„TV პირველის“ ჟურნალისტი მარიამ მაკასარაშვილი, რომელსაც გიორგი შინჯიკაშვილის მამა თავს დაესხა, ტვინის შერყევით დღესაც „ინგოროყვას საუნივერსიტეტო კლინიკაში“ რჩება. გიორგი შინჯიკაშვილი ქვემო ქართლში სახელმწიფოს რწმუნებულის პირველი მოადგილე იყო, რომელიც თანამდებობიდან გუშინ გადადგა. კლინიკის ექიმის განცხადებით, ჟურნალისტს კოორდინაციის დარღვევა აღენიშნება და მეთვალყურეობის ქვეშ რჩება:

„მარიამი მიღებულია ტვინის შერყევის დიაგნოზით გუშინ საღამოს. მას უპირატესად წამოდგომისას აღენიშნება კოორდინაციის დარღვევა, რის გამოც მივიღეთ გადაწყვეტილება, რომ დღესაც რჩება მეთვალყურეობის ქვეშ. თვალსაჩინო დაზიანება არ არის, თუმცა როგორც თვითონ ამბობს, აქვს ბლაგვი საგნით მიყენებული ტრავმა მარცხენა მხრიდან, თავის მარცხენა მხარეში“.

მარიამ მაკასარაშვილი კლინიკაში, ადვოკატების თანდასწრებით, გამოკითხა სპეციალური საგამოძიებო სამსახურის გამომძიებელმა თამარ ბახუამ. უწყებამ გამოძიება ჟურნალისტურ საქმიანობაში უკანონოდ ხელშეშლის ფაქტზე, სისხლის სამართლის კოდექსის 154-ე მუხლის მეორე ნაწილით გუშინ დაიწყო.

„TV პირველის“ ჟურნალისტის ერთ-ერთი ადვოკატის, თორნიკე მიგინეიშვილის შეფასებით, ამ შემთხვევაში იყო არამხოლოდ ჟურნალისტურ საქმიანობაში ხელშეშლა, არამედ თავდასხმაც იმის გამო, რომ მარიამი ჟურნალისტია. 

„მარიამმა დეტალურად გაიხსენა ყველა ის მომენტი, რა მომენტიც განხორციელდა გუშინ, რა ფაქტიც მოხდა. ასევე მიყენებულ ზიანზე ისაუბრა, რასაც ასევე ადასტურებს სამედიცინო დოკუმენტაცია და სპეციალურმა საგამოძიებო სამსახურმა გადაუდებელი აუცილებლობით ამოიღო ეს დოკუმენტაცია და მასზე დაინიშნება ექსპერტიზა იმისთვის, რომ დადგინდეს, რა სახის დაზიანება აქვს მარიამს მიყენებული. არა მხოლოდ ხელშეშლა, ეს იყო თავდასხმა იმის გამო, რომ მარიამი არის ჟურნალისტი, დევნა პროფესიული ნიშნით. შესაბამისად, არა მხოლოდ ერთი მუხლით, სამომავლოდ რამდენიმე მუხლით უნდა დაიწყოს და გააგრძელოს გამოძიება სპეციალურმა საგამოძიებო სამსახურმა. ჩვენ მიერ მიცემული გამოკითხვის ოქმის თანახმად, მათ აქვთ სრული არეალი იმისთვის, რომ სხვადასხვა საგამოძიებო მოქმედება დაგეგმონ, თუმცა რამდენად გააკეთებენ ამას და შედეგი რამდენად იქნება, ამას უკვე პროცესის განმავლობაში ვნახავთ, იმიტომ რომ არაერთხელ ყოფილა შემთხვევა, როდესაც შემზარავი ფაქტი მომხდარა და გამოკითხვის ოქმი შემდგარა, ჩვენგან ყველანაირი კომუნიკაცია შემდგარა, თუმცა შედეგი წლების შემდეგაც კი არ დამდგარა“, - განაცხადა მიგინეიშვილმა „TV პირველთან“ საუბრისას.

„TV პირველის“ გადამღებ ჯგუფზე თავდასხმას სამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციები გუშინვე გამოეხმაურნენ. 

„საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია“ მომხდარ ინციდენტზე პასუხისმგებლობას აკისრებს „ქართულ ოცნებას“, „რომლის რეპრესიული პოლიტიკა მედიის მიმართ ქმნის გარემოს, სადაც ჟურნალისტების უსაფრთხოება და უფლებები დაცული არ არის და სადაც ადამიანები თავს უფლებას აძლევენ, ჟურნალისტებს თავს დაესხან და ფიზიკურად გაუსწორდნენ. ამ ფონზე კი დღემდე არ არის გამოვლენილი და პასუხისგებაში მიცემული არცერთი პირი, რომელმაც ბოლო თვეების განმავლობაში ჟურნალისტებზე იძალადა“. 

„საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციისთვის“ გუშინ „მომხდარი ადასტურებს ჟურნალისტების მიმართ გახშირებული ძალადობის ფაქტებს, რასაც პირდაპირ უწყობს ხელს შესაბამისი საგამოძიებო ორგანოების გულგრილობა. ასეთი დამოკიდებულება ახალისებს ძალადობას და აჩენს დაუსჯელობის განცდას.

ისედაც გაუარესებულ მედიაგარემოში, საია გმობს მომხდარს და მოუწოდებს სპეციალურ საგამოძიებო სამსახურს და პროკურატურას გავრცელებულ ინფორმაციაზე მოახდინონ სწრაფი და ეფექტიანი“.

მედიის წარმომადგენლებზე განხორციელებულ ფიზიკურ თავდასხმას გმობს „მედიის ადვოკატირების კოალიციაც“ და აღნიშნავს, რომ ეს ფაქტი ქვეყანაში მედიის თავისუფლებისა და უსაფრთხოების კრიტიკულ მდგომარეობას კიდევ ერთხელ წარმოაჩენს.

გუშინ, 12 მაისს, „ტვ პირველის“ გადამღებ ჯგუფს, რომლებიც  ქვემო ქართლში სახელმწიფო რწმუნებულის პირველი მოადგილის, გიორგი შინჯიკაშვილის გადადგომის მიზეზების გასარკვევად მარტყოფში, მის საცხოვრებელ სახლთან მივიდნენ, შინჯიკაშვილის მამა ფიზიკურად გაუსწორდა. როგორც მარიამ მაკასარაშვილი ჰყვება, ის აგრესიული მოულოდნელად გახდა, ოპერატორს - ვიდეოკამერა, მას კი პირადი მობილური წაართვა და ხელიც კი გაარტყა. 

მაკასარაშვილის თქმით, მათ შინაგან საქმეთა სამინისტრის მომხდარის შესახებ მალევე შეატყობინეს, პოლიციელები კი შემთხვევის ადგილას თითქმის საათნახევრის შემდეგ მივიდნენ.  

„ტვ პირველის“ ჟურნალისტს პირველადი სამედიცინო დახმარება სასწრაფო დახმარების ექიმებმა აღმოუჩინეს და ჩივილებიდან გამომდინარე კლინიკაში გადაიყვანეს.  

12 მაისს, საღამოს, რუსთავის მე-5 პენიტენციურ დაწესებულებასთან მზია ამაღლობელის მხარდამჭერი აქცია გაიმართა. „ბათუმელები“/„ნეტგაზეთის“ დამფუძნებლსა და დირექტორს კოლეგებმა და მეგობრებმა დაბადების დღე მიულოცეს და მისი 4-თვიანი უკანონო პატიმრობა გააპროტესტეს. 

ჟურნალისტები პენიტენციურ დაწესებულებასთან შეიკრიბნენ და საპატიმროს იმ მხარეს, შემაღლებულ ადგილას გადაინაცვლეს, საიდანაც, სავარაუდოდ, მზია ამაღლობელის საკანი ჩანს. შეკრებილებმა  შეძახილებით: „გილოცავთ“; „თავისუფლება მზიას“; „არ იქნება სამართალი? არ იქნება მშვიდობა!“ ამაღლობელი გაამხნევეს და გაუშვეს ფრანები წარწერით: „მზია, გილოცავთ“.

პენიტენციურ დაწესებულებასთან იმყოფებოდა ჟურნალისტი ვასილ ივანოვ-ჩიქოვანიც. მისი თქმით, მზია ამაღლობელს მადლობა უნდა გადავუხადოთ იმ სიძლიერისთვის, რომელსაც ყველას სამაგალითოდ გვაჩვენებს.

„აქ მოსვლის მიზეზია მცირედით მაინც ვეცადოთ, რომ ფიზიკურად მაინც გავაგებინოთ მას, რომ გვერდში ვუდგავართ. დარწმუნებული ვარ, ის გრძნოს ამ თანადგომას. მინდა მას კიდევ ერთხელ მხნეობა ვუსურვო. მადლობა [მას] იმ დიდი მაგალითისთვის, რომელსაც ყველას გვაჩვენებს. აუცილებლად ეს ყველაფერი მალე დასრულდება თავისუფალი სიტყვის გამარჯვებით. ის, ვინც თავისუფალ სიტყვას ებრძვის, ამ ბრძოლიდან დამარცხებული გამოვა“.

„ბათუმელები“/„ნეტგაზეთის“ დირექტორის მოვალეობის შემსრულებლისთვის,  თამარ რუხაძისთვის კი წარმოუდგენელია, რომ კოლეგები და მეგობრები მზია ამაღლობელს დაბადების დღეს ამ ფორმით ულოცავენ: „ის ციხის კედლებშია და ჩვენ ვდგავართ და ვცდილობთ, აქედან მივაწვდინოთ როგორმე ხმა, ალბათ, ყველაზე ცუდ სიზმარშიც ვერ წარმოიდგენდა ვერცერთი ჩვენგანი ამ სურათს“.

აქციის დასასრულს, მზია ამაღლობელის კოლეგებმა პენიტენციურ დაწესებულებასთან სანთლებით წარწერაც - FREE MZIA [თავისუფლება მზიას] გააკეთეს.

„ბათუმელები“/„ნეტგაზეთის“ დამფუძნებელი და დირექტორი 11-12 იანვარს, ბათუმის პოლიციის მთავარ სამმართველოსთან ორჯერ დააკავეს. პირველად მზია ამაღლობელი პოლიციამ კედელზე იმ სტიკერის გაკვრის გამო დააკავა, რომელზეც „გაიფიცე“ ეწერა, ის მოგვიანებით ხელწერილის საფუძველზე გაათავისუფლეს, თუმცა მალევე მეორედ, ირაკლი დგებუაძისთვის სილის გაწვნის გამო დააკავეს.

15 იანვარს „საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციამ“ გაავრცელა ინფორმაცია, რომ დაკავების შემდეგ, მზია ამაღლობელს დგებუაძე სიტყვიერ შეურაცხყოფას აყენებდა და აგრესიულად ეპყრობოდა, მან ამაღლობელს სახეშიც შეაფურთხა.

„ბათუმელები“/„ნეტგაზეთის“ დამფუძნებელი და დირექტორი მოსამართლე სალიხ შაინიძემ ადმინისტრაციულ საქმეზე სამართალდამრღვევად 18 მარტს ცნო და 2 000 ლარით დააჯარიმა.

პოლიცია „ბათუმელებისა“ და „ნეტგაზეთის“ დამფუძნებელსა და დირექტორს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის 173-ე მუხლით გათვალისწინებული ქმედების ჩადენას ედავებოდა, თუმცა „საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციის“ ინფორმაციით, საქმეში შესაბამისი ფაქტების დამადასტურებელი მტკიცებულებები წარმოდგენილი არ იყო და მზია ამაღლობელის წინააღმდეგ პოლიციას ყალბი ადმინისტრაციული დაკავების და სამართალდარღვევის ოქმები ჰქონდა შედგენილი. 

მზია ამაღლობელის დაკავების ოქმში წერია, რომ ის არა სტიკერის გაკვრისთვის, არამედ პოლიციელების სიტყვიერი შეურაცხყოფის გამო დააკავეს. თუმცა, ამაღლობელი სტიკერის გაკვრისთვის, ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის 150-ე მუხლით რომ დააკავეს, ამას არსებულ ვიდეოჩანაწერში ბათუმის პოლიციის უფროსი, ირაკლი დგებუაძეც ადასტურებს. 

ადვოკატების განმარტებით, რადგან 150-ე მუხლი დაკავების საფუძველი არ არის, ოქმში 173-ე მუხლი სწორედ იმიტომ ჩაიწერა, რომ მზია ამაღლობელის დაკავების საფუძველი შექმნილიყო. 

შინაგან საქმეთა სამინისტრომ „ბათუმელები“/„ნეტგაზეთის“ დამფუძნებლისა და დირექტორის წინააღმდეგ, 150-ე მუხლით დაიწყო მეორე ადმინისტრაციული საქმეც. უწყება ამაღლობელს 11 იანვარს, აჭარის პოლიციის დეპარტამენტის წინ, დამხმარე ნაგებობაზე სტიკერის გაკვრის გამო იერსახის დამახინჯებას ედავება. ამ საქმეზე სასამართლო პროცესი ბათუმის საქალაქო სასამართლოში 7 მაისს გაიმართა, მოსამართლე მარიანა ფომაევამ მისი განხილვა 9 ივნისისთვის გადადო.

მზია ამაღლობელის სისხლის სამართლის საქმის არსებითი განხილვა კი ბათუმის საქალაქო სასამართლოში მიმდინარეობს. ამაღლობელს 4-დან 7 წლამდე პატიმრობა ემუქრება. ის დაკავების დღიდან, 38 დღე შიმშილობდა.

მზია ამაღლობელის დაუყოვნებლივ გათავისუფლებას 300-ზე მეტი ჟურნალისტი, რედაქტორი, მედიამენეჯერი და პრესის თავისუფლებისა და ჟურნალისტების უფლებების დამცველი 80-ზე მეტი ორგანიზაცია ითხოვს. 18 მარტიდან „ბათუმელები“/„ნეტგაზეთის“ დამფუძნებელისა და დირექტორის სასამართლო პროცესების მონიტორინგი დაიწყო მსახიობ ჯორჯ კლუნისა და უფლებადამცველ ამალ კლუნის ფონდმა. ამაღლობელის საქმეში სამართლიანობის მოთხოვნით კამპანია დაიწყო ადამიანის უფლებადამცველი საერთაშორისო ორგანიზაცია Amnesty International-მაც. 

„საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციამ“ მზია ამაღლობელის სახელით მიმართა ადამიანის უფლებათა ევროპულ სასამართლოსაც.

ამაღლობელმა თბილისის საქალაქო სასამართლოს მიმართა ირაკლი კობახიძის, მამუკა მდინარაძისა და სოზარ სუბარის წინააღმდეგაც. მოსარჩელე კობახიძის, მდინარაძის და სუბარის მიერ მედიასაშუალებებით, სხვადასხვა დროს გაკეთებული განცხადებების ცილისწამებად მიჩნევას და იმავე საშუალებით მათ უარყოფას ითხოვს. 

დღეს, 8 მაისს, ნინო ზაუტაშვილმა და ვასილ ივანოვ-ჩიქოვანმა საზოგადოებრივი მაუწყებლის მიერ მათი სამსახურიდან გათავისუფლების გადაწყვეტილება თბილისის საქალაქო სასამართლოში გაასაჩივრეს. ზაუტაშვილი ჩივილს აპირებს ტელეკომპანია „იმედის“ წინააღმდეგაც, რომელმაც მის შემოსავლებთან დაკავშირებით „აბსოლუტურად უკანონო ინფორმაცია“ გაავრცელა: „ერთი წამით არ მეპარება ეჭვი, ყველაფერი დამთავრდება კარგად. რატომ? იმიტომ, რომ ვართ ცამდე მართლები“.

საზოგადოებრივი მაუწყებლის მენეჯმენტმა წამყვანები ნინო ზაუტაშვილი და ვასილ ივანოვ-ჩიქოვანი არხიდან 11 აპრილს გაათავისუფლა. ზაუტაშვილისა და ივანოვ-ჩიქოვანის ადვოკატის, გიორგი იასაშვილის თქმით,  „სახეზეა კანონდარღვევა და ამ კანონდარღვევის ცალსახა ნიშნებია ის, რომ გამოხატვის უფლება არ მიეცათ  ჟურნალისტებს და ამ შემთხვევაში, შეეზღუდათ მათი უფლებები“. ტელევიზიის შეფასებით კი, მიღებული გადაწყვეტილება „სამართლიანი, მიუკერძოებელი და სამართლებრივად დასაბუთებული“ იყო.

ტელეწამყვანების გათავისუფლებასთან ერთად, არხის გენერალურმა დირექტორმა, თინათინ ბერძენიშვილმა „საჯარო სივრცეში გავრცელებული განცხადებებით მაუწყებლის სარედაქციო დამოუკიდებლობისა და მიუკერძოებლობის ეჭვქვეშ დაყენება და ამის შედეგად, დამსაქმებლისთვის რეპუტაციული ზიანის მიყენების“ გამო უსაყვედურა და 12 თვის განმავლობაში „ანალოგიური ან/და სხვა სახის დარღვევის შემთხვევაში“ შესაძლო გათავისუფლების შესახებ გააფრთხილა „რეალური სივრცის“ თანამშრომლები: თამარ მშვენიერაძე, იოსებ კაციტაძე და ტუხა კვინიკაძე, პულტის რეჟისორი და შეთავსებით სპორტული არხის რეჟისორი, კახაბერ მელიქიძე, ბრენდინგისა და პრომოციის ჯგუფის რეჟისორი, ირმა ჩუბინიძე, „შაბათ-კვირის შოუს“ კორესპონდენტი ანა აბაკელია, ამავე გადაცემის აღმასრულებელი პროდიუსერი თამარ ჭინჭარაულიც და ტექნიკისა და ტექნოლოგიების მემონტაჟეთა და გრაფიკოსთა ჯგუფის მემონტაჟე-ოპერატორი, გივი კიტია. 

30 აპრილს კი საზოგადოებრივმა მაუწყებელმა გადაცემა „რეალური სივრცის“ თანამშრომლებს წერილობით შეატყობინა, რომ გადაცემა დახურა და მათ მუშაობის გაგრძელება რადიოს დილის გადაცემაში, ვებგვერდზე, პრომოუშენის დეპარტამენტსა და მუსიკალურ გადაცემაზე შესთავაზა. „რეალური სივრცის“ გუნდმა ტელევიზიის მენეჯმენტის შეთავაზებაზე უარი თქვა: 

„მენეჯმენტის მიერ გამოგზავნილ შეთავაზებაზე ხელის მოწერა ნიშნავს, რომ საკუთარი ნებით მოვაწეროთ ხელი ამ გადაცემის, ანუ იმ სივრცის დახურვას, რომელიც თქვენთვის შევქმენით.

ამიტომ ჩვენ უარს ვამბობთ მენეჯმენტის შემოთავაზებაზე, რომელმაც უკვე გვითხრა, რომ უარი ნიშნავს ჩვენთან შრომითი ხელშეკრულების გაწყვეტას.

დავარქვათ ყველაფერს თავისი სახელი, საზოგადოებრივი მაუწყებლის დღევანდელმა მენეჯმენტმა, იმ კონკრეტული სახელებით და გვარებით, რომლებსაც შეინახავს ამ არხის საქმის წარმოების დეპარტამენტი, დახურა 12-წლიანი ისტორიის გადაცემა - „რეალური სივრცე“ და უკანონოდ გაუშვა მისი წამყვანი ნინო ზაუტაშვილი“.

ნინო ზაუტაშვილი, ვასილ ივანოვ-ჩიქოვანი და  ტელევიზიის თანამშრომელთა გაერთიანების - „საზოგადოებრივი მაუწყებლის მცველები“  წევრები „პირველი არხის“ სარედაქციო პოლიტიკას ღიად აკრიტიკებენ და პოლიტიკურ გავლენებზე საუბრობენ. 

-------------------

საზოგადოებრივი მაუწყებლის გადაწყვეტილებებს წინ უძღვოდა ე.წ. მოკვლევა, რომლის ჩატარებაც არხის იურისტს, ელენე მიხაილოვას ტელევიზიის სამეურვეო საბჭოს თავმჯომარემ, ვასილ მაღლაფერიძემ დაავალა. ტელევიზიაში დაწყებული „მოკვლევის“ შედეგებთან დაკავშირებით საზოგადოებრივი მაუწყებლის სამეურვეო საბჭოს 8 წევრმა სამუშაო შეხვედრა 21 მარტს გამართა. 24 მარტს კი „პირველმა არხმა“ განაცხადა, რომ თანამშრომელთა მიერ საჯაროდ გავრცელებული განცხადებები „საზოგადოებრივი მაუწყებლის მიმართ ცრუ ბრალდებების ტირაჟირებას და მედიაორგანიზაციის იმიჯის, ნდობის დაზიანებას“ იწვევდა და რეაგირების გარეშე ვერ დარჩებოდა. 

საზოგადოებრივ მაუწყებელში მიმდინარე მოვლენებს კრიტიკულად აფასებს არაერთი საერთაშორისო და ადგილობრივი სამოქალაქო საზოგადოებრის ორგანიზაციაც. 

„რა ხდება საზოგადოებრივ მაუწყებელში“ - სარედაქციო დამოუკიდებლობის მონიტორინგის ანგარიშის მიხედვით, „ქართული ოცნების“ სასარგებლოდ მიკერძოების გამო საზოგადოებრივი მაუწყებლის მიმართ კითხვის ნიშნები მრავალი წლის განმავლობაში არსებობდა, თუმცა ბოლო თვეების განმავლობაში ქვეყანაში განვითარებულმა მოვლენებმა კიდევ ერთხელ გამოკვეთა მისი როლი მკვეთრად „ქართული ოცნების“ მიმართ კეთილგანწყობილი პოლიტიკის გატარების კუთხით. მაუწყებლის სარედაქციო პოლიტიკასა და მენეჯმენტის გადაწყვეტილებებზე დაკვირვებამ კი ნათლად აჩვენა, რომ „ქართული ოცნება“ საზოგადოებრივ მაუწყებელსაც პროპაგანდისტულ იარაღად იყენებს, მათ შორის დეზინფორმაციისა და ანტიდასავლური ნარატივის გასავრცელებლად. არხის მენეჯმენტი ღიად დევნის იმ თანამშრომლებსაც, რომლებიც მაუწყებლის  სარედაქციო პოლიტიკის გამო პროტესტს ღიად გამოხატავენ.

შინაგან საქმეთა სამინისტრომ „ბათუმელები“/„ნეტგაზეთის“ დამფუძნებლისა და დირექტორის, მზია ამაღლობელის წინააღმდეგ კიდევ ერთი ახალი ადმინისტრაციული საქმე დაიწყო. სასამართლო პროცესი ბათუმის საქალაქო სასამართლოში დღეს, 12:00 საათზე გაიმართება. 

შსს მზია ამაღლობელს 11 იანვარს, აჭარის პოლიციის დეპარტამენტის წინ, დამხმარე ნაგებობაზე სტიკერის გაკვრის გამო იერსახის დამახინჯებას ედავება. 

მოსამართლე სალიხ შაინიძემ ამაღლობელი პირველ ადმინისტრაციულ საქმეზე სამართალდამრღვევად 18 მარტს ცნო და 2 000 ლარით დააჯარიმა.

პოლიცია „ბათუმელებისა“ და „ნეტგაზეთის“ დამფუძნებელსა და დირექტორს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის 173-ე მუხლით გათვალისწინებული ქმედების ჩადენას ედავებოდა, თუმცა „საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციის“ ინფორმაციით, საქმეში შესაბამისი ფაქტების დამადასტურებელი მტკიცებულებები წარმოდგენილი არ იყო და მზია ამაღლობელის წინააღმდეგ პოლიციას ყალბი ადმინისტრაციული დაკავების და სამართალდარღვევის ოქმები ჰქონდა შედგენილი. 

----------------------------
მზია ამაღლობელის დაკავების ოქმში წერია, რომ ის არა სტიკერის გაკვრისთვის, არამედ პოლიციელების სიტყვიერი შეურაცხყოფის გამო დააკავეს. თუმცა, ამაღლობელი სტიკერის გაკვრისთვის, ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის 150-ე მუხლით რომ დააკავეს, ამას არსებულ ვიდეოჩანაწერში ბათუმის პოლიციის უფროსი, ირაკლი დგებუაძეც ადასტურებს. 

ადვოკატების განმარტებით, რადგან 150-ე მუხლი დაკავების საფუძველი არ არის, ოქმში 173-ე მუხლი სწორედ იმიტომ ჩაიწერა, რომ მზია ამაღლობელის დაკავების საფუძველი შექმნილიყო. 
----------------------------

მზია ამაღლობელის სისხლის სამართლის საქმის არსებითი განხილვა კი ბათუმის საქალაქო სასამართლოში მიმდინარეობს. ამაღლობელს ირაკლი დგებუაძისთვის, ბათუმის პოლიციის უფროსისთვის სილის გაწვნის გამო 4-დან 7 წლამდე პატიმრობა ემუქრება.

„საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციამ“ „ბათუმელებისა“ და „ნეტგაზეთის“ დამფუძნებლის, მზია ამაღლობელის სახელით 28 აპრილს  საჩივრით ადამიანის უფლებათა ევროპულ სასამართლოსაც მიმართა. 

ამაღლობელის დაუყოვნებლივ გათავისუფლებას 300-ზე მეტი ჟურნალისტი, რედაქტორი, მედიამენეჯერი და პრესის თავისუფლებისა და ჟურნალისტების უფლებების დამცველი 80-ზე მეტი ორგანიზაცია ითხოვს. 18 მარტიდან „ბათუმელები“/„ნეტგაზეთის“ დამფუძნებელისა და დირექტორის სასამართლო პროცესების მონიტორინგი დაიწყო მსახიობ ჯორჯ კლუნისა და უფლებადამცველ ამალ კლუნის ფონდმა. ამაღლობელის საქმეში სამართლიანობის მოთხოვნით კამპანია დაიწყო ადამიანის უფლებადამცველი საერთაშორისო ორგანიზაცია Amnesty International-მაც. 

„მედიის ადვოკატირების კოალიცია“ მკაცრად გმობს საზოგადოებრივი მაუწყებლის ხელმძღვანელობის გადაწყვეტილებას დახუროს გადაცემა „რეალური სივრცე“, უკანონოდ გაათავისუფლოს მისი წამყვანი ნინო ზაუტაშვილი, გააფრთხილოს ჟურნალისტები და შექმნას არასათანადო სამუშაო გარემო. 

კოალიციის განცხადებით, საზოგადოებრივი მაუწყებლის გადაწყვეტილება მიზანმიმართული რეპრესიული ქმედებაა იმ ჟურნალისტების წინააღმდეგ, რომლებიც ღიად აკრიტიკებდნენ მაუწყებლის მიკერძოებულ სარედაქციო პოლიტიკას, ამხელდნენ მასში არსებულ პოლიტიკურ გავლენებსა და პროპაგანდას „ქართული ოცნების“ სასარგებლოდ.  

„მაუწყებლის დირექტორმა თინათინ ბერძენიშვილმა და სამეურვეო საბჭოს თავმჯდომარე ვასილ მაღლაფერიძემ და მათმა მომხრე საბჭოს წევრმა, მედიაში შექმნა ისეთი პირობები, რომლებიც გადაცემის გუნდს არ აძლევს საკუთარი პროფესიული მოვალეობის შესრულების შესაძლებლობას. გუნდისთვის შეთავაზებული სამუშაო პირობები წარმოადგენს მიზანმიმართულ მცდელობას გუნდის დასანაწევრებლად და პროფესიული საქმიანობის შესაძლებლობის წასართმევად. სამწუხაროდ, მაუწყებლის ხელმძღვანელობა არა მხოლოდ იყენებს სამსახურიდან უკანონო გათავისუფლების მეთოდს, არამედ ასევე მიმართავს დისციპლინურ სანქციებს კრიტიკულად განწყობილი თანამშრომლების წინააღმდეგ“.

„მედიის ადვოკატირების კოალიცია“ აღნიშნავს, რომ თინათინ ბერძენიშვილისა და ვასილ მაღლაფერიძის ხელმძღვანელობით მაუწყებელი სისტემატურად ახორციელებს დამოუკიდებელი და პროფესიონალი ჟურნალისტების დევნას, მათ შორის ვასილ ივანოვ-ჩიქოვანის, ნინო ზაუტაშვილისა და „რეალური სივრცის" გუნდის სხვა წევრების მიმართ. 

„ეს ქმედებები მიმდინარეობს იმ ფონზე, როდესაც საზოგადოება აქტიურად ითხოვს მაუწყებლისგან თავისი კონსტიტუციური ვალდებულებების შესრულებას და ხალხის ხმის გაჟღერებას, ხოლო ზემოხსენებული ჟურნალისტები ღიად ითხოვდნენ ეთერების გახსნას და მოქალაქეების სათანადო ინფორმირებას.

მაუწყებლის ხელმძღვანელობის ქმედებები პირდაპირ ეწინააღმდეგება საზოგადოებრივი მაუწყებლის მანდატს და საერთაშორისო სტანდარტებს. მნიშვნელოვანია აღინიშნოს, რომ საზოგადოებრივი მაუწყებლის ხელმძღვანელობა მოხსენიებულია ევროპარლამენტის რეზოლუციაში, რომელიც მათ წინააღმდეგ სანქციების დაწესებისკენ მოუწოდებს. ეს კიდევ ერთხელ ადასტურებს, რომ მათი საქმიანობა შორს არის დემოკრატიული სტანდარტებისგან და მხოლოდ ივანიშვილის რეჟიმის ინტერესებს ემსახურება“.

კოალიცია, რომელიც ადამიანის უფლებების დამცველ და მედიის საკითხებზე მომუშავე 17 ორგანიზაციას აერთიანებს, საზოგადოებრივი მაუწყებლის დამოუკიდებელ ჟურნალისტებს სრულ სოლიდარობას უცხადებს და მიიჩნევს, რომ მათ მიერ გამოჩენილი პროფესიული სიმამაცე და ჟურნალისტური სტანდარტებისადმი ერთგულება მთელი ქართული მედიისთვის მაგალითია.

„საზოგადოებრივი მაუწყებელი უნდა იყოს ხალხის საკუთრება და არა ბიძინა ივანიშვილის „ქართული ოცნების“ პროპაგანდისტული რუპორი. ჩვენ გავაგრძელებთ ბრძოლას, რათა მაუწყებელმა შეასრულოს თავისი კონსტიტუციური ვალდებულება და ემსახუროს საზოგადოების ინტერესებს“, - ვკითხულობთ კოალიციის განცხადებაში. 

გადაცემა „რეალური სივრცის“ გუნდმა ტელევიზიის მენეჯმენტის შეთავაზებაზე: მუშაობა გაეგრძელებინათ რადიოს დილის გადაცემაში, ვებგვერდზე, პრომოუშენის დეპარტამენტსა და მუსიკალურ გადაცემაზე, უარი თქვა. საზოგადოებრივმა მაუწყებელმა „რეალური სივრცის“ დახურვის შესახებ თანამშრომლებს 30 აპრილს, წერილობით შეატყობინა. მანამდე კი, 11 აპრილს, „პირველმა არხმა“ სამსახურიდან ამ გადაცემის წამყვანი, ნინო ზაუტაშვილი და საინფორმაციო გამოშვება „მოამბის“ წამყვანი, ვასილ ივანოვ-ჩიქოვანი გაათავისუფლა. 

საზოგადოებრივი მაუწყებლის გადაცემა „რეალური სივრცის“ გუნდმა ტელევიზიის მენეჯმენტის შეთავაზებაზე: მუშაობა გაეგრძელებინათ რადიოს დილის გადაცემაში, ვებგვერდზე, პრომოუშენის დეპარტამენტსა და მუსიკალურ გადაცემაზე, უარი თქვა. 

„მენეჯმენტის მიერ გამოგზავნილ შეთავაზებაზე ხელის მოწერა ნიშნავს, რომ საკუთარი ნებით მოვაწეროთ ხელი ამ გადაცემის, ანუ იმ სივრცის დახურვას, რომელიც თქვენთვის შევქმენით.

ამიტომ ჩვენ უარს ვამბობთ მენეჯმენტის შემოთავაზებაზე, რომელმაც უკვე გვითხრა, რომ უარი ნიშნავს ჩვენთან შრომითი ხელშეკრულების გაწყვეტას.

დავარქვათ ყველაფერს თავისი სახელი, საზოგადოებრივი მაუწყებლის დღევანდელმა მენეჯმენტმა, იმ კონკრეტული სახელებით და გვარებით, რომლებსაც შეინახავს ამ არხის საქმის წარმოების დეპარტამენტი, დახურა 12-წლიანი ისტორიის გადაცემა - „რეალური სივრცე“ და უკანონოდ გაუშვა მისი წამყვანი ნინო ზაუტაშვილი“, - გუნდის გადაწყვეტილება საზოგადოებას „რეალური სივრცის“ კორესპონდენტმა, თამარ მშვენიერაძემ დღეს გამართულ პრესკონფერენციაზე გააცნო. 

მათი შეფასებით, მენეჯმენტის განზრახვა გუნდის დანაწევრებაა, რათა „მისმა ვერცერთმა წევრმა ვერ მოახერხოს იმის გაკეთება, რისი კეთების გამოცდილება და კვალიფიკაციაც აქვს, არ აკეთოს გადაცემა, რომელიც ვფიქრობთ, ახლა განსაკუთრებით სჭირდება საზოგადოებას, რომელიც პირდაპირ პასუხობს საზოგადოებრივი მაუწყებლის მთავარ ფუნქციას - ისმოდეს საზოგადოების ხმა საზოგადოებრივ მაუწყებელზე“.

საზოგადოებრივმა მაუწყებელმა გადაცემა „რეალური სივრცის“ დახურვის შესახებ თანამშრომლებს 30 აპრილს, წერილობით შეატყობინა:

„როგორც თქვენთვის ცნობილია, საზოგადოებრივი მაუწყებლის მედიის თოქ-შოუს - „რეალური სივრცე“, ეწურება საპროექტო ვადა 1 მაისს. იმის გათვალისწინებით, რომ 2025 წლის 11 აპრილს შრომითი ურთიერთობა შეწყდა აღნიშნული თოქ-შოუს წამყვანთან და სახესთან, ხსენებული თოქ-შოუს საპროექტო ვადის გაგრძელება აღარ იგეგმება“.

ნინო ზაუტაშვილის გათავისუფლებასთან ერთად, არხის გენერალურმა დირექტორმა, თინათინ ბერძენიშვილმა „საჯარო სივრცეში გავრცელებული განცხადებებით მაუწყებლის სარედაქციო დამოუკიდებლობისა და მიუკერძოებლობის ეჭვქვეშ დაყენება და ამის შედეგად, დამსაქმებლისთვის რეპუტაციული ზიანის მიყენების“ გამო უსაყვედურა და 12 თვის განმავლობაში „ანალოგიური ან/და სხვა სახის დარღვევის შემთხვევაში“ შესაძლო გათავისუფლების შესახებ გააფრთხილა „რეალური სივრცის“ თანამშრომლები: თამარ მშვენიერაძე, იოსებ კაციტაძე და ტუხა კვინიკაძეც. 

11 აპრილს „პირველმა არხმა“ სამსახურიდან გაათავისუფლა საინფორმაციო გამოშვება „მოამბის“ წამყვანი, ვასილ ივანოვ-ჩიქოვანიც. 

ნინო ზაუტაშვილი, ვასილ ივანოვ-ჩიქოვანი და ტელევიზიის გენერალური დირექტორის მიერ გაფრთხილებული თანამშრომლები „პირველი არხის“ სარედაქციო პოლიტიკას ღიად აკრიტიკებენ და პოლიტიკურ გავლენებზე საუბრობენ. 

„რეალური სივრცე“ ტელევიზიიდან რადიოს ეთერში 2024 წლის შემოდგომიდან, ტელევიზიის ახალ შენობაში გადასვლის პროცესის საფუძვლით, გადავიდა. 

100-ზე მეტი ჟურნალისტი და მედიაგამოცემა პრესის თავისუფლების მსოფლიო დღესთან დაკავშირებით საერთაშორისო საზოგადოებასა და ორგანიზაციებს ერთობლივი წერილით მიმართავს და რეაგირებას ითხოვს:

„მედიის წარმომადგენლებს და პრესის თავისუფლების დამცველებს

ჩვენ, ჟურნალისტები, რედაქტორები, მედიის პროფესიონალები და პრესის თავისუფლების მხარდამჭერები საქართველოდან, ქვეყნიდან, რომელშიც განსაკუთრებული სისწრაფით უარესდება მედიაგარემო, მოგმართავთ მსოფლიო პრესის თავისუფლების დღეს და გთხოვთ სოლიდარობას და ქმედით რეაგირებას.

მსოფლიოს სხვადასხვა კუთხეში მედიაკომპანიები და ჟურნალისტები სულ უფრო მეტად ხვდებიან ზეწოლის ქვეშ: ფიზიკური თავდასხმები, რეპრესიული კანონმდებლობა, პოლიტიკურად მოტივირებული სისხლის სამართლებრივი დევნა. ეს ტაქტიკა, ავტორიტარული რეჟიმების ხელში, ყოველთვის გამოიყენებოდა მედიის გასაჩუმელად და კრიტიკული აზრის ჩასახშობად, თუმცა ის, რაც დღეს საქართველოში ხდება, უპრეცედენტო მასშტაბის, ფართო და სწრაფი შეტევაა დამოუკიდებელ მედიაზე.

მხოლოდ რამდენიმე თვეში, საქართველოს მმართველმა პარტიამ — ოლიგარქ ბიძინა ივანიშვილის ხელმძღვანელობით— არაერთი ისეთი კანონი და საკანონმდებლო ცვლილება მიიღო, რომლებიც საფრთხეს უქმნის დამოუკიდებელ მედიასა და სამოქალაქო საზოგადოებას. ნებისმიერ ჩვენგანს შეიძლება დაემუქროს  სისხლისსამართლებრივი პასუხისმგებლობა ამ ახალი კანონებით, რომლებიც “უცხოეთის აგენტებად” გვრაცხავს მხოლოდ იმიტომ, რომ ჩვენი ორგანიზაციები ფინანსურ მხარდაჭერას იღებენ პრესის თავისუფლების მხარდამჭერი საერთაშორსო ფონდებისგან, მათ შორის იმ ფონდებისგანაც, რომლებთანაც მსოფლიოში არაერთი მედია და მედიის დამცველი ორგანიზაცია თანამშრომლობს. ჟურნალისტებს უკვე ათასობით ლარის ჯარიმა დააკისრეს მიმდინარე საპროტესტო აქციების გაშუქების გამო. ზოგი ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევაში ცრუ ბრალდებებითაც კი დაადანაშაულეს. ჩვენი კოლეგები გახდნენ სასტიკი ძალადობის მსხვერპლნი— ზოგ მათგანს პირდაპირ ეთერში დაესხნენ თავს სპეცრაზმის წარმომადგენლები და ნიღბიანი, უცნობი პირები. რამდენიმე შემთხვევაში დაზიანებები იმდენად მძიმე იყო, რომ სასწრაფო ქირურგიული ჩარევა გახდა საჭირო — მათი გადარჩენას მხოლოდ შემთხვევითობას უნდა ვუმადლოდეთ. ამ მძიმე ფაქტების მიუხედავად, დღემდე არცერთი მოძალადე არ დაუკავებიათ.

ფიზიკურ თავდასხმებთან ერთად ყოველდღიურად ვაწყდებით მუქარას, სიძულვილის კამპანიებს, თავდასხმებს, შანტაჟის ზარებს, საჯარო ინფორმაციაზე წვდომის შეზღუდვას, მტრულ დამოკიდებულებას ოფიციალური პირებისგან და  სრულად ჩაკეტილ გარემოს, რომელიც მედიის თავისუფლად მუშაობას შეუძლებელს ხდის.

და ახლა, საქართველოს დამოუკიდებლობის შემდგომ ისტორიაში პირველად, ქალი ჟურნალისტი — პოლიტიკური ანგარიშსწორების მოტივით — ციხეშია. მზია ამაღლობელს, დამოუკიდებელი მედიის პიონერს საქართველოში და მედია პლატფორმის დამფუძნებელს, რომელმაც ბოლო 24 წლის განმავლობაში პროფესიული სტანდარტების ჩამოყალიბებაში უმნიშვნელოვანესი როლი ითამაშა, ოთხიდან შვიდ წლამდე პატიმრობა ემუქრება. ხელისუფლება მას რეგულარულად ასხამს ტალახს, ცრუობს მის წინააღმდეგ და „უცხოეთის ინტერესების გამტარებლად“ წარმოაჩენს. საქართველოს მმართველი პარტია მზია ამაღლობელს სამაგალითოდ სჯის იმ განზრახვით, რომ მისი დევნით შეაშინებს და გააჩუმებს ყველა კრიტიკულ და დამოუკიდებელ ჟურნალისტს.

მზია ამაღლობელი არა მხოლოდ სინდისის პატიმარია, ის არის ქალი ჟურნალისტი, რომელმაც დაკავების შემდეგ გაუმართლებელი, არაადამიანური და დამამცირებელი მოპყრობა გადაიტანა. უსამართლობაზე პროტესტის ნიშნად, მან 38 დღე იშიმშილა.

1 მაისს, საქართველოში ერთ-ერთი უდიდესი დამოუკიდებელი მაუწყებელი — „მთავარი არხი“ — დაიხურა, რეპრესიებისა და პოლიტიკური ნიშნით შევიწროების მსხვერპლი გახდნენს საზოგადოებრივი მაუწყებლის ჟურნალისტები. საზოგადოებრივ მაუწყებელში, რომელიც მმართველი პარტიის გავლენის ქვეშაა, იდევნებიან კრიტიკულად განწყობილი თანამშრომლები. ზოგიერთმა მათგანმა ოფიციალური გაფრთხილება მიიღო, სხვები გაათავისუფლეს დაკავებული პოზიციებიდან, დახურეს მაუწყებლის კრიტიკული და საზოგადოების პრობლემებზე ორიენტირებული გადაცემა “რეალური სივრცე”.

და მაინც, ჩვენ ვრჩებით ჩვენი საქმის ერთგულნი. მზარდი ავტორიტარიზმის ფონზე, ქართველი ჟურნალისტები, რედაქტორები და მედიის პროფესიონალები ვაგრძელებთ საქმიანობას, ვამბობთ სიმართლეს და ვიბრძვით პრესის თავისუფლებისთვის.

ყველამ ვიცით, როგორ ანადგურებს ავტორიტარიზმი ოდესღაც მრავალფეროვან და თავისუფალ მედიაგარემოს. ეს ბევრ ქვეყანაში უკვე მოხდა. არ გვინდა, საქართველო იყოს შემდეგი.

თუ ჯერ კიდევ არ არის გვიან — ახლაა დრო, როცა ხმა უნდა ამოვიღოთ. გთხოვთ, დაგვიდგეთ გვერდით. გამოიყენეთ ყველა პლატფორმა, რომ ჩვენი ხმა მთელ მსოფლიოს მიაწვდინოთ, მიაწვდინოთ პატარა ქვეყნის — საქართველოს — მოწოდება, ქვეყნისა, რომელიც ადრე სხვა ქვეყნიდან დევნილ ჟურნალისტებს სთავაზობდა თავშესაფარს, ახლა კი თავად საჭიროებს დაცვას.

დაგვიდექით გვერდით — ვიბრძოლოთ, სანამ გვიან არ არის, როგორც ეს თავად მზია ამაღლობელმა მოგვიწოდა ციხიდან“.

წერილზე ხელმომწერთა რაოდენობა განახლებადია. 

პრესის თავისუფლების მსოფლიო დღესთან დაკავშირებით „საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია“ აღნიშნავს, რომ დამოუკიდებელი მედიის წვლილსა და მისთვის მეტი შესაძლებლობის შექმნაზე საუბრის ნაცვლად, იმ კრიზისზე საუბარი უწევს, რომელშიც ქართული მედიასაშუალებები და მედიის უფლებადამცველები „ქართული ოცნების“ დამაზიანებელი პოლიტიკის შედეგად აღმოჩნდნენ:  

„2025 წლის 3 მაისს მზია ამაღლობელი, „ბათუმელებისა“ და „ნეტგაზეთის“ გამომცემელი, რომლის დამსახურება ქართული მედიის მშენებლობაში შეუფასებელია, შეთითხნილი ბრალდებითა და ფალსიფიცირებული მტკიცებულებებით ციხეში ხვდება. 

მაუწყებლობა შეწყვიტა „მთავარმა არხმა“, კრიტიკულმა ტელევიზიამ, რომელიც ბოლო ექვსი წლის განმავლობაში საზოგადოებას აჩვენებდა იმ რეალობას, რომლის საგულდაგულოდ დამალვასაც პროპაგანდისტული მედია ცდილობს. 

ახალ შენობაში, მაგრამ საზოგადოებისთვის მნიშვნელოვანი გადაცემების გარეშე ხვდება 3 მაისს საზოგადოებრივი მაუწყებელი, რომელიც დევნის და სამსახურიდან უშვებს განსხვავებული აზრის მქონე ჟურნალისტებს და ხურავს იმ გადაცემებს, რომლებშიც ხელისუფლებას აკრიტიკებენ.

მაუწყებელებს შინაარსობრივ საკითხებთან მიმართებით განსჯის საქართველოს კომუნიკაციების ეროვნული კომისია, რომელიც ამ ახალი მანდატით „ქართული ოცნების“ პარლამენტმა აღჭურვა. “ქართული ოცნების” მიერ  მაუწყებლობის შესახებ კანონში შეტანილი ცვლილებების შედეგად ისინი ვეღარ ისარგებლებენ ვერც დასავლური ფინანსებით და ვერც დასავლური ექსპერტიზით“.

ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია ხაზს უსვამს პროევროპული აქციების გაშუქებისას პოლიციელების, სპეცრაზმელებისა და სავარაუდოდ, ძალოვან სტრუქტურებთან აფილირებული ძალადობრივი დაჯგუფებების წევრების მიერ მედიის წარმომადგენლებზე განხორციელებულ ძალადობის შემთხვევებსაც:

„მიუხედავად იმისა, რომ ბევრმა დაზარალებულმა ჟურნალისტმა ჩვენება მისცა სპეციალურ საგამოძიებო სამსახურს, რომელმაც, მისივე თქმით, გამოძიება დაიწყო, შედეგი არცერთ საქმეზე არ დამდგარა. დამნაშავეები დაუსჯელად განაგრძობენ საქმიანობას. 

ჯარიმას ჯარიმაზე იღებენ ის ჟურნალისტები, „გზის ხელოვნურად გადაკეტვისთვის“, რომლებიც დაუღალავად აშუქებენ აქციებს. 

ჟურნალისტები სამართლებრივად იდევნებიან და ჯარიმდებიან უკვე ფეისბუქ სტატუსების გამოც. 

ცრუმოწმეების ჩვენების საფუძველზე, სამართალდამცავისადმი დაუმორჩილებლობისთვის სიტყვიერ გაფრთხილებას იღებენ ჟურნალისტები, რომელთაც პროფესიული მოვალეობის შესრულებისას სწორედაც რომ სამართალდამცავები დაესხნენ თავს და იმდენად სასტიკად სცემეს, რომ მათ სამედიცინო ჩარევა დასჭირდათ“. 

ქარტიის განცხადებით, „ქართული ოცნების“ მიერ შექმნილი დეზინფორმაციის გამავრცელებელი ინფრასტრუქტურა კრიტიკული ჟურნალისტებისთვის „მტრისა“ და „აგენტის“ იარლიყების მიწებებითაა დაკავებული და მათ მარგინალიზაციას ცდილობს. 

„საჯარო ინფორმაცია და საჯარო სივრცეები ჟურნალისტებისთვის დაკეტილია. თანამდებობის პირები ბარიერებს ამაგრებენ ჟურნალისტთა კრიტიკული კითხვებისგან თავის დასაცავად.  ონლაინ მედია ვერ აშუქებს პარლამენტის მუშაობას და ჟურნალისტებს ხშირად არ უშვებემ ადგილობრივი ხელისუფლების სხდომებზეც. მოსამართლეები თვითნებურად ართმევენ ჟურნალისტებს იმ სასამართლო პროცესების გაშუქების უფლებას, რომელთა  მიმართ საზოგადოებრივი ინტერესი მაღალია.

 საქართველოში არ უშვებენ იმ უცხოელ ჟურნალისტებს, რომლებიც ადამიანის უფლებების დარღვევის ფაქტებზე საუბრობენ. სამაგიეროდ, „ქართულ ოცნებას“ კარი ფართოდ აქვს ღია ყველა ჯურის პროპაგანდისტისთვის“. 

ორგანიზაცია აღნიშნავს „ქართული ოცნების“ პარლამენტის მიერ ერთიმეორის მიყოლებით მიღებულ მედიის შემზღუდავ რეპრესიულ კანონებსაც:

„უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ კანონს მოაყოლეს უცხოეთის აგენტების რეგისტრაციის აქტი. დასავლურ საგრანტო რესურსებზე სრული კონტროლის მოსაპოვებლად დაჩქარებული წესით შეიტანეს ცვლილებები კანონში გრანტების შესახებ.  

დაუსჯელობა, თვითნებობა, აგრესია, კონსტიტუციისა და კანონების სრული უპატივცემულობა ყველა დონეზე - აი, ეს არის ის, რასთან გამკლავებაც უწევთ ყოველდღიურად ჟურნალისტებს საქართველოში საზოგადოებამდე სიმართლის მისატანად“.  

„საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია“ პრესის თავისუფლების მსოფლიო დღეს „ქართულ ოცნებას“ დამოუკიდებელი მედიის მნიშვნელობაზე მიუთითებს და მოუწოდებს, შეცვალოს დამოკიდებულება მის მიმართ, მედიასათან ურთიერთობისას იხელმძღვანელოს საქართველოს კონსტიტუციითა და იმ საერთაშორისო შეთანხმებებით, რომელთა ხელმომწერი საქართველოცაა. 

ქარტიის განცხადებით, „ქართულმა ოცნებამ“ დაუყოვნებლივ უნდა გაათავისუფლოს მზია ამაღლობელი, გამოიძიოს ჟურნალისტთა წინააღმდეგ ჩადენილი ყველა დანაშაული და დასაჯოს დამნაშავეები, გაიწვიოს უსამართლოდ დაკისრებული ჯარიმები და მისცეს ჟურნალისტებს წვდომა საჯარო ინფორმაციასა და საჯარო სივრცეებზე, გააუქმოს ბოლო თვეებში მიღებული ყველა ის კანონი და ცვლილება კანონში, რომელმაც მედიის გარემო გააუარესა. 

„სოციალური სამართლიანობის ცენტრი“ პრესის თავისუფლების მსოფლიო დღესთან დაკავშირებით განცხადებას ავრცელებს და აღნიშნავს, რომ 3 მაისს საქართველოში მედია მზარდი ავტორიტარიზმის რეალობაში ხვდება: 

„ვითარება, რომელშიც მედიას უწევს ოპერირება, ხასიათდება სამოქალაქო სივრცის სისტემური შევიწროებით, მედიის საქმიანობის შემზღუდავი საკანონმდებლო გარემოს დამკვიდრებით და ჟურნალისტებისთვის მტრული და არაუსაფრთხო პირობების  ფორმირებით.

ამ უკიდურესად მძიმე პირობებში განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ხაზგასმით აღვნიშნოთ იმ ჟურნალისტების, რედაქტორების, ოპერატორებისა და მედიის სხვა წარმომადგენლების შეუპოვრობა, ვინც ყოველდღიურად დგანან დემოკრატიის სადარაჯოზე და ერთგულად ემსახურებიან საკუთარ პროფესიულ ვალდებულებას - საზოგადოებისთვის სანდო და კრიტიკული ინფორმაციის მიწოდებას, ხშირად პირადი უსაფრთხოების ფასად“.

SJC-ი პრესის თავისუფლების დამცველი საერთაშორისო ორგანიზაციის - „რეპორტიორები საზღვრებს გარეშეს“ (RSF) მიერ გამოქვეყნებულ 2025 წლის მონაცემებსაც [მედიის თავისუფლების ხარისხით საქართველოს მდგომარეობა 11 ადგილით გაუარესდა] ეხმიანება და აღნიშნავს, რომ ეს შეფასება იმ სისტემურ ძალადობას ასახავს, რომელიც ჟურნალისტებზე როგორც ფიზიკური, ისე სამართლებრივი და ინსტიტუციური მეთოდებით ხორციელდება.

ორგანიზაციას მოჰყავს „მედიის, ინფორმაციის და სოციალური კვლევების ცენტრის“ მონაცემებიც, რომლის მიხედვითაც 2024 წლის მაისიდან 2025 წლის მაისამდე პერიოდში საქართველოში მედიის წარმომადგენლების მიმართ 342 ინციდენტი დაფიქსირდა, მათ შორის 112 ფიზიკური ძალადობის შემთხვევა იყო.  „სოციალური სამართლიანობის ცენტრისთვის“ განსაკუთრებით შემაშფოთებელია ის ფაქტი, რომ ამ ძალადობის უმრავლესობა პროევროპულ პროტესტებსა და საპარლამენტო არჩევნებს უკავშირდება. 

„აღსანიშნავია, რომ პროტესტების დროს ჟურნალისტებზე ძალადობა თავად სამართალდამცავი ორგანოების წარმომადგენლების მხრიდან ხორციელდებოდა (მათ შორის: გურამ როგავა, ალექსანდრე ქეშელაშვილი, მარიამ გაფრინდაშვილი, დავით ბიჭიკაშვილი, ნანუკა ქაჯაია, გიორგი შეწირული, დავით ცაგარელი, მარიამ ნიკურაძე). სამწუხაროდ, ამ დრომდე არცერთ შემთხვევაში არ დაწყებულა სისხლისსამართლებრივი დევნა სამართალდამცავთა მხრიდან სამსახურებრივი უფლებამოსილების ძალადობით გადამეტებისათვის. ამავე დღეებში დაფიქსირდა ჟურნალისტების მიმართ ძალადობის უმძიმესი შემთხვევებიც, რომლებიც სავარაუდოდ მმართველი პოლიტიკური პარტიის მიერ მართული კერძო ძალადობრივი ჯგუფების მიერ იყო განხორციელებული (თავდასხმა მაკა ჩიხლაძეზე და მის ოპერატორზე, ასევე ჟურნალისტ მინდია გაბოძეზე). არც ერთი ამ საქმიდან დღემდე გამოძიებული არ არის“.

SJC-ის განცხადებით, მიმდინარე თვეებში უკანონო დაკავებების ტალღა 13 ჟურნალისტს შეეხო. მათ შორისაა, „ბათუმელებისა“ და „ნეტგაზეთის“ დამფუძნებელი და დირექტორი მზია ამაღლობელი, რომელიც სამ თვეზე მეტია უკანონო პატიმრობაში იმყოფება:

„მისი საქმე წარმოაჩენს სამართალდამცავი და სასამართლო ორგანოების კოორდინირებულ, უკანონო მოქმედებას ჟურნალისტის დასჯის მიზნით. მზია ამაღლობელი „ქართული ოცნების“ ავტორიტარიზმის პირობებში მედიის დევნისა და შევიწროების სიმბოლურ სახედ იქცა“.

ორგანიზაციის შეფასებით, საგანგაშოა მდგომარეობა საზოგადოებრივ მაუწყებელში, რომელიც „ქართული ოცნების“ პოლიტიკის და პროპაგანდის გამტარ ინსტრუმენტად იქცა:

„განსაკუთრებით ბოლო თვეებში მაუწყებლის მენეჯმენტის გადაწყვეტილებები მიუთითებს სარედაქციო დამოუკიდებლობის ხელყოფაზე და შიდა კრიტიკული აზრის დევნის პრაქტიკაზე. მიუხედავად იმისა, რომ მაუწყებლის შენობასთან უკვე თვეებია გრძელდება პროტესტი ჟურნალისტებისა და საზოგადოების მხრიდან, მენეჯმენტი კვლავ არ აძლევს ეთერში ხმას ამ ადამიანებს და არ გამოხატავს საზოგადოებრივ ინტერესს. გადაცემების ნაწილი ამ დრომდე შეჩერებულია, ხოლო ათეულობით ჟურნალისტს, რედაქტორსა და პროდიუსერს არ აქვს ინფორმაცია თავისი პროგრამებისა და სამსახურის მომავალზე.

2025 წლის 11 აპრილს საზოგადოებრივი მაუწყებლიდან დისციპლინური მოკვლევის საფუძველზე გაათავისუფლეს ღვაწლმოსილი ჟურნალისტები - ნინო ზაუტაშვილი და ვასილ ივანოვ-ჩიქოვანი. იმავე დღეს დისციპლინური სანქციები დაეკისრათ კიდევ 4 თანამშრომელს. დისციპლინური საფუძველი იყო მათი საჯარო განცხადებები, რომლებიც მაუწყებელმა მიიჩნია „სარედაქციო დამოუკიდებლობისა და მიუკერძოებლობის ეჭვქვეშ დაყენებად“. ეს სანქციები უკავშირდება კრიტიკულად განწყობილი თანამშრომლების შეშფოთებას მაუწყებლის სარედაქციო პოლიტიკის პოლიტიზაციასთან დაკავშირებით და ცხადყოფს განსხვავებული აზრის მქონე თანამშრომლების დევნის პრაქტიკას, რაც პირდაპირ ეწინააღმდეგება მაუწყებლის კანონით განსაზღვრულ საზოგადოებრივ მისიას“.

„სოციალური სამართლიანობის ცენტრი“ ეხმაურება „ქართული ოცნების“ მიერ მიღებულ მედიის შემზღუდავ საკანონმდებლო ცვლილებებსაც:

„სამოქალაქო და მედიაორგანიზაციების წინააღმდეგ მიღებული ავტორიტარული კანონები - მათ შორის, „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ კანონი, უცხოელი აგენტების რეგისტრაციის აქტი (FARA), გრანტების შესახებ კანონში განხორციელებული უმძიმესი ცვლილებები - ქმნის სამართლებრივ და ინსტიტუციურ სივრცეს, რომელიც მედიას არა მხოლოდ ზღუდავს, არამედ ეგზისტენციური საფრთხის წინაშე აყენებს.

მაუწყებლებისთვის განსაკუთრებით მძიმეა "მაუწყებლობის შესახებ" კანონში გატარებული ცვლილებები, რომლებიც მედიის საქმიანობაზე შინაარსობრივ კონტროლს აწესებს და თვითრეგულირების მექანიზმების ნაცვლად სახელმწიფო ზედამხედველობას აძლიერებს. განსაკუთრებით მძიმე და უსამართლოა ტელე და რადიომაუწყებლებისთვის უცხოური წყაროებიდან პირდაპირი ან არაპირდაპირი დაფინანსების ბლანკეტური აკრძალვა, რომელიც მნიშვნელოვნად ზღუდავს მათ ფინანსურ რესურსებზე წვდომას და აძლიერებს მათ დამოკიდებულებას უთანასწორო ბაზარზე.

კომერციული მედია ასევე მძიმე ფინანსური გამოწვევების წინაშე დგას. მათი დიდი ნაწილი შეზღუდული ფინანსური და ადამიანური რესურსებით ოპერირებს და უჭირს მიმდინარე პროცესების სათანადოდ გაშუქება. ზოგიერთმა კრიტიკულმა მედიამ, მათ შორის "მთავარმა არხმა", იძულებით შეაჩერა მაუწყებლობა. არსებობა შეწყვიტა რამდენიმე რეგიონულმა პლატფორმამაც - მაგალითად, "ლაივპრესმა", რომელმაც 12 წლის განმავლობაში აშუქებდა მოვლენებს სამეგრელო-ზემო სვანეთსა და აფხაზეთში“.

დოკუმენტში აღნიშნულია, რომ მედიის თავისუფლება დემოკრატიის ფუნდამენტურ საყრდენად გვევლინება, რადგან ის არა მხოლოდ ინფორმაციის გადაცემის საშუალებაა, არამედ ძალაუფლების სტრუქტურების ანგარიშვალდებულისა და კონტროლის მექანიზმიც. 

„დამოუკიდებელი მედია ის სივრცეა, სადაც მოქალაქეები კრიტიკულად მსჯელობენ საჯარო საკითხებზე და აფორმებენ საზოგადოებრივ აზრს, რაც წინაპირობაა ლეგიტიმური და ანგარიშვალდებული მმართველობისთვის“.

„სოციალური სამართლიანობის ცენტრი“ საქართველოში მოქმედი მედიაორგანიზაციებისა და ჟურნალისტების მიმართ სოლიდარობას გამოხატავს და მათ სრულ მხარდაჭერას უცხადებს. 

„საინფორმაციო ძალაუფლების კონცენტრაცია მმართველი პარტიის ხელში ყოველთვის ნიშნავს კრიტიკული დისკურსის ჩახშობას და პოლიტიკური თუ ეკონომიკური დომინაციის მოპოვებას. მედიის თავისუფლება იძლევა საშუალებას, რომ დომინანტური იდეოლოგიების პარალელურად არსებობდეს ალტერნატიული დისკურსები და ნარატივები, რომლებიც არსებული ძალაუფლების სისტემებს უწევენ წინააღმდეგობას და ახდენენ საზოგადოებრივი ინტერესებისა და გამოცდილებების არტიკულაციას. შესაბამისად, მედიის შეზღუდვა არა მხოლოდ უფლებების დარღვევაა, არამედ დემოკრატიის სტრუქტურის დესტაბილიზაცია, რაც ანგრევს საჯარო დისკუსიის შესაძლებლობას და ამარტივებს ავტორიტარიზმის დაკანონებას.

ეს განსაკუთრებით საგანგაშოა იმ კონტექსტში, როდესაც პროპაგანდა მმართველი პარტიის მიერ გამოყენებულია როგორც ძირითადი და მძლავრი პოლიტიკური იარაღი. ასეთ ვითარებაში თავისუფალი მედია რჩება ერთადერთ ინსტიტუციურ გარანტიად, რომელიც საზოგადოებას აძლევს წვდომას ძალაუფლებისგან დამოუკიდებელ ინფორმაციაზე და მონაწილეობის შესაძლებლობას დემოკრატიული პროცესების ფორმირებაში“, - აღნიშნულია SJC-ის განცხადებაში.

TI: „ძალადობრივი სისტემა დამოუკიდებელი მედიის წინააღმდეგ“

ქარტია: „3 მაისს მზია ამაღლობელი შეთითხნილი ბრალდებითა და ფალსიფიცირებული მტკიცებულებებით ციხეში ხვდება“

„საერთაშორისო გამჭვირვალობა-საქართველოს“ განცხადებით, პრესის თავისუფლების საერთაშორისო დღეს ქართული მედია ისეთი გამოწვევებით ხვდება, როგორებიცაა: არსებობის ეგზისტენციალური საფრთხე და გადარჩენისთვის ბრძოლა.

ორგანიზაცია აღნიშნავს, რომ კვლავაც გრძელდება 2024 წლის საგანგაშო ტენდენცია, რა დროსაც, მედიის წარმომადგენლების მიმართ სხვადასხვა ტიპის ძალადობისა და ჟურნალისტურ საქმიანობაში ხელშეშლის 200-მდე შემთხვევა დაფიქსირდა. მხოლოდ 2025 წლის პირველ 4 თვეში კი „საერთაშორისო გამჭვირვალობა - საქართველომ“ 85-ზე მეტი საჯაროდ დაფიქსირებული ასეთი შემთხვევა აღრიცხა. 

TI-ის განცხადებით, ჟურნალისტების მიმართ ძალადობისა და პროფესიულ საქმიანობაში ხელშეშლის გახშირებული შემთხვევების პარალელურად, განსაკუთრებით სახიფათო ტენდენციად ყალიბდება „ქართული ოცნების“ მხრიდან სამართალდამცველი და სასამართლო სისტემის ინსტრუმენტალიზება და მათი ჟურნალისტების წინააღმდეგ გამოყენება, რაც ძირითადად მათ უკანონო დაკავებებსა და დაჯარიმებაში ვლინდება.

„საერთაშორისო გამჭვირვალობა-საქართველომ“ მედიის წინააღმდეგ მართლმსაჯულების სისტემის „მანკიერი გამოყენების პრაქტიკა“ 3 ძირითად მიმართულებად დააჯგუფა: ჟურნალისტების უკანონო დაკავება; ადმინისტრაციული წესით დაჯარიმება ან/და სამართალდამრღვევად ცნობა; ჯარიმები „გზის გადაკეტვისთვის“. 

ორგანიზაცია ხაზს უსვამს, რომ „ეს ტენდენცია მსგავსია სხვა ავტორიტარული რეჟიმების მიერ მიღებული ზომებისა, როდესაც თავისუფალი მედიის წარმომადგენლები რეპრესიების ერთ-ერთ უმთავრეს მიზანს წარმოადგენენ. მათ შორის, აქტიურად გამოიყენება ქვეყანაში არსებულ საშუალო შემოსავლის დონესთან არაადექვატურად მაღალი ჯარიმები, რაც, ისეთ ქვეყნებში, როგორებიცაა ბელარუსი და რუსეთი ეფექტიან ინსტრუმენტებად იქნა გამოყენებული ჟურნალისტების საქმიანობის შეზღუდვისა და, ზოგადად, საპროტესტო ტალღის ჩასახშობად“.

„საერთაშორისო გამჭვირვალობა-საქართველოს“ განცხადებით, დამოუკიდებელი მედიის მიმართ გახშირებული ძალადობის შემთხვევებისა და გაძლიერებული ღია რეპრესიების ფონზე, კიდევ უფრო მკაფიოა ჟურნალისტების მიმართ ჩადენილი დანაშაულების გამოუძიებლობა და დამნაშავეთა დაუსჯელობა, რაც ამგვარ შემთხვევებს კიდევ უფრო ახალისებს:

„მთლიანობაში, ჟურნალისტების დევნის პრაქტიკა „ქართული ოცნების“ რეპრესიული პოლიტიკის გაგრძელებაა, რომლის მიზანიც ქვეყანაში თავისუფალი ველის სრულად მოსუფთავება და გაქრობაა. მიუხედავად ამისა, ქვეყნისთვის ამ გარდამტეხ მომენტში, ქართული დამოუკიდებელი მედია აქტიურად იბრძვის ძალადობრივი სისტემის რეპრესიული პოლიტიკის წინააღმდეგ და მწირი რესურსებით ოპერირობის პირობებშიც კი ყოველდღიურ რეჟიმში აგრძელებს საზოგადოების ჯეროვან ინფორმირებას და სამთავრობო პროპაგანდის საპირწონე, ალტერნატიული საინფორმაციო ველის შექმნას. რის ხელშეშლასაც „ქართული ოცნება“ სხვადასხვა რეპრესიული კანონებით ცდილობს“. 

3 მაისი პრესის თავისუფლების მსოფლიო დღეა. ამ დღესთან დაკავშირებით განცხადება გაავრცელა „საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიამაც“. 

ქარტია წერს, რომ „დაუსჯელობა, თვითნებობა, აგრესია, კონსტიტუციისა და კანონების სრული უპატივცემულობა ყველა დონეზე - აი, ეს არის ის, რასთან გამკლავებაც უწევთ ყოველდღიურად ჟურნალისტებს საქართველოში საზოგადოებამდე სიმართლის მისატანად“.

„მედიის, ინფორმაციის და სოციალური კვლევების ცენტრმა” საქართველოში 2024 წლის მაისიდან 2025 წლის მაისამდე პერიოდში ჟურნალისტების წინააღმდეგ მომხდარი 342 ინციდენტი აღრიცხა. 

• „ოქტომბრის საპარლამენტო არჩევნების დღეს – 67 ინციდენტი;
• 28 ნოემბრიდან პროევროპული პროტესტის პერიოდში  – 169 ინციდენტი;

ბოლო ერთ წელიწადში მედიის წარმომადგენლების მიმართ ფიზიკური ძალადობის 112 შემთხვევა დაფიქსირდა, აქედან:

• ოქტომბრის საპარლამენტო არჩევნების დღეს – 10 ინციდენტი;
• პროევროპული პროტესტის დღიდან- 85 ინციდენტი;
• ერთი წლის განმავლობაში ჟურნალისტებს გადაღება 77-ჯერ აუკრძალეს, აქედან:
• ოქტომბრის საპარლამენტო არჩევნების დღეს – 46 ინციდენტი;
• პროევროპული პროტესტის დღიდან – 22  ინციდენტი;
• ბოლო ერთ წელიწადში, სხვადასხვა საფუძვლით, უკანონოდ დააკავეს მედიის 13 წარმომადგენელი, აქედან მზია ამაღლობელი დღემდე პატიმრობაშია, აქედან:
• პროევროპული პროტესტის დროს – 11  დაკავება;
• პროევროპული პროტესტის გაშუქების პროცესში,  გზის გადაკეტვის საფუძვლით პროფესიული მოვალეობის შესრულებისას ჟურნალისტების დაჯარიმების  34 შემთხვევა აღირიცხა.  (ჯარიმების უმეტესობა გასაჩივრებულია, მცირე ნაწილს მოეხსნა ჯარიმა, უმრავლესობა წარმოების პროცესშია, ერთმა ჟურნალისტმა გადაიხადა ჯარიმა);

2024 წლის 28 ნოემბრიდან დღემდე, პროევროპული პროტესტის პერიოდში, სხვადასხვა ტიპის რეპრესიის სამიზნე გახდა – მედიის 193 წარმომადგენელი”, - წერს CMIS-ი 3 მაისთან დაკავდირებით. 

3 მაისი პრესის თავისუფლების მსოფლიო დღეა.

პრესის თავისუფლების დამცველი საერთაშორისო ორგანიზაციის -  „რეპორტიორები საზღვრებს გარეშეს“ (RSF) 2025 წლის ანგარიშით, საქართველოში მედიის თავისუფლების ხარისხი 50.53 ქულითაა შეფასებული და 180 ქვეყნიდან 114-ე ადგილს იკავებს. ამ რეიტინგში საქართველო, გასულ წელთან შედარებით, 11 ადგილით ჩამოქვეითდა. 2024 წელს ქვეყანა 103-ე ადგილს იკავებდა, მედიის თავისუფლების ხარისხი კი 53.05 ქულით იყო შეფასებული.

RSF-ის ანგარიშის მიხედვით, ოფიციალური პირების ჩარევა საქართველოში მედიის თავისუფლების გაუმჯობესებისკენ მიმართულ ძალისხმევას ძირს უთხრის.

„ჟურნალისტების წინააღმდეგ სიტყვიერი და ფიზიკური თავდასხმების მზარდი რაოდენობით დამოუკიდებელი და ოპოზიციური მედიისთვის გარემო კვლავ არახელსაყრელი რჩება. „უცხოური გავლენისა“ და „ოჯახური ღირებულებების“ შესახებ კანონების მიღება ჟურნალისტების მარგინალიზებას ახდენს, ცენზურის ქვეშ აქცევს მათ და ამცირებს სივრცეს სიტყვის თავისუფლებისთვის“.

„რეპორტიორები საზღვრებს გარეშე“ უთითებს, რომ მედია სივრცე მრავალფეროვანი და ამავდროულად, პოლიტიკურად ძლიერ პოლარიზებულია. მანიპულირება, სიძულვილის ენა და დეზინფორმაცია ფართოდაა გავრცელებული მედიაში, განსაკუთრებით ტელევიზიაში, რომელიც ინფორმაციის მთავარი წყაროა.

„მიუხედავად იმისა, რომ საქართველოს კანონმდებლობა პოლიტიკურ პარტიებს მედიასაშუალებების ფლობას უკრძალავს, დიდი ქსელები, როგორც წესი, იცავენ თავიანთი მფლობელების ინტერესებს, რომლებსაც ხშირად პოლიტიკურ ლიდერებთან მჭიდრო კავშირები აქვთ. იგივე ეხება სახელმწიფო საკუთრებაში არსებულ მედიას, რომელიც ხელისუფლების მხრიდან ძლიერი ჩარევის ობიექტია. ამავდროულად, ხელისუფლება ხშირად უარს ამბობს უპასუხოს მედიას, რომელიც მათ აკრიტიკებს და ზოგჯერ მიმართავს ცენზურას, რეიდებს, ცილისწამების კამპანიებსა და დაშინებას“.

RSF-ი აღნიშნავს, რომ „ქართულმა ოცნებამ“ ჯერაც არ შეასრულა ევროკავშირის რეკომენდაცია პრესის თავისუფლების შესახებ, რაც ევროკავშირის წევრობაზე მოლაპარაკებების დაწყებამდე აუცილებელი ნაბიჯია.

„მედიაში პლურალიზმისა და გამჭვირვალობის გამყარების წინარე რეფორმების საწინააღმდეგოდ, მთავრობამ მიიღო რეპრესიული „უცხოური გავლენის“ შესახებ კანონი, რომელიც რუსეთის „უცხოელი აგენტების“ კანონმდებლობის ასლია, რაც ძირს უთხრის მედიის თავისუფლებას. სასამართლოები ზოგჯერ ცდილობენ წყაროების კონფიდენციალურობის დარღვევას, მიუხედავად იმისა, რომ ეს გარანტირებულია გამოხატვის თავისუფლების შესახებ კანონით“.

საერთაშორისო ორგანიზაცია აფასებს ეკონომიკურ კონტექსტსაც და აღნიშნავს, რომ კერძო მედიასაშუალებების ისედაც რთული ეკონომიკური მდგომარეობა „უცხოური გავლენის“ შესახებ კანონით კიდევ უფრო დამძიმდა. დოკუმენტში ხაზგასმულია ისიც, რომ ხშირია ჟურნალისტების წინააღმდეგ სიტყვიერი და ფიზიკური შეურაცხყოფა, მათ შორის, მთავრობის მაღალი თანამდებობის პირების მხრიდან, განსაკუთრებით საარჩევნო კამპანიების დროს.

რაც შეეხა რეგიონს, პრესის თავისუფლების ხარისხი სომხეთში წინა წელთან შედარებით 7 პოზიციით გაუმჯობესდა და ის 180 ქვეყნიდან 34-ე ადგილს იკავებს. მედიის თავისუფლების მდგომარეობა 9 პოზიციით - რუსეთში, ხოლო აზერბაიჯანში 3 პოზიციით გაუარესდა და რეიტინგში ეს ქვეყნები 171-ე და 167-ე ადგილებს იკავებენ. რაც შეეხება თურქეთს, ის  რეიტინგში 1 პოზიციით დაქვეითდა და 159-ე ადგილზეა.

RSF-ი პრესის თავისუფლების ინდექსს 5 ინდიკატორის მიხედვით [პოლიტიკური კონტექსტი, სამართლებრივი ჩარჩო, ეკონომიკური და სოციალური კონტექსტი და უსაფრთხოება] აფასებს.