საერთაშორისო საარჩევნო სადამკვირვებლო მისია 26 ოქტომბრის საპარლამენტო არჩევნებთან დაკავშირებით მომზადებულ წინასწარ დასკვნებს აქვეყნებს. წინასწარი მიგნებებისა და დასკვნების შესახებ მისიის მოხსენების მიხედვით, პოლარიზებული მედიაგარემო და კერძო მედიასაშუალებების პოლიტიკური პროპაგანდის მიზნით ინსტრუმენტალიზაცია უარყოფით ზეგავლენას ახდენდა ახალი ამბების გაშუქებაზე, რაც ამომრჩევებს ხელს უშლიდა ინფორმირებული არჩევანის გაკეთებაში. 

„მედია მრავალფეროვანი, მაგრამ ძალზედ პოლარიზებულია და დაფინანსების თვალსაზრისით დამოკიდებულია პოლიტიკურ პარტიებთან აფილირებული კერძო პირებზე, რაც ძირს უთხრის დამოუკიდებელ ჟურნალისტიკას. ჟურნალისტების უსაფრთხოება ბოლო დროს მათ წინააღმდეგ განხორციელებული არაერთი თავდასხმისა და დაშინების აქტებისა და ზეწოლის გამო კვლავაც შეშფოთების უმთავრესი საგანია. ODIHR -ის არჩევნებზე სადამკვირვებლო მისიის მონიტორინგმა ნათლად წარმოაჩინა მედიამონიტორინგით დაფარული ყველა მედიასაშუალების პოლიტიკური მიკერძოება და კომერციული სატელევიზიო არხების მიერ ახალი ამბების მიუკერძოებელი გაშუქების კანონიერი ვალდებულების უგულვებელყოფა. საზოგადოებრივმა მაუწყებელმა ყველა პოლიტიკური პარტია უპირატესად პოზიტიური ან ნეიტრალური კუთხით წარმოაჩინა, მაგრამ ახალი ამბების გაშუქებისას მნიშვნელოვნად მეტი დრო დაუთმო სახელისუფლებო პარტიას. კერძო მედიასაშუალებების პოლიტიკური პროპაგანდის ინსტრუმენტად გამოყენება ძირს უთხრიდა ახალი ამბების დამოუკიდებელ წარმოებას და ამძაფრებდა პოლიტიკურ განხეთქილების რიტორიკას. პოლიტიკური პარტიების პროგრამების მიუკერძოებელი ანალიზის სიმცირე და წამყვანი პოლიტიკური აქტორებისა და პარტიების უარი მონაწილეობა მიეღოთ დებატებში, ამომრჩევლებს უზღუდავდა ინფორმირებული არჩევანის გაკეთების შესაძლებლობას“.

მედია 

საერთაშორისო საარჩევნო სადამკვირვებლო მისიის მოხსენების მიხედვით, მედიაგარემო მრავალფეროვანი, მაგრამ ძალზედ პოლარიზებულია და ფართო პოლიტიკური ძალაუფლების მქონე სტრუქტურებს აძლიერებს. მედიასაშუალებები ფინანსური გამოწვევებით სავსე გარემოში მუშაობენ, რასაც სარეკლამო ბაზარზე არსებული დეფიციტიც ემატება, რის გამოც ისინი დამოკიდებული ხდებიან პოლიტიკურ და ბიზნესინტერესებზე.

„ჟურნალისტების უსაფრთხოება ბოლო დროს მათ წინააღმდეგ განხორციელებული არაერთი თავდასხმის, დაშინებისა და ზეწოლის  აქტების გამო კვლავაც შეშფოთების უმთავრესი საგანია. სამოქალაქო ცილისწამების პროცედურებთან დაკავშირებული საკანონმდებლო გარანტიების მიუხედავად, სამოქალაქო ცილისწამების საფუძვლით ბოლო დროს წარმოშობილი საჩივრები ოპოზიციასთან აფილირებული მედიასაშუალებებისა და ჟურნალისტების წინააღმდეგ გამოტანილი გადაწყვეტილებებით დასრულდა, რაც ძირს უთხრის საგამოძიებო ჟურნალისტიკას და კიდევ უფრო მეტი გამოწვევის წინაშე აყენებს ფინანსურად მყიფე მედია გარემოს“. 

ODIHR-ის არჩევნებზე სადამკვირვებლო საერთაშორისო მისიასთან საუბარში მხარეები ასევე აღნიშნავდნენ, რომ საჯარო ინფორმაციაზე წვდომა მნიშვნელოვან ბარიერებთან არის დაკავშირებული. მოხსენებაში ყურადღება გამახვილებულია საქართველოს კომუნიკაციების ეროვნულ კომისიაზეც. 

„საკანონმდებლო ნორმების თანახმად მაუწყებლები ვალდებული არიან დაიცვან მიუკერძოებლობა და იმოქმედონ სამართლიანი და პლურალისტური მიდგომებით; თუმცა, აღნიშნული მხოლოდ თვითრეგულაციის საგანია მაშინ, როცა უფასო და ფასიანი რეკლამის განთავსებისა და ასევე დებატების გამართვის მარეგულირებელი ნორმების აღსრულებას კომუნიკაციების კომისია უწევს მეთვალყურეობას. კომუნიკაციების კომისიის წევრთა დანიშვნის პროცედურა არ უზრუნველყოფს მის დამოუკიდებლობას, რის გამოც ეს უწყება სანქციების დაწესების მეტისმეტად დიდ ძალაუფლებას ფლობს მაუწყებელთა უმრავლესობას, მათ შორის კომერციულ მაუწყებლებს, კანონი ავალდებულებს მნიშვნელოვანი ოდენობის საეთერო დრო საარჩევნო სუბიექტებს გამოუყონ. თუმცა, ODIHR-ის მიერ გაცემული რეკომენდაციის საწინააღმდეგოდ უფასო საეთერო დრო და დებატებში მონაწილეობის შესაძლებლობა მხოლოდ კვალიფიციურ საარჩევნო სუბიექტებს ჰქონდათ. გარდა ამისა უნდა აღინიშნოს ისიც, რომ წინასაარჩევნო კამპანიის წარმართვის მარეგულირებელმა ნორმებმა, რომლებიც იყენებენ ცნებას „სხვა საარჩევნო სუბიექტის წინასაარჩევნო მიზნებს ემსახურებიან“ და მათმა ვიწრო გაგებით ინტერპრეტირებამ კომუნიკაციების კომისიასა და სასამართლოებს ექვსი მაუწყებელის დააჯარიმების შესძლებლობა მისცა და შეუსაბამოდ შეზღუდა ოპოზიციურ პარტიათა უფლება წინასაარჩევნო აგიტაცია მედიასაშუალებებით ეწარმოებინათ“.

როგორც მისიის ანგარიშში ვკითხულობთ, მაუწყებლები ვალდებული არიან შეამოწმონ პოლიტიკური პარტიის შინაარსი. „ქართული ოცნების“ საჩივრების შედეგად კი, სამი ტელეკომპანია არაერთხელ დაჯარიმდა იმის გამო, რომ ეთერში არ განათავსა „ქართული ოცნების“ კონკრეტული წინასაარჩევნო რეკლამები, რომლებიც ტელეკომპანიის განმარტებით კანონის, მათ შორის „სიძულვილის ენის შესახებ“ ნორმებს არღვევდა. 

„ზოგიერთი ტელეკომპანიის მიერ კომუნიკაციების კომისიისთვის წაყენებულ წინა მოთხოვნებს უარი ეთქვა პროცედურული საფუძვლით. შედეგად მთავრობასთან დაკავშირებულმა ორმა ტელეკომპანიამ, რომელთა მონიტორინგსაც ODIHR-არჩვნებზე სადამკვირვებლო მისია აწარმოებდა, 11 ოქტომბერს სრულად შეწყვიტა ოპოზიციურ პარტიათა წინასაარჩევნო რეკლამების გაშუქება. „ძლიერი საქართველოსა“ და „ ერთიანობა საქართველოს გადასარჩენად“ საჩივრები სასამართლომ ძალაში დატოვა, მთავრობასთან დაკავშირებული რამდენიმე მაუწყებელი კი დაჯარიმდა. თუმცა, იქიდან გამომდინარე, რომ კანონი დაჩქარებულ პროცედურებს არ უზრუნველყოფს, კანონდარღვევები არ გამოსწორებულა, რაც ძირს უთხრის ოპოზიციის შესაძლებლობებს თანაბარი პირობებით აწარმოოს წინასაარჩევნო კამპანია“.

ODIHR-ის არჩევნებზე სადამკვირვებლო მისიამ 18-დან 25 ოქტომბრის პერიოდში ექვსი ტელეკომპაიისა და ორი ონლაინ მედიასაშუალების მონიტორინგი განახორციელა.

„ჩატარებულმა მედიამონიტორინგმა ნათლად წარმოაჩინა მედიამონიტორინგით დაფარული ყველა მედიასაშუალების პოლიტიკური მიკერძოება; კანონის მოთხოვნის მიუხედავად კომერციული ტელეკომპანიები არ იცავდნენ ახალი ამბების მოუკერძოებელი გაშუქების ვალდებულებას. ტელეკომპანიების უმრავლესობამ ახალი ამბების გაშუქებისას წინასაარჩევნო კამპანიის გაშუქების უდიდესი ნაწილი „ქართულ ოცნებას“ მიუძღვნა. თუმცა, კომერციული ტელეკომპანიების გაშუქების ტონი თანხვედრაში იყო საჯაროდ აღქმულ პარტიულ მიკერძოებასთან. „საზოგადოებრივმა მაუწყებელმა“ მაყურებელს ყველა საარჩევნო სუბიექტი უმეტესწილად პოზიტიური ან ნეიტრალური კუთხით წარმოაჩინა (89 პროცენტი) წინასაარჩევნო კამპანიის გაშუქების უდიდესი წილი კი „ქართულ ოცნებას“ დაუთმო (58 პროცენტი). “საზოგადოებრივ მაუწყებელზე“ გამართულ ერთადერთ დებატებში მთავრობისა და ძირითადი ოპოზიციური პარტიების წარმომადგენლებმა არ მიიღეს მონაწილეობა, მას შემდეგ რაც ოპოზიციური პარტიების წარმომადგენლებმა უარი განაცხადეს მონაწილეობაზე“. 

საერთაშორისო საარჩევნო სადამკვირვებლო მისიის შეფასებით, მედიასაშუალებების პოლიტიკური პროპაგანდის ინსტრუმენტად გამოყენება ძირს უთხრიდა ახალი ამბების დამოუკიდებელ გაშუქებას და ამძაფრებდა პოლიტიკურ განხეთქილების რიტორიკას. 

„პოლიტიკური პარტიების პროგრამების მიუკერძოებელი ანალიზის სიმცირე და წამყვანი პოლიტიკური აქტორებისა და პარტიების უარი მონაწილეობა მიეღოთ დებატებში, ამომრჩევლების უზღუდავდა ინფორმირებული არჩევანის გაკეთების შესაძლებლობას“. 

ეუთოს დემოკრატიული ინსტიტუტებისა და ადამიანის უფლებების ოფისის არჩევნებზე სადამკვირვებლო მისიას თბილისში 18 ექსპერტი, მთელი ქვეყნის მასშტაბით კი 30 გრძელვადიანი დამკვირვებელი წარმოადგენდა. კენჭისყრის დღეს საარჩევნო პროცედურებს დააკვირდა 42 ქვეყნის წარმომადგენელი 530 დამკვირვებელი, მათ შორის ODIHR-ის 30 ხანგრძლივვადიანი და 332 მოკლევადიანი დამკვირვებელი და ასევე ეუთოს საპარლამენტო ასამბლეის 60-წევრიანი დელეგაცია, ევროპის საბჭოს საპარლამენტო ასამბლეის 39-წევრიანი დელეგაცია, ევროპარლამენტის 12-წევრიანი დელეგაცია და ნატოს საპარლამენტო ასამბლეის 38- წევრიანი დელეგაცია.

„მედიაომბუდსმენმა“ 26 ოქტომბერს დაგეგმილი საქართველოს საპარლამენტო არჩევნების გაშუქების მხარდასაჭერად მედიის წარმომადგენლებისთვის მოამზადა გზამკვლევი  - "როგორ გავაშუქოთ კენჭისყრის დღე?"

გზამკვლევი არჩევნების დღის გაშუქების საკანონმდებლო რეგულაციებს აღწერს. მასში საკანონმდებლო ნორმებთან ერთად, გასული წლების გამოცდილებიდან მიღებული პრაქტიკული რეკომენდაციებიც არის თავმოყრილი.

„მედიაომბუდსმენის“ გუნდი აგრძელებს მედიის წარმომადგენლების სამართლებრივ დახმარებასაც. არჩევნების დღეს ჟურნალისტებისა და ოპერატორებისთვის ხელმისაწვდომი იქნება საკონსულტაციო ცხელი ხაზი: 577 070 592

გზამკვლევი „როგორ გავაშუქოთ კენჭისყრის დღე?“ იხილეთ ბმულზე: 

ჟურნალისტების უსაფრთხოებისა და შევიწროების შესახებ "მედიის ადვოკატირების კოალიციამ" USAID-ის მედია პროგრამის მხარდაჭერით კვლევა მოამზადა, რომლის მიზანიც 2024 წლის 1 აპრილიდან 30 ივნისამდე პერიოდში მედიის წარმომადგენლების შევიწროების მასშტაბისა და გავლენის აღრიცხვა იყო.

მიმდინარე წლის ამ პერიოდში მმართველმა პარტიამ რუსული კანონი ოფიციალური სახელმწოდებით - “უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ” ხელმეორედ დააინიციირა, რასაც ფართომასშტაბიანი აქციები მოჰყვა. მოქალაქეების მშვიდობიანი პროტესტი რამდენჯერმე ძალის გამოყენებით დაშალეს. პარლამენტთან მიმდინარე მოვლენების გაშუქებისას დაშავდნენ და პროფესიულ საქმიანობაში ხელი შეეშალათ ჟურნალისტებსაც. 

კანონის საწინააღმდეგო აქციებში ჩართულ ჟურნალისტებს, არასამთავრობო ორგანიზაციების თანამშრომლებსა და აქტივისტებს საცხოვრებელ სახლებსა და ოფისებთან სიძულვილის ენის შემცველი პლაკატებიც გაუკრეს. წარწერების გამოჩენამდე კი რუსული კანონის მოწინააღმდეგეებსა და მათი ოჯახის წევრებთან, მათ შორის არასრულწლოვან შვილებთან, როგორც უცხო სახელმწიფოების, ისე ადგილობრივი ნომრებიდან დარეკვა დაიწყო. ზარზე პასუხისას კი მოქალაქეებს შეურაცხყოფას აყენებდნენ და მუქარის შემცველი ენით ესაუბრებოდნენ. ჟურნალისტმა პროფესიულ საქმიანობაში ხელის შეშლის, მუქარისა და სისტემური დევნის გამო შესაბამის უწყებებსაც მიმართეს. 

ჟურნალისტების უსაფრთხოებისა და შევიწროების შესახებ გამოკითხვაში მონაწილეობა 43 მედიის 91-მა თანამშრომელმა მიიღო, საიდანაც 21 რეგიონულ მედიას წარმოადგენდა, 22 კი - ნაციონალურს. კვლევის კითხვარი რამდენიმე შინაარსობრივ ნაწილად იყო დაყოფილი. პირველი ნაწილი უცხო ნომრებიდან მიღებულ ზარებს ეხებოდა. როგორც კვლევის შედეგებიდან ვლინდება, რესპონდენტების 24%-მა მიიღო და უცხო ნომრებიდან შესულ ზარებს უპასუხა კიდეც, 40%-მა კი ზარი უპასუხოდ დატოვა. 

"მიღებული ზარებიდან 57% მოიცავდა სიტყვიერ შეურაცხყოფას, 43% - ეპიტეთებს: “აგენტი” და “მოღალატე”, 35% - ძალადობის მუქარას, 13% - ჰომოფობიური შინაარსის შეურაცხყოფას. იმ რესპონდენტების 90%, ვინც ზარი მიიღო, აცხადებს, რომ მათთან 10-მდე ზარი შევიდა".

კვლევაში მონაწილე პირების 13%-ის თქმით, 1 აპრილიდან 30 ივნისამდე პერიოდში, სამუშაოს შესრულებისას ფიზიკური შეურაცხყოფის მსხვერპლი გახდა, 14%-ის შემთხვევაში ფიზიკური შეურაცხყოფის ფაქტები აქციაზე გამოვლინდა, 9%-მა პროფესიული აღჭურვილობის დაზიანება დაასახელა, 6%-მა კი სახლთან დახვედრისა და მანქანით ან პირის მიერ ადევნების ფაქტი აღნიშნა.

"ასევე, ამ პერიოდში, მათ მიმართ ადგილი ჰქონდა სიტყვიერ შეურაცხყოფას, ავტომობილის "ჩხრეკას", აქციაზე დაკავებას, პირადი ტელეფონის ჩამორთმევას, სოციალურ ქსელებში ტროლების მიერ გინებას და ლანძღვას, გენდერული ნიშნით დაცინვა-დისკრიმინაციას, კიბერბულინგს, სექსუალური ორიენტაციით დარცხვენის მცდელობას, წერილობით მუქარას ანგარიშსწორებაზე, “ფეისბუკზე” მათი ფოტოების განთავსებას და დამცინავი და დამამცირებელი პოსტების გამოქვეყნებას მათი მისამართით".

აღსანიშნავია, რომ ძალადობის ფაქტების შესახებ ვინც განაცხადა, იმ რესპონდენტების მხოლოდ 17% ამბობს, რომ სამართალდამცავებმა მათი განცხადება ძალადობის შესახებ სერიოზულად მიიღეს. 

როგორც კვლევაში ვკითხულობთ, ჟურნალისტების წინააღმდეგ განხორციელებული სხვადასხვა სახის ძალადობის შესახებ მედიით გავრცელებულმა ინფორმაციამ რესპონდენტების 65%-ში გაბრაზება გამოიწვია, 38%-მა კი პირადი უსაფრთხოების ზომები მიიღო.

"ფიზიკური უსაფრთხოების გასაძლიერებლად ჟურნალისტებმა, ბოლო პერიოდში, გადადგეს შემდეგი ნაბიჯები: 47% სახლიდან გასვლისას ყურადღებით ათვალიერებს გარემოს, 43% საპროტესტო აქციებზე დამცავ აღჭურვილობას იყენებს, 26%-მა წიწაკის სპრეი შეიძინა, 19%-მა სახლის/ოფისის საკეტები გააუმჯობესა, 13%-მა კოლეგებთან ერთად შეიმუშავა ერთმანეთის ადგილსამყოფელის გადამოწმების წესები, 8% საჯარო სივრცეში მხოლოდ მაშინ მუშაობს, თუ მასთან ერთად სხვა ადამიანიც არის".

კითხვარის შინაარსობრივი ნაწილის ანალიზის შედეგად რამდენიმე საკითხი გამოიკვეთა, მათ შორის ისიც, რომ მედიას პროფესიული საქმიანობის შესრულებისას სამართალდამცავები ხელს უშლიან. ასევე, ბოლო პერიოდში, საგრძნობლად არის გაუარესებული ჟურნალისტების დაცულობის საკითხი და ფიზიკურთან ერთად, მნიშვნელოვანი მათი ფსიქოლოგიური მდგომარეობაცაა. 

კვლევის ავტორებმა შეიმუშავეს შემდეგი რეკომენდაციებიც:

• საქართველოს მთავრობამ უნდა უზრუნველყოს სამართალდარღვევების, მიზანმიმართული სატელეფონო შევიწროების და ჟურნალისტების წინააღმდეგ მიმართული შეურაცხყოფის შემთხვევების ეფექტური გამოძიება, ასევე მიიღოს ზომები ორგანიზატორებისა და დამნაშავეების წინააღმდეგ.
• სპეციალურმა საგამოძიებო სამსახურმა უნდა წარადგინოს განახლებული ინფორმაცია გამოძიების შედეგების შესახებ.
• სამართალდამცავმა ორგანოებმა უნდა აიღონ ვალდებულება, დაიცვან მედიის უფლებები, რათა მათ შეეძლოთ შეზღუდვისა და მათზე ძალადობის გარეშე მუშაობა, მათ შორის საპროტესტო აქციებზე და მომავალ არჩევნებზე.
• საერთაშორისო თანამეგობრობამ უნდა გააგრძელოს ქართული მედიასაზოგადოების მხარდაჭერა და შესაბამისი დახმარება გაუწიოს.
• დონორებმა და სამოქალაქო საზოგადოების აქტორებმა, რომლებსაც შეუძლიათ დახმარების გაწევა, პრიორიტეტი უნდა მიანიჭონ მედიის მუშაკების ფიზიკურ, ციფრულ და ფსიქო-სოციალურ უსაფრთხოებას. 

ფოტო : „პუბლიკა"


„ტვ პირველის“ გადამღებ ჯგუფს, მაკა ჩიხლაძესა და გიორგი შეწირულს შავებში ჩაცმული და ნიღბიანი უცნობი პირები თავს დაესხნენ და სცემეს. თავდასხმა ტელევიზიის პირდაპირ ეთერში, ბესიკის ქუჩის 4 ნომერთან მოხდა. 

როგორც „ტვ პირველი“ წერს, მძიმედ დაშავდა ოპერატორი. გიორგი შეწირულს დაზიანებები თავის არეში აქვს მიყენებული. დაზიანებები სახის არესა და სხვადასხვა ნაწილში აღენიშნება მაკა ჩიხლაძესაც.

ტელეკომპანიის ინფორმაციით, „გატაცებულია "ტვ პირველის" სამაუწყებლო აპარატურა“. გატაცებულია "ტვ პირველის" სამაუწყებლო აპარატურა. 

„კადრებით დასტურდება, რომ ჯგუფური ანგარიშსწორების დროს შემთხვევის ადგილზე იმყოფებოდა საპატრულო პოლიცია, თუმცა მათ რეაგირება არ მოუხდენიათ“, - წერს „ტვ პირველი“.

თავდასხმამდე გადაცემა „შაბათის ეთერის“ გუნდი აშუქებდა შავებში ჩაცმული ადამიანების ჯგუფებს, რომლებიც რუსთაველის გამზირის მიმდებარე ქუჩებში ხალხს ფიზიკურად უსწორდებოდნენ.

სპეციალური საგამოძიებო სამსახურის განცხადებით, „ტვ პირველის“ თანამშრომლებზე თავდასხმის ფაქტზე გამოძიება საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის 154-ე მუხლის მეორე ნაწილით გამოძიება დაიწყო.

„საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია“ გამოცემა „პუბლიკას“ ჟურნალისტებისთვის პროფესიულ საქმიანობაში ხელშეშლის ფაქტებს ეხმიანება და შინაგან საქმეთა სამინისტროს ჟურნალისტთა მიმართ ჩადენილ დანაშაულებზე პასუხისმგებლობის აღებისკენ მოუწოდებს.

„6 დეკემბერს, გამთენიისას, მუშაობაში ხელი შეუშალეს გამოცემის „პუბლიკა“ ჟურნალისტებს ნათია ამირანაშვილსა და ბასტი მგალობლიშვილს, რომლებიც სასტუმრო „რედისონის“ მიმდებარე ტერიტორიაზე პოლიციის მიერ აქციის მონაწილეების დაკავებას იღებდნენ.  გამოცემის გავრცელებულ კადრებში ჩანს, თუ როგორ ითხოვენ პოლიციელები მათგან ტერიტორიის დატოვებას. ერთ-ერთმა პოლიციელმა ჟურნალისტისთვის ტელეფონის წართმევაც სცადა. 

6 დეკემბერს შუადღისას, გამოცემის “პუბლიკა” ჟურნალისტს მინდია გაბაძეს, რომელიც რუსთაველის გამზირზე აქციას აშუქებდა, უცნობი ნიღბიანი პირები დაესხნენ თავს და სცემეს. შემთხვევის ადგილიდან რამდენიმე მეტრში იდგა პოლიციის ეკიპაჟი, რომელსაც გაქცეულმა თავდამსხმელებმა ჩაურბინეს და რომელსაც მომხდარზე რეაგირება არ მოუხდენია. “მედია აპრილის” კადრებში ჩანს, რომ მოქალაქეები სამართალდამცავებს რეაგირებისკენ მოუწოდებენ, თუმცა უშედეგოდ. ჟურნალისტს აქვს დაზიანება თავის არეში და გახეთქილი აქვს წარბი“, - ვკითხულობთ ორგანიზაციის განცხადებაში.

„ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია“ შინაგან საქმეთა სამინისტროს მოუწოდებს, დაუყოვნებლივ შეწყვიტოს ჟურნალისტებზე ძალადობა და ძალადობის წახალისება. ქარტია მიმართავს და მოუწოდებს საქართველოს პროკურატურასაც, სწრაფად და ეფექტურად გამოიძიოს ეს და ჟურნალისტების მიმართ 28 ნოემბერი - 6 დეკემბრის პერიოდში ჩადენილი სხვა დანაშაულები. 

გამოცემა „პუბლიკის” ჟურნალისტზე, მინდია გაბაძეზე თავდასხმის ფაქტს გამოეხმაურა „საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაცია“.

„სამართალდამცავთა უმოქმედობა, არა მარტო, პოლიციელების მხრიდან გამოჩენილი სამსახურეობრივი გულგრილობაა, არამედ, აჩენს ეჭვს, რომ სამართალდამცავი ორგანოები და ე.წ “ტიტუშკები“ ერთად მოქმედებენ, რათა ძალადობრივად ჩაახშონ ლეგიტიმური პროტესტი.

აღნიშნულის საფუძველს გვაძლევს ის ფაქტიც, რომ მომიტინგეების დამაშინებელი ე.წ „ტიტუშკების რეიდი“ საქართველოში დაიწყო „რუსული კანონის“ წინააღმდეგ აქციების დროს, როდესაც უცნობი პირები ხვდებოდნენ აქციის მონაწილეებს, ორგანიზატორებს და მათი ოჯახის წევრებს სახლებთან ან ქუჩაში, სადაც მათ სასტიკად უსწორდებოდნენ, რასაც ასევე არ მოჰყოლია არანაირი რეაგირება სამართალდამცავი უწყებებისგან. „ტიტუშკების რეიდებს“ ადგილი ჰქონდათ, ასევე, არჩევნებთან დაკავშირებით გამართულ პროტესტებზეც“, - ვკითხულობთ საიას განცხადებაში.

28 ნოემბრიდან დაწყებული პროევროპული აქციების გაშუქებისას მედიას პროფესიულ საქმიანობაში ხელი 80-ზე მეტ შემთხვევაში შეეშალა. მედიის წარმომადგენლების მიმართ შსს-ის ძალები აგრესიით გამოირჩევიან. ისინი ჟურნალისტების ნაწილს ფიზიკურადაც გაუსწორდნენ. მათ დასჭირდათ სამედიცინო დახმარებაც. განსაკუთრებულად დაშავდნენ: გურამ როგავა, ალექსანდრე ქეშელაშვილი და მარიამ გაფრინდაშვილი. მედიის წარმომადგენლების ნაწილს დაუზიანეს ანდა წაართვეს აღჭურვულობაც. 

28 ნოემბერს ირაკლი კობახიძემ განაცხადა, რომ ევროკავშირში გაწევრიანების მოლაპარაკების პროცესს აჩერებს, რასაც თბილისსა და საქართველოს სხვა ქალაქებში საპროტესტო აქციები მოჰყვა. 

ვრცლად ამ თემაზე, იხილეთ „მედიაჩეკერის“ მასალა: 28 ნოემბრიდან მედიის საქმიანობაში ხელშეშლის 80-ზე მეტი ინციდენტი მოხდა

28 ნოემბრიდან დაწყებული პროევროპული აქციების გაშუქებისას მედიას პროფესიულ საქმიანობაში ხელი 80-ზე მეტ შემთხვევაში შეეშალა. მედიის წარმომადგენლების მიმართ შსს-ის ძალები აგრესიით გამოირჩევიან. ისინი ჟურნალისტების ნაწილს ფიზიკურადაც გაუსწორდნენ. მათ დასჭირდათ სამედიცინო დახმარებაც. განსაკუთრებულად დაშავდნენ: გურამ როგავა, ალექსანდრე ქეშელაშვილი და მარიამ გაფრინდაშვილი. მედიის წარმომადგენლების ნაწილს დაუზიანეს ანდა წაართვეს აღჭურვულობაც. 

აღსანიშნავია, რომ მედიის რამდენიმე წარმომადგენელს ხელი პროფესიული საქმიანობის შესრულებისას არაერთხელ შეეშალა.

28 ნოემბერს ირაკლი კობახიძემ განაცხადა, რომ ევროკავშირში გაწევრიანების მოლაპარაკების პროცესს აჩერებს, რასაც თბილისსა და საქართველოს სხვა ქალაქებში საპროტესტო აქციები მოჰყვა. 

პროევროპული აქციების გაშუქებისას დაზარალებული მედიის წარმომადგენლების განახლებადი სია:


6 დეკემბერი

„პუბლიკა“

• მინდია გაბაძე, ჟურნალისტი - გამოცემა „პუბლიკას“ ინფორმაციით, „ცისფერ გალერეასთან საპროტესტო აქციის გაშუქების დროს „პუბლიკის" ჟურნალისტ მინდია გაბაძეს „ქართული ოცნების" „ტიტუშკა" ფიზიკურად გაუსწორდა. პოლიციას მოძალადე არ დაუკავებია.“

5-6 დეკემბრის ღამე:

„პუბლიკა“

• ნათია ამირანაშვილი და ბასტი მგალობლიშვილი, ჟურნალისტები -  პოლიციამ მათ ჟურნალისტურ საქმიანობაში ხელი შეუშალა. „ისინი აქციის მონაწილეების დაკავების გადაღებას ცდილობდნენ. ჟურნალისტისთვის ეცადნენ ტელეფონის წართმევასაც“, - წერს „პუბლიკა“.

4-5 დეკემბრის ღამე:

„ტვ პირველი“

• ნანუკა ქაჯაია, ჟურნალისტი, პაპუნა ხაჩიძე ოპერატორი - „ტვ პირველის“ ინფორმაციით, სასტუმრო "ქორთიარდ მარიოტთან" კრიმინალურმა პოლიციამ ტელეკომპანიის კამერა დაამტვრია. „შავრაზმელებმა იძალადეს ჟურნალისტ ნანუკა ქაჯაიაზე, რომელიც მოვლენებს პირდაპირ ეთერში აშუქებდა“, - წერს „ტვ პირველი“.

3-4 დეკემბრის ღამე:

„ფორმულა“

• თედო ქვაჩახია, ოპერატორი -  დაშავდა პროფესიული მოვალეობის შესრულებისას. ტელეკომპანიის ინფორმაციით, მას დაზიანებები თავის არეში ჰქონდა. ქვაჩახია კლინიკაში გადაიყვანეს, მას ტვინის შერყევა აქვს.
• ლუკა ტყებუჩავა, ჟურნალისტი,  მიშო მარტაშვილი, ოპერატორი- ტელეკომპანიის მიერ გავრცელებული ინფორმაციით, „ტყებუჩავას გაზის ორი ყუმბარა მოხვდა. ის და მისი ოპერატორი, მიშო მარტაშვილი დაზიანებებს გადაურჩნენ“.

„პირველი არხი“

• ბესო გაფრინდაშვილი, ოპერატორი - ტელეკომპანიის ინფორმაციით, აქციის გაშუქებისას პიროტექნიკით დაშავდა. „ბესო გაფრინდაშვილს სასწრაფოს ექიმებმა ადგილზე გაუწიეს სამედიცინო დახმარება, თუმცა, დამატებითი კვლევისთვის ის კლინიკაში გადაიყვანეს. ოპერატორს ხელი აქვს დაზიანებული“, - წერს „პირველი არხი“.

2-3 დეკემბრის ღამე:

„სტუდია მონიტორი“

• ნინო რამიშვილი, ჟურნალისტი - ფეისბუკის პირად გვერდზე დაწერა, რომ სპეცრაზმის თანამშრომლებმა პროფესიული მოვალეობის შესრულებისას ტელეფონი წაართვეს: „რა თქმა უნდა მეკეთა ბეიჯი და მქონდა არაერთი ნიშანი პრესის, ასევე ვუთხარი რომ ვარ ჟურნალისტი და ვანახებდი პრესკარტას, მაგრამ მთხოვდნენ ვიდეოს წაშლას, ბოლოს კი გაიტაცეს ტელეფონი. შემდეგ კი რჩევად დააყოლეს წადი სახლშიო".

„პირველი არხი“

• თეო ხუბულავა, ჟურნალისტი, ლევან ქართველიშვილი და ბადრი გამრეკლაშვილი ოპერატორები - ტელეკომპანიის ინფორმაციით, ისინი სპეცრაზმის მიერ გაზის კაფსულების გამოყენების დროს დაშავდნენ. მათ სამედიცინო დახმარება სასწრაფოს დახმარების ბრიგადამ ადგილზევე აღმოუჩინა.

„მთავარი არხი“

• გივი მჭედლიშვილი, ოპერატორი - ჟურნალისტმა დეა მამისეიშვილმა   პირდაპირ ეთერში ყოფნის დროს თქვა, რომ ოპერატორი შეუძლოდ გახდა.

„TV პირველი“

• როგორც „ტვ პირველი“ წერს, „შინაგან საქმეთა სამინისტროს მიერ 2 დეკემბერს აქციის დაშლის დროს გამოყენებული არაპროპორციული ძალის გამოყენების დროს დაზიანდა "ტვ პირველი" სამაუწყებლო აპარატურა, მათ შორის გამოსაყენებლად უვარგისია პირდაპირი ტრანსლაციის კამერა. ეს არ არის პირველი  შემთხვევა, როდესაც "გომელაურის ომონს" იერიში მიაქვს "ტვ პირველის" სამაუწყებლო აპარატურაზე რათა, გაგვეთიშოს პირდპირი ეთერის სიგნალი და ვეღარ შევძლოთ მოვლენების ეპიცენტრიდან მაუწყებლობა“.

„ჩაიხანა“ 

• ნატალი ჩხარტიშვილი, აქციას აშუქებდა, როგორც პრესის წარმომადგენელი - შსს-ს ძალებმა ხელი შეუშალეს მუშაობაში, მას ხელიდან გააგდებინეს Handycam–ი. მოგვიანებით, მას ასევე უყვიროდნენ,რომ გამოერთო კამერა. ჩხარტიშვილის მიერ გადაღებულ მეორე ვიდეოში ჩანს, სხვა ჟურნალისტისთვის პროფესიულ საქმიანობაში ხელშეშლაც.

JRC

• ბაქარ ყვავაძე, ოპერატორი - „მედიაჩეკერისთვის“ მოწოდებული ინფორმაციით, ყვავაძეს გაზის კაფსულა წვივში მოხვდა. 

სხვა შემთხვევები:

„ინტერპრესნიუსი“

• ვანო გორგიშვილი, ფოტოგრაფი - გორგიშვილმა facebook-ის პირად გვერდზე 2 დეკემბერს დაწერა, რომ „30 ნოემბრის დილის 2-3 სთ-ზე მერიოტთან შეჯგუფებულ მედიას წყლის ჭავლი მოგვიშვეს. რამდენიმე კაცმა გასწრება ვცადეთ და მაშინ გვესროლეს რეზინის ტყვიები. მირიანს [მელაძე] 4 მოხვდა. მე, საბედნიეროდ, 1 პატარა და მუხლთან“. ფოტოგრაფმა გამოაქვეყნა ფოტოც. 

უცხოელი ჟურნალისტი

• ფიოდორ ხუდოკორმოვი, რუსი ჟურნალისტი - Paper Kartuli-ის ინფორმაციით, ჭიჭინაძის ქუჩაზე, როცა სპეცრაზმი მომიტინგეებს აწვებოდა, ნიღბიანმა მამაკაცმა, სავარაუდოდ ძალოვანმა, მას ხელი ჰკრა.

1-2 დეკემბრის ღამე:

„რუსთავი 2“

• გიორგი ნერგაძე, ოპერატორი - ტელეკომპანია “რუსთავი 2”-ის ინფორმაციით, ის პარლამენტის მიმდებარე ტერიტორიაზე დაშავდა. როგორც ტელეკომპანია წერს, მან აქციაზე გაშვებული გაზი შეისუნთქა. ნერგაძეს დახმარება სასწრაფო დახმარების ექიმებმა გაუწიეს და ამ ეტაპზე მისი მდგომარეობა დამაკმაყოფილებელია.
• თამთა ჩიტიშვილი, ჟურნალისტი - „რუსთავი 2-ის“ ინფორმაციით, ის პარლამენტის მიმდებარე ტერიტორიაზე დაშავდა. ტელეკომპანია წერს, რომ მას დაზიანება ფეხის არეში აქვს მიყენებული.

„TV პირველი“

• ნიკო კოკაია, ოპერატორი - ტელეკომპანიის ინფორმაციით, მას პირველადი დახმარება დასჭირდა. 
• „მედიაომბუდსმენის“ ინფორმაციით, კოკაიასთან ერთად, დაშავდა ჟურნალისტი მარიამ მაკასარაშვილიც.

„პუბლიკა“

• ნათია ამირანაშვილი, ჟურნალისტი - „პუბლიკის“ ინფორმაციით, პოლიცია გამოცემის ჟურნალისტს პროფესიული მოვალეობის შესრულების დროს ფიზიკურად გაუსწორდა. “ჟურნალისტი კედელზე მიანარცხეს, რა დროსაც გააგდებინეს ტელეფონი”, - წერს “პუბლიკა”.

„მაუწყებელი“ 

• გიორგი ჩაგელიშვილი, ჟურნალისტი - „მაუწყებლის“ ინფორმაციით, რუსთაველის მეტროში მოქალაქეების დარბევის დროს გამოცემის ჟურნალისტი, გიორგი ჩაგელიშვილი დაიჭირეს. როგორც „პუბლიკა“ წერს, მათ მიერ გადაღებულ კადრებში ჩანს, რომ ჩაგელიშვილი საპოლიციო ძალებს მიუთითებდა, რომ ჟურნალისტია, თუმცა მას ჩანთა გაუჩხრიკეს და წაიყვანეს.

OC Media

• მარიამ ნიკურაძე, OC media-სთანადამფუძნებელი და ჟურნალისტი -  ნიკურაძე წერს:  „კიდევ ერთი კამერა დამიზიანდა :)) მაკავებდნენ ცრემლსადენი გაზის ბუღში. ჟურნალისტი ვარ-თქო, გამიშვა და მიმახეთქა კედელს კამერიანად. საბედნიეროდ, მარტო ეკრანი დაზიანდა“.

„მედია აპრილი“

• გიორგი ბასხაჯაური, ჟურნალისტი - „მედია აპრილის“ ინფორმაციით, გამოცემის ჟურნალისტს, გიორგი ბასხაჯაურს პროფესიული მოვალეობის შესრულებისას პოლიციელი თავს დაესხა. „ბასხაჯაური ჭავჭავაძეზე აქციის მონაწილეების დაკავებას იღებდა, როცა ერთ-ერთ ჩიხში მას მუშაობაში ხელი შეუშალეს, ტელეფონის ჩამორთმევა სცადეს და დაედევნენ“, - წერს „მედია აპრილი“.

„საზოგადოებრივი მაუწყებელი“

სქრინი - TV პირველი


დღეს თბილისის საქალაქო სასამართლო აფგან სადიგოვის ექსტრადიციის დასაშვებობაზე იმსჯელებს. თბილისში დაკავებული აზერბაიჯანელი ჟურნალისტის საექსტრადიციო საქმის განხილვა 28 ნოემბერს, 15:00 საათზეა ჩანიშნული. საქართველოს გენერალური პროკურატურა სასამართლოსგან სადიგოვის აზერბაიჯანის რესპუბლიკაში ექსტრადიციის დასაშვებად ცნობას ითხოვს. 

აფგან სადიგოვი და მისი დამცველები გენერალური პროკურატურის შუამდგომლობას არ ეთანხმებიან და სასამართლოს წინაშე ასაბუთებენ, რომ მისი აზერბაიჯანში ექსტრადიცია პოლიტიკურ და თვითნებურ დევნას ისახავს მიზნად, რაც მის ჟურნალისტურ საქმიანობასა და წლების განმავლობაში ხელისუფლების დანაშაულებისა და კორუფციული საქმიანობის კრიტიკას უკავშირდება.

„სოციალური სამართლიანობის ცენტრის“ განცხადებით, დაცვის მხარე სასამართლოს წარუდგენს მტკიცებულებებს, რომლებიც ადასტურებს, რომ აზერბაიჯანში ექსტრადიციის შემთხვევაში სადიგოვი დევნას, წამებასა და არაადამიანურ მოპყრობას დაექვემდებარება. 

„აზერბაიჯანში აქტივისტების, უფლებადამცველებისა და ჟურნალისტების დევნის რეპრესიული პრაქტიკის გათვალისწინებით, აშკარაა, რომ სადიგოვი აზერბაიჯანისთვის გადაცემის შემთხვევაში თვითნებური დევნისა და ფუნდამენტური უფლებების დარღვევის მსხვერპლი გახდება.

მნიშვნელოვანია, რომ სადიგოვის აზერბაიჯანში ექსტრადიციის დაუშვებლობის შესახებ საქართველოს სახელმწიფოს ავტორიტეტული საერთაშორისო ორგანიზაციები მოუწოდებენ, მათ შორის Amnesty International და ეუთო. ისინი მიუთითებენ, რომ სადიგოვის ექსტრადიციის შემთხვევაში საქართველო დაარღვევს საერთაშორისო დონეზე აღებულ ვალდებულებებს.

აღსანიშნავია, რომ აზერბაიჯანის რესპუბლიკაში სადიგოვის მიმართ მიმდინარე სისხლის სამართლის დევნა უსაფუძვლო და დაუსაბუთებელია. ამას ადასტურებს თავად აზერბაიჯანის მიერ საქართველოსთვის გაზიარებული საქმის მასალები, რომელიც სრულიად არალოგიკურ და წინააღმდეგობრივ ინფორმაციასა და მტკიცებებს ეფუძნება“.

თბილისში დაკავებული აზერბაიჯანელი ჟურნალისტის ინტერესებს სწორედ „სოციალური სამართლიანობის ცენტრი“ იცავს.

აფგან სადიგოვს შსს-ის მიგრაციის დეპარტამენტმა საქართველოში პოლიტიკური თავშესაფრის მიცემაზე უარი 16 სექტემბერს უთხრა. 21 სექტემბრიდან კი, ჟურნალისტმა შიმშილობა დაიწყო და მისი ჯანმრთელობის მდგომარეობა როგორც მეუღლე, სევინჩ სადიგოვა ამბობს, ძალიან  მძიმეა. 

სადიგოვს საექსტრადიციო პატიმრობა კიდევ 3 თვით თბილისის საქალაქო სასამართლომ 1 ნოემბერს გაუხანგრძლივა. ის შემდგომი ექსტრადირების მიზნით 3 აგვისტოს დააკავეს. 

აზერბაიჯანელი ჟურნალისტი საქართველოში 2023 წლის 24 დეკემბრიდან იმყოფება და მას საქართველოს იუსტიციის სამინისტროს მიერ გაცემული დროებითი ბინადრობის მოწმობა აქვს. აფგან სადიგოვი ონლაინ მედია Azel.Tv-ის მთავარი რედაქტორია. 

დღეს, 11 ნოემბერს აზერბაიჯანში კლიმატის ცვლილებების 29-ე კონფერენცია (COP29) გაიხსნა, რომელსაც პრეზიდენტი ილჰამ ალიევი და გაეროს გენერალური მდივანი ანტონიო გუტიერეში მასპინძლობენ. კონფერენციის პარალელურად  „რეპორტიორები საზღვრებს გარეშემ“ (RSF) განცხადება გაავრცელა და დაკავებული აზერბაიჯანელი ჟურნალისტების გათავისუფლება მოითხოვა.

ორგანიზაციის განცხადებით, აზერბაიჯანში, რომლის შემოსავლების 90% ნავთობისა და გაზის ექსპორტითაა უზრუნველყოფილი, ჟურნალისტებს, რომლებიც გარემოს საკითხებს აშუქებენ, აკავებენ და მათზე ფიზიკურად ძალადობენ. როგორც „რეპორტიორები საზღვრებს გარეშე“ წერს, ბოლო ერთ წელიწადში ხელისუფლებამ პროფესიული საქმიანობისთვის 15 ჟურნალისტი დააკავა, მათგან 13 ახლაც პატიმრობაში იმყოფება. ერთ-ერთი ნარგიზ აბსალამოვაა, რომელიც გარემოს დაცვის საკითხებზე საგამოძიებო მასალებს ამზადებდა.

RSF-ის აღმოსავლეთ ევროპისა და ცენტრალური აზიის ოფისის ხელმძღვანელი, ჟან კაველიე აღნიშნავს, ორგანიზაცია საერთაშორისო საზოგადოებას მოუწოდებს, მოსთხოვოს აზერბაიჯანის ხელისუფლებას, გაათავისუფლოს დაპატიმრებული ჟურნალისტები, შეწყვიტოს პრესის თავისუფლების უხეში დარღვევები და აიღოს ვალდებულება, დაიცვას დამოუკიდებელი ჟურნალისტიკა.

„ჟურნალისტიკის, განსაკუთრებით გარემოსდაცვითი ჟურნალისტიკის დაცვისთვის მაგალითის მიცემა გაეროს კლიმატის კონფერენციის მასპინძლობის წინაპირობა უნდა იყოს. როგორ შეგვიძლია მივიღოთ ის ფაქტი, რომ ნავთობ-სახელმწიფო, რომელიც აპატიმრებს დამოუკიდებელ ჟურნალისტებს, არის იმ მოლაპარაკებების მასპინძელი, რომელიც გლობალური კლიმატის მომავალს განსაზღვრავს?“

RSF-ის განცხადებით, აზერბაიჯანში გარემოზე, ჯანდაცვასა და კლიმატზე ნავთობისა, გაზისა და სამთო მოპოვების დამანგრეველი შედეგების გაშუქება ჟურნალისტებისთვის რთული და საშიშია. ორგანიზაციას ამის მაგალითად, სწორედ Abzas Media-ის ჟურნალისტის, ნარგიზ აბსალამოვას შემთხვევა მოჰყავს, რომელიც 2023 წლის 30 ნოემბერს „უცხოური ვალუტის კონტრაბანდის“ ბრალდებით დააკავეს.

„რეპორტიორები საზღვრებს გარეშეს“ ინფორმაციით, 2023 წლის ივნისში აბსალამოვამ აზერბაიჯანის ერთ-ერთ სოფელში გამართული საპროტესტო აქცია გააშუქა, სადაც მოსახლეობა ახალი ხელოვნური ტბის იმ პროექტს აპროტესტებდა, რომელიც მიზნად სამთო ოპერაციებიდან ციანიდით და დარიშხანით დაბინძურებული ჩამონადენის შეგროვებას ისახავდა. პოლიციამ მშვიდობიანი მოსახლეობა სასტიკად დაარბია და ადგილიდან სამი ჟურნალისტი, მათ შორის ნარგიზ აბსალამოვა ძალადობრივად გააძევა. 

როგორც ორგანიზაცია წერს, აბსალამოვა, Abzas Media-ს 4 სხვა კოლეგასთან და კიდევ სხვა 8 დამოუკიდებელ ჟურნალისტთან ერთად, (რომელთა შორისაც Toplum TV-ის წარმომადგენლებიც არიან), არასათანადო მოპყრობას განიცდიან.

RSF-ის პრესის თავისუფლების რეიტინგში აზერბაიჯანი 180 ქვეყნიდან 164-ე ადგილს იკავებს.

დისტოპიურ ნაწარმოებებში, სადაც დიქტატურის ანატომია და რეპრესიებია აღწერილი, ყოველთვის ჩნდება ერთი პერსონაჟი მაინც, პირობითად ბატონი ან ქალბატონი „გაუგებრობა“. ეს პერსონაჟი, როგორც წესი, ანტაგონისტად გვევლინება, მაგრამ მაინც გვაქვს მოლოდინი, რომ სულიერი მეტამორფოზა უნდა განიცადოს და გაკეთილშობილდეს. ავტორის თუ სამყაროს გადაწყვეტილებით, ის მაინც ბოლომდე რჩება რეჟიმის ერთგულ მსახურად. მაგალითად, ასეთია დეიდა ლიდია „მხევლის წიგნში“, ასეთია მოსამართლე ტოტალიტარული ირანის შესახებ დაწერილ დოკუმენტურ რომანში - „შვიდი ზამთარი თეირანში“. ყოველ ჯერზე, როცა რომელიმე მათგანი ჰუმანურ იმპულსს ავლენს, საბოლოოდ, რეჟიმის ერთგული რჩება. რეალურ სამყაროშიც ასეა, - ავტორიტარულ და ტოტალიტარულ რეჟიმებში „გაკეთილშობილების სინდრომი“ იმაზე იშვიათია, ვიდრე მსხვერპლს ჰგონია ხოლმე. 

2024 წლის 28 ნოემბრის დილის 2 საათიდან 30 ნოემბრის დილამდე თბილისის ქუჩებში დატრიალებული ძალადობრივი ქაოსი დისტოპიური რომანის ან ფილმის აღწერას ჰგავს, - ბოროტი მდიდარი მმართველის მსახური შავი რობოტები ქვეყნის დასაცავად გამოსულ მოქალაქეებზე ნადირობდნენ. დარბევისას ორ ღამეში 40-მდე ჟურნალისტი დაშავდა. მათ მიზანმიმართულად ურტყამდნენ, დევნიდნენ, ხელს უშლიდნენ პროფესიული საქმის შესრულებაში და ერთ-ერთ მათგანს, „პუბლიკის“ ჟურნალისტ ალექსანდრე ქეშელაშვილს სცემეს და დააპატიმრეს. მაგ ღამეს ოლიგარქის რეჟიმმა სამი წითელი ხაზი ერთდროულად გადაკვეთა: ოფიციალურად შეაჩერა ევროკავშირში ინტეგრაცია, მიიღო შექება მსოფლიოს პირველი ტერორისტისგან, ვლადიმერ პუტინისგან და ტერორი მოუწყო აქტივისტებსა და ჟურნალისტებს. ესეც, ალბათ, ერთგვარი რეპეტიციაა რუსული კანონისა და რუსული მმართველობის მძლავრად ამოქმედებისთვის.

ამ ნადირობის დღეს ჩემთვის უაღრესად საინტერესო მაინც სამთავრობო მედიაორგანიზაციებში დასაქმებული ჟურნალისტების რეაქცია აღმოჩნდა, - ცოტა ბუნდოვანი, ცოტა ირონიული, ცოტა მოკრძალებული, ცოტა აროგანტული და ცოტაც ამაზრზენი. ყველაფერი ცოტ-ცოტა, საერთო ჯამში, კარგად გაწერილ პროპაგანდისტულ სტრატეგიას ქმნის. 

გულგრილი სოლიდარობის კამპანია გუშინ დილიდან დაიწყო, დაახლოებით 10:00 საათის შემდეგ, როცა ტელევიზიების საინფორმაციო სამსახურში მუშაობა განახლდა. შემდგომ ერთმანეთის მიყოლებით „იმედის“ რამდენიმე ჟურნალისტებმა კოლეგებისადმი „სოლიდარობის“ ნიშნად ერთმანეთის მსგავსი პოსტები გამოაქვეყნა. შინაარსი დაახლოებით ასეთია: „ვგმობ ორმხრივ ძალადობას“ და შემდეგ ტექსტი გრძელდება, რომ ჟურნალისტს აქვს თავისუფლად მუშაობის უფლება და ა.შ. ჩნდება კითხვა, რომელ ორმხრივ ძალადობაზეა საუბარი მშვიდობიანი აქციების დროს?! ვინ არის მოძალადე მეორე მხარეს?! სად იდგა მოძალადე, რომელსაც „მეორე მხარედ“ მოიხსენიებს „ქართული ოცნების“ პროპაგანდისტი?!

საქართველოს კონსტიტუციის თანახმად, ადამიანებს აქვთ უფლება, გამართონ მანიფესტაციები, დემონსტრაციები და არავინ დაისაჯოს, რადგან მთავრობისგან მრავალჯერ უგულვებელყოფილი კონსტიტუცია გამოხატვის თავისუფლებას არ ზღუდავს. იმ ღამითაც, ისევე როგორც წინა თვეებში, რუსთაველზე მშვიდობიანი აქცია მიმდინარეობდა. შესაბამისად, ოდნავი ბრალეულობაც კი არ არსებობს რომელიმე ნაცემი აქტივისტის ან ჟურნალისტისა, არ არსებობს პოლიციაზე ფიზიკური ძალადობის მტკიცებულებები, კადრები, ჩანაწერები, მაგრამ რეჟიმის სახედ ქცეული პროპაგანდისტებისთვის ეს ძალადობა მაინც „ორმხრივია“. მათთვის ტოლობის ნიშანი ზის დაპატიმრებულ ჟურნალისტსა და პოლიციელს შორის, ნაცემ ჟურნალისტსა და იმ სპეცრაზმელს შორის, რომელიც გამეტებით ურტყამს გურამ როგავას, აკა ზარქუას და შენობებში უვარდება დამალულ აქტივისტებს. 

ნუ ვიქნებით გულუბრყვილოები და ნუ ვიფიქრებთ, რომ „ორმხრივი ძალადობის“ შესახებ გზავნილი შემთხვევითია. შემთხვევითში სამსახურის დაკარგვის შიშს არ ვგულისხმობ. რეალურად, ეს „ორმხრივი ძალადობა“ და ბუნდოვანება ძალადობის შესახებ, ძალადობის ზოგადი გმობა სამთავრობო მედიის ჟურნალისტების მხრიდან, პროპაგანდის ნაწილია. მათი მიზანია, აუდიტორია დაარწმუნონ, რომ „უსამშობლოების“ (როგორც აქციის მონაწილეებს უწოდებენ ხოლმე) მიმართ ჩადენილი ძალადობა პროპორციული ძალის გამოყენებაა, რომ სპეცრაზმელები იძულებულები არიან ამგვარი “მცირე გადაცდომით” დაიცვან სამშობლო, - ის სამშობლო, რომელიც მათი თქმით, დასავლეთმა „ომში უნდა ჩაითრიოს“ აქციების საშუალებით. რამდენადაც არარეალურად არ უნდა ჟღერდეს, გულგრილი სოლიდარობაც „გლობალური ომის პარტიის“ ნარატივზე აგებული სიცრუის ნაწილია.   

სამთავრობო მედიის ამ გულგრილ სოლიდარობაზე 2022 წლის მარტი-აპრილის რუსული ქრონიკები მახსენდება. სწორედ კრემლის პროპაგანდის ნაწილი იყო, უკრაინაში რუსეთის სამხედრო ინტერვენციისა და ფართომასშტაბიანი ომის პარალელურად, სხვადასხვა რუსი პროპაგანდისტის გზავნილი უკრაინელების მისამართით. ისინი ცდილობდნენ, უკრაინის მოსახლეობა დაერწმუნებინათ, რომ სინამდვილეში “მოძმე ერების გაერთიანების სპეცოპერაცია” მიმდინარეობს. კრემლის პროპაგანდის ცინიზმიც ამაშია, - როცა ბუჩაში რუსული არმია 14-15 წლის გოგოებს აუპატიურებდა, ხოლო რუსული ავიაცია უკრაინის ქალაქებს ბომბავდა, კოლექტიური მარგარიტა სიმონიანები „კეთილ“ მიზნებზე, „დიდი რუსეთის“ გამთლიანებასა და კეთილდღეობაზე საუბრობდნენ. 

29 ნოემბრის ღამის სისხლისღვრისადმი გულგრილობაში „იმედის“ ჟურნალისტები მარტო არ არიან. მათ გვერდით დგას დანარჩენი სამთავრობო მედიის ლეგიონი მცირედი განსხვავებით. “პოსტივის”, “რუსთავის 2”-ისა და “საზოგადოებრივი მაუწყებლის” საინფორმაციო სამსახურის ჟურნალისტების უმრავლესობა მდუმარედაა (მხოლოდ რამდენიმეს ეყო გამბედაობა, დაეგმო სპეცრაზმის სიმხეცე). მათი დუმილი დაშავებული ყოფილი თანამშრომლების და მოქმედი კოლეგების შელახულ უფლებებზე ზედმეტად ხმამაღლა ისმის. ცარიელია მათი facebook-ის გვერდები, ცარიელია სივრცე, რომელიც სწორედ ჟურნალისტების პროტესტს უნდა შეევსო. ეს „ქართულმა ოცნებამაც“ შესანიშნავად იცის. იცის, რომ ოლიგარქისა და ბიუჯეტის ფულზე დამოკიდებულ მედიაში დასაქმებული ადამიანები ხმის ამოღებას ვერ და არ გაბედავენ. ამიტომაც მათ შეუძლიათ, დამოუკიდებელ ჟურნალისტებს ინკვიზიცია მოუწყონ იმის იმედით, რომ სამთავრობო მედია-კლანიდან არავინ უსაყვედურებს, არავინ აუჯანყდება. 

არადა მორალურად გაუმართლებელია, გესმოდეს პატარა გოგოების ტირილი კადრებში და დუმდე; დანაშაულია, ხედავდე როგორ ურტყამენ წიხლებს წაქცეულ აქტივისტებს, როგორ წევს სასწრაფოს მანქანაში დასისხლიანებული მარიამ გაფრინდაშვილი („ტვ პირველი“), როგორ ეხვეწება პოლიციელს ნინო წვერავა („სტუდია მონიტორი“), არ დააგოროს კიბეებზე, როგორ უხსნის აკა ზარქუა („რეალ პოლიტიკა“) ათამდე სპეცრაზმელს არ სცემონ, რადგან ჟურნალისტია და მოვლენებს აშუქებს, შენ კი, სამთავრობო მედიის პროპაგანდისტმა, ხელფასის შესანარჩუნებლად მდუმარება შეინარჩუნო… ახლა დუმილი ყველაზე დიდი დანაშაულია!

დასაწყისში დისტოპიური რომანების ანტაგონისტებიც თვალსაჩინოებისთვის ვახსენე. გაზაფხულის აქციებიდან დღემდე მქონდა განცდა, რომ ჟურნალისტების ნაწილი სამთავრობო მედიას პროტესტით დატოვებდა. ახლა კიდევ უფრო ნათლად ვაცნობიერებ, რამდენად ინფანტილური ყოფილა ჩემი მოლოდინი. 

მთელ იმ ორი ღამის ქაოსში კი, ყველაზე სევდიანი რამ აქციაზე ნაცემმა და ძალიან ღირსეულმა ჟურნალისტმა, გურამ როგავამ (ტელეკომპანია ფორმულა) თქვა: „მე არ მაინტერესებს ის ნიღბიანი ვინ არის, საერთოდ არ ვბრაზდები მაგ ნიღბიანზე, გულწრფელად. ის არ იყო სპეცრაზმელი. იცი, მე ვინ მცემა დღეს იქ, ვინ ჩამარტყა?! ირაკლი ჩიხლაძემ, „იმედის“ ჟურნალისტმა, ჩემი ბავშვობის მეგობარმა... მე მცემეს დღეს და გონება დამაკარგვინეს იქ პირველი არხის თანამშრომლებმა, რომლებიც წლების განმავლობაში ჩემი მეგობრები იყვნენ... მე იქ მცემა „რუსთავი 2“-ის ხელმძღვანელობამ, „რუსთავი 2“-ის ჟურნალისტებმა მცემეს დღეს მე იქ”.  

„არჩევნების შემდეგ თვითრეფლექსიის დრო დადგა და ერთგვარ ტენდენციად იქცა საკუთარ შეცდომებზე ფიქრი და საუბარიც, რაც ცალსახად მისასალმებელია. კრიტიკა ისმის როგორც ოპოზიციური პარტიების, ისე ოპოზიციურად განწყობილი მედიის მისამართითაც. ჩვენც ვცადოთ სატელევიზიო მედიის კრიტიკა”, - ასე იწყებოდა ჩემი ბლოგი, რომლის წერაც გუშინ დავიწყე და დღეს უნდა დამესრულებინა. შემდეგ კი მოხდა ის, რაც მოხდა. 

ექსტრემალურ სიტუაციებში სამთავრობო არხების ყურება უკვე პროფესიად მექცა, ყველაზე აქტიურად კი მაინც საზოგადოებრივი მაუწყებლის მაყურებელი ვარ, როგორც ამ ინსტიტუციის გულშემატკივარი. 

გუშინ, საღამოს, 20:00 საათზე მაკა ცინცაძის „აქტუალური თემა“ დაიწყო, სადაც ერთი საათის განმავლობაში მაყურებელს ტვინს არალეგიტიმური პარლამენტის თავმჯდომარე, შალვა პაპუაშვილი ურეცხავდა. ამის შემდეგ „პირველმა არხმა“ პარლამენტთან მიმდინარე საპროტესტო აქციიდან კადრების ჩვენება დაიწყო. „მოამბის“ კარგად გაწვრთნილმა ოპერატორმა კარგად იცის, რა გადაიღოს: დატეხილი ქვები, აგრესიული მომიტინგე, უწმაწური ჟესტები და ა.შ.

მან იცის, რომ საკუთარი კამერის ობიექტივი შსს-ის ძალების მხრიდან გამოყენებულ ძალას შეძლებისდაგვარად უნდა მოარიდოს. ამ კარგად გაწვრთნილმა პარტიის მუშაკმა მისთვის უცნაურად ჩაცმული ქალიც შენიშნა და გარშემო დიდხანს უტრიალებდა, რომ მაყურებლისთვის კარგად ეჩვენებინა - „ქართული ოცნების“ გადაწყვეტილებას ლგბტქ თემის წევრები აპროტესტებენო. 

ეს ამორალური მედიასაშუალება, რომელიც ჩვენი, საქართველოს მოქალაქეების გადახდილი გადასახადებით ფინანსდება, თავდაპირველად მხოლოდ ჭიჭინაძის ქუჩის პერიმეტრს აჩვენებდა, რადგან იქ დაძაბული მდგომარეობა იყო, შემდეგ ქვის ნატეხების „დევნა“ დაიწყო. საპროტესტო აქციის კომენტატორი თავად მაკა ცინცაძე იყო, რომელიც შინაგან საქმეთა სამინისტროს განცხადებას ხშირად გვიკითხავდა და გვაფრთხილებდა, რომ კანონსაწინააღმდეგო ქმედებას შსს-ს მხრიდან პასუხი გაეცემოდა. დროდადრო გვაცნობდა მამუკა მდინარაძისა და სხვათა განცხადებებს, მოგვიანებით სტუდიაში სატელეფონი ჩართვით შემოიყვანეს „ქართული ოცნების“ სხვა წევრებიც: გივი მიქანაძე, სოზარ სუბარი, გიორგი ვოლსკი. 

მთელი ღამის განმავლობაში სხვადასხვა სატელევიზიო არხის მეშვეობით ჩვენ ვუყურებდით უმძიმეს სურათს. მათ შორის, თვალს ვადევნებდით კადრებს, როგორ ხდებოდნენ მედიის წარმომადგენლები შავებში ჩაცმული სადამსჯელო რაზმის ძალადობის მსხვერპლნი, მაგრამ ამაზე ყურადღებას არ ამახვილებდა არც ერთი სამთავრობო ტელევიზია და მათ შორის არც „საზოგადოებრივი მაუწყებელი“. 

ათობით ჟურნალისტი დაშავდა ჩვენ თვალწინ. სასტიკად სცემეს ტელეკომპანია „ფორმულას“ ჟურნალისტ გურამ როგავას, სცემეს სახისა და თავის არეში. გაიტაცეს და დააპატიმრეს „პუბლიკას“ ჟურნალისტი, ალექსანდრე ქეშელაშვილი. პირდაპირ ეთერში სცემეს და ძირს დააგდეს “რადიო თავისუფლების” ჟურნალისტი, დავით ცაგარელი. ამ ყველაფერს ჩვენ პირდაპირ ეთერში ვადევნებდით თვალს, მაგრამ ამ ყველაფრის შესახებ 29 ნოემბრის ღამეს საკუთარ ვებგვერდზეც კი, ინფორმაცია არც ერთ სამთავრობო ტელევიზიას არ გაუვრცელებია. ჟურნალისტმა თაზო კუპრეიშვილმა ფეისბუკის საკუთარ გვერდზე იმ ახალი ამბების ჩამონათვალიც გამოაქვეყნა, რომელიც „პირველმა არხმა“ გამოაქვეყნა. ცხადია, აბსოლუტურად იდენტური მდგომარეობაა სხვა სამთავრობო ტელევიზიების ვებგვერდებზეც. 

„რუსთავი 2“-მა ინფორმაცია რამდენიმე დაშავებული ჟურნალისტის შესახებ მხოლოდ დილის 8 საათსა და 15 წუთზე გამოაქვეყნა. მანამდე კი, მათი ახალი ამბების ჩამონათვალი ასე გამოიყურება: 

ცხადია, გადამოწმებას არ საჭიროებდა, მაგრამ „ქართული ოცნების“ წამყვანი პროპაგანდისტების ახალი ამბების სექციას მაინც გადავხედე. „იმედმა“ 29 ნოემბრის 14:30-ზე ამგვარი ინფორმაცია გაავრცელა: „ჯანდაცვის სამინისტრო: აქციაზე დაშავებულთა ნაწილმა უკვე დატოვა სამედიცინო დაწესებულება, ნაწილი კი კლინიკაში მედიკოსების მეთვალყურეობის ქვეშ რჩება“.

უნდობლობის შემთხვევაში იმედის არქივი შეგიძლიათ, თავადაც გადაამოწმოთ. მედიად წოდებულ POSTV-ზეც ცხადია, ქვებს მხოლოდ მანიფესტანტები ისროდნენ. სინამდვილეში კი, სურათი ამგვარია: 

ფოტოზე: დაშავებული ჟურნალისტები ალექსანდრე ქეშელაშვილი და გურამ როგავა

ბოლოს ისევ „საზოგადოებრივი მაუწყებელის“ შესახებ, რომელიც დიდი ხნის განმავლობაში მისი აი, ამ კოლეგების სახელს არ ახსენებს, მაგრამ დილის 06:17-ზე აქვეყნებს მასალას სახელწოდებით: „პირველი არხის ჟურნალისტს აქციაზე აგრესიულად განწყობილი ჯგუფი პროფესიული მოვალეობის შესრულებაში ხელს უშლის“. 

ძალიან რთულია ამგვარი სურათის, ასეთი გახრწნილი და ამორალური ტელემედიის აკადემიური ენით შეფასება, ამიტომ დასკვნები და ეს შეფასებაც თქვენთვის მომინდია. მე კი ამ ტექსტის დასაწყისს დავუბრუნდები და ვიტყვი: ცხადია, დღეს აღარ დაიწერება ის ტექსტი, სადაც საკუთარ და სხვა ჩვენი კოლეგების შეცდომებს გავაანალიზებთ, შევაფასებთ და მათზე ღიად ვისაუბრებთ, მაგრამ ჩვენ სწორედ ეს განგვასხვავებს ძალაუფლებას დამონებული „ჟურნალისტებისგან“ - თვითრეფლექსიისა და თვითკრიტიკის უნარი. 

 „გასათელი სახე ყოველთვის მოიძებნება“

   ჯორჯ ორუელი „1984“

“იმედის” ფეისბუქ გვერდზე შესულ მომხმარებელს პლატფორმა აფრთხილებს, რომ ეს გვერდი სისტემატიურად ავრცელებს ყალბ ინფორმაციას. თავად “იმედმა”, რა თქმა უნდა, ამჯერადაც თითი არასამთავრობო ორგანიზაციებისკენ გაიშვირა და სიუჟეტში გამოაცხადა, რომ უბრალოდ მტრები ჰყავს, რომლებიც რეიტინგისა და სანდოობის გამო ებრძვიან ტელევიზიას. ანუ, შურთ „იმედის“. 

“იმედის” ჟურნალისტებმა ჯერ კიდევ 5 წლის წინ ნახეს, მათ მიერ აგორებული ზიზღის კამპანიის გამო, ჯერ როგორ დაიჭირეს უდანაშაულო ივერი მელაშვილი და ნატალია ილიჩევა, შემდეგ  როგორ დახვდნენ „გამწარებული მოქალაქეები“ ივერი მელაშვილს მარკეტში და შეურაცხყოფა მიაყენეს. ეს იყო ხაზი, რომლის გადალახვის მერეც უკვე წყნარად შეძლეს ემტკიცებინათ, რომ ომი მშვიდობაა, ბნელი ნათელია, სიმართლე კი ისაა, რასაც პარტია იტყვის. 

“იმედი” არამარტო ყალბ ინფორმაციას, არამედ ყალბ იმედს, ყალბ პოზიტივს, ყალბ წარსულს, აწმყოს და მომავალს ავრცელებს და ჩვენც გვაქვს ყალბი იმედი, რომ ამ ტელევიზიაში დარჩენილ რომელიმე ჟურნალისტს ოდესმე შერცხვება თუნდაც მათ გამო დაჭერილი ახალგაზრდების, ამხელს  და დატოვებს „მონსტრების კორპორაციას“.

მაგრამ ბოლო რამდენიმე წელია პარლამენტიც, “ოცნებაც” და ტელეკომპანია “იმედიც” საგულდაგულოდ გაიწმინდა. ბიძინა ივანიშვილმა ნელა, მოთმინებით და თანმიმდევრულად გამოიყვანა უკვე “სპეც-ქოცი”, რომელიც მხოლოდ მაშინ დატოვებს ბრძოლის ველს, თუ პატრონი დაეცემა. ამას თავად ”ტევე-იმედი”, ალბათ, ჯერ გამარჯვებას დაუძახებდა, მოგვიანებით კი, სისტემის შიგნიდან ნგრევას. 

სამივე პროპაგანდისტული ტელევიზია და შიგადაშიგ ოდნავ მორცხვი “საზოგადოებრივი მაუწყებელიც” ყოველდღე უმეორებს მაყურებელს, რომ თუ ბიძინა ივანიშვილი არ იქნება, საქართველოში ომი დაიწყება და ყველაფერი ჩამოინგრევა. თუმცა, “იმედს” აპოკალიპტური ექსპერტიზის მერე, იქვე ნაზად “რუსთავი 2” შეეხიდება და მხიარულად გვამცნობს, რომ ზესტაფონში წყვილს 23-წლიანი ლოდინის მერე შვილი შეეძინა. 

ალბათ, გადაწყვიტეს, რომ მოსახლეობის ძალიან დათრგუნვაც არ ივარგებს, ამიტომ შხამიან ქარდებს ხანდახან პოზიტივით გააზავებენ, სპორტულ და კულტურულ გამარჯვებებს კი ხელისუფლებას მიაწერენ, რომ ადამიანებს პაპუაშვილისა და ივანიშვილის დანახვაზე ცხოვრების ხალისი, თავად ივანიშვილსა და კალაძეს კი, ხელისუფლებაში ყოფნის ვადა მოემატოთ. 

როგორც ისტორია მეორდება, ასე მეორდება პროპაგანდაც. “იმედი” დღეს ზუსტად ისე უცვლის ადგილს მსხვერპლს და მოძალადეს, ომს და მშვიდობას, მოღალატეს და კარტოგრაფს, ღირსებას და უღირსობას, როგორც ამას საბჭოთა მედია აკეთებდა პარტიის დავალებით. მაგრამ, საბოლოო ჯამში, როგორც კი კონტექსტი შეიცვალა და მახინჯი საბჭოთა სისტემა ჩამოიშალა, ყველა გაზეთი „კომუნისტიც“ მას მიჰყვა, კომუნიზმის დიადი იდეაც და კომუნისტებიც, რომლებიც სულ ცოტა ხანში მართლმადიდებლები გახდნენ და საერთოდ აღარ ახსოვდათ, როგორ სჯიდნენ ადამიანებს სკოლაში წითელი კვერცხების მიტანისთვის. 

პროპაგანდის ინსტრუმენტარიუმს ახლა ინტერნეტი და სოციალური ქსელებიც დაემატა, სადაც ელვის სისწრაფით ვრცელდება დამონტაჟებული, გადაკეთებული, კონტექსტიდან ამოგლეჯილი და სარკაზმგამოშიგნული ქარდები. ხშირად ვეკითხებით ერთმანეთს: „ეს მართლა თქვა?“; „ეს მართლა განაცხადა?“; „ძაღლს ხიზილალა მართლა აჭამა?“; „მართლა სამი ფილტვი აღმოაჩნდა?“ და ამის გარკვევაში გადის ძვირფასი დრო, რომელიც, რაც უფრო გადის, მით უფრო ავტოკრატების მოკავშირე ხდება. 

პროპაგანდისტული მედია მიყვება გეგმა - კლასიკას, რომლის მიხედვითაც:

1. შეარჩიე დიადი მიზანი, ეს დიადი მიზანი ჩვენთან „ნაცები მობრუნების არდაშვება და ამის გამო სიცოცხლის გაწირვაა“.  ყველანაირი ტყუილი და დეზინფორმაცია მართლდება იმით, რომ სხვა შემთხვევაში „ნაცები მობრუნდებიან და ქუჩაში ხალხის ხვრეტას განაგრძობენ“.
2. დააშინე მოსახლეობა ომით, რომელიც საქართველომ 2008-ში გამოიარა და მოსახლეობის მუდმივი რეტრავმატიზაციით ივანიშვილს დაეხმარე ორღობის ღობის გაფართოებაში ანუ შიდა ოკუპაციაში. 
3. დაზაფრულ და დაშინებულ ადამიანს შეუქმენი ცრუ გმირები. დაპატიჟე ქალაქის მერი, პრემიერის როლის შემსრულებელი, პარლამენტის თავმჯდომარის როლის შემსრულებელი, მათი ძმაკაცი მამუკა და დაქალი წილოსანი. სახელმწიფო ინტერესების ღალატის, დასავლური კურსიდან გადახვევისა და რუსული ეკონომიკისთვის დახმარების გამო მათზე შესაძლოა, სანქციები გავრცელდეს, მაგრამ ეს როგორმე გაასაღე სამშობლოსთვის გაღებულ მსხვერპლად, რადგან დიახაც მონაა. დაბადებულა, რომ იყოს მონა და საქართველოს ედგას უღელი. მაყურებელს უნდა ეგონოს, რომ მათ სჯიან საქართველოს სუვერენიტეტისა და დამოუკიდებლობის დაცვისთვის. ისინი არიან ლიბერალური ფაშიზმის მსხვერპლნი.
4. თუმცა, ხალხს მსხვერპლი არ უყვარს, მაქსიმუმ შეეცოდოს, ამიტომ გმირობაც საჭიროა. შესაბამისად, ჩვენმა გმირებმა აუცილებლად უნდა დაამარცხონ მოქმედი პრეზიდენტი, დასცინონ ციხეში მყოფ ყოფილ პრეზიდენტს, არ შეხვდნენ ევროპარლამენტარებს და ვაჟკაცურად გაუძლონ ევროკავშირის წნეხს. ასე თუ განაგრძეს, გლობალურ დათბობასთან ბრძოლაშიც დიდი წარმატებები ელოდებათ.
5. არ გყოფნის მათი ქარიზმა? მოუხმე ავტორიტეტებს. ილია, ვაჟა, აკაკი.. ჯაბა სამუშიას ივანე ჯავახიშვილთან შედარებაც, სავარაუდოდ, ძალიან გართულდება. ზოგადად, ცოცხლებიდან რთულია ისეთის მოძებნა, ვინც “ქართული ოცნების” პოლიტიკის ან ბიძინა ივანიშვილის გეგმა-ორღობის გამო რეპუტაციას დაიზიანებს, მაგრამ თითო-ოროლა მომღერლის, სპორტსმენისა და მსახიობის მოძებნა მაინც შესაძლებელია. მეტი მუშაობა და ფულია უბრალოდ საჭირო.
6. უნდა შექმნა კონსენსუსის ილუზია. ნებისმიერ შენით უკმაყოფილო შენიანსაც კი, უნდა ეგონოს, რომ ძალიან ბევრნი ხართ და მართლა ყოველი მეორე ქოცია. ამისათვისაა საჭირო ტროლ-ბოტები გამზადებული ტექსტებით, ჰაჰებით, გინებით, წყევლით. გადასხი დესანტი დამატენიანებლების, სოკოების, ბრძნული ფრაზების, სახალისო რეცეპტების და ჰოროსკოპების ჯგუფებში, სადაც დაუზარლად დაწერენ ყველა ფრაზისა და გასინჯული ტორტის ნაჭრის ფოტოს ქვეშ: „უფალმა დალოცოს ჩვენი მთავრობა“.
7. ხანდახან ცრუგმირებს ცრუ ანტიგმირებიც უნდა დაუპირისპირო, მარტო მთავრობის გათეთრება არ შველის საქმეს, ოპოზიციის გაშავებაც საქმის ნაწილია. ამიტომ რომელიმე კუზანოვას უნდა შეაფასებინო პოლიტიკოსის კლიმაქსი, კუჭ-ნაწლავის სისტემა, არჩევნებისა და ორსულობის ტესტის მიმართება და ასე შემდეგ. 

ადამიანებით მანიპულირების მეთოდები უცვლელია, იცვლება მხოლოდ კონტექსტი და ჩვენც გვაქვს აწ უკვე გაპარტახებულ სიტყვად ქცეული იმედი, რომ მალე კონტექსტი დაამარცხებს ”იმედს”, რომელმაც საკუთარ ქვეყანას მომავალი წაართვა.