"საზოგადოებრივი მაუწყებლის" სამეურვეო საბჭოს წევრობის 3 ვაკანტურ პოზიციაზე პარლამენტმა 11 განცხადება მიიღო. 11-წევრიანი სამეურვეო საბჭოდან ვადა 3 წევრს: მიხეილ ჩიკვილაძეს, ბესიკ ლილუაშვილსა და იზაბელა ოსიპოვას ამოეწურა. ესენი „ქართული ოცნების“, აჭარის უმაღლესი საბჭოსა და სახალხო დამცველის მიერ შერჩეული მეურვეები არიან.

"საზოგადოებრივი მაუწყებლის" სამეურვეო საბჭოს წევრობის კანდიდატები არიან:

1. მიხეილ ჩიკვილაძე

2. დონარა (დოდო) შონავა

3. გიორგი იაკობაშვილი

4. იზაბელა ოსიპოვა

5. სოსო სტურუა

6. გიორგი ლაზრიშვილი

7. მარინა გიორგაძე

8. ემზარ დიასამიძე

9. ფირუზ ბოლქვაძე

10. პაატა სურგულაძე

11. თამარ წილოსანი

სამეურვეო საბჭოს 3 წევრის შესარჩევი საპარლამენტო საკონკურსო კომისია მეურვეობის კანდიდატებს ორ ეტაპად შეარჩევს და პარლამენტს წარუდგენს.

განსაზღვრული წესით, პირველ ეტაპზე კანდიდატები „მაუწყებლობის შესახებ“ საქართველოს კანონით დადგენილი საკვალიფიკაციო მოთხოვნების შესაბამისად შეირჩევიან. მათი შეფასების დამატებითი კრიტერიუმები საკონკურსო კომისიის დებულებით განისაზღვრება. 

მეორე ეტაპზე კი კანდიდატები მათ მიერ წარმოდგენილი "საზოგადოებრივი მაუწყებლის" განვითარების კონცეფციების განხილვისა და მათთან გასაუბრების შედეგად შეირჩევიან.

საკონკურსო კომისიამ შერჩეული მეურვეობის კანდიდატების მიერ წარმოდგენილი "საზოგადოებრივი მაუწყებლის" განვითარების კონცეფციების საჯარო განხილვა უნდა უზრუნველყოს. 

საქართველოს პარლამენტის მიერ დამტკიცებული „საზოგადოებრივი მაუწყებლის“ მეურვეების შესარჩევი კომისიის წევრები არიან: დავით მაღლაფერიძე, ერმილე მესხია, გოდერძი შარაშია, ნინო მეუნარგია, ოთარ ტატიშვილი, ნინო კაკულია, გედევან ჯინჭარაძე, მარიამ გვიდიანი და გივი აბესაძე.

ამ 9-კაციანი კომისიიდან 4 წევრი „იმედის“ თანამშრომელი: დავით მაღლაფერიძე, გოდერძი შარაშია, ნინო მეუნარგია და ოთარ ტატიშვილია.

აღსანიშნავია ისიც, რომ ოთარ ტატიშვილის ძმა, ვლადიმერ ტატიშვილი ახლა "საზოგადოებრივი მაუწყებლის აჭარის ტელევიზიისა და რადიოს" დირექტორია.

საზოგადოებრივი მაუწყებლის სამეურვეო საბჭოს თითოეულ წევრს ექვსი წლის ვადით ირჩევენ.

ბოლო სამ დღეში პარლამენტმა აკრედიტაცია "მთავარი არხის", "ფორმულასა" და "ტვ პირველის" 3 ჟურნალისტს შეუჩერა. 

ნატა ქაჯაიამ საქართველოს პარლამენტის აპარატის უფროსის შესაბამისი განცხადება ორშაბათს, 3 ივნისს მიიღო. მასში განმარტებულია, რომ მიმდინარე წლის 24 მაისს პარლამენტის შენობაში „პარლამენტის წევრის მიერ ინტერვიუს ჩაწერაზე უარის თქმისა, თქვენ კვლავ აგრძელებდით ინტერვიუს ჩაწერის მცდელობას და არ შეწყვიტეთ ვიდეოჩაწერა“. 

"ტვ პირველის" ჟურნალისტს აკრედიტაცია 1 თვით "ხალხის ძალის" დეპუტატის, სოზარ სუბარის მიმართვის საფუძველზე შეუჩერდა. 

ტელეკომპანიის ახალი ამბების სამსახურის უფროსის, ნოდარ მელაძის სოციალურ ქსელში გაკეთებული განცხადებით, 

„რეპრესიული პოლიტიკის თანახმად, ჩვენ არ შეგვიძლია, აკრედიტაციის შეჩერების პერიოდში, ჟურნალისტი ჩავანაცვლოთ. ჩვენი გადაცემიდან აკრედიტაცია მხოლოდ ერთ ჟურნალისტს ჰქონდა, რაც იმას ნიშნავს, რომ პარლამენტში მუშაობას ვეღარ შევძლებთ".

ეს არ არის პირველი შემთხვევა, როდესაც კრიტიკული მედიის ჟურნალისტებს პარლამენტის აკრედიტაციას უჩერებენ. 

"ქართული ოცნების" დეპუტატის, ნინო წილოსანის მოთხოვნით, 3-4 ივნისს საკანონმდებლო ორგანოში მუშაობა ერთი თვით აეკრძალა ტელეკომპანია „მთავარის“ ჟურნალისტს, ნინი ბალანჩივაძეს და 6 თვით - ტელეკომპანია „ფორმულას“ ჟურნალისტს, სოფო გოზალიშვილს.

აღსანიშნავია, რომ ამ ჟურნალისტებისთვისაც აკრედიტაციის შეჩერების მიზეზი იგივეა - „პარლამენტის წევრის მიერ ინტერვიუს ჩაწერაზე უარის თქმისა, თქვენ კვლავ აგრძელებდით ინტერვიუს ჩაწერის მცდელობას და არ შეწყვიტეთ ვიდეოჩაწერა“.

გასულ თვეს, 21 მაისს აკრედიტაცია 1 თვით ამავე ზიზეზით შეუჩერდა "ტვ პირველის" ჟურნალისტს, მაკა ჩიხლაძესაც. 

პარლამენტის თავმჯდომარის 2023 წლის 6 თებერვლის ბრძანებით,აკრედიტებული ჟურნალისტი ვალდებულია, საქართველოს პარლამენტის წევრის, აპარატის თანამშრომლის ან პარლამენტში სტუმრად მყოფი პირის მიერ ინტერვიუს ჩაწერაზე უარის თქმის შემთხვევაში შეწყვიტოს ინტერვიუ.

პარლამენტის ვიცე-სპიკერის, ნინო წილოსანის მოთხოვნით, 4 ივნისს ტელეკომპანია „ფორმულას“ ჟურნალისტს, სოფო გოზალიშვილს 6 თვით პარლამენტში მუშაობა აეკრძალა. პარლამენტის წერილში ნათქვამია, რომ „მიუხედავად პარლამენტის წევრის მიერ ინტერვიუს ჩაწერაზე უარის თქმისა თქვენ კვლავ აგრძელებდით ინტერვიუს ჩაწერის მცდელობას და არ შეწყვიტეთ ვიდეოჩაწერა.“

პარლამენტის თავმჯდომარის 2023 წლის 6 თებერვლის ბრძანებით, აკრედიტებული ჟურნალისტი ვალდებულია, საქართველოს პარლამენტის წევრის, აპარატის თანამშრომლის ან პარლამენტში სტუმრად მყოფი პირის მიერ ინტერვიუს ჩაწერაზე უარის თქმის შემთხვევაში შეწყვიტოს ინტერვიუ.

ჟურნალისტის აკრედიტაციის ნახევარი წლით შეჩერებას, სოფო გოზალიშვილი პროფესიულ საქმიანობაში ხელის შეშლად მიიჩნევს.

„ჩემთვის ეს პირველი შემთხვევა არ არის. წინა წლის აპრილში, როცა 1 თვით შემიზღუდეს პარლამენტში შესვლა, მაშინაც ნინო წილოსანი იყო ამის ინიციატორი და ახლაც. ეს არის  ჟურნალისტურ საქმიანობაში პირდაპირი ხელის შეშლა. ამ გზით ცდილობენ, აირიდონ ის დისკომფორტი, რასაც მათ პარლამენტში კრიტიკული მედია უქმნით. სხვა ახსნა ამ ყველაფერს არ აქვს. 

კადრშიც ჩანს, როცა ჩემი კოლეგები წილოსანთან დიალოგს ასრულებენ, ამის შემდეგ მხოლოდ ორ ნაბიჯს ვდგამ მასთან ერთად და შემდეგ, როცა კიბეზე ადის, მე ვრჩები იქ, სადაც ვიყავი ინტერვიუს ჩაწერერის მომენტში. არანაირ ,,დევნას" ადგილი არ ჰქონია და რაც ყველაზე საინტერესოს ხდის ამ ქეისს არის ის, რომ ეს მასალა შაბათის ფორმულას ეთერში არ გაგვიშვია,“ - აღნიშნავს ჟურნალისტი "მედიაჩეკერთან" საუბრისას.

ეს არ არის პირველი შემთხვევა, როდესაც პარლამენტმა კრიტიკული მედიის ჟურნალისტს აკრედიტაცია ნინო წილოსანის მიმართის საფუძველზე შეუჩერა. ორშაბათს, 3 ივნისს საკანონმდებლო ორგანოს შენობაში მუშაობა ერთი თვით აეკრძალა ტელეკომპანია „მთავარის“ ჟურნალისტს, ნინი ბალანჩივაძესაც.

ბალანჩივაძისთვის გაგზავნილ საქართველოს პარლამენტის აპარატის უფროსის წერილში აკრედიტაციის შეჩერების მიზეზად ასევე განმარტებულია, რომ „პარლამენტის წევრის მიერ ინტერვიუს ჩაწერაზე უარის თქმისა, თქვენ კვლავ აგრძელებდით ინტერვიუს ჩაწერის მცდელობას და არ შეწყვიტეთ ვიდეოჩაწერა“.

დღეს, 4 ივნისს პარლამენტის თავმჯდომარემ, შალვა პაპუაშვილმა „ქართული ოცნების“ ლგბტ უფლებების შემზღუდავი ახალი საკანონმდებლო ინიციატივა წარადგინა.

პაპუაშვილის განმარტებით, საკანონმდებლო პაკეტი ერთ ძირითად „ოჯახური ღირებულებებისა და არასრულწლოვანთა დაცვის შესახებ“ პროექტს და 18 გამომდინარე კანონპროექტს მოიცავს. 

19 კანონპროექტისგან შემდგარი პაკეტი ლგბტ უფლებების გარდა, ინფორმაციის გავრცელების შეზღუდვასაც ითვალისწინებს. 

პარლამენტის თავმჯდომარის განმარტებით, ამ ინიციატივით 8 საკითხი მოწესრიგდება, საიდანაც მე-6 სწორედ ინფორმაციის გავრცელებას ეხება. ეს ნაწილი მათ შორის მაუწყებლებს შეეხებათ და დაუშვებელი იქნება მათ მიერ ისეთი ინფორმაციის გავრცელება, რომელიც მიმართულია ადამიანის თავისი სქესისგან განსხვავებული სქესისთვის მიკუთვნების, ერთი და იმავე სქესის წარმომადგენლებს შორის ურთიერთობის ან ინცესტის პოპულარიზაციისკენ. 

პაპუაშვილის თქმით, ეს აკრძალვა მხოლოდ იმ ფარგლებში მოქმედებს, რომ არ იქნეს დაშვებული ერთი და იმავე სქესის წარმომადგენლებს შორის ინტიმური ურთიერთობის ამსახველი სცენის ან ინცესტის სცენის მაუწყებლის ეთერით გავრცელება. ასევე, აკრძალული იქნება იმავე შინაარსის რეკლამა.

დღეს გამართულ ბრიფინგზე პარლამენტის სპიკერმა განაცხადა, რომ რადგან მმართველ პარტიას ამჟამად საკონსტიტუციო უმრავლესობა არ აქვს, ამიტომ ხელისუფლება ახალ კანონსა და მისგან გამომდინარე ცვლილებებს დაამტკიცებს. 

შალვა პაპუაშვილის განმარტებით, 2024 წლის საგაზაფხულო სესიის პერიოდში, რომელიც 28 ივნისს იხურება, ამ კანონპროექტს პირველი მოსმენით განიხილავენ და მიიღებენ. მიმდინარე წლის საშემოდგომო სესიაზე კი, რომელიც 3 სექტემბერს გაიხსნება, მეორე და მესამე მოსმენით მიიღებენ. 

ამ ახალი კანონპროექტისა და მისგან გამომდინარე ცვლილებების დაინიცირებამდე, "ქართულმა ოცნებამ" დაახლოებით 2 თვის წინ „საქართველოს კონსტიტუციაში ცვლილების შეტანის შესახებ“ და „ოჯახურ ღირებულებათა და არასრულწლოვანთა დაცვის შესახებ“ საქართველოს კონსტიტუციური კანონპროექტები დააინიცირა და თბილისის გარდა, საქართველოს 10 ქალაქში საყოველთაო-სახალხო განხილვებიც გამართა. ამ განხილვების საორგანიზაციო კომისია, რომელსაც პარლამენტის თავმჯდომარე ხელმძღვანელობდა, დედაქალაქში 16 მაისს მხოლოდ რელიგიური ორგანიზაციების წარმომადგენლებს შეხვდა და ამით მუშაობა დაასრულა. 

შალვა პაპუაშვილის განმარტებით, ამ კომისიამ ყველა მასალა იურიდიულ საქმეთა კომიტეტს გადასცა, რომელიც უკვე საკონსტიტუციო პროცესს გააგრძელებს და იქნება საკომიტეტო და შემდეგ უკვე პლენარულ სხდომაზე განხილვაც. პაპუაშვილის თქმით, კონსტიტუციურ ცვლილებას  კვალიფიციური უმრავლესობა - ხმების ¾ სჭირდება. 

აღსანიშნავია, რომ "ქართულმა ოცნებამ" საკონსტიტუციო ცვლილებების მისაღებად საკმარისი ხმების არ არსებობის მიუხედავად, ეს პროცესი მაინც დაიწყო. 

გამოხატვის თავისუფლების შეზღუდვას "ოჯახურ ღირებულებათა და არასრულწლოვანთა დაცვის შესახებ" კონსტიტუციური კანონის პროექტიც ითვალისწინებს. კერძოდ, კანონპროექტის პირველი მუხლის, მე-7 ნაწილით, 

"აკრძალულია იმგვარი შინაარსის ნაწარმოების, პროგრამის ან სხვა მასალის გავრცელება, რომელიც ერთნაირსქესიანი ოჯახური ან ინტიმური ურთიერთობის, ინცესტის, ერთნაირსქესიანი წყვილის ან არაჰეტეროსექსუალი პირის მიერ არასრულწლოვანის შვილად აყვანის ან მინდობით აღზრდის, სქესის შეცვლასთან დაკავშირებული სამედიცინო ჩარევის ან სქესობრივი ნიშნით განსაზღვრული ცნებების არგამოყენების პოპულარიზაციისკენ არის მიმართული". 

კონსტიტუციონალისტ ვახუშტი მენაბდის შეფასებით, ხელისუფლებას ამ ცვლილებებით საკუთარი ძალაუფლების უსაფრთხოების დაცვა სურს.

„პირველ რიგში, უნდა ვთქვა, რომ ხელისუფლებას ამ ცვლილებებით არა ოჯახისა და ეროვნული ღირებულებების, არამედ საკუთარი ძალაუფლების უსაფრთხოების დაცვა სურს. ეს არის სახალხო მანდატის მოპოვების მცდელობა იმისათვის, რომ შემდეგ ძალაუფლება კიდევ უფრო მონოლითური გახადოს. ცვლილების შინაარსი მარტივია, ამ თემებზე პოზიტიური პერსპექტივიდან პოზიციის დაფიქსირება წერილობითი, ვიდეო, აუდიო თუ ვიზუალური ფორმით აკრძალული იქნება. არ აქვს მნიშვნელობა, მედია გააკეთებს ამას, რეჟისორი, მწერალი, მომღერალი თუ ჩვეულებრივი ტიკტოკერი. ეს არის ცენზურა, რომელიც საპარლამენტო უმრავლესობას სურს ჩვენს კონსტიტუციაში ჩაწეროს“, - ამბობს მენაბდე.

საკონსტიტუციო კანონპროექტით გათვალისწინებულ ცენზურის შესაძლებლობაზე საყოველთაო-სახალხო განხილვის დროს "ქართული ოცნების" წევრებიც საუბრობდნენ. მაგალითად, მმართველი პარტიის დეპუტატებმა ფილმებიდან კონკრეტული ადგილების ამოჭრა არ გამორიცხეს. 

„რეალურად ჩვენ შეგვიძლია, მოვთხოვოთ კანონის დონეზე, რომ ასეთი ნაწილები იქნას ამოჭრილი, რაც მხოლოდ პროპაგანდა და პოპულარიზაცია იქნება“ - განაცხადა მამუკა მდინარაძემ. 

ანრი ოხანაშვილის თქმით, კი "იქნება დავუშვათ ტელევიზიით კონკრეტული ნაწარმოები გაშვებული, აი ეს ნაწარმოები ემსახურება თუ არა პროპაგანდას, ეს იქნება შესაფასებელი…"

აღსანიშნავია ისიც, რომ მიმდინარე წლის აპრილსა და მაისში მოსახლეობასთან გამართული შეხვედრები ძირითადად ჰომოფობიური შინაარსის გზავნილების ფონზე მიმდინარეობდა.

"ოჯახურ ღირებულებათა და არასრულწლოვანთა დაცვის შესახებ" კონსტიტუციური კანონის პროექტით სიტყვის თავისუფლების შეზღუდვაზე "მედიაჩეკერთან" სცენარისტმა, ქეთი დევდარიანმა ისაუბრა.

„ხელოვანისათვის ზოგადად რაიმე ტიპის შეზღუდვის დაწესება, რაზე წეროს, როგორ წეროს, რა თემას შეეხოს და რა პრობლემა იკვლიოს, საფრთხეს უქმნის სიტყვის თავისუფლებას. განსაკუთრებით სახიფათოა ცენზურა ხელისუფლების მხრიდან. არასრულწლოვნების ფსიქიკასთან რომ უკიდურესად ფაქიზი მოპყრობაა საჭირო, ეს ისედაც ცხადია და შვილები მშობლებმა უნდა დაიცვან ასაკთან შეუფერებელი კონტენტისგან და არა მთავრობამ“.

დაგეგმილი საკონსტიტუციო ცვლილებები ცენზურად შეაფასა გოგი გვახარიამაც. 

„ცხადია, ეს საბჭოთა წარსულში დაბრუნებაა. ისევ შესაძლებელი გახდება ფილმების დაჭრა, დასახიჩრება. ყველა ქვეყანაში ფილმების გაქირავებას აქვს ასაკობრივი ზღვარი. მესმის, რომ ბერტოლუჩის „მთვარე“ არ უნდა აჩვენო ბავშვებს, მაგრამ მოზრდილი ადამიანი ბავშვი არაა. ჩვენი ხელისუფლება კი ხალხს ეპყრობა, სწორედ, როგორც ბავშვებს, რომელთა მოტყუება არაა ძნელი". 

კინომცოდნის აზრით, ეს ნიშნავს იმას, რომ აიკრძალება ყველა ფილმი, რომელშიც მაგალითად, ინცესტის თემა იკვეთება:

"ბერტოლუჩის „მთვარე“ ანდა ლუკინო ვისკონტის „ღმერთების დაღუპვა“. მადა ჭამაში მოდის და „ოიდიპოს მეფეც“ შეიძლება დაიჩაგროს. რაც შეეხება სქესის შეცვლას, შესანიშნავი ბელგიური ფილმია „გოგონა“, არასრულწლოვანზე, რომელიც სქესს იცვლის. ამ ფილმის არა თუ ჩვენებისთვის, ხსენებისთვისაც კი დავისჯებით“.

ონლაინ გამოცემა “პუბლიკას” რედაქტორმა, ლიკა ზაკაშვილმა კი დაგეგმილი საკონსტიტუციო ცვლილება "მედიაჩეკერთან" საუბრისას ასე შეაფასა: “ჩვენი პოზიციაა, რომ ეს ჩანაწერი ზღუდავს მედიის და გამოხატვის თავისუფლებას. უმცირესობების უფლებებთან დაკავშირებული ნებისმიერი მასალა, შესაძლოა, მონიშნოთ როგორც “პროპაგანდა”, რაც მედიის საქმიანობაში/შინაარსში გაუმართლებელი ჩარევისა და შეზღუდვის შესაძლებლობას აძლევს სახელმწიფოს".

აღსანიშნავია, რომ პროსახელისუფლებო სატელევიზიო მედია ამ თემას ჰომოფობიური შინაარსის საკონსტიტუციო ცვლილებების დაინიცირებამდეც აქტიურად აშუქებდა. ამის საილუსტრაციოდ, მაგალითად, ტელეკომპანია “იმედის” ვებგვერდზე ე.წ. თაგით - “ლგბტ პროპაგანდა” [სწორედ ასე მოიხსენიებენ ამ კანონს] 2024 წლის 26 თებერვლიდან 26 მარტამდე პერიოდში 37 მასალა იძებნება. "პირველი არხის" ვებგვერდზე კი დროის იმავე მონაკვეთში 20 მასალა გვხვდება, რომელთაგან აბსოლუტური უმრავლესობაც "ქართული ოცნების" წევრთა განცხადებებია. 

"მედიაჩეკერმა" შესადარებლად დროის იგივე მონაკვეთის მონაცემები ხელისუფლების მიმართ კრიტიკულად განწყობილი ტელევიზიების ვებგვერდებზეც მოიძია. აღსანიშნავია, რომ “მთავარი არხის” ვებგვერდზე ამ ე.წ. თაგით არცერთი მასალა არ იძებნება, ტელეკომპანია “ფორმულას" გვერდზე კი მხოლოდ - 2. 

"უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ" კანონის მსგავსად, რუსეთში "ლგბტ პროპაგანდის" ამკრძალავი ჰომოფობიური კანონიც არსებობს.

წელს კანის საერთაშორისო კინოფესტივალზე რუსეთიდან გაქცეული თეატრისა და კინოს რეჟისორის, კირილ სერებრენიკოვის ფილმის - „ლიმონოვი: ბალადას“ ჩვენების შემდეგ გამართულ პრესკონფერენციაზე შემოქმედებითი ჯგუფის წევრებს ასევე რუსეთიდან გამოქცეულმა ჟურნალისტმა ჰკითხა, თუ რას ფიქრობდნენ იმასთან დაკავშირებით, რომ „რუსული კანონის“ გამო ეს ფილმი რუსეთის კინოს ეკრანებზე ნაჩვენები ვერ იქნება. „ლიმონოვი: ბალადა" რუსი მწერლისა და პოლიტიკოსის, ედუარდ ლიმონოვის ცხოვრების ერთ პერიოდს ასახავს, რაც მთავარი გმირის ჰომოსექსუალური ურთიერთობის გამოცდილებასაც გულისხმობს.

ჟურნალისტმა „რუსულ კანონში“ 2013 წელს მიღებული „არატრადიციული სექსუალური ურთიერთობების პროპაგანდისგან“ არასრულწლოვნების დაცვის შესახებ კანონი იგულისხმა. საბოლოოდ, რუსეთში ამ კანონმა ისეთი სახე მიიღო, რომ დღეს გაყიდვიდან და გაქირავებიდან ამოღებულია, თითქმის, ყველა ის ფილმი, წიგნი, სპექტაკლი და სხვა ნაწარმოები, რომელიც პუტინის რეჟიმის მიერ „ლგბტ პროპაგანდად“ არის შეფასებული. 

კომუნიკაციების კომისიის ინფორმაციით, 2024 წლის პირველ კვარტალში ტელე და რადიო მაუწყებლების ჯამური კომერციული სარეკლამო შემოსავალი, წინა წლის ამავე პერიოდთან შედარებით, 0.5%-ით გაიზარდა და 15.6 მილიონი ლარი გახდა.

ტელევიზიებმა კომერციული სარეკლამო შემოსავლებიდან 14 მილიონი ლარი მიიღეს, საიდანაც 64.9% პირდაპირ რეკლამას ეკუთვნის, 18.4% კი - პროდუქტის განთავსებას. 

2024 წლის პირველ კვარტალში სატელევიზიო კომერციული სარეკლამო შემოსავლების ყველაზე დიდი წილი - 5.3 მილიონი "იმედს" ეკუთვნის. მისი შემოსავალი, გასული წლის იმავე პერიოდთან შედარებით, 0.7 მილიონი ლარით გაიზარდა.

2023 წლის პირველ კვარტალთან შედარებით, 0.1 მილიონით გაიზარდა „მთავარი არხის” შემოსავალიც და ის 1.4 მილიონი ლარი გახდა. უცვლელი დარჩა „პოსტვ“-ის შემოსავალი - 1.5 მილიონი.

წინა წლის ამავე პერიოდთან შედარებით კი, სხვა ყველა ჩამოთვლილი ტელეკომპანიის კომერციული სარეკლამო შემოსავლები შემცირდა. 2024 წლის პირველ კვარტალში 0.3 მილიონი ლარით ნაკლები შემოსავალი - 1.8 მილიონი ლარი მიიღო „რუსთავი 2”-მა, 0.3 მილიონი ლარით შემცირდა „ტელეკომპანია პირველის“ შემოსავალიც. 0.1 მილიონი ლარით ნაკლები - 0.7 მილიონი შეადგინა ტელეკომპანია „ფორმულას“ სარეკლამო შემოსავალმა. წინა წლის ამავე პერიოდთან შედარებით, 0.4 მილიონით ნაკლები შემოსავალი - 0.1 მილიონი ჰქონდა "საზოგადოებრივ მაუწყებლსაც".

რაც შეეხება რადიომაუწყებლებს, 2024 წლის პირველ კვარტალში მათ მიერ მიღებული სარეკლამო შემოსავალი, წინა წლის იმავე პერიოდთან შედარებით, 6%-ით გაიზარდა და 1.6 მილიონი ლარი შეადგინა. 

რუსული კანონის ხელმეორედ დაინიცირებიდან დღემდე "მედიაომბუდსმენი" 19 ჟურნალისტისა და ოპერატორის უფლებებს 21 საქმეზე იცავს. ორგანიზაციის შეფასებით, მედიის წარმომადგენლების პროფესიული საქმიანობის შეწყვეტის მიზნით სახელმწიფოს წარმომადგენლებმა სხვადასხვა დანაშაულებრივი მექანიზმი გამოიყენეს.

"მედიაომბუდსმენის" მიერ გამოქვეყნებული ანგარიში მიმდინარე წელს მედიის წინააღმდეგ გამოყენებული რეპრესიული ტაქტიკის შესახებ ინფორმაციას აერთიანებს და ყურადღებას სამ მათგანზე ამახვილებს.

• მედიის წარმომადგენლების მიმართ საქართველოს პარლამენტის მიერ გატარებული რეპრესიული პოლიტიკა

"საქართველოს პარლამენტი იყენებს ყველა სადავო ინსტრუმენტს მედიისა და გამოხატვის თავისუფლების წინააღმდეგ. ამ გზით ცდილობს საზოგადოებისთვის კიდევ უფრო ხელმიუწვდომელი გახდეს ინფორმაცია მნიშვნელოვანი პოლიტიკური პროცესების შესახებ", - ვკითხულობთ ორგანიზაციის ანგარიშში.

• ჟურნალისტების და ოპერატორების დევნა, სხეულის დაზიანება და პროფესიულ საქმიანობაში ხელშეშლა

რუსული კანონის საპროტესტო აქციების დაწყების შემდეგ, “მედიაომბუდსმენმა” სპეციალურ საგამოძიებო სამსახურს რამდენჯერმე მიმართა.






შეტყობინებები  ჟურნალისტის უფლებების დარღვევისა და მათთვის მსხვერპლის სტატუსის მინიჭების მოთხოვნას ეხებოდა. მედიის ეს წარმომადგენლები არიან: 

1. ალექსანდრე ქეშელაშვილი, "პუბლიკა" - სცემეს სპეცრაზმელებმა;

2. გიორგი ბადრიძე, "ტაბულა" - 16 აპრილს სპეცრაზმელები ფიზიკურად გაუსწორდნენ და სიტყვიერი შეურაცხყოფა მიაყენეს. 2 მაისს ის ადმინისტრაციული წესით დააკავეს და შეუდგინეს ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის ოქმი. ბადრიძეს 16 მაისს სახლიდან დაახლობით 100-200 მეტრის დაშორებით მისთვის უცნობი პირი დახვდა და ფიზიკური დაზიანება მიაყენა;

3. გიორგი ბასხაჯაური, "აპრილი" - სპეცრაზმელებმა სხეულის დაზიანება მიაყენეს;

4. მარიამ ნიკურაძე, OC Media - სპეცრაზმელები ხელს უშლიდნენ ჟურნალისტურ საქმიანობაში;

5. ნიკო კოკაია, “ტელეკომპანია პირველი" - სპეცრაზმელმა შეასხა წიწაკის სპრეი; 

6. ლიკა ზაკაშვილი და მამუკა მგალობლიშვილი, "პუბლიკა" - სპეცრაზმელებმა ხელი შეუშალეს პროფესიულ საქმიანობაში;

7. ნანუკა ქაჯაია, დავით ბერაძე, “ტელეკომპანია პირველი" - ხელი ეშლებოდათ პროფესიულ საქმიანობაში;

8. რობი ზარიძე, "აი, ფაქტი" - სპეცრაზმელები გაუსწორდნენ ფიზიკურად; 

9. გიგა გელხვიიძე, CNews Exclusive • ახალი ამბები - მის მიმართ გამოიყენეს ე.წ “წიწაკის სპრეი”;

10. გიორგი ჟამერაშვილი, “ინტერპრესნიუსი” - სპეცრაზმელებმა ხელი შეუშალეს ჟურნალისტურ საქმიანობაში. ერთ-ერთმა სამართალდამცავმა მას ხელი ჰკრა, ფეხის არეში ხელკეტი დაარტყა, მანამდე კი სიტყვიერი შეურაცხყოფა მიაყენა.

• სატელეფონო მუქარებით და სიძულვილის ენის შემცველი პლაკატებით ჟურნალისტების დაშინების მცდელობა

სპეციალურმა საგამოძიებო სამსახურმა “მედიაომბუდსმენის” შეტყობინების საფუძველზე გამოძიება ე. წ. სატელეფონო მუქარებისა და დაშინებების საქმეზე დაიწყო. ამ საქმეებზე გამოიკითხნენ როგორც ჟურნალისტები, ისე მედიაორგანიზაციების ხელმძღვანელები და რედაქტორები: ნათია კუპრაშვილი, „TOK TV“ დამფუძნებელი და „რეგიონულ მაუწყებელთა ალიანსის“ დირექტორი, ნინო ზურიაშვილი, „სტუდია მონიტორის“ გამგეობის თავმჯდომარე, ნანა ბიგანიშვილი, „სტუდია მონიტორის“ მთავარი რედაქტორი, "სამხრეთის კარიბჭის” ჟურნალისტები: თეიმურაზ ინასარიძე და ნუნუ სტეფნაძე, რუსუდან გვარამაძე, “ფორმულას" ჟურნალისტი და “ტაბულას” რედაქტორი, გიორგი ბადრიძე.

"საგანგაშოა, რომ დაშინების მიზნით, 2024 წლის 10 მაისს, დილით „სტუდია მონიტორის“ დამფუძნებლის ნინო ზურიაშვილის კუთვნილი ავტომანქანა დააზიანეს და მასზე სიძულვილის შემცველი წარწერები დატოვეს. მსგავსი მეთოდები გამოყენებული იყო სამოქალაქო საზოგადოების არაერთი წარმომადგენლის მიმართ", - ვკითხულობთ ორგანიზაციის ანგარიშში.

რუსული კანონის მიღების პროცესში დაწყებული “მედიაომბუდსმენის” 21 საქმიდან 13-ზე (აქციის გაშუქებისას ზიანის მიყენება) გამოძიება "საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის" 333-ე მუხლის საფუძველზე, უფლებამოსილების გადამეტების ნაწილით მიმდინარეობს. 7 საქმეზე - (სატელეფონო მუქარები და სიძულვილის ენის შემცველი პლაკატების გაკვრა) "საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის" 154-ე მუხლით. 1 საქმე კი ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევას (მუხლები 166/173) ეხება.

"მედიაომბუდსმენის" შეფასებით, ორგანიზაციის მიერ შეგროვებული მონაცემებისა და მედიის წარმომადგენლებისთვის გაწეული სამართლებრივი დახმარების შედეგად შემდეგი გარემოებები გამოიკვეთა:

- მედიის წარმომადგენლების საქართველოს პარლამენტის შენობაში მუშაობა, თითქმის, შეუძლებელია. უმეტეს შემთხვევაში, ჟურნალისტებსა და ოპერატორებს არ უშვებენ საკანონმდებლო ორგანოს შენობაში ან/და არ აქვთ მუშაობის სათანადო პირობები. გამოვლენილია დისკრიმინაციული მიდგომები და ონლაინმედიასაშუალებების უფლებების არაერთხელ დარღვევის შემთხვევები საქართველოს პარლამენტის თავმჯდომარის მიერ მიღებული ბრძანებების საფუძველზე;

- პარლამენტის აპარატი აგრძელებს რეპრესიულ პოლიტიკას კრიტიკული მედიასაშუალებების ჟურნალისტების მიმართ;

- “რუსული კანონის” საწინააღმდეგო აქციების გაშუქებისას, უცვლელი ტაქტიკაა

ჟურნალისტების და ოპერატორების დევნა, სხეულის დაზიანება და პროფესიულ საქმიანობაში ხელშეშლა;

- მმართველი პარტიის სასარგებლო ნარატივით, დაფიქსირებულია სატელეფონო მუქარებითა და სიძულვილის ენის შემცველი პლაკატებით ჟურნალისტების დაშინების არაერთი მცდელობა;

- სამართალდამცველები ცდილობენ, არ მისცენ მედიის წარმომადგენლებს შესაძლებლობა, სრულად და თავისუფლად გააშუქონ საპროტესტო აქციები და იქ განვითარებული მოვლენები. შესაბამისად, საზოგადოებას ეზღუდება ხელისუფლების კონტროლისგან თავისუფალ ინფორმაციაზე წვდომა;

- როგორც 2023 წლის, ისე 2024 წლის დანაშულებრივ შემთხვევებთან დაკავშირებით, გამოძიება სწრაფი და ეფექტური არ არის. ჟურნალისტებისა და ოპერატორების დევნის, სხეულის დაზიანებისა და პროფესიულ საქმიანობაში ხელშეშლის არაერთი შემთხვევა ისევ გამოსაძიებელია;

- ამ დრომდე არ გამოვლენილან და არ დასჯილან დამნაშავე პირები. მიუხედავად იმისა, რომ მათი იდენტიფიცირება თავად მედიის მიერ გადაღებული მასალების მიხედვით სრულიად შესაძლებელია.

ორგანიზაციის ანგარიშში შეფასებულია 2023 წლის 2-3 და 7-9 მარტს სახელმწიფოს წარმომდგენლების მხრიდან ჟურნალისტურ საქმიანობაში ხელშეშლის ფაქტებზე დაწყებული გამოძიებაც:

1. გასულ წელს დაწყებული საგამოძიებო პროცესი, თითქმის, შეჩერებულია. 2023 წლის ივნისის შემდეგ გამოკითხულია მხოლოდ რამდენიმე პოლიციელი, რომელთა ჩვენებებიც საგამოძიებო პროცესისათვის არ არის მნიშვნელოვანი. პოლიციელები შაბლონური ტექსტებით განმარტავენ, რომ არ ფლობენ არავითარ ინფორმაციას ჟურნალისტებთან დაკავშირებული ძალადობის შესახებ;

2. სასამართლო ექსპერტიზის ეროვნული ბიუროდან სპეციალური საგამოძიებო სამსახურისათვის გადაცემულია ერთ ჟურნალისტთან დაკავშირებული სამედიცინო დასკვნა. დასკვნის მიხედვით, დადგენილია, რომ ჟურნალისტს მიღებული აქვს ჯანმრთელობის მსუბუქი დაზიანება და ეს დაზიანება ხანდაზმულობით შეესაბამება 2023 წლის 08 მარტს.

აღსანიშნავია, რომ 2023 წლის შემთხვევებთან დაკავშირებით “მედიაომბუდსმენმა” სპეციალურ საგამოძიებო სამსახურს 13 ჟურნალისტისა და ოპერატორისთვის სავარაუდო მსხვერპლის სტატუსის მინიჭების

მოთხოვნითაც მიმართა, თუმცა, უარი მიიღო. საგამოძიებო სამსახურმა ორგანიზაციის დაცვის ქვეშ მყოფი 21 პირი გამოკითხა და აქედან სავარაუდო მსხვერპლის სტატუსი მხოლოდ 8 ჟურნალისტს მიენიჭა.

"გასულ წელს მმართველი პარტიის მხარდაჭერილი რუსული კანონის გარშემო

არსებული ლეგიტიმური პროტესტის გაშუქებისას, მედიის წარმომადგენლებს პროფესიული მოვალეობის შესრულებასა და კონსტიტუციით გარანტირებული გამოხატვის თავისუფლებით სარგებლობის პროცესში მიზანმიმართულად ეშლებოდათ ხელი", - ვკითხულობთ ორგანიზაციის ანგარიშში.

“მედიაომბუდსმენი”  სპეციალურ საგამოძიებო სამსახურს მოუწოდებს, დროულად გამოიძიოს როგორც 2023, ისე 2024 წელს ე.წ. “რუსული კანონის” საწინააღმდეგოდ გამართული აქციების გაშუქებისას დაზარალებული ჟურნალისტებისა და ოპერატორების წინააღმდეგ ჩადენილი დანაშაულები. 

ორგანიზაცია საქართველოს პარლამენტის თავმჯდომარეს, შალვა პაპუაშვილსაც მიმართავს, რომ შეწყდეს პარლამენტის შენობაში ჟურნალისტთა მიმართ რეპრესიული პოლიტიკა და გააუმჯობესოს მედიის წარმომადგენლების სამუშაო გარემო.

ფოტო: "ნეტგაზეთი"

"მედიაომბუდსმენის" ანგარიში სრულად

საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახურის 29 მაისის მონაცემებით, ქვეყანაში აბსოლუტური სიღარიბის მაჩვენებელი 11.8%-მდე შემცირდა.

"სოციალური სამართლიანობის ცენტრის" განცხადებით, ამ მაჩვენებელს პროსახელისუფლებო მედია საშუალებები: იმედი და POSTV  მანიპულაციურად განმარტავენ და ამტკიცებენ, თითქოს, 145 000-ზე მეტმა ადამიანმა სიღარიბე დაძლია.

"სინამდვილეში, სტატისტიკის ეროვნული სამსახურის მონაცემები მხოლოდ იმას აჩვენებს, თუ საქართველოს ამჟამინდელი მოსახლეობის რა ნაწილი იმყოფება აბსოლუტურ სიღარიბეში და არაფერს ამბობს ამ მაჩვენებლის საფუძვლებსა და მიზეზებზე. ნათელია, რომ აბსოლუტური სიღარიბის მაჩვენებლის შემცირება ავტომატურად არ ნიშნავს იმას, რომ მოსახლეობის ამ ნაწილმა სიღარიბე დაძლია, თუმცა ზემოაღნიშნული მედიასაშუალებები სწორედ ამის დამტკიცებას ცდილობენ.

რეალურად, უკიდურეს სიღარიბეში მყოფი ადამიანების წილი არა მხოლოდ ეკონომიკური გაძლიერებისა და სიღარიბის დაძლევის, არამედ სხვა არაერთი ფაქტორის გამო შეიძლება მცირდებოდეს. მათ შორისაა, ქვეყნიდან მოსახლეობის მიგრაცია; 2023 წელს, ქვეყანა საქართველოს მოქალაქეების რეკორდულმა რაოდენობამ - 163 000-ზე მეტმა ადამიანმა, დატოვა", - ვკითხულობთ ორგანიზაციის განცხადებაში.

როგორც "სოციალური სამართლიანობის ცენტრი" განმარტავს აბსოლუტური სიღარიბის მაჩვენებლის შემცირებაზე შესაძლოა, მნიშვნელოვანი ზეგავლენა არაერთ სხვა ფაქტორსაც ჰქონოდა, მათ შორის:

• სოციალური შემწეობითა და მასთან დაკავშირებული ბენეფიტებით სარგებლობას 
• ემიგრანტების გზავნილებზე დამოკიდებულებას 

"სიღარიბესა და სოციალურ უთანასწორობაზე საუბრისას, აუცილებელია, მხედველობაში მივიღოთ ისეთი მაჩვენებლებიც, როგორიცაა ფარდობითი სიღარიბე და ჯინის კოეფიციენტი. ამ ორი მონაცემის ანალიზისას ირკვევა, რომ 2023 წელს მდგომარეობა წინა წელთან შეფარებით არათუ მნიშვნელოვნად არ გაუმჯობესდა, არამედ, გარკვეულ შემთხვევებში გაუარესდა კიდეც" - წერია განცხადებაში.

"სოციალური სამართლიანობის ცენტრის" შეფასებით, სახელმწიფოს ამ დრომდე არ აქვს სამართლიანი და ადამიანის უფლებებზე დაფუძნებული სოციალური პოლიტიკა, რომელიც ჩვენი ქვეყნის მოსახლეობას ღირსეული ცხოვრების შესაძლებლობებს შეუქმნიდა. რეალური რეფორმების ნაცვლად, კი მთავრობა ინარჩუნებს სისტემას, რომელიც მოსახლეობას სოციალურ გასაცემლებზე დამოკიდებულს ხდის და აგრძელებს ამ დამოკიდებულებისა და, ზოგადად, სოციალური საკითხების პოლიტიკურ ინსტრუმენტალიზებას.

საქართველოს პარლამენტმა „საზოგადოებრივი მაუწყებლის“ სამეურვეო საბჭოს 3 წევრის შესარჩევი კომისია დაამტკიცა. 

საპარლამენტო საკონკურსო კომისიის შემადგენლობაში არიან: დავით მაღლაფერიძე, ერმილე მესხია, გოდერძი შარაშია, ნინო მეუნარგია, ოთარ ტატიშვილი, ნინო კაკულია, გედევან ჯინჭარაძე, მარიამ გვიდიანი და გივი აბესაძე.

ამ 9-კაციანი კომისიიდან 4 წევრი ისევ „იმედის“ თანამშრომელი: დავით მაღლაფერიძე, გოდერძი შარაშია, ნინო მეუნარგია და ოთარ ტატიშვილია.

აღსანიშნავია ისიც, რომ ოთარ ტატიშვილის ძმა, ვლადიმერ ტატიშვილი ახლა "საზოგადოებრივი მაუწყებლის აჭარის ტელევიზიისა და რადიოს" დირექტორია.

პარლამენტმა "საზოგადოებრივი მაუწყებლის" სამეურვეო საბჭოს წევრობის 3 კანდიდატის შესარჩევი ღია კონკურსი მესამედ, 20 მაისს გამოაცხადა.

პირველად კონკურსი 18 მარტს გამოცხადდა და რამდენიმე დღეში სამეურვეო საბჭოს წევრების შესარჩევი კომისიის შემადგენლობაც შეირჩა. თუმცა, საკმარისი აპლიკანტების არ არსებობის გამო პროცესი ჩავარდა.

22 მარტს შერჩეული კომისია პარლამენტმა გუშინ, 29 მაისს ხელმეორედ, თითქმის, უცვლელად დაამტკიცა. ამჯერად წინა კომისიის წევრი მაკო ჯაოშვილი ერმილე მესხიამ შეცვალა.

მეორედ გამოცხადებული კონკურსის დროს [18 აპრილი-3 მაისი] საკანონმდებლო ორგანომ საკმარისი (10) განაცხადი მიიღო, თუმცა, პარლამენტის პრესსამსახურის ინფორმაციით, იმ პერიოდში პარლამენტის შენობაში უსაფრთხოების განსაკუთრებული ზომების მოქმედების გამო, პროცესი შეფერხდა.

საზოგადოებრივი მაუწყებლის 11-წევრიანი სამეურვეო საბჭოდან ვადა 3 წევრს: მიხეილ ჩიკვილაძეს, ბესიკ ლილუაშვილსა და იზაბელა ოსიპოვას ამოეწურა. ესენი „ქართული ოცნების“, აჭარის უმაღლესი საბჭოსა და სახალხო დამცველის მიერ შერჩეული კანდიდატები არიან.

საზოგადოებრივი მაუწყებლის სამეურვეო საბჭოს თითოეულ წევრს ექვსი წლის ვადით ირჩევენ.

პარლამენტი სამეურვეო საბჭოს 3 წევრის შესარჩევად განაცხადებს 2024 წლის 4 ივნისის ჩათვლით მიიღებს. მეურვეობის კანდიდატის წარდგენის უფლება ყველას აქვს.

საინფორმაციო სააგენტო INFO9-ის მანიპულაციური ფოტოკოლაჟი თავისუფლების მარშის - "მარად და ყველგან, საქართველოვ, მე ვარ შენთანა!" მონაწილეთა რაოდენობაზე ფეისბუქმა ყალბ ინფორმაციად მონიშნა.

26 მაისს INFO9-მ ფეისბუქის საკუთარ გვერდზე გამოაქვეყნა პოსტი - "რეალური მსვლელობა ჭავჭავაძის გამზირზე", რომელსაც თანდართული საქართველოს დამოუკიდებლობის დღეს გამართული რუსული კანონის საწინააღმდეგო მსვლელობის 2 ფოტო ჰქონდა.

INFO9-ის მანიპულაციური კოლაჟის ერთ ფოტოზე ეწერა - "როგორ აშუქებს ოპოზიციური ტელევიზიები აქციას", მეორეზე კი - "რეალური მსვლელობა ჭავჭავაძის გამზირზე".

აღსანიშნავია, რომ ფოტო, რომელსაც INFO9 ოპოზიციური ტელევიზიების მიერ გაშუქებულ აქციას უწოდებს, ჭავჭავაძის გამზირზე მარშის დროს ფოტოგრაფმა, ეზ გაბერმა გადაიღო. ამ ფოტოს გარდა, გაბერს სოციალურ ქსელში დრონით გადაღებული მსვლელობის სხვა ფოტოებიც აქვს გამოქვეყნებული. 

26 მაისის მარშის მონაწილეთა რაოდენობის შეფასება სხვა მედიების მიერ გავრცელებული დრონის კადრებითაც არი შესაძლებელი. მაგალითად, "რადიო თავისუფლების" ფეისბუქის გვერდზე გამოქვეყნებული მასალით. 

INFO9-ის მანიპულაციური კოლაჟის მეორე ფოტოზე - "რეალური მსვლელობა ჭავჭავაძის გამზირზე" მარშის ბოლო ნაწილია ნაჩვენები. თავისუფლების მარში ფილარმონიასთან დაიწყო და მისი მონაწილეები მსვლელობით ვაკის პარკამდე მივიდნენ. ეს ფოტოც სწორედ მარშის დასრულების ადგილას, ვაკის პარკთან არის გადაღებული და მასზე მსვლელობის მონაწილეთა რაოდენობა სრულად არ ჩანს.

საინფორმაციო სააგენტო INFO9-ის ვიზუალური მანიპულაცია "მითების დეტექტორმა" Facebook-ის ფაქტების გადამოწმების პროგრამის ფარგლებში 

შეისწავლა და "მითების დეტექტორის" სტატიის საფუძველზე Facebook-მა ეს მანიპულაციური ფოტოკოლაჟი ყალბ ინფორმაციად მონიშნა.

"ისევე, როგორც სხვა დღეებში გამართულ აქციებზე 26 მაისის მარშთან დაკავშირებითაც პროსახელისუფლებო მედია და ფეისბუქ გვერდები ხალხის რაოდენობით მანიპულირებენ. მაგალითად, დრონით გადაღებული კადრებით აჩვენებენ მსვლელობის მხოლოდ ნაწილს – ადგილს, სადაც მარში დაიწყო და დასრულდა", - ვკითხულობთ "მითების დეტექტორის" სტატიაში.

ჯოზეფ ბორელის, ევროკავშირის უმაღლესი წარმომადგენლის განცხადებაზე სამმა ტელეკომპანიამ იდენტური ქარდები გამოაქვეყნა.

„იმედის“, POSTV-ისა და „რუსთავი 2“-ის ფეისბუქის საკუთარ გვერდებზე გამოქვეყნებულ ჯოზეფ ბორელის ნათქვამთან დაკავშირებულ ქარდებზე ერთი და იგივე ტექსტია დატანილი.

„ზოგიერთმა წევრმა ქვეყანამ მიიჩნია, რომ ეს [გამჭვირვალობის ქართული კანონი] არც თუ ისე მნიშვნელოვანია, არც თუ ისე სამწუხაროა“, - ვკითხულობთ სამივე ტელეკომპანიის ქარდზე.

აღსანიშნავია, ისიც რომ სამივე ტელევიზიამ „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ კანონი ოთხკუთხედ ფრჩხილებში ერთნაირად - „გამჭვირვალობის ქართულ კანონად“ განმარტა. 

ტელეკომპანიების მიერ ამ ქარდების გამოქვეყნების დროებს შორის სხვაობა რამდენიმე [1 და 7] წუთია. 

გუშინ, 27 მაისს ევროკავშირის საგარეო საქმეთა საბჭოს შეხვედრა გაიმართა, რომელსაც საგარეო საქმეთა და უსაფრთხოების პოლიტიკის საკითხებში ევროკავშირის უმაღლესი წარმომადგენელი, ჟოზეფ ბორელი ხელმძღვანელობდა.

საბჭოს სხდომის დასრულების შემდეგ გამართულ ბრიფინგზე  ჯოზეფ ბორელმა განაცხადა, რომ დაიწყეს იმის განხილვა, რა იქნებოდა შესაფერისი პასუხი ამ კანონის ამოქმედების შემთხვევაში.

"მოსაზრებები გავცვალეთ „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ კანონთან“ დაკავშირებით საქართველოში განვითარებულ მოვლენებზე. ზოგიერთი წევრი სახელმწიფო მიიჩნევს, რომ ეს საკითხი არც ისე მნიშვნელოვანია, სხვები ფიქრობენ, რომ ეს კანონი ევროკავშირის ნორმებსა და ღირებულებებს ეწინააღმდეგება. იქვე ახსენეს ვენეციის კომისიის დასკვნა, რომლის მიხედვით, ჩვენ მოვუწოდებთ [საქართველოს] ხელისუფლებას, გაიწვიოს ეს კანონი.

ჩვენ დავიწყეთ იმის განხილვა, რა იქნებოდა შესაფერისი პასუხი, თუკი ეს კანონი ამოქმედდება. ამის შესახებ გადაწყვეტილებას ივნისში მივიღებთ. წევრი სახელმწიფოები მზად არიან გადაწყვეტილებისთვის, როდესაც არ სრულდება ჩვენი ღირებულებები, საერთაშორისო სამართალი, არ სრულდება ევროპული გზა არა მხოლოდ საქართველოში, არამედ ყველგან, მსოფლიოში. ჩვენ ვიმსჯელეთ მომავალ არჩევნებზე. ქართველმა ხალხმა ქვეყნის ტრაექტორიას უნდა მისცეს ხმა. მთავრობის ქმედებებმა, შესაძლოა, გავლენა მოახდინოს იმ ბენეფიტებზე, რომლებსაც სიამოვნებით იღებენ ევროკავშირში ინტეგრაციის შედეგად, მაგრამ ახლა გადაწყვეტილება არ მიგვიღია", - განაცხადა ბორელმა.

ჯოზეფ ბორელის განცხადების თარგმანი ეკუთვნის „რადიო თავისუფლებას“.

 

დღეს, 28 მაისს საქართველოს პარლამენტი „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ რუსულ კანონზე პრეზიდენტის მოტივირებულ შენიშვნებს პლენარულ სხდომაზე განიხილავს. სხდომა 12:00 საათზე დაიწყება. ვეტო დაძლეულად რომ ჩაითვალოს, რუსულ კანონს მხარი მინიმუმ 76-მა დეპუტატმა უნდა დაუჭიროს. 

11:00 საათიდან რუსული კანონის გასაპროტესტებლად საკანონმდებლო ორგანოს უკანა შესასვლელთან მოქალაქეები იკრიბებიან. 

რუსული კანონის საწინააღმდეგო აქცია პარლამენტის წინ დაგეგმილია 17:00 საათზეც.

საკანონმდებლო ორგანოში ონლაინ მედიის წარმომადგენლებს, ისევე როგორც რუსული კანონის ყველა საკომიტეტო და პლენარული განხილვის დროს, დღესაც არ უშვებენ. 

პარლამენტის თავმჯდომარის ბრძანებით, 27 მაისიდან მის მოხსნამდე საკანონმდებლო ორგანოში უსაფრთხოების ყვითელი დონე მოქმედებს, რაც ვიზიტორთა შეზღუდვას გულისხმობს.

„შენობაში დაიშვებიან ტელემაუწყებლების/ტელემედია საშუალებების აკრედიტებული არაუმეტეს სამი ჯგუფი თითო მაუწყებლიდან, საპარლამენტო ღონისძიებების დასრულებამდე“, - წერია პარლამენტის ოფიციალურ განცხადებაში.

საქართველოს პრემიერ მინისტრმა გასულ კვირას ფეისბუქის ოფიციალურ გვერდზე ერთ-ერთ ევროკომისართან სატელეფონო საუბრის შესახებ განცხადება გამოაქვეყნა. ირაკლი კობახიძის 23 მაისის განცხადება ტელეკომპანიების მთავარი საინფორმაციო გამოშვებების მთავარ თემად იქცა. 

ტელეკომპანია "იმედი" - "ქრონიკა" 20:00 საათზე

ტელეკომპანია "იმედის" მთავარი საინფორმაციო გამოშვების პირველი ამბავი საქართველოს პრემიერ მინისტრის მიერ ფეისბუქ გვერდზე გამოქვეყნებული განცხადება იყო.  ამბავი „იმედმა“ დაასათაურა ფრაზით - „ევროკომისრისგან მუქარა ლიკვიდაციაზე“. 

ჟურნალისტმა, ლევან მორჩიაშვილმა ირაკლი კობახიძის განცხადებაზე დაყრდნობით თქვა, რომ “შანტაჟი და სიცოცხლის მოსპობით მუქარა ირაკლი კობახიძესთან სატალეფონო საუბრის დროს გაჟღერდა, ავტორი ერთ-ერთი ევროკომისარია.” 

სიუჟეტში კობახიძის სოციალურ ქსელში გამოქვეყნებული განცხადება გრაფიკული გამოსახულებით სრულად იყო გახმოვანებული. დრო დაეთმო პარლამენტის თავმჯდომარის, შალვა პაპუაშვილისა და უმრავლესობის წევრის, გია ვოლსკის შეფასებებსაც, თუმცა, მასში ოპოზიციის წარმომადგენლების მიერ იმ დღეს გაკეთებული განცხადებები ვერ მოხვდა. 

„პოსტვ" - "ახალი ამბები" 19:00-ზე

„პოსტვ"-ის საინფორმაციო გამოშვებაც ირაკლი კობახიძის განცხადებით დაიწყო. მასალის სათაური კი იყო - „მუქარა საქართველოს პრემიერ მინისტრის წინააღმდეგ“. 

გადაცემის წამყვანმა, ანა აშორდიამ ამბის თხრობა დაიწყო წინადადებით: „ცნობილი ხდება, რომ საქართველოს პრემიერს ერთ-ერთი ევროკომისარი ღიად დაემუქრა, მძიმე შინაარსის დიალოგი სატელეფონო საუბრის დროს შედგა".

ტელეკომპანიამ ამბავი ვრცლად არა სიუჟეტის სახით, არამედ ჟურნალისტის ჩართვით გააშუქა. ჟურნალისტმა, ირაკლი აკობიამ მაყურებელს პრემიერ მინისტრის განცხადება გააცნო, რასაც ამავე განცხადების გახმოვანებული გრაფიკული გამოსახულებაც მოჰყვა. ამბავი მასალაში მხოლოდ შალვა პაპუაშვილმა და „ქართული ოცნების“ წარმომადგენლებმა შეაფასეს. ოპოზიციის წარმომადგენლების განცხადებებს დრო მთავარ საინფორმაციო გამოშვებაში არც „პოსტვ"-მა დაუთმო.

"რუსთავი 2" - "კურიერი" 21:00 საათზე

“რუსთავი 2"-ის მთავარი საინფორმაციო გამოშვებაც ირაკლი კობახიძის განცხადებით დაიწყო. წამყვანმა, ნათია ლაზაშვილმა პირველივე წინადადებაში დასვა კითხვა: „ 27 კომისარი, რომელმა გაავლო პარალელი რობერტ ფიცოს მკვლელობის მცდელობაზე ირაკლი კობახიძესთან სატელეფონო საუბარში?" 

სიუჟეტი - "პრემიერი მუქარის შესახებ" კობახიძის განცხადების გახმოვანებული გრაფიკით დაიწყო. მაყურებელმა შემდეგ შალვა პაპუაშვილის განცხადება მოისმინა, რასაც სლოვაკეთის პრემიერ-მინისტრზე თავდასხმის ამბის გახსენება და კვლავ „ქართული ოცნების“ წევრის, რატი იონათამიშვილის სინქრონი მოჰყვა. სიუჟეტში დრო დაეთმო ოპოზიციის წარმომადგენლების შეფასებებიც, მის დასასრულს კი მაყურებელმა ისევ "ქართული ოცნების" წარმომადგენლების კომენტარები და  ირაკლი კობახიძის "საზოგადოებრივი მაუწყებლისთვის" მიცემული ინტერვიუს ის ნაწილი მოისმინა, სადაც კობახიძე „გლობალური ომის პარტიასთან" ბრძოლაზე საუბრობს. 

"საზოგადოებრივი მაუწყებელი" - "მოამბე" 21:00-ზე 

ტელეკომპანია "პირველი არხის" მთავარი საინფორმაციო გამოშვებაც ირაკლი კობახიძის განცხადებაზე მომზადებული მასალით - "მუქარა ევროკომისრის მხრიდან - პრემიერის-მინისტრის განცხადება" დაიწყო. კობახიძის განცხადების გახმოვანებული გრაფიკის შემდეგ,  ჟურნალისტმა, სალომე ქოქიაშვილმა პირდაპირი ჩართვისას მაყურებელს სლოვაკეთის პრემიერ მინისტრის ამბავიც გაახსენა. ამბის შესაფასებლად კი "პირველმა არხმა"პირდაპირ ეთერში მხოლოდ პარლამენტის თავმჯდომარის კომენტარი გაუშვა. ქოქიაშვილის ჩართვა გაგრძელდა სიუჟეტით - "უსაფრთხოების რისკები - პრემიერ-მინისტრის შეფასება".

ტელეკომპანია „ფორმულა“ - "ფორმულა" 20:00-ზე

"ფორმულამ" მთავარი საინფორმაციო გამოშვება აშშ-ის კონგრესსა და სენატში საქართველოს შესახებ განხილვების მიმდინარეობის გაშუქებით დაიწყო. ამბავი ეხებოდა ექსკლუზიურად მოპოვებულ ინფორმაციას “ქართული ოცნების” წევრებისთვის განკუთვნილ სანქციებზე. 

ტელეკომპანიამ პრემიერ მინისტრის განცხადება კი მეორე ამბად გააშუქა. მასალა სათაურით - „ ირაკლი კობახიძის კონსპირაციული გზავნილი" წამყვანმა, ელისო ჯარიაშვილმა  წარადგინა ტექსტით:

 „ირანიდან დაბრუნებულმა პრემიერმა საზოგადოების გაოგნება კიდევ ერთხელ შეძლო. ოლიგარქის პრემიერის მტკიცებით, ერთ-ერთი ევროკომისარი მკვლელობით დაემუქრა. განცხადებაში ნახსენებია სატელეფონო საუბარი და მინიშნება სლოვაკეთის პრემიერზე თავდასხმის შესახებ. კობახიძე ამტკიცებს, რომ რობერტ ფიცოს დაჭრაც გლობალური ომის პარტიას უკავშირება.“

ჩართვისას ჟურნალისტმა, ქეთი ნადიბაიძემ კი განმარტა, რომ ის ცდილობდა გაერკვია, თუ რომელ ევროკომისარს ესაუბრა ირაკლი კობახიძე, თუმცა, იმ დროისთვის ეს ინფორმაცია ხელმისაწვდომი არ იყო. 

მაყურებელმა "ფორმულას" ეთერში კობახიძის განცხადების გრაფიკული გახმოვანების გარდა, მოისმინა შალვა პაპუაშვილისა და ოპოზიციის წარმომადგენლების კომენტარებიც.

„ტვ პირველი“ - "პირველები" 20:00-ზე

„ტვ პირველის“ მთავარი საინფორმაციო გამოშვება „ფორმულას“ მსგავსად ამერიკაში “ქართული ოცნების” წარმომადგენლებისთვის განკუთვნილი სანქციების კანონპროექზე მუშაობის ამბით დაიწყო. 

ჟურნალისტმა, ინა ცარციძემ საზოგადოებას აშშ-ის კონგრესსა და სენატში მიმდინარე მოვლენები გააცნო და ამავე ჩართვის ბოლო ნაწილში აღნიშნა, რომ „ხელისუფლება სრულ პანიკაშია". თუ რატომ ამასთან დაკავშირებით კი მაყურებელს სიუჟეტი - „კობახიძის შეთქმულების თეორიები“ შესთავაზა.

მასში პრემიერ მინისტრის განცხადება ვრცლად იყო განხილული. უმრავლესობისა და ოპოზიციის წარმომადგენლების შეფასებებთან ერთად, „ტვ პირველის“ რეპორტაჟში დრო დაეთმო ენოტონი ბლინკენისა და სხვა უცხოელი მაღალჩინოსნების კომენტარებსაც.

ჟურნალისტმა ჩართვის ბოლოს დასვა კითხვაც, რომ თუ ირაკლი კობახიძეს მართლა დაემუქრნენ, სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურმა გამოძიება რატომ არ დაიწყო.

„მთავარი არხი“ - "მთავარი" 21:00-ზე

„მთავარი არხის“ მთავარი საინფორმაციო გამოშვება ირაკლი კობახიძის განცხადების შესახებ მომზადებული მასალით - ირაკლი კობახიძის „ახალი შეთქმულება“ დაიწყო. "მთავარის" წამყვანა, დიანა ჯოჯუმ თემის წარდგენისას განაცხადა: 

"შეთქმულების თეორიის ახალი სტანდარტი ირაკლი კობახიძისგან. საქართველოს პრემიერ მინისტრი სრული სერიოზულობით ამბობს, რომ ერთ-ერთი ევროკომისარი მას მკვლელობით დაემუქრა".

 ჟურნალისტმა, ნათია გოქსაძემ პირდაპირ ეთერში ჩართვისას მაყურებელს უმრავლესობისა და ოპოზიციის წარმომადგენლების შეფასებების გარდა, „რადიო თავისუფლების“ ბრიუსელის ბიუროს ჟურნალისტის კომენტარიც შესთავაზა, რომელიც ამბობდა, რომ ევროკომისარი, რომელთანაც კობახიძემ ისაუბრა, ჯოზეფ ბორელი ნამდვილად არ ყოფილა. 

23 მაისს, საღამოს გაირკვა, რომ ირაკლი კობახიძეს ტელეფონით სამეზობლო პოლიტიკისა და გაფართოების საკითხებში ევროკომისარი, ოლივერ ვარჰეი ესაუბრა.  

ვარჰეიმ კობახიძის ბრალდება, თითქოს, ევროკომისარი მას სლოვაკეთის პრემიერის, რობერტ ფიცოს ბედის გაზიარებით დაემუქრა, უარყო და მას კონტექსტიდან ამოგლეჯილი უწოდა.

რობერტ ფიცოს 15 მაისს ცეცხლსასროლი იარაღიდან რამდენჯერმე ესროლეს. მის სიცოცხლეს ახლა საფრთხე არ ემუქრება.