ქართველი ფოტორეპორტიორი ზურაბ ქურციკიძე გარდაიცვალა.

ახალი ამბების ფოტორეპორტიორმა საქართველოს უახლესი ისტორიის თითქმის ყველა მნიშვნელოვანი მოვლენა გააშუქა. იყო საქართველოს პირველი არხისა და ევროპული პრესის სააგენტოს (EPA) ფოტოკორესპონდენტი.

მოვლენები, რომელიც ზურაბ ქურციკიძემ გააშუქა

ზურაბ ქურციკიძეს გაშუქებული აქვს 2008 წლის ომი. 2014 წელს იღებდა ევრომაიდნის გამოსვლებს კიევში, აშუქებდა რუსეთ-უკრაინის ომსაც 2022 წელს.

დამოუკიდებელი საქართველოს ისტორიაში გადაღებული აქვს არაერთი პროტესტი და აქცია, მათ შორის, 2011 წლის 26 მაისის დარბევა, გავრილოვის ღამე, 2023 წლის მარტის აქციები და სხვა.

უკანონო დაკავება

ქურციკიძე ერთ-ერთია იმ ფოტოგრაფებიდან, რომლებიც 2011 წლის 7 ივლისს "ჯაშუშობის" ბრალდებით დააკავეს, რასაც პროტესტი მოყვა. საბოლოოდ მმართველი ძალა იძულებული გახდა, ჟურნალისტები გაეთავისუფლებია.

• ხელისუფლება შეცვლის შემდეგ, პროკურატურამ ამ საქმეზე ხელახალი გამოძიება დაიწყო.
• სასამართლომ ზურაბ ქურციკიძე და კიდევ სამი ფოტოგრაფი სრულად გაამართლა. ცოტა ხნის წინ კი, სასამართლომ პროკურატურას მათ სასარგებლოდ ფინანსური კომპენსაციის გადახდა დააკისრა.

2008 წელს გადაღებული ზურაბ ქურციკიძის ფოტოები

© EPA/ZURAB KURTSIKIDZE

© EPA/ZURAB KURTSIKIDZE

© EPA/ZURAB KURTSIKIDZE

© EPA/ZURAB KURTSIKIDZE

თბილისის საქალაქო სასამართლომ ტელეკომპანია "რუსთავი 2-ს" ჟურნალისტ დიანა ჯოჯუასთვის ხელფასისა და შესაბამისი კომპენსაციის ანაზღაურება დააკისრა. ჯოჯუა ტელეკომპანიას კუთვნილი ხელფასის ანაზღაურებას ედავებოდა.

ტელეკომპანია "რუსთავი 2-ის" გენერალური დირექტორი პაატა სალია გვეუბნება, რომ კომპანია “დიდი ალბათობით” გადაწყვეტილებას შემდეგ ინსტანციაში გაასაჩვრებს.

ცვლილებები რუსთავი 2-ზე

"რუსთავი 2-ში" ცვლილებები მას შემდეგ დაიწყო, რაც 2019 წლის 18 ივნისს სტრასბურგის სასამართლოს გადაწყვეტილება გახდა ცნობილი, რომლის მიხედვითაც ტელეკომპანიასთან დაკავშირებით წარმართულ სასამართლო პროცესში არც ერთი სადავო უფლების დარღვევა არ დადგინდა.

შესაბამისად, იმავე დღეს აღსრულდა უზენაესი სასამართლოს გადაწყვეტილება, არხის მფლობელადაც ქიბარ ხალვაში დარეგისტრირდა და თანამდებობიდან გადააყენა გენერალური დირექტორი ნიკა გვარამია. მისი ადგილი პაატა სალიამ დაიკავა.

• 9 აგვისტოს არხის 9% -ის უკვე ყოფილი მფლობელის, ნინო ნიჟარაძის საჩივრის გამო დაწყებული გამოძიების საფუძველზე პროკურატურამ ნიკა გვარამიას უფლებამოსილების ბოროტად გამოყენებაში დასდო ბრალი და აღკვეთი ღონისძიების სახით გირაო შეუფარდა.
• 14 აგვისტოს ქიბარ ხალვაშმა ტელეკომპანიის გაყიდვის სურვილი გამოთქვა და პოტენციურ მყიდველებს ერთი კვირის ვადა მისცა, თუმცა, რადგანაც მსურველი არ გამოჩნდა, 19 აგვისტოს განაცხადა, რომ ტელეკომპანიას არ ყიდის, არ გააკოტრებს და "რუსთავი 2 "იქნება "პოლიტიკურად დამოუკიდებელი".
• 20 აგვისტოს ტელეკომპანია "რუსთავი 2“-ის გენერალურმა დირექტორმა პაატა სალიამ სამსახურიდან გაათავისუფლა საინფორმაციო სამსახურის უფროსი ნოდარ მელაძე და პოლიტიკური ტოქშოუების "არჩევანისა" და "კვირის აქცენტების", წამყვანები გიორგი გაბუნია და ეკა კვესიტაძე.
• ტელეკომპანია პირდაპირ ეთერში დატოვეს საინფორმაციო გადაცემის წამყვანებმა დიანა ჯოჯუამ და მიხეილ სესიაშვილმა. წასვლის შესახებ განაცხადა პაატა იაკობაშვილმაც.
• 21 აგვისტოს არხი "კურიერის" გუნდმა დატოვა.

სასამართლოს გადაწყვეტილებები

რუსთავი 2-დან გათავისუფლება არაერთმა ჟურნალისტმა გაასაჩივრა სასამართლოში.

• 2022 წელს თბილისის საქალაქო სასამართლომ, "რუსთავი 2-ის" საინფორმაციო სამსახურის უფროსის თანამდებობიდან ნოდარ მელაძის გათავისუფლება უკანონოდ ცნო, ბრძანება გააუქმა და ტელეკომპანიას კომპენსაციის სახით 80 000 ლარის გადახდა დააკისრა.
• სასამართლომ უკანონოდ ცნო სამსახურიდან ნანუკა ჟორჟოლიანის გათავისუფლებაც.

ეკა კვესიტაძის შესახებ გადაწყვეტილება თბილისის საქალაქო სასამართლომ 2022 წლის 10 ივნისს გამოაცხადა - გათავისუფლება კანონიერად მიიჩნია და რუსთავი 2-ს მხოლოდ ნამუშევარი პერიოდის სახელფასო ანაზღაურების გადახდა დააკისრა.

• 17 მაისს სააპელაციო სასამართლომ ძალაში დატოვა თბილისის საქალაქო სასამართლოს გადაწყვეტილება და მთავარ არხში მუშაობის დაწყების გამო, ეკა კვესიტაძეს რუსთავი2-სთვის 25 000 ლარის გადახდა დააკისრა.

პარლამენტში ინიცირებულია მაუწყებლობის შესახებ კანონში ცვლილებების პროექტი. ერთ-ერთი ცვლილებით, სამეურვეო საბჭოს ორი ახალი წევრი კომუნიკაციის კომისიიის კვოტით ემატება.

მედიაკოალიციის შეფასებით, ეს ცვლილებები ეწინააღმდეგება ევროინტეგრაციის პროცესის მიზნებს.

ვინ არიან ინიციატორები?

კანონპროექტის ინიციატორები არიან პარლამენტის წევრები ქართული ოცნებიდან, რატი იონათამიშვილი, დავით მათიკაშვილი, ირაკლი შატაკიშვილი, დავით სონღულაშვილი, ანტონ ობოლაშვილი და ალუდა ღუდუშაური.

რა ცვლილებები უნდა შევიდეს კანონში

• სამეურვეო საბჭოს წევრთა რაოდენობა იზრდება 9-დან 11-მდე;
• კომუნიკაციების კომისიას უფლებამოსილება ენიჭება, დამატებითი ორი კანდიდატი წარუდგინოს პარლამენტს;
• უქმდება სამეურვეო საბჭოს წევრად ერთ ვადაზე მეტი ხნით არჩევის აკრძალვა; სამეურვეო საბჭოს თავმჯდომარისა და მოადგილის უფლებამოსილების ვადები იზრდება სამი წლიდან ექვს წლამდე;
• საზოგადოებრივი მაუწყებლის თანამშრომელს უფლება ეძლევა იმავდროულად ეკავოს თანამდებობა/ასრულებდეს ანაზღაურებად სამუშაოს საზოგადოებრივი მაუწყებლის აჭარის ტელევიზიაში, რადიოსა და სხვ.

იცვლება გენერალური დირექტორობის კანდიდატის საკვალიფიკაციო მოთხოვნები:

• გენერალური დირექტორობის კანდიდატი უნდა იყოს საქართველოს მოქალაქე,
• რომელსაც აქვს უმაღლესი განათლება და მუშაობის არანაკლებ 10 წლის გამოცდილება,
• მათ შორის, ხელმძღვანელ თანამდებობაზე მუშაობის არანაკლებ 5 წლის გამოცდილება,
• მაუწყებელში ან/და ჟურნალისტიკის, ადამიანის უფლებათა დაცვის ან/და სამეცნიერო-პედაგოგიურ სფეროში მუშაობის არანაკლებ 5 წლის გამოცდილება.

კანონპროექტის მიხედვით, საზოგადოებრივ მაუწყებელს ეკისრება ვალდებულება, სახელმწიფო ბიუჯეტიდან მიღებული ასიგნებები საზოგადოებრივი მაუწყებლის ბიუჯეტის არანაკლებ 10%-ის ოდენობით მიმართოს ქართული მხატვრული ტელეფილმების, ქართული დოკუმენტური ტელეფილმებისა და ქართული ტელესერიალების დაფინანსების მიზნით (მათ შორის, თანადაფინანსების მიზნით) სათანადო მატერიალურ-ტექნიკური ბაზის განვითარებისა და საქართველოს ეროვნული კინემატოგრაფიის პოპულარიზაციისათვის.

იცვლება საზოგადოებრივი მაუწყებლის აჭარის ტელევიზიისა და რადიოს დაფინანსების ოდენობა.

• დღეს მოქმედი კანონის თანახმად, საზოგადოებრივი მაუწყებლის აჭარის ტელევიზია და რადიო ფინანსდება საზოგადოებრივი მაუწყებლის ბიუჯეტიდან, ამ ბიუჯეტის არანაკლებ 15%-ით;
• კანონპროექტით, 2026 წლის 1 იანვრამდე დაფინანსდება საზოგადოებრივი მაუწყებლის ბიუჯეტის 16%-ით, ხოლო 2026 წლის 1 იანვრიდან − საზოგადოებრივი მაუწყებლის ბიუჯეტის 17%-ით.

განმარტებით ბარათში ნათქვამია, რომ კანონპროექტის მიღება არ გამოიწვევს საქართველოს სახელმწიფო ბიუჯეტიდან დამატებითი ხარჯების გამოყოფას.

შეფასებები

მედიის ადვოკატირების კოალიციის შეფასებით:

• ცვლილებების პროექტი ეწინააღმდეგება ევროინტეგრაციის პროცესის მიზნებს;
• არ პასუხობს საზოგადოებრივი მაუწყებლის წინაშე დღეს არსებულ გამოწვევებს;
• აგრძელებს ხელისუფლების მიერ საზოგადოებრივი მაუწყებლის მიტაცების პროცესს;
• უზრუნველყოფს “ქართულ ოცნებასთან” აფილირებული საბჭოს თავმჯდომარის, ვასილ მაღლაფერიძის უფლებამოსილების კიდევ უფრო გაზრდასა და გავლენის გახანგრძლივებას.

“საზოგადოებრივი მაუწყებლების დამოუკიდებლობა გადამწყვეტია ქვეყანაში მიმდინარე პროცესების მიუკერძოებელი გაშუქებისა და საზოგადოების დემოკრატიული ფუნქციონირების უზრუნველსაყოფად” - ვკითხულობთ განცხადებაში.

კოალიცია მოუწოდებს მმართველ პარტიას:

• შეწყვიტოს საზოგადოებრივი მაუწყებლის მიტაცების პროცესი და გაიწვიოს მაუწყებლის დამოუკიდებლობისთვის ზიანის მომტანი კანონპროექტი.
• ევროპის საბჭოს ექსპერტების რეკომენდაციების და მედიის ადვოკატირების კოალიციის მიერ მომზადებული ალტერნატიული კანონპროექტის გათვალისწინებით, დაუყოვნებლივ გადადგას რეალური ნაბიჯები მაუწყებლობის შესახებ კანონის ევროპულ კანონმდებლობასთან შესაბამისობის მისაღწევად.

რას ფიქრობს მაღლაფერიძე


23 მაისს დარგობრივი ეკონომიკისა და ეკონომიკური პოლიტიკის სხდომაზე, სადაც მაღლაფერიძე საზოგადოებრივი მაუწყებლის 2022 წლის ანგარიშს წარადგენდა, ოპოზიციონერმა დეპუტატმა, ხატია დეკანოიძემ კანონპროექტის შესახებ ჰკითხა, თუ რატომ გახდა სამეურვეო საბჭოს წევრთა რაოდენობის გაზრდა საჭირო.

რაზეც მაღლაფერიძემ უპასუხა, რომ ის ასეთ საკითხებს არ წყვეტდა - "რომ გითხრათ, ამის შემდეგ სამოთხე დამყარდება, ვერ გეტყვით” - თქვა სამეურვეო საბჭოს თავმდჯომარემ.

რამდენია და როგორ ნაწილდება საზმაუს 2023 წლის ბიუჯეტი?

საქართველოს პარლამენტის პრესსამსახურის ყოფილი უფროსი, მიშა ფეიქრიშვილი ტელეკომპანია იმედის საინფორმაციო სამსახურს უხელმძღვანელებს. მან პარლამენტში თანამდებობა დატოვა და ახალ სამსახურში მუშაობას დღეიდან, 22 მაისიდან იწყებს.

რას ამბობს ფეიქრიშვილი

როგორც მიშა ფეიქრიშვილმა მედიაჩექერს უთხრა, შეთავაზება ცოტა ხნის წინ მიიღო.

• “სიმართლე გითხრათ არ მიფიქრია, თვეების წინ ამ პროფესიაში დაბრუნებაზე, თუმცა რატომღაც ახლა გადავწყვიტე, რომ რატომაც არა, დავუბრუნდი ჩემს პროფესიას, მითუმეტეს იმ სამსახურს და იმ ტელევიზიას, სადაც წლების განმავლობაში ვმუშაობდი, სადაც აბსოლიტურად ნაცნობი გარემოა ჩემთვის”.

ფეიქრიშვილი ამბობს, რომ იმედი "ნომერ პირველი ტელევიზიაა" და მისი მთავარი გეგმაა, რეიტინგი შენარჩუნდეს და გაუმჯობესდეს:

“არხს აქვს თავისი გაცხადებული პოლიტიკა. შესაბამისად, ამ გაცხადებული სარედაქციო პოლიტიკით არხი დებს იმ რეიტინგს, რაც ყველას მოეხსენება. შესაბამისად გაზომვადია, აბსოლუტურად გამჭვირვალეა. ყველასთვის ხელმისაწვდომია, თუ რამხელა ნდობით სარგებლობს ეს ტელევიზია”.

ფეიქრიშვილის კარიერა

ის სხვადასხვა დროს რადიო იმედში, ტელევიზია იმედში, GDS-სა და საზოგადოებრივ მაუწყებელზე მუშაობდა.

• იყო პარლამენტის თავმჯდომარის მრჩეველი, შემდეგ კი პარლამენტის საზოგადოებასთან ურთიერთობის დეპარტამენტის უფროსი.
• მუშაობდა საგანგებო სიტუაციების მართვის სამსახურის პრესსამსახურშიც.

პარლამენტის პრესსამსახურის უფროსის თანამდებობას იკავებდა ტელეწამყვანი მაგდა ანიკაშვილიც, სანამ ტელევიზია იმედში გადავიდოდა.

სააპელაციო სასამართლომ ძალაში დატოვა თბილისის საქალაქო სასამართლოს გადაწყვეტილება და მთავარ არხში მუშაობის დაწყების გამო, ეკა კვესიტაძეს რუსთავი2-სთვის 25 000 ლარის გადახდა დააკისრა.

ჟურნალისტის უფლებადამცველი ორგანიზაცია საია აცხადებს, რომ გადაწყვეტილებას უზენაეს სასამართლოში გაასაჩივრებენ.

რა ხდება

• რუსთავი 2-ის წინააღმდეგ სარჩელი თბილისის საქალაქო სასამართლოში თავად ეკა კვესიტაძემ შეიტანა.
• ჟურნალისტი ითხოვდა, დისკრიმინაციული მოტივების გამო, მიღებული გათავისუფლების ბრძანების ბათილად ცნობას, სამსახურში აღდგენას, იძულებითი განაცდურის ანაზღაურებასა და ნამუშევარი პერიოდის სახელფასო ანაზღაურებას.
• საქალაქომ ამ საქმეზე გადაწყვეტილება 2022 წლის 10 ივნისს გამოაცხადა - კვესიტაძის გათავისუფლება კანონიერად მიიჩნია და რუსთავი 2-ს მხოლოდ ნამუშევარი პერიოდის სახელფასო ანაზღაურების გადახდა დააკისრა.
• შრომითი ხელშეკრულების პირობების დარღვევის გამო, რაც მთავარ არხში გადასვლას გულისხმობდა, თავად კვესიტაძეს 25 000 ლარის გადახდა დააკისრა.

როგორ აფასებენ სააპელაციოს გადაწყვეტილებას

• ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციაში აცხადებენ, რომ სააპელაციომ გააგრძელა მანკიერი პრაქტიკა, რომელიც არღვევს შრომით კანონმდებლობას.
• “ამ ერთი გადაწყვეტილებით მხოლოდ კვესიტაძის უფლებები არ დაურღვევიათ. დაარღვიეს ყველა იმ დასაქმებულების უფლება, ვისაც აქვს მსგავსი დავა ან სამომავლოდ ექნება”.

“ეს არ არის მხოლოდ ჩემი საქმე, ეს არის საქმე, რომელიც ნებისმიერ ადამიანზე შეიძლება გავრცელდეს. პოლიტიკური დევნით იწყება უფრო მსხვილი პოლიტიკური ფიგურებით, ან ჟურნალისტით და შემდეგ უკვე მოდიან ჩვეულებრივი ადამიანები”, - თქვა კვესიტაძემ.

კონტექსტი

• ეკა კვესიტაძე რუსთავის 2-დან 2019 წელს გათავისუფლდა, მას შემდეგ, რაც 2019 წლის 18 ივლისს სტრასბურგის სასამართლომ ძალაში დატოვა საქართველოს უზენაესი სასამართლოს გადაწყვეტილება, არხის მფლობელად ქიბარ ხალვაშის ცნობის შესახებ.
• მფლობელის შეცვლის შემდეგ, გენერალური დირექტორის, ნიკა გვარამიას ადგილი პაატა სალიამ დაიკავა. სწორედ მან მიიღო ეკა კვესიტაძის გათავისუფლების გადაწყვეტილება, 2019 წლის აგვისტოში, ნოდარ მელაძესთან, ნანუკა ჟორჟოლიანთან და გიორგი ლაფერაშვილთან ერთად. მიზეზად კი, ინტერესთა კონფლიქტი დაასახელა.
• იმავე პერიდში ტელევიზია, პროტესტის ნიშნად, თანამშრომლების დიდმა ნაწილმა დატოვა.

მედიაომბუდსმენი ჟურნალისტ თამარ გეგიძისთვის სავარაუდო მსხვერპლის სტატუსის მინიჭების მოთხოვნით სპეციალურ საგამოძიებო სამსახურს განცხადებით მიმართავს.

რა მოხდა

2 მარტს პარლამენტის შიდა ტერიტორიიდან, ძალის გამოყენებით გააძევეს On.ge-ს რედაქტორი, ტელეკომპანია "ფორმულას" ფოტორეპორტიორი და “ნეტგაზეთის” ჟურნალისტი.

• სამივე მათგანი პარლამენტის შენობიდან, დღის განმავლობაში აშუქებდა საპროტესტო აქციებსა და პროცესებს, რომელიც საგარეო და თავდაცვის კომიტეტებში, რუსული კანონის მოსმენის პარალელურად მიმდინარეობდა.
• ჟურნალისტებმა სპეციალურ საგამოძიებო სამსახურს მოწმის სახით მისცეს ჩვენებები, თუმცა სავარაუდო მსხვერპლის სტატუსი მინიჭებული არ აქვთ.

16 მაისს მედიაომბუდსმენმა პროკურატურას განმეორებით გაუგზავნა მოთხოვნა საქმეზე სისხლის სამართლის 154-ე, ჟურნალისტისათვის პროფესიულ საქმიანობაში უკანონოდ ხელის შეშლის მუხლით კვალიფიკაციის დაზუსტების შესახებ.

• ორგანიზაცია ასევე ითხოვს ინფორმაციას საქართველოს პარლამენტში გატარებული ზომებისა და რეაგირების შესახებ.
• გამოძევების შემდეგ ჟურნალისტებმა ოფიციალური წერილით პარლამენტის თავმჯდომარესაც მიმართეს.

დეტალები

• 2023 წლის 2-9 მარტის აქციებისას მედიის 21 წარმომადგენელი დაზარალდა. სპეციალურმა საგამოძიებო სამსახურმა, სავარაუდო მსხვერპლის სტატუსი მიენიჭა 8 მათგანს.
• მედიის წარმომადგენლებს, პროფესიული მოვალეობის შესრულებასა და კონსტიტუციით გარანტირებული გამოხატვის თავისუფლებით სარგებლობის პროცესში, მიზანმიმართულად ეშლებოდათ ხელი.

ადმინისტრაციული საჩივარი

მედიაომბუდსმენმა შინაგან საქმეთა სამინისტროდან გამოითხოვა ინფორმაცია აქციების დაშლის სამართლებრივი საფუძვლების და პასუხისმგებელი პირების შესახებ, ასევე გამოყენებული ადამიანური და ტექნიკური რესურსების თაობაზე.

• განცხადებების უპასუხოდ დატოვების შემდეგ, მედიაომბუდსმენმა შინაგან საქმეთა მინისტრს, ვახტანგ გომელაურს ადმინისტრაციული საჩივრით მიმართა.

პარლამენტმა ტელეკომპანია ფორმულას გადამღებ ჯგუფს, ჟურნალისტ გიორგი კიკაბიძესა და ოპერატორ თედო ქვაჩახიას აკრედიტაცია 1 თვით შეუჩერა.

რა მოხდა

ფორმულას ინფორმაციით, 11 მაისს მათ ჟურნალისტსა და ოპერატორს აკრედიტაცია ქართული ოცნების დეპუტატ ირაკლი ზარქუასთვის რუსეთთან ფრენების აღდგენაზე დასმული კითხვებისთვის შეუჩერდა.

• ვიდეოში, რომელიც ტელეკომპანიამ თავად გაავრცელა, ზარქუა ჟურნალისტს ეუბნება, რომ ნუ მიყვება და კითხვებს ნუ უსვამს. რამდენჯერმე იმეორებს ფრაზას - “ბოლო გაფრთხილებაა”.

როგორც ჟურნალისტი გიორგი კიკაბიძე წერს, გადაწყვეტილების შესახებ ინფორმაცია დაუმალეს და მხოლოდ მაშინ გაიგეს, როდესაც ოპერატორი პარლამენტში გადაღებაზე მივიდა.

• ფორმულაში აცხადებენ, რომ ამის შემდეგ პარლამენტმა მათ გადაწყვეტილების შესახებ წერილობით აცნობა.

რატომ არის ეს თემა მნიშვნელოვანი

2023 წლის წლის 6 თებერვალს, პარლამენტის თავმჯდომარემ, შალვა პაპუაშვილმა, გამოსცა ბრძანება, რომლითაც ჟურნალისტებს საკანონმდებლო ორგანოში ქცევისა და მოქმედების წესები ისე განუსაზღვრა, რომ ცენზურის საფრთხეები გაჩნდა.

• ბრძანების მიხედვით, დეპუტატის ერთი უარიც კი საკმარისი უნდა იყოს ჟურნალისტისთვის, დაუყოვნებლივ შეწყვიტოს ინტერვიუს ჩაწერა, წინააღმდეგ შემთხვევაში დასანქცირდება და პარლამენტში მუშაობის უფლება შეუწყდება თავდაპირველად ერთი თვით, განმეორებით შემთხვევაში - ექვსით.
• პრაქტიკამ გვაჩვენა, რომ ეს ცვლილება, საპარლამენტო უმრავლესობის, "ქართული ოცნების" დეპუტატებისთვის იქცა ბერკეტად, არ უპასუხონ უშუალოდ მათ საქმიანობასთან, ან ზოგადად, ხელისუფლებისთვის არასახარბიელო საკითხებთან დაკავშირებით დასმულ შეკითხვებს.

ეს არ არის პირველი შემთხვევა

პარლამენტმა აქამდე აკრედიტაცია შეუჩერა მედიის 7 წარმომადგენელს, მათ შორის არიან, "ტვ პირველის", "მთავარი არხისა" და "ფორმულას" ჟურნალისტები და ოპერატორები, ასევე პუბლიკას რედაქტორი.

• მედიის ადვოკატირების კოალიციის განცხადებით, საქართველოს პარლამენტი, ნაცვლად საჯაროობისა და ქვეყანაში პლურალიზმის უზრუნველყოფისა, ახორციელებს მედიის წინააღმდეგ სისტემურ სადამსჯელო ღონისძიებებს.

“ჟურნალისტების მუშაობა სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია დემოკრატიის ფუნქციონირებისთვის და მიუღებელია მათი შეზღუდვა საჯარო ინტერესის საკითხებზე გაშუქებისას. მედიის როლი დემოკრატიაში არის სიმართლის გამოვლენა, მნიშვნელოვანი მოვლენების გაშუქება და ხელისუფლებაში მყოფთა საქმიანობის მონიტორინგი”, - ვკითხულობთ კოალიციის განცხადებაში.

მედია პარლამენტის წინააღმდეგ სასამართლოში - აკრედიტაციის წესის შესახებ

რატომ არის პრობლემური პარლამენტში მედიის აკრედიტაციის ახალი წესები?

პრეზიდენტის ადმინისტრაციამ საზოგადოებრივ მაუწყებელს მიუთითა კანონით ნაკისრ ვალდებულებებზე, რომ "მაუწყებელმა სათანადო მნიშვნელობა არ მიანიჭა ევროპის დღისადმი მიძღვნილი ღონისძიების გაშუქებას".

• ადმინისტრაციის პრეტენზიით, არხმა არ გაითვალისწინა მათი თხოვნა, პირდაპირ ეთერში გადაეცა ღონისძიების გახსნის პირველი წუთები.
• პასუხად, პირველი არხი აცხადებს, რომ პრეზიდენტის ადმინისტრაციამ, ღონისძიების დაწყებამდე მხოლოდ ერთი საათით ადრე მიმართა მაუწყებლის პროდიუსერს. პირდაპირი ტრანსლირება კი სათანადო მომზადებას მოითხოვს.

დეტალები:

პრეზიდენტის ადმინისტრაციის განცხადებით,

• არხმა, ღონისძიება გააშუქა "მოამბის" ერთ-ერთ ბოლო რეპორტაჟად, პარაპლანით ფრენასთან დაკავშირებული რეგულაციების შესახებ მომზადებული სიუჟეტის შემდეგ, საინფორმაციო გამოშვების 27-ე წუთზე.
• "მაუწყებლის ვალდებულებაა, საგარეო პოლიტიკის ძირითადი მიმართულებების, მათ შორის, ევროკავშირში ინტეგრაციის პოპულარიზაცია", — მიმართავს პრეზიდენტის ადმინისტრაცია მაუწყებლის გენერალურ დირექტორსა და სამეთვალყურეო საბჭოს.

საზოგადოებრივი მაუწყებლის განცხადებით,

• პირდაპირი ტრანსლირება სათანადო მომზადებას მოითხოვს და ამის მოკლე დროში ორგანიზება “სერიოზული სირთულეა”;
• შესაბამისი თხოვნით, ადმინისტრაციიდან პროდიუსერს ღონისძიების დაწყებამდე ერთი საათით ადრე, ტელეფონით მიმართეს;
• "თუმცა, არც მაშინ მოგვაწოდეს ზუსტი ინფორმაცია ქრონომეტრაჟის, კონკრეტული ეპიზოდის (ევროპული საბჭოს პრეზიდენტის მიმართვა) დროის შესახებ", — რაც, მათი თქმით, პროგრამის დაგეგმვისა და ტექნიკური მომზადების პროცესისთვის აუცილებელი პირობებია.
• "პრეზიდენტის მიმართვა პირდაპირ ეთერში ვერ გავიდა, თუმცა, სრულად გავაშუქეთ საინფორმაციო გამოშვებაში", — წერენ განცხადებაში და შესაბამის ბმულებს მიუთითებენ.

მართლაც მხოლოდ ერთი საათით ადრე მიმართეს მაუწყებელს თხოვნით პირდაპირი ტრანსლაციის შესახებ?

•  არა — გვიპასუხა პრეზიდენტის ადმინისტრაციამ სტატიის გამოქვეყნების შემდეგ, დამატებითი დეტალების გარეშე.  

რატომ არის ეს თემა მნიშვნელოვანი?

"მაუწყებლობის შესახებ“ კანონიდან პრეზიდენტის ადმინისტრაციის განცხადებაში ციტირებულ ჩანაწერთან ერთად, საზოგადოებრივ მაუწყებელს პროგრამული პრიორიტეტიც ავალდებულებს ევროატლანტიკურ ინტეგრაციასთან დაკავშირებული საკითხებისა და პროცესების გაშუქებას.

რამდენად ასრულებს მაუწყებელი ნაკისრ პრიორიტეტებს, ამას სამეურვეო საბჭო აფასებს და შესაბამის რეკომენდაციებს გასცემს.

რას ამბობენ სამეურვეო საბჭოს წევრები?

საზმაუს დირექტორთან ერთად, ზურაბიშვილის ადმინისტრაციის განცხადების ადრესატები სამეურვეო საბჭოს წევრებიც არიან. საბჭოს ცხრიდან ორ წევრს, ლაშა ტუღუშსა და ზაზა აბაშიძეს ადმინისტრაციის განცხადების შინაარსზე კომენტარი მანამდე ვთხოვეთ, ვიდრე პირველი არხი საპასუხო განცხადებას გამოაქვეყნებდა — მაუწყებელმა, პრეზიდენტს მხოლოდ 18 საათის შემდეგ უპასუხა. ბორდის წევრებს კი, ტელევიზიის პოზიციის ცოდნის გარეშე გაუჭირდათ ამ კონკრეტული შემთხვევის შეფასება, თუმცა, ზოგადად, მიიჩნევენ, რომ მნიშვნელოვანია:

• მაუწყებელი მაქსიმალურად ჯეროვნად ასრულებდეს ევროინტეგრაციისთვის მნიშვნელოვანი საკითხების გაშუქებას.
• "ევროპის დღესთან დაკავშირებით, ქართველი ხალხისთვის შარლ მიშელის მიმართვა კი, სწორედ ასეთ შემთხვევად უნდა მივიჩნიოთ", — გვითხრა ზაზა აბაშიძემ.
• "ასეთი საკითხები მეტად პრიორიტეტული უნდა იყოს, — ამბობს ლაშა ტუღუში, — ეს არ არის პირველი შემთხვევა, როდესაც ევროინტეგრაციის საკითხების გაშუქების თაობაზე, პირველი არხის მიმართ კრიტიკულები შეიძლება იყვნენ ბორდის წევრები."

მეურვეები, მაუწყებელს კანონითა და პროგრამული პრიორიტეტებით ნაკისრ ვალდებულებს შეახსენებენ. ვკითხეთ, ამ და სხვა შემთხვევების გათვალისწინებით, ხომ არ ხედავენ პრიორიტეტებიდან გადახვევის რისკებს, რაზეც გვითხრეს, რომ შინაარსობრივად, მაუწყებლისთვის განსაზღვრული პროგრამული პრიორიტეტები “ფართო დიაპაზონს მოიცავს”, რაც შესაძლოა, ზოგ შემთხვევაში მეტად, ზოგჯერ — ნაკლებად სრულდებოდეს, თუმცა,

• "თუ ევროინტეგრაციის ნაწილში, ვინმე გაბედავს პრიორიტეტებიდან გადახვევას, ეს იქნება კანონის პირდაპირი და უხეში დარღვევა", — გვითხრა ზაზა აბაშიძემ.

ევროინტეგრაციის საკითხებზე არხის საინფოირმაციო პოლიტიკას აკრიტიკებს საბჭოს კიდევ ერთი წევრი, ლიკა ბასილაია-შავგულიძე, რომელმაც 2023 წლის 16 მარტს, ბორდის სხდომაზე გააკრიტიკა მაუწყებლის ახალი და მიმდინარე ამბების ბლოკის ხელმძღვანელი, გიორგი გვიმრაძეზე და თქვა, რომ გვიმრაძე გადაცემებში, "მუდმივად ეჭვქვეშ აყენებს ქვეყნის ევროატლანტიკურ სტრუქტურებში ინტეგრაციის პროცესს." მეტი

ვცადეთ, პრეზიდენტის ადმინისტრაციის განცხადების შინაარსზე შეფასება მოგვესმინა სამეურვეო საბჭოს ხელმძღვანელისგან, ვასილ მაღლაფერიძესგან, მაგრამ ჩვენს ზარებსა და მესიჯს არ უპასუხა.

რამდენია და როგორ ნაწილდება საზმაუს 2023 წლის ბიუჯეტი?

10 მაისს სტუდია მონიტორმა გაავრცელა ინფორმაცია, რომ ჯანდაცვის სამინისტო დაავადებათა კონტროლის ეროვნულ ცენტრს (NCDC) გამოცემისთვის საჯარო ინფორმაციის მიწოდეას უკრძალავს. მტკიცებულების სახით მათ NCDC-ს პიარის, ნინო მამუკაშვილის შეტყობინების სქრინი გამოაქვეყნეს.

რა ხდება?

როგორ სტუდია მონიტორის რედაქტორმა, ნინო ზურიაშვილმა გვითხრა, NCDC-ის პიარმა მეილში შემთხვევით მიუთითა პირი, რომელიც მათი თანამშრომელი არ იყო და ინფორმაციამ გაჟონა.

• მისი შეფასებით, ეს სქრინი არის მტკიცებულება, რომელიც კრიტიკული მედიის წინააღმდე ხელისუფლების პოლიტიკას აჩვენებს.
• სტუდია მონიტორი ნინო მამუკაშვილს დაუკავშირდა, რომელმაც გავრცელებული მიმოწერა არ დაადასტურა.
• “ძალიან დაიბნა, ძალიან შეშფოთდა და არ ვადასტურებო, ესღა მოახერხა და თქვა”, - ამბობს ზურიაშვილი.
• ნინო მამუკაშვილი დაკავშირება მედიაჩეკერმაც სცადა, თუმცა ზარებს არ პასუხობს.