საქარველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია“ კატეგორიულად გმობს ძალადობას ჟურნალისტების მიმართ და საქართველოს პროკურატურასა და სპეციალურ საგამოძიებო სამსახურს ჟურნალისტთა მიმართ ჩადენილი დანაშაულების გამოძიებისკენ მოუწოდებს. 

2-3 დეკემბრის ღამე:

„სტუდია მონიტორი“

• ნინო რამიშვილი, ჟურნალისტი - ფეისბუკის პირად გვერდზე დაწერა, რომ სპეცრაზმის თანამშრომლებმა პროფესიული მოვალეობის შესრულებისას ტელეფონი წაართვეს: „რა თქმა უნდა მეკეთა ბეიჯი და მქონდა არაერთი ნიშანი პრესის, ასევე ვუთხარი რომ ვარ ჟურნალისტი და ვანახებდი პრესკარტას, მაგრამ მთხოვდნენ ვიდეოს წაშლას, ბოლოს კი გაიტაცეს ტელეფონი. შემდეგ კი რჩევად დააყოლეს წადი სახლშიო".

„პირველი არხი“

• თეო ხუბულავა, ჟურნალისტი, ლევან ქართველიშვილი და ბადრი გამრეკლაშვილი ოპერატორები - ტელეკომპანიის ინფორმაციით, ისინი სპეცრაზმის მიერ გაზის კაფსულების გამოყენების დროს დაშავდნენ. მათ სამედიცინო დახმარება სასწრაფოს დახმარების ბრიგადამ ადგილზევე აღმოუჩინა.

„მთავარი არხი“

• გივი მჭედლიშვილი, ოპერატორი - ჟურნალისტმა დეა მამისეიშვილმა   პირდაპირ ეთერში ყოფნის დროს თქვა, რომ ოპერატორი შეუძლოდ გახდა.

„TV პირველი“

• როგორც „ტვ პირველი“ წერს, „შინაგან საქმეთა სამინისტროს მიერ 2 დეკემბერს აქციის დაშლის დროს გამოყენებული არაპროპორციული ძალის გამოყენების დროს დაზიანდა "ტვ პირველი" სამაუწყებლო აპარატურა, მათ შორის გამოსაყენებლად უვარგისია პირდაპირი ტრანსლაციის კამერა. ეს არ არის პირველი  შემთხვევა, როდესაც "გომელაურის ომონს" იერიში მიაქვს "ტვ პირველის" სამაუწყებლო აპარატურაზე რათა, გაგვეთიშოს პირდპირი ეთერის სიგნალი და ვეღარ შევძლოთ მოვლენების ეპიცენტრიდან მაუწყებლობა“.

„ჩაიხანა“ 

• ნატალი ჩხარტიშვილი, აქციას აშუქებდა, როგორც პრესის წარმომადგენელი - იღებდა აქციის მონაწილის დაკავებას, რა დროსაც შსს-ს ძალების წარმომადგენლებმა მუშაობაში ხელი შეუშალეს, მას ხელიდან გააგდებინეს Handycam–ი. ასევე, უყვიროდნენ, რომ გამოერთო კამერა. 

სხვა შემთხვევები:

„ინტერპრესნიუსი“

• ვანო გორგიშვილი, ფოტოგრაფი - გორგიშვილმა facebook-ის პირად გვერდზე 2 დეკემბერს დაწერა, რომ „30 ნოემბრის დილის 2-3 სთ-ზე მერიოტთან შეჯგუფებულ მედიას წყლის ჭავლი მოგვიშვეს. რამდენიმე კაცმა გასწრება ვცადეთ და მაშინ გვესროლეს რეზინის ტყვიები. მირიანს[მელაძე] 4 მოხვდა. მე, საბედნიეროდ, 1 პატარა და მუხლთან“. ფოტოგრაფმა გამოაქვეყნა ფოტოც. 

უცხოელი ჟურნალისტი

• ფიოდორ ხუდოკორმოვი, რუსი ჟურნალისტი - Paper Kartuli-ის ინფორმაციით, ჭიჭინაძის ქუჩაზე, როცა სპეცრაზმი მომიტინგეებს აწვებოდა, ნიღბიანმა მამაკაცმა, სავარაუდოდ ძალოვანმა, მას ხელი ჰკრა.

28 ნოემბრიდან დაწყებული პროევროპული აქციების გაშუქებისას 50-ზე მეტი ჟურნალისტი დაშავდა. მედიის წარმომადგენლების მიმართ შსს-ის ძალები აგრესიით გამოირჩევიან. ისინი ჟურნალისტების ნაწილს ფიზიკურადაც გაუსწორდნენ. მათ დასჭირდათ სამედიცინო დახმარებაც. განსაკუთრებულად დაშავდნენ: გურამ როგავა, ალექსანდრე ქეშელაშვილი და მარიამ გაფრინდაშვილი. მედიის წარმომადგენლების ნაწილს დაუზიანეს ანდა წაართვეს აღჭურვულობაც. აღსანიშნავია, რომ მედიის რამდენიმე წარმომადგენელს ხელი პროფესიული საქმიანობის შესრულებისას არაერთხელ შეეშალა. 

28 ნოემბერს ირაკლი კობახიძემ განაცხადა, რომ ევროკავშირში გაწევრიანების მოლაპარაკების პროცესს აჩერებს, რასაც თბილისსა და საქართველოს სხვა ქალაქებში საპროტესტო აქციები მოჰყვა. 

პროევროპული აქციების გაშუქებისას დაზარალებული მედიის წარმომადგენლების განახლებადი სია:

 

„პალიტრა მედიის“ განცხადებით, პასუხი უნდა აგოს ყველამ, ვინც მედიის წარმომადგენლებს ფიზიკურად უსწორდებოდა. როგორც „პალიტრა მედია“ წერს, არსებობს ეჭვი, რომ ამ ანგარიშსწორებას მიზანმიმართული ხასიათი ჰქონდა, რადგან ნაცემი ჟურნალისტების იდენტიფიცირება ადვილია ბეიჯით, ვიდეოკამერით, ფოტოაპარატითა თუ სხვა ატრიბუტიკით. 

„ბოლო დროინდელმა განცხადებებმა და მოვლენებმა საქართველო დააყენა დესტაბილიზაციისა და ქაოსის საფრთხის წინაშე, რასაც შესაძლოა, უმძიმესი შედეგი მოჰყვეს ჩვენი ქვეყნისა და თითოეული მოქალაქისთვის - მიუხედავად მისი პოლიტიკური გემოვნებისა თუ სოციალური მდგომარეობისა. ეკონომიკური კოლაფსი, განვითარების ათწლეულებით შეჩერება, კრიმინალის აღზევება და მასობრივი ემიგრაციის ახალი ტალღა - აი, ეს ემუქრება ჩვენს ქვეყანას მოვლენების ყველაზე მძიმე სცენარით განვითარების შემთხვევაში.

„პალიტრა მედია“ მიიჩნევს, რომ დაუყოვნებლივ უნდა გადაიდგას ნაბიჯები, რათა ესკალაციის ახალი ტალღა არ მივიღოთ.

ბისა. ეკონომიკური კოლაფსი, განვითარების ათწლეულებით შეჩერება, კრიმინალის აღზევება და მასობრივი ემიგრაციის ახალი ტალღა - აი, ეს ემუქრება ჩვენს ქვეყანას მოვლენების ყველაზე მძიმე სცენარით განვითარების შემთხვევაში.

მიგვაჩნია, რომ დეესკალაციის ერთ-ერთი პირველი ნაბიჯი უნდა იყოს ბოლო დღეებში რუსთაველის გამზირზე გამართული აქციებისას დაკავებული უდანაშაულო ახალგაზრდების გათავისუფლება, რადგან მათი უდიდესი ნაწილის პროტესტი აბსოლუტურად გულწრფელი იყო.

ასევე, აუცილებლად ვთვლით აქციების დაშლისას სამართალდამცავთა ნაწილის მხრიდან მოქალაქეების მიმართ გამოჩენილი უსაფუძვლო სისასტიკისა და არაპროპორციული ძალის გამოყენების ფაქტების გამჭვირვალედ გამოძიებას და დამნაშავეების დასჯას.

პასუხი უნდა აგოს ყველამ, ვინც მედიის წარმომადგენლებს ფიზიკურად უსწორდებოდა. არსებობს ეჭვი, რომ ამ ანგარიშსწორებას მიზანმიმართული ხასიათი ჰქონდა, რადგან ნაცემი ჟურნალისტების იდენტიფიცირება ადვილია ბეიჯით, ვიდეოკამერით, ფოტოაპარატითა თუ სხვა ატრიბუტიკით. შევახსენებთ შესაბამის ორგანოებს, რომ საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსითა და საერთაშორისო კონვენციებით ჟურნალისტური საქმიანობისთვის ხელისშეშლა სისხლის სამართლის დანაშაულია.

„პალიტრა მედია“ მიიჩნევს, რომ სწრაფად უნდა იყოს მიღებული ისეთი პოლიტიკური გადაწყვეტილებები, რომელიც ქვეყანას ცხოვრების ჩვეულ რიტმში დააბრუნებს. საერთაშორისო პრაქტიკაში არის მძიმე პოლიტიკური კრიზისიდან შედარებით უმტკივნეულო გამოსვლის პრეცედენტები და მსგავს ბერკეტებს საქართველოს კანონმდებლობაც ითვალისწინებს. მძიმე სცენარი, პირველ რიგში, იმ ქვეყნის წისქვილზე დაასხამს წყალს, რომელსაც საქართველოს ტერიტორიების 20% ოკუპირებული აქვს და ელოდება მომენტს, რათა ჩვენი ქვეყნის სუვერენიტეტზე და დამოუკიდებლობაზე გადამწყვეტი იერიში მიიტანოს.

რა თქმა უნდა, ყველა პოლიტიკური გადაწყვეტილება თუ პროცესი უნდა ემსახურებოდეს ერთ მიზანს - საქართველოს ევროინტეგრაციას.

საქართველო ევროპაა!“- ვკითხულობთ განცხადებაში.

თბილისსა და საქართველოს სხვა ქალაქებში პროევროპული აქციები 28 ნოემბრიდან დაიწყო. ამ დღეს ირაკლი კობახიძემ თქვა, რომ 2028 წლის ბოლომდე წევრობაზე ევროკავშირთან მოლაპარაკების გახსნის საკითხს დღის წესრიგში არ დააყენებენ. 

28 ნოემბრის ღამიდან დღემდე პროფესიული მოვალეობის შესრულებისას 50-მდე ჟურნალისტი დაშავდა. შსს-ის ძალები მედიის წარმომადგენლების მიმართ აგრესიით გამოირჩევიან, ჟურნალისტების ნაწილს ფიზიკურად გაუსწორდნენ, ნაწილს კი სპეციალური საშუალებები, წიწაკის სპრეი და წყლის ჭავლი შეასხეს. მათ უმრავლესობას დასჭირდა სამედიცინო დახმარებაც. ნაწილს დაუზიანეს ანდა წაართვეს აღჭურვულობა. სპეცრაზმელები ფიზიკურად გაუსწორდნენ გურამ როგავას („ფორმულა“), ალექსანდრე ქეშელაშვილს („პუბლიკა“), მარიამ გაფრინდაშვილს („ტვ პირველი“).

საქართველოში საპარლამენტო არჩევნები 26 ოქტომბერს ჩატარდა. ცენტრალური საარჩევნო კომისიის მიერ გამოქვეყნებულ შედეგებს საქართველოს პრეზიდენტი, ოპოზიციური პარტიები და ამომრჩეველთა ნაწილი გაყალბებულად მიიჩნევს და საპროტესტო აქციებზე ხელახალ არჩევნებს ითხოვს.

პროევროპული აქციების გაშუქებისას დაზარალებული მედიის წარმომადგენლების შესახებ ვრცლად წაიკითხეთ:

1. გუშინდელი საპროტესტო აქციის დარბევისას 40-მდე ჟურნალისტი დაშავდა
2. „აგრესია მედიის წარმომადგენლების მიმართ იყო სისტემური, დაგეგმილი და განზრახი“, - ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია
3. „ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია“ პროკურატურასა და საგამოძიებო სამსახურს ჟურნალისტთა მიმართ ჩადენილი ძალადობის გამოძიებისკენ მოუწოდებს
4. პროევროპული აქციების გაშუქებისას 50-ზე მეტი ჟურნალისტი დაშავდა
   
   
   

ტელეკომპანიის 20 საათსა და 49 წუთზე გამოქვეყნებულ საგანგებო განცხადებაში წერია, რომ „მაყურებელი პირდაპირ ეთერში ადევნებს თვალყურს პირველი არხის ჟურნალისტებზე განხორციელებულ არნახულ ზეწოლას, განსაკუთრებით მიზანმიმართულად და პროვოკაციულად მოქმედებენ ცალკეული ტელევიზიების წარმომადგენლები და არ გვეძლევა მუშაობის საშუალება“.

ამავე განცხადებაში ვკითხულობთ, რომ მათი ერთადერთი დაპირება, რაც მაყურებელს მისცეს, „არის ის, რომ პირველი არხი იყო და დარჩება თავისუფალი და დაიცავს სარედაქციო დამოუკიდებლობას ნებისმიერი ზეწოლის მიუხედავად“.

„არნახულ ზეწოლასთან“ დაკავშირებით 21 საათსა და 18 წუთზე „საზოგადოებრივმა მაუწყებელმა“ საქართველოში აკრედიტებული დიპლომატიური კორპუსისა და საერთაშორისო ორგანიზაციების წარმომადგენლებსაც მიმართა.

დღეს და გუშინ „საზოგადოებრივი მაუწყებლის“ ძველ შენობასთან საპროტესტო აქცია გაიმართა. მოქალაქეები ითხოვენ, რომ გადადგეს ვასილ მაღლაფერიძე და თინათინ ბერძენიშვილი, ეთერი ყოველდღიურად დაეთმოს საზოგადოებას და არ შეიზღუდოს მაუწყებლობა რეგიონებში.

მიმდინარე პროევროპულ აქციებზე 28 ნოემბრის ღამიდან დღემდე პროფესიული მოვალეობის შესრულებისას 50-მდე ჟურნალისტი დაშავდა. შსს-ის ძალები მედიის წარმომადგენლების მიმართ აგრესიით გამოირჩევიან, ჟურნალისტების ნაწილს ფიზიკურად გაუსწორდნენ, ნაწილს კი სპეციალური საშუალებები, წიწაკის სპრეი და წყლის ჭავლი შეასხეს. მათ უმრავლესობას დასჭირდა სამედიცინო დახმარებაც. ნაწილს დაუზიანეს ანდა წაართვეს აღჭურვილობა. განსაკუთრებულად დაშავდნენ გურამ როგავა („ფორმულა“), ალექსანდრე ქეშელაშვილი („პუბლიკა“), მარიამ გაფრინდაშვილი („ტვ პირველი“)

ჟურნალისტებისა და ოპერატორებისთვის ხელმისაწვდომია ცხელი ხაზი: 577 070 592

როგორც „მედიაომბუდსმენი“ წერს, აქციების გადაღების პროცესში მედია სახელმწიფოს ერთ-ერთი სამიზნეა. მათი ბენეფიციარების უფლებების დარღვევა იდენტურია: ძალადობა, ჟურნალისტურ საქმიანობაში უკანონო ხელშეშლა, ფიზიკური და სიტყვიერი შეურაცხყოფა. დაკავების პროცესში კი, ძალადობა კიდევ უფრო სასტიკ ფორმებს იღებს. ორგანიზაცია საქართველოს მთავრობას კიდევ ერთხელ მოუწოდებს, შეწყვიტოს თავდასხმა აქციის მონაწილეებსა და მედიის წარმომადგენლებზე.

„მედიაომბუდსმენის“ ზოგადი რეკომენდაციები იმ შემთხვევისთვის, თუ დაგაკავეს:

1. მოითხოვეთ დაკავების საფუძვლის განმარტება;
2. მოითხოვეთ თქვენი უფლებების განმარტება.


ამ დროს თქვენი უფლებებია:

• ადვოკატთან ან ახლობლებთან კომუნიკაციის უფლება;
• საქმის მასალების გაცნობის უფლება;
• ახსნა-განმარტების მიცემის უფლება;
• მტკიცებულებების წარდგენის უფლება;

1. საქმის განხილვისას ადვოკატის დახმარებით სარგებლობის უფლება;

2. საჭიროების შემთხვევაში, თარჯიმნის მომსახურებით სარგებლობის უფლება. ამ უფლებებით სარგებლობა ნებაყოფლობითია.

3. როცა გექნებათ ახლობელთან/ადვოკატთან დაკავშირების შესაძლებლობას, ეცადეთ თქვენი ტელეფონი არ ჩართოთ და სამართალდამცველების ტელეფონით ისარგებლოთ;

4. დაიმახსოვრეთ “მედიაომბუდსმენის” ცხელი ხაზი: 577 070 592 დაუყოვნებლივ შეგვატყობინეთ თქვენი დაკავების შესახებ;

5. შეგიძლიათ ისარგებლოთ დუმილის უფლებით და ხელი არ მოაწეროთ არავითარ დოკუმენტებს;

თუ მოთხოვნის შემდეგ, გადმოგცეს დაკავებისა და სამართალდარღვევის ოქმები (დიდი ალბათობით არ გადმოგცემენ, მაგრამ მაინც) ჩაიბარეთ და ორივე მათგანზე შენიშვნა გააკეთეთ რომ არ ეთანხმებით.

6. სანამ ნივთებს ჩამოგართმევენ, ეცადეთ ტელეფონი გამორთოთ და თუ კი სახის ამომცნობი გაქვთ, ეგეც გათიშეთ.

7. საჭიროების შემთხვევაში, მოითხოვეთ სამედიცინო დახმარება;

8. მოითხოვეთ სახალხო დამცველთან შეხვედრა, თუ კი ადგილი ჰქონდა თქვენს მიმართ სიტყვიერ ან/და ფიზიკურ ძალადობას;

9. თუ კი თქვენ მიმართ პოლიციელებმა იძალადეს ან/და ხელი შეგიშალეს ჟურნალისტურ საქმიანობაში, მოითხოვეთ ინფორმაცია გადაეცეს “სპეციალურ საგამოძიებო სამსახურს” ცხელი ხაზი: 199

ფაქტების გადამოწმების პორტალი - „მითების დეტექტორი“ წერს, რომ სამთავრობო ტელეკომპანია „იმედის“ მტკიცება, თითქოს აქციაზე შეიარაღებული დემონსტრანტი იმყოფებოდა, დეზინფორმაციულია:

„მედიის მიერ გავრცელებული ფოტო „ტელეკომპანია პირველის“ პირდაპირი ჩართვიდანაა მოჭრილი. უწყვეტი ეთერის ყურებით ვადგენთ, რომ საინფორმაციო ბარათზე ასახული პირი არა შეიარაღებული დემონსტრანტი, არამედ მედიის წარმომადგენელია, რომელსაც არა იარაღი, არამედ შტატივი უჭირავს“. 

სამთავრობო ტელეკომპანია „იმედმა“ 1 დეკემბერს (1:54 წუთი) ფეისბუკის ოფიციალურ გვერდზე გამოაქვეყნა ფოტო წარწერით: „სავარაუდოდ შეიარაღებული "მშვიდობიანი" მომიტიგნე“.

„მითების დეტექტორმა“ „ტელეკომპანია პირველის“ 1 დეკემბრის ფეისბუკის უწყვეტი პირდაპირი ეთერი გადაამოწმა, რომელიც 00:20 საათზე დაიწყო. 

„პირდაპირი ეთერის დაწყებიდან, დაახლოებით, საათისა და ოცი წუთის შემდეგ (დრო: 1:22:46), კადრში ჩნდება ის ეპიზოდი, რომელიც „იმედმა“ საინფორმაციო ბარათისთვის გამოიყენა. უწყვეტი ეთერის ყურებისას ჩანს, რომ საინფორმაციო ბარათზე ასახული პირი შტატივითა და კამერით დგას, მას ასევე უკეთია ბეიჯი, რომელიც, სავარაუდოდ, მიუთითებს, რომ ის მედიის წარმომადგენელია. აღნიშნული პირი შეიარაღებული არ არის, მას ხელში არა იარაღი, არამედ კამერის შტატივი უჭირავს და მიმდებარე ტერიტორიას იღებს.

ზუსტად იმ ეპიზოდში, რომლის საფუძველზეც სამთავრობო მედია ამტკიცებს, რომ აქციაზე შეიარაღებული დემონსტრანტი იმყოფებოდა, ვხედავთ, რომ აღნიშნულ პირს ბეიჯი უკეთია, ასევე ჩანს კამერის საკიდიც.

რამდენიმე წამის შემდეგ, პირი ბრუნდება და კადრების გადაღებას აგრძელებს, რა დროსაც პირდაპირ ეთერში მისი კამერა სრულად ჩანს. რაც კიდევ ერთხელ ადასტურებს, რომ მას შტატივი და კამერა უჭირავს და არა – იარაღი. ამასთანავე, ტელეკომპანიის საინფორმაციო ბარათისთვის გამოყენებულ ფოტოზე ერთ-ერთ დეტალს მომხმარებლები, სავარაუდოდ, იარაღის დეტალად, მჭიდად აღიქვამენ. “პირველის” პირდაპირ ეთერში ჩანს, რომ ის სინამდვილეში საწვიმარი მილია“, - წერს „მითების დეტექტორი“. 

 

კადრი რომ „ტელეკომპანია პირველის“ ეთერიდან იყო ამოჭრილი, ამის შესახებ „იმედმა“ თავადაც დაწერა: „ნანუკა ჟორჟოლიანი „ტვ პირველის“ კადრზე ამტკიცებს რომ „იმედის“ კამერის გადაღებულია“

„მითების დეტექტორის“ ამ სტატიის საფუძველზე Facebook-ი მომხმარებლებს აფრთხილებს, რომ „იმედის“ მასალა დეზინფორმაციაა.

28 ნოემბრიდან თბილისსა და საქართველოს სხვა ქალაქებში პროევროპული აქციები იმართება. ირაკლი კობახიძემ ამ დღეს განაცხადა, რომ ევროკავშირში გაწევრიანების მოლაპარაკების პროცესს აჩერებს.

საქართველოში საპარლამენტო არჩევნები 26 ოქტომბერს ჩატარდა. ცენტრალური საარჩევნო კომისიის მიერ გამოქვეყნებულ შედეგებს საქართველოს პრეზიდენტი, ოპოზიციური პარტიები და ამომრჩეველთა ნაწილი გაყალბებულად მიიჩნევს და საპროტესტო აქციებზე ხელახალ არჩევნებს ითხოვს.

„საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია“ საქართველოს პროკურატურასა და სპეციალურ საგამოძიებო სამსახურს 28 ნოემბერს - 1 დეკემბერს ჟურნალისტთა მიმართ ჩადენილი ძალადობის გამოძიებისკენ მოუწოდებს.

1 დეკემბრის ღამით პროევროპულ აქციაზე პროფესიული მოვალეობის შესრულების დროს დაშავდნენ: 

• „ტვ პირველის“ ოპერატორი, გიორგი შეწირული. ის ფეხის დაზიანებით კლინიკაში  გადაიყვანეს. 
• „საზოგადოებრივი მაუწყებლის“ ფოტორეპორტიორი ირაკლი გედენიძე. მას, სავარაუდოდ, პიროტექნიკა მოხვდა ფეხის არეში. ფოტორეპორტიორს დახმარება სასწრაფო სამედიცინო დახმარების ჯგუფმა ადგილზევე აღმოუჩინა. 
• POSTV-ს ჟურნალისტი გურანდა ბილიხოძე, რომელსაც, სავარაუდოდ, სპეცრაზმის მხრიდან გასროლილი გაზის კაფსულა მოხვდა. 
• ტელეკომპანია „ფორმულას" ოპერატორი, რის შესახებაც „მთავარი არხის" ჟურნალისტმა პირდაპირ ეთერში თქვა. 
• ნაცემია “რადიო თავისუფლების” პროდიუსერი ბექა ბერაძე, რომელიც სპეცრაზმმა 1 დეკემბერს ღამით საპროტესტო აქციის მახლობლად დააკავა. 
• ონლაინ გამოცემა On.ge-ს ინფორმაციით, 1 დეკემბერს ადმინისტრაციული წესით დააკავეს ფოტოგრაფი ნიკოლოზ თაბუკაშვილი. 

როგორც ქარტია წერს, მიიღეს დამატებითი ინფორმაცია 28-30 ნოემბრის პერიოდში დაშავებული მედიის კიდევ რამდენიმე წარმომადგენლის შესახებაც: 

• 30 ნოემბერს მუშაობის პროცესში პოლიციელები თავს დაესხნენ ტელეკომპანია „ფორმულას“ ჟურნალისტს, ნუცა ბახუტაშვილსა და ოპერატორს, ირაკლი ბართავას. ბახუტაშვილს პოლიციელმა ზურგში ძლიერად ჩაარტყა.

ამავე დღუს აქციაზე ფიზიკურად იძალადეს “რადიო თავისუფლების” რეპორტიორ დათო ქორიძეზეც.

30 ნოემბერს დაშავებული გერმანელი ჟურნალისტი, დომინიკ რაიხერტი კი, აქციას რუსული პროპაგანდისტული არხის, „რაშა თუდეისთვის“ აშუქებდა. „ტვ პირველის“ ინფორმაციით, ის ჰოსპიტალიზებულია თხემის ძვლის მოტეხილობით და სისხლჩაქცევებით ტვინის გარსში.

თბილისსა და საქართველოს სხვა ქალაქებში პროევროპული აქციები 28 ნოემბრიდან დაიწყო. ამ დღეს ირაკლი კობახიძემ თქვა, რომ 2028 წლის ბოლომდე მის წევრობაზე ევროკავშირთან მოლაპარაკების გახსნის საკითხს დღის წესრიგში არ დააყენებენ. 

წინა დღეებში დაზარალებული ჟურნალისტების შესახებ ვრცლად იხილეთ მასალებში:

• „აგრესია მედიის წარმომადგენლების მიმართ იყო სისტემური, დაგეგმილი და განზრახი“, - ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია  
• გუშინდელი საპროტესტო აქციის დარბევისას 40-მდე ჟურნალისტი დაშავდა

„რადიო თავისუფლების“ ინფორმაციით, მათი პროდიუსერი ბექა ბერაძე, რომელიც სპეცრაზმმა წუხელ ღამით საპროტესტო აქციის მახლობლად დააკავა, ნაცემია და საგარეჯოს წინასწარი დაკავების იზოლატორში იმყოფება.

როგორც „რადიო თავისუფლება“ წერს, ბექა ბერაძემ ადვოკატს,  ჯანო ჭკადუას უამბო, როგორ მიდიოდა აქციის სიახლოვეს და როგორ აღმოჩნდა მოულოდნელად პოლიციელების ალყაში. 

„მანქანაში დაახლოებით რვა ადამიანი ჰყავდათ. ბექა ბერაძის მონათხრობიდან ვიცით, რომ სპეცრაზმის წევრები დროდადრო აღებდნენ კარს, თქვენ გინდათ რევოლუცია? ეუბნებოდნენ დაკავებულებს, ურტყამდნენ და უკან ბრუნდებოდნენ.

ბექას გარდა, იმ წუთებში დააკავეს მისი ძმა, თორნიკე და მათი მეგობარიც. თორნიკე ბერაძეც ნაცემია და ის ფიზიკური დაზიანებებით ღუდუშაურის კლინიკაშია გადაყვანილი. როგორც მისმა დედამ უთხრა რადიო თავისუფლებას, მას დაახლოებით ორ დღეში გაწერენ. თორნიკეს ტვინის შერყევა აქვს და გატეხილი არის სინუსის ძვლები. ახლა სტაბილურადაა და დაკვირვების ქვეშ იმყოფება.

ორ დღეში უნდა გაიმართოს ბექა ბერაძის სასამართლო პროცესი. მას წვრილმან ხულოგნობას და პოლიციისთვის წინააღმდეგობის გაწევას ედავებიან“.

ბექა ბერაძეს „რადიო თავისუფლება“ ღამის 03.00 საათიდან რამდენიმე საათის განმავლობაში ეძებდა. 

თბილისსა და საქართველოს სხვა ქალაქებში პროევროპული აქციები 28 ნოემბრიდან დაიწყო. ამ დღეს ირაკლი კობახიძემ თქვა, რომ 2028 წლის ბოლომდე მის წევრობაზე ევროკავშირთან მოლაპარაკების გახსნის საკითხს დღის წესრიგში არ დააყენებენ. 

„მოამბის“ ჟურნალისტმა, ნოდარ ჩაჩუამ „საზოგადოებრივი მაუწყებელი“ დატოვა. ის ტელევიზიის თანამშრომელი ოფიციალურად 22 ნოემბრიდან აღარ არის. როგორც ჩაჩუა „მედიაჩეკერთან“ საუბრისას ამბობს, მისი და არხის მენეჯმენტის შეხედულებები მიმდინარე მოვლენებთან დაკავშირებით ერთმანეთს არ ემთხვეოდა, რის გამოც ტელევიზიიდან წამოსვლის გადაწყვეტილება მიიღო.

„ბუნებრივია, „მოამბის“ ყველა თანამშრომელი ქვეყნის ევროპული კურსის ერთგულია, მე ასე მჯერა, ისევე როგორც მე“, - ამბობს ნოდარ ჩაჩუა.

დღეს, გავრცელდა ინფორმაციაც, რომ ოთხმა ჟურნალისტმა: ბექა პატურაშვილმა, მარიამ ჯანელიძემ, მარიამ მენაბდემ და ვანო გავაშელმა ტელეკომპანია „რუსთავი 2“ დატოვა.

ნოდარ ჩაჩუა 16 ოქტომბერს, „საზოგადოებრივი მაუწყებლის“ ახალი შენობის ოფიციალურად გახსნის ცერემონიალიდან ტელეკომპანიის პირდაპირ ეთერში ჩართვის დროს ამბობდა, რომ ამაყი იყო, როგორც „საქართველოს პირველი არხის“ თანამშრომელი. 1tv.ge-ზე კი მისი სახელი და გვარით ბოლო მასალა - „„ქართული ოცნების“ საარჩევნო კამპანიის დასკვნითი ღონისძიება“ 23 ოქტომბერს იძებნება. 

ნახეთ ნოდარ ჩაჩუასთან დაკავშირებული მასალები:

• ნოდარ ჩაჩუას “რუსული კანონის” განმარტება. ვინ გვესაუბრება "საზოგადოებრივი მაუწყებელის" ეთერიდან?
• რას ნიშნავს მიუკერძოებლობა საზოგადოებრივი მაუწყებლის სამეურვე საბჭოს თავმჯდომარისთვის?

„საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია“ მედიაზე ძალადობისთვის პირად პასუხისმგებლობას შინაგან საქმეთა მინისტრს აკისრებს. ორგანიზაციის განცხადებით, საპოლიციო ძალებმა 30 ნოემბრის ღამესაც განაგრძეს იმ ჟურნალისტებისა და ოპერატორების დევნა, რომლებიც თბილისსა და საქართველოს სხვა ქალაქებში მიმდინარე პროევროპულ საპროტესტო აქციებს აშუქებდნენ. 

„ისინი მედიის წარმომადგენლებს აყენებდნენ სიტყვიერ შეურაცხყოფას, დამიზნებით და ახლოდან სახეში ასხამდნენ ქიმიურ ნივთიერებებს, მიზანმიმართულად ძალადობდნენ მათზე, რომ მედიის წარმომადგენლები დასახიჩრებულიყვნენ და მძიმე ფიზიკური დაზიანებები მიეღოთ. პოლიციელები ჟურნალისტებს ართმევდნენ და უმტვრევდნენ ვიდეო და ფოტო აპარატურას, ტელეფონებს, ისეთ დამცავ აღჭურვილობას, როგორიცაა რესპირატორები და სათვალეები. 

პოლიციელები ჟურნალისტებს განსაკუთრებული გავეშებით მაშინ ესხმოდნენ თავს, როცა ისინი პოლიციელთა მიერ ჩადენილ უკანონო ქმედებებს - აქციის მონაწილეების მიმართ გადაჭარბებული ძალის გამოყენების შემთხვევებს აფიქსირებდნენ.  

29 და 30 ნოემბრის ღამეს საპოლიციო ძალების ქმედებაზე დაკვირვება გვაძლებს საფუძველს დავასკვნათ, რომ მათი აგრესია მედიის წარმომადგენლების მიმართ იყო სისტემური, დაგეგმილი და განზრახი. იქმნება შთაბეჭდილება, რომ ისინი ამგვარი ქცევით მედიის ერთ ნაწილზე შურისძიებას, ხოლო მათი სამაგალითოდ დასჯით უკვე მეორე ნაწილის დაშინებას ისახავდნენ მიზნად“.

„ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია“ მედიის წარმომადგენლების მიმართ მიზანმიმართულ ძალადობასა და პროფესიულ საქმიანობაში უკანონოდ ხელის შეშლის ათობით დოკუმენტირებულ ფაქტზე პირად პასუხისმგებლობას ვახტანგ გომელაურს აკისრებს და მას კანონის ფარგლებში დაბრუნებისკენ მოუწოდებს. ასევე, „ქარტია პროკურატურისა და სპეციალური საგამოძიებო სამსახურისგან სისხლის სამართლის დანაშაულის შემცველი მრავალი ფაქტის სწრაფ და მიუკერძოებელ გამოძიებას, საპოლიციო ძალების მოძალადე თანამშრომლების, ასევე, მათი ხელმძღვანელების კანონის მთელი სიმკაცრით დასჯას ითხოვს“.

30 ნოემბრის ღამეს, „ტვ პირველის" ინფორმაციით, ჩიტაძის ქუჩაზე, სპეცრაზმის წარმომადგენლები ფიზიკურად გაუსწორდნენ ტელეკომპანიის ჟურნალისტს, მარიამ გაფრინდაშვილს და მის ოპერატორს, პაპუნა ხაჩიძეს. მარიამ გაფრინდაშვილმა თავზე მძიმე დაზიანება მიიღო, რის შედეგადაც მან გონება დაკარგა. ჟურნალისტს ჰოსპიტალიზაცია და ქირურგიული ჩარევა დასჭირდა. მას ტვინის შერყევა აქვს.

შევჩენკოსა და ზუბალაშვილების ქუჩების კვეთაზე, საპოლიციო ძალების წარმომადგენლებმა სიტყვიერი და ფიზიკური შეურაცხყოფა მიაყენეს გამოცემა „რეალპოლიტიკის“ რედაქტორს, აკა ზარქუას. ათამდე სპეცრაზმელმა ის წრეში მოაქცია და წიხლებით სცემა, მათმა მეთაურმა კი ზარქუასთვის პრესის მაიდენტიფიცირებელი ბარათის პირში ჩატენვა სცადა. მას წაართვეს აირწინაღიც. 

სპეცრაზმელებმა ფიზიკური შეურაცხყოფა მიაყენეს და ტელეფონი წაართვეს გამოცემა „პუბლიკას“ ჟურნალისტს, ანა მსხალაძეს. როგორც „პუბლიკა“ წერს, მსხალაძე ჭიჭინაძის ქუჩის მიმდებარედ გადაადგილდებოდა და სპეცრაზმის მიერ მოქალაქეების ძალადობრივად დაკავებას იღებდა, რა დროსაც სპეცრაზმელმა მას ტელეფონი დააგდებინა. მას შემდეგ, რაც ჟურნალისტმა სპეცრაზმელს უთხრა, რომ ის იყო ჟურნალისტი და ტელეფონის ასაღებად დაიხარა, მას თავში ჩაარტყეს, შემდეგ კი, სავარაუდოდ, მისი ტელეფონი აიღეს და გაიქცნენ.

პოლიციელები ფიზიკურად გაუსწორდნენ ფოტოგრაფ გიორგი გამგებელს. ის სახისა და ფეხის არეში დაზიანებებით საავადმყოფოში გადაიყვანეს. გამგებელს წაართვეს და დაუმტვრიეს აპარატურა, რომლითაც ის მუშაობდა. 

„ფორმულას“ ინფორმაციით, სპეცრაზმელები ფიზიკურად გაუსწორდნენ ტელეკომპანიის ჟურნალისტს, გიორგი კვიჟინაძეს. „ფორმულას“ გადამღებ ჯგუფს ბათუმში მიმდინარე აქციის გაშუქებისას დაუზიანდა ტექნიკაც. ამის შესახებ ჟურნალისტმა, თამარ თედიაშვილმა აქციიდან პირდაპირ ეთერში ჩართვისას თქვა. თედიაშვილმა ჩართვისას აღნიშნა ისიც, რომ პოლიციამ ძალის გამოყენებით დააკავა ფოტოგრაფი.

28-29 ნოემბრის ღამეს პარლამენტთან მიმდინარე საპროტესტო აქციის დარბევისას კი 40-მდე ჟურნალისტი დაშავდა. შსს-ის ძალები მედიის წარმომადგენლების მიმართ მიზანმიმართული აგრესიით გამოირჩეოდნენ, ჟურნალისტების ნაწილს ფიზიკურად გაუსწორდნენ, ნაწილს კი სპეციალური საშუალებები, წიწაკის სპრეი და წყლის ჭავლი შეასხეს. მათ უმრავლესობას დასჭირდა სამედიცინო დახმარებაც. ნაწილს დაუზიანეს ანდა წაართვეს აღჭურვულობა. 

28 ნოემბერს ირაკლი კობახიძემ განაცხადა, რომ ევროკავშირში გაწევრების მოლაპარაკების პროცესს აჩერებს, რასაც  პროევროპული საპროტესტო აქცია მოჰყვა. 

სპეციალური საგამოძიებო სამსახურის 30 ნოემბრის განცხადებით, 28-30 ნოემბერს სამართალდამცავების მხრიდან აქციის მონაწილეებისა და მედიასაშუალების წარმომადგენლების მიმართ ძალადობით სამსახურებრივი უფლებამოსილების გადამეტების ფაქტებზე გამოძიება საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის 333-ე მუხლის მესამე ნაწილის ,,ბ" ქვეპუნქტით დაიწყო. 

„ამ დროისთვის (00:57) რუსთაველის გამზირზეც პოლიცია ძალადობრივად, წყლის ჭავლის და გაზის გამოყენებით შლის მშვიდობიან აქციას. პოლიცია ძალადობს მშვიდობიან მოქალაქეებზე, მისდევს, უსაფუძვლოდ აკავებს და ფიზიკურად უსწორდება მათ, იყენებს სპეციალურ საშუალებებს მათ წინააღმდეგ უსაფუძვლოდ და გამოყენების წესის დარღვევით.

23:03 საათიდან ჩიტაძის ქუჩაზე გაფრთხილების გარეშე დაიწყო წყლის ჭავლის გამოყენება, რის შემდეგაც აღნიშნულ საშუალებას პერიოდულად იყენებენ აქციის მონაწილეთა წინააღმდეგ. წყლის ჭავლს იყენებენ ჭიჭინაძის ქუჩაზეც. აქციის მონაწილეთა და ჟურნალისტთა ინფორმაციით, წყლის ჭავლში სავარაუდოდ კვლავ ქიმიური ნივთიერებებია გარეული, რაც მშვიდობიანი დემონსტრანტების მიმართ ცალსახად არასათანადო მოპყრობას წარმოადგენს.

წესების დარღვევითა და ყოველგვარი სამართლებრივი საფუძვლის გარეშე გამოიყენეს რეზინის ტყვია სამოქალაქო საზოგადოების ფონდის თანამშრომლის, საბა ბრაჭველის, წინააღმდეგ და აღნიშნული საშუალებით დამიზნებით, სახის არეში, თვალთან ახლოს დაზიანება მიაყენეს.

23:44 საათიდან სპეცრაზმმა ჭიჭინაძის და ჩიტაძის ქუჩებზე დაიწყო აქციის მონაწილეთა დევნა და ძალადობრივი დაკავება. მედიის მიერ გავრცელებულ კადრებში ჩანს დაკავებულ პირებზე სამართალდამცავთა მხრიდან ფიზიკური ძალადობა.

ჩიტაძის ქუჩაზე ძალადობრივი დაკავებების პროცესში დაშავდა ტვ პირველის ჟურნალისტი, მარიამ გაფრინდაშვილი, რომელიც ამჟამად კლინიკაშია გადაყვანილი.

ამასთან პირდაპირი ჩართვისას დააკვეს ადვოკატი ბექა ბასილაია.

პოლიცია ძალადობრივად აკავებს მშვიდობიანი აქციის მონაწილეებს ასევე ბათუმში გამართულ საპროტესტო აქციაზე. აღსანიშნავია, რომ შსს-ს თანამშრომლები ემუქრებიან და სიტყვიერ შეურაცხყოფას აყენებენ მშვიდობიან დემონსტრანტებსა და ჟურნალისტებს. აშკარაა, რომ შსს-ს მიერ მიღებული ზომები კვლავ პროტესტის მონაწილეების მიმართ ანგარიშსწორებას ისახავს მიზნად და ლეგიტიმური, მშვიდობიანი პროტესტის რეპრესიული მექანიზმებით ჩახშობას ემსახურება.

საპოლიცო ძალები დღესაც ძალის დემონსტრაციისთვის მიზანმიმართულად უსწორდებიან სამოქალაქო პოზიციებით აქტიურ ადამიანებს, მათ შორის აქტივისტებს და ჟურნალისტებს, რაც, სავარაუდოდ, გარდა ამ ადამიანების დასჯისა, საზოგადოებაში კრიტიკული ხმების ჩახშობასა და შიშის დანერგვას ემსახურება”, - ვკითხულობთ საიას განცხადებაში.