OSINT - ღია წყაროები, რომლებიც თქვენს ჟურნალისტურ მასალას გააუმჯობესებს
08.02.2023
დღეს, ღია წყაროებსა და ონლაინ ინსტრუმენტებს ინფორმაციის თავისუფლად მიღება-გავრცელებისთვის გადამწყვეტი მნიშვნელობა აქვთ.

რა არის OSINT?

OSINT ღია წყაროების ინტელექტი (Open Source Intelligence), ამ მეთოდით მუშაობა საჯაროდ ხელმისაწვდომი ვებგვერდების ყოველდღიურ საქმიანობაში გამოყენებას გულისხმობს.

სად გამოიყენებენ OSINT მეთოდს?

ამ მეთოდს თითქმის ყველა პროფესიაში გამოიყენებენ, მათ შორის მედიაშიც. 2023 წლის იანვარში, "The Washington Post"-მა ღია წყაროდან მოპოვებული სატელიტური ფოტოები გაავრცელა, სადაც ჩინეთში კრემატორიუმებთან ბევრი მანქანა ჩანდა, ამით დაამტკიცეს, რომ სახელმწიფო კოვიდით გარდაცვლილი პაციენტების რაოდენობაზე არასწორ ინფორმაციას ავრცელებდა. “The Washington Post”-მა სატელიტური ფოტოები Maxar-ის ვებგვერდიდან გამოიყენა.

ინტერნეტ-არქივი

ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ღია წყარო ინტერნეტ-არქივებია, აქ ნებისმიერი “დამახსოვრებული” ვებგვერდის “ისტორიის” ნახვა თარიღების მიხედვით შეგიძლიათ.

წაიკითხეთ ვრცლად,”6 ციფრული არქივი, რომელიც მასალის გამრავალფეროვნებაში დაგეხმარებათ

ციფრული არქივი განსაკუთრებით მნიშვნელოვანი რუსეთის უკრაინაში შეჭრის შემდეგ გახდა, რადგან ინფორმაცია ძირითადად “ტელეგრამის” საშუალებით ვრცელდებოდა და ე.წ “ტელეგრამ არხები” დეზინფორმაციის გავრცელებასთან ერთად მალევე ქრებოდნენ, ციფრული არქივის საშუალებით ამ მასალების შენახვა და გადამოწმებაა შესაძლებელი.

დამატებით, ამ პლატფორმაზე (TelegramDB), “ტელეგრამ არხების” სახელებითა და საკვანძო სიტყვებით მოძებნაა შესაძლებელი, მაგალითად თუ გსურთ, რომ ნახოთ არხები, სადაც უკრაინაში ომზე სიახლეები ვრცელდება საკვანძო სიტყვებს მიუთითებთ შესაბამისად, უკრაინის ახალი ამბები, ომი უკრაინაში და სხვა.

ვებსაიტის სტატისტიკა

ნებისმიერი ვებგვერდის ანალიზისთვის შეგიძლიათ SimilarWeb-ის პლატფორმა გამოიყენოთ, აქ ჩანს თქვენს მიერ მითითებული ვებსაიტის დღიურ ვიზიტორთა რაოდენობა და ამ ვებგვერდის რეიტინგი როგორც მსოფლიოში, ისე საქართველოში.

ფოტოთი ძებნა

Pimeyes.com-ზე ფოტოსურათის საშუალებით შეგიძლიათ “სახის ამომცნობით” იპოვოთ ვებგვერდები და სოციალური ქსელები, სადაც ეს სურათია გამოყენებული.

მეორე ონლაინ ინსტრუმენტი, რომელიც ფოტოთი ძებნაში დაგეხმარებათ ამოიცნობს არსებობს თუ არა ფოტოზე გამოსახული ადამიანი.

ქუჩის ფოტო

სხვადასხვა ქალაქში ქუჩების ფოტოების ნახვა შეიძლება გამოსადეგი იყოს თუ თქვენი მასალა მშენებლობას ან სხვა სახის ვიზუალურ ცვლილებას შეეხება. ამისთვის, ორი ონლაინ ხელსაწყო არსებობს:

სანქციები

Opensanctions.org-ზე სახელითა და გვარით შეგიძლიათ მოძებნოთ ის პირები და კომპანიები, რომლებიც სხვადასხვა მიზეზით სანქციები დაუწესდათ. ვებგვერდზე ნახავთ სანქციების ჩამონათვალს.

მონაცემთა ვიზუალიზაცია

ინფორმაციის მოპოვების გარდა, საჯაროდ ხელმისაწვდომი წყაროები, შესაძლებელია, რომ სხვადასხვა “დავალებების შესასრულებლად” გამოიყენოთ. ერთ-ერთი ასეთი ინსტრუმენტია OCCRP-ის პლატფორმა (VIS - Visual Investigation Scenarios), სადაც საგამოძიებო რეპორტაჟებისა და სტატიებისთვის ვიზუალური მასალის მომზადებაა შესაძლებელი.

ასევე, ე.წ “თაიმლაინის” ანუ მოვლენათა თანმიმდევრობის ვიზუალიზაციისთვის, ეს პლატფორმა (Time.graphics)დაგეხმარებათ.

ავტორი : თამარ თოიძე;
კომენტარი, რომელიც შეიცავს უხამსობას, დისკრედიტაციას, შეურაცხყოფას, ძალადობისკენ მოწოდებას, სიძულვილის ენას, კომერციული ხასიათის რეკლამას, წაიშლება საიტის ადმინისტრაციის მიერ

ასევე იხილეთ