დღეს, 4 აგვისტოს, მზია ამაღლობელმა ბათუმის საქალაქო სასამართლოს საბოლოო სიტყვით მიმართა. მოსამართლე ნინო სახელაშვილი კი ამაღლობელის განაჩენს 6 აგვისტოს, 14:00 საათზე გამოაცხადებს. 

„ბათუმელები”/“ნეტგაზეთის” თანადამფუძნებელი და დირექტორი თითქმის 7 თვეა უკანონო პატიმარია. მზია ამაღლობელს ბათუმის პოლიციის უფროსისთვის, ირაკლი დგებუაძისთვის, სილის გაწვნის გამო, 4-დან 7 წლამდე პატიმრობა ემუქრება.

წაიკითხეთ, მზია ამაღლობელის საბოლოო სიტყვა სრულად:

„მიხარია, რომ ისევ ვხედავ ჩვენს მეგობრებს, ოჯახს, გულშემატკივრებს, თუმცა უხერხულობის განცდაც მაქვს, რომ ისევ მოგიწიათ სასამართლო დარბაზში მოსვლა. ერთხელ მახსოვს, ვთქვი, რომ სხდომიდან სხდომამდე ისე ვითარდება პროცესები გარეთ, რომ ჩემს საქმეზე და პატიმრობაზე ვერ ვკონცენტრირდები-მეთქი. ასეა ამ შემთხვევაშიც.

4 აგვისტო მონიშნული მქონდა, როგორც თარიღი, როცა ნინო დათაშვილის, – სინდისის პატიმრის, მარტოხელა დედის, – აღკვეთის ღონისძიების შეცვლაზე უნდა ემსჯელა სასამართლოს. ნინო იმ პენიტენციურ დაწესებულებაშია, სადაც მე ვარ. თუმცა ისეთ პირობებში ვართ, შემთხვევითაც კი ვერ გადავეყრებით ერთმანეთს. მას სოლიდარობის ნიშნად წიგნიც კი ვერ შევუგზავნე. თვეზე მეტია, ჩემს საკანშია მარიო ვარგას ლიოსას “ვაცის ნადიმი”, წარწერით: ნინო, გამაგრდი, მარტო არ ხარ!

მას შემდეგ, რაც გავიგე, რომ პროკურატურა ნინოს ფსიქიატრიულში გამოკეტვას უპირებს, მე სრულიად ჩამოვიშალე. მიჭირს გავიხსენო, მორალისგან ასეთი დაცლილი გარემო კიდევ როდის იყო. შემდეგ გამახსენდა ნინოს სიტყვები: “მე მსხვერპლი არ ვარ” და ყველაფერი თავის ადგილზე დადგა. მჯერა, ნინო ამ გამოწვევას გაუმკლავდება და რეჟიმი საკადრის პასუხს მიიღებს.

ბატონო პროკურორებო, ბრაზის და უსამართლობის გამო, ზოგჯერ მეც ამიწყლიანდება, მიცრემლდება  თვალები, ხმაში ბზარიც მიჩნდება, ენაც მებმება ზოგჯერ და სიტყვებსაც ვერ ვპოულობ. რას ფიქრობთ, ჩემი ეს მდგომარეობა ფსიქიატრიულ ექსპერტიზას ხომ არ საჭიროებს? ჩემს საბოლოო სიტყვაში სათქმელი ბევრი საკითხი, დათაშვილის ფაქტის გამო,  უმნიშვნელო გახდა.

ძალიან მინდოდა, მესაუბრა “ნეტგაზეთის” და “ბათუმელების” მისიაზე, მიუკერძოებლობაზე. თან ბატონი პროკურორი მიუთითებდა პასუხისმგებლიან ჟურნალისტიკაზე. მინდოდა მესაუბრა, დამალული ინფორმაციის და მავნე პრაქტიკის გასაჯაროებას საზოგადოებისთვის რა სიკეთე მოაქვს. ჩვენი ჟურნალისტური გამოძიების საფუძველზე კანონში ცვლილებები შესულა და კონკრეტული მოქალაქეების სიცოცხლეც გადარჩენილა.

ძალიან მინდოდა, დღეს ვრცლად მესაუბრა სოლიდარობის მნიშვნელობაზე და რუსული კანონის მავნებლობაზე. მას რუსულს ვეძახით და მართლაც რუსულია. თუმცა დღეს ძალიან მოკლედ მხოლოდ იმ საკითხებს გაგიზიარებთ, რომელზეც მხოლოდ მე უნდა ვთქვა.

საქმის სამართლებრივ ნაწილზე ადვოკატებმა ამომწურავად ისაუბრეს. სასამართლოსაც და საზოგადოებასაც ამის დანაკლისი არ აქვს. პირველ რიგში, მინდა ვისაუბრო პროკურატურის მხრიდან შემოთავაზებულ საპროცესო გარიგებაზე. სადაც მეშვიდე თვეა, უკანონოდ გამოკეტილი ვარ, ბევრისთვის საპროცესო გარიგება სახელმწიფოს მხრიდან გადადგმული ჰუმანური ნაბიჯია. ვერასდროს დავივიწყებ პატარა გოგოს ტირილს, რომლის ხმა ჩემს საკანშიც აღწევდა: დედა მენატრებაო. როცა გავიგე, რომ ამ გოგოს მშობელები საპროცესო გარიგებას აწარმოებდნენ, ძალიან გამიხარდა.

ჩემს შემთხვევაში ასე არ არის. პირიქითაა. ყოველგვარი გადაჭარბების გარეშე, ცოცხლად დამარხვის ტოლფასია. შემოთავაზებაც კი ძალიან შეურაცხმყოფელი იყო ჩემთვის. ადვოკატებმა ჩემი პოზიცია უკვე გაახმოვანეს, რომ არა და ვერ მოვაწერ ხელს ამ საპროცესო გარიგებას იმ მარტივი მიზეზის გამო, რომ რაც მოხდა, ის არ იყო თავდასხმა. სილის გაწვნის თავდასხმად წარმოჩენა და შეფუთვა ბოროტებაა. რა სამართალია, მე პირადად არ ვიცი. 7 თვეა, ამაზე ვფიქრობ და არ ვიცი.

ჩემი დაპატიმრების პირველი დღიდან ამ სასამართლო დარბაზში არაერთგზის მკაფიოდ დამიფიქსირებია და ახლაც გავმეორდები: პასუხისმგებლობას არ გავუბრივარ განსხვავებით, ე.წ. დაზარალებული დგებუაძისგან. პასუხისმგებლობას არ გავურბივარ და მგონია, კანონში არსებობს ჩემი ქმედების, – სილის გაწვნის – პასუხისმგებლობისთვის ადეკვატური მუხლი. მახსოვს, ერთხელ სხდომაზე ბატონმა პროკურორმა მკითხა, ბრალდების კვალიფიკაციას თუ არ ეთანხმებით, რომელი მუხლი ერგებაო. ამას მეკითხება პროკურორი, როცა გამომძიებელმა ისე შეკრა და მოიტანა სასამართლოში საქმე, რომ ჩემთვის კითხვა არ დაუსვამთ, ჩემი აზრი არ აინტერესებდათ. დარწმუნებული ვარ, თავის დროზე, გამომძიებლებს პროფესიული კითხვები რომ დაესვათ, მიუკერძოებელი გამოძიება რომ ჩაეტარებინათ, დგებუაძის ინტერესები რომ არ გაეტარებინათ, ეს საქმე თავდასხმის კვალიფიკაციით არ შემოვიდოდა სასამართლოში. სისხლით დავიჭერო, შემპირდა, 4-დან 7 წლამდე, პროკურატურაც მის სამსახურში ჩადგა. თუმცა ამას დღეს მნიშვნელობა აღარ აქვს. ახლა სასამართლოს დროა. სასამართლომ უნდა იმსჯელოს, თუ რა სასჯელი მერგება.

ეს განაჩენი მარტო ჩემი სასჯელი არ იქნება. ეს თქვენი სასჯელიც იქნება, ბატონო პროკურორებო. ეს იქნება ყველა იმ პირის პროფესიული სასჯელი, რომელიც სახელმწიფოს მხრიდან ჩართული იყო ამ საქმეში.

სამწუხაროა, რომ სასამართლომ არ დაგვიკმაყოფილა შუამდგომლობები და არ მოგვცა საშუალება, კითხვები  დაგვესვა იმ პოლიტიკოსებისთვის, რომლებიც დღემდე ჩემს დისკრედიტაციას ეწევიან. როცა სასამართლოში საქმის წარმოება მიმდინარეობს, როგორც დამნაშავეს მომიხსენიებენ. ყალბ ინფორმაციას ავრცელებენ ჩემზე.  საუბრობენ იმაზე, რომ აგენტი ვარ, გლობალური ომის პარტია მიმაგრებს ზურგს, ტრენინგებზე მასწავლეს სილის გარტყმა, დავალებით ვმოქმედებდი, ფულიც ავიღე თურმე. პოლიციის დაკნინებაზე და სისტემის ჩამოშლაზე მუშაობო. ათასი სიგიჟე და ბოდვა… ბოდიში, ამას რომ ვამბობ. არ გეგონოთ, ამას შემთხვევითი პირები ამბობენ. ისინი ძალაუფლებაში არიან და მმართველ პოლიტიკურ გუნდს წარმოადგენენ. წინაზე ვთქვი და ვიმეორებ, რომ განსაკუთრებით აქტიურობს “ქართული ოცნების” პრემიერ- მინისტრი ირაკლი კობახიძე. ამიტომაც მას მინდა მივმართო:

ბატონო ირაკლი, პოლიციის რეპუტაციის შელახვას “დიფ სთეითი” არ სჭირდება. თავად იქცევიან ისე, რომ ანადგურებენ საზოგადოების ნდობას. პოლიციის ნდობის კრიზისი მაშინ შეიქმნა და მზარდია, როცა მათ რიგებში არსებულ მოძალადეებს გადაეფარეთ და არ დასაჯეთ; არ გამოიძიეთ ისეთი საქმეები,  როგორიცაა ჩემს კოლეგებზე – გურამ როგავაზე, მაკა ჩიხლაძეზე, შეწირულზე, ქეშელაშვილზე და სხვებზე – თავდასხმის ფაქტები. ყველას გექნებათ ეს ვიდეოები ნანახი. თავდასხმა რაც არის, რასაც უკეთებენ მაკა ჩიხლაძეს, გურამ როგავას, შეწირულს, – ეს არის თავდასხმა. მშვიდობიანი აქციის მონაწილეებს, იმ პირებს, რომელთაც თავზე გადაახიეთ კონსტიტუცია და უთხარით, თქვენი მომავალი ევროპაში არ არისო, თავ-პირი დაულეწეთ ახალგაზრდებს, დააკავეთ და სცემეთ მარშრუტკებში, არც ეს საქმეები გამოიძიეთ. ამიტომაც ძალიან მიჭირს და აღარაფერს ვამბობ იმ ღირსების შემლახველ მოპყრობის გამოძიებაზე, რაც ჩემ მიმართ ჩაიდინა პოლიციამ.

ქალბატონო მოსამართლევ, მე ამის კადრები არ მაქვს და ამიტომ უნდა გთხოვოთ, წარმოიდგინეთ, რასაც მოგიყვებით და აქამდეც მომიყოლია. სრულიად მშვიდ გარემოში, მოულოდნელად ჩნდება პოლიცია, აწყობს ჭყლეტას და მაქცევს ნიღბიანების გარემოცვაში. ძლიერი ბიძგების შედეგად ასფალტზე ვეცემი. ფეხებით გადამივლიან, გადამთელავენ.

ახლა მეორე ეპიზოდი წარმოიდგინეთ,. ეს სილის გარტყმის შემდგომი ეპიზოდია. ფეხშიშველი, რამდენიმე წუთის წინ დაწიხლული, პოლიციის განყოფილებაში ვზივარ. ხმაურითა და გინებით ოთახში შემოვარდება პირი, მოიწევს. ძალიან ცუდია, რომ ვერ დავიმახსოვრე ის სახეები, ვინც ამარიდა მაშინ ამ პირის ფიზიკურ თავდასხმას. მადლობა ეკუთვნით მათ ჩემგან და იმიტომ. ეს შემოვარდნები, გინებები სამჯერ მეორდება და ყოველი მომდევნო შემოვარდნა იმაზე უფრო შეურაცხმყოფელი და აუტანელია, ვიდრე პირველი. ერთ-ერთი ასეთი შემოვარდნის დროს, როცა ახლოს მოვიდა და თავი ავწიე, შემაფურთხა სახეში. შემდეგ თავის თანამშრომლებს უთხრა, რომ წყალი არ მოეწოდებინათ და არც საპირფარეშოში გავეყვანე. ვერ წარმოვიდგენდი, რომ თუ საჯაროდ გავიმეორებდი, როგორ თქვა: “ჩაიფსას”. კადრად წარმოიდგინეთ, ეს პირი ე.წ. დაზარალებული ირაკლი დგებუაძეა.

ამის შემდეგ დამცირება, ოღონდ სხვა ფორმით, მისმა თანამშრომლებმა გააგრძელეს. ხელბორკილები დამადეს, ზურგს უკან შემიკრეს. მახსოვს, “ვივამედში” როცა ვიყავი, ტელევიზიით აჩვენეს კადრი, ტერორიზმის ბრალდებით დააკავეს პირი. როგორც ჩანს, საჩვენებელი კადრი იყო და ხელები წინ შეუკრეს. აუხსნეს წესები. რომ ინატრებ, რომ ასე დაგაკავონ. ამას იმიტომ ვამბობ, რომ წარმოიდგინოთ, ეს [ჩემი დაკავების ფორმა] ნორმა არ არის.

ქალბატონო მოსამართლევ, ბრალდების შეფასებისას არ გთხოვთ გაითვალისწინოთ ის, რომ ქალი ვარ. პროკურორმა აღნიშნა, სხვა დროს მამაკაცმა რომ გაარტყას ხელი და უფრო ძლიერი აღმოჩნდეს, მაშინ როგორ მოვიქცეთო. ამიტომ არ გთხოვთ, გაითვალისწინოთ, რომ ქალი ვარ. ნურც იმას გაითვალისწინებთ, სახარბიელო ჯანმრთელობის მდგომარეობა რომ არ მაქვს. ჩემი საქმის სამართლიანობის დასადგენად თქვენივე პიროვნების, თქვენივე პროფესიის პატივისცემა და ჩვენი მტკიცებულებების შესწავლაც კი საკმარისია თქვენი მხრიდან.

და მაინც, რა გადაწყვეტილებაც არ უნდა მიიღოთ, მინდა იცოდეთ, რომ თავს გამარჯვებულად ვთვლი. ამ განწყობისთვის მადლობა მინდა ვუთხრა ჩემს ადვოკატებს და უფრო მეტს, უფლებადაცველებს. მაშინ, როცა სახელმწიფო დამიპირსიპირდა და მისი ყველა რგოლი ჩაერთო ჩემს გაშავებაში, ვისაც არ დაეზარა, ყველამ ქვა და ტალახი მესროლა, ჩემმა ადვოკატებმა შეძლეს და ფაქტებით დაუპირისპირდნენ პროპაგანდას. მათ შეძლეს, ჩემს სიმართლეზე ამ დარბაზში და მის მიღმაც ხმამაღლა, არგუმენტებით და მტკიცებულებებით ელაპარაკათ. მათ შეძლეს, ადამიანების მიმართ ნდობა შემენარჩუნებინა და სამართლიანობისთვის ბრძოლა გამეგრძელებინა. დაიმახსოვრეთ მათი სახელები, დადგება დრო და ისინი ქართული მართლმსაჯულების საყრდენები გახდებიან.

უთვალავი ადამიანი იმსახურებს ჩემგან მადლობას. კიდევ ერთი სიცოცხლე რომ მომეცეს, ესეც არ იქნებოდა საკმარისი იმ სიკეთის დასაბრუნებლად, რომელსაც ვღებულობ და ვგრძნობ 200 დღეზე მეტია.

ამ დარბაზში, მარცხენა მხარეს, ხშირად ვხედავ ჩვენი პარტნიორი ქვეყნების წარმომადგენლებს თუ ელჩებს, იმ საერთაშორისო ორგანიზაციების თანამშრომლებს, რომლებიც მედიისა და ადამიანის უფლებებზე  მუშაობენ. ძალიან მახარებს ეს ამბავი. მათი აქ ყოფნა არასდროს აღმიქვამს ჩემს პერსონალურ მხარდაჭერად. ისინი აქ ჩვენი არჩევანის, საქართველოს ევროპული მომავლის, დემოკრატიის, თავისუფალი სიტყვის მხარდასაჭერად არიან. მათი აქ ყოფნა ნიშნავს, რომ ჩვენ მარტო არ ვართ დიქტატურისკენ მიმავალ რეჟიმთან ბრძოლაში. მადლობა საქართველოს მეგობრებს.

მადლობა ჩემს კოლეგებს, ჟურნალისტებს, კრიტიკულ მედიაში მომუშავე ყველა პირს, სამოქალაქო სექტორს და თავისუფლებისთვის მებრძოლ ყველა იმ მოქალაქეს, რომელიც წინააღმდეგობის ჯგუფს წარმოადგენს. სადაც არ უნდა იყოთ, გახსოვდეთ, რომ განუზომელი ენერგიის მატარებელია ის ხმა და ძალა, რომელიც თქვენგან მოდის. ზუსტად თქვენი სოლიდარობის შედეგია, შიმშილობის დროს ფიზიკურად რომ გადავრჩი. ამიტომაც ნუ დაკარგავთ თქვენი შესაძლებლობების რწმენას. დრო ჯერ კიდევ არის. ბრძოლა გამარჯვებამდე!

სულ მადლობების მოხდაც არაა, ბოდიშიც მაქვს მოსახდელი. ჩემს ოჯახს, მეგობრებს, “ბათუმელებისა” და “ნეტგაზეთის” გუნდს მინდა ვუთხრა, რომ ძალიან ვწუხვარ, რომ ყველაზე რთულ და ამავდროულად მნიშვნელოვან დროს თქვენთან არ ვარ. არ გატყდეთ! ჩემმა პატიმრობამ არ დაგასუსტოთ. მე თქვენი მჯერა. მჯერა იმის, რომ როგორი მტრული და საფრთხის შემცველი გარემოც არ უნდა გქონდეთ, თქვენი ყველა ნაბიჯი იქნება ღირსეული, აზრის, სიტყვის თავისუფლების დაცვისკენ მიმართული. დაბოლოს, თავისუფლება ყველა პოლიტპატიმარს. ჩვენ დამნაშავეები არ ვართ“. 

განაჩენის გამოცხადებამდე, 13 საერთაშორისო მედიის თავისუფლების ორგანიზაცია მზია ამაღლობელის დაუყოვნებლივ გათავისუფლებას მოითხოვს და ერთობლივ განცხადებას ავრცელებს:

„ქართველი ჟურნალისტის, მზია ამაღლობელის საქმეში განაჩენის გამოცხადებამდე, ხელმომწერი მედიის თავისუფლების, ჟურნალისტებისა და ადამიანის უფლებათა დაცვის ორგანიზაციები ერთობლივად  მოვუწოდებთ „ქართულ ოცნებას“, ამაღლობელის წინააღმდეგ ყველა ბრალდება გაუქმდეს და ის დაუყოვნებლივ  გათავისუფლდეს.

იანვრის შემდეგ, ამაღლობელი უსამართლოდ იმყოფება წინასწარ პატიმრობაში. თვეების განმავლობაში, მისი ჯანმრთელობის მდგომარეობა და მხედველობა საგრძნობლად გაუარესდა. მას ბრალად ედება პოლიციელზე თავდასხმა — ბრალდება, რომელიც ფართოდ აღიქმება როგორც გადამეტებული და პოლიტიკურად მოტივირებული და შვიდწლამდე თავისუფლების აღკვეთას ითვალისწინებს. 14 ივლისს გამართულ სასამართლო სხდომაზე ამაღლობელმა ისაუბრა იმ დამამცირებელ და არაადამიანურ მოპყრობაზე, რომელიც მან 11 და 12 იანვარს მისი დაკავების დროს განიცადა.

დაკავების შემდეგ, ამაღლობელი და მისი დაარსებული მედიაორგანიზაციები გახდნენ დისკრედიტაციის კამპანიების, დამამცირებელი მოპყრობისა და ეკონომიკური წნეხის სამიზნეები. „ქართული ოცნების“ ასევე უსაფუძვლოდ ადანაშაულებს მას უცხო ქვეყნების ინტერესების გატარებაში — რაც  მისი, როგორც ჟურნალისტის, დისკრედიტაციის მცდელობაა. 17 ივლისს ხელისუფლებამ დააყადაღა გაზეთი „ბათუმელების“ და „ნეტგაზეთის“ საბანკო ანგარიშები — რაც ამ მედიასაშუალებებზე ზეწოლას ემსახურება

საქართველოში ამაღობელი მედიის სიმტკიცისა და წინააღმდეგობის სიმბოლოდ იქცა. მისი დაპატიმრება და სისხლის სამართლებრივი დევნა მედიის თავისუფლების შეზღუდვის ფონზე მიმდინარეობს. მმართველმა პარტიამ, „ქართულმა ოცნებამ“, მნიშვნელოვნად შეავიწროვა დამოუკიდებელი ჟურნალისტიკა რეპრესიული კანონებით, ჟურნალისტების უსამართლო დაკავებებით, მიზანმიმართული ეკონომიკური ზეწოლით და ჟურნალისტებზე ფიზიკური თავდასხმების დაუსჯელობით.

1-ლ აგვისტოს ჩანიშნული ამაღლობელის საბოლოო სხდომის წინ, კვლავ მოვუწოდებთ ხელისუფლებას შეწყვიტოს მის წინააღმდეგ სისხლის სამართლის საქმე და უზრუნველყოს მისი დაუყოვნებელი გათავისუფლება. ჩვენი ორგანიზაციები, რომელთა ნაწილი ივლისის დასაწყისში საქართველოში იმყოფებოდა პროცესების დასაკვირვებლად, ყურადღებით დააკვირდებიან ხვალინდელ მოვლენებს და იმედს გამოთქვამენ, რომ დასრულდება ეს დისკრიმინაციული დევნა, რომელიც მზია ამაღლობლის, მედიის თავისუფლების სიმბოლოს წინააღმდეგ ხორციელდება“. 

განცხადების ხელმომწერები არიან:

• პრესის საერთაშორისო ინსტიტუტი (IPI)
• ჟურნალისტთა ევროპული ფედერაცია (EFJ)
• ევროპის პრესისა და მედიის თავისუფლების ცენტრი (ECPMF)
• მუხლი 19 ევროპა
• Free Press Unlimited (FPU)
• OBCT
• ფონდი სამართლიანობა ჟურნალისტებისთვის (JFJ)
• ინდექსი ცენზურაზე 
• ჟურნალისტთა დაცვის კომიტეტი (CPJ)
• არამინტა 
• მედიის მრავალფეროვნების გლობალური ინსტიტუტი
• მედიის განვითარების საინვესტიციო ფონდი
• IMS (მედიის საერთაშორისო მხარდაჭერა)

„ამ შაბათ-კვირას“ წამყვანებმა ლიკა ევგენიძემ და გიორგი შარვაშიძემ გადაცემის  დახურვის შემდეგ ტელევიზიის ახალ შეთავაზებაზე, შუადღის გადაცემაში გადასულიყვნენ, უარი თქვეს და „პირველი არხი“ დატოვეს. 

„მე და გიორგის შემოგვთავაზეს შუადღის გადაცემაში გადასვლა, მაგრამ უარი ვთქვით იმიტომ, რომ გადაცემა „ამ შაბათ-კვირას“ დახურეს, ჩვენი პროდიუსერები გაუშვეს და ამის გამო ჩვენც აღარ გავაგრძელეთ მათთან კონტრაქტი“, - განაცხადა ლიკა ევგენიძემ „მედიჩეკერთან“ საუბრისას.

„პირველმა არხმა“ გადაცემის გუნდის წევრებს გასულ კვირას შეატყობინა, რომ 1 აგვისტოს „ამ შაბათ-კვირას“ საპროექტო ვადა ეწურება და მისი გაგრძელება აღარ იგეგმება. არხმა მათ სხვადასხვა გადაცემაში გადასვლა შესთავაზა, უარის თქმის შემთხვეევაში კი, მიუთითა, რომ მათთან ხელშეკრულება შეწყდებოდა.

„პირველი არხის“ შეთავაზებაზე უარი უკვე თქვეს თამარ ჭინჭარაულმა, მარიამ ფირცხალავამ, ნია ბარაბაძემ და ანა აბაკელიამ.

ტელევიზიის თანამშრომელთა ნაწილი საზოგადოებრივი მაუწყებლის სარედაქციო პოლიტიკას უკვე რამდენიმე თვეა ღიად აკრიტიკებს და პოლიტიკურ გავლენებზე საუბრობს. არხის მენეჯმენტმა 11 აპრილს გაათავისუფლა ნინო ზაუტაშვილი და ვასილ ივანოვ-ჩიქოვანი, 1 მაისიდან კი დახურა გადაცემა „რეალური სივრცე“. „პირველი არხის“ შეთავაზებაზე, მუშაობა გაეგრძელებინათ რადიოს დილის გადაცემაში, ვებგვერდზე, პრომოუშენის დეპარტამენტსა და მუსიკალურ გადაცემაზე, უარი თქვა „რეალური სივრცის“ გუნდმაც. 

საზოგადოებრივ მაუწყებელში მიმდინარე მოვლენებს კრიტიკულად აფასებს არაერთი საერთაშორისო და ადგილობრივი სამოქალაქო საზოგადოებრის ორგანიზაციაც. 

„რა ხდება საზოგადოებრივ მაუწყებელში“ - სარედაქციო დამოუკიდებლობის მონიტორინგის ანგარიშის მიხედვით, „ქართული ოცნების“ სასარგებლოდ მიკერძოების გამო საზოგადოებრივი მაუწყებლის მიმართ კითხვის ნიშნები მრავალი წლის განმავლობაში არსებობდა, თუმცა ბოლო თვეების განმავლობაში ქვეყანაში განვითარებულმა მოვლენებმა კიდევ ერთხელ გამოკვეთა მისი როლი მკვეთრად „ქართული ოცნების“ მიმართ კეთილგანწყობილი პოლიტიკის გატარების კუთხით. მაუწყებლის სარედაქციო პოლიტიკასა და მენეჯმენტის გადაწყვეტილებებზე დაკვირვებამ კი ნათლად აჩვენა, რომ „ქართული ოცნება“ საზოგადოებრივ მაუწყებელსაც პროპაგანდისტულ იარაღად იყენებს, მათ შორის დეზინფორმაციისა და ანტიდასავლური ნარატივის გასავრცელებლად. არხის მენეჯმენტი ღიად დევნის იმ თანამშრომლებსაც, რომლებიც მაუწყებლის  სარედაქციო პოლიტიკის გამო პროტესტს ღიად გამოხატავენ.

კონტექსტი: საქართველოში დამოუკიდებელ და კრიტიკულ მედიას მუშაობა რთულ გარემოში უწევს. „ქართულმა ოცნებამ“ ერთიმეორის მიყოლებით მიიღო მედიის შემზღუდავი საკანონმდებლო ცვლილებები. მნიშვნელოვნად შეიზღუდა მედიისთვის სასამართლოში მუშაობაც.

31 მაისიდან ამოქმედდა „უცხოეთის აგენტების რეგისტრაციის აქტიც“, რომელსაც „ქართული ოცნება“ ამერიკული FARA-ს სიტყვასიტყვით ნათარგმნს უწოდებს, სამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციები კი მიიჩნევენ, რომ ის მიზნად ისახავს დამოუკიდებელი ორგანიზაციებისა და მედიების გაჩუმებას, დისკრედიტაციასა და დევნას. 

კრიტიკული ტელევიზიების წინააღმდეგ საჩივრებით „ქართულმა ოცნებამ“ მიმართა კომუნიკაციების კომისიასაც. მიმართვის საფუძველი „მაუწყებლობის შესახებ“ კანონში შეტანილი ის ცვლილებები გახდა, რომლითაც კომისიას აქამდე თვითრეგულირების სფეროში მოქცეული საკითხების განხილვისა და მაუწყებლების დასანქცირების შესაძლებლობა მიეცა. ComCom-მა ისინი სამართალდამრღვევებად „მიუკერძოებლობის პრინციპის დარღვევისთვის“ ცნო. 

ექვს თვეზე მეტია უკანონო პატიმარია „ბათუმელები“/„ნეტგაზეთის“ დამფუძნებელი და დირექტორი მზია ამაღლობელი; სატელევიზიო მაუწყებლობა შეწყვიტა ხელისუფლების მიმართ კრიტიკულად განწყობილმა ტელეკომპანია „მთავარმა არხმა“. 

ჟურნალისტებს ხელს უშლიან პროფესიული მოვალეობის შესრულებისას, მათ აქციების გაშუქებისას აჯარიმებენ „გზის ხელოვნურად გადაკეტვისთვისაც“. ამასთან, დღემდე არ დასჯილან პროევროპული აქციების გაშუქებისას ჟურნალისტებზე (გურამ როგავა, ალექსანდრე ქეშელაშვილი, მაკა ჩიხლაძე, გიორგი შეწირული და სხვები) თავდამსხმელები. 

„საერთაშორისო გამჭვირვალობა - საქართველო“ ზვიად ქორიძის საქმესთან დაკავშირებით განცხადებას ავრცელებს: 

„ეს საქმე სიმბოლურია იმით, რომ ბათუმური ინციდენტი, რომელიც ზვიად ქორიძეს შეემთხვა, მჭიდროდ არის დაკავშირებული მზია ამაღლობელის პროცესთან. მაშინ, როდესაც პოლიციელისთვის სახეში სილის გაწნისთვის ჟურნალისტ მზია ამაღლობელს მინიმუმ 4-წლიანი პატიმრობა ემუქრება, ქორიძის მიმართ განხორციელებული ჯგუფური ძალადობის მონაწილეებს შორის მხოლოდ ერთი დაისაჯა და ისიც შეუსაბამოდ ლმობიერი სასჯელით.

დიქტატორული რეჟიმი არა მხოლოდ ამძიმებს წნეხს მათზე, ვინც ეწინააღმდეგება უთანასწორობასა და უსამართლობას, არამედ ხელს აფარებს მათ, ვინც თავისი ძალადობრივი ქმედებებით ამ რეჟიმს ამყარებს“.

ზვიად ქორიძეს, „საერთაშორისო გამჭვირვალობა - საქართველოს“ რეგიონული ოფისების მენეჯერსა და ჟურნალისტს, თავს 14-15 იანვრის ღამით, ბათუმში, სასტუმრო „შერატონის“ ლობიში, დაესხნენ. ქორიძე ბათუმში „ბათუმელები“/ნეტგაზეთის“ დამფუძნებლისა და დირექტორის, მზია ამაღლობელის  სასამართლო პროცესს აკვირდებოდა. 

„თავდამსხმელებს ხელმძღვანელობდა დიმიტრი სამხარაძე – ივანიშვილის გარემოცვის ერთ-ერთი ყველაზე ოდიოზური ფიგურა და „ქართული ოცნების“ რეგიონული მდივანი.

თავდასხმაში ასევე მონაწილეობდნენ: გიორგი მანველიძე – აჭარის უმაღლესი საბჭოს ფრაქცია „ქართული ოცნება - დემოკრატიული საქართველოს“ ყოფილი თავმჯდომარე და იმჟამად აჭარის ფინანსთა და ეკონომიკის მინისტრის მოადგილე; გოჩა სამხარაძე – სავარაუდოდ, დიმიტრი სამხარაძის ნათესავი და თანმხლები პირის მძღოლი; და რამდენიმე სხვა პირი“, - წერს ორგანიზაცია. 

„საერთაშორისო გამჭვირვალობა - საქართველო“ განცხადებაში აღწერს იმასაც, თუ როგორ განვითარდა მოვლენები ზვიად ქორიძის საქმეზე:

„თავდასხმის შემდგომი გამოძიების შეფერხება:

მიუხედავად იმისა, რომ თავდასხმა უამრავი თვითმხილველის თვალწინ მოხდა და სასტუმროს სათვალთვალო კამერებმაც სრულად დააფიქსირა ეს ფაქტი, აჭარის პროკურატურას თვეების განმავლობაში არავინ მიუცია სისხლის სამართლის პასუხისგებაში.

მხოლოდ მას შემდეგ, რაც 2025 წლის 11 აპრილს ჩვენმა ორგანიზაციამ ამ საქმეზე განცხადება გამოაქვეყნა და საკითხი საჯაროდ გამწვავდა, პროკურატურამ გარკვეულ მოქმედებას მიმართა.

პროკურატურის არასრული და გამრუდებული რეაგირება:

2025 წლის 17 აპრილს პროკურორმა პაატა ცეცხლაძემ ბრალი წაუყენა მხოლოდ ერთ პირს – გოჩა სამხარაძეს, რომელმაც ხელი დაარტყა ქორიძეს.

დიმიტრი სამხარაძეს, გიორგი მანველიძესა და ჯგუფის სხვა წევრებს ბრალდება არ წარდგენიათ.

პროკურორის დადგენილებაში ზვიად ქორიძის მიმართ განხორციელებული ძალადობა ძალიან მოკლედ და დამახინჯებული სახით იყო აღწერილი. კერძოდ, არაფერი იყო ნათქვამი:

თუ როგორ უშვერი სიტყვებით ლანძღავდა ქორიძეს დიმიტრი სამხარაძე;

თუ როგორ გამეტებით ურტყამდა იგი ფეხს სავარძელს, რომელზეც ზვიად ქორიძე იჯდა;

თუ როგორ წააქეზა მან თავისი ამ მოქმედებით თავისი თანმხლები პირები;

თუ როგორ ისროლეს ქორიძის მიმართულებით მიწით სავსე ყვავილების ქოთანი;

როგორ უყვიროდა გიორგი მანველიძე ქორიძეს, თუ როგორ გაბედა მან ბათუმში ჩასვლა, თითქოს ბათუმი „ქართული ოცნების“ წარმომადგენლების კერძო საკუთრება ყოფილიყო“. 

ორგანიზაცია პროკურატურას მიკერძოებულობასა და უმოქმედობას ედავება, „ჯგუფური ძალადობის მიუხედავად, ბრალი წარედგინა მხოლოდ ერთ პირს, დანარჩენი თავდამსხმელები დაუსჯელები დარჩნენ.

პროკურატურამ განზრახ დამალა დანაშაულის სრული სურათი და სხვა მონაწილე პირების როლები ამ დანაშაულში“.

სასამართლოს კი - სინამდვილის დამახინჯებასა და მოძალადის მიმართ ლმობიერებას:

„2025 წლის 24 ივნისს მოსამართლე ვიქტორ მეტრეველმა გოჩა სამხარაძე დამნაშავედ ცნო სისხლის სამართლის კოდექსის 126-ე მუხლის შესაბამისად და მას მხოლოდ 3000 ლარის ოდენობის ჯარიმა მიუსაჯა“.

„საერთაშორისო გამჭვირვალობა - საქართველოს“ შეფასებით, ეს გადაწყვეტილება კიდევ ერთი მაგალითია, თუ როგორ აფარებს რეჟიმი ხელს საკუთარ მოძალადე მხარდამჭერებს.

„ბათუმელებმა“ შემოსავლების სამსახურს საგადასახადო შეთანხმებისთვის მიმართა. გამოცემა მზადყოფნას გამოთქვამს, გადაიხადოს 50 ათასი ლარი 30 დღის ვადაში.

ფინანსთა სამინისტროს შემოსავლების სამსახურმა 22 ივლისს გამოქვეყნებული განცხადებით, გამოთქვა მზადყოფნა, რომ საგადასახადო შეთანხმების შემთხვევაში, „ბათუმელების“ ანგარიშებს ყადაღას მოუხსნიდა და შესაბამისი გრაფიკის მიხედვით, სახელმწიფო ბიუჯეტის წინაშე არსებული დავალიანების დაფარვის საშუალებას მისცემდა.

-------------------------------------------

21 ივლისს, გამოცემამ გაავრცელა ინფორმაცია, რომ შემოსავლების სამსახურმა „ბათუმელების“ ანგარიშებს ინკასო დაადო. „ბათუმელების“ ინფორმაციით, 1 ივლისს შემოსავლების სამსახურიდან აცნობეს, რომ ვალი ჰქონდათ, რომელიც 5 დღეში უნდა გადაეხადათ, წინააღმდეგ შემთხვევაში გამოცემის ანგარიშებს ინკასოს დაადებდნენ, შემდეგ კი ქონებას დააყადაღებდნენ და აღსრულება დაიწყებოდა. 

მოსალოდნელი ინკასოს შესახებ მიღებული ინფორმაციის შემდეგ, „ბათუმელებმა“ შემოსავლების სამსახურს ოფიციალურად მიმართა და საგადასახადო კოდექსის გათვალისწინებით, ვალის გადასახდელად გრაფიკის შეთავაზება ითხოვა, რაზეც უარი უთხრეს, 17 ივლისს კი მათ ანგარიშებს ინკასო დაადეს.

-------------------------------------------

22 ივლისსვე „ბათუმელები/ნეტგაზეთმა“, მკითხველის მხარდაჭერით, დავალიანების ძირი თანხა - 47 ათასი ლარი დაფარა. გამოცემის ინფორმაციით, მათ ასევე დამატებით გადაიხადეს სარეკლამო შემოსავლიდან მიღებული 12 ათასი ლარი და ამ ეტაპზე გადასახდელო რჩება ჯარიმა - 95 ათასი ლარი და საურავი - 126 ათასი ლარი.

„ბათუმელები/ნეტგაზეთი“ მიიჩნევს, რომ მზია ამაღლობელისთვის განაჩენის გამოტანის ეტაპზე მის მიერ დაფუძნებული ორგანიზაციისთვის ინკასოს დადება მიმართულია მზია ამაღლობელის გასატეხად, პერსპექტივაში კი მის მიერ შექმნილი მედიაორგანიზაციის გასანადგურებლად.

„ბათუმელები/ნეტგაზეთმა“ დღეს, 22 ივლისს, მკითხველის მხარდაჭერით, დავალიანების ძირი თანხა - 47 ათასი ლარი დაფარა. სწორედ ამ ოდენობის დავალიანება - ძირი თანხა ჰქონდა ორგანიზაციას ბიუჯეტის წინაშე. „ბათუმელების“ ინფორმაციით, გამოცემას ამ ეტაპზე გადასახდელი რჩება ძირ თანხაზე დარიცხული საურავი - 126 ათასი ლარი და ჯარიმა – 109 ათასი ლარი.

„ინკასო, როგორც ინსტრუმენტი ხელისუფლებამ გამოიყენა მზია ამაღლობელის განაჩენის ეტაპზე. შესაბამისად, მივიჩნევთ, რომ ინკასო და უახლეს მომავალში დაგეგმილი ყველა სხვა ოპერაცია მიმართულია მზია ამაღლობელის წინააღმდეგ, პერსპექტივაში კი მის მიერ შექმნილი მედიაორგანიზაციის გასანადგურებლად.

ამის მარტივი დადასტურებაა ერთი მაგალითი: შემოსავლების სამსახურის 2025 წლის 21 მაისის ოფიციალური ინფორმაციით, ტელეკომპანია „იმედის“ დავალიანება ბიუჯეტის წინაშე არის 17 მილიონი ლარი. „რუსთავი 2-ს“ კი 25 მილიონი ლარი აქვს ბიუჯეტისთვის გადასახდელი“, - წერს გამოცემა. 

„ბათუმელებს“ სახელმწიფოს წინაშე არსებული დავალიანება აღიარებული ჰქონდა და მის დასაფარად თანხას ყოველთვიურად იხდიდა.

-------------------------------------------

გუშინ, 21 ივლისს, გამოცემამ გაავრცელა ინფორმაცია, რომ შემოსავლების სამსახურმა „ბათუმელების“ ანგარიშებს ინკასო დაადო. „ბათუმელების“ ინფორმაციით, 1 ივლისს შემოსავლების სამსახურიდან აცნობეს, რომ ვალი ჰქონდათ, რომელიც 5 დღეში უნდა გადაეხადათ, წინააღმდეგ შემთხვევაში გამოცემის ანგარიშებს ინკასოს დაადებდნენ, შემდეგ კი ქონებას დააყადაღებდნენ და აღსრულება დაიწყებოდა. 

მოსალოდნელი ინკასოს შესახებ მიღებული ინფორმაციის შემდეგ, „ბათუმელებმა“ შემოსავლების სამსახურს ოფიციალურად მიმართა და საგადასახადო კოდექსის გათვალისწინებით, ვალის გადასახდელად გრაფიკის შეთავაზება ითხოვა, რაზეც უარი უთხრეს, 17 ივლისს კი მათ ანგარიშებს ინკასო დაადეს.

-------------------------------------------

დღესვე, ფინანსთა სამინისტროს შემოსავლების სამსახურმა გაავრცელა განცხადება და გამოთქვა მზადყოფნა, რომ საგადასახადო შეთანხმების შემთხვევაში, „ბათუმელების“ ანგარიშებს ყადაღას მოუხსნის და შესაბამისი გრაფიკის მიხედვით, სახელმწიფო ბიუჯეტის წინაშე არსებული დავალიანების დაფარვის საშუალებას მისცემს.

შემოსავლების სამსახურის განმარტებით, „საგადასახადო დავალიანების ანაზღაურების უზრუნველყოფის ღონისძიება (ანგარიშებზე ყადაღის დადება) ხდება ავტომატურ რეჟიმში, ელექტრონულ სისტემაში ინტეგრირებული რისკების შეფასების ინდიკატორებზე დაყრდნობით“.

შემოსავლებმის სამსახურმა ივნისის ბოლოს ინკასო დაადო რეგიონულ ტელეკომპანიის „თრიალეთისა“ და რადიოჰოლდინგ „ჰერეთის“ [აერთიანებს სამ რადიოს: თბილისში - „თბილისი“, კახეთში - „ჰერეთი“ და ბათუმში - „ციტრუსი“] ანგარიშებსაც.

კონტექსტი: საქართველოში დამოუკიდებელ და კრიტიკულ მედიას მუშაობა რთულ გარემოში უწევს. „ქართულმა ოცნებამ“ ერთიმეორის მიყოლებით მიიღო მედიის შემზღუდავი საკანონმდებლო ცვლილებები. მნიშვნელოვნად შეიზღუდა მედიისთვის სასამართლოში მუშაობაც.

31 მაისიდან ამოქმედდა „უცხოეთის აგენტების რეგისტრაციის აქტიც“, რომელსაც „ქართული ოცნება“ ამერიკული FARA-ს სიტყვასიტყვით ნათარგმნს უწოდებს, სამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციები კი მიიჩნევენ, რომ ის მიზნად ისახავს დამოუკიდებელი ორგანიზაციებისა და მედიების გაჩუმებას, დისკრედიტაციასა და დევნას. 

კრიტიკული ტელევიზიების წინააღმდეგ საჩივრებით „ქართულმა ოცნებამ“ მიმართა კომუნიკაციების კომისიასაც. მიმართვის საფუძველი „მაუწყებლობის შესახებ“ კანონში შეტანილი ის ცვლილებები გახდა, რომლითაც კომისიას აქამდე თვითრეგულირების სფეროში მოქცეული საკითხების განხილვისა და მაუწყებლების დასანქცირების შესაძლებლობა მიეცა. ComCom-მა ისინი სამართალდამრღვევებად „მიუკერძოებლობის პრინციპის დარღვევისთვის“ ცნო. 

ექვს თვეზე მეტია უკანონო პატიმარია „ბათუმელები“/„ნეტგაზეთის“ დამფუძნებელი და დირექტორი მზია ამაღლობელი; სატელევიზიო მაუწყებლობა შეწყვიტა ხელისუფლების მიმართ კრიტიკულად განწყობილმა ტელეკომპანია „მთავარმა არხმა“. საზოგადოებრივმა მაუწყებელმა სამსახურიდან გაათავისუფლა ნინო ზაუტაშვილი, ვასილ ივანოვ-ჩიქოვანი და დახურა გადაცემა „რეალური სივრცე“. ისინი „პირველი არხის“ სარედაქციო პოლიტიკას ღიად აკრიტიკებენ და პოლიტიკურ გავლენებზე საუბრობენ. 

ჟურნალისტებს ხელს უშლიან პროფესიული მოვალეობის შესრულებისას, მათ აქციების გაშუქებისას აჯარიმებენ „გზის ხელოვნურად გადაკეტვისთვისაც“. ამასთან, დღემდე არ დასჯილან პროევროპული აქციების გაშუქებისას ჟურნალისტებზე (გურამ როგავა, ალექსანდრე ქეშელაშვილი, მაკა ჩიხლაძე, გიორგი შეწირული და სხვები) თავდამსხმელები. 

„საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია“ შემოსავლების სამსახურს მოუწოდებს, „ბათუმელებს“ ბიუჯეტის მიმართ დავალიანების გასასტუმრებლად გრაფიკი შეუდგინოს.

შემოსავლების სამსახურმა „ბათუმელების“ ანგარიშებს ინკასო რომ დაადო, ამის შესახებ ინფორმაცია გამოცემამ დღეს გაავრცელა. „ბათუმელების“ განცხადებით, ოფიციალური მიზეზი დავალიანებაა, რეალური - კი სურვილი, რომ მედია ორგანიზაციამ საქმიანობა შეწყვიტოს.

„უკვე წლებია, საქართველოში მედიას უკიდურესად მძიმე პირობებში უწევს მუშაობა, სარეკლამო რესურსების სიმცირის და რეპრესიული კანონმდებლობის გამო. „ბათუმელები“, მზია ამაღლობელის ხელმძღვანელობით, ძალ-ღონეს არ იშურებდა რომ, წინააღმდეგობების მიუხედავად, მკითხველამდე დროულად მიეტანა მისთვის სასიცოცხლოდ აუცილებელი, სანდო და გადამოწმებული ინფორმაცია. გამოცემა დაუღალავად ააშკარავებდა კორუფციის ფაქტებს და იცავდა ადამიანების შელახულ უფლებებს. 2025 წლის იანვრიდან მზია ამაღლობელი უკანონო პატიმრობაში იმყოფება, რამაც ორგანიზაციის საქმიანობა მნიშვნელოვნად შეაფერხა და მის ფინანსურ მდგომარეობაზეც აისახა. 

ინკასოს დასადებად შერჩეული დრო - როცა მზია ამაღლობელის სასამართლო პროცესი დასასრულს უახლოვდება, ქარტიას აფიქრებინებს, რომ „ქართული ოცნება“ მის ხელთ არსებულ ფინანსურ ბერკეტს კრიტიკული მედიასაშუალების გასაჩუმებლად და შესავიწროებლად იყენებს. 

შემოსავლების სამსახურის გააქტიურება მსგავს ეჭვებს აღძრავს იმის გამოც, რომ უკვე წლებია, პროსახელისუფლებო ტელევიზიებს - „იმედსა“ და „რუსთავი2“-ს, მილიონობით ლარი აქვთ საბიუჯეტო დავალიანება, რაც მათ მიმართ სააღსრულებო მოქმედების საფუძველი არ გამხდარა. 

სახელმწიფოს ვალდებულებაა, ხელი შეუწყოს დემოკრატიული ინსტიტუციების, მათ შორის, მედიის განვითარებას, რომლის როლი დემოკრატიის გამართულად ფუნქციონირებაში შეუფასებელია. სახელმწიფო პოლიტიკა მიმართული უნდა იყოს მედიაბიზნესის, რომელიც განსაკუთრებულად მგრძნობიარეა პოლიტიკური და ეკონომიკური რყევების მიმართ, დაცვისა და ხელშეწყობისკენ და არა გადასახადების ამოღების მოტივით მისი დათრგუნვისა და განადგურებისკენ“, - ვკითხულობთ „საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის“ განცხადებაში. 

ორგანიზაცია ფინანსთა სამინისტროსა და შემოსავლების სამსახურს მოუწოდებს, მოხსნას ინკასო „ბათუმელების“ ანგარიშებს, შეუდგინოს მას გრაფიკი დავალიანების გასასტუმრებლად და გამოცემას ნორმალურად ფუნქციონირების საშუალება მისცეს.

„ბათუმელების“ ინფორმაციით, ამ ეტაპზე მათი დავალიანება ბიუჯეტის წინაშე არის: ძირი თანხა - 47 ათასი ლარი, საურავი - 126 ათასი ლარი და ჯარიმა – 109 ათასი ლარი.

გამოცემას სახელმწიფოს წინაშე არსებული დავალიანება აღიარებული ჰქონდა და მის დასაფარად შესაბამის თანხებს ყოველთვიურად იხდიდა.

როგორც „ბათუმელები“ წერს, 1 ივლისს შემოსავლების სამსახურიდან აცნობეს, რომ ვალი ჰქონდათ, რომელიც 5 დღეში უნდა გადაეხადათ, წინააღმდეგ შემთხვევაში გამოცემის ანგარიშებს ინკასოს დაადებდნენ, შემდეგ კი ქონებას დააყადაღებდნენ და აღსრულება დაიწყებოდა. 

მოსალოდნელი ინკასოს შესახებ მიღებული ინფორმაციის შემდეგ, „ბათუმელებმა“ შემოსავლების სამსახურს ოფიციალურად მიმართა და საგადასახადო კოდექსის გათვალისწინებით, ვალის გადასახდელად გრაფიკის შეთავაზება ითხოვა, რაზეც უარი უთხრეს, 17 ივლისს კი მათ ანგარიშებს ინკასო დაადეს.

„მედიის ადვოკატირების კოალიცია“ „ბათუმელების“ ანგარიშებზე ინკასოს დადებას განცხადებით ეხმაურება და მიიჩნევს, რომ ეს შემთხვევა სისტემური კამპანიის ნაწილია, რომელსაც „ქართული ოცნება“ დამოუკიდებელი ჟურნალისტიკისა და მედიის წინააღმდეგ ახორციელებს:

„დამოუკიდებელი მედიის ანგარიშებზე ინკასოს დადება არ არის რიგითი ფინანსური ოპერაცია - არამედ, მისი მიზანია დამოუკიდებელი მედიის დასუსტება და გაქრობა.

"ბათუმელების" შემთხვევა სისტემური კამპანიის ნაწილია, რომელსაც "ქართული ოცნება" დამოუკიდებელი ჟურნალისტიკისა და მედიის წინააღმდეგ ახორციელებს.

უკვე 6 თვეზე მეტია უკანონოდ ციხეში იმყოფება მზია ამაღლობელი — "ბათუმელებისა" და "ნეტგაზეთის" დამფუძნებელი, რომელიც საქართველოს პირველი პოლიტიკური პატიმარი ქალია. ინკასოს დადება კიდევ ერთი ზეწოლის ფორმაა მზია ამაღლობელის გასატეხად.

ეს არ არის პირველი შემთხვევა, როდესაც მედიის წინააღმდეგ ინკასოს დადება ზეწოლის მექანიზმად არის გამოყენებული. ამის მაგალითია რადიო ჰოლდინგი "ჰერეთი" და რეგიონალური მაუწყებელი "თრიალეთი". “ჰერეთი", რომელიც სამ რადიოს აერთიანებს (თბილისში — "თბილისი", კახეთში — "ჰერეთი" და ბათუმში — "ციტრუსი"), აცხადებს, რომ შემოსავლების სამსახურის მოთხოვნით, მათ საბანკო ანგარიშებს ინკასო დაედო. დამფუძნებლის რამაზ სამხარაძის განცხადებით, ამ უეცარი თავდასხმის მიზეზი მისი მხრიდან მოვლენების კრიტიკულად გაშუქებაა.

“ბათუმელებს” და სხვა დამოუკიდებელ მედიას ინკასოს ადებენ მაშინ, როდესაც, "ქართული ოცნების" კონტროლის ქვეშ მყოფ მაუწყებლებს „იმედს" და „რუსთავი 2"-ს, შემოსავლების სამსახურის წინაშე მილიონობით დავალიანება აქვთ (17 და 25 მილიონი ლარი).

ბოლო პერიოდში მედიის მრავალმხრივი შევიწროების მცდელობა - რეპრესიული კანონების მიღება, სასამართლოს დახურვა, დაუსაბუთებელი ჯარიმები და სხვა - პირდაპირ მიზნად ისახავს ინფორმაციის გავრცელების შეზღუდვას და დამოუკიდებელი მედიის გაჩუმებას“.

კოალიციის განცხადებით, ის, რაც დღეს ხდება, არის შეტევა თითოეული ჩვენგანის უფლებაზე - ვიცოდეთ, რა ხდება ჩვენს ქვეყანაში, გავიგოთ სხვადასხვა მოსაზრება, გავავრცელოთ ჩვენი ხმა და ინფორმირებული გადაწყვეტილება მივიღოთ.

შემოსავლების სამსახურმა „ბათუმელების“ ანგარიშებს ინკასო რომ დაადო, ამის შესახებ ინფორმაცია გამოცემამ დღეს გაავრცელა. „ბათუმელების“ განცხადებით, ოფიციალური მიზეზი დავალიანებაა, რეალური - კი სურვილი, რომ მედია ორგანიზაციამ საქმიანობა შეწყვიტოს.

„ბათუმელების“ ინფორმაციით, ამ ეტაპზე მათი დავალიანება ბიუჯეტის წინაშე არის: ძირი თანხა - 47 ათასი ლარი, საურავი - 126 ათასი ლარი და ჯარიმა – 109 ათასი ლარი.

გამოცემას სახელმწიფოს წინაშე არსებული დავალიანება აღიარებული ჰქონდა და მის დასაფარად შესაბამის თანხებს ყოველთვიურად იხდიდა.

როგორც „ბათუმელები“ წერს, 1 ივლისს შემოსავლების სამსახურიდან აცნობეს, რომ ვალი ჰქონდათ, რომელიც 5 დღეში უნდა გადაეხადათ, წინააღმდეგ შემთხვევაში გამოცემის ანგარიშებს ინკასოს დაადებდნენ, შემდეგ კი ქონებას დააყადაღებდნენ და აღსრულება დაიწყებოდა. 

მოსალოდნელი ინკასოს შესახებ მიღებული ინფორმაციის შემდეგ, „ბათუმელებმა“ შემოსავლების სამსახურს ოფიციალურად მიმართა და საგადასახადო კოდექსის გათვალისწინებით, ვალის გადასახდელად გრაფიკის შეთავაზება ითხოვა, რაზეც უარი უთხრეს, 17 ივლისს კი მათ ანგარიშებს ინკასო დაადეს.

შემოსავლების სამსახურმა „ბათუმელების“ ანგარიშებს ინკასო დაადო. როგორც გამოცემა წერს, ოფიციალური მიზეზი დავალიანებაა, რეალური - კი სურვილი, რომ მედია ორგანიზაციამ საქმიანობა შეწყვიტოს:

„უფრო მეტიც – ეს არის ზეწოლა მზია ამაღლობელზე, რომ ის დანებდეს. რამდენიმე დღეში მოსამართლე ნინო სახელაშვილი შპს „გაზეთ ბათუმელების“ დამფუძნებელს, მზია ამაღლობელს განაჩენს გამოუტანს“.

„ბათუმელების“ ინფორმაციით, 1 ივლისს შემოსავლების სამსახურიდან აცნობეს, რომ ვალი ჰქონდათ, რომელიც 5 დღეში უნდა გადაეხადათ, წინააღმდეგ შემთხვევაში გამოცემის ანგარიშებს ინკასოს დაადებდნენ, შემდეგ კი ქონებას დააყადაღებდნენ და აღსრულება დაიწყებოდა. 

„ამ ეტაპზე „ბათუმელების“ დავალიანება ბიუჯეტის წინაშე – ძირი თანხა არის 47 ათასი ლარი [თვის დასაწყისში იყო 136 ათასი ლარი და გადავიხადეთ]. ასევე გვერიცხება სხვა თანხაც – საურავი 126 ათასი ლარი და ჯარიმა – 109 ათასი ლარი.

„ბათუმელებს“ სახელმწიფოს წინაშე არსებული დავალიანება აღიარებული ჰქონდა და ყოველთვიურად იხდიდა შესაბამის თანხებს მის დასაფარად“.

მოსალოდნელი ინკასოს შესახებ მიღებული ინფორმაციის შემდეგ, „ბათუმელებმა“ შემოსავლების სამსახურს ოფიციალურად მიმართა და საგადასახადო კოდექსის გათვალისწინებით, ვალის გადასახდელად გრაფიკის შეთავაზება ითხოვა, რაზეც უარი უთხრეს, 17 ივლისს კი მათ ანგარიშებს ინკასო დაადეს.

„დღეს, 21 ივლისია და მზია ამაღლობელის ბოლოს წინა პროცესი იმართება სასამართლოში. შესაბამისად, ინკასო და უახლეს ერთ კვირაში დაგეგმილი ყველა სხვა ოპერაცია მიმართულია მზია ამაღლობელის გასატეხად, პერსპექტივაში კი მის მიერ შექმნილი მედია ორგანიზაციის გასანადგურებლად.

ამის მარტივი დადასტურებაა ერთი მაგალითი: შემოსავლების სამსახურის 2025 წლის 21 მაისის ოფიციალური ინფორმაციით, ტელეკომპანია „იმედის“ დავალიანება ბიუჯეტის წინაშე არის 17 მილიონი ლარი. „რუსთავი 2-ს“ კი 25 მილიონი ლარი აქვს ბიუჯეტისთვის გადასახდელი“, - წერს „ბათუმელები“.

გამოცემის განცხადებით, ფინანსთა სამინისტროს გაცხადებული მიზანი არასდროს არ უნდა იყოს მედიის მოგუდვა, გაჩერება: 

„წესით მისი მიზანი უნდა იყოს ნებისმიერი ბიზნესის განვითარება, რათა გადასახადების გზით მიიღოს შემოსავლები და იზრუნოს სახელმწიფოს განვითარებაზე.

მით უფრო, რომ სიტყვის თავისუფლება დემოკრატიული სახელმწიფოს ერთ-ერთი მთავარი ღირებულებაა და მისი გაუქმება სახელმწიფოს გაუქმების ტოლფასია“.

შემოსავლებმის სამსახურმა ივნისის ბოლოს ინკასო დაადო რეგიონულ ტელეკომპანიის „თრიალეთისა“ და რადიოჰოლდინგ „ჰერეთის“ [აერთიანებს სამ რადიოს: თბილისში - „თბილისი“, კახეთში - „ჰერეთი“ და ბათუმში - „ციტრუსი“] ანგარიშებსაც.

კონტექსტი: საქართველოში დამოუკიდებელ და კრიტიკულ მედიას მუშაობა რთულ გარემოში უწევს. „ქართულმა ოცნებამ“ ერთიმეორის მიყოლებით მიიღო მედიის შემზღუდავი საკანონმდებლო ცვლილებები. მნიშვნელოვნად შეიზღუდა მედიისთვის სასამართლოში მუშაობაც.

31 მაისიდან ამოქმედდა „უცხოეთის აგენტების რეგისტრაციის აქტიც“, რომელსაც „ქართული ოცნება“ ამერიკული FARA-ს სიტყვასიტყვით ნათარგმნს უწოდებს, სამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციები კი მიიჩნევენ, რომ ის მიზნად ისახავს დამოუკიდებელი ორგანიზაციებისა და მედიების გაჩუმებას, დისკრედიტაციასა და დევნას. 

კრიტიკული ტელევიზიების წინააღმდეგ საჩივრებით „ქართულმა ოცნებამ“ მიმართა კომუნიკაციების კომისიასაც. მიმართვის საფუძველი „მაუწყებლობის შესახებ“ კანონში შეტანილი ის ცვლილებები გახდა, რომლითაც კომისიას აქამდე თვითრეგულირების სფეროში მოქცეული საკითხების განხილვისა და მაუწყებლების დასანქცირების შესაძლებლობა მიეცა. ComCom-მა ისინი სამართალდამრღვევებად „მიუკერძოებლობის პრინციპის დარღვევისთვის“ ცნო. 

ექვს თვეზე მეტია უკანონო პატიმარია „ბათუმელები“/„ნეტგაზეთის“ დამფუძნებელი და დირექტორი მზია ამაღლობელი; სატელევიზიო მაუწყებლობა შეწყვიტა ხელისუფლების მიმართ კრიტიკულად განწყობილმა ტელეკომპანია „მთავარმა არხმა“. საზოგადოებრივმა მაუწყებელმა სამსახურიდან გაათავისუფლა ნინო ზაუტაშვილი, ვასილ ივანოვ-ჩიქოვანი და დახურა გადაცემა „რეალური სივრცე“. ისინი „პირველი არხის“ სარედაქციო პოლიტიკას ღიად აკრიტიკებენ და პოლიტიკურ გავლენებზე საუბრობენ. 

ჟურნალისტებს ხელს უშლიან პროფესიული მოვალეობის შესრულებისას, მათ აქციების გაშუქებისას აჯარიმებენ „გზის ხელოვნურად გადაკეტვისთვისაც“. ამასთან, დღემდე არ დასჯილან პროევროპული აქციების გაშუქებისას ჟურნალისტებზე (გურამ როგავა, ალექსანდრე ქეშელაშვილი, მაკა ჩიხლაძე, გიორგი შეწირული და სხვები) თავდამსხმელები. 

კომუნიკაციების კომისიამ ფიზიკური პირის, ლევან მამფორიას საჩივრის საფუძველზე ტელეკომპანია „ობიექტივი“ ეთერში ჯეროვანი სიზუსტის დარღვევისთვის სამართალდამრღვევად ცნო, თუმცა ადმინისტრაციული პასუხისმგებლობისგან გაათავისუფლა: 

„კერძოდ, მაუწყებელმა ლ. მამფორიას შესახებ გაავრცელა ინფორმაცია ჯეროვანი სიზუსტის დაცვის გარეშე და ფაქტად გააშუქა ინფორმაცია, რომელიც მიღებული იყო ანონიმურ წყაროზე დაყრდნობით, თუმცა, მაყურებელს მკაფიოდ არ მიუთითა წყაროს ანონიმურობის შესახებ, რაც „მაუწყებლობის შესახებ“ საქართველოს კანონის დარღვევაა.

მაუწყებლის მიერ გავრცელებული სიუჟეტი შეეხებოდა კერძო პირს და შეიცავდა მის მიმართ მნიშვნელოვან ბრალდებებს, რაც განსაკუთრებული სიზუსტით უნდა გაშუქდეს და ტელევიზიამ უნდა გამოიყენოს ყველა გონივრული ზომა ცრუ ან შეცდომაში შემყვანი ინფორმაციის თავიდან ასაცილებლად. საგულისხმოა ისიც, რომ მაუწყებელმა აღნიშნული სიუჟეტი სოციალური ქსელების მეშვეობითაც გაავრცელა, რითიც ასევე დაირღვა „მაუწყებლობის შესახებ“ საქართველოს კანონით დადგენილი მოთხოვნები ინტერნეტ სივრცეში ინფორმაციის განთავსების წესების შესახებ“.

კომუნიკაციების კომისიის ინფორმაციით, საჩივარში მითითებული იყო მოთხოვნაც მაუწყებლის მიერ იმავე გადაცემაში გავრცელებული ინფორმაციის უარყოფის შესახებ, რაც არ დააკმაყოფილეს, „ვინაიდან კომისიამ მისთვის კანონმდებლობით მინიჭებული უფლებამოსილების ფარგლებში დაადგინა, რომ მაუწყებელს სათანადოდ არ ჰქონდა გადამოწმებული და დადასტურებული ინფორმაცია, რაც არღვევდა აუდიტორიისთვის ინფორმაციის ჯეროვანი სიზუსტით მიწოდების  სტანდარტებს“.

როგორც ComCom-ი წერს, შესწავლილი გარემოებების საფუძველზე, კომისიამ ლევან მამფორიას საჩივარი ნაწილობრივ დააკმაყოფილა და „ობიექტივი“ სამართალდამრღვევად ცნო. თუმცა, იქიდან გამომდინარე, რომ „დარღვევა 2025 წლის 1 ივნისამდე პერიოდში იქნა ჩადენილი, მაუწყებელი ადმინისტრაციული პასუხისმგებლობისგან გათავისუფლდა“.

ამასთან ერთად, კომუნიკაციების კომისიამ „ობიექტივს“ სიუჟეტის სოციალური ქსელიდან აღებაც დაავალა.

კომუნიკაციების კომისიამ მიმდინარე თვეში „მიუკერძოებლობის პრინციპის დარღვევისთვის“, „ქართული ოცნების“ საჩივრების საფუძველზე, სამართალდამრღვევად ცნო ხელისუფლების მიმართ კრიტიკულად განწყობილი 3 ტელევიზია.

ამ ტელეკომპანიების შემთხვევაშიც საჩივრების საფუძველი „მაუწყებლობის შესახებ“ საქართველოს კანონში 1 აპრილს შეტანილი ცვლილებები გახდა. 

„ქართული ოცნების“ საჩივრები პირველი იყო, რომელიც კომუნიკაციების კომისიამ მისი უფლებამოსილების გაზრდის შემდეგ მიიღო და ხელისუფლების მიმართ კრიტიკულად განწყობილი ტელევიზიები სამართალდამრღვევად ცნო. 

„ქართული ოცნების“ პარლამენტის მიერ 1 აპრილს მიღებული ცვლილებებით, რომელიც მაუწყებლების ვებგვერდებსა და სოციალური ქსელების მეშვეობით გავრცელებულ ინფორმაციასაც შეეხო, კომუნიკაციების კომისიას, საჩივრის მიმართვის საფუძველზე, აქამდე თვითრეგულირების სფეროში მოქცეული საკითხების განხილვისა და მაუწყებლების დასანქცირების შესაძლებლობა მიეცა. ამ ცვლილებების დაინიიცირებამდე ეს წესები „მაუწყებელთა ქცევის კოდექსით“ იყო განსაზღვრული. 

კომუნიკაციების კომისიას მაუწყებლების დასანქცირება 2025 წლის პირველი ივნისიდან შეუძლია, კანონის გარდამავლი დებულებით კი, მანამდე შეფარდებული სანქციები არ აღსრულდება. 

პროსამთავრობო ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის დირექტორი ბაკურ ბაკურაძე გახდა. „მედია ჰოლდინგის“ [აერთიანებს „რუსთავი 2“-სა და „პრაიმ თაიმს“] ახალი ხელმძღვანელი ტელევიზიის თანამშრომლებს დღეს, 17 ივლისს, არხის ყოფილმა დირექტორმა, ვაკო ავალიანმა წარუდგინა. როგორც „რუსთავი 2“ წერს, ვაკო ავალიანი საქმიანობას დიპლომატიურ სამსახურში გააგრძელებს.

ტელეკომპანიის ახალმა დირექტორმა კი „TV პირველთან“ საუბრისას თქვა, რომ „რუსთავი 2“-ის „ეროვნულ“ ტელეარხად გადაქცევას გეგმავს. ბაკურ ბაკურაძე წარსულში „ქართულ ოცნების“ კონცერტებსა და სადღესასწაულო ღონისძიებებს ხელმძღვანელობდა.

ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის 60%-ს - ქიბარ ხალვაში, 40%-ს კი ასევე ხალვაშის კუთვნილი კომპანია „შპს პანორამა“ ფლობს. 

2021 წლიდან, მას შემდეგ რაც „რუსთავი 2“-მა და „პრაიმ თაიმმა“ სს „მედია ჰოლდინგი“ დააფუძნეს, ბაზარზე ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის ლიცენზიით სწორედ ეს კომპანია ოპერირებს. 

„მედია ჰოლდინგში“ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის წილი - 10%-ს, ხოლო „პრაიმ თაიმის“ წილი 90%-ს შეადგენს. კომპანია „პრაიმ თაიმის“ 50%-50%-იან წილებს კი თამარ ფხაკაძე და გიორგი ქუთათელაძე ფლობენ.

„TV პირველის“ ჟურნალისტების: მარიამ გაფრინდაშვილის, ნანუკა ქაჯაიასა და ნატა ქაჯაიას საჩივარს  „სეზონი ტვ“-ის წინააღმდეგ კომუნიკაციების კომისია არსებითად ხვალ, 17 ივლისს, განიხილავს.

ჟურნალისტებმა კომისიას „სეზონი ტვ“-ის ეთერითა და სოციალური ქსელით გავრცელებულ პროგრამაში გადაცემის წამყვანისა და სტუმრის მიერ მათ მიმართ გამოთქმულ სიძულვილის ენის შემცველ განცხადებებთან დაკავშირებით 25 ივნისს მიმართეს და „სეზონი ტვ“-ისთვის კანონმდებლობით გათვალისწინებული ადმინისტრაციული პასუხისმგებლობის დაკისრება მოითხოვეს.

საჩივრის მიხედვით, 10  ივნისს, „სეზონი  ტვ“-ის პირდაპირ ეთერში გაჟღერდა არაერთი უმძიმესი, ღირსების შემლახავი და აშკარად შეურაცხმყოფელი გამონათქვამი „TV პირველის“ ჟურნალისტებისა და ტელეკომპანიის მიმართ:

„გაკეთებული განცხადებების ერთადერთი მიზანი იყო ჟურნალისტებისა და შპს „ტელეკომპანია პირველის“ დისკრედიტაცია, შეურაცხყოფა და სიძულვილის ენის ფართო აუდიტორიაში სიძულვილის დანერგვა, მტრული და უარყოფითი დამოკიდებულების გაჩენა“.

საჩივარში აღნიშნულია, რომ ნიკოლოზ მჟავანაძემ და დიტო ჩუბინიძემ „TV პირველის“ ჟურნალისტები - „მეძავებად“, ტელევიზია კი „ბორდელად“ მოიხსენიეს. სხვა არაერთ შეურაცხმყოფელ ფრაზასთან ერთად, მათ თქვეს, რომ თითქოს ისინი ბიზნესმენ თემურ ჭყონიას „30 00 ლარად ჰყავს ნაყიდი“. 

მომჩივანები უთითებენ, რომ წამყვანების მონოლოგი/დიალოგი ფეისბუკ გვერდზეც განთავსდა: „ვიდეოებს ჰქონდა მაღალი გამოხმაურება. ის ათი ათასობით ადამიანმა ნახა, მოჰყვა შეურაცხმყოფელი განცხადებები და ამ გზით გაიზარდა ჟურნალისტებისთვისა და შპს „ტელეკომპანია პირველისთვის“ უკანონო მოქმედების შედეგად მიყენებული ზიანის ხარისხიც“.

ჟურნალისტებმა საჩივარში მიუთითეს „სეზონი ტვ“-ის მიერ არასრულწლოვანთა მავნე ზეგავლენისგან დაცვის თაობაზე მოთხოვნათა შესაძლო დარღვევაზეც. 

კომუნიკაციების კომისიამ მათი საჩივრის დასაშვებობასთან დაკავშირებით 3 ივლისის სხდომაზე იმსჯელა. ამ სხდომას ესწრებოდა „სეზონი ტვ“-ის წამყვანი ნიკოლოზ მჟავანაძეც, რომელმაც აღნიშნა, რომ სადავო პროგრამა შეურაცხმყოფელ განცხადებებს არ შეიცავდა და კომისიას საჩივარი არ უნდა განეხილა.

„სეზონი ტვ“-ის წინააღმდეგ „TV პირველის“ ჟურნალისტებმა განცხადებით მიმართეს „საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიასაც“. ქარტიის საბჭომ მათი განცხადება 27 ივნისის სხდომაზე განიხილა და მიიჩნია, რომ ნიკოლოზ მჟავანაძემ და დიმიტრი ჩუბინიძემ ქარტიის 1-ლი, მე-7, მე-10 და მე-11 პრინციპები დაარღვიეს.

„TV პირველის“ იურისტის, თორნიკე მიგინეიშვილის თქმით, ნიკოლოზ მჟავანაძისა და დიმიტრი ჩუბინიძის წინააღმდეგ „სექსუალური შევიწროვების შინაარსის განცხადებების“ გამო სახალხო დამცველსაც მიმართეს.

პრორუსული ტელეკომპანიის „სეზონი ტვ“-ის 100%-იანი წილის მფლობელი და დირექტორი ყოფილი მოკრივე და ბიზნესმენი, გიორგი კანდელაკია. კანდელაკი სტალინის მიმართ განსაკუთრებული სიმპათიით გამოირჩევა. 

„მედიის განვითარების ფონდის“ (MDF) კვლევაში - „ანტიდასავლური პროპაგანდა და დეზინფორმაცია 2024 წლის საპარლამენტო არჩევნებზე“ ვკითხულობთ: „კრემლისტური/ულტრამემარჯვენე მედიებიდან ყველაზე მეტ ანტიდასავლურ გზავნილს სეზონი ტვ-ის (318) წამყვანები ახმოვანებდნენ“. 

„სეზონი ტვ“ 2021 წლიდან მაუწყებლობს. მიმდინარე წლის 22 მაისს, ტელევიზიის მიმართვის საფუძველზე, კომუნიკაციების კომისიამ მისი ავტორიზაციის მოდიფიცირების გადაწყვეტილება მიიღო და „სეზონი ტვ“-ის მაუწყებლობის ენად ქართულთან ერთად, დამატებით რუსულიც განუსაზღვრა.