თბილისის პროკურატურას უკანონო ფარული მოსმენა - მიყურადებისა და თვალთვალის ფაქტებთან დაკავშირებით დაზარალებულად ცნობას კიდევ 11 ჟურნალისტი სთხოვს.

არასამთავრობო ორგანიზაცია “მედიაომბუდსმენი” 14 მედიასაშუალებიდან 41 ჟურნალისტს უფლებებს იცავს. მათგან, 23 ჟურნალისტი თბილისის პროკურატურამ უკვე ცნო დაზარალებულად.

რატომ ითხოვენ ჟურნალისტები დაზარალებულის სტატუსს?

2021 წლის 13 სექტემბერს გავრცელდა ე.წ. კრებსები - სავარაუდოდ სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის მიერ უკანონო ფარული მოსმენა-მიყურადების და თვალთვალის შესახებ ჩანაწერები.

მასალები სხვა პირებთან ერთად ჟურნალისტების კერძო კომუნიკაციისა და პირადი ცხოვრების შესახებ დეტალურად დამუშავებულ ინფორმაციასაც მოიცავდა.

ვინ მიმრთა პროკურატურას?

“მედიაომბუდსმენის” ინფორმაციით, დაზარალებულის სტატუსის მოთხოვნით პროკურატურას კიდევ 11 ჟურნალისტი მიმართავს:

• ნინო ზაუტაშვილი - საზოგადოებრივი მაუწყებელი
• თეონა ხარაბაძე - საზოგადოებრივი მაუწყებლის აჭარის ტელევიზია და რადიო
• ნინო თარხნიშვილი - რადიო თავისუფლება
• თორნიკე მანდარია - რადიო თავისუფლება
• ეკა ქევანიშვილი - რადიო თავისუფლება
• მერაბ მეტრეველი - პალიტრა NEWS
• თინათინ ოსმანოვა - რადიო პალიტრა
• ანა წერეთელი - ტელეკომპანია პირველი
• მაკა ჩიხლაძე - ტელეკომპანია პირველი
• ლიკა ჯანყარაშვილი - ტელეკომპანია პირველი
• ნიკა თევდორაძე- ტელეკომპანია ფორმულა

დაზარალებულად ცნობილი ჟურნალისტები

პროკურატურამ ე.წ კრებსების საქმეზე დაზარალებულად ცნო:

• გიორგი მგელაძე - რადიო თავისუფლების გამომძებელი ჟურნალისტი
• გელა ბოჩიკაშვილი - On.ge ყოფილი მთავარი რედაქტორი
• ინგა გრიგოლია - ტელეკომპანია პირველი
• ვასილ დაბრუნდაშვილი - ტელეკომპანია პირველი
• ნინია კაკაბაძე - უფლებადამცველი, საზოგადოებრივი მაუწყებლის სამეურვეო საბჭოს ყოფილი წევრი
• თათია ხალიანი - ონლაინგამოცემა პუბლიკა
• ნინო ჟიჟილაშვილი - ტელეკომპანია ფორმულა
• რუსუდან ჯაბანიშვილი - ტელეკომპანია პირველი
• თამუნა ჩიხლაძე - ტელეკომპანია ფორმულა
• სოფიკო მაისურაძე - ტელეკომპანია ფორმულა
• გიორგი დარჩაშვილი - ტელეკომპანია ფორმულა
• Ნინო ბიძინაშვილი - გაზეთი ბათუმელები / ნეტგაზეთი
• ნოდარ მელაძე - ტელეკომპანია პირველი
• თამთა დოლენჯაშვილი - ტელეკომპანია პირველი

“მედიაომბუდსმენმა” 2022 წლის 12 ივლისს 10 ჟურნალისტის სახელით უკანონო ფარული მოსმენა - მიყურადების საქმეზე ევროპულ სასამართლოში საჩივარიც გაიგზავნა.

კომუნიკაციების კომისიამ დასაშვებად ცნო მმართველი პარტია “ქართული ოცნების” საჩივარი, რომლითაც ხელისუფლებისადმი კრიტიკულად განწყობილი არხების დასანქცირებას ითხოვს აქცია “შინ ევროპისკენ” ვიდეორგოლის გაშვების გამო.

კომისიის წევრების თქმით, საჩივრის დასაშვებობის ეტაპზე რეკლამის შინაარსში არ შედიან და ჩაითვლება თუ არა ვიდეორგოლი პოლიტიკურად არსებითი განხილვის სხდომაზე იმსჯელებენ.

კომისიის გადაწყვეტილებით, არსებითი განხილვა 23 აგვისტოს 15:00 საათზე გაიმართება.

რატომ არის მნიშვნელოვანი?

არასამთავრობო სექტორი მიიჩნევს, რომ მმართველი პარტიის მიმართ კრიტიკული შინაარსის ვიდეორგოლების განთავსების ხელშეშლა ქვეყანაში საფრთხეს უქმნის პლურალიზმს და ამგვარი დამოკიდებულება შეუთავსებელია თანამედროვე დემოკრატიული სახელმწიფოს მართვის პრინციპებთან.

კონტექსტი

“ქართული ოცნება” “მთავარ არხს”, “ფორმულასა” და ტელეკომპანია “პირველს” კომუნიკაციების მარეგულირებელ კომისიაში უჩივის 2022 წლის 23 და 24 ივნისს გასული ვიდეორგოლის გამო. მმართველი პარტიის აზრით:

• ვიდეო წინასაარჩევნო/პოლიტიკური შინაარსისაა და არაწინასაარჩევნო პერიოდში ასეთი რეკლამის განთავსება და გავრცელება კანონდარღვევაა.

• ემსახურება “ქართული ოცნების” და მისი იდეის უარყოფითად ფორმირებას და მიზნად ისახავს სამომავლო არჩევნებში არჩევისათვის ხელის შეშლას.

ვრცლად “შინ ევროპისკენ” ვიდორგოლზე წაიკითხეთ ამ ბმულზე.

ხელისუფლებისადმი კრიტიკული მედიასაშუალებების არგუმენტები

საკითხის განსახილველად დასაშვებობის სხდომაზე ტელეკომპანია “პირველის”, “ფორმულისა” და “მთავარი” არხის წარმომადგენლებმა თქვეს, რომ მმართველი პარტიის საჩივარი კომისიას დასაშვებად არ უნდა ეცნო, რადგან:

• სადავო ვიდეორგოლი ვერ ჯდება პოლიტიკური წინასაარჩევნო რეკლამის განმარტებაში.

• დაინტერესებული მხარე ვერ იქნება “ქართული ოცნება”, რადგან ვიდეოში “ქართული ოცნების” სიმბოლიკა არაა გამოყენებული და მასში პირები წარმოდგენილი არიან როგორც პოლიტიკური თანამდებობის პირები და არა პარტიის: ვიდეოში წარმოჩენილი არ არიან საარჩევნო სუბიექტები.

• ეს არის სოციალური რეკლამა და შეუძლებელია აზიანებდეს პარტიას, რომელიც არ ჩანდა კლიპში.

• ვიდორგოლში გასული განცხადებები კონტექსტიდან ამოგლეჯილი არ ყოფილა.
• ეს რეკლამა სოციალური შინაარსის იყო და ამ შემთხვევაში მხარემ სასამართლოში უნდა იდავოს.

“მთავარ არხში”, “ფორმულასა” და ტელეკომპანია “პირველში” ამბობენ, რომ “ოცნების საჩივრის მიზანი ტელევიზიებისთვის ფინანსური პრობლემების შექმნაა. კრიტიკულ მედიასაშუალებებში მიიჩნევენ, რომ რომ კომუნიკაციების კომისია სამივე ტელევიზიას დააჯარიმებს და ამით “ხელისუფლების დაკვეთას შეასრულებს.”

“მედიის ადვოკატირების კოალიცია” საგანგაშოდ მიიჩნევს მმართველი პარტიის მოთხოვნას კომუნიკაციების კომისიამ დაასანქციროს სამი კრიტიკული ტელევიზია აქცია “შინ ევროპისკენ” ვიდეორგოლის გაშვების გამო.

კონტექსტი

“ქართული ოცნება” “მთავარ არხს”, “ფორმულასა” და ტელეკომპანია “პირველს” კომუნიკაციების მარეგულირებელ კომისიაში უჩივის 2022 წლის 23 და 24 ივნისს გასული ვიდეორგოლის გამო. მმართველი პარტიის აზრით:

• ვიდეო წინასაარჩევნო/პოლიტიკური შინაარსისაა და არაწინასაარჩევნო პერიოდში ასეთი რეკლამის განთავსება და გავრცელება კანონდარღვევაა.

• ემსახურება “ქართული ოცნების” და მისი იდეის უარყოფითად ფორმირებას და მიზნად ისახავს სამომავლო არჩევნებში არჩევისათვის ხელის შეშლას.

ვრცლად “შინ ევროპისკენ” ვიდორგოლზე წაიკითხეთ ამ ბმულზე.

რატომ არის მნიშვნელოვანი?

მედიაკოალიცია, რომელიც 16 არასამთავრობო ორგანიზაციას აერთიანებს, აცხადებს, რომ მმართველი პარტიის მიმართ კრიტიკული შინაარსის ვიდეორგოლების განთავსების ხელშეშლა სამართლებრივ საფუძველს მოკლებულია და საფრთხეს უქმნის პლურალიზმს ქვეყანაში.

ამგვარი დამოკიდებულება კი შეუთავსებელია თანამედროვე დემოკრატიული სახელმწიფოს მართვის პრინციპებთან.

მედიაკოალიცია მიიჩნევს, რომ:

• “ქართული ოცნება” საჩივარში თავადვე მიუთითებს, რომ ამ საქმის წარმოების მიზანი მედიასივრცეში პარტიის მიმართ უარყოფითი მესიჯების გაქრობა და მათთვის არასასურველ საკითხებზე კრიტიკული მოსაზრებების შეზღუდვაა.

• კამპანია “შინ ევროპისკენ” სახელით გავრცელებულ რგოლში არ ჩანს არცერთი საარჩევნო სუბიექტი - საჯარო ხელისუფლების თანამდებობის არცერთი კანდიდატი. აქედან გამომდინარე, მასალა ვერ აკმაყოფილებს პირობებს, რომელთა ერთობლიობაც წინასაარჩევნო რეკლამად შეფასების შესაძლებლობას შექმნიდა.

მედიის ადვოკატირების კოალიცია მოუწოდებს კომუნიკაციების კომისიას: არ გააგრძელოს კრიტიკული მედიასაშუალებების შეზღუდვის პრაქტიკა და გადაწყვეტილების მიღებისას გაითვალისწინოს როგორც სადავო საკითხის მნიშვნელობა, ისე მედიის თავისუფლების შეზღუდვის რისკები.

აქამდე, პოლიტიკური რეკლამის განთავსების საკითხზე კომუნიკაციების კომისიამ “მთავარი არხი” 2020 და 2021 წლებში უმაღლესი ზომით ორჯერ დააჯარიმა, რაც კოალიციამ ცენზურის მცდელობად შეაფასა.

მმართველი პარტია “ქართული ოცნება” ხელისუფლებისადმი კრიტიკულად განწყობილი არხებისთვის ადმინისტრაციული პასუხისმგებლობის დაკისრებას ითხოვს აქცია “შინ ევროპისკენ” ვიდეორგოლის გაშვების გამო.

პარტიამ კომუნიკაციების მარეგულორებელ კომისიას 5 აგვისტოს მიმართა.

---

რას ედავება “ქართული ოცნება” კრიტიკულ მედიას?

“ქართული ოცნების” საჩივრის მიხედვით, სამ არხზე 2022 წლის 23 და 24 ივნისს გასული ვიდეორგოლი წინასაარჩევნო/პოლიტიკური შინაარსისაა და არაწინასაარჩევნო პერიოდში ასეთი რეკლამის განთავსება და გავრცელება კანონდარღვევაა.

მმართველი პარტია მიიჩნევს, რომ ვიდეორგოლი:

• ემსახურება „ქართული ოცნება-დემოკრატიული საქართველოს“ და მისი იდეის უარყოფითად ფორმირებას.

• მიზნად ისახავს სამომავლო არჩევნებში არჩევისთვის ხელის შეშლას.

• მასში ცხადად იდენტიფიცირებულია „ქართული ოცნება“ კონკრეტული პარტიის სახეებზე მითითებით.

• შეიცავს მმართველი პარტიის, მათი ლიდერების, ხელისუფლების წარმომადგენლების, სახელმწიფო-პოლიტიკური თანამდებობის პირების უარყოფით კონტექსტში წარმოჩენას მათ მიერ ევროპარლამენტის რეზოლუციასთან, კანდიდატის სტატუსთან და უკრაინაში მიმდინარე ომთან დაკავშირებით გაკეთებული განცხადებების კონტექსტიდან ამოგლეჯილი ამონარიდების საფუძველზე.

• ემსახურება მათ მიმართ საზოგადოებაში უარყოფითი აზრის ფორმირებას.

სადავო ვიდეო

ვიდეორგოლი, რომელსაც მმართველი პარტია პოლიტიკურ წინასაარჩევნო რეკლამად მიიჩნევს, მოძრაობის, “შინ ევროპისკენ” ორგანიზატორების მომზადებულია.

2 წუთამდე ხანგრძლივობის ვიდეოში ჩანს, როგორ ისმენს ოჯახის სხვადასხვა თაობის წარმომადგენელი პოლიტიკურ განცხადებებს.

• ვიდეოში ისმის ამონარიდები საქართველოს პრემიერ-მინისტრის ირაკლი ღარიბაშვილის, მომღერლისა და ტელეწამყვანის გია გაჩეჩილაძის, “ოცნების” გენერალური მდივნის კახა კალაძის, პარტიის თავმჯდომარის ირაკლი კობახიძის, “ოცნების” წევრის გია ვოლსკის, კულტურის მინისტრის თეა წულუკიანის განცხადებებიდან უკრაინაში რუსეთის ომის, ევროპარლამენტის რეზოლუციის, ევროკავშირის კანდიდატის სტატუსისა და “ქართული ოცნების” დამფუძნებლის ბიძინა ივანიშვილისთვის სანქციების დაწესების თემებზე.

ვიდეოს ბოლოს კი ტექსტის სახით 24 ივნისს 20:00 საათზე პარლამენტის წინ დაგეგმილი აქცის ანონსია.

როგორ პასუხობენ კრიტიკული ტელევიზიები?

“მთავარ არხში”, “ფორმულასა” და ტელეკომპანია “პირველში” ამბობენ, რომ “ოცნების საჩივრის მიზანი ტელევიზიებისთვის ფინანსური პრობლემების შექმნაა.

• "ქართულ ოცნებას" ჰყოფნის თავხედობა, რომ მარეგულირებელი კომისია გამოიყენოს იმისთის, რომ ერთგვარად დაგვაჯარიმოს. ამ ყველაფრის მიზანი იქნება ფინანსური სანქციები. ეს ცხადია. მიზანი ნამდვილად არის ჩვენი კიდევ უფრო დიდი გასაჭირში და წნეხში ჩაგდება, მაგრამ არა უშავს, ამასაც გავუძლებთ,” - ამბობს "ტვ პირველის" აღმასრულებელი დირექტორი ნანა აბურჯანიძე.

“მთავარ არხში” ფიქრობენ, რომ კომუნიკაციების კომისია სამივე ტელევიზიას დააჯარიმებს და ამით “ხელისუფლების დაკვეთას შეასრულებს.”

• "ვფიქრობ [მარეგულირებელი კომისია] განსაკუთრებულ სადამსჯელო ღონისძიებას გაატარებს “მთავარი არხის” წინააღმდეგ, იმიტომ, რომ ჩვენ განსაკუთრებულად ვაწუხებთ მათ. შეგახსენებთ, რომ წინა ჯერზე მარეგულირებელმა კომისიამ 112 ათასი ლარით დაგვაჯარიმა პუტინის გამოსახულების გამო,"- ამბობს "მთავარი არხის" იურისტი თამთა მურადაშვილი.

კომუნიკაციების კომისია “ქართული ოცნების” საჩივრის განსახილველად მიღების საკითხს 2022 წლის 11 აგვისტოს 15:00 საათზე განიხილავს.

“ყველა მთავრობას ეკისრება პასუხისმგებლობა უზრუნველყოს, რომ ჟურნალისტებს თავიანთი სამუშაოს შესრულება უსაფრთხოდ და ჩარევის გარეშე შეეძლოთ” - თქვა საქართველოში ამერიკის შეერთებული შტატების ელჩმა, კელი დეგნანმა ტელეკომპანია “ფორმულას” ეთერში.

გადაცემა “პოლიტიკის ფორმულას” აშშ-ის ელჩი 8 აგვისტოს სტუმრობდა.

---

მედიის თავისუფლების მნიშვნელობა

კელი დეგნანი შეკითხვაზე: როგორ აფასებს საქართველოს ხელისუფლების დამოკიდებულებას კრიტიკული მედიისადმი პასუხობს, რომ მედიის თავისუფლება მნიშვნელოვანი პრიორიტეტია როგორც აშშ-ის საელჩოსთვის, ისე მსოფლიოს მრავალი სახელმწიფოსთვის, რადგან:

• “სწორედ ასე იღებს საზოგადოება ზუსტ ინფორმაციას, ასე უზრუნველყოფს საზოგადოება მთავრობის ანგარიშვალდებულებას.”

• “მედია არის მოქალაქეების თვალი და ყური და მათ უნდა შეეძლოთ თავიანთი სამუშაოს შესრულება უსაფრთხოდ, შევიწროების, ცემის ან დაშინების შიშის გარეშე.”

• “ამიტომ, ყველა მთავრობას ეკისრება პასუხისმგებლობა, უზრუნველყოს, რომ ჟურნალისტებს შეეძლოთ თავიანთი სამუშაოს შესრულება უსაფრთხოდ და ჩარევის გარეშე.”

აშშ-ის ელჩის განმარტებით, ჟურნალისტები იმისთვის მუშაობენ, რომ საზოგადოება იყოს კარგად ინფორმირებული და მათ არჩეული ლიდერების ანგარიშვალდებულება უზრუნველყონ.

• “ჩვენ მას [მედიას] ვუწოდებთ მეოთხე ძალას - აღმასრულებელ, საკანონმდებლო და სასამართლოსთან ერთად, რადგან ის ნებისმიერი დემოკრატიის ფუნდამენტური ნაწილია. იმედი მაქვს, რომ საქართველოში ჟურნალისტები მიიღებენ დაცვას და იგრძნობენ, რომ მათ შეუძლიათ უსაფრთხოდ გასვლა და თავიანთი საქმის კეთება საქართველოს ხალხის სახელით.”, - ამბობს დეგნანი.

დეზინფორმაცია “ომში ჩართვაზე”

გავრცელებულ განცხადებებს, თითქოს “ამერიკის შეერთებული შტატები საქართველოს ომში ჩართვას ცდილობს” ელჩი კიდევ ერთხელ პასუხობს, რომ შეერთებულ შტატებს “არავითარი ინტერესი არ აქვს საქართველო ჩაითრიოს რაიმე ომში და ეს არასდროს უცდია”.

ამერიკელი დიპლომატი პრობლემას დეზინფორმაციულ კამპანიებში ხედავს, რომელიც მისივე თქმით, უგულებელყოფს ან ამახინჯებს სიმართლეს.

• “ვხედავთ ბევრ ასეთ კამპანიას საქართველოში, განსაკუთრებით რუსეთის თავდასხმის შემდეგ უკრაინაზე. ეს გამიზნულია ქართველი ხალხის დაბნეულობისა და განხეთქილების შეტანისთვის. ისინი შექმნილია იმისთვის, რომ ხალხი შეაშინოს და ეს არის შედეგი, რასაც ჩვენ ვხედავთ.”

• “ეს არის უბრალოდ პროპაგანდა - იქნება ეს რუსეთიდან თუ სხვისგან, რომ დაადანაშაულონ ამერიკა საქართველოს ინტერესების, მისი სუვერენიტეტის ან დამოუკიდებლობის წინააღმდეგ მოქმედებაში.”

დეზინფორმაციასთან ბრძოლის აუცილებლობა

კელი დეგნანი მიიჩნევს, რომ დეზინფორმაცია ხალხის დასაბნევად არის შექმნილი და ხალხის დაშინებას ემსახურება, ის ამას საქართველოში ხედავს - “ხალხი შეშინებულია”.

• ელჩი ამბობს, რომ ასეთ მომენტში სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია დეზინფორმაციასთან დაპირისპირება, მისი ცრუ ინფორმაციად გამოცხადება და საზოგადოების დახმარება.

• “ეს ის დროა, როცა ყველა უნდა გაერთიანდეს სიმართლის გასარკვევად, იმ დეზინფორმაციის წინააღმდეგ საბრძოლველად, რომელიც განხეთქილების გამომწვევია.”

• “თუკი ეს ქვეყანა ნამდვილად აპირებს ერთიანი პასუხი გასცეს საქართველოში არსებულ ნებისმიერ გამოწვევას, დეზინფორმაციასთან ბრძოლა პირველია, რითაც უნდა დაიწყოს.”

მედიის უფლებადამცველი ორგანიზაციის “მედიაომბუდსმენის” შეფასებით, საქართველოს ხელისუფლება ვერ აცნობიერებს პროპაგანდისტული მედიიდან მომდინარე საფრთხეს და მის შესაჩერებლად სათანადო ნაბიჯებს არ დგამს.

ორგანიზაციის დასკვნით, საქართველოში შესაბამის უწყებებს 2022 წლის 24 თებერვლიდან (რუსეთის უკრაინაში შეჭრიდან) დღემდე სათანადოდ არ შეუფასებია რუსული პროპაგანდის რისკები და არ დაუსახავს რეაგირების საჭირო მექანიზმები.

ამიტომ, “მედიაომბუდსმენი საქართველოს ხელისუფლებას, კომუნიკაციების კომისიასა და საჯარო სექტორის სხვა წარმომადგენლებს რუსული დეზინფორმაციის შესაჩერებლად რეკომენდაციებით მიმართავს.

---

რატომ არის მნიშვნელოვანი? “მედიაომბუდსმენის” კვლევის “ვინ და როგორ (შე)აჩერებს რუსულ პროპაგანდას?” მიხედვით რუსული დეზინფორმაცია:

• მედიის, პოლიტიკოსების და საჯარო ინსტიტუტების მიმართ საზოგადოების ნდობის შემცირებას იწვევს.

• საზოგადოებაში თესავს შიშს, დაბნეულობას, გაურკვევლობასა და შფოთვას.

• საქართველო, ტერიტორიის 20% ოკუპაციის ფონზე, რუსული დეზინფორმაციის ერთ-ერთ მთავარ სამიზნედ რჩება.

• საქართველოში კრემლის პროპაგანდის ძირითადი საყრდენი მედია საშუალებებია.

• არაერთი მედიასაშუალების მუშაობის სტილი გახდა ანტი-დასავლური გზავნილებითა და ინფორმაციის გავრცელებისას რუსული წყაროების გამოყენება.

• იზრდება დეზინფორმაციის ან ანტიდასავლური ნარატივის შემცველი ინტერნეტ-მასალების ვირუსული გავრცელების ტემპიც.

როგორ ებრძვის დეზინფორმაციას ევროკავშირი და საქართველო?

უკრაინაში რუსეთის ფედერაციის შეიარაღებული ძალების შეჭრის შემდეგ, ევროპის სხვადასხვა ქვეყნებმა რუსულ პროგრამებზე ხელმისაწვდომობა შეზღუდეს. ევროკავშირმა აკრძალა რუსული სახელმწიფო პროპაგანდისტული მედიასაშუალებები RT და Sputnik.

“მედიაომბუდსმენის” კვლევაში დეტალურადაა აღწერილი სტანდარტები და აკრძალვები, რომლებიც ევროპის ქვეყნებმა რუსული დეზინფორმაციისა და პროპაგანდის წინააღმდეგ გაატარეს. ორგანიზაციის შეფასებით, ამ მხრივ საქართველოს ხელისუფლებას ინერტული პოზიცია აქვს.

რა ნაბიჯები გადადგა ხელისუფლებამ რუსული პროპაგანდის წინააღმეგ?

“მედიაომბუდმსენის” მკვლევრები დაინტერესდნენ უკრაინაში რუსეთის ომის ფონზე მოახერხა თუ არა საქართველოს მთავრობამ, პარლამენტმა და კომუნიკაციების კომისიამ რუსული საფრთხეების რეალურად შეფასება და რეაგირების მექანიზმის ამოქმედება.

ამისთვის: “მედიაომბუდსმენმა” გამოითხოვა ინფორმაცია: 2022 წლის 24 თებერვლიდან დღემდე (2022 წლის 26 ივნისის წერილით) რა ნაბიჯები გადადგა საქართველოს კომუნიკაციების ეროვნულმა კომისიამ საქართველოში რუსული პროპაგანდის შეჩერების მიზნით?

• პასუხი: 7 ივლისის წერილით კომისიამ დაასახელა რამდენიმე აქტივობა, რომელიც უშუალოდ 2022 წლის 24 თებერვლის თარიღს არ უკავშირდება. კერძოდ, საუბარია მედია წიგნიერებისგანვითარების ხელშეწყობის, ფინანსური გამჭვირვალეობის საკითხებისა და მაუწყებლის თვითრეგულირების პროცესის ცვლილების შესახებ.

კვლევის გუნდმა უკრაინაში სამხედრო აგრესიის დაწყების შემდეგ მიღებული გადაწყვეტილებების შესახებ მიმართა საქართველოს პარლამენტსა და საქართველოს მთავრობას.

• პასუხი პარლამენტიდან: 2022 წლის 13 ივლისის წერილში წერია,რომ შემუშავებულია დეტალური კითხვარი და გადაგზავნილია შესაბამის უწყებებთან, რომელთა კომპეტენციასაც განეკუთვნება დეზინფორმაციისა და ანტიდასავლური პროპაგანდის წინააღმდეგ საქმიანობის განხორციელება.

• კომიტეტი აპირებს, კითხვარი გაუგზავნოს აგრეთვე სამოქალაქო საზოგადოების წარმომადგენლებს, გამართოს მათთან ინდივიდუალური შეხვედრები და გაეცნოს მათ შეფასებებს.

• საშემოდგომო სესიის პერიოდში თავდაცვისა და უშიშროების კომიტეტი გეგმავს დეზინფორმაციისა და ანტიდასავლური პროპაგანდის წინააღმდეგ ბრძოლის საკითხზე საკომიტეტო მოსმენის გამართვას.

• საქართველოს მთავრობამ მკვლევრებს არ უპასუხა.

რას უნდა აკეთებდეს ხელისუფლება?

უფლებადამცველი ორგანიზაცია წერს, რომ საქართველოს ტერიტორიის 20 % ოკუპაციის ფონზე, საქართველოს ხელისუფლება ვალდებულია იხელმძღვანელოს საერთაშორისო პრაქტიკით, დაიცვას მოსახლეობა რუსული დეზინფორმაციისგან და შეასრულოს საქართველოს კონსტიტუციის ერთ-ერთი მთავარი მიზანი - მიიღოს სათანადო ზომები პროდასავლური კურსის გასაძლიერებლად.

“მედიაომბუდმსენი” მიიჩნევს, რომ რუსული დეზინფორმაციისა და პროპაგანდის შეჩერებისთვის ეფექტური სახელმწიფო პოლიტიკის შექმნისა და შესრულების პროცესში ერთ-ერთი მთავარი მონაწილე კომუნიკაციების კომისია უნდა გახდეს.

რეკომენდაციები საქართველოს პარლამენტს

• პარლამენტმა დაუყოვნებლივ დააწესოს სანქციები ოკუპანტი სახელმწიფოს პროპაგანდის გავრცელებისთვის.

• დაუყოვნებლივ ჩაატაროს თემატური გამოძიება რუსული დეზინფორმაციის და პროპაგანდის შესახებ.

• საპარლამენტო კომიტეტებმა გამართონ საჯარო მოსმენები რუსული დეზინფორმაციის და პროპაგანდისტული კამპანიების წინააღმდეგ გამოსაყენებელი აუცილებელი ზომების შესახებ.

• სსიპ კვლევითმა ცენტრმა დაუყოვნებლივ შეისწავლოს სხვადასხვა სახელმწიფოს მიერ გატარებული შესაბამისი ანტიდეზინფორმაციული ინიციატივები და საპარლამენტო კომიტეტებს ურჩიოს იმ ქმედებების შესახებ, რომელიც შეიძლება გატარდეს პარლამენტის მიერ რუსეთის დეზინფორმაციული კამპანიების წინააღმდეგ.

რეკომენდაციები აღმასრულებელ ხელისუფლებას

• შეფასდეს და განახლდეს ჰიბრიდულ საფრთხეების მარეგულირებელი პოლიტიკა სახელმწიფო უშიშროების და უსაფრთხოების მისაღწევად.

• ეროვნული თავდაცვის სტრუქტურაში ჩამოყალიბდეს კონკრეტული დანაყოფი ან სააგენტო, რომელიც ეროვნულ დონეზე იქნება მთავარი საკონტაქტო და მაკოორდინირებელი ორგანო დეზინფორმაციის მონიტორინგის, ანალიზის და შესაბამისი წინააღმდეგობის გაწევის უზრუნველსაყოფად, რათა სახელმწიფომ პროაქტიულად და დეტალურად შეისწავლოს რუსული დეზინფორმაციული კამპანიების გავრცელების მასშტაბები, მიზნები და გამოვლინებები საქართველოში და, საჭიროების შემთხვევაში, ოფიციალურად უარყოს რუსული დეზინფორმაციული ნარატივით გავრცელებული ყალბი ინფორმაციები.

• შეიქმნას პლატფორმა მოსახლეობისთვის ინფორმაციისა და ცოდნის გაზიარებისთვის დეზინფორმაციისა და მასთან ეფექტური ბრძოლის მეთოდების შესახებ ქართულ, ოსურ, აფხაზურ და სხვა უმცირესობების ენებზე.

• სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურმა და საქართველოს პროკურატურამ, დაუყოვნებლივ დაიწყოს გამოძიება „ალტ-ინფოსა“ და პარტია „კონსერვატიული მოძრაობის“ მმართველი პირების მიმართ, ვინაიდან მათ ქმედებებში იკვეთება საქართველოს კონსტიტუციური წყობილებისა და უშიშროების წინააღმდეგ მიმართული დანაშაულის ნიშნები.

რეკომენდაციები კომუნიკაციების კომისიას

• დაუყოვნებლივ გამოიყენოს მარეგულირებელი ორგანოების ევროპული პლატფორმის (EPRA) წევრი ქვეყნების წარმატებული პრაქტიკა რუსული პროპაგანდის შესაჩერებლად.

• დაუყოვნებლივ დანერგოს ელექტრონული კომუნიკაციების ევროპული მარეგულირებლების ორგანოს (BEREC) წევრი ქვეყნების წარმატებული პრაქტიკა რუსული პროპაგანდის შესაჩერებლად.

• კომუნიკაციების კომისიამ და ინტერნეტ სერვის პროვაიდერებმა, გამოიყენონ „ელექტრონული კომუნიკაციების სფეროში მომსახურების მიწოდებისა და მომხმარებელთა უფლებების შესახებ რეგლამენტის“ 25-ე მუხლის მე-4 პუნქტის „ზ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული შესაძლებლობა და დაბლოკონ რუსეთის სახელმწიფოს მიერ კონტროლირებადი და კრემლის პროპაგანდისტული ვებგვერდები.

• ევროპული გამოცდილების შესწავლის შედეგად, კომუნიკაციის კომისიამ დაუყოვნებლივ მოამზადოს სტრატეგია და მიიღოს ზომები, რათა მინიმუმამდე დაიყვანოს რუსული გავლენა მედიაში.

პოლიტიკურმა პარტიებმა უნდა შეწყვიტონ დეზინფორმაციის და პრორუსული ინფორმაციის გავრცელება და/ან იმ ჯგუფების მხარდაჭერა, რომლებიც ჩართულები არიან რუსული პროპაგანდის გავრცელებაში.

საზოგადოებრივი მაუწყებლის როლი გაიზარდოს დეზინფორმაციასთან ბრძოლის და ცნობიერების ამაღლების კუთხით.

ვრცლად რეკომენდაციებსა და კვლევას გაეცანით ამ ბმულზე.

თბილისის პროკურატურამ უკანონო ფარული მოსმენა - მიყურადებისა და თვალთვალის ფაქტებთან დაკავშირებით დაზარალებულად კიდევ რვა ჟურნალისტი ცნო.

დღეის მონაცემებით, სახელმწიფომ 14 აღიარა დაზარალებულად იმ 30 ჟურნალისტიდან, რომლებმაც პროკურატურას დაზარალებულის სტატუსისთვის მიმართეს.

რა ხდება?

2021 წლის 13 სექტემბერს გავრცელდა ე.წ. კრებსები - სავარაუდოდ სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის მიერ უკანონო ფარული მოსმენა-მიყურადების და თვალთვალის შესახებ ჩანაწერები.

მასალები სხვა პირებთან ერთად ჟურნალისტების კერძო კომუნიკაციისა და პირადი ცხოვრების შესახებ დეტალურად დამუშავებულ ინფორმაციასაც მოიცავდა.

ვინ არიან დაზარალებულად ცნობილი ჟურნალისტები?

დამატებით 8 ჟურნალისტი, რომელიც პროკურატურამ ე.წ კრებსების საქმეზე დაზარალებულად ცნო:

• გიორგი მგელაძე - რადიო თავისუფლების გამომძებელი ჟურნალისტი
• გელა ბოჩიკაშვილი - On.ge ყოფილი მთავარი რედაქტორი
• ინგა გრიგოლია - ტელეკომპანია პირველი
• ვასილ დაბრუნდაშვილი - ტელეკომპანია პირველი
• ნინია კაკაბაძე - უფლებადამცველი, საზოგადოებრივი მაუწყებლის სამეურვეო საბჭოს ყოფილი წევრი
• თათია ხალიანი - ონლაინგამოცემა პუბლიკა
• ნინო ჟიჟილაშვილი - ტელეკომპანია ფორმულა
• რუსუდან ჯაბანიშვილი - ტელეკომპანია პირველი

მანამდე პროკურატურამ გამოკითხა და დაზარალებულად აღიარა:

• თამუნა ჩიხლაძე - ტელეკომპანია ფორმულა
• სოფიკო მაისურაძე - ტელეკომპანია ფორმულა
• გიორგი დარჩაშვილი - ტელეკომპანია ფორმულა
• Ნინო ბიძინაშვილი - გაზეთი ბათუმელები / ნეტგაზეთი
• ნოდარ მელაძე - ტელეკომპანია პირველი
• თამთა დოლენჯაშვილი - ტელეკომპანია პირველი

“მედიაომბუდსმენის” ინფორმაციით, თავდაპირველად, დაზარალებულად ცნობას 11 ჟურნალისტი ითხოვდა, აქედან 2022 წლის 12 ივლისს 10 ჟურნალისტის სახელით უკანონო ფარული მოსმენა - მიყურადების საქმეზე ევროპულ სასამართლოში საჩივარიც გაიგზავნა.

• ორგანიზაცია სამართლებრივ დახმარებას 30 ჟურნალისტს უწევს.

• უფლებადამცველ ორგანიზაციაში მედიის წარმომადგენლებისთვის, რომლებიც უკანონო მოსმენა - მიყურადების მსხვერპლი აღმოჩნდნენ, მოქმედებს ცხელი ხაზიც: 555 795 776

ამავე თემაზე: პროკურატურას კიდევ 19 ჟურნალისტი სთხოვს დაზარალებულად ცნობას ე.წ. კრებსების საქმეზე

ფარული მოსმენა-მიყურადების საქმეზე პროკურატურას უკვე 30-მა ჟურნალისტმა მიმართა დაზარალებულად ცნობის მოთხოვნით.

უწყებამ 6 მათგანი მხოლოდ მას შემდეგ გამოკითხა და დაზარალებულის სტატუსი მიანიჭა, რაც მათი საქმეები „მედიაომბუდსმენმა“ სტრასბურგში გაგზავნა.

რა ხდება

ჟურნალისტთა უფლებადამცველი ორგანიზაციის - „მედიაომბუდსმენის“ დახმარებით, მოსმენების საქმეზე 27 ივლისს პროკურატურაში კიდევ 19 ჟურნალისტის განცხადება შევიდა.

დაზარალებულად ცნობას სხვადასხვა მედიების წარმომადგენლები ითხოვენ:

• ნინია კაკაბაძე - უფლებადამცველი, საზოგადოებრივი მაუწყებლის სამეურვეო საბჭოს ყოფილი წევრი
• დავით გამისონია - რადიო თავისუფლება
• გელა მთივლიშვილი - მთის ამბები
• თათია ხალიანი - პუბლიკა
• ლევან სუთიძე - ტაბულა
• მარიამ ლომაძე - კავკასია
• სალომე ჩადუნელი - ფორმულა
• გიორგი კიკაბიძე - ფორმულა
• ელისაბედ ციციშვილი - ფორმულა
• ლუკა ხაჩიძე - ფორმულა
• ნინო ვარძელაშვილი - ფორმულა
• გიორგი კვიჟინაძე - ფორმულა
• ნატა ქაჯაია - TV პირველი
• ნანუკა ქაჯაია - TV პირველი
• ვასილ დაბრუნდაშვილი - TV პირველი
• რუსუდან ჯაბანიშვილი - TV პირველი
• მაია მამულაშვილი - TV პირველი
• სესილი ბოკერია - TV პირველი
• ნატო გოგელია - TV პირველი

სარჩელები სტრასბურგში

ფარული მოსმენა-მიყურადების საქმეზე „მედიაომბუდსმენმა“ 10 ჟურნალისტის სარჩელი ევროპის ადამიანის უფლებათა სასამართლოში 12 ივლისს გაგზავნა:

• გიორგი მგელაძე, გელა ბოჩიკაშვილი - „რადიო თავისუფლება“
• ნინო ბიძინაშვილი - „ნეტგაზეთი“
• ნინო ჟიჟილაშვილი, სოფო მაისურაძე, გიორგი დარჩაშვილი და თამუნა ჩიხლაძე - „ფორმულა“
• ნოდარ მელაძე, ინგა გრიგოლია და თამთა დოლენჯაშვილი - „TV პირველი“

„მედიაომბუდსმენის“ ინფორმაციით, უახლოეს მომავალში გაიგზავნება „ფორმულას“ ჟურნალისტის ხატია შამანაურის საქმეც.

მოთხოვნის მიუხედავად, პროკურატურა ჟურნალისტებს დაზარალებულის სტატუსს არ ანიჭებდა. თუმცა, მას შემდეგ, რაც მათი საქმეები სტრასბურგში გაიგზავნა, პროკურატურამ გამოკითხვა დაიწყო და ამ დრომდე უკვე 6 მათგანს - ნოდარ მელაძეს, თამთა დოლენჯაშვილს, ნინო ბიძინაშვილს, გიორგი დარჩიაშვილს, თამუნა ჩიხლაძეს და სოფო მაისურაძეს, მიანიჭა დაზარალებულის სტატუსი

კონტექსტი

• 2021 წლის 1 აგვისტოს და 13 სექტემბერს სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის მიერ სავარაუდოდ უკანონო ფარული მოსმენა-მიყურადების და თვალთვალის შესახებ ჩანაწერები გავრცელდა.
• დაახლოებით 58 000-მდე ფაილში ჟურნალისტების, რელიგიურ ორგანიზაციათა წარმომადგენლების, პოლიტიკოსების, სამოქალაქო აქტივისტების, დიპლომატების და სხვა პირთა კერძო კომუნიკაციის და პირადი ცხოვრების შესახებ დეტალურად დამუშავებული ინფორმაციაა.
• ჩანაწერების ავთენტურობა ბევრმა ადამიანმა, მათ შორის, ჟურნალისტებმაც დაადასტურეს.

„მედიაომბუდსმენი“ ისევ აგრძელებს ე.წ. კრებსების საქმეზე ჟურნალისტების დახმარებას. მედიის წარმომადგენლებისთვის, რომლებიც უკანონო მოსმენა-მიყურადების მსხვერპლი აღმოჩნდნენ, მოქმედებს ცხელი ხაზზე: 555 795 776

ქვემო ქართლის ტელევიზიის, TV 4-ის ეთერში დღეიდან ძალადობრივი ჯგუფის არხის - „ალტ-ინფოს“ გადაცემები აღარ გავა.

რა ხდება

• საეთერო ბადიდან „ალტ-ინფოს“ გადაცემების ამოღების შესახებ განცხადება TV 4-მა დღეს, 27 ივლისს გაავრცელა.
• ტელევიზიის დირექტორმა გიგი მგალობლიშვილმა ჩვენს ზარებს არ უპასუხა. „ნეტგაზეთთან“ კი თქვა, რომ “ალტ-ინფოსთან” თანამშრომლობის შეწყვეტის მიზეზი “ალტ-ინფოს” ფინანსური პრობლემები გახდა, თუმცა, მომავალში აღარ აპირებენ პრორუსულ არხთან თანამშრომლობას.
• მგალობლიშვილი ამბობს, რომ “ალტ-ინფოს” პროდუქციის შინაარსი TV 4-თვის თავიდანვე სრულიად მიუღებელი იყო, მაგრამ ფინანსური პრობლემების გამო, „სამწუხარო გადაწყვეტილების მიღება მოუწიათ“.

კონტექსტი

• ტელეკომპანია TV 4-ის ეთერში „ალტ-ინფოს“ გადაცემები სატესტო რეჟიმში მაისიდან გადიოდა.
• მენეჯმენტმა ეს გადაწყვეტილება მაშინ მაუწყებლის ფინანსური პრობლემებით ახსნა
• საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის 2021 წლის მედიამონიტორინგის ანგარიშში TV 4 ხელისუფლებისადმი მიკერძოებულ რეგიონულ მაუწყებელად არის მიჩნეული

მოკლედ ალტ-ინფოს შესახებ

• ალტ-ინფომ 2018 წელს ინტერნეტ ტელევიზია შექმნა - "ლიბერალურ პროპაგანდასთან" საბრძოლველად.
• 2021 წლის 20 ნოემბერს კი პარტია დააფუძნა სახელწოდებით „ კონსერვატიული მოძრაობა“ და მთელი საქართველოს მასშტაბით ხსნიან ოფისებს.
• 2021 წლის 5 ივლისს "თბილისი პრაიდის" მიერ დაგეგმილი "ღირსების მარშის" წინააღმდეგ გამოსული ძალადობრივი ჯგუფები, რომლის ორგანიზატორებიც ალტ-ინფოს დამფუძნებლები და წამყვანები იყვნენ, მედიის 53 წარმომადგენელს ფიზიკურად გაუსწორდნენ.
• ფეისბუქმა არაერთხელ დაიბლოკა ალტ-ინფოს გვერდები, თუმცა მუდმივად სხვადასხვა სახელით ახალ-ახალ გვერდებს ქმნიან. 

ხელისუფლების მიმართ კრიტიკულად განწყობილი ჟურნალისტს კიდევ ერთხელ მიაყენა შეურაცხყოფა „ქართული ოცების“ წევრმა.

რა მოხდა?

25 ივლისს „მთავარი არხის“ ჟურნალისტმა, ნატაშკა ჯახუტაშვილმა, „ქართული ოცნების“ თავმჯომარეს, ირაკლი კობახიძეს ჰკითხა კომენტარი უკრაინის მმართველი პარტიის საპარლამენტო ფრაქციის ლიდერის, დავით არახამიას განცხადების შესახებ, რომ „ირაკლი კობახიძის მამა „კაგებეშნიკია“.

ირაკლი კობახიძემ, კითხვის საპასუხოდ, „მთავარი არხის“ ჟურნალისტს შეურაცხყოფა მიაყენა და სექსისტური ფრაზებით მიმართა.

რა არის მნიშვნელოვანი?

ეს არ არის პირველი შემთხვევა, როდესაც ხელისუფლების ან მმართველი პარტიის წარმომადგენლები ოპოზიციური მედიის ჟურნალისტებს შეურაცხყოფას აყენებენ. სხვადასხვა გავლენიანი ორგანიზაციის შეფასებით, ეს არის საქართველოში მედიის უსაფრთხოების გაუარესების ერთ-ერთი მიზეზი.

რა თქვა კობახიძემ?

• “კაგებეშნიკი არის მამათქვენი. ნუ კანკალებ, სახე დაკარგე. არ გრცხვენია? შენც ხარ დავით არახამია. როგორც არახამია არ არის კაცი, ისე შენ არ ხარ ქალი…“
• „სახე დაკარგე, თავი დაკარგე. პოლიტიკა გიღირს ამად? სამარცხვინო ხარ. გულისამრევი. ქალი აღარ ხარ.“
• „პირი მოიწმინდე, რომ ლაპარაკობ. სააკაშვილივით გაქვს პირი. დაემსგავსე ყველაფრით შენს ბელადს.“

მოგვიანებით „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარემ ფეუსბუქზე პოსტი გამოაქვეყნა და კიდევ ერთხელ გაიმეორა შეურაცხმყოფელი ფრაზები ჟურნალისტების მიმართ.

ვინ ამართლებს ირაკლი კობახიძეს?

• „ქართული ოცნების“ აღმასრულებელი მდივანი მამუკა მდინარაძე: „ჩემი აზრით, თქვენ ბრძანდებით კრემლის სასარგებლო იდიოტები… მან მოგითმინათ კიდევ, მე თუ მკითხავთ. პოლიტიკოსი რომ არ ყოფილიყო, მე მგონია, რომ გაცილებით მძიმე სიტყვებს დაიმსახურებდით, მაგრამ პოლიტიკოსია და მაგიტომ მოგითმინათ… თქვენ ხართ ფსკერს ქვემოთ, ჟურნალისტები აღარ ხართ”
• დეპუტატი “ქართული ოცნებიდან” - გივი მიქანაძე: „ეს ის შემთხვევაა, როდესაც ნებისმიერ ადამიანს ვერ მოსთხოვ თმენის ვალდებულებას. ერთი წამით დაფიქრდით, ჩაიყენეთ თქვენი თავი ირაკლის ადგილას და მერე გამოიტანეთ დასკვნები”. 
• პარლამენტის თავმჯდომარე შალვა პაპუაშვილი: „ჩვენ ვხედავდით ცილისმწამებლურ კამპანიას ბოლო ორი დღეა, რომლის კულმინაცია იყო გუშინ იმ დასმული კითხვის ფორმულირებიდან გამომდინარე, რომელშიც იყო ჩადებული პასუხიც, შეურაცხყოფაც, ცილისწამებაც, დისკრედიტაციაც. ყველაფერი ეს იყო ალბათ მაგალითი იმისა, თუ როგორ ხდება პროპაგანდისტული ინსტრუმენტების გამოყენება მედიის მეშვეობით“.
• „ქართული ოცნების“ წევრი ნინო წილოსანი: „როცა ყველანაირ წითელ ხაზს ლახავენ და შენთვის ყველაზე ძვირფასს, შენს მშობელს, შეურაცხყოფას აყენებენ და მოღალატეობას აბრალებენ, ერთადერთი რისი თქმაც შემიძლია არის - ჩვენს ოჯახებს თავი დაანებეთ!“.
• ქართული ოცნების დეპუტატი, დავით მათიკაშვილი: „სრული მხარდაჭერა ღირსეული მამის ძალიან ღირსეულ შვილს. კითხვა, რომლის ტექსტის ნებისმიერი ვარიაცია შეურაცხმყოფელია, ღირსეული ადამიანისგან ყოველთვის მიიღებს ღირსეულ პასუხს“
• „ქართული ოცნების“ წევრი - რატი იონათამიშვილი: „აუცილებელია, რომ მსგავს პროვოკაციებს სათანადო შეფასება მოჰყვეს, რომ აღარავინ გაბედოს მისი კადრება, თორემ უკუღმართობა იქცევა ნორმად: თითქოს პატრიოტი მოღალატეა, პატიოსანი ადამიანი - უზნეო, ცილისწამება - სიმართლე და ყველაფრის კადრება - ღირსების გამოვლენა“.

როგორ ეხმაურებიან ამ ამბავს მედიის საკითხებზე მომუშავე ორგანიზაციები?

• საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია: „დაუშვებელია მედიის წარმომადგენლების მიმართ აგრესია და მოვუწოდებთ ხელისუფლებას, შეწყვიტოს ძალადობის წახალისება, სექსისტური და დისკრიმინაციული ენის გამოყენება“
• „მედიის ადვოკატირების კოალიცია“ საქართველოს პარლამენტს მოუწოდებს, ირაკლი კობახიძის გამონათქვამები პარლამენტის წევრის ეთიკის კოდექსის ფარგლებშიც შეისწავლოს.
• საქართველოს პრეზიდენტი, სალომე ზურაბიშვილი: “კატეგორიულად ვგმობ ბატონი ირაკლი კობახიძის უკადრის საქციელს. ასეთი გამოსვლა არ ეკადრება ამ ქვეყანას, არ ეკადრება ჩვენს კულტურას, არ ეკადრება ჩვენს ტრადიციებს, არ ეკადრება ჩვენს ზრდილობას. “ათასად კაცი დაფასდა, ათიათასად – ზრდილობა!“ ეს მხოლოდ და მხოლოდ პოლიტიკურ სისუსტეს ამჟღავნებს!”

---

იხილეთ ასევე:

• ჟურნალისტმა ნატა ქაჯაიამ მამუკა მდინარაძის წინააღმდეგ პარლამენტს საჩივრით მიმართა.

• ხელისუფლების ბოიკოტი და აგრესიული რიტორიკა კრიტიკული მედიის წინააღმდეგ

ბაუმის საქალაქო სასამართლომ აჭარის საზოგადოებრივი მაუწყებლის საინფორმაციო სამსახურის ყოფილი უფროსის - შორენა ღლონტის მაუწყებლიდან გათავისუფლება უკანონოდ მიიჩნია.

რა ხდება

თითქმის 2 წლიანი განხილვის შემდეგ, ბათუმის საქალაქო სასამართლომ აჭარის საზოგადოებრივ მაუწყებელს შორენა ღლონტისთვის 20 000 ლარის ოდენობის კომპენსაციის და, გათავისუფლების დღიდან გადაწყვეტილების აღსრულებამდე, განაცდურის სახით, ყოველთვიური 2500 ლარის გადახდა დააკისრა.

ინფორმაციას სოციალური სამართლიანობის ცენტრი ავრცელებს, რომელიც სასამართლოში შორენა ღლონტის უფლებებს იცავდა.

ორგანიზაციის შეფასებით, 2020 წელს საზოგადოებრივი მაუწყებლის დირექტორად გიორგი კოხრეიძის დანიშვნის შემდეგ, „ახალი მენეჯმენტის პროსახელისუფლებო პოზიციებისა და ლოიალობის გათვალისწინებით, იგი მიზანმიმართულად გახდა დისციპლინური დევნის სუბიექტი და გაათავისუფლეს თანამდებობიდან“.

• „მაუწყებლის დირექტორის ბრძანებით იგი გადაიყვანეს აჭარის საზოგადოებრივი მაუწყებლის ვებგვერდისა და სოციალური მედიის არასაშტატო პოზიციაზე კონსულტანტად, ხოლო მას შემდეგ რაც მან საინფორმაციო სამსახურის უფროსის პოზიციიდან გათავისუფლების გამო სასამართლოს სარჩელით მიმართა საზოგადოებრივი მაუწყებლის დირექტორმა მას კონსულტანტის პოზიციაზე ყოფნის შრომითი ხელშეკრულების ვადა უკანონოდ შეუმცირა და მცირე ხანში ამ პოზიციიდანაც გაათავისუფლა.
• შორენა ღლონტმა მაუწყებლის წინააღმდეგ სარჩელი სასამართლოში შეიტანა და ითხოვა აჭარის საზოგადოებრივი მაუწყებლიდან გათავისუფლებების უკანონოდ ცნობა, საინფორმაციო სამსახურის უფროსის პოზიციაზე აღდგენა და იძულებით განაცდურის ანაზღაურება.
• სასამართლომ მისი სარჩელი ნაწილობრივ დააკმაყოფილა სარჩელი და უკანონოდ ცნო შორენა ღლონტის სამსახურიდან გათავისუფლება, თუმცა უარი თქვა საინფორმაციო სამსახურის უფროსის პოზიციაზე აღდგენაზე და სანაცვლოდ საზოგადოებრივ მაუწყებელს კომპენსაციის გადახდა დააკისრა.

კონტექსტი

• აჭარის მაუწყებლის დირექტორმა გიორგი კოხრეიძემ, დირექტორად დანიშვნის შემდეგ, აჭარის ტელევიზიისა და რადიოს არაერთი თანამშრომელი გაათავისუფლა ანდა ხელშეკრულება შეუცვალა.
• აჭარის ტელევიზიიდან გათავისუფლებულმა და არსებითად სხვა პოზიციაზე გადაყვანილმა თანამშრომლებმა მაუწყებლის წინააღმდეგ სამართლებრივი დავა დაიწყეს.
• კოხრეიძის დირექტორად არჩევის შემდეგ, მაუწყებლის ჟურნალისტების მხარდასაჭერად და დირექტორის გადადგომის მოთხოვნით არაერთი აქცია გაიმართა.
• მაუწყებელში მიმდინარე მოვლენებს კრიტიკულად აფასებდნენ გავლენიანი ადგილობრივი და საერთაშორისო ორგანიზაციებიც.

თბილისის სააპელაციო სასამართლომ დღეს, 19 ივლისს, „რუსთავი 2-ის“ ეპიზოდზე ნიკა გვარამიას "მთავარი არხის" დამფუძნებლისა და გენერალური დირექტორის ნიკა გვარამიას წინააღმდეგ წარმოებული საქმის განხილვა დაიწყო.

საქმეს მოსამართლეთა კოლეგიამ მერაბ ჯორბენაძის, ლავრენტი მაღლაკელიძისა და დავით მამისეიშვილის შემადგენლობით განიხილა.

სასამართლო პროცესს ესწრებოდნენ ჩეხეთის ელჩი საქართველოში პეტრ მიკისკა და პოლონეთის საელჩოსა და ევროკომისიის წარმომადგენლები.

რატომ არის თემა მნიშვნელოვანი?

ტელეკომპანია მთავარი არხის დამფუძნებლისა და დირექტორის, ნიკა გვარამიას დაკავებას კრიტიკა მოჰყვა საერთაშორისო საზოგადოების მხრიდან. ზოგ შემთხვევაში ეს მედიაზე ზეწოლადაც შეფასდა.

რა თქვა სასამართლოზე გვარამიამ

• გვარამიამ თავდაპირველად გამოეხმაურა თავისი საქმის მოსამართლის, ლაშა ჩხიკვაძის ჩხიკვაძის მიერ გაკეთებულ განცხადებას, სადაც ის აშშ-ს აკრიტიკებდა: „მე არ ვიცი რას ემსახურება ზემდგომი სასამართლოს მიმართ მოწოდებები და აქამდე არ გამიგია, სასამართლოს მიმართ თავდასხმებები სტრატეგიულ პარტნიორზე“.
• გვარამიამ ასევე დასძინა, რომ „დაუშვებელია და გმობს“ თუ, როგორც ჩხიკვაძე ამბობს, მართლაც „არ წყდება ბულინგი მისი მეუღლისა და შვილების მიმართ“.
• გვარამიამ დანაშაული უწოდა ტელეწამყვან, გიორგი გაჩეჩილაძის, იგივე „უცნობის“ მიერ ფარული ჩანაწერების გავრცელებას, სადაც „მთავარი არხის“ თანამშრომლების საუბარი ისმის.

შემდეგი სასამართლო სხდომა

•  „რუსთავი 2-ის“ საქმეზე მომდევნო სხდომა თბილისის სააპელაციო სასამართლოში 4 ოქტომბერს, 14:00-ზე ჩაინიშნა.
• ნიკა გვარამიამ და მისმა ადვოკატმა მოსამართლეს მიმართეს, რომ პროცესის 2 თვეზე მეტით გადადება კანონმდებლობით საქმის განხილვის ვადების დარღვევაა.
• მოსამართლემ სხდომის ორთვე-ნახევრით გადადება ივლისსა და აგვისტოში მოსამართლეების შვებულებებითა და სექტემბერში უკვე ჩანიშნული სხდომებით ახსნა.

კონტექსტი 

• 16 მაისს თბილისის საქალაქო სასამართლოს მოსამართლე ლაშა ჩხიკვაძემ „მთავარი არხის” დირექტორ ნიკა გვარამიას „რუსთავი 2-ის“ საქმეზე 3 წლით და 6 თვით პატიმრობა მიუსაჯა 
• სასამართლომ ნიკა გვარამია დამნაშავედ ცნო სამეწარმეო ორგანიზაციაში უფლებამოსილების ბოროტად გამოყენების ფაქტზე, სისხლის სამართლის კოდექსის 220-ე მუხლით და საბოლოო სასჯელის სახედ და ზომად 3 წლითა და 6 თვით თავისუფლების აღკვეთა განესაზღვრა. 
• საქალაქო სასამართლომ გვარამია დამნაშავედ ცნო „რუსთავი 2-სთვის“ 7 მილიონი ლარის ზიანის მიყენების საქმეზეც და ამ ნაწილში სასჯელის ზომად 50 000 ლარის ოდენობით ჯარიმა დააკისრა ●
• მედიის ადვოკატირების კოალიციის წევრი ორგანიზაციები საქართველოს პრეზიდენტს “მთავარი არხის” დირექტორის, ნიკა გვარამიას შეწყალებისკენ მოუწოდებენ.