანელობს, რომელიც რამდენიმე წლის წინ ამავე ტელეკომპანიაში ყოფილი გენერალური დირექტორის ნიკა გვარამიას მოადგილე და ერთ-ერთი ტოქშოუს წამყვანი იყო.

“რუსთავი 2-ის” დატოვების შემდეგ ნინო შუბლაძე ჯანდაცვის მინისტრის მრჩევლის მოვალეობას ასრულებდა.


ასევე, ცნობილია, რომ “რუსთავი 2-ის” აღმასრულებელი დირექტორი ჟურნალისტი ირაკლი იმნაიშვილია. იგი ბოლო 13 წლის განმავლობაში, ლონდონში მოღვაწეობდა და მეუღლესთან ნათია აბრამიასთან ერთად BBC-ში მუშაობდა. დიდ ბრიტანეთში საცხოვრებლად გადასვლამდე ირაკლი იმნაშივილი ტელეკომპანია „მზეში“ ტოქშოუს წამყვანი იყო, ასევე, ხელისუფლების ცვლილების შემდეგ, მუშაობდა კონსულტანტად ტელეკომპანია "იმედში".

ამასთან, “რუსთავი 2-ის” საინფორმაციო სამსახურის მთავარი პროდიუსერი პარტია ევროპული საქართველოს PR-ის სამსახურის ყოფილი უფროსი ხათუნა ბერძენიშვილია. იგი წარსულში ამავე ტელეკომპანიაში, საზოგადოებრივ მაუწყებელსა და ტელეკომპანია მზეში მუშაობდა.

ამ დროისათვის ცნობილია, რომ “რუსთავი 2-ზე” მაყურებელი იხილავს მაია ასათიანის საავტორო გადაცემას ‘პროფილი”, ტოქშოუს - “სხვა შუადღე”, იუმორისტული გუნდის მიერ მომზადებულ გადაცემებს - “კომედი შოუ, “გაიცინე და მოიგე”, “გვიანი შოუ”, “ფარული კონვერტი” და “ნიკა არაბიძის შოუ”, რომელიც არხზე “ვანოს შოუს ჩაანაცვლებს.

 

28 სექტემბერიდან, განახ,ებული გუნდით ბრუნდება ეთერში “დილა მშვიდობისა საქართველო უქმეებზე”. “რუსთავი 2-ის” მიერ გავრცელებულ პრომოში გადაცემა “პოსტ სკრიპტუმის” ე.წ.ქუდიც გამოჩნდა, თუმცა მისი წამყვანის ვინაობა ამ დროისთვის უცნობია.

***

"რუსთავი 2-ში" ცვლილებები მას შემდეგ დაიწყო, რაც 18 ივნისს სტრასბურგის სასამართლოს გადაწყვეტილება გახდა ცნობილი, რომლის მიხედვითაც ტელეკომპანიასთან დაკავშირებით წარმართულ სასამართლო პროცესში არც ერთი სადავო უფლების დარღვევა არ დადგინდა.  
შესაბამისად, იმავე დღეს აღსრულდა უზენაესი სასამართლოს გადაწყვეტილება და არხის მფლობელადაც ქიბარ ხალვაში დარეგისტრირდა, რომელმაც თავის მხრივ თანამდებობიდან გადააყენა გენერალური დირექტორი ნიკა გვარამია. მისი ადგილი პაატა სალიამ დაიაკავა.

9 აგვისტოს არხის 9% -ის უკვე ყოფილი მლობელის, ნინო ნიჟარაძის საჩივრის გამო დაწყებული გამოძიების საფუძველზე პროკურატურამ ნიკა გვარამიას უფლებამოსილების ბოროტად გამოყენებაში დასდო ბრალი და აღკვეთი ღონისძიების სახით გირაო შეუფარდა.  თავდაპირველად ნიკა გვარამია გირაოს გადახდას არ აპირებდა, თუმცა, შემდეგ ეს გადაწყვეტილება შეცვალა.


14 აგვისტოს ქიბარ ხალვაშმა ტელეკომპანიის გაყიდვის სურვილი გამოთქვა და პოტენციურ მყიდველებს ერთი კვირის ვადა მისცა, თუმცა, რადგანაც მსურველი არ გამოჩნდა, 19 აგვისტოს განაცხადა, რომ ტელეკომპანიას არ ყიდის, არ გააკოტრებს და "რუსთავი 2 "იქნება "პოლიტიკურად დამოუკიდებელი".

20 აგვისტოს ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გენერალურმა დირექტორმა პაატა სალიამ თანამდებობიდან გაათავისუფლა საინფორმაციო სამსახურის უფროსი ნოდარ მელაძე და პოლიტიკური ტოქშოუების "არჩევანისა" და "კვირის აქცენტების", წამყვანები გიორგი გაბუნია და ეკა კვესიტაძე. ამავე დღეს ტელეკომპანია პირდაპირ ეთერში დატოვეს საინფორმაციო გადაცემის წამყვანებმა დიანა ჯოჯუამ და მიხეილ სესიაშვილმა. წასვლის შესახებ განაცხადა პაატა იაკობაშვილმაც, რომელსაც დიანა ჯოჯუასთან ერთად "კურიერის" მთავარი გამოშვება მიჰყავდა.

21 აგვისტოს კი არხი "კურიერის" გუნდმა დატოვა. 

აჭარის ტელევიზიის დირექტორის შესარჩევად მეოთხედ გამოცხადებულ კონკურსში, განაცხადების მიღების დასრულებამდე ერთი დღით ადრე, სასამართლოს გადაწყვეტილებით, კონკურსი შეჩერდა. Სასამართლომ ეს გადაწყვეტილება Მესამე კონკურსში მონაწილე ერთ-ერთი კანდიდატის სარჩელის საფუძველზე მიიღო. გიორგი კოხრეიძე მიიჩნევს, რომ ის კონკურსის გამარჯვებულია. მრჩეველთა საბჭოსთვის სასამართლოს გადაწყვეტილება მოულოდნელი აღმოჩნდა.

გიორგი კოხრეიძე მაუწყებლის დირექტორის შესარჩევად მიღებულ კონკურსში სამივეჯერ მონაწილეობდა. პირველ ორ მცდელობაზე მას საბჭოს არცერთი წევრის ხმა არ მიუღია, მესამე კონკურსზე კი 2 ხმა მიიღო. მესამე კონკურსს საბჭოს 5 წევრიდან 4 ესწრებოდა და ამათგან ერთმა, ბეჟან გობაძემ კენჭისყრაში მონაწილეობაზე უარი თქვა.

“კენჭისყრაზე იყო სამი ბიულეტინი, სამმა კაცმა მიიღო მონაწილეობა, სამი კაცი არის ქვორუმი, სამიდან ორი ხმა, ანუ უმრავლესობა, მივიღე მე”, - ამბობს გიორგი კოხრეიძე "მედიაჩეკერთან" საუბრისას და ამატებს, რომ კანონისა და რეგლამენტის მიხედვით ის არის არჩეული მაუწყებლის დირექტორად: “ბორდმა მიიღო გადაწყვეტილება აბსოლუტურად უკანონოდ. ეს გავასაჩივრე”.

 მრჩეველთა საბჭო, 22 აგვისტო, მესამე კონკურსი. 

აჭარის ტელევიზიის დირექტორის შესარჩევად მესამე კენჭისყრა 22 აგვისტოს გაიმართა.გიორგი კოხრეიძემ სასამართლოს 18 სექტემბერს მიმართა. იგი მრჩეველთა საბჭოს 22 აგვისტოს მიღებული ოქმის (კონკურსის ჩავარდნის შესახებ) ბათილად ცნობას და დირექტორად მის გამოცხადებას ითხოვს.

ბათუმის საქალაქო სასამართლომ, გიორგი კოხრეიძის სარჩელი დასაშვებად 23 სექტემბერს სცნო, მეოთხე კონკურსში განაცხადების მიღების დასრულებამდე ერთი დღით ადრე. განჩინება მრჩეველთა საბჭოს დღეს, 24 სექტემბერს ჩაბარდა.

“სრულიად მოულოდნელი იყო ეს ამბავი. დღეს, 24 სექტემბერს სრულდებოდა დირექტორის შესარჩევ კონკურსზე განაცხადების მიღების ვადა და გვქონდა მოლოდინი, რომ, როგორც ხდება ხოლმე, დღეს შემოვიდოდა უფრო მეტი განცხადება, ვიდრე გუშინ და სხვა დღეებში. დღეს გავიგე, რომ 22 აგვისტოს გადაწყვეტილება სასამართლომ ბათილად ცნო და კონკურსი შეაჩერა. სრულიად მოულოდნელი იყო, შოკი იყო ჩემთვის პირადად”, - გვეუბნება აჭარის ტელევიზიისა და რადიოს სამეურვეო საბჭოს თავმჯდომარე ნატა იმედაიშვილი.

მისივე თქმით, 22 აგვისტოს საბჭომ კონკურსის ჩაშლის გადაწყვეტილება კანონის შესაბამისად მიიღო.

“სხდომა პროცედურულად გამართული იყო. კანონში გვიწერია, რომ სხდომაზე დამსწრეთა უმრავლესობით უნდა იქნას არჩეული დირექტორი. ამ შემთხვევაში, გვქონდა ასეთი სურათი - სხდომას ესწრებოდა ოთხი წევრი, მათგან ორმა მისცა ხმა გოგა კოხრეიძეს, ერთმა - თინათინ ცისკარაძეს, ხოლო ერთ წევრს კენჭისყრაში მონაწილეობა არ მიუღია. ბეჟან გობაძე სხდომაში მონაწილეობდა, თუმცა კენჭისყრაში მონაწილეობა არ მიუღია, ეს მისი უფლება იყო. აქედან გამომდინარე, ჩვენ კანონი რასაც გვეუბნება, იმით ვიხელმძღვანელეთ გადაწყვეტილების მიღებისას”, - ამბობს ნატა იმედაიშვილი და ამატებს, “თუკი კანონი გვეტყოდა, რომ კენჭისყრაში მონაწილეთა უმრავლესობით იქნებოდა გადაწყვეტილება მისაღები, მაშინ, რა თქმა უნდა, გოგა კოხრეიძის სასარგებლოდ იქნებოდა ეს პროცესი გადაწყვეტილი, თუმცა კანონი გვეუბნება, რომ სხდომაზე დამსწრეთა უმრავლესობით უნდა იყოს გადაწყვეტილება მიღებული”.

ნატა იმედაიშვილს არ ეთანხმება გიორგი კოხრეიძე. იგი მიიჩნევს, რომ ბეჟან გობაძე არჩევნებზე დამსწრის სტატუსით იყო, რადგან კენჭისყრაში მონაწილეობა არ მიუღია და, შესაბამისად, გადაწყვეტილება მის სასარგებლოდ უნდა გამოეტანათ: “ბორდის წევრს, რომელიც არჩევნებს ესწრება უფლება არ აქვს არ მიიღოს მონაწილეობა კენჭისყრაში. წინააღმდეგ შემთხვევაში, არის ჩვეულებრივი დამსწრე, როგორიც იყო ძალიან ბევრი მაყურებელი იქ”.

გიორგი კოხრეიძე თავის სიმართლეში დარწმუნებულია და სასამართლოს გადაწყვეტილებას ელის: “სიმართლე რომ გითხრათ, ვფიქრობდი, გარკვეულ კონსულტაციებსაც გავდიოდი. შემდგომ, როცა გადავწყვიტე და ჩამოვყალიბდი, შევიტანე სარჩელი. ვნახოთ, სასამართლო რა გადაწყვეტილებას მიიღებს”.

სასამართლოს 23 სექტემბერს მიერ გამოცემული განჩინების მიხედვით, ამ საქმის განხილვა ხუთ თვემდე ვადაში უნდა დასრულდეს. საქმის განხილვის დასრულებამდე კონკურსი აღარ გაგრძელდება, თუმცა, უკვე ცნობილია, რომ სამეურვეო საბჭო აპირებს სასამართლოს ეს განჩინება გაასაჩივროს.

აჭარის ტელევიზია და რადიო უკვე ხუთი თვეა დირექტორის გარეშეა, მაუწყებლის დირექტორის მოვალეობას დირექტორის მოადგილე ნათია ზოიძე ასრულებს. ყოფილი დირექტორი ნათია კაპანაძე, სამეურვეო საბჭომ 19 აპრილს, იმპიჩმენტის წესით გადაირჩია. მას შემდეგ კონკურსი სამჯერ გამოცხადდა და სამივეჯერ ჩავარდა, რადგან დირექტორობისთვის საჭირო ხმათა რაოდენობა ვერცერთხელ ვერცერთმა კანდიდატმა ვერ მიიღო.

მეოთხე კონკურსი, რომელშიც 25 აგვისტოს გამოცხადდა, 4 ოქტომბრამდე უნდა დასრულებულიყო. თუ სასამართლოს განჩინება ძალაში დარჩება და სასამართლო გიორგი კოხრეიძის სარჩელის საფუძველზე საქმის განხილვას დაიწყებს, მოქმედი მრჩეველთა საბჭო მაუწყებლის დირექტორს ვეღარ აირჩევს, - საბჭოს ხუთი წევრიდან ოთხს ოქტომბრის ბოლოს უფლებამოსილების ვადა ეწურება.

16 სექტემბერს ბათუმში მომხდარი ინცინდენტის შემდეგ ონლაინგამოცემების “ნეტგაზეთისა” და “ბათუმელების” დამფუძნებლის, მზია ამაღლობლის ძმის შვილებისა და სიძეების დაკავება საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიამ მედიაზე ზეწოლად შეაფასა, თავად გამოცემის რედაქტორმა, ეთერ თურაძემ მედიასაშუალებების მიმართ მესიჯად მიიჩნია. პროკურატურა კი ამტკიცებს, რომ ბრალდებულები პოლიციელს ჯგუფურად დაესხნენ თავს.

მას შემდეგ, რაც ფიზიკური ძალადობის მუხლით დაწყებული გამოძიება პოლიციელზე ჯგუფური თავდასხმის მუხლით გადაკვალიფიცირდა და მზია ამაღლობელის სახლში საგამოძიებო მოქმედებები ჩატარდა, ბევრი კითხვა გაჩნდა. სწორედ ამის შემდეგ გაჩნდა ვარაუდი, რომ შესაძლოა საქმე  კრიტიკული მედიასაშუალებაზე ზეწოლისთვის გამოიყენონ. 

ეთერ თურაძე ამბობს, რომ 16 სექტემბერს მომხდარ კონფლიქტზე დაწყებულ საქმის წარმოებასთან საწყის ეტაპზე გამომცემლობას შეხება არ ჰქონდა.  მისი აზრით, თავდაპირველად ფიზიკური ძალადობის მუხლით გამოძიების დაწყება ლეგიტიმური იყო, რადგან ინციდენტი ნამდვილად მოხდა და გამოძიებას უნდა დაედგინა, რა სახის იყო ეს დანაშაული. ეთერ თურაძის კითხვებს უკვე შემდეგ განვითარებული მოვლენები იწვევს. 

მზია ამაღლობელის ნათესავები ამბობენ, რომ ნასვამ მდგომარეობაში მყოფები ტაქსის ელოდებოდნენ, სადარბაზოსთან “შკოდას” ფირმის ავტომანქანა შენიშნეს, ამაზე ერთ-ერთ მათგანს პოლიციის ასოციაცია გაუჩნდა და ყველა ცუდი პოლიციელი უცენზურო სიტყვებით მოიხსენია.

მათივე თქმით, ამ დროს სადარბაზოდან სპორტულ ტანსაცმელში ჩაცმული მამაკაცი ცეცხლსასროლი იარაღით გამოვიდა, მან პოლიციის ცუდად მოხსენიებისთვის გინება დაუწყო, რასაც დაპირისპირება მოჰყვა. ბრალდებულებისვე განცხადებით, აღნიშნულმა პირმა მათ იარაღი დაუმიზნა და ერთ-ერთი მათგანი სცემა კიდეც.

აღნიშნული მამაკაცი პოლიციის პოლკოვნიკი როინ კოჩალაძე აღმოჩნდა, რომელიც მომხდარის პერიოდში შვებულებაში იყო და სამსახურებრივ მოვალეობას არ ასრულებდა. კოჩლიძე ამას საკუთარი ჩვენებითაც ადასტურებს. პროკურატურა კი ამტკიცებს, რომ ბრალდებულები პოლიციელს ჯგუფურად დაესხნენ თავს და გამოძიებაც სწორედ ამ დანაშაულისთვის შესაბამისი მუხლით (სსკ 353-ე პრიმა) გაგრძელდა.

მოგვიანებით, ამ საქმეზე ერთ-ერთი ბრალდებულის ძებნა სამართალდამცავებმა მზია ამაღლობელის სახლში დაიწყეს. “ბათუმელების” რედაქტორს, ეთერ თურაძეს მთავარი კითხვა სწორედ ამ მომენტიდან უჩნდება. მისთვის გაუგებარია,  როგორ აღმოჩნდა სასამართლო განჩინებაში მათი დამფუძნებლის, მზია ამაღლობლის სახელი და გვარი და რატომ გაჩნდა აუცილებლობა,  ერთ-ერთი ბრალდებული მის სახლში მოეძებნათ და არა საკუთარში, სადაც იგი იმყოფებოდა. მით უფრო იმ ფონზე, როდესაც ეს პირი, მზია ამაღლობლის მისამართზე არასდროს ცხოვრობდა, არც რეგისტრირებული ყოფილა.

ეთერ თურაძე საქმის სხვა რამდენიმე მნიშნველოვან მონაკვეთზეც ამახვილებს ყურადღებას. მისი თქმით, ბრალდებულები ინციდენტის დღეს დაკითხვის შემდეგ არ დაუკავებიათ, გამოუშვეს. ამასთან, ბრალდებულები გამოძიებასთან მუდმივ კონტაქტზე იყვნენ და თანამშრომლობისთვის მზადყოფნასაც გამოხატავდნენ. სამართალდამცველებმა ისინი კონფლიქტიდან მეოთხე დღეს, 19 სექტემბერს დააკავეს, ბრალი დაუმძიმეს და იმ მოტივით, რომ მიმალვის საფრთხე არსებობდა, მათთვის წინასწარი პატიმრობის შეფარდება მოითხოვეს.

“ნორმალურ შემთხვევაში, საგამოძიებო ორგანოები ასე არ უნდა მოქმედებდნენ. იმდენად მსუბუქი მუხლი იყო, რომ დაკავება საჭიროდ არ ჩათვალეს და დააკავეს 19-ში [სექტემბერს] თუკი მიმავლის რისკები არსებობდა, პოლიციას ეს ადამიანები არ უნდა გამოეშვა და მაშინვე უნდა დაეკავებინა”, - აცხადებს ეთერ თურაძე და იქვე განმარტავს, რომ საქმის გაჭიანურება, ოთხდღიანი პაუზა და ბრალის დამძიმება იმით იყო გამოწვეული, რომ საქმის მეორე მხარეს პოლიციის მაღალჩინოსანია.

“მე ვფიქრობ, რომ ეს იყო მისი [როინ კოჩალიძის] გავლენების დემონსტრირება და არა ვთქვათ ის, რომ მოდი ახლა რომელიმე მედიაორგანიზაციაზე ვიძიოთ შური, მე დამძიმებას ასე ვერ ვუკავშირებ. ერთადერთი ამ კონტექსტში ჩვენს გამოჩენას ვაკავშირებ მხოლოდ იმ ნაწილში, რომ რატომ ჩანდა განჩინებაში მზია ამაღლობელის გვარი და ვამბობ, რომ შეიძლება ეს ყოფილიყო ჩვენთვის ერთგვარი გაფრთხილებაც”, - განმარტავს იგი “მედიაჩეკერთან” საუბრისას.

საკუთარ შეფასებებში უფრო პირდაპირია მედიაანალიტიკოსი ზვიად ქორიძე. მისი შეფასებით, პოლიციის მხრიდან “ბათუმელების” დამფუძნებლის სახლში “შეჭრა”, დაშინება, ოჯახის წევრების დაპატიმრებით მუქარა და რეპუტაციის შელახვის მცდელობის მიზანი, “ბათუმელებისა” და “ნეტგაზეთის” საქმიანობასა და ნორმალური ფუნქციონირებაზე გავლენის მოხდენა და ხელისშეშლაა.

ქორიძე ასევე ამბობს, რომ ძალისმიერი ორგანოები სწორედ ამ ფორმით შეეცდებიან, რომ მედიაზე, თავისუფალ მოქალაქეზე, აქტივისტებზე, არასამთავრობო სექტორსა და ზოგადად, იმ ადამიანებზე, რომლებიც ხელისუფლებას ბევრ პრობლემას უქმნიან, ზეგავლენა მოახდინონ.

იგი “ნეტგაზეთისა” და “ბათუმელების” გარშემო განვითარებულ მოვლენებს მედიაბაზარზე “რუსთავი 2-ით” დაწყებული პროცესის გაგრძელებად აფასებს და ამბობს, რომ ხელისუფლების წარმომადგენლები დღეს აგონიურ მდგომარეობაში არიან და ცდილობენ არა ერთი კონკრეტული გამოცემის, არამედ ზოგადად თავისუფალი მედიის, ასევე იმ აქტივისტებისა და არასამთავრობოების დაშინებას, რომლებიც “არამართებული და ხშირად მავნე პოლიტიკის გამო”, ხელისუფლების წარმომადგენლებს ბევრ სირთულესა და უხერხულობას უქმნიან.

“ნეტგაზეთისა” და “ბათუმელების” დამფუძნებლის ნათესავების მიმართ შინაგან საქმეთა სამინისტროს მხრიდან განხორციელებულ ქმედებებს არასამთავრობო ორგანიზაციები გამოეხმაურნენ. “ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიამ” საგანგაშოდ მიიჩნია მზია ამაღლობელის მიმართ ზეწოლა. ქარტიამ ხაზი გაუსვა იმას, რომ „ბათუმელები“ და „ნეტგაზეთი“ გამოირჩევა კრიტიკული მასალებით, ჟურნალისტური გამოძიებებით და რეგულარულად აშუქებს სამართალდამცავი უწყებების საქმიანობას.

იქვე ქარტიამ გენერალურ პროკურატურას საქმის გამჭვირვალედ გამოძიებისკენ მოუწოდა, ასევე, მონიტორინგის წარმართვისთვის მიმართა სახალხო დამცველს, ადგილობრივ უფლებადამცველ და საერთაშორისო ორგანიზაციებს და დიპლომატიური კორპუსს.

“კოალიციამ მედიის ადვოკატირებისთვის”, რომელიც 11 არასამთავრობო ორგანიზაციას აერთიანებს, განმარტა, რომ იმ შემთხვევაში, თუ სამართალდამცველთა ქმედება რაიმე სახით კავშირშია “ბათუმელების” საქმიანობასთან, აუცილებელია, საქმეს შესაბამისი კვალიფიკაცია მიეცეს.

“მიგვაჩნია, რომ საქმის დროული გამოძიება მნიშვნელოვანია, რათა ჟურნალისტებს ჰქონდეთ რწმენა, რომ მათ შეუძლიათ პროფესიული საქმიანობის თავისუფლად განხორციელება”, - ნათქვამია კოალიციის მიერ გავრცელებულ განცხადებაში.

ბრალდებულებისთვის აღკვეთის ღონისძიებაზე ბათუმის საქალაქო სასამართლომ 21 სექტემბერს იმსჯელა. პროკურატურა მათთვის წინასწარი პატიმრობის შეფარდებას ითხოვდა, თუმცა სასამართლომ ისინი 25 000-25 000 ლარიანი გირაოს სანაცვლოდ გაათავისუფლა. პროკურატურა გადაწყვეტილების სააპელაციო სასამართლოში გასაჩივრებას გეგმავს. საქმეზე წინასასამართლო სხდომა 5 ნოემბერს გაიმართება.

საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს ინფორმაციით, სამართალდამცველებმა ის პირი ამხილეს, რომელიც "გურიის მოამბის" რედაქტორს შვილების სიცოცხლის მოსპობით დაემუქრა.

უწყების ინფორმაციით, დანაშაულში ბრალდებული, 1986 წელს დაბადებული ბ.მ., ბრალს აღიარებს. დანაშაული 1 წლის ვადით თავისუფლების აღკვეთას ითვალისწინებს.

შსს-ს ინფორმაციით, პოლიციამ ნივთმტკიცებად ამოიღო ბრალდებულის კუთვნილი კომპიუტერი, საიდანაც მან მუქარის ტექსტი გააგზავნა. გამოძიება გრძელდება საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის 151-ე მუხლის 1-ლი ნაწილით, რაც სიცოცხლის მოსპობის ან ჯანმრთელობის დაზიანების მუქარას გულისხმობს. დანიშნულია შესაბამისი ექსპერტიზა.

შეგახსენებთ, მუქარის წერილი თეა იოსელიანს ფეისბუკში “ბექა მელაძის” სახელით რეგისტრირებულმა მომხმარებელმა 28 აგვისტოს გაუგზავნა. ადრესატმა ის რამდენიმე დღის შემდეგ წაიკითხა და პოლიციას მიმართა. შსს-ში ჟურნალისტი 9 სექტემბერს გამოკითხეს და საქმის გამოძიება სისხლის სამართლის კოდექსის 151-ე მუხლით დაიწყეს.

 

ბოლო პერიოდში ჟურნალისტებისთვის ხელის შეშლისა და მუქარის გახშირებულ ფაქტებზე მედიაჩეკერმა მასალა გუშინ, 16 სექტემბერს გამოაქვეყნა. 

 

იხილეთ სტატია:
 ჟურნალისტებზე ზეწოლის გახშირებული და გამოუძიებელი ფაქტები