კატეგორია: საქართველო
ორგანიზაცია “მედიახმამ” ჩაატარა კვლევა — მედიაგარემო 2023: გამოწვევები პოლიტიკური პოლარიზაციისა და კრიზისების დროს საქართველოში. როგორც ავტორები ამბობენ, კვლევის მიზაბია, აღწეროს და შეაფასოს 2023 წელს საქართველოს მედიაგარემო და გამოკვეთოს საფრთხეები და მხარდამჭერი მექანიზმები, რომლებიც გავლენას ახდენს მედიაზე.

კვლევის ძირითადი მიგნებები:

  • საქართველოში არსებობს როგორც რეალური, ასევე ე.წ. ცრუ/ილუზორული პოლარიზაცია;
  • ცრუ და ილუზორული პოლარიზაციის შედეგად, მედიის დღის წესრიგიდან ხელოვნურადაა განდევნილი ის თემები, რომლებიც საზოგადოებას აღელვებს;
  • პოლარიზაცია მოქმედებს ჟურნალისტურ წყაროებზეც და ვლინდება მათ თვითცენზურაში — პოლარიზაციის სხვადასხვა მხარეს მყოფ მედიას ერთი და იგივე რესპონდენტები სხვადასხვანაირად ესაუბრებიან;
  • პოლიტიკური პოლარიზება ამცირებს მედიაორგანიზაციებს შორის სოლიდარობას და საზოგადოებაში ჟურნალისტის პროფესიისადმი ნდობას;
  • მედია მხოლოდ კი არ აშუქებს/აირეკლავს პოლიტიკურ პოლარიზაციას, არამედ თავადაა ერთ-ერთი მთავარი სამიზნე და მხარე, რომლისგანაც “მტრის ხატი” იქმნება; გაუარესდა მდგომარეობა ჟურნალისტების უსაფრთხოების და მათი დაუცველობის თვალსაზრისით;
  • ჟურნალისტები არ არიან მზად 2024 წელს ელექტრონული წესით არჩევნების პროცესის გაშუქებისთვის;
  • განსაკუთრებით გააქტიურდა ტროლ-ბოტების რესურსის მიზანმიმართული გამოყენება რუსული დეზინფორმაციის ტირაჟირებისთვის;
  • დამოუკიდებელ მედიაში ფინანსური კრიზისის ერთ-ერთი მთავარი მიზეზი პოლიტიკური პოლარიზაციაა;
  • ხალხის მხრიდან მედიისადმი სოლიდარობისა და ნდობის ნაკლებობაა — მედიის დღის წესრიგი თავად დაშორდა ხალხსა და მის პრობლემატიკას, მედია აღარაა საზოგადოებისთვის პრობლემების მოგვარების ხიდი.
პოლარიზაცია:

როგორც კვლევაშია აღნისბული, პოლარიზაცია აზიანებს როგორც მედიაგარემოს, ასევე საზოგადოებას. გარდა ამისა, მმართველი პარტიისა და ოპოზიციის “მხარდაჭერილი” პოლარიზაცია, იწვევს მათი მხრიდან მედიასაშუალებების არათანაბარ პირობებში ჩაყენებას იმის მიხედვით, თუ რომელია უფრო ლოიალურად ან კრიტიკულად განწყობილი.

“ეს ქმნის ინფორმაციის ხელმისაწვდომობის პრობლემას ცალკეული მედიასაშუალებისთვის, რადგან “ე.წ. ოპოზიციურ მედიაში ისმის მხოლოდ ოპოზიციის ხმა, ხოლო ე.წ. სამთავრობო მედიაში — მხოლოდ მმართველი პარტიის”.

ჟურნალისტური საქმიანობის გამოწვევები: კანონის ინსტრუმენტალიზაცია მედიის წინააღმდეგ

ამ მიმართულებით გამოყოფილია ის ცვლილებები და არა მხოლოდ, რასაც 2023 წელს უარყოფითი გავლენა ქონდა მედიაზე. მათ შორისაა:


კვლევის ავტორების თქმით, მმართველი პარტიის მიერ მედიის წინააღმდეგ კანონის ინსტრუმენტალიზაცია საშიში ტენდენციაა — “მიუხედავად ნიკა გვარამიას შეწყალებისა, მედიაგარემოში დარჩა მნიშვნელოვანი საფრთხეები და გამოწვევები, ისეთი, როგორიცაა მარეგულირებლის გაზრდილი უფლებამოსილება და ამ კონტექსტში, სიძულვილის ენისა და უხამსობის რეგულირება”.

რეკომენდაციები

კვლევის მიხედვით, მედიაგარემოს გაუმჯობესებისთვის მნიშვნელოვანია აქტორების კოორდინირებული და სისტემური მუშაობა, როგორც პოლარიზაციის შესამცირებლად, ასევე არჩევნების გაშუქებისა და რუსულ დეზინფორმაციასთან გამკლავების პროცესში.

  • კვლევას თან ერთვის რეკომენდაციები მმართველი პარტიისთვის, მედიისთვის და ადგილობრივი თუ საერთაშორისო ორგანიზაციებისთვის ისეთ საკითხებზე, როგორიცაა არჩევნების გაშუქება, პოლარიზაციის შემცირება, ჟურნალისტების უსაფრთხოება.
კატეგორია: საქართველო
დღეს, 2 თებერვალს "ევროკავშირის პრიზი ჟურნალისტიკაში" 2023 წლის გამარჯვებულები გამოვლინდნენ. პრიზიორებს ჯილდო პაველ ჰერჩინსკიმ, საქართველოში ევროკავშირის ელჩმა გადასცა.

პრიზი წელს 7 კატეგორიაში გაიცა, ხოლო ნომინაციაში „ყველაზე ორიგინალური და ინოვაციური ნაშრომი ბეჭდურ, ელექტრონულ ან სამაუწყებლო მედიაში“ პრიზი არ გაიცა, რადგან ამ კატეგორიისთვის დაწესებული კრიტერიუმები ვერ დაკმაყოფილდა.

გამარჯვეულები არიან:

კატეგორია 1: საუკეთესო სტატია ბეჭდურ, ან ელექტრონულ მედიაში


კატეგორია 2: საუკეთესო სიუჟეტი სამაუწყებლო ან ელექტრონულ მედიაში


კატეგორია 3: საუკეთესო საგამოძიებო სტატია ან სიუჟეტი ბეჭდურ, ელექტრონულ ან სამაუწყებლო მედიაში


კატეგორია 4: საუკეთესო ბლოგი, საავტორო სტატია, სვეტი ბეჭდურ ან ელექტრონულ მედიაში


კატეგორია 5: საუკეთესო სტუდენტური ნაშრომი ბეჭდურ, სამაუწყებლო ან ონლაინ მედიაში

  • გამარჯვებული: ანასტასია ბახტურიძე, ინდიგო
  • ნამუშევარი: სადილი სკოლაში
კატეგორია 6: ევროკავშირის სადამკვირვებლო მისიის სპეციალური პრიზი მშვიდობის ჟურნალისტიკაში


კატეგორია 7: ევროკავშირის ფასეულობების ამსახველი, საუკეთესო დოკუმენტური ფოტო

  • გამარჯვებული: ზურაბ ცერცვაძე, Agency France Press
  • ნამუშევარი: AFP

ევროკავშირის პრიზი ჟურნალისტიკაში 2012 წელს საქართველოში ევროკავშირის წარმომადგენლობამ დააარსა. კონკურსი ხელს უწყობს პროფესიონალიზმისა და ჟურნალისტური ეთიკის კოდექსის ნორმების გაღრმავებას ქართულ მედიაში. პრიზების კატეგორიის ჩამონათვალში შედის ევროკავშირის სადამკვირებლო მისიის მიერ დაწესებული სპეციალური პრიზი სამშვიდობო ჟურნალისტიკაში. ჯილდო ხელს უწყობს ჟურნალისტების მიმართ საზოგადოებაში ნდობის გაღრმავებას. კონკურსის წესები ეყრდნობა საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის პრინციპებს, ემსახურება პროფესიონალიზმისა და ეთიკის ნორმების დამკვიდრების ხელშეწყობას ქართულ ჟურნალისტიკაში.
კატეგორია: კონკურსები
*ტექსტი ინგლისურენოვანია


Chai Khana announces a full time, three-month fellowship with flexible hours for early career journalists interested and motivated to improve their skills. The fellowship will include training and mentoring by Chai Khana staff, and invited mentors. Selected fellows would attend regular training sessions, have weekly assignments and mentorship meetings and would be expected to produce a total of three articles over the course of the fellowship.

Selected fellows will be mentored in researching, interviewing, creating a narrative flow, and using source maps and a timeline to organize reporting. In addition to individual mentoring sessions, selected fellows will attend training lectures conducted by guest speakers. Fellows will receive all necessary support to deliver three articles, including one in-depth article, which will be published on Chai Khana’s platforms.

The stories should cover the topic of "Haunting images.” Images define our reality today, from the endless scroll on social media to the eternal loop on television. What power do these pixels have over our lives? In a world full of visual stimulation, can an image really speak louder than words? Can a powerful visual still change the course of history when we are flooded with images everywhere we look? For the spring 2024 fellowship, Chai Khana is exploring how images—or a single image—is haunting your life or the fabric of your community, either as a driver of change or as another layer of distortion.

Feature writer fellows will receive 300 euro per published article (two per fellowship) as long as they have attended all lectures and other mandatory events. Chai Khana will cover additional production costs such as local travel and accommodation up to 200 euro.

The selected fellows should be prepared to travel locally to complete their assignments.

About Chai Khana

Chai Khana is an award winning, visually-driven storytelling platform. We cover untold human stories and connect alternative, original voices across the region to reveal the lives of ordinary people in the South Caucasus. Chai Khana’s commissioned works have been nominated at internationally renowned festivals such as Visions du Reel, Annecy International Animation Film Festival and others.

Since its foundation, Chai Khana has been supporting filmmakers, journalists and photographers from the South Caucasus by bringing their stories to the spotlight. This fellowship is a unique opportunity to receive hands-on experience and be part of a diverse editorial team. The fellowship aims to cultivate media professionals who are eager to put their stories in a larger context and be mentored by some of the best trainers from, and outside of, the region.

We believe that this initiative will significantly contribute to creating a new generation of independent, creative media professionals from the South Caucasus - a mission that Chai Khana stands for.

Timeline

The majority of the training and mentorship sessions will be conducted online betwee February - April 2024

Eligibility

  • - Applicants must be citizens, or residents of Armenia, Azerbaijan, Georgia, or the conflict regions in the South Caucasus;
  • - Applicants with a strong command of English will be prioritized during the selection process;
  • - Applicants must submit a draft proposal for the in-depth article on the topic of “Haunting Images”;
  • - Applicants must be available to report/attend meetings and trainings 40-hours per week duration of the three-month fellowship;
  • - Applicants must be willing to travel within the region for reporting purposes;
  • - Applicants should be interested in continuing to work with Chai Khana as a freelancer by applying to future open calls.

To apply, please provide:

Please fill in the following application form

  • Motivation letter
  • CV
  • Work samples
  • One recommendation letter
  • For any additional questions please check FAQ below
  • FAQ


Who can write the recommendation letter?

Recommendation letters should be provided by media professionals who have worked with you or are familiar with your work. If you have not had any professional experience as a journalist, you can provide a recommendation letter from one of your professors at university or an employer at a different job. Likewise, letters from mentors or instructors are also acceptable.

What questions/topics should the recommendation letter cover?

The purpose of the recommendation letter is to provide insight into your work/education experience and your commitment to photography. The letter can be provided by an employer, professor, instructor or mentor.

I wish to submit my application to this program. Therefore, I would appreciate it if you could specify the requirements for the motivation and recommendation letters, especially the word limits and who should write the recommendation letters.

The motivation letter should be no longer than 500 words and the recommendation letter should not exceed 300 words.

How many hours per day/week will be required to fulfill the fellowship? I have a job and want to understand the fellows’ responsibilities and time commitments.

Fellows can expect to spend around 40 hours per week in training and working on assignments. Fellows are expected to turn in assignments and tasks on time and attend all workshops and lectures - conducted on site or online.

What should I provide as work samples?

Please provide samples of your articles.

Is a strong command of English important for the fellowship?

A strong command of the English language is important as some training courses and mentorship will be conducted in English.

I am a native English speaker and a resident of Georgia, Armenia, or Azerbaijan. I do not yet speak enough Georgian, Armenian, or Azerbaijani to be able to report in a non-anglophone environment. Is that ok?

Thank you for your interest in the fellowship program. Your application will be considered by the selection committee although priority will be given to applicants who are fluent in English and a local language due to the fellowship’s curriculum and training program.

Can I send my work samples in Georgian, Armenian, or Azerbaijani languages ?

Work samples can be provided in a local language.

Can I send a motivation letter and other documents in Georgian, Armenian, or Azerbaijani languages ?

All supporting documents can be provided in a local language.

How important is the recommendation letter for my application?

All supporting documents, including a recommendation letter, are mandatory to be considered for the fellowship.

Will the meetings and/or training be held online or in person?

The majority of the training and mentorship sessions will be conducted online between February - April 2024.

If you can not find answers on your question, please get in touch with Natali Chkhartishvili at natali.chkhartishvili@chaikhana.media


Chai Khana announces a full time, three-month fellowship with flexible hours for photographers interested and motivated to improve their skills. The fellowship will include training and mentoring by Chai Khana staff, and invited mentors. Selected fellows will have weekly assignments and would be expected to produce photo stories that will be published on Chai Khana’s platforms.

Selected fellows will be supported through individual mentorship and group works on visual storytelling, caption writing, sequencing and selecting the photos. Selected photographers will receive all necessary support to develop the photo stories.

The stories should cover the topic of "Haunting images.” Images define our reality today, from the endless scroll on social media to the eternal loop on television. What power do these pixels have over our lives? In a world full of visual stimulation, can an image really speak louder than words? Can a powerful visual still change the course of history when we are flooded with images everywhere we look? For the spring 2024 fellowship, Chai Khana is exploring how images—or a single image—is haunting your life or the fabric of your community, either as a driver of change or as another layer of distortion.

Photography fellows will receive 300 euro per published photo story (three per fellowship) as long as they have attended all lectures and other mandatory events. Chai Khana will cover additional production costs such as local travel and accommodation up to 200 euro.

The selected fellows should be prepared to travel locally to complete their assignments.

About Chai Khana

Chai Khana is an award winning, visually-driven storytelling platform. We cover untold human stories and connect alternative, original voices across the region to reveal the lives of ordinary people in the South Caucasus. Chai Khana’s commissioned works have been nominated at internationally renowned festivals such as Visions du Reel, Annecy International Animation Film Festival and others.

Since its foundation, Chai Khana has been supporting filmmakers, journalists and photographers from the South Caucasus by bringing their stories to the spotlight. This fellowship is a unique opportunity to receive hands-on experience and be part of a diverse editorial team. The fellowship aims to cultivate media professionals who are eager to put their stories in a larger context and be mentored by some of the best trainers from, and outside of, the region.

We believe that this initiative will significantly contribute to creating a new generation of independent, creative media professionals from the South Caucasus - a mission that Chai Khana stands for.

Timeline

The majority of the training and mentorship sessions will be conducted online between February - April 2024

Eligibility

  • - Applicants must be citizens, or residents of Armenia, Azerbaijan, Georgia, the conflict regions in the South Caucasus;
  • - Applicants with a strong command of English will be prioritized during the selection process;
  • - Applicants must be ready to work on photo story ideas with the photo editor;
  • - Applicants should have an access to character/subject and to produce a photo story in a three months period;
  • - Applicants should submit a draft pitch on a topic of “Haunting images”;
  • - Applicants should have full time availability during the three-month period;
  • - Applicants must have at least one photo series in a portfolio;
  • - Applicants must be interested in visual storytelling and photojournalism;
  • - Applicants should be interested in continuing to work with Chai Khana as a freelancer by applying to future open calls.

To apply, please provide:

Please fill in the following application form

  • Motivation letter
  • CV
  • Work samples
  • One recommendation letter
  • For any additional questions please check FAQ below
  • FAQ

Who can write the recommendation letter?

Recommendation letters should be provided by media professionals who have worked with you or are familiar with your work. If you have not had any professional experience as a journalist, you can provide a recommendation letter from one of your professors at university or an employer at a different job. Likewise, letters from mentors or instructors are also acceptable.

What questions/topics should the recommendation letter cover?

The purpose of the recommendation letter is to provide insight into your work/education experience and your commitment to photography. The letter can be provided by an employer, professor, instructor or mentor.

I wish to submit my application to this program. Therefore, I would appreciate it if you could specify the requirements for the motivation and recommendation letters, especially the word limits and who should write the recommendation letters.

The motivation letter should be no longer than 500 words and the recommendation letter should not exceed 300 words.

How many hours per day/week will be required to fulfill the fellowship? I have a job and want to understand the fellows’ responsibilities and time commitments.

Fellows can expect to spend around 40 hours per week in training and working on assignments. Fellows are expected to turn in assignments and tasks on time and attend all workshops and lectures - conducted on site or online.

Should I have experience in a specific field for this fellowship?

The applicant should have a basic technical knowledge of photography and photo editing.

What should I provide as work samples?

Please provide samples of your photography-related work. Please, provide several examples from your portfolio.

Is a strong command of English important for the fellowship?

A strong command of the English language is important as some training courses and mentorship will be conducted in English.

I am a native English speaker and a resident of Georgia, Armenia, or Azerbaijan. I do not yet speak enough Georgian, Armenian, or Azerbaijani to be able to report in a non-anglophone environment. Is that ok?

Thank you for your interest in the fellowship program. Your application will be considered by the selection committee although priority will be given to applicants who are fluent in English and a local language due to the fellowship’s curriculum and training program.

Can I send my work samples in Georgian, Armenian, or Azerbaijani languages ?

Work samples can be provided in a local language.

Can I send a motivation letter and other documents in Georgian, Armenian, or Azerbaijani languages ?

All supporting documents can be provided in a local language.

How important is the recommendation letter for my application?

All supporting documents, including a recommendation letter, are mandatory to be considered for the fellowship.

Will the meetings and/or training be held online or in person?

The majority of the training and mentorship sessions will be conducted online between February - April 2024

If you can not find answers on your question, please get in touch with Natali Chkhartishvili at natali.chkhartishvili@chaikhana.media

Chai Khana announces a full-time, three-month fellowship with flexible hours for beginner filmmakers interested and motivated to improve their skills. The fellowship will include training and mentoring by Chai Khana staff, and invited mentors. Selected fellows would have assignments on a weekly basis and would be expected to produce a short documentary film that will be published on Chai Khana’s platforms.

Throughout the fellowship selected filmmakers will be supported to develop and produce a short documentary film. Fellows will be assisted with mentorship to produce a short non-fiction film, which will be published on Chai Khana’s platforms at the end of the three-month cycle. Filmmakers will work under a personalized schedule of mentorship and consultation sessions.

The stories should cover the topic of "Haunting images.” Images define our reality today, from the endless scroll on social media to the eternal loop on television. What power do these pixels have over our lives? In a world full of visual stimulation, can an image really speak louder than words? Can a powerful visual still change the course of history when we are flooded with images everywhere we look? For the spring 2024 fellowship, Chai Khana is exploring how images—or a single image—is haunting your life or the fabric of your community, either as a driver of change or as another layer of distortion.

All selected participants will receive a monthly stipend of 300 euro for the length of the fellowship. Chai Khana will cover additional production costs, such as local travel and accommodation, up to 200 euro.

The selected fellows should be prepared to travel locally to complete their assignments.

About Chai Khana

Chai Khana is an award winning, visually-driven storytelling platform. We cover untold human stories and connect alternative, original voices across the region to reveal the lives of ordinary people in the South Caucasus. Chai Khana’s commissioned works have been nominated at internationally renowned festivals such as Visions du Reel, Annecy International Animation Film Festival and others.

Since its foundation, Chai Khana has been supporting filmmakers, journalists and photographers from the South Caucasus by bringing their stories to the spotlight. This fellowship is a unique opportunity to receive hands-on experience and be part of a diverse editorial team. The fellowship aims to cultivate media professionals who are eager to put their stories in a larger context and be mentored by some of the best trainers from, and outside of, the region.

We believe that this initiative will significantly contribute to creating a new generation of independent, creative media professionals from the South Caucasus - a mission that Chai Khana stands for.

The majority of the training and mentorship sessions will be conducted online between February - April 2024

Eligibility

  • - Applicants must be citizens, or residents of Armenia, Azerbaijan, Georgia, the conflict regions in the South Caucasus;
  • - Applicants with a strong command of English will be prioritized during the selection process;
  • - Applicants should submit a draft film proposal on a topic of “Haunting Images”;
  • - Applicants should have access to character/subject and to produce a film in a three months period;
  • - Applicants should have full time availability during a three month period;
  • - Applicants should have basic knowledge of film production;
  • - Applicants should have at least one short film in a portfolio;
  • - Applicants should be interested in documentary filmmaking and visual storytelling;
  • - Applicants should be interested in continuing to work with Chai Khana as a freelancer by applying to future open calls.
To apply, please provide:

Please fill in the following application form

  • Motivation letter
  • CV
  • Work samples
  • One recommendation letter
  • For any additional questions please check FAQ below
  • FAQ
  • Who can write the recommendation letter?

Recommendation letters should be provided by media professionals who have worked with you or are familiar with your work. If you have not had any professional experience as a journalist, you can provide a recommendation letter from one of your professors at university or an employer at a different job. Likewise, letters from mentors or instructors are also acceptable.

What questions/topics should the recommendation letter cover?

The purpose of the recommendation letter is to provide insight into your work/education experience and your commitment to filmmaking. The letter can be provided by an employer, professor, instructor or mentor.

I wish to submit my application to this program. Therefore, I would appreciate it if you could specify the requirements for the motivation and recommendation letters, especially the word limits and who should write the recommendation letters.

The motivation letter should be no longer than 500 words and the recommendation letter should not exceed 300 words.

How many hours per day/week will be required to fulfill the fellowship? I have a job and want to understand the fellows’ responsibilities and time commitments.

Fellows can expect to spend around 40 hours per week in training and working on assignments. Fellows are expected to turn in assignments and tasks on time and attend all workshops and lectures - conducted on site or online.

Should I have experience in a specific field for this fellowship?

The applicant should have a basic technical knowledge of filmmaking.

What should I provide as work samples?

Please provide samples of your film - related work.

Is a strong command of English important for the fellowship?

A strong command of the English language is important as some training courses and mentorship will be conducted in English.

I am a native English speaker and a resident of Georgia, Armenia, or Azerbaijan. I do not yet speak enough Georgian, Armenian, or Azerbaijani to be able to report in a non-anglophone environment. Is that ok?

Thank you for your interest in the fellowship program. Your application will be considered by the selection committee although priority will be given to applicants who are fluent in English and a local language due to the fellowship’s curriculum and training program.

Can I send my work samples in Georgian, Armenian, or Azerbaijani languages ?

Work samples can be provided in a local language.

Can I send a motivation letter and other documents in Georgian, Armenian, or Azerbaijani languages ?

All supporting documents can be provided in a local language.

How important is the recommendation letter for my application?

All supporting documents, including a recommendation letter, are mandatory to be considered for the fellowship.

Will the meetings and/or training be held online or in person?

The majority of the training and mentorship sessions will be conducted online between February - April 2024.

If you can not find answers on your question, please get in touch with Natali Chkhartishvili at natali.chkhartishvili@chaikhana.media
კატეგორია: კონკურსები
“ჯემნიუსი” და “ესტონეთის საერთაშორისო განვითარებისა და თანამშრომლობის ცენტრი” (ESTDEV) აცხადებს კონკურსს საუკეთესო ჟურნალისტური ნამუშევრების გამოსავლენად. კონკურსის მიზანია მედიის როლის გაძლიერება და მაღალი პროფესიული სტანდარტების დამკვიდრება ქართულ მედიაში.

დამოუკიდებელი მედია ექსპერტებისგან შემდგარი ჟიური სამ თვეში ერთხელ გამოავლენს საუკეთესო ჟურნალისტური პროდუქტის სამ ავტორს, ერთი წლის განმავლობაში სულ 12 ავტორს. თითოეული გამარჯვებული მიიღებს ფულად ჯილდოს 1000 ევროს ოდენობით (გადასახადების გარეშე).

გამარჯვებული ავტორების მასალები განთავსდება პროექტის ვებგვერდზე: www.shukiawards.net

ვის შეუძლია მონაწილეობა

კონკურსში მონაწილეობა შეუძლია ჟურნალისტს ინდივიდუალურად, ან ჟურნალისტების ჯგუფს, თუ კი საკონკურსო მასალა თანაავტორობით მომზადდა. ნომინანტმა საკონკურსო ნამუშევარს უნდა დაურთოს მედია პლატფორმაზე გამოქვეყნების დამადასტურებელი ბმული. ასევე მითითებულ ელფოსტაზე უნდა გამოაგზავნოს საკონკურსო მასალის მოკლე აღწერა ინგლისურ ენაზე (დაახლოებით 600 სიმბოლო).

კონკურსანტის მიერ მომზადებული პროდუქტი უნდა აკმაყოფილებდეს პროფესიულ მედია და ეთიკურ სტანდარტებს, შეიცავდეს სოციალურად მნიშვნელოვან ინფორმაციას, წარმოაჩენდეს დღეისათვის საქართველოში არსებული მნიშვნელოვანი პოლიტიკური თუ ეკონომიკური საკითხების გაშუქებას. მათ შორის ისეთ თემებს, როგორიცაა გენდერული თანასწორობა, სიტყვის თავისუფლება, ადამიანის უფლებები, ევროპული ღირებულებები, საქართველო-რუსეთის ურთიერთობები და ა.შ.

კონკურსში მონაწილეობის პირობები

საკონკურსო ნაშრომად ჩაითვლება მხოლოდ კონკურსის გამოცხადებამდე უკანასკნელი 6 თვის განმავლობაში მომზადებული ჟურნალისტური პროდუქტი (2023 წლის 15 აპრილიდან 2023 წლის 15 ოქტომბრამდე). ჟურნალისტური ნამუშევარი უნდა იყოს მხოლოდ ქართულ ენაზე და მიზნად ისახავდეს საქართველოში არსებული პრობლემური და აქტუალური საკითხების სრულყოფილ გაშუქებას. კონკურსში მონაწილეობის შესაძლებლობა აქვთ ასევე ავტორებს ეთნიკური უმცირესობებით დასახლებული რეგიონებიდან, თუმცა საკონკურსო მასალა უნდა იყოს გამოქვეყნებული ქართულ ენაზე.

ჟიური განიხილავს ისეთი ჟანრის ჟურნალისტურ პროდუქტებს, როგორიცაა: სიღრმისეული რეპორტაჟი, ციფრული რეპორტაჟი ან ანალიტიკური მასალა, რადიო რეპორტაჟი, მულტიმედია პროექტი, სატელევიზიო სიუჟეტი. შეფასების კომისია არ განიხილავს არასრულფასოვნად, ან ცალმხრივად მომზადებულ ჟურნალისტურ ნამუშევრებს.


კონკურსის მიზანი ინფორმატიული, ობიექტური და მაღალი ჟურნალისტური სტანდარტების შესაბამისად მომზადებული მედია პროდუქტის გამოვლენაა, ამიტომ კონკურსში მონაწილეობას ვერ მიიღებენ ისეთი ჟანრის პროდუქტების ავტორები, როგორიცაა სარედაქციო სვეტი, ბლოგი, მოსაზრება, ან სხვა მსგავსი ფორმატი.

პლაგიატი, ანუ სხვა ავტორის ტექსტისა და იდეების, გამოყენება და წარმოდგენა, როგორც საკუთარის, გამოიწვევს მონაწილის კონკურსიდან მოხსნას. თუ კი პლაგიატი კონკურსის დასრულების შემდეგ გამოვლინდა, ჯილდოს შესახებ გადაწყვეტილება გაუქმდება.

შეფასების კრიტერიუმები

გამარჯვებული ავტორები გამოვლინდებიან შემდეგი შეფასების კრიტერიუმების მიხედვით:

1. თემის აქტუალობა საქართველოსთან მიმართებაში და მისი წვლილი ევროპული ღირებულებებისა და პრინციპების პოპულარიზაციაში;

2. დაბალანსებული, ობიექტური, ფაქტებით გამყარებული და სხვადასხვა წყაროზე დაყრდნობით მომზადებული მედია პროდუქტი;

3. ქართული ენის ლექსიკა, სტილი და სტრუქტურა;

4. თემის სიღრმისეული გაშუქება;

5. მოცემულ თემასთან დაკავშირებით საზოგადოების პოზიცია და მათი რეაქციების ასახვა;

6. ეთიკური სტანდარტებთან შესაბამისობა.

საავტორო უფლებები

“ესტონეთის საერთაშორისო განვითარებისა და თანამშრომლობის ცენტრი” (ESTDEV) იტოვებს უფლებას განათავსოს, გამოაქვეყნოს ან გაავრცელოს გამარჯვებული ავტორების ნამუშევრები ორგანიზაციის ვებგვერდზე, გამოიყენოს საკუთარ პუბლიკაციებსა და სარეკლამო მასალებში. საავტორო უფლებები ეკუთვნის ავტორს და მას აქვს სამართლიანი უფლება მოითხოვოს ფულადი კომპენსაცია მათი ნამუშევრების სხვა მედია საშუალების მიერ გამოქვეყნების შემთხვევაში, გარდა ESTDEV-ის პუბლიკაციების, ვებგვერდის და სარეკლამო მასალებისა.

განცხადების შემოტანის ბოლო ვადაა 2023 წლის 16 ნოემბრის 23.00 საათი.

განაცხადი შეგიძლიათ გამოაგზავნოთ ელექტრონული ფოსტის მისამართზე: media@shukiawards.net;

განმცხადებელმა ელექტრონული წერილის საგანში უნდა მიუთითოს სახელი, გვარი და მედია საშუალების სახელწოდება.
კატეგორია: საქართველო
მოკლედ: ორგანიზაცია "საერთაშორისო გამჭვირვალობა - საქართველოს" ინფორმაციით, ტელეკომპანია "რუსთავი 2"-ს ჟურნალისტ თენგო გოგიტიშვილის კუთვნილი ხელფასის და შესაბამისი კონპენსაციის ანაზღაურება დაეკისრა.

რას ამბობენ? "ჩვენმა იურისტებმა ჟურნალისტ თენგო გოგიტიშვილის საქმე სამივე ინსტანციის სასამართლოში წარმატებით დაასრულეს", — წერია ორგანიზაციის განცხადებაში.

თეონა ზაქარაშვილმა, ორგანიზაციის იურისტმა, დამატებით გვითხრა, რომ:
  • ამ ეტაპზე, ტელეკომპანია "რუსთავი 2"-ის ყოფილი თანამშრომლების სასამართლო საქმეებთან დაკავშირებით, ორი ძირითადი კატეგორიის დავა მიმდინარეობს — გაუცემელი ხელფასისა და უკანონო გათავისუფლების საფუძველზე კონპენსაციის ანაზღაურების მოთხოვნით.
  • ტელეკომპანიას, ჟურნალისტების უკანონო გათავისუფლებისთვის თბილისის საქალაქო სასამართლომ უკვე დააკისრა კონპენსაციის გადახდა ჟურნალისტებისთვის: ნოდარ მელაძე, ნანუკა ჟორჟოლიანი, გიორგი გაბუნია. სამივე შემთხვევაში, დავა პირველი ინსტანციის სასამართლოშია მოგებული.
  • ნანუკა ჟორჟოლიანისა და ნოდარ მელაძის შემთხვევაში, "რუსთავი 2"-მა თბილისის საქალაქო სასამართლოს გადაწყვეტილება სააპელაციო სასამართლოში გაასაჩივრა.
  • დამსაქმებელს, კუთვნილი ხელფასის მისაღებად, სასამართლო დავა მოუგეს ჟურნალისტებმა: მიხეილ სესიაშვილმა, თენგო გოგიტიშვილმა, პაატა იაკობაშვილმა.
"რუსთავი 2-ის წინააღმდეგ, ტელევიზიის ყოფილი თანამშრომლების სასამართლო დავები არ მოიცავს მხოლოდ ჟურნალისტების საჩივრებს, მათ შორის არიან ოპერატორებიც, მძღოლებიც", — გვითხრა თეონა ზაქარაშვილმა, ორგანიზაცია "საერთაშორისო გამჭვირვალობა - საქართველოს" იურისტმა.

არქივი:

კონტექსტი — 2019 წელი: ცვლილებები რუსთავი 2-ზე


"რუსთავი 2-ში" ცვლილებები მას შემდეგ დაიწყო, რაც 2019 წლის 18 ივნისს სტრასბურგის სასამართლოს გადაწყვეტილება გახდა ცნობილი, რომლის მიხედვითაც ტელეკომპანიასთან დაკავშირებით წარმართულ სასამართლო პროცესში არც ერთი სადავო უფლების დარღვევა არ დადგინდა.

შესაბამისად, იმავე დღეს აღსრულდა უზენაესი სასამართლოს გადაწყვეტილება, არხის მფლობელადაც ქიბარ ხალვაში დარეგისტრირდა და თანამდებობიდან გადააყენა გენერალური დირექტორი ნიკა გვარამია. მისი ადგილი პაატა სალიამ დაიკავა.
  • 9 აგვისტოს არხის 9% -ის უკვე ყოფილი მფლობელის, ნინო ნიჟარაძის საჩივრის გამო დაწყებული გამოძიების საფუძველზე პროკურატურამ ნიკა გვარამიას უფლებამოსილების ბოროტად გამოყენებაში დასდო ბრალი და აღკვეთი ღონისძიების სახით გირაო შეუფარდა.
  • 14 აგვისტოს ქიბარ ხალვაშმა ტელეკომპანიის გაყიდვის სურვილი გამოთქვა და პოტენციურ მყიდველებს ერთი კვირის ვადა მისცა, თუმცა, რადგანაც მსურველი არ გამოჩნდა, 19 აგვისტოს განაცხადა, რომ ტელეკომპანიას არ ყიდის, არ გააკოტრებს და "რუსთავი 2 "იქნება "პოლიტიკურად დამოუკიდებელი".
  • 20 აგვისტოს ტელეკომპანია "რუსთავი 2“-ის გენერალურმა დირექტორმა პაატა სალიამ სამსახურიდან გაათავისუფლა საინფორმაციო სამსახურის უფროსი ნოდარ მელაძე და პოლიტიკური ტოქშოუების "არჩევანისა" და "კვირის აქცენტების", წამყვანები გიორგი გაბუნია და ეკა კვესიტაძე.
  • ტელეკომპანია პირდაპირ ეთერში დატოვეს საინფორმაციო გადაცემის წამყვანებმა დიანა ჯოჯუამ და მიხეილ სესიაშვილმა. წასვლის შესახებ განაცხადა პაატა იაკობაშვილმაც.
  • 21 აგვისტოს არხი "კურიერის" გუნდმა დატოვა.
კატეგორია: საქართველო
მოკლედ: საგარეჯოში, 2023 წლის 6 ივლისს ჟურნალისტების პროფესიულ საქმიანობაში ხელშეშლისა და ძალადობის ფაქტზე, სპეციალური საგამოძიებო სამსახურის თანამშრომლებმა ერთი პირი დააკავეს.

პრობლემაა, რომ: თავდასხმის შემდეგ, დაშავებული ჟურნალისტები "მედიაჩეკერთან" საუბრისას რამდენიმე პირზე მიუთითებდნენ, რომლებიც მათ პროფესიული საქმიანობის მიზნით თავს დაესხა, მათ შორის იყვნენ პარტია "ქართული ოცნების" აქტივისტები და ადგილობრივი საჯარო მოხელეები, თუმცა, საგამოძიებო სამსახურმა მხოლოდ ერთი პირის დაკავების შესახებ განაცხადა.

დეტალები:
გამოძიების მიხედვით,
  • ბრალდებულმა, პროფესიულ საქმიანობაში ხელშეშლის მიზნით, ფიზიკური შეურაცხყოფა მიაყენა "ფორმულას" ოპერატორს, სულხან ჭკადუას.
ასევე,
  • აგრესიული ქცევით, სიუჟეტის ჩაწერის საშუალება არ მისცა "რუსთავი 2"-ის ჟურნალისტს, ნათია წითელაურს და "მთავარი არხის" ჟურნალისტს — ია გულიაშვილს.

რა მოხდა საგარეჯოში 6 ივლისს?
ჟურნალისტები "ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის" პრეზენტაციას აშუქებდნენ, როდესაც მათ "ქართული ოცნების" მხარდამჭერები დაესხნენ თავს.
  • ია გულიაშვილმა, ჟურნალისტმა და "მთავარი არხის" კახეთის ბიუროს ხელმძღვანელმა, გვითხრა, რომ ჟურნალისტებზე ძალადობდნენ არამხოლოდ "ქართული ოცნების" აქტივისტები, არამედ ადგილობრივი საჯარო მოხელეებიც.
"თავდამსხმელებისთვის მნიშვნელობა არ ჰქონდა რომელი ტელევიზია იყო, რადგან ფიზიკურად დაუპირისპირდნენ როგორც კრიტიკული, ისე სახელისუფლებო მედიის ჟურნალისტებს", — გვითხრა გიორგი კვიჟინაძემ, "ფორმულას" ჟურნალისტმა, რომელიც ადგილზე ოპერატორ სულხან ჭკადუასთან ერთად მუშაობდა.
  • "მთავარი არხის" გადამღებ ჯგუფს დაუზიანეს აპარატურა.
"მანქანიდან როგორც კი გადავედით მე და ჩემი ოპერატორი იმწამსვე გავიგეთ რეპლიკა, რომ "მთავარი არხი მოვიდა" რაც იმას ნიშნავდა, რომ ერთმანეთი წააქეზეს იმისათვის, რომ შემდგომში აგრესია ჩვენზე წამოსულიყო", — გვითხრა ტელევიზიის კახეთის ბიუროს ხელმძღვანელმა.

საგარეჯოში, ჟურნალისტებზე თავდასხმის შესახებ დეტალები აქ
კატეგორია: საქართველო
მოკლედ: სპეციალური საგამოძიებო სამსახური აცხადებს, რომ გამოიძიებს ტელეკომპანია "ფორმულას" ერთ-ერთი დამფუძნებლის, მიშა მშვილდაძის მიმართ ძალადობის ფაქტს.

რას ამბობენ?
  • საქართველოს გენერალური პროკურორის დადგენილებით, საქმე, რომელსაც ამ დრომდე შინაგან საქმეთა სამინისტრო იძიებდა, გამოსაძიებლად მათ გადაეცათ.
  • "სპეციალური საგამოძიებო სამსახური საქმეზე ყველა საჭირო საგამოძიებო და საპროცესო მოქმედებას ჩაატარებს", — წერია მათს განცხადებაში.

კონტექსტი: მშვილდაძეზე თავდასხმის საქმის სპეციალური საგამოძიებო სამსახურისთვის გადაცემა, შესაძლოა, უკავშირდებოდეს საქმესთან დაკავშირებულ მასალებს, რომელიც გუშინ, 5 ივლისს, დაზარალებულმა მიშა მშვილდაძემ წარადგინა და თქვა, რომ მასზე თავდასხმის ერთ-ერთი ფიგურანტი სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის გამომძიებელი, გიორგი მუმლაძეა.

ამ ინფორმაციის გავრცელებისთანავე დავუკავშირდით სუს-ს და ვკითხეთ, არის თუ არა გიორგი მუმლაძე მათი თანამშრომელი, მაგრამ ამ კითხვაზე უწყებამ არ გვიპასუხა.


პრობლემაა, რომ:
  • გამოძიება სისხლის სამართლის 126-ე მუხლით მიმდინარეობს, რაც ძალადობას გულისხმობს.
  • მედიამენეჯერის დაცვის მხარე კი მოითხოვს, გამოძიება ორგანიზებული დანაშაულისა და ჟურნალისტური საქმიანობის ხელყოფის მუხლითაც წარიმართოს.


რა ვიცით მშვილდაძეზე თავდასხის საქმის შესახებ?
  • ფორმულას ერთ-ერთ დამფუძნებელს, მიშა მშვილდაძეს 27 ივნისს უცნობი პირი თავს დაესხა.
  • 28 ივნისს, შსს-მ მიშა მშვილდაძეზე თავდასხმის ბრალდებით ერთი პირი დააკავა.
  • მედიაჩეკერის ინფორმაციით, ეს ის პირია, რომელმაც დაკავებამდე ფეისბუქზე თავადვე გამოაქვეყნა სტატუსი და დაწერა, რომ ის იყო თავდამსხმელი.
  • 29 ივნისს, გამოძიებამ მშვილდაძეს დაზარალებულის სტატუსი ოფიციალურად მიანიჭა.
კატეგორია: კონკურსები
USAID მედია პროგრამა საგრანტო კონკურსს აცხადებს. ხუთწლიანი მედია პროგრამა, მცირე საგრანტო პროგრამით, ხელს უწყობს ქართულ ჟურნალისტიკასა და მედიის სფეროში იმ ინოვაციებსა და ექსპერიმენტებს, რომლებიც მიზნად ფინანსურად და ეკონომიკურად მდგრადი ბიზნეს მოდელების შექმნას ისახავს.

ხუთწლიანი მედია პროგრამა, მცირე საგრანტო პროგრამით, ხელს უწყობს ქართულ ჟურნალისტიკასა და მედიის სფეროში იმ ინოვაციებსა და ექსპერიმენტებს, რომლებიც მიზნად ფინანსურად და ეკონომიკურად მდგრადი ბიზნეს მოდელების შექმნას ისახავს. ბიზნეს მოდელების საგრანტო პროგრამა ღიაა ონლაინ/ციფრული ჟურნალისტიკის დარგში ნებისმიერი შემოქმედებითი და ინოვაციური იდეის განსახილველად და დასაფინანსებლად.

ახალი ბიზნეს მოდელი შესაძლოა მოიცავდეს:

  • ჟურნალისტური პროდუქტის შექმნას მიზნობრივი აუდიტორიისთვის; მედიის მიერ ასეთი აუდიტორიის ჩართულობის გაზრდას ახალი ამბების თემების მომზადების პროცესში.
  • მიზნობრივი აუდიტორია შესაძლოა შერჩეული იყოს გეოგრაფიულად (ადგილობრივი მედია, სათემო მედია) ან კონკრეტული ინტერესის სფეროს გათვალისწინებით (სტუდენტური ან/და დარგობრივი მედია).

ტექნოლოგიური მიდგომების მოძებნას აუდიტორიისათვის სასარგებლო და საჭირო ამბების გასავრცელებლად. მაგალითისთვის, ეს შეიძლება იყოს:

  • ისეთი ახალი, ადგილობრივი მედიაპლატფორმის შექმნა, რომელიც ახალი ამბებისა ადგილობრივი სერვისების ინფორმაციის შერწყმით უპასუხებს ბაზარზე არსებულ მოთხოვნას და შექმნის შემოსავლის წყაროს.
  • სხვა ტექნოლოგიურ ინოვაციას, რომელიც მედიის თანამედროვე გამოწვევებს პასუხობს.

დეტალები:

  • თითო პროექტის სავარაუდო დაფინანსების ოდენობა: $6000;
  • პირველი რაუნდში შეირჩევა 3 პროექტი;
  • გრანტის ხანგრძლივობა 4 თვე;
  • შერჩეული პროექტი შესაძლოა დაფინანსდეს ერთიანად ან ეტაპობრივად;
  • საგრანტო კონკურსი ორეტაპიანია. პირველ ეტაპზე საჭიროა მხოლოდ იდეის ზოგადი მონახაზის გაზიარება.

საქართველოში USAID-ის მედია პროგრამა ხუთწლიანი პროგრამაა, რომელსაც აფინანსებს აშშ-ის საერთაშორისო განვითარების სააგენტო (USAID) და ახორციელებს IREX.

სრული ინფორმაციისთვის და განცხადების გასაგზავნად, ეწვიეთ ამ გვერდს.
კატეგორია: საქართველო
28 აპრილს, თბილისის საქალაქო სასამართლომ პროკურატურას მორალური ზიანის ანაზღაურება დააკისრა, ე.წ. "ფოტოგრაფების საქმეზე" დაკავებული ოთხი ფოტოჟურნალისტისთვის.

რა ხდება?

2011 წელს, ჯაშუშობის ბრალდებით დააკავეს ოთხი ფოტოგრაფი, რომლებიც 26 მაისის აქციის დარბევას აშუქებდა:

  • ევროპის პრესის ფოტორეპორტიორი ზურაბ ქურციკიძე,
  • საქართველოს საგარეო საქმეთა სამინისტროს ფოტორეპორტიორი გიორგი აბდალაძე,
  • საქართველოს პრეზიდენტის ადმინისტრაციის ფოტორეპორტიორი ირაკლი გედენიძე
  • რედაქცია პრაიმ ტაიმის ფოტორედაქტორი ნათელა გედენიძე.

“Ეს არის პირველი პრეცედენტი საქართველოში სამართალწარმოების ისტორიაში. აქამდემსაგსი შემთხვევა, მორალური ზიანი არ ანაზღაურებულა, მით უმეტეს ასეთი მუხლით, რომელიც ჩვენს მიმართ იყო წარდგენილი”, - ამბობს ფოტოგრაფი ნათელა გედენიძე, რომელიც 2011 წელს ჯაშუშობის ბრალდებით დააკავეს.

როგორ მიმდინარეობდა ფოტოგრაფების საქმე

  • ფოტოგრაფები 2011 წელს, 26 მაისის აქციის დარბევას აშუქებდნენ.
  • ისინი 2011 წლის 7 ივლისს დაკავეს, 22 ივლისს კი სააპელაციო შეთანხმების საფუძველზე გაათავისუფლეს.
  • ხელისუფლება შეცვლის შემდეგ, პროკურატურამ ამ საქმეზე ხელახალი გამოძიება დაიწყო.
  • 2017 წლის 20 ივლისს, თბილისის საქალაქო სასამართლომ ფოტოგრაფების საქმეზე ორ ყოფილ მაღალჩინოსანს გამამტყუნებელი განაჩენი გამოუტანა და პატიმრობა შეუფარდა
  • 2018 წლის 22 ნოემბერს კი სასამართლომ ფოტოგრაფები სრულად გაამართლა.
კატეგორია: საქართველო
რა ხდება?
"პუბლიკას" დირექტორს, ჟურნალისტ ზურა ვარდიაშვილს, სასამართლომ 2200-ლარიანი ჯარიმა დააკისრა.
გადაწყვეტილება დღეს, 2023 წლის 18 აპრილს, თბილისის საქალაქო სასამართლოს მოსამართლემ, ნინო შჩერბაკოვმა გამოაცხადა.

ვარდიაშვილი ამბობს, რომ:
  • მოსამართლის გადაწყვეტილება პოლიტიკურად მოტივირებულია.
  • "ველოდი ყველაფერს, ჯარიმასაც, პატიმრობის შეფარდებასაც. ფაქტია, 2 მარტს დამაკავეს სრულიად უმიზეზოდ, უბრალოდ, აქციაზე დგომისთვის და ამას ახლა ჩემი დაჯარიმება მოჰყვა. ამით, ალბათ, უნდათ, სხვებსაც აგრძნობინონ, თუ გამოხვალთ [აქციებზე], თქვენც დაგაჯარიმებთო. ვნახოთ, რას მოუტანთ ეს პოლიტიკა."
რას აპირებს ჟურნალისტი?
ზურა ვარდიაშვილის ინტერესებს "საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაცია" (საია) იცავს.
სხდომის შემდეგ, საია-ს ადვოკატმა ილონა დიასამიძემ გვითხრა, რომ ჯარიმის შეფარდებასთან დაკავშირებით, საქალაქო სასამართლოს გადაწყვეტილებას სააპელაციო სასამართლოში გაასაჩივრებენ, მაგრამ:
  • "გვაქვს მოლოდინი, რომ სააპელაციო სასამართლო ძალაში დატოვებს საქალაქო სასამართლოს გადაწყვეტილებას, როგორც ასეთი საქმეებისას ხდება-ხოლმე."
რა ვიცით ამ საქმეზე:
  • საქმე ეხება 2023 წლის 2 მარტს, ჟურნალისტის პარლამენტის შენობის მიმდებარე ტერიტორიაზე დაკავების ფაქტს, როდესაც მედია და სამოქალაქო სექტორი აპროტესტებდა პარლამენტში რუსული შინაარსის კანონპროექტის საპროცედურო განხილვებს. პოლიციის ვერსიით, ვარდიაშვილი დააკავეს "წვრილმანი ხულიგნობისა" და "პოლიციის მოთხოვნის დაუმორჩილებლობისთვის".
  • ვარდიაშვილთან ერთად, პოლიციამ 2 მარტს დააკავა ინტერნეტ-გამოცემა "ტაბულას" ჟურნალისტი ბექა ჯიქურაშვილი.
  • დაკავების შემდეგ, ორივე ჟურნალისტი შინაგან საქმეთა სამინისტროში გადაიყვანეს, რამდენიმე საათის შემდეგ კი, ხელმოწერის საფუძველზე გაათავისუფლეს.
ბექა ჯიქურაშვილთან დაკავშირებით გადაწყვეტილებას სასამართლო გამოაცხადებს ხვალ, 19 მარტს.
კატეგორია: კონკურსები
რა ხდება?
ფორსეტი და AskGov.ge, ღია მმართველობის პარტნიორობასთან (OGP) თანამშრომლობით იწყებენ 1-თვიან სასტიპენდიო პროგრამას — ღია მონაცემთა ჟურნალისტიკა გამჭვირვალობისთვის. მიზანია ღია მონაცემების მეშვეობით კორუფციის, ანგარიშვალდებულებისა და მედიის თავისუფლებისა გაშუქება.

ვისთვის არის ეს სტიპენდია?
  • ჟურნალისტებისთვის, ამბის მთხრობელებისთვის, მკვლევრებისთვის, სამოქალაქო აქტივისტებისთვის.
  • შეირჩევა 10 სტიპენდიანტი.

"პროგრამის წარმატებით დასრულების შემდეგ კურსის მონაწილეები შეუერთდებიან AskGov.ge-ის ქსელს, რომელიც ამ ეტაპზე აერთიანებს 700-მდე წევრს სამოქალაქო საზოგადოებიდან", — აცხადებენ ორგანიზატორები.

რა მოდულებია?
  • შეხვედრები, მონაცემთა ჟურნალისტიკის ონლაინ ვორკშოპები, ვიზუალიზების ტექნიკები;
  • მულტიმედიურ ნაშრომებზე მუშაობა, მენტორების დახმარებით.
რა თემებია?

პროგრამის მსვლელობისას, სტიპენდიანტი აირჩევს ერთ-ერთ, ამ თემებიდან:
  • საჯარო ფინანსების ხარჯვა;
  • კორუფციული გარიგებები;
  • სახელმწიფო შესყიდვები;
  • არაეფექტური ადმინისტრირება;
  • დისკრიმინაციული პოლიტიკა;
  • ნეპოტიზმი;
  • ანგარიშვალდებულებასთან, კორუფციასთან, გამჭვირვალობასთან და მედიის თავისუფლებასთან დაკავშირებული სხვა საკითხები.
აპლიკაციის შევსების ბოლო ვადა 30 აპრილია.

დეტალებისთვის და აპლიკაციის შესავსებად იხილეთ ეს გვერდი
კატეგორია: საქართველო
რა ხდება?
გიორგი თარგამაძემ, "დროების" წამყვანმა და "ფორმულას" გენერალური დირექტორის მოადგილემ, ინტერვიუ ჩაწერა ამავე ტელეარხის დამფუძნებელთან და 51%-იანი წილით, საკონტროლო პაკეტის მფლობელთან, დავით კეზერაშვილთან.
  • ინტერვიუში, კეზერაშვილი საუბრობს, რა გავლენას ახდენს მისი ფაქტორი პოლიტიკასა და მედიაზე.

რატომ არის ეს თემა საინტერესო?
  • კეზერაშვილს, მიხეილ სააკაშვილის ხელისუფლების თავდაცვის ყოფილ მინისტრს, იშვიათად უსაუბრია მედიასთან. არადა, მის მიმართ წლების მანძილზე არსებობს კითხვები, მათ შორის, როგორ შეძლო თავდაცვის მინისტრობის შემდეგ, მნიშვნელოვანი ფინანსური კაპიტალის დაგროვება.
  • ხელისუფლებას მასთან პოლიტიკური და სამართლებრივი ბრალდებები აქვს, ამაზე კი, კეზერაშვილის პირდაპირი პასუხები ამ დრომდე უცნობი იყო.
  • მთავრობას აქვს სასამართლო დავა მის წინააღმდეგ, ეს კი, მისი თქმით, მიზნად ისახავს ხელისუფლების მიმართ კრიტიკულად განწყობილი ტელევიზიის "წაღებას", თუმცა, ამ ინტერვიუში ამბობს, რომ ასეც რომ მოხდეს, "ფორმულას" საქმიანობა მაინც გაგრძელდება.

მოკლედ, რა თქვა კეზერაშვილმა?

პოლიტიკურ საკითხებთან ერთად, ისაუბრა "ფორმულასთან" დაკავშირებულ გამოწვევებზე და არხის მომავალზე.
რომ:
  • დაფუძნებისას, არხის მნიშვნელობა განისაზღვრა, არ ყოფილიყო რომელიმე კონკრეტული პოლიტიკური პარტიის ექსკლუზიური ტელევიზია.
"როდესაც ხელისუფლებამ წაიღო "რუსთავი 2", მეგობრებთან ერთად ვიფიქრე და ვთქვით, ახლაა სწორი დრო, გავაკეთოთ ტელევიზია, რომელიც იქნება ყველას პლატფორმა — არ ექნება პარტიული კუთვნილება და დაარღვევს ექსკლუზიურობის შეგრძნებას პოლიტიკურ სპექტრში, რათა კარი გაუხსნას ახალგაზრდებსა და საინტერესო ადამიანებს პოლიტიკაში."
  • ხელისუფლება, დაფუძნებიდან უქმნის პრობლემას "ფორმულას" ფუნქციონირებას.
"[...] ასეა ახლაც, თავდაცვის სამინისტრო, ზიანის ანაზღაურებას მედავება. მე სხვა არაფერი მაქვს საქართველოში, მხოლოდ წილი ["ფორმულაში"] და ბინა, და წავლენ გზით, რომ დააყადაღონ ჩემი წილი და სცადონ, ასე დახურონ "ფორმულა", — ამბობს კეზერაშვილი.

თავდაცვის სამინისტროსა და კეზერაშვილის დავასთან დაკავშირებით, ანალოგიურია არხის ოფიციალური პოზიციაც, რომ "წვრთნების საქმეზე", ზიანის ასანაზღაურებლად კეზერაშვილისთვის ხუთი მილიონი ევროს დაკისრება, რეალურად, "ფორმულას" ფინანსურად დაზიანებას ისახავს მიზნად.

ამ ბრალდებაზე, 2021 წელს, თავდაცვის სამინისტრომ თქვა, რომ არც კი უშვებენ ალბათობას, სარჩელის უზრუნველყოფის მიზნით, ტელევიზიის წილის დაყადაღება მოითხოვონ.
  • აქვს მოლოდინი, რომ დავას, უზენაეს სასამართლოშიც წააგებს.
"გაკვირვებული დავრჩები, თუ რატომღაც, მოვიგებთ პროცესს უზენაესში. დარჩება აღსრულება, როგორც ბერკეტი ხელისუფლების ხელში. როდის და როგორ აამოქმედებს მას "ფორმულას" წინააღმდეგ, ამისთვის, ალბათ, დაელოდებიან პოლიტიკურ ამინდს და იმ მომენტში იზამენ, როცა მიიჩნევენ, რომ სწორია."

  • "ფორმულა" გაგრძელდება"
"ასე მარტივადაც არ არის საქმე, გეგმები არსებობს: შეიძლება, წაიღონ ჩემი წილი შპს "ფორმულადან", დახურონ იმ ფორმით, როგორც არის, მაგრამ ვერაფერს უზამენ გუნდს, რომელიც არის არხზე და ვერაფერს უზამენ სურვილს, არსებობდეს "ფორმულა".

მე მაქვს ეს სურვილი და გადაწყვეტილება და შესაბამისად, "ფორმულა" გაგრძელდება — შეიძლება, სხვა ფორმით, სხვა ადგილიდან, ან სხვა ვითარებაში, მაგრამ გაგრძელდება", — უთხრა კეზერაშვილმა ინტერვიუს წამყვანს.

კონტექსტი:

  • თავდაცვის სამინისტრო კეზერაშვილს ადანაშაულებს სამსახურებრივი უფლებამოსილების ბოროტად გამოყენებაში თავდაცვის მინისტრობის დროს.
  • საუბარია ოფშორულ ზონაში რეგისტრირებული კომპანიის სასარგებლოდ დიდი თანხის გადარიცხვაზე ისე, რომ სამინისტროს ამ თანხის შესაბამისი მომსახურება — წვრთნები, არ მიუღია.
  • კეზერაშვილის ადვოკატები ბრალდებას "შეთითხნილს" უწოდებენ. კეზერაშვილის წინააღმდეგ, თავდაცვის სამინისტროს მიერ, 2021 წელს დაწყებულ სასამართლო დავას წინ უძღოდა პრემიერ ღარიბაშვილის განცხადება საქართველოს პარლამენტში, რომ "კეზერაშვილს მიხედავენ". კეზერაშვილის მიმართ სასამართლო დავა ანალოგიურ, ე.წ. "წვრთნების საქმეზე" 2017 წელს, სააპელაციო სასამართლოში მისი გამარჯვებით დასრულდა.
  • ოფშორულ ზონებში კეზერაშვილის კუთვნილი კომპანიების შესახებ 2016 წელს , საერთაშორისო ჟურნალისტური გამოძიების შედეგად დაიწერა "პანამის ფურცლებზე", ისევე, როგორც ბიძინა ივანიშვილის შესახებ. ეს დოკუმენტები მსოფლიო მასშტაბით, გავლენიანი ადამიანების გადამალული თანხების შესახებ მიუთითებდა.
კატეგორია: საქართველო
ფოტორეპორტიორი გურამ მურადოვი, გამოცემა Civil.ge-ისთვის აშუქებდა 2019 წლის 20 ივნისის მოვლენებს, როდესაც საპროტესტო აქციის ძალის გამოყენებით დარბევისას, მრავალი დაზიანება მიიღო. მას რეზინის 11 ტყვია მოხვდა და ეს ნათლად ჩანს ადგილზე გადაღებულ ვიზუალურ მასალაშიც, მაგრამ ამის მიუხედავად, საქართველოს პროკურატურას თითქმის 4 წელი დასჭირდა, რომ მისთვის დაზარალებულის სტატუსი მიენიჭებინა.

მურადოვი, პროკურატურამ დღეს, 2023 წლის 23 მარტს ცნო დაზარალებულად.

"იმას, თუ რატომ მოხდა დღეს კონკრეტული პირისთვის (გურამ მურადოვისთის) დაზარალებულის სტატუსის მინიჭება, მაშინ როდესაც სათანადო სამართლებრივი და მტკიცებულებითი საფუძვლები ჯერ კიდევ წლების წინ არსებობდა, უნდა უპასუხოს გამოძიებამ. ჩვენ, ბუნებრივია, ის საკითხი, რომ პირების სათანადო სტატუსით აღჭურვა არ ხდებოდა გასაჩივრებული გვაქვს" - გვითხრა "საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციის" (საია) იურისტმა, დათა ჯავახიშვილმა.

რა არის პრობლემა?
  • უფლებადამცველების თქმით, პროკურატურის მიერ დაზარალებულთათვის სტატუსის მინიჭების მიუხედავად, მათ კვლავ არ აქვთ წვდომა საქმის მასალებზე.
  • ზოგიერთ შემთხვევაში, დაშავებულებს, პროკურატურამ დაზარალებულის სტატუსი არ მიანიჭა იქამდე, ვიდრე მათი საქმეებს სტრასბურგში არ გაიგზავნა.
  • დღემდე დაკავებული არ არის ყველა სამართალდამცველი, რომელიც ჟურნალისტებს პროფესიულ საქმიანობაში ხელი შეუშალა და ფიზიკური დაზიანებები მიაყენა.
"საიასთან" ერთად, რამდენიმე დაზარალებული ჟურნალისტის ინტერესებს "ადამიანის უფლებათა ცენტრი" იცავს. მათ ადამიანის უფლებათა ევროპულ სასამართლოში გაგზავნილი აქვთ: ზაზა სვანაძის, მერაბ ცაავასა და ბესლან კნუზოვის და აქციისას დაზიანებული კიდევ ერთი მოქალაქის, ვახტანგ ბერიკაშვილის საქმეები.

"ადამიანის უფლებათა ცენტრის" იურისტის, ნესტან ლონდარიძის თქმით, - "დაზარალებულის სტატუსის მინიჭებას არაფერი შეუცვლია. ათამდე გამოვლენილი პირი, ვისთვისაც უნდა წარედგინათ ბრალი სავარაუდო დანაშაულის ჩადენაში, დღემდე არ გვყავს და არც სისხლის სამართლის მასალებზე მოგვცა წვდომამ პროკურატურამ. არადა, კანონმდებლობა ამას ითვალისწინებს".

კონტექსტი
  • 2019 წლის 20-21 ივნისს, პარლამენტის შენობასთან საპროტესტო აქცია მას შემდეგ დაიგეგმა, რაც რუსეთის დუმის დეპუტატი, სერგეი გავრილოვი მართლმადიდებლობის საპარლამენტთაშორისო გენერალურ ასამბლეას პარლამენტის თავმჯდომარის სავარძლიდან გაუძღვა - წაიკითხეთ ვრცლად.
  • აქციის გაშუქებისას, მედიის 40-მდე წარმომადგენელი დაშავდა, როგორც ჟურნალისტები ამბობენ, მიუხედავად იმისა, რომ მათი იდენტიფიცირება შესაძლებელი იყო, სამართალდამცველები მაინც დამიზნებით ესროდნენ.
  • ჟურნალისტთა ნაწილი დღევანდელი მონაცემებით დაზარალებულად არის ცნობილი, ნაწილი კი სტატუსის მინიჭების მოლოდინშია.
კატეგორია: საქართველო
"ტვ პირველის" ჟურნალისტზე, ნატო გოგელიაზე თავდამსხმელი, ძალადობრივი და პრორუსული მოძრაობა "ალტ ინფოს" აქტივისტი მამუკა ანდღულაძე თავისუფალია. მოსამართლის გადაწყვეტილებით, სასამართლო დარბაზიდან 3 000-ლარიანი გირაოს სანაცვლოდ გაათავისუფლეს.

ჟურნალისტის სამართლებრივ უფლებებს "მედიაომბუდსმენის" ხელმძღვანელი ნათია კაპანაძე იცავს. უფლებადამცველმა გვითხრა, რომ გოგელია თავს დაცულად არ გრძნობს, რადგან ისევ უგზავნიან მუქარის შემცველ წერილებს, რომელიც მიმართულია როგორც უშუალოდ ჟურნალისტის, ასევე, მისი არასრულწლოვანი შვილების მიმართ.

კაპანაძის პოზიციით:
  • მთავარი ინტერესია, ჟურნალისტებს ჰქონდეთ შესაძლებლობა, მუშაობდნენ ყოველგვარი შეზღუდვის გარეშე, და არავინ ესხმოდეთ თავს შეკითხვის დასმის გამო.
  • გოგელიაზე თავდასხმის საქმეზე, ანდღულაძის გირაოს სანაცვლოდ გათავისუფლებით, სამართლებრივი პროცესი არ ამოწურულა.
ამით კაპანაძე მიუთითებს მუქარის შემცველ წერილებზე, რომელსაც გოგელია შვილების მისამართითაც იღებს, მათ შორის, დღესაც.

"მედიაომბუდსმენმა" გვითხრა, რომ დღეს, 21 მარტს, შესაბამისი ფაქტებით განმეორებით მიმართა სპეციალურ საგამოძიებო სამსახურს, რომ "ეს გარემოებები არ დარჩეს ყურადღების მიღმა".

ხაზგასმით აღნიშნავს, რომ საქმე ეხება არამხოლოდ ჟურნალისტს, არამედ, მის არასრულწლოვან შვილებსაც, ამიტომ, მაღალი იქნება ინტერესი სამართალდამცავი უწყებების მიმართ, რომ შეისწავლონ დეტალები და ფაქტების შესაბამისად იმოქმედონ.

"მთელი ეს პროცესი მნიშვნელოვანია იმითაც, რომ კიდევ ამით ერთხელ შევახსენოთ ძალადობისკენ მიდრეკილ ჯგუფებს, ყოველთვის გვექნება სამართლებრივი რეაგირება ჟურნალისტებზე ფიზიკური თავდასხმის ფაქტებზე, ისევე, როგორც მათ მიმართ მუქარებზე", — გვითხრა "მედიაომბუდსმენის" დირექტორმა.



კონტექსტი:
  • ჟურნალისტზე თავდასხმას წინ უძღოდა 10 მარტს, რუსული კანონის ჩაგდების შემდეგ, მმართველი პარტიისა და ხელისუფლების მაღალჩინოსნების მიერ საპროტესტო აქციის მონაწილეთა დისკედირაციის მიზნით გაკეთებული განცხადებები, რომელიც შეიცავდა სიძულვილის ენას, რამაც წაახალისა მოძალადე ჯგუფები.
  • ძალადობრივმა "ალტ ინფოს" აქტივისტებმა 14 მარტს, თბილისში, პარლამენტის შენობის წინ აღმართული ევროკავშირის დროშა ჩამოხსნეს და დაწვეს. პირი, რომელმაც ევროკავშირის დროშა ჩამოხსნა, მამუკა ანდღულაძეა — ძალადობრივი "ალტ ინფოს" აქტივისტი.
  • 15 მარტს, ოზურგეთში, ჟურნალისტი ნატო გოგელია ანდღულაძესთან ინტერვიუს ჩასაწერად მივიდა, რასაც მასზე ფიზიკური თავდასხმა მოჰყვა.
  • ანდღულაძე 17 მარტს დააკავეს.
სტატიის ფოტო: ალტ ინფო
კატეგორია: საქართველო
მედიის ადვოკატირების კოალიცია, რომელიც 16 ორგანიზაციას აერთიანებს, სპეციალურ საგამოძიებო სამსახურს მოუწოდებს, გამოიყენოს დაცვის სპეციალური ღონისძიებები "ტვ პირველის" ჟურნალისტის, ნატო გოგელიასა და მისი არასრულწლოვანი შვილების მიმართ.

რა ხდება?
"ტვ პირველის" ჟურნალისტ ნატო გოგელიაზე თავდამსხმელი, ძალადობრივი და ჰომოფობიური მოძრაობა "ალტ ინფოს" აქტივისტი, მამუკა ანდღულაძე, დაკავებულია.
მაგრამ, პრობლემაა, რომ: "ჟურნალისტსა და მის არასრულწლოვან შვილებზე მუქარა გრძელდება", — გვითხა "მედიაომბუდსმენმა", რომელიც "მედიაკოალიციის" წევრი ორგანიზაციაა.

მათი ინფორმაციით,
  • მოძალადე პირის მხარდამჭერთა მხრიდან, ჟურნალისტის მიმართ გამოვლინდა არაერთი მუქარა, "რაც დაუყოვნებლივ რეაგირებას მოითხოვს".
  • ჟურნალისტის და მისი არასრულწლოვანი შვილების დაცვის საჭიროებებიდან გამომდინარე, სპეციალურ საგამოძიებო სამსახურს უკვე წარედგინა დამატებითი მტკიცებულებები.
  • სპეციალურმა საგამოძიებო სამსახურმა დაუყოვნებლივ უნდა შეისწავლოს ჟურნალისტის და მისი არასრულწლოვანი შვილების უფლებების შელახვის ფაქტები, მიანიჭოს მათ სავარაუდო მსხვერპლის სტატუსი და გამოიყენოს საქართველოს კანონმდებლობით გათვალისწინებული დაცვის სპეციალური ღონისძიებები.


კონტექსტი:
  • ჟურნალისტზე თავდასხმას წინ უძღოდა 10 მარტს, რუსული კანონის ჩაგდების შემდეგ, მმართველი პარტიისა და ხელისუფლების მაღალჩინოსნების მიერ საპროტესტო აქციის მონაწილეთა დისკედირაციის მიზნით გაკეთებული განცხადებები, რომელიც შეიცავდა სიძულვილის ენას, რამაც წაახალისა მოძალადე ჯგუფები.
  • ძალადობრივმა "ალტ ინფოს" აქტივისტებმა 14 მარტს, თბილისში, პარლამენტის შენობის წინ აღმართული ევროკავშირის დროშა ჩამოხსნეს და დაწვეს.
  • პირი, რომელმაც ევროკავშირის დროშა ჩამოხსნა, მამუკა ანდღულაძეა — ძალადობრივი "ალტ ინფოს" აქტივისტი.
  • 15 მარტს, ოზურგეთში, ჟურნალისტი ნატო გოგელია ანდღულაძესთან ინტერვიუს ჩასაწერად მივიდა, რასაც მასზე ფიზიკური თავდასხმა მოჰყვა.
  • ანდღულაძე 17 მარტს დააკავეს.
  • სპეციალურმა საგამოძიებო სამსახურმა განცხადებაში დაწერა, რომ ბრალდებულმა, რეპორტაჟზე მუშაობის დროს, პროფესიულ საქმიანობაში ხელის შეშლის მიზნით, ჟურნალისტს მიაყენა ფიზიკური შეურაცხყოფა, წაართვა მობილური ტელეფონი და დაუზიანა — "აღნიშნული ქმედებით, ჟურნალისტს პროფესიული საქმიანობის განხორციელებაში ხელი შეეშალა, კერძოდ ვერ განახორციელა სიუჟეტის ჩაწერა, ხოლო ძალადობის შედეგად განიცადა ფიზიკური ტკივილი."
კატეგორია: საერთაშორისო ამბები
2023 წლის 17 მარტს, 12-წლიანი პატიმრობა შეუფარდეს დამოუკიდებელ ბელორუს ჟურნალისტებს, რომელიც მანამდე, ლუკაშენკოს რეჟიმმა "ექსტრემისტებად" გამოაცხადა
ბელორუსში, დამოუკიდებელი მედიის — TUT.by-ის ჟურნალისტების დაკავებასა და მათთვის 12-წლიანი სასჯელის შეფარდების ფაქტს საერთაშორისო ორგანიზაციები ეხმაურებიან, მათ შორის, "რეპორტიორები საზღვრებს გარეშე" და "ჟურნალისტთა დაცვის კომიტეტი".

მიიჩნევენ, რომ ფაქტი, "ლუკაშენკოს რეჟიმის მასშტაბურ სისასტიკეს უსამს ხაზს" და საერთაშორისო საზოგადოებამ უნდა გააძლიეროს ზეწოლა ბელორუსზე, ჟურნალისტების გათავისუფლების მიზნით.

რა ხდება?
  • მინსკის სასამართლომ 12-წლიანი სასჯელი შეუფარდა მარინა ზოლოტოვასა და ლუდმილა ჩეკინას, ქვეყნის ყველაზე დიდი დამოუკიდებელი მედიის — TUT.by-ის მთავარ რედაქტორსა და დირექტორს.
  • ჟურნალისტებს, ლუკაშენკოს რეჟიმი "სიძულვილის გაღვივებასა" და ისეთი მასალების გავრცელებაში დებდა ბრალს, რომელიც "ხელისუფლების ხელში ჩაგდების მოწოდებას შეიცავდა".
  • მანამდე, 2021 წელს, ხელისუფლებამ გამოცემა TUT.by "ტერორისტებისა" და "ექსტრემისტების" სიაში შეიყვანა და დახურა.

გამოხმაურებები:
  • "დაკავებულები არიან თავისუფალი პრესის სიმბოლოები, როგორც ყველაზე საშინელი მტრები ალექსანდრე ლუკაშენკოსთვის, რადგან თავისუფალი პრესა დემოკრატიის საყრდენია.
მოვუწოდებთ საერთაშორისო საზოგადოებას, გააძლიეროს წნეხი ბელორუსზე, როგორც რუსეთს დაქვემდებარებულ მოკავშირეზე, რათა გაათავისუფლოს ზოლატავა და ჩეკინა და ყველა სხვა ჟურნალისტი, რომელიც ლუკაშენკოს რეჟიმმა დააპატიმრა", — განაცხადა ჟან კაველიემ, ორგანიზაციის - "რეპორტიორები საზღვრებს გარეშე" ევროპისა და ცენტრალური აზიის ოფისის ხელმძღვანელმა.

  • "ბელორუს ჟურნალისტებისთვის შეფარდებული აღმაშფოთებელი პატიმრობა მხოლოდ ხაზს უსვამს ალექსანდრე ლუკაშენკოს რეჟიმის მასშტაბურ სისასტიკეს" — თქვა გულნოზა საიდმა, ჟურნალისტთა დაცვის კომიტეტის ევროპისა და ცენტრალური აზიის პროგრამის კოორდინატორმა — "ხელისუფლებამ დაუყოვნებლივ უნდა გაათავისუფლოს ისინი, ყველა სხვა დაპატიმრებულ პრესის წარმომადგენლებთან ერთად და მისცეს მედიას თავისუფლად მუშაობის შესაძლებლობა".

კონტექსტი:
  • ბელორუსში, ჟურნალისტების უფლებრივი მდგომარეობა განსაკუთრებით გაუარესდა 2020 წლიდან, როდესაც საპრეზიდენტო არჩევნებში ალექსანდრე ლუკაშენკოს გამარჯვებულად გამოცხადებას ქვეყანაში მასშტაბური საპროტესტო აქციები მოჰყვა.
  • უპრეცედენტო ანტისამთავრობო გამოსვლების შემდეგ, ხელისუფლებამ მოწინააღმდეგეებსა და დამოუკიდებელ მედიაზე ზეწოლა გაზარდა.
  • მედიის, ისევე, როგორც არასამთავრობო ორგანიზაციებისა და ოპოზიციის წარმომადგენლებს ქვეყნის დატოვება მოუწია, ზოგი – დააპატიმრეს.
  • 2021 წლის აპრილში, მინსკის აეროპორტში დააკავეს ხელისუფლების მიმართ კრიტიკულად განწყობილი ჟურნალისტი, რომან პროტასევიჩი . მეტი
კატეგორია: საქართველო
15 მარტს, ოზურგეთში, პროფესიული საქმიანობის შესრულებისას თავს დაესხნენ "ტვ პირველის" ჟურნალისტს, ნატო გოგელიას.

თავდასხმამდე, ჟურნალისტი ინტერვიუს წერდა ძალადობრივი მოძრაობა "ალტ-ინფოს" აქტივისტთან, მამუკა ანდღულაძესთან, რომელმაც 14 მარტს, საქართველოს პარლამენტის შენობის წინ აღმართული ევროკავშირის დროშა ჩამოხსნა და აქციის მონაწილეებს დასაწვავად გადასცა.

"ანდღულაძესთან ინტერვიუს ჩაწერის დაასრულებისას, გაურკვეველი მიზეზით, მომაყენეს სიტყვიერი შეურაცხყოფა და დამიმტვრიეს ტელეფონი, რომლითაც ვიდეოს ვიღებდი", — გვითხრა გოგელიამ.

კიდევ რა ვიცით?

"ტვ პირველის" ჟურნალისტის თქმით,
  • გუშინ, 15მარტს სახელმწიფო ინსპექტორის აპარტმა გამოკითხა და ექსპერტიზაც ჩაუტარდა, თუმცა, მისი ინფორმაციით, "ეს პირი [მამუკა ანდღულაძე] ამ დრომდე არ გამოუკითხავთ."
  • სპეციალურმა საგამოძიებო სამსახურმა სოციალურ ქსელში გაავრცელა განცხადება, სადაც წერია, რომ გამოძიება დაწყებულია საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის 154-ე მუხლით, რაც ჟურნალისტისთვის პროფესიულ საქმიანობაში ხელის შეშლას გულისხმობს.
  • ამ ფაქტზე "საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიამ" სპეციალურ საგამოძიებო სამსახურს სწრაფი და ეფექტიანი გამოძიებისკენ მოუწოდა. "ბოლო პერიოდში ჟურნალისტებზე გახშირებული თავდასხმების გამომწვევი ფაქტორები მედიის წარმომადგენლების მიმართ ჩადენილი დანაშაულების გაჭიანურებული და გამოუძიებელი საქმეებია", — წერია განცხადებაში.
კონტექსტი
  • მას შემდეგ, რაც საპარლამენტო უმრავლესობამ, მეორე მოსმენით ჩააგდო რუსული კანონის ანალოგიური კანონპროექტი "უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ":
  • "ქართული ოცნების" ლიდერების განცხადებებს, რომელიც შეიცავდა სიძულვილის ენას აქციის მონაწილეთა მიმართ, ძალადობრივმა ჯგუფებმა პარლამენტის შენობის წინ აღმართული ევროკავშირის დროშა ჩამოხსნეს და დემონსტრაციულად დაწვეს.
  • ჰომოფობიური და ძალადობრივი "ალტ ინფო"-ს წარმომადგენელი, მამუკა ანდღულაძე, ფიზიკურად გაუსწორდა ჟურნალისტ ნატო გოგელიას ოზურგეთში.
  • და მანამდე, თბილისში, 14 მარტს, იგივე ძალადობრივი ჯგუფები თავს დაესხნენ იურიდულ ფირმა "BGI Legal"-ს, თავდასხმის მონაწილეებმა, ბეტონის ქვები დაუშინეს შენობას, დაშავებულია ერთი თანამშრომელი.
კატეგორია: საქართველო
ტელეკომპანია "იმედის" რამდენიმე ჟურნალისტი მიიჩნევს, რომ "აგენტების შესახებ" კანონპროექტებთან დაკავშირებული პროცესები, საქართველოსთვის იზოლაციის საფრთხეს ქმნის, საქართველოს მომავალი კი — ევროპაშია.

ამ შინაარსით, ფეისბუკზე დაწერეს სოფო ბერიძემ, რუსა შელიამ, ქეთი ფარცხალაძემ.

  • "არამხოლოდ დასავლეთს გვაშორებს ეს კანონი და ისევ უვადო იზოლაციაში გვაბრუნებს, ის შეიძლება გახდეს უმძიმესი სამოქალაქო დაპირისპირების მიზეზიც. იგრძენით ეს პასუხისმგებლობა მათ, ვინც პოლიტიკოსობა მხოლოდ მწვანე ღილაკზე თითის მიჭერა გგონიათ!", — წერია რუსა შელიას სტატუსში. ის "იმედის" ვაშინგტონის ბიუროს ჟურნალისტია.

სოფო ბერიძე, წლებია, "ქრონიკის" ჟურნალისტია, რომელიც მიიჩნევს, რომ:
  • "დღესაც და სულ, საქართველოს მომავალი ევროპაშია. ყველა კანონი, რომელმაც შეიძლება იზოლაციამდე მიგვიყვანოს, ცუდია."

"იმედის" ორივე ჟურნალისტმა ამის შესახებ დაწერა მას შემდეგ, რაც რუსული შინაარსის კანონის წინააღმდეგ, საქართველოს პარლამენტთან მიმდინარე პროტესტისას, სპეციალური დანიშნულების რაზმმა დემონსტრანტების წინააღმდეგ წყლის ჭავლი და წიწაკის სპრეი გამოიყენა. 

მანამდე,
ასევე, ფეისბუკზე გამოაქვეყნა სტატუსი ქეთი ფარცხალაძემ — არხის საკვირაო გადაცემის, "იმედის კვირის" რეპორტიორმა.
  • "[...] ასეთი ვნებათაღელვა რომ მოჰყვა და იზოლაციაში რომ დარჩა ხელისუფლება, როგორ არ წონის ეს ყველაფერი ინიცატორთა მიზანს, რაც არ უნდა კეთილშობილური ინტერესი ქონდეთ?", — წერს ფარხალაძე.
ცალკეული ჟურნალისტების პოზიციის მიუხედავად,
  • არხი მხარს უჭერს მმართველი პარტიის, "ქართული ოცნების" პოზიციებს საინფორმაციო გამოშვებებსა თუ პოლიტკურ-ანალიტიკურ გადაცემებში.
  • მხარს უჭერს ღიად ანტიდასავლურ "ხალხის ძალას", რომელიც საპარლამენტო უმრავლესობის ნაწილია.
  • ტელეკომპანიამ, საპრეზიდენტო არჩევნების პერიოდში, 2021 წლის 18 ოქტომბერს საგანგებო რეჟიმზე გადასვლის შესახებ განაცხადა, რადგან "ვერ დაუშვებენ ნაციონალური მოძრაობის რევანშს".

რა უნდა გვახსოვდეს კანონპროექტებზე "აგენტების შესახებ"

"ოცნების" მიერ მხარდაჭერილი და ღიად ანტიდასავლური "ხალხის ძალის" კანონპროექტის მიხედვით,
  • "უცხო აგენტად" დასახელდებიან მედიასაშუალებები, რომელთა შემოსავლის 20%-ზე მეტის წყარო "უცხოური ძალაა", ანუ საგრანტო პროექტებია.
  • ანტიდასავლური "ხალხის ძალისა" და პარტია "ქართული ოცნების" ლიდერების მსგავსად, 2012 წელს, ამ კანონის მიღების დროს ვლადიმერ პუტინი სწორედ 1938 წელს მიღებულ ამერიკულ კანონს იშველიებდა.
  • 2022 წლის თებერვლის მონაცემებით, რუსეთში "უცხო აგენტად" ასობით მედია და არასამთავრობო ორგანიზაციებია დასახელებული.
  • 2022 წლის ბოლოს, ვლადიმერ პუტინმა კანონით გააფართოვა "უცხო აგენტის" განმარტება ისე, რომ აგენტად ცნეს თითქმის ყველა, ვინც კრიტიკულია ხელისუფლების მიმართ.

ანტიდასავლური პარტიის "ხალხის ძალის" მიერ ინიცირებულ კანონპროექტი "უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ" გააკრიტიკა და საქართველოს პარლამენტს რეაგირებისკენ მოუწოდა საერთაშორისო არასამთავრობო ორგანიზაციებმა "რეპორტიორები საზღვრების გარეშე" და "Human Rights Watch". დეტალები
კატეგორია: საქართველო
რუსული კანონის წინააღმდეგ, საქართველოს პარლამენტთან მიმდინარე პროტესტისას, სპეციალური დანიშნულების რაზმმა დემონსტრანტების წინააღმდეგ წყლის ჭავლი და წიწაკის სპრეი გამოიყენა. ამას მოქალაქეების დაშავება მოჰყვა, და მათ შორის, მედიის წარმომადგენლების.

დაშავებულთა შორისაა:

  • On.ge-ის რედაქტორი თამუნა გეგიძე და ჟურნალისტი იზაბელ მოდებაძე.
"როდესაც ჩიტაძის ქუჩის მხრიდან, სპეცრაზმმა მომიტინგეების წინააღმდეგ წყლის ჭავლის გამოყენება დაიწყო, ჟურნალისტები და ოპერატორები, სხვადასხვა მედიასაშუალებების გადამღები ჯგუფი, განცალკევებით ვიდექით. ამ დროს პირდაპირ ჩვენსკენ მომართა სპეცრაზმმა წყლის ჭავლი, მომიტინგეების მიმართულებით კი ისროლეს ცრემლსადენი გაზიც. რაღაც მომენტში თავს ძალიან ცუდად ვგრძნობდი, სასწრაფოს მანქანასთანაც მივედი, მაგრამ ბევრი ხალხი იყო. მას შემდეგ, რაც სუნთქვა შედარებით გამიმარტივდა, დავუბრუნდი საქმეს", — ამბობს თამუნა გეგიძე. 

    alt
ფოტოზე: თამუნა გეგიძე
  • დაშავდა "მთავარი არხის" ოპერატორი ლუკა ლავრელაშვილი. ტელეკომპანიის პირდაპირი ეთერის მსვლელობისას ჩანს, რომ დაშავებულ ოპერატორს სამედიცინო დახმარება დასჭირდა.
  • არხის პირდაპირი ეთერის მსვლელობისას ჩანს, რომ სავარაუდოდ, წიწაკის სპრეის გაშვების შემდეგ, სუნთქვასთან დაკავშირებული პრობლემები შეექმნა "მთავარი არხის" ახალი ამბების რეპორტიორს, ნინო გაზდელიანს.
"რობოკოპები უშვებენ წიწაკის სპრეის, შესაბამისად, ძალიან გვიჭირს მუშაობა", — თქვა ჟურნალისტმა პირდაპირი ჩართვისას.
  • დემონსტრანტების წინააღმდეგ, წიწაკის სპრეის გაშვებისას დაშავდა ინტერნეტგამოცემა "გურია ნიუსის" რეპორტიორი, მერაბ ცაავა, როდესაც პირდაპირი რეპორტაჟი მიჰყავდა
  • სავარაუდოდ, წიწაკის სპრეის გაშვების შედეგად, ინტოქსიკაცია მიიღო ტელეკომპანია "რუსთავი 2"-ის ოპერატორმა, ლევან მელიქიძემ.
  • შესაძლოა, ცრემლსადენი გაზის გაშვებას უკავშირდებოდეს თვალების წვა, რომელიც "კურიერის" ჟურნალისტებს — გიორგი პერტაიას და მარიამ ქაშაკაშვილს გამოუვლინდა.
  • მსგავსი სიმპტომები აქვთ საინფორმაციო სააგენტო "ინტერპრესნიუსის" ფოტორეპორტიორებს: ვანო გორგიშვილს, გიორგი ნიკოლაიშვილს, გიორგი ჟამერაშვილს და ამავე სააგენტოს ჟურნალისტს — ანუკი მუმლაძეს.
  • აქციის დარბევისას დაშავებულია Cnews.ge-ის ჟურნალისტი გიგა გელხვიძეც.
ასევე
  • "ინფოიმერეთის" ფოტოგრაფი არჩილ გეგენავა,
  • JRC-ის ოპერატორი ხვიჩა გაბუნია.

რა უნდა გვახსოვდეს ამ კანონპროექტზე?

"ქართული ოცნების" თავმჯდომარემ, მამუკა მდინარაძემ 6 მარტს განაცხადა, რომ "ხალხის ძალის" მიერ წარდგენილ ორივე კანონპროექტს, 9 მარტის პლენარულ სხდომაზე განიხილავდნენ, თუმცა, საქართველოს პარლამენტმა "უცხოეთის აგენტების" შესახებ კანონპროექტის განხილვა დაანონსებული 9 მარტის ნაცვლად, 7 მარტს დაჩქარებულად დაიწყო, რასაც სამოქალაქო პროტესტი მოჰყვა, რომელიც სპეციალური დანიშნულების რაზმმა ძალის გამოყენებით დაშალა.

"ოცნების" მიერ მხარდაჭერილი და ღიად ანტიდასავლური პარტიის, "ხალხის ძალის" კანონპროექტის მიხედვით,

  • "უცხო აგენტად" დასახელდებიან მედიასაშუალებები, რომელთა შემოსავლის 20%-ზე მეტის წყარო "უცხოური ძალაა", ანუ საგრანტო პროექტებია.
  • ანტიდასავლური "ხალხის ძალისა" და პარტია "ქართული ოცნების" ლიდერების მსგავსად, 2012 წელს, ამ კანონის მიღების დროს ვლადიმერ პუტინი სწორედ 1938 წელს მიღებულ ამერიკულ კანონს იშველიებდა.
  • 2022 წლის თებერვლის მონაცემებით, რუსეთში "უცხო აგენტად" ასობით მედია და არასამთავრობო ორგანიზაციებია დასახელებული.
  • 2022 წლის ბოლოს, ვლადიმერ პუტინმა კანონით გააფართოვა "უცხო აგენტის" განმარტება ისე, რომ აგენტად ცნეს თითქმის ყველა, ვინც კრიტიკულია ხელისუფლების მიმართ.

ანტიდასავლური პარტიის "ხალხის ძალის" მიერ ინიცირებულ კანონპროექტი "უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ" გააკრიტიკა და საქართველოს პარლამენტს რეაგირებისკენ მოუწოდა საერთაშორისო არასამთავრობო ორგანიზაციებმა "რეპორტიორები საზღვრების გარეშე" და "Human Rights Watch". დეტალები
კატეგორია: საქართველო

რა ხდება?

"იმედის კვირის" რეპორტიორმა, ქეთი ფარცხალაძემ, ფეისბუკზე დაწერა პოზიცია რუსული შინაარსის იმ საკანონმდებლო ინიციატივებთან დაკავშირებით, რომლითაც საპარლამენტო უმრავლესობას სურს, "აგენტებად" გამოაცხადოს დამოუკიდებელი მედია და არასამთავრობო სექტორი.

რატომ არის მნიშვნელოვანი ჟურნალისტის პოზიცია?

  • "იმედის კვირა" ტელეკომპანია "იმედის საკვირაო გადაცემაა, რომელიც პოლიტიკური შინაარსით, ღიად უჭერს მხარს როგორც "ქართულ ოცნებას", ასევე, "ხალხის ძალას".
  • ტელეკომპანია "იმედმა", საპრეზიდენტო არჩევნების პერიოდში — 2021 წლის 18 ოქტომბერს საგანგებო რეჟიმზე გადასვლის შესახებ განაცხადა, რადგან "ვერ დაუშვებენ ნაციონალური მოძრაობის რევანშს".
  • "იმედი", სხვადასხვა კვლევებში, და მათ შორის, ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის პოსტ-საარჩევნო პერიოდის კვლევაში მოხსენიებულია, როგორც ხელისუფლებისადმი მიკერძოებული ტელევიზია.

დეტალები:

ჟურნალისტი მიიჩნევს, რომ კანონპროექტებთან დაკავშირებით, გასათვალისწინებელია:
  • ევროკავშირისა და შეერთებული შტატების კრიტიკული შეფასებები
"ახალ ინიციატივაზე შეშფოთებას რომ გამოხატავენ ევროკავშირში - შეუსაბამო იქნება საქართველოს ევროკავშირისკენ მისწრაფებებისთვის, ევროკავშირის ნორმებთან და ღირებულებებთანო, როგორ არაა გასათვალისწინებელი?.. ამერიკა რომ გეუბნება - ღრმად გვაშფოთებს მისი შესაძლო შედეგები სიტყვის თავისუფლებასა და დემოკრატიაზე საქართველოშიო." 
  • სამოქალო პროტესტი
"უამრავი ის ადამიანიც რომ გამოხატავს შეშფოთებას ქვეყნის შიგნით, რომელსაც კანონი პირდაპირ არ ეხება, არასამთვრობო სექტორს არ წარმოადგენს (იმასაც ვერაფრით იტყვი ამ ხალხზე, არ წაუკითხავს, ისე საუბრობსო, ან წაკითხულის გააზრება უჭირსო),
  • ხელისუფლება იზოლაციაშია
"ასეთი ვნებათაღელვა რომ მოყვა და იზოლაციაში რომ დარჩა ხელისუფლება, როგორ არ წონის ეს ყველაფერი ინიცატორთა მიზანს, რაც არ უნდა კეთილშობილური ინტერესი ქონდეთ?..
არგუმენტი ვერ იქნება, "ევროპა მიშას გათავისუფლებასაც გვთხოვს და გავათავისუფლოთ?"“ ვერც "არ უნდა ვიცოდეთ, რაღაც მოძრაობები საიდან მოდის?" და ა.შ და ა.შ", — დაწერა ქეთი ფარცხალაძემ.
კატეგორია: საქართველო
რა ხდება?
დღეს, 6 მარტს, პარლამენტი განიხილავს კანონპროექტებს, რომლითაც საპარლამენტო უმრავლესობას — "ოცნებას" და "ხალხის ძალას", სურთ, საქართველოში "აგენტად" გამოაცხადონ დამოუკიდებელი მედია და არასამთავრობო სექტორი, ისევე, როგორც ეს რუსეთში მოხდა.

ამის პარალელურად, პარლამენტის შენობასთან სამოქალაქო პროტესტი მიმდინარეობს, თუმცა,

პრობლემაა, რომ:
  • ტელევიზიების ნაწილი ამბავს აშუქებს სათაურით — "ამერიკული კანონპროექტების განხილვა", იმის მიუხედავად, რომ მათ "საფუძვლად უდევს ანალოგიური რუსული და უნგრული კანონმდებლობა და არა ამერიკული კანონმდებლობა", — ამბობს აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტამენტი.
  • ტელევიზიების ნაწილმა, დილის, 10-საათიან საინფორმაციო გამოშვებებში სცადა, ტელემაყურებლისთვის შეექმნათ წარმოდგენა, თითქოს, აქცია, მხოლოდ პოლიტიკური პარტიების მიერ არის ორგანიზებული;
  • და რომ, თითქოს, აქციის მონაწილეები აპროტესტებენ "მეტ გამჭვირვალობას", რაც ასევე მცდარია.

რეალურად, ეს სამოქალაქო პროტესტია,
რადგან წარდგენილ კანონპროექტებში რუსულ შინაარსს ხედავს არამხოლოდ პოლიტიკური ოპოზიცია, არამედ:
  • დამოუკიდებელი მედია;
  • მედიის საკითხებზე მომუშავე არასამთავრობო ორგანიზაციები;
  • სამეცნიერო სფერო;
  • სახელოვნებო სფერო;
  • არასამთავრობო სექტორი, რომელთა საქმიანობა, მათ შორის, მოიცავს ძალადობის მსხვერპლი ბავშვებისა და ქალების, შშმ პირების, მშრომელთა, ახალგაზრდების, უმცირესობების, მეცნიერთა, სოციალურად დაუცველთა, დევნილების, თუ უსახლკარო ადამიანების უფლებრივი მდგომარეობების გაუმჯობესებას და სხვ.
დეტალები:

სამოქალაქო პროტესტი უგულებელყოფილია საზოგადოებრივი მაუწყებლის "მოამბის" 10-საათიანი გამოშვების წამყვანის ტექსტში. ახალი ამბების წამყვანმა მაყურებელს ამ საპროტესტო აქციის შესახებ მოუყვა, რომ:
  • "ამ წუთებში ოპოზიცია "ხალხის ძალის" ინიცირებულ კანონპროექტებს აპროტესტებს. აქციაზე "ნაციონალური მოძრაობის", "ევროპული საქართველოს", "დროას" და სხვა პოლიტიკური ჯგუფების წარმომადგენლები არიან შეკრებილი."
რუსთავი 2-ის 10-საათიანი "კურიერში" წამყვანმა ტელემაყურებელს პროტესტი წარუდგინა, როგორც "ნაციონალური მოძრაობის" ორგანიზებული:
  • "აგენტების" ამერიკული კანონპროექტების განხილვა პარლამენტში პროტესტის ფონზე მიმდინარეობს. საკანონმდებლო ორგანოსთან აქცია "ნაციონალურმა მოძრაობამ" დაგეგმა. პარტიის წარმომადგენლები, აქტივისტებთან ერთად, "უცხოური გავლენის აგენტების" თაობაზე მეტ გამჭვირვალობას აპროტესტებენ",— უთხრა "კურიერის" წამყვანმა აუდიტორიას.
ამ არხებისგან განსხვავებით, ის, რომ კანონპროექტების შინაარსს ოპოზიციასთან ერთად, სამოქალაქო სექტორი და მედიაორგანიზაციები აპროტესტებენ, უთხრეს მაყურებელს "იმედზე", საპროტესტო აქციის შესახებ პირდაპირი ჩართვის შემდეგ კი, გამოშვება განაგრძეს ცნობით იმ რამდენიმე პლაკატის შესახებ, რომელიც არასამთავრობო სექტორის "დემონიზებას" ისახავს მიზნად.
საგულისხმოა, რომ ეს პლაკატები გამოჩნდა მას შემდეგ, რაც "ქართული ოცნების" თავმჯდომარე ირაკლი კობახიძემ კანონპროექტის მოწინააღმდეგეები "ეკლესიის მაგინებლებად" სწორედ ტელეიმედის პირდაპირი ეთერიდან მოიხსენია.

alt
კატეგორია: საქართველო
განახლება [00:22 სთ]: პოლიციამ დაკავებული ჟურნალისტები — ბექა ჯიქურაშვილი და ზურა ვარდიაშვილი ხელმოწერის საფუძველზე გაათავისუფლა.



პოლიციამ, პარლამენტის შენობის მიმდებარე ტერიტორიაზე "ტაბულას" ჟურნალისტი, ბექა ჯიქურაშვილი დააკავა. ინფორმაციას ადასტურებს გამოცემის რედაქტორი ლევან სუთიძე, თუმცა, მისთვის დაკავების გარემოებები არის უცნობი, ისევე, როგორც მიზეზი.

ლევან სუთიძე ამბობს, რომ არ იციან, სად გადაიყვანეს სამართალდამცავებმა დაკავებული ჟურნალისტი.

ბექა ჯიქურაშვილის დაკავებამდე,
  • პოლიციამ ასევე პარლამენტის შენობის მიმდებარე ტერიტორიაზე დააკავა კიდევ ერთი ჟურნალისტი, ინტერნეტგამოცემა "პუბლიკას" დირექტორი ზურა ვარდიაშვილი.
  • ორგანიზაციები "საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაცია" და "საერთაშორისო გამჭვირვალობა-საქართველო" აცხადებენ, რომ დაკავებული ჟურნალისტების უფლებებს დაიცავენ.



შინაგან საქმეთა სამინისტრო დაკავებულ ჟურნალისტებთან დაკავშირებით ამ ეტაპზე არ საუბრობს.

ჟურნალისტების დაკავების ფაქტებთან დაკავშირებით, განცხადება გაავრცელა "ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიამ", სადაც წერია, რომ:
  • "ქარტია გმობს მედიის წარმომადგენლის დაკავებას და პარლამენტის მხრიდან მედიის წარმომადგენლებისთვის ჟურნალისტურ საქმიანობაში ხელის შეშლას. ეს საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის (154-ე მუხლი) დარღვევა და დანაშაულია. დაუშვებელია მედიის მიმართ მსგავსი ფორმით მოპყრობა." 
  • დაკავებული კოლეგების გათავისუფლების მოთხოვნით, შინაგან საქმეთა სამინისტროს შენობასთან ჟურნალისტები მივიდნენ.

alt

რა ხდება?
  • დღეს, 2 მარტს, "ქართული ოცნების" მხარდაჭერილი რუსული შინაარსის კანონპროექტს, საგარეო და თავდაცვის გაერთიანებულმა კომიტეტებმა პირველი მოსმენით დაუჭირეს მხარი.
  • ამის პარალელურად, არასამთავრობო ორგანიზაციებისა და დამოუკიდებელი მედიის ნაწილმა შენობის წინ და შენობაში გამართეს საპროტესტო აქცია და გააპროტესტეს ღიად ანტიდასავლური პოლიტიკური პარტიის, "ხალხის ძალის" საკანონმდებლო ინიციატივა, რომლითაც საპარლამენტო უმრავლესობას სურს, დამოკიდებელი მედია და არასამთავრობო სექტორი "აგენტებად" გამოაცხადოს.

ჟურნალისტების დაკავებამდე, 
პარლამენტის შიდა ტერიტორიიდან, ძალის გამოყენებით გააძევეს ტელეკომპანია "ფორმულას" ფოტორეპორტიორი და ინტერნეტგამოცემების — "ნეტგაზეთისა" და On.ge-ს ჟურნალისტები.
  • სამივე მათგანი პარლამენტის შენობიდან, დღის განმავლობაში აშუქებდა საპროტესტო აქციებსა და პროცესებს, რომელიც საგარეო და თავდაცის კომიტეტებში, რუსული შინაარსის კანონპროექტის მოსმენის პარლალელურად მიმდინარეობდა.
  • შესაბამისად, ჟურნალისტებზე, პარლამენტის ადმინისტრაციის მიერვე იყო დაშვებული საკანონმდებლო ორგანოში მუშაობისთვის შესაბამისი საშვი.
დეტალები:
On.ge-ის მიერ გავრცელებულ ვიდეოში ჩანს, როგორ გამოაძევეს ამ გამოცემის ჟურნალისტი და რედაქტორი თამუნა გეგიძე ძალის გამოყენებით.




"პარლამენტში მიმდინარე ამბებს პირდაპირ ეთერშიც ვაშუქებდი და იქ მუშაობისთვის შესაბამისი საშვი დღეს პარლამენტის ადმინისტრაციამ მომცა, თუმცა, იმის გამო, რომ ჩვენი გამოცემა ღიად გამოხატავს პოზიციას ამ რუსულ კანონპროექტთან დაკავშირებით, ჟურნალისტური საქმიანობის პარალელურად, პროტესტსაც გამოვხატავდი", — ამბობს გეგიძე, რომელმაც ასევე გვითხრა, რომ:

  • თავდაპირველად დააფიქსირეს, როგორ უღებდა მათ დაცვის თანამშრომელი მაშინ, როდესაც ჟურნალისტები შენობასთან მიმდინარე პროტესტს აშუქებდნენ; ამის შემდეგ, მათთან მივიდა დაცვის კიდევ ერთი თანამშრომელი და ჟურნალისტებს ტერიტორიის დატოვება მოსთხოვა;
  • მას შემდეგ, რაც ჟურნალისტებმა სხვა გასასვლელისკენ გადაინაცვლეს, საიდანაც ასევე იქ მიმდინარე პროტესტს აშუქებდნენ, მათთან სახელმწიფო დაცვის სპეციალური სამსახურის წარმომადგენელი მივიდა, რომელმაც, იმის მიუხედავად, რომ ჟურნალისტებმა წარუდგინეს შენობაში საქმიანობისთვის, პარლამენტის მიერვე გაცემული შესაბამისი საშვი, ჯერ On.ge-ს რედაქტორი, შემდეგ კი "ნეტგაზეთისა" და "ფორმულას" ჟურნალისტები ფიზიკური ძალის გამოყენებით გააძევა.
  • გამოცემა "ნეტგაზეთის" ჟურნალისტის ინფორმაციით, დავის სამსახურის წარმომადგენელი, რომელმაც ჟურნალისტები პარლამენტიდან გააძევა, თორნიკე ჯანელიძეა.

კატეგორია: საქართველო
განახლება [00:22 სთ]: პოლიციამ დაკავებული ჟურნალისტები — ბექა ჯიქურაშვილი და ზურა ვარდიაშვილი ხელმოწერის საფუძველზე გაათავისუფლა.

პოლიციამ "პუბლიკას" ჟურნალისტი და დირექტორი, ზურა ვარდიაშვილი დააკავა.  
"საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაცია" (საია) ამბობს, რომ ვარდიაშვილის უფლებებს დაიცავს და მათი იურისტი დაკავებული ჟურნალისტის ადგილსამყოფელის გარკვევას ცდილობს. 

ადგილზე გადაღებულ ვიდეომასალაში ჩანს ფაქტი, თუმცა, ჟურნალისტის დაკავების მიზეზი უცნობია. შინაგან საქმეთა სამინისტრო ჟურნალისტის დაკავებასთან დაკავშირებით კომენტარს არ აკეთებს და ამბობს, რომ ამ დროისათვის, პარლამენტთან მიმდინარე საპროტესტო აქციაზე ოთხი პირია დაკავებული.

ასევე: პარლამენტთან "ტაბულას" ჟურნალისტი ბექა ჯიქურაშვილი დააკავეს



ჟურნალისტების დაკავების ფაქტებთან დაკავშირებით, განცხადება გაავრცელა "ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიამ", სადაც წერია, რომ:
  • "ქარტია გმობს მედიის წარმომადგენლის დაკავებას და პარლამენტის მხრიდან მედიის წარმომადგენლებისთვის ჟურნალისტურ საქმიანობაში ხელის შეშლას. ეს საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის (154-ე მუხლი) დარღვევა და დანაშაულია. დაუშვებელია მედიის მიმართ მსგავსი ფორმით მოპყრობა."
  • დაკავებული კოლეგების გათავისუფლების მოთხოვნით, შინაგან საქმეთა სამინისტროს შენობასთან ჟურნალისტები მივიდნენ.
alt

რა ხდება?
  • დღეს, 2 მარტს, "ქართული ოცნების" მხარდაჭერილი რუსული შინაარსის კანონპროექტს, საგარეო და თავდაცვის გაერთიანებულმა კომიტეტებმა პირველი მოსმენით დაუჭირეს მხარი.
  • ამის პარალელურად, არასამთავრობო ორგანიზაციებისა და დამოუკიდებელი მედიის ნაწილმა შენობის წინ და შენობაში გამართეს საპროტესტო აქცია და გააპროტესტეს ღიად ანტიდასავლური პოლიტიკური პარტიის, "ხალხის ძალის" საკანონმდებლო ინიციატივა, რომლითაც საპარლამენტო უმრავლესობას სურს, დამოკიდებელი მედია და არასამთავრობო სექტორი "აგენტებად" გამოაცხადოს.
ჟურნალისტების დაკავებამდე, პარლამენტის შიდა ტერიტორიიდან, ძალის გამოყენებით გააძევეს ტელეკომპანია "ფორმულას" ფოტორეპორტიორი და ინტერნეტგამოცემების — "ნეტგაზეთისა" და On.ge-ს ჟურნალისტები.
  • სამივე მათგანი პარლამენტის შენობიდან, დღის განმავლობაში აშუქებდა საპროტესტო აქციებსა და პროცესებს, რომელიც საგარეო და თავდაცის კომიტეტებში, რუსული შინაარსის კანონპროექტის მოსმენის პარლალელურად მიმდინარეობდა.
  • შესაბამისად, ჟურნალისტებზე, პარლამენტის ადმინისტრაციის მიერვე იყო დაშვებული საკანონმდებლო ორგანოში მუშაობისთვის შესაბამისი საშვი.
დეტალები:
On.ge-ის მიერ გავრცელებულ ვიდეოში ჩანს, როგორ გამოაძევეს ამ გამოცემის ჟურნალისტი და რედაქტორი თამუნა გეგიძე ძალის გამოყენებით.




"პარლამენტში მიმდინარე ამბებს პირდაპირ ეთერშიც ვაშუქებდი და იქ მუშაობისთვის შესაბამისი საშვი დღეს პარლამენტის ადმინისტრაციამ მომცა, თუმცა, იმის გამო, რომ ჩვენი გამოცემა ღიად გამოხატავს პოზიციას ამ რუსულ კანონპროექტთან დაკავშირებით, ჟურნალისტური საქმიანობის პარალელურად, პროტესტსაც გამოვხატავდი", — ამბობს გეგიძე, რომელმაც ასევე გვითხრა, რომ:

  • თავდაპირველად დააფიქსირეს, როგორ უღებდა მათ დაცვის თანამშრომელი მაშინ, როდესაც ჟურნალისტები შენობასთან მიმდინარე პროტესტს აშუქებდნენ; ამის შემდეგ, მათთან მივიდა დაცვის კიდევ ერთი თანამშრომელი და ჟურნალისტებს ტერიტორიის დატოვება მოსთხოვა;
  • მას შემდეგ, რაც ჟურნალისტებმა სხვა გასასვლელისკენ გადაინაცვლეს, საიდანაც ასევე იქ მიმდინარე პროტესტს აშუქებდნენ, მათთან სახელმწიფო დაცვის სპეციალური სამსახურის წარმომადგენელი მივიდა, რომელმაც, იმის მიუხედავად, რომ ჟურნალისტებმა წარუდგინეს შენობაში საქმიანობისთვის, პარლამენტის მიერვე გაცემული შესაბამისი საშვი, ჯერ On.ge-ს რედაქტორი, შემდეგ კი "ნეტგაზეთისა" და "ფორმულას" ჟურნალისტები ფიზიკური ძალის გამოყენებით გააძევა.
  • გამოცემა "ნეტგაზეთის" ჟურნალისტის ინფორმაციით, დავის სამსახურის წარმომადგენელი, რომელმაც ჟურნალისტები პარლამენტიდან გააძევა, თორნიკე ჯანელიძეა.

კატეგორია: საქართველო
რა ხდება?
პარლამენტის შიდა ტერიტორიიდან, ძალის გამოყენებით გააძევეს ტელეკომპანია "ფორმულას" ფოტორეპორტიორი და ინტერნეტგამოცემების — "ნეტგაზეთისა" და On.ge-ს ჟურნალისტები.
  • სამივე მათგანი პარლამენტის შენობიდან, დღის განმავლობაში აშუქებდა საპროტესტო აქციებსა და პროცესებს, რომელიც საგარეო და თავდაცის კომიტეტებში, რუსული შინაარსის კანონპროექტის მოსმენის პარლალელურად მიმდინარეობდა.
  • შესაბამისად, ჟურნალისტებზე, პარლამენტის ადმინისტრაციის მიერვე იყო დაშვებული საკანონმდებლო ორგანოში მუშაობისთვის შესაბამისი საშვი.
დეტალები:
On.ge-ის მიერ გავრცელებულ ვიდეოში ჩანს, როგორ გამოაძევეს ამ გამოცემის ჟურნალისტი და რედაქტორი თამუნა გეგიძე ძალის გამოყენებით.




"პარლამენტში მიმდინარე ამბებს პირდაპირ ეთერშიც ვაშუქებდი და იქ მუშაობისთვის შესაბამისი საშვი დღეს პარლამენტის ადმინისტრაციამ მომცა, თუმცა, იმის გამო, რომ ჩვენი გამოცემა ღიად გამოხატავს პოზიციას ამ რუსულ კანონპროექტთან დაკავშირებით, ჟურნალისტური საქმიანობის პარალელურად, პროტესტსაც გამოვხატავდი", — ამბობს გეგიძე, რომელმაც ასევე გვითხრა, რომ:

  • თავდაპირველად დააფიქსირეს, როგორ უღებდა მათ დაცვის თანამშრომელი მაშინ, როდესაც ჟურნალისტები შენობასთან მიმდინარე პროტესტს აშუქებდნენ; ამის შემდეგ, მათთან მივიდა დაცვის კიდევ ერთი თანამშრომელი და ჟურნალისტებს ტერიტორიის დატოვება მოსთხოვა;
  • მას შემდეგ, რაც ჟურნალისტებმა სხვა გასასვლელისკენ გადაინაცვლეს, საიდანაც ასევე იქ მიმდინარე პროტესტს აშუქებდნენ, მათთან სახელმწიფო დაცვის სპეციალური სამსახურის წარმომადგენელი მივიდა, რომელმაც, იმის მიუხედავად, რომ ჟურნალისტებმა წარუდგინეს შენობაში საქმიანობისთვის, პარლამენტის მიერვე გაცემული შესაბამისი საშვი, ჯერ On.ge-ს რედაქტორი, შემდეგ კი "ნეტგაზეთისა" და "ფორმულას" ჟურნალისტები ფიზიკური ძალის გამოყენებით გააძევა.
  • გამოცემა "ნეტგაზეთის" ჟურნალისტის ინფორმაციით, დავის სამსახურის წარმომადგენელი, რომელმაც ჟურნალისტები პარლამენტიდან გააძევა, თორნიკე ჯანელიძეა.



რა ხდებოდა დღეს პარლამენტში?
  • დღეს, 2 მარტს, "ქართული ოცნების" მხარდაჭერილი რუსული შინაარსის კანონპროექტს, საგარეო და თავდაცვის გაერთიანებულმა კომიტეტებმა პირველი მოსმენით დაუჭირეს მხარი.
  • ამის პარალელურად, არასამთავრობო ორგანიზაციებისა და დამოუკიდებელი მედიის ნაწილმა შენობის წინ, და შენობაში გამართეს საპროტესტო აქცია და გააპროტესტეს ღიად ანტიდასავლური პოლიტიკური პარტიის, "ხალხის ძალის" საკანონმდებლო ინიციატივა, რომლითაც საპარლამენტო უმრავლესობას სურს, დამოკიდებელი მედია და არასამთავრობო სექტორი "აგენტებად" გამოაცხადოს.
დღესვე, პოლიციამ, პარლამენტის შენობის მიმდებარე ტერიტორიაზე დააკავა ორი ჟურნალისტი
ორგანიზაციები: "საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაცია" და "საერთაშორისო გამჭვირვალობა-საქართველო" აცხადებენ, რომ დაკავებული ჟურნალისტების უფლებებს დაიცავენ.
ჟურნალისტების დაკავების ფაქტებთან დაკავშირებით, განცხადება გაავრცელა "ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიამ", სადაც წერია, რომ:
  • "ქარტია გმობს მედიის წარმომადგენლის დაკავებას და პარლამენტის მხრიდან მედიის წარმომადგენლებისთვის ჟურნალისტურ საქმიანობაში ხელის შეშლას. ეს საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის (154-ე მუხლი) დარღვევა და დანაშაულია. დაუშვებელია მედიის მიმართ მსგავსი ფორმით მოპყრობა." 
  • დაკავებული კოლეგების გათავისუფლების მოთხოვნით, შინაგან საქმეთა სამინისტროს შენობასთან ჟურნალისტები მივიდნენ.

alt

სტატიის ფოტო: კადრი "ნეტგაზეთის" ვიდეოდან
კატეგორია: საქართველო
ქართული ოცნების მიერ მხარდაჭერილ კანონპროექტს რუსულ კანონს უწოდებს მედია, რომელმაც, კანონპროექტის ბიუროს სხდომაზე განხილვის პარალელურად, დერეფანში აქცია გამართა.

მედიის მთავარი საპროტესტო გზავნილებია:

  • "ამ კანონის მიღების მთავარი სამიზნეა მოსახლეობა, რომ მათ არ გაიგონ სიმართლე კრიტიკული მედიიდან", — ნინო ზურიაშვილი, სტუდია მონიტორი.
  • "ხელისუფლება ცდილობს, რუსული მეთოდებით დაახშოს ინფორმაცია", — ნათია კაპანაძე, "მედიაომბუდსმენი".
  • "ეს კანონი არის სამოქალაქო საზოგადოების განადგურებისკენ მომართული რუსული კანონი", — ნანა ბიგანიშვილი, სტუდია მონიტორი.
  • "ხელისუფლება ზღუდავს ინფორმაციას. მიზანია, მხოლოდ დაცენზურებული ინფორმაცია მივიდეს მოქალაქემდე — რომ წაართვან შესაძლებლობა, გადაწყვეტილების მიღების პროცესში იყვნენ ინფორმირებული", — ხატია ღოღობერიძე, Queer.ge-ის მთავარი რედაქტორი, "ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის" საბჭოს თავჯმდომარე.
  • "ხელისუფლების მიზანია, აღარ ისმოდეს კრიტიკული ხმა. ამ კანონით, აღმოვჩნდებით მსგავს მდგომარეობაში, რა მედიგარემოცაა პუტინის რუსეთში", — მარიამ გოგოსაშვილი, "ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის" დირექტორი.
alt
alt

აქციის პარალელურად, 70-მდე მედიაორგანიზაციამ თბილისსა და საქართველოს რეგიონებიდან, გაავრცელა ერთობლივი განცხადება, რომ:

  • არ აპირებენ, იმუშაონ "აგენტის" იარლიყით და ამ კანონპროექტის კანონად ფორმირების შემთხვევაში, უარს აცხადებენ "უცხო გავლენის აგენტად" რეგისტრაციაზე.
  • ამ კანონის მიზანია, აღარ ისმოდეს კრიტიკული ხმა, მედიამ და საზოგადოებრივმა ორგანიზაციებმა ვეღარ ასახონ ქვეყანაში არსებული კორუფცია, უსამართლობა და სიღარიბე.
"ჩვენ ვემსახურებით საზოგადოებას და გვაღელვებს ჩვენი ქვეყნის მომავალი. არ ვაპირებთ ამ იარლიყით მუშაობას. შესაბამისად, რუსული კანონის მიღების შემთხვევაში, უარს ვაცხადებთ „უცხოური გავლენის აგენტად” რეგისტრაციაზე. ეს შეურაცხყოფს ჩვენს პროფესიულ ღირსებას", — წერია მედიასაშუალებების საერთო განცხადებაში.



ეს ბოლო პერიოდში, ჟურნალისტების მიერ, პარლამენტის შენობაში გამართული რიგით მეორე აქციაა, იგივე მიზეზით — არ მიიღოს პარლამენტმა "ქართული ოცნების" მხარდაჭერილი კანონი, რომელიც დამოუკიდებელ მედიას რუსული მეთოდით ცნობს "აგენტად".

პირველი აქციის მსგავსად, ჟურნალისტების ნაწილს საკანონმდებლო ორგანოში შესვლისას ისევ ბარიერები შეექმნა. მათ შორის მათ, ვისზე საშვი ოპოზიციონერმა დეპუტატებმა დაუშვეს.
ფოტოზე: ჟურნალისტები, რომლებმაც შენობაში შესვლა ვერ შეძლეს

alt

გამოცემა On.ge-ს რედაქცია აცხადებს, რომ მათ არ მიეცათ შესაძლებლობა, პლაკატი შეეტანათ შენობაში წარწერით — "თქვენ თვითონ ხართ აგენტები". ასეთივე პრობლემა ჟურნალისტებს პარლამენტის შენობაში გამართულ წინა აქციის დროსაც შეექნათ.

"მე, როგორც საქართველოს პარლამენტის არჩეულმა წევრმა, დავუშვი საშვი რამდენიმე ადამიანზე, რაც არც თქვენთვის დამიმალავს და არც - დაცვისთვის, რომ მედიას ესარგებლა კონსტიტუციური უფლებით, გამოხატოს პროტესტი. დაცვის წევრები ხელებს აფარებდნენ და არ უშვებდნენ ამ ადამიანებს, რაც უმსგავსობად მიმაჩნია", — თქვა ბიუროს სხდომაზე ალეკო ელისაშვილმა, ოპოზიციონერმა დეპუტატმა პარტიიდან "მოქალაქეები".

ბიუროს სხდომას, საპარლამენტო ოპოზიციიდან, მხოლოდ პარტია "მოქალაქეები" ესწრებოდნენ.

"[…] რომელია ამ დარბაზში ისეთი, გრანტი და დაფინანსება რომ არ მიუღია უცხოეთიდან? ყველანი აგენტები არიან, შალვა პაპუაშვილის თამადობით, რომელიც საერთოდ, "აგენტების აგენტი" იყო, რადგან როგორც დონორი, ფულს აძლევდა სხვებს?", — თქვა ალეკო ელისაშვილმა ბიუროს სხდომაზე.

ადგილობრივ ორგანიზაციებთან ერთად, ამ კანონპროექტს აკრიტიკებენ გავლენიანი საერთაშორისო ორგანიზაციები, დასავლელი დიპლომატები, თუ ინსტიტუციები, რომლებიც საქართველის მოქმედი ხელისუფლების აშკარად შეცვლილი და მკაფიოდ გამოხატული ანტიდასავლური საგარეო პოლიტიკის მიუხედავად, ოფიციალურად, ჯერ კიდევ საქართველოს სტრატეგიული პარტნორები არიან.

სტატიის ფოტო: მზია საგანელიძე
კატეგორია: საქართველო
"პრესის საერთაშორისო ინსტიტუტი" (IPI) "უცხო აგენტების შესახებ" ინიცირებულ კანონპროექტს ეხმაურება და ქართველ დეპუტატებს პროცესის შეჩერებისკენ მოუწოდებს.

"უარი თქვით ამ კანონპროექტზე და ამის ნაცვლად, დამოუკიდებელი მედიისთვის უსაფრთხო და თავისუფალი გარემოს უზრუნველყოფაზე მიმართეთ ყურადღება", — მოუწოდებენ საქართველოს პარლამენტის წევრებს.

რა ვიცით IPI-ის შესახებ?
  • პრესის თავისუფლების ინსტიტუტი საერთაშორისო ქსელია და აერთიანებს რედაქტორებს, ჟურნალისტებსა და მედიის ხელმძღვანელებს, რომლებიც აღიარებენ და იცავენ მედიასტანდარტსა და დამოუკიდებელი ჟურნალისტიკის პრინციპებს.

IPI მიიჩნევს, რომ:
  • ეს კანონპროექტი არის რუსული კანონის გამოძახილი და მისი სამიზნეა მედია და არასამთავრობო სექტორი;
  • ასეთი შინაარსის მქონე კანონის მიღება, ავტორიტარულ ხელისუფლებებს ახასიათებს და ამის მაგალითია რუსეთი;
  • არსებობს დაშვება, რომ ხელისუფლებამ კანონი კრიტიკული მედიის დისკრედიტებისთვის გამოიყენოს;
  • კანონი, ხელისუფლებისთვის იქნება მძლავრი იარაღი კრიტიკულად განწყობილი ადამიანების, მათ შორის, ჟურნალისტების დასაშინებლად;
  • საბოლოოდ, ეს კანონი, საფრთხეს შეუქმნის ქართულ საზოგადოებას, ისარგებლოს ახალი ამბებისა და ინფორმაციის სხვადასხვა წყაროდან მიღების უფლებით.

"კანონპროექტის ავტორები ირწმუნებიან, რომ ინიციატივა დაფუძნებულია "ღიაობისა და გამჭვირვალობის პრინციპებზე", თუმცა, ეს ზომები მედიისა და არასამთავრობო ორგანიზაციების დისკრედიტაციის იარაღად იქნება გამოყენებული", — აცხადებს ორგანიზაცია.

მასალაში მოყვანილია "პრესის საერთაშორისო ინსტიტუტის" დირექტორის მოადგილის, სკოტ გრიფენის ციტატა, რომ IPI ღრმად შეშფოთებულია, რადგან ქართველი კანონმდებლები, ამ კანონის მიღებისას, რუსეთის ავტორიტარული წესებით ხელმძღვანელობენ.
  • "პუტინის კანონი "უცხოელი აგენტების შესახებ", ერთ-ერთი ყველაზე ძლიერი იარაღია კრემლისთვის პრესის თავისუფლებისა და გამოხატვის თავისუფლების წინააღმდეგ. ასეთი კანონმდებლობა შეუსაბამოა ქვეყნისთვის, რომელიც ევროკავშირში გაწევრიანებისკენ ისწაფის და დემოკრატიული მმართველობის პრინციპებს იცავს" , — ამბობს გრეფინი.

კონტექსტი:
  • მმართველი პარტია, "ქართული ოცნება" აცხადებს, რომ მხარს დაუჭერს ღიად ანტიდასავლური პოლიტიკური პარტიის, "ხალხის ძალის" მიერ ინიცირებულ კანონპრპექტს "უცხო აგენტების შესახებ".
  • მიუხედავად იმისა, რომ კანონპროექტის ავტორების თქმით, ისინი აშშ-ში 1938 წელს მიღებული კანონპროექტით ხელმძღვანელობენ, ეს კანონპროექტი ძალიან ჰგავს რუსეთში მოქმედ კანონს უცხოეთის აგენტების შესახებ.
  • რუსული კანონი პირდაპირ არის მიმართული დამოუკიდებელი მედიისა და ადამიანის უფლებათა დამცველი ორგანიზაციების შესავიწროებლად, რაც განსაკუთრებით გააქტიურდა უკრაინასთან ომის დროს.
"ხალხის ძალის" კანონპროექტის მიხედვით,

  • "უცხო აგენტად" დასახელდებიან მედიასაშუალებებიც, რომელთა შემოსავლის 20%-ზე მეტის წყარო "უცხოური ძალაა", ანუ საგრანტო პროექტებია.
საქართველოში დამოუკიდებელი მედიისა და ადამიანის უფლებების საკითხებზე მომუშავე არასამთავრობო ორგანიზაციების უდიდესი ნაწილი სწორედ უცხოური არასამთავრობო და დონორი ორგანიზაციებიდან მიღებული გრანტებით ფინანსდება.

მეტი, ამ თემაზე:
კატეგორია: საქართველო
მედია და არასამთავრობო ორგანიზაციები საქართველოს სხვადასხვა რეგიონიდან უერთდებიან განცხადებას, სახელწოდებით — "რუსული კანონი არ არის საქართველოს არჩევანი".  ეს უკავშირდება ანტიდასავლური "ხალხის ძალის" საკანონმდებლო ინიციატივას "უცხო აგენტების" შესახებ.

კანონპროექტის კანონად ქცევის პერსპექტივა რეალურია, ვინაიდან, "ქართული ოცნების" თავმჯდომარემ, მამუკა მდინარაძემ, თქვა, რომ "ხალხის ძალის" ამ ინიციატივას პარლამენტში მმართველი პარტია დაუჭერს მხარს.

ხელმომწერთა სია განახლებადია. ამ მომენტში, [14:00 საათის მონაცემებით] 286 ორგანიზაცია აცხადებს, რომ
ეს კანონი მიზნად ისახავს, დაუცველად დარჩნენ:
  • ძალადობის მსხვერპლი ბავშვები და ქალები;
  • შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირები,
  • უმცირესობები, მეცნიერები,
  • მშრომელები და ახალგაზრდები;
  • დახმარება არ გაეწიოთ სოციალურად დაუცველ ოჯახებს, ფერმერებს, მაღაროელებს, უკანონოდ გათავისუფლებულ, დევნილ, უსახლკარო, თავისუფლებაშეზღუდულ და საკუთარი უფლებებისთვის მებრძოლ სხვა ადამიანებს; არ გაშუქდეს მაღალმთიან და სხვა რეგიონებში მცხოვრები ადამიანების ხმა, ვინც მხოლოდ ადგილობრივი, დამოუკიდებელი მედიის მეშვეობით აცნობს საზოგადოებას თავის გასაჭირს.

ხელმომწერი ორგანიზაციები ამბობენ, რომ კანონპროექტი მიმართულია არა მხოლოდ თავისუფალი სამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციებისა და კრიტიკული მედიის, არამედ, საქართველოს მოსახლეობის წინააღმდეგ.

ასევე, ორგანიზაციების შეფასებით,
  • ამ კანონპროექტის მიღება იქნება შეტევა მთავარ ქართულ ფასეულობებზე — ღირსების განცდაზე, დამოუკიდებლობასა და სამოქალაქო სოლიდარობაზე;
  • კანონპროექტის მიღება სერიოზულად დააზიანებს ევროინტეგრაციის პროცესს;
  • ეს კანონპროექტი არის პასუხი ძალადობის, კორუფციის, უკანონობისა და შერჩევითი სამართლის იმ ასობით ფაქტზე, რომელსაც საზოგადოებრივი ორგანიზაციები და დამოუკიდებელი მედია სწავლობს და ასაჯაროვებს.
რომ:
  • რუსეთში ანალოგიური კანონის მიღების შემდეგ, ბევრმა ორგანიზაციამ უარი თქვა მის აღსრულებაზე და დაიხურა. ვინც განაგრძო ფუნქციონირება, მზარდი კონტროლის, შევიწროებისა და რეპრესიების მსხვერპლი გახდა.


სასარგებლო მასალები ამ თემაზე:
კატეგორია: საქართველო
20 თებერვალს, ჟურნალისტებმა და მედიის საკითხებზე მომუშავე ორგანიზაციებმა საქართველოს პარლამენტში საპროტესტო აქცია გამართეს "უცხოეთის აგენტების კანონპროექტის" გასაპროტესტებლად.

მათ ნაწილს პარლამენტში შესვლასა და პროტესტის გამოხატვაში ადმინისტრაციისგან ბარიერები შეექმნა, რადგან ერთი გამოცემიდან, მხოლოდ 2-3 ჟურნალისტზე გასცეს საშვი, თუმცა, საბოლოოდ, ამ ჟურნალისტებმა ოპოზიციონერი დეპუტატების დახმარებით შეძლეს შენობაში შესვლა.

რა არის პრობლემა?

  • ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის პოზიციით, მედიაორგანიზაციების ნაწილს პრობლემა შეექმნა პარლამენტში დაშვებასთან დაკავშირებით, ამას კი ჟურნალისტებისთვის პროტესტის გამოხატვაში ხელშეშლად აფასებს.
  • "სტუდია მონიტორის" მიერ, "ფეისბუკზე" გავრცელებული ვიდეოჩანაწერის მიხედვით, მათ გადამღებღებ ჯგუფს არ მიეცა შესაძლებლობა, შეეტანათ საპროტესტო პლაკატები საქართველოს პარლამენტში.

რა ხდება?

  • მედია აპროტესტებს ანტიდასავლურად განწყობილი "ხალხის ძალის" საკანონმდებლო ინიციატივას "უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ", რომელიც საფრთხეს შეუქმნის მედიასა და არასამთავრობო სექტორს.
  • პროტესტის მონაწილე ჟურნალისტები ამბობენ, რომ კანონპროექტის კანონად ქცევის შემთხვევაში, არ აპირებენ "უცხო აგენტებად" დარეგისტრირებას.
  • ჟურნალისტებს, "ხალხის ძალის" ინიციატივა ახსენებს რუსულ კანონს "უცხო აგენტების" შესახებ, რომელიც პირდაპირ არის მიმართული დამოუკიდებელი მედიისა და ადამიანის უფლებათა დამცველი ორგანიზაციების შესავიწროებლად, რაც განსაკუთრებით გააქტიურდა უკრაინასთან ომის დროს.
"ხალხის ძალის" კანონპროექტის მიხედვით, უცხოური გავლენის აგენტად რეგისტრაციისთვის თავის არიდება ან საფინანსო დეკლარაციის წარუდგენლობა გამოიწვევს დაჯარიმებას 25 000 ლარით.

ქარტია მოუწოდებს საქართველოს მთავრობისა და პარლამენტის წევრებს, ხელი შეუწყონ ჟურნალისტების დამოუკიდებელ საქმიანობას პარლამენტში, არა მარტო მედიის თავისუფლების, არამედ ქვეყნის დემოკრატიული განვითარების თვალსაზრისითაც.
  • ქარტიას მიაჩნია, რომ საპარლამენტო უმრავლესობის რადიკალური ფრთის მიერ ინიცირებული კანონპროქტი მიმართულია არა მხოლოდ თავისუფალი სამოქალაქო საზოგადოებისა და დამოუკიდებელი მედიის, არამედ საქართველოს მოსახლეობის წინააღმდეგ", —
წერია განცხადებაში.

პარლამენტის საზოგადოებასთან ურთიერთობის დეპარტამენტის პოზიცია

  • "არ მქონდა განცდა, რომ ჟურნალისტები პარლამენტში შემოსვლის ნებართვას ჟურნალისტური საქმიანობისთვის ითხოვდნენ, შესაძლოა, ეს ყოფილიყო აქცია, ან პერფორმანსი", — გვითხრა მიშა ფეიქრიშვილმა, პარლამენტის საზოგადოებასთან ურთიერთობის დეპარტამენტის უფროსმა, სატელეფონო კომენტარში, რომელიც მასთან მანამდე ჩავწერეთ, ვიდრე ჟურნალისტები შენობაში საპროტესტო აქციას გამართავდნენ.
  • ამ დროსთვის, პარლამენტში ჟურნალისტების დაშვებასთან დაკავშირებული პრობლემების შესახებ უკვე ცნობილი იყო.
ფეიქრიშვილის თქმით:
როგორც წესი, სააგენტოებიდან, ჟურნალისტების ორი, ან სამი ადამიანისგან შემდგარ ჯგუფს უშვებენ-ხოლმე, და როდესაც თითოეული გამოცემიდან ერთდროულად, რვა ჟურნალისტის შესვლაზე მიიღეს მიმართვა, პარლამენტის საზოგადოებასთან ურთიერთობის დეპარტამენტს გაუჩნდა განცდა, რომ მოთხოვნა არ იყო შესაბამისობაში საპარლამენტო დღის წესრიგით გამოწვეულ შესაძლო ინტერესთან.

"დღეს რომ პარლამენტში ყოფილიყო რამდენიმე ღონისძიება, არ გამიჩნდებოდა ასეთი ეჭვი და არც პრობლემას შევქმნიდით, შემოსულიყო რამდენიმე ჯგუფი", — ამბობს მიშა ფეიქრიშვილი.

კონტექსტი

"ხალხის ძალის" მიერ ინიცირებული კანონპროექტის მიხედვით,
  • "უცხო აგენტად" დასახელდებიან მედიასაშუალებებიც, რომელთა შემოსავლის 20%-ზე მეტის წყარო "უცხოური ძალაა", ანუ საგრანტო პროექტებია.
საქართველოში დამოუკიდებელი მედიის უდიდესი ნაწილი სწორედ უცხოური არასამთავრობო და დონორი ორგანიზაციებიდან მიღებული გრანტებით ფინანსდება.

დეტალები: საფრთხეები ქართული მედიისთვის კანონპროექტში "უცხოეთის აგენტების" შესახებ
კატეგორია: საქართველო
საქართველოში შემოსვლაზე უარი უთხრეს კიდევ ერთ რუს ჟურნალისტსა და მწერალს, ფილიპ დზიადკოს. ის არის პორტალის, "Arzamas"-ის მთავარი რედაქტორი. 
მისი ძმის, ტიმოტი დზიადკოს თქმით, ის რამდენიმე საათია, თბილისის საერთაშორისო აეროპორტშია გაჩერებული, და "ცდილობენ, მისთვის ტელეფონის ჩამორთმევას".

რა ვიცით:
  • ფილიპ დზიადკო თბილისში ოჯახთან ერთად, გასული წლის გაზაფხულიდან ცხოვრობს;
  • მან თბილისი გასულ სამშაბათს, 14 თერბერვალს დატოვა და ბერლინში გაფრინდა;
  • ბერლინიდან, ვენის გავლით, თბილისში დაბრუნდა გუშინ, 19 თებერვალს, 22:30-ზე, თუმცა ის თბილისის საერთაშორისო აეროპორტში დააყოვნეს;
  • დღეს, 10:30-ზე მას ოფიციალურად განუცხადეს უარი საქართველოში შემოსვლაზე, თუმცა არ უთქვამთ, რა გახდა ამ გადაწყვეტილების მიზეზი.
ჟურნალისტის ძმა, ტიმოტი დზიადკო ამბობს, რომ ფილიპს შესთავაზეს, დაბრუნდეს ვენაში საკუთარი ფინანსებით, ან დაელოდოს 23 თებერვალს და დეპორტაციით დააბრუნებენ. 
თბილისის საერთაშორისო აეროპორტში შექმნილ პრობლემასთან დაკავშირებით, "ტვიტერზე" წერს ფილიპის კიდევ ერთი ძმა, ტიხონ დზიაკო, "დოჟდის" მთავარი რედაქტორი. 

დეტალების დასაზუსტებლად, "მედიაჩეკერი" ელოდება პასუხს შინაგან საქმეთა სამინისტროსგან.

ვინ არის ფილიპ დზიადკო?
  • ფილიპ დზიატკო არის რუსი ჟურნალისტი და მწერალი, პროექტის, "რადიო Armazas"-ის დამფუძნებელი და ინტერნეტპროექტის რედაქტორი.
  • მისი ერთი ძმა, ტიხონ დზიადკო არის რუსული დამოუკიდებელი არხის, "დოჟდის" მთავარი რედაქტორი. "დოჟდი" არის რუსეთის ხელისუფლების მიერ, "უცხო აგენტად" გამოცხადებული მედიასაშუალება.
  • მედიასაქმიანობას ეწევა ფილიპ დიადკოს კიდევ ერთი ძმა, ტიმოტი დზიადკო. ის არის რუსული "RBK"-ს რედაქტორი. უკრაინაში რუსეთის შეჭრის შემდეგ, ისიც თბილისში ცხოვრობს.

საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია მოუწოდებს საქართველოს მთავრობას, დაუყოვნებლივ გააკეთოს განმარტება ჟურნალისტის საზღვარზე არ შემოშვების თაობაზე და პატივი სცეს მედიის წარმომადგენლის უფლებებს, შეასრულოს პროფესიული მოვალეობა. ქარტიას მიაჩნია, რომ ჟურნალისტის შეზღუდვის ფაქტი შესაძლოა, დისკრიმინაციული იყოს იმ ფონზე, როცა ეს არ არის პირველი შემთხვევა, როდესაც რუსეთის უკრაინაში შეჭრის შემდეგ, საქართველოში შემოსვლაზე ჟურნალისტებს უარი უთხრეს.
  • "რუსეთის ხელისუფლების მიერ დაწესებული რეგულაციების ფონზე, ჟურნალისტების ნაწილი პერიოდულად ტოვებს რუსეთს, ამის ფონზე საქართველოს დახმარება სჭირდებათ პუტინის რეჟიმის წინააღმდეგ ღიად მომუშავე რუს ჟურნალისტებს", — წერია ქარტიის მიერ გავრცელებულ განცხადებაში. 
მსგავს საკითხზე საქართველოს მთავრობას გასულ წელსაც მიმართა მედიის საკითხებზე მომუშავე კიდევ ერთმა ორგანიზაციამ, კოალიციამ "მედიის ადვოკატირებისთვის".
2022 წლის 19 ნოემბერს უკრაინელ ჟურნალისტთან, ვლადიმერ ზოლკინის შემთხვევასთან დაკავშირებით, საქართველოს მთავრობას კოალიციამ მოუწოდა, მიეცათ ჟურნალისტისთვის გადაადგილების თავისუფლებისა და პროფესიული მოვალეობის შესრულების უფლება.

კონტექსტი:
ეს არ არის პირველი შემთხვევა, როდესაც რუსეთის უკრაინაში შეჭრის შემდეგ, საქართველოში შემოსვლაზე ჟურნალისტებს უარი უთხრეს.
მაგალითად:
  • 2022 წლის სექტემბერში საქართველოში არ შემოუშვეს ვასილი კრესტიანინოვი, რომელიც Associated Press-სა და The Insider-ისთვის მუშაობს.
  • გასული წლის ნოემბერში, მესაზღვრეებმა უარი უთხრეს უკრაინელ ჟურნალისტსა და ბლოგერს, ვლადიმირ ზოლკინის ისე, რომ მიზეზი არ განუმარტავთ.
  • საქართველოში არ შემოუშვეს რუსული დამოუკიდებელი არხის, "დოჟდის" წამყვანი მიხაილ ფიშმანი. ტელეწამყვანმა თქვა, რომ ოჯახთან ერთად ჩამოვიდა, მისი 4 წლის შვილი შემოუშვეს, მას კი უარი უთხრეს ქვეყანაში შემოსვლაზე.
კატეგორია: საქართველო
ტელეკომპანია "ფორმულა" ჟურნალისტებმა, მარტა ქურასბედიანმა და ქეთი ხიდიშელმა დატოვეს.

რა ხდება?

ორივე ჟურნალისტმა სამსახურიდან წასვლის შესახებ განცხადება პირველ თებერვალს დაწერა, როდესაც საინფორმაციო სამსახურის 28 ოპერატორმა პროტესტის ნიშნად მუშაობა შეაჩერა.
  • "სამართლიანი პროტესტის წინაღმდეგ ხელმძღვამელობამ ცილისწამებლურ კამპანიას მიმართა, რაც ჩემთვის იყო მიუღებელი და ამიტომ დავტოვე არხი." - ამბობს მარტა ქურასბედიანი - "არხის დატოვებას კავშირი არ აქვს სარედაქციო პოლიტიკასთან".
  • სხვა დეტალებზე არცერთი ჟურნალისტი ჯერ არ საუბრობს.
არხის საინფორმაციო სამსახურის უფროსი, ნანა ინწკირველი ამბობს, რომ მათ შესთავაზეს ამ გადაწყვეტილებაზე უარის თქმა, თუმცა მათ განცხადება სამსახურიდან წასვლის შესახებ, მაინც დაწერეს.

კონტექსტი

  • 31 იანვარს არხზე ოპერატორების გადიცვის პროცესი დაიწყო და 3 თებერვალს, მათი სამსახურიდან გათავისუფლებით დასრულდა.
  • არხიდან წასული ორივე ჟურნალისტის მეუღლე გათავისუფლებულ ოპერატორთაგანია.
  • ოპერატორები არხიდან მათს გათავისუფლებას უსამართლოს უწოდებენ და აპირებენ, სამართლებრივ ზომებს სმიმართონ.

მეტი ამ თემაზე:
კატეგორია: საქართველო
ტელეკომპანია "ფორმულა" გაფიცულ ოპერატორებს სამსახურიდან ათავისუფლებს. ინფორმაციას ადასტურებს არხის საიფნორმაციო სამსახურის ხელმძღვანელი, ნანა ინწკირველი.

რა ხდება?
  • სამ თებერვალს, ტელეკომპანია "ფორმულამ" ხელშეკრულებები შეუწყვიტა ოპერატორებს, რომლებიც 31 იანვრიდან ხელფასის გაზრდას ითხოვდნენ და უარს ამბობდნენ სამუშაოს შესრულებაზე.
  • პროტესტს საინფორმაციო სამსახურის 28 ოპერატორი უერთდებოდა.
  • კომპანია მათს გათავისუფლებას ასაბუთებს იმით, რომ მათ არ შეასრულეს გაფიცვის დასაწყებად საჭირო სამართლებრივი ნორმები.
  • ოპერატორები კომპანიის გადაწყვეტილებას უსამართლოს უწოდებენ და აპირებენ, სამართლებრივ ზომებს მიმართონ.

მეტი, ოპერატორების პროტესტზე ნახეთ ამ სტატიაში: გაფიცულია "ფორმულას" 20-ზე მეტი ოპერატორი.


რატომ ათავისუფლებენ ოპერატორებს?

ტელეკომპანიის იურისტი, ეთო ქათამაძე "პროტესტს" უწოდებს ოპერატორების მიერ სამუშაოს არშესრულებას, რადგან მისი თქმით, მათ დაარღვიეს გაფიცვისთვის საჭირო სამართლებრივი ნორმები.

საქმე ეხება, რეგულაციას, რომლის მიხედვითაც, გაფიცის მონაწილეებმა ჯერ სახწლმწიფოსა და დამსაქმებელს უნდა მიმართონ, რათა დაინიშნოს მხარეთა შორის მომლაპარაკებელი, მედიატორი. გაფიცვის უფლება კი მედიატორის დანიშვნიდან 21 დღის გასვლის შემდეგ წარმოიშობა.

  • "ამ შემთხვევაში ჯერ დაიწყო პროტესტი, არ შეასრულეს სამსახურეობრივი მოვალეობა, შემდეგ წერილობით გვაცნობეს, სადაც მხოლოდ მითითებული იყო, პროტესტის შესახებ და რომ ხელფასის მატებას ითხოვდნენ" - ამბობს ეთო ქათამაძე.
  • 2 თებერვალს, ნანა ინწკირველი მედიაჩეკერთან ამბობდა, რომ თუ მოლაპარაკებები კვლავაც უშედეგოდ გაგრძელდებოდა, ადამიანური რესურსების მართვის დეპარტამენტი და იურისტები "იმის მიხედვით იმოქმედებდნენ, რაც სამართლებრივად იქნებოდა სწორი".

ოპერატორების პოზიცია

განცხადების ტექსტში, რომელიც ფორმულადან გათავისუფლებულმა ოპერატორებმა "მედიაჩეკერს" გამოუგზავნეს, წერია, რომ მათ "პრობლემების მოგვარების სანაცვლოდ მიიღეს დამამცირებელი დამოკიდებულება და კატეგორიული უარი პირობების გაუმჯობესებაზე", რის შემდეგაც "პროტესტის ფორმად გაფიცვა არიჩიეს".

"დღსაც შევთავაზეთ კომპრომისული ვარიანტი" - წერია ტექსტში - რაც, მათი თქმით, გულისხმობდა ხელფასის მომატების რამდენიმე თვეზე გადანაწილებას, თუმცა როგორც ოპერატორები ამბობენ, კომპანიამ ეს შეთავაზება უპასუხოდ დატოვა.

"ფორმულას" იურისტის, ეთო ქათამაძის თქმით, კომპანია სამი დღის განმავლობაში ფორმალურად აფრთხილებდა თანამშრომლებს: "[სამ თებერვალს] 6 საათამდე მიეცათ ვადა, რომ მოეფიქრებინათ, დაბრუნებოდნენ სამუშაო პროცესს და ისე გაეგრძელებინათ მოლაპარაკებები" და რადგან შეთანხმებას ვერ მიაღწიეს, საბოლოოდ, კომპანიამ ყველა ოპერატორს ხელშეკრულება შეუწყვიტა.

გათავისუფლებული ოპერატორები იურისტებთან კონსულტაციის შემდეგ აპირებენ სახალხო დამცველსა და სასამართლოს მიმართონ.

კატეგორია: საქართველო
დღეს, 3 თებერვალს, სასტუმრო "ჰოლიდეი ინნ თბილისში" კონკურსის, "ევროკავშირის პრიზი ჟურნალისტიკაში" 2022 წლის გამარჯვებულები გამოვლინდნენ.

პრიზი 8 კატეგორიაში გაიცა და პრიზიორებს ჯილდო პაველ ჰერჩინსკიმ, საქართველოში ევროკავშირის ელჩმა გადასცა.

გამარჯვეულები არიან:

კატეგორია 1: საუკეთესო სტატია ბეჭდურ, ან ელექტრონულ მედიაში

კატეგორია 2: საუკეთესო სიუჟეტი სამაუწყებლო ან ელექტრონულ მედიაში
  • გამარჯვებული: ანი არველაძე, გადაცემა "დროება", ტელეკომპანია "ფორმულა"
  • ნამუშევარი: მანუშაკი — ქართულის მასწავლებელი

კატეგორია 3: საუკეთესო საგამოძიებო სტატია ან სიუჟეტი ბეჭდურ, ელექტრონულ ან სამაუწყებლო მედიაში

კატეგორია 4: საუკეთესო ბლოგი, საავტორო სტატია, სვეტი ბეჭდურ ან ელექტრონულ მედიაში

კატეგორია 5: საუკეთესო სტუდენტური ნაშრომი ბეჭდურ, სამაუწყებლო ან ონლაინ მედიაში

კატეგორია 6: ევროკავშირის სადამკვირვებლო მისიის სპეციალური პრიზი მშვიდობის ჟურნალისტიკაში

კატეგორია 7: საუკეთესო ორიგინალური და ინოვაციური ნაშრომი ბეჭდურ, ელექტრონულ ან სამაუწყებლო მედიაში

კატეგორია 8: ევროკავშირის ფასეულობების ამსახველი, საუკეთესო დოკუმენტური ფოტო
  • გამარჯვებული: დინა ოგანოვა, პროექტი 64
  • ნამუშევარი: Nen’ka Ukraine

ევროკავშირის პრიზი ჟურნალისტიკაში 2012 წელს საქართველოში ევროკავშირის წარმომადგენლობამ დააარსა. კონკურსი ხელს უწყობს პროფესიონალიზმისა და ჟურნალისტური ეთიკის კოდექსის ნორმების გაღრმავებას ქართულ მედიაში. პრიზების კატეგორიის ჩამონათვალში შედის ევროკავშირის სადამკვირებლო მისიის მიერ დაწესებული სპეციალური პრიზი სამშვიდობო ჟურნალისტიკაში. ჯილდო ხელს უწყობს ჟურნალისტების მიმართ საზოგადოებაში ნდობის გაღრმავებას. კონკურსის წესები ეყრდნობა საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის პრინციპებს, ემსახურება პროფესიონალიზმისა და ეთიკის ნორმების დამკვიდრების ხელშეწყობას ქართულ ჟურნალისტიკაში.
კატეგორია: საქართველო
ინტერნეტგამოცემა "ლაივპრესი" დაიხურა. საიტი აღარ განახლდება და მოკლე პერიოდში ვებგვერდიც გაითიშება. მიზეზი ფინანსური პრობლემებია.

რა ხდება?
1 თებერვალს, რეგიონული ინტერნეტგამოცემა ლაივპრესის ვებგვერდზე გამოქვეყნდა განცხადება, რომლის მიხედვითაც, ზუგდიდში მდებარე მედიასაშუალება 12-წლიანი მუშაობის შემდეგ იხურება.

რატომ არის მნიშვნელოვანი?
  • "ლაივპრესი" სამეგრელო-ზემო სვანეთისა და აფხაზეთის ამბების გაშუქებაზე ფოკუსირებული, ეთიკურ სტანდარტებზე დაფუძნებული დამოუკიდებელი რეგიონული მედიაა.
  • გამოცემა სამ ენაზე: ქართულად, აფხაზურად და რუსულად ავრცელებდა ახალ ამბებსა და ანალიტიკურ მასალებს. მის აუდიტორიას კი შეადგენდა მკითხველი ოკუპირებული აფხაზეთიდანაც.
"ადამიანები, რომლებიც ხშირად საკუთარი სიცოცხლის რისკის ფასად გადმოდიოდნენ დანარჩენ საქართველოში, ჩვენი მედიასაშუალებით ეცნობოდნენ უტყუარ ცნობებს ქართულთან ერთად, აფხაზურ და რუსულ ენებზე და მას სოხუმის მიერ გავრცელებულ ინფორმაციას უპირისპირებდნენ", — წერს გამოცემა განცხადებაში.

რა უნდა ვიცოდეთ "ლაივპრესის" შესახებ?
  • "ლაივპრესის" დამფუძნებელი და დირექტორი გერონტი ყალიჩავაა.
  • დაფუძნდა 2011 წელს და ამ დრომდე, საერთაშორისო დონორებისა და სარეკლამო შემოსავლების საშუალებით ფუნქციონირებდა.
  • "ლაივპრესს", ჟურნალისტური საქმიანობის ეთიკის პროტოკოლში მითითებული აქვს, რომ მათი პრინციპები ეფუძნება სიზუსტეს, მიუკერძოებლობას.

"მთელი ამ ხნის მანძილზე, პოლიტიკური, რელიგიური, და სხვა ორგანიზაციებისგან გამიჯნული, დამოუკიდებელი სარედაქციო პოლიტიკით, ყველაზე მთავარი - საზოგადოების ნდობა პირველივე დღეებიდან მოვიპოვეთ. ეს ნდობა არასდროს შერყეულა და წლიდან წლამდე ძლიერდებოდა", — წერს "ლაივპრესი" განცხადებაში, რომელშიც ასევე მიუთითებს, რომ:

  • ამ პლატფორმამ ადამიანებს მისცა შესაძლებლობა, ერთი მხრივ შეუზღუდავად მიეღოთ სანდო ინფორმაცია, მეორე მხრივ, თავადაც ყოფილიყვნენ პროცესის, ცვლილებების მონაწილეები, რაც სარედაქციო პოლიტიკის ერთ-ერთი მთავარი ამოცანა იყო.
  • მთელი ამ ხნის მანძილზე არაერთი მოქალაქის ცხოვრება შევცვალეთ უკეთესობისკენ. ბევრმა, ჩვენი პლატფორმის დახმარებით პირველად ისაუბრა უკანონობაზე, დარღვეულ უფლებებზე, იპოვა გზა და ძალა საკუთარი სიმართლის დასამტკიცებლად, პირადი, თუ საზოგადო პრობლემის მოსაგვარებლად.
  • ჯანსაღი საზოგადოების განვითარებას, ხელს თავისუფალი სივრცის არსებობა უწყობს, სადაც შეგიძლია დამოუკიდებლად იაზროვნო, გაეცნო მიუკერძოებლად, პროფესიონალიზმით მომზადებულ მასალებს, გამოთქვა კრიტიკა, გქონდეს უკუკავშირი რედაქციასთან, შესთავაზო მას ახალი იდეები და მოუყვე საკუთარ პრობლემაზე - ვფიქრობთ, "ლაივპრესმა" ეს შეძლო.

გამოცემა, მათი საქმიანობის მნიშვნელოვან შემადგენლად მიიჩნევს სტატიების ციკლს, რომელშიც აფხაზი პოლიტიკოსები, ე.წ. მინისტრები, თუ ხელოვანები შეიარაღებული კონფლიქტიდან წლების შემდეგ, საკუთარ სათქმელს უზიარებდა საზოგადოებას, "რასაც მოჰყვა უკუკავშირიც - აფხაზურ ჯგუფებში დისკუსიები, განსხვავებული აზრის მოსმენა, ზოგჯერ კრიტიკაც."

წლების განმავლობაში, ორგანიზაციის მიერ მომზადებული მედიაპროდუქტი არაერთხელ მოხვდა საერთაშორისო, თუ ადგილობრივი გავლენიანი ორგანიზაციების, ასევე სახალხო დამცველის ანგარიშებში, როგორც სანდო წყარო და ინფორმაცია.
კატეგორია: საქართველო
16 იანვარს, სააპელაციო სასამართლომ სასჯელის ვადა შეუმცირა 5 ივლისის ძალადობაზე მსჯავრდებულებს.

გადაწყვეტილება მოსამართლე მაია თეთრაულმა გამოაცხადა და რამდენიმე გადაწყვეტილებების შემთხვევაში, არგუმენტად სისხლის სამართლის კოდექსის 59-ე მუხლის მეორე ნაწილს დაეყრდნო — " დანაშაულთა ერთობლიობის დროს, საბოლოო სასჯელის დანიშვნისას უფრო მკაცრი სასჯელი შთანთქავს ნაკლებად მკაცრს, ხოლო თანაბარი სასჯელების დანიშვნისას ერთი სასჯელი შთანთქავს მეორეს."

საქართველოს პროკურატურა არ ეთანხმება სააპელაციო სასამართლოს განაჩენს. უწყებამ განცხადება გააცრცელა და თქვა, რომ განაჩენს უზენაეს სასამართლოში გაასაჩივრებს.

მოკლედ
  • სააპელაციო სასამართლომ, 2021 წლის 5 ივლისის მოვლენების საქმეზე მსჯავრდებულ 6 პირს სასჯელი შეუმცირა და ჯგუფურ ძალადობაში გაამართლა. თითოეულ მათგანს 4-4 წლით თავისუფლების აღკვეთა განესაზღვრა.
  • მათი სასჯელის მოხდის ვადა დაკავების მომენტიდან — 2021 წლის 12 ივლისიდან აითვლება.
ვინ არიან მსჯავრდებულები?
  • დავით კუტალაძე
  • თორნიკე დავლაშერიძე
  • გია გიგუაშვილი
  • ცოტნე ჩიხლაძეს
  • ოთარ გელაშვილი
  • აკაკი ნაკაშიძე

2022 წლის მარტში მოსამართლემ ისინი დამნაშავედ ცნო და 5-წლიანი პატიმრობა შეუფარდა.

შსს-ს და პროკურატურის წარდგენილი მტკიცებულებების მიხედვით,
ამ ექვსმა პირმა, 2021 წლის 5 ივლისს, რუსთაველის გამზირსა და მიმდებარე ტერიტორიაზე, "ღირსების მარშის" საწინააღმდეგოდ გამართული აქციის დროს, ჯგუფურად იძალადა:
  • ჰომოფობიური და ტრანსფობიური განწყობებით, სექსუალური ორიენტაციისა და გენდერული იდენტობის ნიშნით შეუწყნარებლობის მოტივით,
ასევე
  • ჟურნალისტების პროფესიული საქმიანობის შეწყვეტის მიზნით.

ჟურნალისტებსა და მოქალაქეებზე ჯგუფური ძალადობისას დაზარალებულებს სხვადასხვა სახის ფიზიკური დაზიანებები მიაყენეს, დააზიანეს და გაანადგურეს მათი ტექნიკა და პირადი ნივთები. ასევე, დაარბიეს „თბილისი პრაიდის“ წევრების და მათი მხარდამჭერების სხვადასხვა სავარაუდო ადგილსამყოფელი.

დაზარალებულთა პოზიცია:

დაზარალებულთაგან 17 ჟურნალისტს, და მათ შორის - მირანდა ბაღათურიას, "ტვ პირველის" გარდაცვლილი ოპერატორის, ლექსო ლაშქარავას ოჯახსა და საზოგადოებრივი მაუწყებლის ოპერატორტის ილია თვალიაშვილის ინტერესებს საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაცია (საია) იცავს.

სააპელაციოს გადაწყვეტილების შემდეგ, საია ამბობს, რომ:
  • ეს გადაწყვეტილება მედაზე "მოძალადე სიძულვილის ჯგუფების" დაუსჯელობის სინდრომის გაძლიერების კიდევ ერთ მაგალითია, "რაშიც უპირველესი როლი შინაგან საქმეთა სამინისტროსა და საქართველოს პროკურატურას მიუძღვით, როგორც გამოძიების წარმართვასა და ბრალის წარდგენაზე უფლებამოსილ ორგანოებს".
  • "პროკურატურის პოზიცია, რომ ის აპირებს განაჩენის გასაჩივრებას, მხარდაჭერილი უნდა იყოს იმითაც, რომ წარუდგინოს ბრალი დანაშაულის მთავარ ორგანიზატორებს, მათ შორის, ზურაბ მახარაძეს, შოთა მარტინენკოს, ირაკლი მარტინენკოს და გიორგი ქარდავას. წინააღმდეგ შემთხვევაში, აღნიშნული განცხადება არ ტოვებს თანმიმდევრულობის განცდას".

კონტექსტი

5 ივლისს "თბილისი პრაიდის" მიერ დაგეგმილი "ღირსების მარშის" წინააღმდეგ გამოსული ძალადობრივი ჯგუფები მედიის 53 წარმომადგენელს ფიზიკურად გაუსწორდნენ. ძალადობრივი აქციის ორგანიზატორების დასჯას შვიდ თვეზე მეტია უშედეგოდ ითხოვს მედია, არასამთავრობო სექტორი და სამოქალაქო საზოგადოება. თუმცა, ამ დრომდე არც ერთი ორგანიზატორი პასუხისგებაში მიცემული არ არის.

5 ივლისი საერთაშორისო ორგანიზაციების ანგარიშებში
  • 2022 წლის ივნისი: ევროპარლამენტში გამართული დებატებისას, 5 ივლისის მოვლენების მიხედვით, საქართველოში ჟურნალისტების უსაფრთხოების პრობლემებზე ისაუბრეს.
  • 2022 წლის აგვისტო: 5 ივლისის მოვლენები ევროკავშირის ევროკავშირის ყოველწლიურ ანგარიშში მოხვდა.
  • 2022 წლის სექტემბერი: ევროკავშირმა საქართველოს 5 ივლისის ყველა დამნაშავის მართლმსაჯულებისთვის გადაცემისკენ მოუწოდა.
კატეგორია: საქართველო

რა ხდება?
  • მოსკოვში, ერთ-ერთ რესტორანში, საქართველოს მოქალაქე მოკლეს.
  • რესტორნის სათვალთვალო კამერის ჩანაწერი, რომელშიც მკვლელობის მომენტი ჩანს, ქართული მედიასაშუალებების ნაწილმა 2022 წლის 9 იანვარს, ყოველგვარი რედაქტირების გარეშე გაავრცელა.
  • ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიამ, განცხადებით მოუწოდა მედიას, თავი შეიკავოს აღნიშნული ჯადრების გავრცელებისგან, უკვე გავრცელებული ჩანაწერები კი ყველა პლატფორმიდან წაშალონ.
"აუცილებელია გაიმიჯნოს საზოგადოების მაღალი ინტერესი და ცნობისმოყვარეობა. აღნიშნული კადრების გავრცელება საზოგადოებისთვის დამატებითი ინფორმაციის მატარებელი არ არის და მხოლოდ ცნობისმოყვარეობის დაკმაყოფილებას შეიძლება ემსახურებოდეს", — წერია განცხადებაში.

რატომ არის ასეთი კადრების გავრცელება დაუშვებელი?
  • მკვლელობის ამსახველი მძიმე კადრების ჩვენებისას, მედიამ უნდა იფიქროს, რა გავლენის მოტანა შეუძლია მსგავსი შემზარავი გამოსახულების ჩვენებას დაზარალებულის ოჯახისა და ახლობლებისთვის.
  • კრიმინალის გაშუქების სახელმძღვანელო წესების თანახმად, მიზანშეწონილი არ არის დაზარალებულის, გვამის ან დასახიჩრებული სხეულის, სისხლისა და სხვა მსგავსი სცენების ჩვენება მნიშვნელოვანი სარედაქციო დასაბუთების გარეშე.

რა შემთხვევაშია დასაშვები?

საერთაშორისო მედიის პრაქტიკაში მკვლელობის ამსახველი კადრების გაშუქების არაერთი მაგალითი არსებობს, თუმცა თითქმის ყველა მათგანს თავისი დასაბუთება აქვს.

მაგალითად,
  • 2020 წელს ჯორჯ ფლოიდის მკვლელობის ამსახველი ვიდეო ძირითადი მტკიცებულება იყო ჯორჯ ფლოიდის მკვლელობაში და ბრალდებული პოლიციელის სასამართლო პროცესზე და სისტემური რასიზმის პრობლემას წარმოაჩენდა.
  • მაღალი საჯარო ინტერესისა და გამოძიების მნიშვნელოვან საგანი იყო აშშ-ის 35-ე პრეზიდენტის, ჯონ კენედის მკვლელობის ამსახველი კადრების გავრცელებაც.
  • საზოგადოების მაღალი ინტერესი არსებობდა 2016 წელს თურქეთში რუსეთის ელჩის მკვლელობისა და 2001 წლის 11 სექტემბრის ტერაქტის მძიმე კადრების გაშუქების დროსაც.
კატეგორია: საქართველო
5 იანვარს, ქართულმა ინტერნეტგამოცემების ნაწილმა, ყოველგვარი წყაროს გარეშე გაავრცელა გადაუმოწმებელი ინფორმაცია ლიზა ქისტაურის მკვლელობის შესახებ, რაც "ვირუსულად" გავრცელდა ინტერნეტში.

გამოცემები, "სასტიკი მკვლელობის შესახებ" იუწყებოდნენ ისე, რომ ამას არ ადასტურებდა არცერთი შესაბამისი წყარო, მაგალითად, საგარეო საქმეთა სამინისტრო, ადგილობრივი სამართალდამცავი უწყებები, ან ექიმი.

მოკლედ, რა ვიცით ამ დროისთვის?
  • 6 იანვარს [12:45 საათი], საქართველოს საგარეო საქმეთა სამინისტროს პრესსამსახურმა გვითხრა, რომ ბელგიის პოლიცია არ ადასტურებს ინფორმაციას, ბელგიაში მცხოვრები ლიზა ქისტაურის გარდაცვალების შესახებ.
  • 5 იანვარს, დღის ბოლოს, რადიო თავისუფლებამ გაავრცელა ლიზა ქისტაურის დედის, იზა არღვლიანის კომენტარი. "მე ვერ ვამბობ, რომ ჩემი შვილი მკვდარია, თქვენ როგორ შეგიძლიათ?", – მიმართა არღვლიანმა ქართულ მედიასაშუალებებს.
  • ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიამ განცხადებით მოუწოდა მედიას, თავი შეიკავოს გადაუმოწმებელი ინფორმაციის გავრცელებისგან.

"ამ ამბის შეფასებისასაც კი, მნიშვნელოვანია ხაზგასმა, რომ ვსაუბრობთ არა ფაქტზე, არამედ მედიის მიერ გავრცელებულ დაუდასტურებელ ინფორმაციაზე. არ არსებობს არცერთი ოფიციალური წყარო, რომელიც ქალის გარდაცვალებას ადასტურებს", — ამბობს ხატია ღოღობერიძე, ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის თავმჯდომარე.

ღოღობერიძე მიიჩნევს, რომ დაუდასტურებელი ინფორმაციის გავრცელებით, მედიამ დაივიწყა ინფორმაციის წარმოების მნიშვნელოვანი პრინციპი: არ ავნო —ზოგადად, ადამიანის გარდაცვალების შესახებ დადასტურებული ცნობის გავრცელებისასაც კი, მედიამ აუცილებლად უნდა შეიკავოს თავი, ვიდრე არ დარწმუნდება, რომ ახლობლები საქმის კურსში არიან.

"არავინ უნდა იგებდეს მედიიდან ამბავს საყვარელი ადამიანის გარდაცვალების შესახებ. კოლეგებს ვურჩევ-ხოლმე, წარმოიდგინონ, როგორ იგრძნობდნენ თავი მათ ადგილას? ზოგადად, ეს მიდგომა — წარმოიდგინო საკუთარი თავი სხვის ადგილას, ხშირად დაეხმარებათ მედიაპროდუქტის მომზადებაში", — ამბობს ღოღობერიძე.

პროფესიული სტანდარტების უგულებელყოფა
  • ლიზა ქისტაურთან დაკავშირებული, დაუდასტურებელი ინფორმაციის გაშუქებით, სულ რაღაც 2-3 წინადადებიან "ნიუსში", მედიების დიდმა ნაწილმა ერთდროულად რამდენიმე პროფესიული სტანდარტი დაივიწყა. მათ შორის ისიც, რომ თავი უნდა აარიდოს პირის პირადი ცხოვრების ხელშეუხებლობის უფლების შელახვასაც.
  • გადაუმოწმებელი ინფორმაციის გავრცელებით, საზოგადოებისგან მძაფრი შეფასებების შემედეგ, მედიის დიდმა ნაწილმა ვებგვერდებიდან უკვე წაშალა თავდაპირველად გავრცელებული დაუდასტურებელი, გადაუმოწმებელი მასალა, თუმცა, ინფორმაციის ჩასწორების პროფესიული სტანდარტის დაცვის გარეშე. ანუ, მათ მკითხველისთვის არ დაუზუსტებიათ, რომ თავადვე იყვნენ გადაუმოწმებელი ინფორმაციის გამავრცელებელი წყაროები.

როგორ უნდა მოიქცეს მედია, გადაუმოწმებელი ინფორმაციის გავრცელების შემდეგ?

შესწორების სტანდარტის პროფესიული სახელმძღვანელოს მიხედვით,
  • ჟურნალისტებმა და რედაქტორებმა პასუხისმგებლობა უნდა აიღონ დაშვებულ შეცდომებზე და დროულად გაასწორონ უზუსტობები.
  • აუდიტორიამ უნდა იცოდეს რა გასწორდა, შესაბამისად ცხადად და მკაფიოდ უნდა იყოს მითითებული რა იყო არასწორი და რა არის სწორი.
  • მასალის ბოლოს შენიშვნის სახით უნდა მიეთითოს რა ეწერა მცდარ ვერსიაში.

სათაურის შეცვლის შემთხვევაში,
  • მედია უნდა დარწმუნდეს, რომ მასალის სათაური შესწორდა ყველა პლატფორმაზე, სადაც კი გაზიარებული იყო ინფორმაცია.
  • ყურადღება მიაქციოს ბმულის ფრაგმენტსაც (URL), რომელიც ხშირად სათაურის ანალოგია. ფაქტობრივი უზუსტობა იქაც ჩაასწორეთ.
პრობლემაა, რომ მედიების დიდმა ნაწილმა დაუდასტურებელი ინფორმაცია წაშალეს. რატომ?
  • მასალა, შესწორების ნაცვლად როგორც წესი, მაშინ შეიძლება წაიშალოს, როდესაც ინფორმაციის გამავრცელებელი ერთადერთი ღია წყაროა.
  • თუკი ინფორმაცია სხვების მიერაც არის გავრცელებული, მაშინ წაშლის ნაცვლად იმავე ბმულზე შესწორება სჯობს.
  • მასალის წაშლის შემთხვევაში სასურველია რედაქციამ ახსნას ამ გადაწყვეტილების მიზეზი.
კატეგორია: საქართველო
უკრაინის წინააღმედეგ რუსეთის ომის დაწყებამ მსოფლიო მედიაში ბევრი რამ შეცვალა, საქართველოში მედიაგარემო გაუარესდა, ხელოვნური ინტელექტის განვითარებამ კი ჟურნალისტიკაში ცვლილებები გამოიწვია. “მედიაჩეკერმა” ამ თემებზე 2022 წელს არაერთ ჟურნალისტთან და მედია ექსპერტთან ჩაწერა ინტერვიუ. წარმოგიდგენთ ყველაზე მნიშვნელოვან მონაკვეთებს წლის ინტერვიუებიდან.

ციფრული კომუნიკაციების გერმანელი მკვლევარი ლენარტ ჰოფედიტზი

ვიტყოდი, რომ 5-10 წელიწადში ჟურნალისტებს უფრო მეტად რედაქტორის ფუნქცია ექნებათ და ხელოვნური ინტელექტის შექმნილ პროდუქტს გააკონტროლებენ, შემოქმედებით ნაწილში მათი როლი შემცირდება, თუმცა საგამოძიებო ჟურნალისტიკისთვის მაინც ტრადიციული გაშუქება იქნება საჭირო.

კონტენტის 80% (ფოტო, ტექსტი, ვიდეო) შეიძლება ხელოვნურმა ინტელექტმა შექმნას, თუმცა ჟურნალისტმა (რედაქციამ) უნდა გადაწყვიტოს რა გამოაქვეყნოს და მიაწოდოს AI-ს სანდო წყაროები.

სრული ინტერვიუ წაიკითხეთ აქ - ხელოვნური ინტელექტის გავლენა მედიაზე - ინტერვიუ AI-ს მკვლევართან

“უკრაინსკა პრავდას” მთავარი რედაქტორი სევგილ მუსაიევა

ჩემს თავთან ერთგვარი შეთანხმება მაქვს, რომ თითოეულ ტრავმაზე ვიფიქრებ, რომლებიც რუსეთ-უკრაინის ომის დროს მივიღე. მაგრამ რთულია, რადგან ამ ომში ოთხი მეგობარი უკვე დავკარგე - მათ შორის, კოლეგები. ასეთ რამეს ვერასდროს შეეგუები. ეს სტატისტიკა არ არის, ვფიქრობ, თითოეული ისტორია, თითოეული ბედისწერა მნიშვნელოვანია.

სრული ინტერვიუ წაიკითხეთ აქ - “სიმართლე გეხმარება გამარჯვებაში” - ინტერვიუ უკრაინელ ჟურნალისტ სევგილ მუსაიევასთან

IWPR-ის კავკასიის რეგიონული დირექტორი, ბექა ბაჯელიძე

ომის შემდეგ იქნება გასაშუქებელი ზიანი, ზიანის მოცულობა. ჟურნალისტებს დასჭირდებათ მეტი გადამზადება. სამწუხაროდ, ცოტა ცინიკური დამოკიდებულებაა ტრეინინგების მიმართ. მაგრამ, როგორც იტყვიან ხოლმე ჯარისკაცები, უმჯობესია ვარჯიშის დროს დაღვარო სისხლი, ვიდრე - ომში. ამიტომ, ჯობია ისწავლო და შეცდომა დაუშვა სწავლის დროს, ვიდრე უშუალოდ სამუშაოს შესრულების დროს.

სრული ინტერვიუ წაიკითხეთ აქ - მედიის გამოწვევები ომში და ომის შემდეგ - ინტერვიუ ბექა ბაჯელიძესთან

მარგარიტა ლიუტოვა ტელეკომპანია „დოჟდის“ ყოფილი ჟურნალისტი

თითქოს საზღვარგარეთიდან უფრო ადვილია გაიგო, რა ხდება რუსეთში, ვიდრე თვითონ რუსებისთვის, ვინც ქვეყანაში ცხოვრობს, რადგან თითქმის ყველაფერი დაბლოკილია. ვინც ქვეყანაში ცხოვრობს, მათ ინფორმაციის მისაღებად დამატებითი ძალისხმევის გაწევა უწევთ.

სრული ინტერვიუ წაიკითხეთ აქ - ინტერვიუ "დოჟდის" ჟურნალისტთან - "რა მოსატანია ჩემი პრობლემები იმასთან, რასაც ხალხი უკრაინაში განიცდის"

“პირველი არხიდან” წამოსული ჟურნალისტი ქეთი თუთბერიძე

ვერც 2019 და ვერც 2020 წელს, 17 მაისს ჩვენ ვერ გავაკეთეთ სიუჟეტი ლგბტ თემის უფლებებზე. გვეუბნებოდნენ, „პროპაგანდად“ ჩაგვეთვლებაო.

მაუწყებელს მძიმე ცენზურის მრავალწლიანი პრაქტიკა აქვს გამოვლილი, მითუმეტეს წინა ხელისუფლების პირობებში და ზოგადად, უნდა შეიქმნას პრეცედენტი, რომ ყველა დაბლოკილმა მასალამ იხილოს დღის შუქი.

სრული ინტერვიუ წაიკითხეთ აქ - მაუწყებელში მაღლაფერიძის გავლენა ძლიერდება - ინტერვიუ პირველი არხიდან წამოსულ ქეთი თუთბერიძესთან

საზოგადოებრივი მაუწყებლის “პირველი არხის” ახალი და მიმდინარე ამბების ბლოკის დირექტორი გიორგი გვიმრაძე

.არ ვიცი, როგორ უნდა დავამტკიცო, რომ არ გვაქვს პოლიტიკური ზეწოლა. ჩვენ, თანამედროვე რეალობაში უკვე მივეჩვიეთ, რომ შენს წინააღმდეგ შეიძლება გაიჟღეროს ბრალდებამ, რომლის საწინააღმდეგოს მტკიცება უბრალოდ, შეუძლებელია. დაგაბრალებენ, რომ ხარ სპილო და უნდა ამტკიცო საპირისპირო. როცა საუბრობენ, რომ არსებობს ჩემ მიმართ ზეწოლა, როგორ დავამტკიცო საპირისპირო? შეგიძლიათ მითხრათ, რა შეიძლება იყოს თუნდაც ერთი ინსტრუმენტი, ჩემივე სიტყვის გარდა? ვინც ენდობა ჩემს სიტყვას, მას სჯერა კიდეც ამის.

სრული ინტერვიუ წაიკითხეთ აქ - მედიისგან ნაჩვენები სურათი არის ბნელი და მასში ყველა აქტორი ცუდია — გიორგი გვიმრაძე, პირველი არხის ახალი ამბების ბლოკის დირექტორი

ჟურნალისტი და აქტივისტი ნინია კაკაბაძე

ამ ხელისუფლებამ ჟურნალისტები აქცია პოლიტიკურ აქტორებად. არ ეკონტაქტებიან მედიას, რომლებიც არ მოსწონთ და მედიის წარმომადგენლები აქციეს თავიანთ მთავარ ოპონენტებად. უცხადებენ ბოიკოტს, არ პასუხობენ კითხვებზე, არ მიდიან გადაცემებში და, თავისდაუნებურად, ეს მედიასაშუალებები ხდებიან მათი ერთი-ერთი მთავარი მოწინააღმდეგე.

როდესაც არ გელაპარაკებიან, გდევნიან, შეურაცხყოფას გაყენებენ, წარმოუდგენელია იყო ნეიტრალური. ძალიან რთულია ამ პირობებში მუშაობა. ვფიქრობ, ყველაზე დიდი გამოწვევა მედიისთვის სწორედ ის იქნება, რომ დაიბრუნოს თავისი ფუნქცია.

სრული ინტერვიუ წაიკითხეთ აქ - მედიაგარემო 5 ივლისის ძალადობიდან ერთი წლის შემდეგ - ინტერვიუ ნინია კაკაბაძესთან

დეზინფორმაციის მკვლევარი და ჟურნალისტი ჯეინ ლიტვინენკო

პროპაგანდისა და დეზინოფმაციის გავრცელება ფინანსურად მოგებიანია, ხოლო სოციალური მედიის კომპანიებს არ აქვთ ამაზე სისტემური, ეფექტური რეაქცია. სანამ ეს არ მოხდება პრობლემა გაგრძელდება, დეზინფორმაციისა და პროპაგანდის აუდიტორია გაიზრდება, და უფრო და უფრო მეტად დაგვაზიანებს.

სრული ინტერვიუ წაიკითხეთ აქ - თუ არაფერი შეიცვალა, რთული წლები გველოდება - ინტერვიუ დეზინფორმაციის მკვლევრ ჯეინ ლიტვინენკოსთან

"ინფორმაციის თავისუფლების განვითარების ინსტიტუტის" ერთ-ერთი დამფუძნებელი ლევან ავალიშვილი

საკმაოდ რთულია ბალანსის დაცვა გამოხატვის თავისუფლებასა და პროპაგანდის აკრძალვას შორის, მაგრამ უნდა გვახსოვდეს, სწორედ ოკუპაციის ფაქტორის გამო, საქართველოს მოცემულობა ნებისმიერი სხვა ქვეყნის მაგალითისგან განსხვავებულია, სადაც დილემური იყო არჩევანი რუსული პროპაგანდისტული მედიის აკრძალვასა და სიტყვისა და გამოხატვის თავისუფლების დაცვას შორის.

სრული ინტერვიუ წაიკითხეთ აქ - ოკუპირებული ქვეყნისგან, მორალურად გაუმართლებელია რუსული პროპაგანდის დაშვება — ლევან ავალიშვილი, IDFI

OC Media-ს თანადამფუძნებელი მარიამ ნიკურაძე

ფინანსური დამოუკიდებლობა ყოველთვის გამოწვევაა, რადგან არასდროს გვაქვს შეგრძნება, რომ მომდევნო ხუთი წელი კარგად ვიქნებით. სულ ვნერვიულობთ იმაზე, რომ რამე პრობლემა შეიქმნება. ასევე სულ გვაქვს პრობლემა, რომ არ არის საკმარისი კადრი, რადგან ყოველთვის ბევრი საქმეა, გადაწვის“ ზღვარზე ვართ. ძალიან ბევრი სამუშაოა. კარგი იქნებოდა, რომ მეტი კადრი გვყავდეს, მაგრამ ფინანსურად რთულია. ეს ყველაზე მეტად ონლაინ მედიების გამოწვევაა.

სრული ინტერვიუ წაიკითხეთ აქ - OC Media-ს 5 წელი - სირთულეები, გამოწვევები და გეგმები - ინტერვიუ მარიამ ნიკურაძესთან

“ინტერნიუსის” მედია ბიზნესის დირექტორი ჯეისონ ლამბერტი

გარანტირებულია, რომ ადრე თუ გვიან, მედიასაშუალებების გრანტები დასრულდება, ყველაზე კარგი, რაც გრანტით მხარდაჭერილ გამოცემებს შეგვიძლია უთხრათ არის: ახლა არის დრო ექსპერიმენტებისთვის, შექმნან ფინანსური გეგმები, სცადონ სიახლეები.

სრული ინტერვიუ წაიკითხეთ აქ - როგორ უნდა გაძლიერდეს მედია ფინანსურად - ინტერვიუ საერთაშორისო მედია კონსულტანტებთან

მედია მკვლევარი, ამსტერდამის თავისუფალი უნივერსიტეტის პროფესორი აირინ კოსტერა

რეალითი შოუებს აქვს დიდი რეიტინგი, მხოლოდ იმიტომ, რომ საზოგადოებას ერთგვარ “საკვებს” აძლევენ სასაუბროდ. თუ გვსურს, რომ ტრადიციულ მედიასაც ჰქონდეს ასეთივე რეიტინგი, ადამიანებს უნდა ვესაუბროთ ისეთ თემებზე, რაც მათთვის ნაცნობია და ყოველდღიურ ცხოვრებაში აწუხებთ.

სრული ინტერვიუ წაიკითხეთ აქ - რეიტინგი საინფორმაციო ღირებულების წინააღმდეგ - ინტერვიუ მედია მკვლევარ აირინ კოსტერა მეიერთან
კატეგორია: საქართველო
საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიამ ქარტიის პრიზი 2022-ის გამარჯვებულები გამოავლინა.

წელს, ქარტიის პრიზი შვიდ კატეგორიაში გაიცა:
  • სტატია/მულტიმედია სტატია ონლაინ მედიაში - ნინო თარხნიშვილი, რადიო თავისუფლება;
  • სიღრმისეული ან საგამოძიებო ნამუშევარი ონლაინ ან სატელევიზიო მედიაში - ნინო რამიშვილი, სტუდია მონიტორი;
  • ფოტო/ფოტორეპორტაჟი ონლაინ ან ბეჭდურ მედიაში - მარიან ნიკურაძე, OC media;
  • ბლოგი/მოსაზრება ონლაინ მედიაში - ევა ართმელაძე, ბათუმელები;
  • დამოუკიდებელი ინდივიდუალური კონტენტი სოციალურ მედიაში - თეონა ცხომელიძე;
  • ხალხის რჩეული - საუკეთესო ნამუშევარი რუსეთ-უკრაინის ომის თემატიკაზე - ბათუმელები, ეკა ქადაგიშვილი/ანანო ბაკურაძე (Movement);
  • ქალთა უფლებებისა და გენდერული თანასწორობის გაშუქება - ნინო ბიძინაშვილი, ნეტგაზეთი. 

"ქარ­ტი­ის პრი­ზი", სა­ქარ­თვე­ლოს ჟურ­ნა­ლის­ტუ­რი ეთი­კის ქარ­ტი­ის ყო­ველ­წლი­უ­რი კონ­კურ­სი, წელს უკვე მე­ა­თედ ჩატარდა.
ორგანიზატორები ამბობენ, რომ ამ კონკურსის მი­ზა­ნია, ხელი შე­უ­წყოს ეთი­კუ­რი ჟურ­ნა­ლის­ტი­კის გან­ვი­თა­რე­ბას და პრო­ფე­სი­უ­ლი სტან­დარ­ტე­ბის დამ­კვიდ­რე­ბას.
კატეგორია: საქართველო

რა მოხდა?
პარლამენტმა "მაუწყებლობის შესახებ" კანონში შესატან ცვლილებებს მესამე მოსმენით, 81 ხმით დაუჭირა მხარი.

რას ნიშნავს ეს?
  • სახელმწიფომ გაზარდა რეგულირების სფერო მედიაზე;
  • მედია პროდუქტის შინაარსთან დაკავშირებული პრობლემური საკითხები, რომელიც კანონის ამ დრომდე მოქმედი რედაქციით მაუწყებლების თვითრეგულირების ორგანოებში განიხილებოდა, ამიერიდან კომუნიკაციების მარეგულირებელი კომისიის უფლებამოსილებაშიც გადადის.
შესაბამისად,
კანონის ამოქმედებით, კომუნიკაციების მარეგულირებელ კომისიას მიენიჭა უფლება, განიხილოს მედია პროდუქტის შინაარსობრივი ნაწილი, რაშიც მედიის საკითხებზე მომუშავე ორგანიზაციები ხელისუფლების მხრიდან, დამოუკიდებელი მედიების შინაარსში ჩარევის მაღალ საფრთხეს ხედავენ.

პროცესში გამოვლენილი ხარვეზები:
ხელისუფლების ექსკლუზიური მიდგომა, ინკლუზიურობის ნაცვლად

  • კანონში ცვლილებების ავტორი მმართველი გუნდია, მიზანი — ქართული კანონმდებლობის ევროდირექტივასთან შესაბამისობაში მოყვანა, რაც 2014 წლის ასოცირების შეთანხმებით ნაკისრი ვალდებულებების ნაწილია.
  • ევროკავშირის მოთხოვნაა, ამ ნაწილში საქართველოს კანონის ევროდირექტივასთან შესაბამისობაში მოყვანის პროცესი იყოს ინკლუზიური — ევროკავშირისთვის მნიშვნელოვანია, ცვლილებები მხარეების კონსენსუსით მოხდეს.
წერილი ევროპის საბჭოდან, რომელიც მთავრობამ უგულებელყო

  • ევროპის საბჭოს ექსპერტებმა, კანონპროექტის მესამე მოსმენით დამტკიცებამდე, საქართველოს პარლამენტს მიმართეს წერილით, რომლითაც სამუშაო პროცესის ვადა 2023 წლის 31 მაისამდე გაახანგრძლივეს.
  • წერილში საუბარია პროცესთან დაკავშირებულ პროგრესზეც, მაგრამ წერია, რომ ეს არ არის საკმარისი:
"მიუხედავად პროგრესისა, შეუძლებელია მივიჩნიოთ, რომ ამ დროისთვის საქართველო ასრულებს მას შესაბამისი დირექტივითა და ასოცირების შეთანხმებით დადგენილ პირობებში", — ნათქვამია ევროსაბჭოს ექსპერტების მიერ, 2022 წლის პირველ დეკემბერს გამოგზავნილ დოკუმენტში. ამის მიუხედავად, სამთავრობო გუნდმა პროცესი მაინც დაჩქარებულად წარმართა ისე, რომ არ დაელოდა ევროპის საბჭოს ექსპერტების საბოლოო დასკვნას.

კოალიცია "მედიის ადვოკატირებისთვის", რომელიც 16 ორგანიზაციისგან შედგება, მიიჩნევს, რომ:
  • წერილში, ევროპის საბჭოს ექსპერტებმა, კანონპროექტის სადავო საკითხის შეფასებისას ქართული არასამთამთავრობო სექტორისა და მედიასაშუალებების მსგავსი პოზიცია ჩამოაყალიბეს.
  • მმართველმა გუნდმა არც მედიის საკითხებზე მომუშავე პროფესიული ჯგუფების მიერ, კანონპროექტის შინაარსში იდენტიფიცირებული რისკები გაითვალისწინა.
  • მხედველობაში არ მიიღეს "მაუწყებლობის შესახებ" საქართველოს კანონში ცვლილებების შეტანის თაობაზე პარლამენტის წევრის, თამარ კორძაიას ალტერნატიული წინადადება.

"ამ კანონის მესამე მოსმენით დაჩქარებულად მიღება რეალურად, არ ისახავს მიზნად ასოცირების შეთანხმებით ნაკისრი ვალდებულებების შესრულებას. არსებობს როგორც ადგილობრივი, ასევე, საერთაშორისო ორგანიზაციების მხრიდან მომზადებული დასკვნები, რომელშიც ნათქვამია, რომ აღნიშნული კანონპროექტი ხელს შეუშლის და შეამცირებს გამოხატვის თავისუფლების სტანდარტს", — თქვა მარიამ გოგოსაშვილმა, ეთიკის ქარტიის დირექტორმა.

სხვა რა პრობლემები აქვს კანონს?
  • მედიის ადვოკატირების საკითხზე მომუშავე ორანიზაციები აქამდეც ხშირად აკრიტიკებდნენ კომუნიკაციების მარეგულირებელ კომისიას, შინაარსში ჩარევის მცდელობების გამო. კანონის ამ შინაარსით მიღებას კი განიხილავენ როგორც პოლიტიკურ იარაღს კრიტიკული მედიების მიმართ.
  • ჟურნალისტური თვითრეგულირება მნიშვნელოვანია, რადგან იცავს სარედაქციო დამოუკიდებლობას და სახელმწიფო კონტროლს ამცირებს.
  • კანონპროექტი ითვალისწინებს კომისიის სამართლებრივი აქტების დაუყოვნებლივ აღსრულებასაც, მიუხედავად იმისა, გასაჩივრდა თუ არა ისინი სასამართლოში, რაშიც, მედიის ექსპერტები კიდევ ერთ საფრთხეს ხედავენ.

კიდევ რა უნდა ვიცოდეთ?

  • კანონით გათვალისწინებულია სიძულვილის ენის და ტერორიზმისკენ მოწოდებისთვის პასუხის უფლების რეგულირებაც.
  • ცვლილება ასევე ითვალისწინებს მედია მომსახურების მიმწოდებლების მიერ შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირების უფლებების დაცვის გარანტიებს, სარეკლამო კომუნიკაციების განახლებულ წესებს და ვიდეოგაზიარების პლატფორმების რეგულირების შემოღებას.

კანონპროექტის ინიციატორები არიან პარლამენტის წევრები: დავით სონღულაშვილი, ეკა სეფაშვილი, ბეჟან წაქაძე, ისკო დასენი, გელა სამხარაული, ლევან მგალობლიშვილი, გიორგი ამილახვარი, ბაია კვიციანი, ირაკლი მეზურნიშვილი, ქეთევან დუმბაძე და ბექა ოდიშარია.
კატეგორია: საქართველო
სპეციალურმა საგამოძიებო სამსახურმა ტელეკომპანია „ფორმულას“ ჟურნალისტის მიმართ განხორციელებული ძალადობის ფაქტზე რუსეთის ფედერაციის მოქალაქე ამხილა.

რა მოხდა?

2022 წლის 9 ნოემბერს, “ფორმულას” ჟურნალისტი დავით ქურდაძე რუსეთის მოქალაქეების მიერ საქართველოში ფულის გათეთრების სქემის შესახებ რეპორტაჟს ამზადებდა.

ტელეკომპანიის ცნობით, რუსეთიდან გადმორიცხულ თანხებზე კითხვის დასმის დროს, რუსეთის მოქალაქემ ავტომობილი ჟურნალისტს დააჯახა და ადგილიდან მიიმალა.

რას ამბობს გამოძიება?

სპეციალური საგამოძიებო სამსახურის გამოძიებით დადგინდა, რომ “ფორმულას” ჟურნალისტი და ოპერატორი რუსეთის მოქალაქის ჩაწერას ცდილობდნენ. ბრალდებულმა ავტომობილი მის წინ მდგომ ჟურნალისტს განზრახ დააჯახა ფეხების არეში, რის შემდეგაც ჟურნალისტმა მსუბუქი დაზიანება მიიღო.

ბრალდება

2022 წლის 20 დეკემბერს რუსეთის ფედერაციის მოქალაქის მიმართ საქართველოს გენერალურმა პროკურატურამ სისხლისსამართლებრივი დევნა საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის 126-ე მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებული დანაშაულის ჩადენისთვის დაიწყო.

ეს მუხლის ძალადობას გულისხმობს და ისჯება ჯარიმით ან საზოგადოებისთვის სასარგებლო შრომით ვადით 120-დან 180 საათამდე, ან შინაპატიმრობით 6 თვიდან 1 წლამდე, ანდა ერთ წლამდე თავისუფლების აღკვეთით.
კატეგორია: საერთაშორისო ამბები
“ტვიტერის” 10 მილიონ მომხმარებელს სურს სოციალური ქსელის ხელმძღვანელმა თანამდებობა დატოვოს.

რა ხდება?

19 დეკემბრის გამთენიისას სოციალი ქსელის “ტვიტერის” მილიარდერმა მფლობელმა ილონ მასკმა გამოკითხვა გამოაქვეყნა.

“დავტოვო თუ არა Twitter-ის ხელმძღვანელობა? ამ გამოკითხვის შედეგებს დავემორჩილები” - დაწერა მასკმა. გამოკითხვის შედეგებით, 17 მილიონზე მეტი მომხმარებლის 57.5% ფიქრობს, რომ მასკი ხელმძღვანელის თანამდებობიდან უნდა გადადგეს, დანარჩენი 42.5% კი მიიჩნევს, რომ მასკი “ტვიტერის” ხელმძღვანელად უნდა დარჩეს.

რატომ შეიძლება წავიდეს მასკი?

“ტვიტერის” შეძენის შემდეგ ილონ მასკმა პლატფორმის მუშაობაში არაერთი ცვლილება შეიტანა, რამაც რეკლამის განმთავსებლებისა და სპონსორებთან ურთიერთობის შეწყვეტა გამოიწვია.

ამ თემაზე: ვინ არის ილონ მასკი?

იმ შემთხვევაშიც თუ ილონ მასკი “ტვიტერის” ხელმძღვანელის როლს დატოვებს, ის ისევ პლატფორმის მფლობელი იქნება.

BBC-ის ინფორმაციით, “ტვიტერის” ყოფილი თანამშრომელი ანონიმურად ამბობს, რომ მასკის ინვესტორები ეჭვობენ რამდენად სწორი იყო მასკის მხარდაჭერა, ილონ მასკი კი “ინვესტოირების მხრიდან წნეხშია და გამოკითხვას მოსაჩვენებლად იყენებს, თითქოს ხალხის სურვილს ემორჩილება.”

კონტექსტი
  • კომპანია Tesla-სა SpaceX-ის ხელმძღვანელმა ილონ მასკმა “ტვიტერი” 44 მილიარდ ამერიკულ დოლარად 2022 წლის იყიდა.
  • “ ჩიტი გათავისუფლებულია” - ამ ტვიტით მიანიშნა მასკმა კომპანიის შესყიდვის შესახებ 28 ოქტომბრის დილას.
კატეგორია: საქართველო
“მაუწყებლობის შესახებ” კანონში ცვლილებების კანონპროექტს 19 დეკემბერს დარგობრივი ეკონომიკისა და ევროპასთან ინტეგრაციის კომიტეტების ერთობლივი სხდომაზე მესამე მოსმენით მხარი დაუჭირეს.

მმართველი პარტიის მომზადებული კანონპროექტი 22 დეკემბერს პარლამენტის პლენარულ სხდომაზე კენჭისყრაზე გავა.

რატომ არის თემა მნიშვნელოვანი?

ახალი კანონპროექტი ერთი მხრივ აფართოებს კომუნიკაციების კომისიის გავლენის სფეროს, მეორე მხრივ კი საშუალებას აძლევს მას, შევიდეს მედია პროდუქტის შინაარსობრივი ნაწილის განხილვაში.

კანონპროექტის ინიციატორები ამბობენ, რომ კანონპროექტი ევროკავშირის დირექტივას პასუხობს, მედიის სფეროს ექსპერტები კი რისკებს ხედავენ.

ახალი კანონპროექტი ტელევიზია, რადიოს, რეკლამის სფეროსა და “გამოძახებით მედია მომსახურებას” დაარეგულირებს.

მოკლედ და მარტივად — რა პრობლემა აქვს "მაუწყებლობის შესახებ" ახალ კანონპროექტს?
კატეგორია: საქართველო
საქართველო პირველად მოხვდა "ჟურნალისტა დაცვის კომიტეტის" ყოველწლიურ ანგარიშში დაპატიმრებული ჟურნალისტების შესახებ.

რატომ არის ეს მნიშვნელოვანი?

"საქართველო ბოლო დრომდე ცნობილი იყო როგორც ქვეყანა, დემოკრატიული მიდგომებით, ის ამ ანგარიშში პირველად ხვდება ტელევიზიის ჟურნალისტის, ნიკა გვარამიასთვის 3,5 წლიანი პატიმრობის მისჯის გამო." - წერია ანგარიშში.

რა ხდება მსოფლიოში?

2022 წელი მსოფლიოში ჟურნალისტების დაპატიმრებებით რეკორდული იყო. წელს ასეთი 363 შემთხვევა დაფიქსირდა.

2022 წელს ჟურნალისტების დაპატიმრებების ყველაზე მაღალი მაჩვენებელი ირანში, ჩინეთში, მიანმარში, თურქეთსა და ბელარუსშია.

კონტექსტი

  • 16 მაისს თბილისის საქალაქო სასამართლოს მოსამართლე ლაშა ჩხიკვაძემ „მთავარი არხის” დირექტორ ნიკა გვარამიას „რუსთავი 2-ის“ საქმეზე 3 წლით და 6 თვით პატიმრობა მიუსაჯა.
  • სასამართლომ ნიკა გვარამია დამნაშავედ ცნო სამეწარმეო ორგანიზაციაში უფლებამოსილების ბოროტად გამოყენების ფაქტზე, სისხლის სამართლის კოდექსის 220-ე მუხლით და საბოლოო სასჯელის სახედ და ზომად 3 წლითა და 6 თვით თავისუფლების აღკვეთა განესაზღვრა.
  • საქალაქო სასამართლომ გვარამია დამნაშავედ ცნო „რუსთავი 2-სთვის“ 7 მილიონი ლარის ზიანის მიყენების საქმეზეც და ამ ნაწილში სასჯელის ზომად 50 000 ლარის ოდენობით ჯარიმა დააკისრა.
  • მედიის ადვოკატირების კოალიციის წევრი ორგანიზაციები საქართველოს პრეზიდენტს “მთავარი არხის” დირექტორის, ნიკა გვარამიას შეწყალებისკენ მოუწოდებენ.
  • ამერიკის შეერთებული შტატების საელჩომ საქართველოში ღრმა შეშფოთება გამოხატა სააპელაციო სასამართლოს მიერ ნიკა გვარამიას პატიმრობაში დატოვების შესახებ და თქვა, რომ მისი პატიმრპბა რისკის წინაშე აყენებს ქვეყნის მომავალს.
კატეგორია: საქართველო
ტელეკომპანია "იმედის" საინფორმაციო სამსახურის უფროსი ირაკლი ჩიხლაძე "ამაზრზენს" უწოდებს "იმედის" ოპერატორის თავდასხმას "მთავარი არხის" ჟურნალისტზე.

14 დეკემბერს გავრცელებულ კადრებში ჩანს, რომ პირდაპირი რეპორტაჟის მსვლელობისას ჟურნალისტ ნატაშკა ჯახუტაშვილს ტელეკომპანია "იმედის" ოპერატორმა, ნიკოლოზ წეველიძემ ხელი ჰკრა, მოგვიანებით კი, სიტყვიერი შეურაცხყოფა მიაყენა.

  • ირაკლი ჩიხლაძის შეფასება: "კადრები, რომელიც ვიხილე არის ამაზრზენი და კატეგორიულად მიუღებელი ჩემთვის. ძალადობის არც ერთ ფორმას გამართლება არ აქვს და ვერანაირად წაახალისებს ვერავინ. ხელის კვრაზე არანაკლებ მძიმე სანახავი და მოსასმენი იყო გინება და შეურაცხყოფა. აუცილებლად ვიმსჯელებთ და მოყვება შესაბამისი რეაგირება. ვწუხვარ და ძალიან მიმძიმს", — დაწერა ირაკლი ჩიხლაძემ ფეისბუქზე.
  • მთავარი არხის შეფასება: "აბსოლუტურად ადეკვატური მიდგომაა საინფორმაციოს ხელმძღვანელის მხრიდან" — ასე შეაფასა ირაკლი ჩიხლაძის განცხადება "მთავარი არხის" საინფორმაციო სამსახურის უფროსმა თეო გილიგაშვილმა და გვითხრა, რომ ფაქტზე სამართლებრივ მსვლელობას განიხილავდნენ, თუმცა, "იმედის" თანამშრომლების მიერ გაკეთებული განცხადებები მეტნაკლებად ცვლის მათს ნაბიჯებს.
შემთხვევა კლინიკა "ვივამედის" მიმდებარე ტერიტორიაზე მოხდა, როდესაც ჟურნალისტები მიხეილ სააკაშვილის ადვოკატთან, შალვა ხაჭაპურიძესთან წერდნენ ინტერვიუს.

მომხდართან დაკავშირებით ფეისბუქის საჯარო სტატუსით მოიხადა ბოდიში "იმედის" ოპერატორმა ნიკოლოზ წეველიძემ.

"პირდაპირი ეთერის ნახვის შემდეგ მივხვდი, რომ ძალიან უხეშად გამომივიდა და კიდევ ერთხელ ვწუხვარ ამის გამო. რაც შეეხება უკვე კადრს მიღმა განვითარებულ მოვლენებს, ამაზე თავის მართლებას ვერ დავიწყებ და ბოდიშს ვიხდი კიდევ ერთხელ", — დაწერა ოპერატორმა.

კატეგორია: საქართველო
2022 წელს საქართველოში 200 ვებგვერდი დაიბლოკა. დაბლოკვის საფუძველი უმეტესწილად, საავტორო უფლებები იყო.

რიცხვებში:

საქართველოში, 2017-2022 წლებში:
  • სულ დაიბლოკა 480 ვებგვერდი.
  • ყველაზე მეტი — 200 გვერდი, დაიბლოკა წელს, 2022-ში.

alt
ფოტო: ინფოგრაგიკა IDFI-ის კვლევიდან

კანონი:

გვერდის დაბლოკვის წინაპირობას კანონი განსაზღვრავს და მოტივი შეიძლება იყოს საჯარო წესრიგი, დანაშაულის თავიდან აცილება, საავტორო უფლება.

მაგალითად, 2022 წელს, ვებგვერდების დაბლოკვის მაღალმა მაჩვენებელმა ასახა ის დაბლოკილი საიტებიც, სადაც მანამდე, მხატვრული ფილმები და სერიალები საავტორო უფლებების დარღვევით ვრცელდებოდა. მათი დაბლოკვის მოთხოვნით მარეგულირებელ კომისიას "კავეა პლუსმა" მიმართა.

"ინფორმაციის თავისუფლების განვითარების ინსტიტუტმა" (IDFI), 2017 წლიდან 2022 წლის სექტემბრის ჩათვლით, საქართველოში დაბლოკილი ვებგვერდები შეისწავლა, რომლის მიხედვით, კვლევაში მოცემული 480 გვერდის დაბლოკვის სამართლებრივი საფუძვლები იყო:
  • საავტორო უფლებების დამრღვევი პროდუქცია - 77%
  • პორნოგრაფია - 6.5%
  • კანონმდებლობის დამრღვევი სხვა პროდუქცია - 6.5%

საკონსტიტუციო სასამართლოს გადაწყვეტილება

საქართველოს კანონმდებლობით, განსაზღვრული იყო დაუშვებელი პროდუქცია, რომელიც კიდევ 6 პუნქტს მოიცავდა, თუმცა, საკონსტიტუციო სასამართლოს 2019 წლის გადაწყვეტილებამ ("ალექსანდრე მძინარაშვილი საქართველოს კომუნიკაციების ეროვნული კომისიის წინააღმდეგ") არაკონსტიტუციურად ცნო, გამოხატვის თავისუფლების უფლების ფორმალური გარანტიების დარღვევად მიიჩნია და ის აღარ ვრცელდება ამ ჩამონათვაზე:
  • სიძულვილისა და ძალადობის განსაკუთრებით მძიმე ფორმების ამსახველი მასალა;
  • პირადი ცხოვრების შემლახველი, ცილისმწამებლური, შეურაცხმყოფელი, უდანაშაულობის პრეზუმფციის დამრღვევი და უზუსტო პროდუქცია.

პროცედურა

კანონით, გვერდის დაბლოკვის მოთხოვნით კომუნიკაციების მარეგულირებელ კომისიას შეუძლია მიმართოს როგორც ფიზიკურ პირმა, ასევე, იურიდიულმა პირებმა და სახელმწიფო ორგანოებმა.

დაბლოკილი გვერდების ანალიზიდან ირკვევა, რომ კომისიას ყველაზე ხშირად მიმართავდნენ:
  • სახელმწიფო ორგანოები (38%),
  • იურიდიული პირები (31%)
  • ფიზიკური პირები (20%).

კომინიკაციების კომისია თავად არ ატარებს მონიტორინგს და მხოლოდ მიმართვის შემთხვევაში სწავლობს პრობლემას.

სამართლებრივი საფუძველის დადგენის შემთხვევაში კი, ტექნიკური აღსრულების მოთხოვნით, ინტერნეტ სერვისის მიმწოდებელ კომპანიას მიმართავს — მათ ევალებათ ვებგვერდის დაბლოკვა.

რა ვიცით დაბლოკილი ვებგვერდების შინაარსზე?

alt

ფოტო: ინფოგრაგიკა IDFI-ის კვლევიდან
პროცენტურად, ყველაზე მაღალი მაჩვენებელი საავტორო უფლებებზე მოდის (77.9%). ჩამონათვალშია კომპიუტერულ სისტემაში შეღწევის, ნარკოტიკების უკანონო გასაღების ფაქტები, ასევე, პორნოგრაფიის გავრცელების შემთხვევები და პროსტიტუციის ხელშეწყობის ფაქტები.

  • პორნოგრაფიასთან დაკავშირებით, ორ შემთხვევაში, მარეგულირებელ კომისიას შსს-ს კიბერდანაშაულთან ბრძოლის სამმართველომ მიმართა, რადგან ვებგვერდებზე არასრულწლოვანთა გამოსახულების შემცველი პორნოგრაფიული მასალები ვრცელდებოდა.
  • პროსტიტუცია და პროსტიტუციის ხელშეწყობის საფუძვლით, კომუნიკაციების კომისიის მიმართვები ჯამში ეხებოდა 30 ვებგვერდზე წვდომის შეზღუდვას, 19 მათგანი დაიბლოკა.
  • ფინანსური სარგებლის მიღების მიზნით, მომხმარებელთა კომპიუტერულ სისტემაში შეღწევის საფუძვლით ხუთი ვებგვერდი დაიბლოკა.

IDFI მიუთითებს, რომ სისტემურ დონეზე არ იკვეთება, მარეგულირებელი კომისია ბოროტად იყენებდეს ვებგვერდთა დაბლოკვის მექანიზმის პროცედურულ ნორმებს. მათ შორის, არ იკვეთება საინფორმაციო ხასიათის ვებგვერდების წინააღმდეგ მისი გამოყენების პრეცედენტებინ — დაბლოკილი ვებგვერდებიდან არც ერთი არ არის მედიასაშუალება.

საერთაშორისო კონტექსტი

კიბერუსაფრთხოების კომპანია Comparitech-ის კვლევით, ინტერნეტცენზურის მაჩვენებელში საქართველოს კარგი შედეგი აქვს. კვლევაში 2022 წელს, საქართველოს დაბალი — 11-დან 2 ქულა მიენიჭა და იმ ქვეყნებს შორისა, სადაც ინტერნეტზე ცენზურა დაბალია.
კატეგორია: საქართველო

რა ხდება?

სახალხო დამცველის აპარატმა, ნიკა გვარამიასთან დაკავშირებულ სააპელაციო სასამართლოს განაჩენზე, შემოწმების შედეგები გამოაქვეყნა.

ომბუდსმენი მიიჩნევს, რომ ნიკა გვარამიასთვის პატიმრობის შეფარდება ევროპული სასამართლოს მიერ, მე-18 მუხლის დარღვევასთან დაკავშირებით დანერგილი ტესტის მიხედვით უნდა შეფასდეს და დამარწმუნებელი პასუხი გაეცეს კითხვებს:

  • ხომ არ არსებობს საქმეში პოლიტიკური, ან სხვა უკანონო მოტივი, რომლითაც ხელისუფლებამ იხელმძღვანელა;
იქვეა განმარტებული, რომ პოლიტიკური მოტივის არსებობა არ გამორიცხავს საქმეში ლეგიტიმურ სამართლებრივ საფუძვლებს.
  • იმის განსასაზღვრად, დასძლევს თუ არა პოლიტიკური მოტივი შესაძლო კანონიერ მოტივს, აუცილებელია დადგინდეს, იყო თუ არა პოლიტიკური მოტივი ხელისუფლების მხრიდან.

რატომ არის ეს დოკუმენტი მნიშვნელოვანი?

ომბუდსმენის აპარატი მიიჩნევს, რომ:
  • საქმეზე დასტურდება პოლიტიკური მოტივის უპირატესობა;
  • გვარამიას მიმართ ბრალდება არის დაუსაბუთებელი;
  • კერძო კომპანიის მენეჯერის დამნაშავედ ცნობა მოხდა დანაშაულისთვის, რომელიც არა სისხლისსამართლებრივი, არამედ, კორპორატიული სამართლის საკითხია.
  • გვარამიას მიმართ, სისხლისსამართლებრივი დევნა მას შემდეგ დაიწყო, რაც 2019 წელს, ახალი კრიტიკული ტელევიზიის, "მთავარი არხის" დაარსება დააანონსა.

რა უნდა ვიცოდეთ საქმის შესახებ?

თბილისის საქალაქო სასამართლომ, ნიკა გვარამია დამნაშავედ ორ ეპიზოდში ცნო:

1 - "რეკლამების ეპიზოდი"
სასამართლომ მიიჩნია, რომ:
  • გვარამიამ, "რუსთავი 2"-ის მართვისას, რეკლამის გაყიდვასთან დაკავშირებული ხელშეკრულების პირობების შეცვლით, კომპანიას უფრო მეტი შემოსავლის მიღების საშუალება არ მისცა.
  • ამისთვის შეეფარდა სასჯელი: 50 000-ლარიანი ჯარიმა.
2 - "მანქანის ეპიზოდი"

სასამართლომ მიიჩნია, რომ:
  • გვარამიამ, "რუსთავი 2"-ის სარეკლამო ეთერი 3 თვის განმავლობაში საბაზრო ფასზე ნაკლები ოდენობით გაყიდა პირადი დაინტერესების გამო, რომ სანაცვლოდ, რეკლამის განმთავსებელი კომპანიისგან მის მეუღლეს ავტომანქანა მიეღო.
ამისთვის შეეფარდა სასჯელი: თავისუფლების აღკვეთა 3 წლის და 6 თვის ვადით.

რა პრობლემებს ხედავს ომბუდსმენის აპარატი სასამართლოს გადაწყვეტილებაში?

თავისუფლების აღკვეთა — რელევანტური ზომა?
ომბუდსმენის მიხედვით,
  • "რეკლამის ეპიზოდთან" დაკავშირებით, არათუ თავისუფლების აღკვეთა, არამედ ჯარიმის დაკისრებაც კი პრობლემური იქნებოდა.
  • სააპელაციო სასამართლოს არ დაუსაბუთებია, რატომ არ შეიძლებოდა სასჯელის სხვა სახის გამოყენება და რატომ იყო პროპორციული მხოლოდ თავისუფლების აღკვეთა.
სისხლისსამართლებრივი VS კორპორატიული სამართალი
სახალხო დამცველი მიუთითებს, რომ ნებისმიერი სამეწარმეო, ანუ, კორპორატიული გადაწყვეტილება არ შეიძლება გახდეს სისხლისსამართლებრივი შეფასების საგანი. შესაბამისად, მოსამართლეს განაჩენის მიღებისას უნდა დაესაბუთებინა, რა გამოარჩევდა ამ კონკრეტულ განსახილველ შემთხვევას სტანდარტული სამეწარმეო საქმიანობისგან და რატომ დადგა სისხლისსამართლებრივი შეფასების აუცილებლობა.

სახალხო დამცველი მიიჩნევს, რომ:
  • აშშ-ის, გაერთიანებული სამეფოს, კონტინენტური ევროპის ქვეყნებისა და საქართველოს სამართლებრივი პრაქტიკით, მსგავსი სამეწარმეო გადაწყვეტილება ვერ გამოიწვევს არათუ სისხლისსამართლებრივ, არამედ კორპორატიულ პასუხისმგებლობასაც კი.
  • დირექტორის მიერ მიღებული გადაწყვეტილება შესაძლებელია, ნაკლები მოგების მიღებას გულისხმობდეს, მაგრამ კორპორაციის საუკეთესო ინტერესებსა და მოკლე ან გრძელვადიანი რისკების დაზღვევას ემსახურებოდეს.

პოლიტიკური მოტივის უპირატესობა
სახალხო დამცველს, დოკუმენტში მოყვანილი აქვს ხელისუფლების მაღალჩინოსნების განცხადებები, რომელიც "ცალსახად ადასტურებს გვარამიას მენეჯმენტს დაქვემდებარებული ტელევიზიის შინაარსთან და საქმიანობასთან დაკავშირებულ ინტერესს". მაგალითად:

  • 2015 წელი — "ქართული ოცნების" დამფუძნებლის, ბიძინა ივანიშვილის განცხადებები "რ2"-ის საქმიანობის მიმართ, რომელსაც მაშინ გვარამია მართავდა:
"მცდელობას არ დავაკლებთ, რომ "რუსთავი 2"-ში განსხვავებული აზრი შევიდეს."
"გვინდა, შევცვალოთ დღის წესრიგი, რომელსაც დღეს „რუსთავი 2“ ადგენს“.
  • 2020 წელი — "ქართული ოცნების" თავმჯდომარისა და საპარლამენტო უმრავლესობის ლიდერის, ირაკლი კობახიძის განცხადება:
"[…]გადაეცით ნიკა გვარამიას, წავიდეს ქართული მედიიდან და ქართული პოლიტიკიდან."
  • 2020 წელი — იუსტიციის ყოფილი და კულტურის მოქმედი მინისტრი თეა წულუკიანი:
"იუსტიციის სამინისტრომ, ჩემი ხელმძღვანელობით, ევროპულ სასამართლოში დაამარცხა ნიკა გვარამია და ის სწორედ ამ წარმატებული დავის შემდეგად იქნა განდევნილი "რუსთავი 2“-დან".

სახალხო დამცველს, დუკუმენტში არგუმენტად მოჰყვას ევროპის საბჭოსა და "Amnesty International"-ის ანალოგიური მიდგომები პოლიტპატიმრობის დეფინიციის შესახებ, რომლის მიხედვით:
  • პოლიტპატიმარია პირი, ვის წინააღმდეგაც მიმდინარეობს სისხლისსამართლებრივი დევნა, მისი პოლიტიკურად გამოხატული არაძალადობრივი აქტივობის გამო;
  • რომელსაც საერთოდ არ ჩაუდენია დანაშაული;
  • ან შესაძლოა, ჩაიდინა დანაშაული, თუმცა, მის მიმართ მიმდინარე სამართალწარმოება ან გამოტანილი სასჯელი აშკარად უსამართლო იყო.

რა უნდა გვახსოვდეს გვარამიას წარსულიდან

კონტექსტისათვის, სახალხო დამცველი გვარამიას პოლიტიკურ საქმიანობასაც აღწერს.
  • 2003-2009 წლებში, "ნაციონალური მოძრაობის" ხელისუფლების პერიოდში, რამდენიმე მაღალ სახელმწიფო-პოლიტკურ თანამდებობას იკავებდა;
  • 2012 წლიდან, ხელისუფლების შეცვლის შემდეგ, გახდა "რუსთავი 2"-ის დირექტორი;
  • 2012 წელს, გვარამია ქრთამის აღების ბრალდებით დააკავეს, შემდეგ გირაო შეეფარდა;
  • 2013 წელს კი, ამ საქმეზე თბილისის საქალაქო სასამართლომ უდანაშაულოდ ცნო;
  • 2014 წელს, "რუსთავი 2"-ში, მის სამუშაო ოთახში სავარაუდო ფარული თვალთვალის შესახებ ინფორმაცია და ჩანაწერები გავრცელდა და გამოძიებაც დაიწყო;
  • 2015-ში, მას შემდეგ, რაც "რუსთავი 2"-ის ყოფილმა მფლობელმა ქიბარ ხალვაშმა სარჩელით კომპანიის წილის დაბრუნება მოითხოვა, სასამართლომ კომპანიის წილი დააყადაღა და ნიკა გვარამიას უფლებამოსილების განხორციელება შეუზღუდა ტელეკომპანიის სარედაქციო პოლიტიკაზე მითითებით. ეს სახალხო დამცველმა სიტყვისა და გამოხატვის თავისუფლებაში ჩარევად შეაფასა;
  • 2017 წელს საქართველოს საერთო სასამართლოებმა "რუსთავი 2" ქიბარ ხალვაშს მიაკუთვნა;
  • 2019 წელს, ადამიანის უფლებათა ევროპულმა სასამართლომ არ დაადგინა კონვენციის მე-6 მუხლის დარღვევა „რუსთავი 2“-ის საქმეში, რის შემდეგ ნიკა გვარამია გათავისუფლდა დირექტორის თანამდებობიდან.

ახალი ტელევიზია და ბრალის განახლება

მოსაზრებას საქმეში პოლიტიკური მოტივის არსებობის შესახებ, ომბუდსმენის დოკუმენტი მოვლენათა ქრონოლოგიითაც მიუთითებს.
  • 2019 წლის 20 ივლისს გამოძიება დაიწყო "რუსთავი 2"-ის 9%-იანიწილის მფლობელის, ნინო ნიჟარაძის ადვოკატის 2019 წლის 17 ივლისის განცხადების საფუძველზე.
  • 26 ივლისს, ნიკა გვარამიამ ახალი ტელევიზიის, "მთავარი არხის" დაფუძნების შესახებ განაცხადა;
  • 9 აგვისტოს მას ბრალი წაუყენეს;

სახალხო დამცველის დასკვნის მიხედვით:

  • პოლიტიკურ მოტივის უპირატესობას ადასტურებს გვარამიას მიმართ ბრალდების წარდგენა მას შემდეგ, რაც ახალი ტელევიზიის შექმნის გეგმის შესახებ განაცხადა.
  • ასევე, კანონიერების პრინციპის საწინააღმდეგოდ, პირის დამნაშავედ ცნობა, დაუსაბუთებელი გამამტყუნებელი განაჩენის საფუძველზე.
  • ამასთან, ხელისუფლების მაღალი თანამდებობის პირების განცხადებები ცალსახად ადასტურებს ნიკა გვარამიას თავისუფლების აღკვეთის დაწესებულებაში განთავსებისა და "მთავარი არხის" საქმიანობისგან ჩამოშორებით დაინტერესებას. შესაბამისად, წინამდებარე საქმეში კანონიერ მოტივთან შედარებით, პოლიტიკური მოტივი აშკარად უპირატესია.
კატეგორია: საერთაშორისო ამბები
ლატვიის მაუწყებელთა მარეგულირებელმა რუსული დამოუკიდებელი არხის “დოჟდის” მაუწყებლობის ლიცენზია გააუქმა.

რატომ?

მარეგულირებლის თავმჯდომარის განმარტებით, რუსული დამოუკიდებელი ტელევიიზისთვის ლიცენზიის გაუქმება “ეროვნული უსაფრთხოებისა და საზოგადოებრივი წესრიგისთვის საფრთხეს უკავშირდება”.

გადაწყვეტილების თანახმად, “დოჟდის” მაუწყებლობა 8 დეკემბერს შეჩერდება.

დეტალები

ლატვიის მაუწყებელთა მარეგულირებლის თავმჯდომარემ დამატებით კომენტარი გააკეთა რუსულენნოვან მედიასთან.

მისი განმარტებით:
  • მარეგულირებელი დარწმუნდა, რომ “დოჟდის” ხელმძღვანელობას არ ესმის დარღვევების მნიშვნელობა და სერიოზულობა. შესაბამისად, არ შეუძლია ლატვიის ტერიტორიაზე იმაუწყებლოს.
  • მარეგულირებელი ლატვიაში “დოჟდის” Youtube-ზე დაბლოკვასაც მოითხოვს.

კონტექსტი

  • ტელეკომპანია “დოჟდი” რუსეთის მიერ უკრაინის წინააღმდეგ ომის დაწყებიდან რამდენიმე დღეში რუსეთში დაბლოკეს.
  • ივნისში ცნობილი გახდა, რომ “დოჟდმა” ლატვიაში მაუწყებლობის უფლება მიიღო, ივლისში კი ტელეკომპანიამ მაუწყებლობის განგრძელების შესახებ დააანონსა.
  • დეკემბერში ლატვიის მარეგულირებელმა არხის 10 000 ევროთი დააჯარიმა ეთერში რუკის ჩვენების გამო, რომელზეც ყირიმი რუსეთის ნაწილად იყო ნაჩვენები. ასევე, რუსეთის არმიასთან მიმართებით “ჩვენი არმია” ფრაზის გამოყენების გამო.
  • 2022 წლის დეკემბერში კი ლატვიის თავდაცვის მინსიტრი ტელევიზიის თანმაშრომლებისთვის ბინადრობის უფლების გაუქმების მოწოდებით გამოვიდა მას შემდეგ, რაც ტელეკომპანიის წამყვანმა ალექსეი კოროსტელევმა პირდაპირ ეთერში თქვა, რომ რუსი სამხედროების დახმარება შეეძლოთ.
კატეგორია: საქართველო
თბილისის საქალაქო სასამართლომ ტელეკომპანია "TV პირველს" და მის ჟურნალისტ, მაია მამულაშვილს, კახა კალაძის სასარგებლოდ, 15 000 ლარის ანაზღაურება დაეკისრა.

არხს ასევე დაავალა უარყოფა თოქ-შოუს მსვლელობისას, წამყვანის ფრაზის — "კალაძემ 60 მილიონი ერთ-ერთი ტენდერიდან ჩაიდო ჯიბეში."

რა ხდება?

  • 2020 წლის 20 ივნისს, კახა კალაძემ საქალაქო სასამართლოში სარჩელი შეიტანა ტვ პირველისა და მაია მამულაშვილის წინააღმდეგ.
  • მერი არხს და ტელეწამყვანს ცილისწამისთვის ედავებოდა ეთერში ნათქვამი ფრაზის გამო — "კალაძემ 60 მლნ ერთ-ერთი ტენდერიდან ჩაიდო ჯიბეში" და ითხოვდა 100 00 ლარიან კომპენსაციას და ინფორმაციის უარყოფას.
  • "ტვ პირველი" უარყოფდა, რომ კალაძეს ცილი დასწამა და ამბობდა, რომ ტელეწამყვანმა ეთერში კალაძის მიმართ უკვე არსებული ბრალდებები მოიყვანა ციტატად.
  • მოსამართლე ზაალ მირუაშვილმა განაჩენის გამოცხადების შემდეგ თქვა, რომ "არხისა და მისი წამყვანის მიერ გავრცელებული ინფორმაცია შეეხებოდა ტენდერთან დაკავშირებულ ფაქტსა და სხვაობას".

რატომ ვერ გადაიხდის არხი კომპენსაციას?

ტვ პირველის საინფორმაციო სამსახურის უფროსი, ნოდარ მელაძე ამბობს, რომ ტვ პირველის ანგარიშებს ინკასო ადევს, შესაბამისად არხი კალაძეს თანხას "ვერანაირად ვერ გადაუხდის".

შემოსავლების სამსახურის ვალის მართვის დეპარტამენტის ბრძანების დოკუმენტის მიხედვით, ტვ პირველის ქონებას ინკასო 2021 წლის 20 ოქტომბრიდან ადევს "გადასახადის, საურავის და ჯარიმის თანხების ჩამოწერის და შესაბამის ბიუჯეტში ჩარიცხვის მიზნით."

"ალბათ, შემდეგი ნაბიჯი ის იქნება, რომ კალაძე აღსრულების პოლიციას გამოაგზავნის, და წაიღებენ კამერას, კომპიუტერს, ან რაც მოეწონებათ 15 000 ლარის ღირებულების ფარგლებში — მაგიდას, სავარძელძელს. ან მაია მამულაშვილის სახლიდან წაიღებენ ტელევიზორს, ან მაცივარს. სხვა ფორმით აღსრულებას ვერ შეძლებენ", — ამბობს ნოდარ მელაძე. სასამართლო სარჩელის შეტანამდე კახალ კალაძეს არ მიუმართავს თვითრეგულირების ორგანოსთვის, რაც ნოდარ მელაძის შეფასებით, "მიზნად ისახავს არხის დასუსტებას ფინანსური სანქციების გზით".

"ეს არ არის ერთადერთი დავა, რომელიც არხის მიმართ ფინანსურ სანქციების დაკისრებას გულისხმობს. "ქართული ოცნება" და მათთან დაკავშირებული პირები - კობახიძის დედა, სიძე, ირაკლი ღარიბაშვილის გარემოცვა ითხოვდა ჩვენი ჟურნალისტების ბინებისა და ანგარიშების დაყადაღებასაც. ეს მიმართულია იმისკენ, რომ ფინანსურად შეავიწროვონ ისედაც მძიმე ფინანსურ მდომარეობაში მყოფი კრიტიკული არხი." - ამბობს მელაძე.

მეტი ამ თემაზე: მაღალჩინოსნების სასამართლო პროცესები კრიტიკული მედიის წინააღმდეგ

ტვ პირველის იურისტი, თორინიკე მიგინეიშვილი ამბობს, რომ არხი სასამართლოს გადაწყვეტილებას გაასაჩივრებს.
კატეგორია: საქართველო
მას შემდეგ, რაც 2022 წლის პირველ მარტს, კანონით აზარტული თამაშების რეკლამები აიკრძალა, ტელევიზიების სარეკლამო შემოსავლები შემცირდა.

რამდენს ხარჯავდა აზარტული თამაშების ინდუსტრია ტელერეკლამაში?
  • კანონის ამოქმედებამდე, გასულ 2021 წელს, 6-მა ონლაინ-კაზინომ სატელევიზიო რეკლამაში ჯამურად, 40 მლნ ლარი დახარჯა ["ევროპაბეთის" მონაცემები].
  • ეს თანხა სხვადასხვა არხის შემოსავლებზე გადანაწილდა.
  • სარეკლამო სააგენტო "Betterfly Media"-ს მონაცემებით, 2021 წელს ტელევიზიებში რეკლამის განმთავსებელი 20 ძირითადი კომპანიიდან, სამი - ონლაინ-კაზინო იყო.

ტელევიზიების შემოსავლები — უახლესი მონაცემები:

კანონით, მაუწყებლები ვალდებულები არიან, კომერციული სარეკლამო შემოსავლების შესახებ მონაცემები კვარტალში ერთხელ, კომუნიკაციების მარეგულირებელ კომისიას მიაწოდონ.
კომერციული სარეკლამო შემოსავალი მოიცავს: კომერციულ რეკლამას, სპონსორობას, პროდუქტის განთავსებას, ტელეშოპინგს, განცხადებებს.

მაუწყებლების მიერ, 2022 წლის მესამე კვარტალში წარგენილი მონაცემებით, ტელევიზიების საერთო სარეკლამო შემოსავალი 15 მილიონი ლარი იყო.

აქედან:
  • 69.3% — პირდაპირი რეკლამა
  • 17.3% — სპონსორობის წილი. ეს მონაცემი, წინა წლის ანალოგიურ პერიოდთან შედარებით, 7.8%-ით მეტია.
უფრო დეტალურად:

  • ტელეიმედი — 4.9 მლნ ლარი
0.4 მლნ ლარით ნაკლები, გასული წლის მესამე კვარტალთან შედარებით.
  • მთავარი არხი — 2.1 მლნ ლარი
0.2 მლნ ლარით ნაკლები, ვიდრე გასული წლის ანალოგიურ პერიოდში.
  • "მედია ჰოლდინგი" (ყოფილი "რუსთავი 2") — 1.5 მლნ ლარი
0.2 მლნ ლარით ნაკლები, გასული წლის ანალოგიურ პერიოდთან შედარებით.
  • პოსტვ — 1.4 მლნ ლარი
ამდენივე იყო ამ არხის შემოსავალი გასული წლის ანალოგიურ პერიოდშიც.
  • ტვ პირველი — 1.1 მლნ ლარი
0.2 მილიონი ლარით ნაკლები, ვიდრე გასული წლის ანალოგიურ პერიოდში.
  • ფორმულა — 0.9 მლნ ლარი
ამდენივე იყო ამ არხის შემოსავალი გასული წლის ანალოგიურ პერიოდშიც.
  • GDS TV — 0.8 მლნ ლარი
ამდენივე შემოსავალი ჰქონდა გასული წლის ანალოგიურ პერიოდშიც.
  • საზოგადოებრივი მაუწყებელი — 0.4 მლნ ლარი
0.2 მილიონი ლარით ნაკლები კომერციული სარეკლამო შემოსავალი, გასული წლის ანალოგიურ პერიოდთან შედარებით.


საგულისხმოა, რომ 2021-2022 წლის ანალოგიურ პერიოდში, ტელემაუწყებლები არამხოლოდ სარეკლამო შემოსავლებს, რეიტინგებსაც კარგავენ. რატომ? — ამ სტატიაში ნახავთ.
კატეგორია: საქართველო

რა ხდება?

საინფორმაციო სააგენტო "ინტერპრესნიუსმა" (Ipn.ge) საქართველოში მცხოვრები ამერიკელი წყვილის - რაიან და ლორა სმიტებისა და მათი 4 წლის ვაჟის, ქელები სმიტის მკვლელობისათვის მსჯავრდებულის, მალხაზ კობაურის წერილი გაავრცელა.

  • სააგენტო წერს, რომ წერილი მსჯავრდებულმა საპატიმროდან გაუგზავნა.
  • საქმე ეხება სმიტების ოჯახის მკვლელობას. საქართველოს პროკურატურის ვერსიით, ოჯახის 3 წევრი — რაიან, ლორა და ქელები სმიტი 2018 წლის 4 ივლისს, ხადის ხეობაში მოკლეს.

რატომ არის ეს თემა მნიშვნელოვანი?

  • მედია, ვალდებულია, მიაწოდოს მკითხველს/ტელემაყურებელს ერთი ამბის შესახებ, სხვადასხვა პოზიცია.
  • მით უფრო, როდესაც საქმე წლების წინ ჩადენილ დანაშაულს შეეხება, რომლის დეტალები, აუდიტორიის დიდ ნაწილს შესაძლოა, აღარ ახსოვდეს.
  • მნიშვნელოვანია, მედიამ გაითავისოს პასუხისმგებლობა და რისკები, რაც შესაძლოა, კრიმინალური ამბების არასწორ გაშუქებას მოჰყვეს.

რა არის პრობლემა?

"ინტერპრესნიუსმა" წერილი ისე გაავრცელა, რომ მკითხველს, 2018 წელს მომხდარი მკვლელობის შესახებ, მხოლოდ მკვლელობისათვის მსჯავრდებულის ვერსია შესთავაზა, რომელშიც მალხაზ კობაური ამბობს, რომ უდანაშაულოა.

სააგენტოს მიერ გავრცელებული ინფორმაცია სრულდება ცნობით: სად, როდის მოხდა დაშაული და ვინ დააკავეს მკვლელობისათვის, თუმცა, არ წერია — რა გახდა სასამართლო გადაწყეტილების საფუძველი.
  • მსჯავრდებულის ამ პოზიციის საწინააღმდეგოდ, საქმეში არაერთი მტკიცებულებაა.
  • საინფორმაციო სააგენტომ, წერილის ამ ფორმით გავრცელებისას, მკითხველის არ მიაწოდა ინფორმაცია პროკურატურის მტკიცებულებების შესახებ, რომელთა საფუძველზე სასამართლომ და ნაფიცმა მსაჯულებმა კობაურისთვის გამამტყუვნებელი გადაწყვეტილება გამოიტანეს.
შესაბამისად, ამ ამბის ცალმრივად გაშუქების შემდეგ, აუდიტორიას, რომელსაც შესაძლოა, აღარ ახსოვდეს 2018 წელს ჩადენილი დანაშაულის დეტალები, შესაძლოა, გაუჩნდეს განცდა მსჯავრდებულის უდანაშაულობის შესახებ, რადგან მედიამ არ უზრუნველყო აუდიტორიის ინფორმირება საქმეში მის წინააღმდეგ არსებული მტკიცებულებების შესახებ.
  • Ipn.ge-ზე გამოქვეყნებული წერილი, ამავე შინაარსით გაავრცელა ტელეკომპანია "პალიტრანიუსმა" 12:00-საათიან საინფორმაციო გამოშვებაში ისე, რომ არც ტელემაყურებელს აცნო მტკიცებულებების შესახებ, რომელიც გამოძიებამ, კობაურის წინააღმდეგ, სასამართლოში წარადგინა.
  • მსგავსი შინაარსით, წერილი გაავრცელა "პალიტრანიუსის" ვებგვერდმაც და საინფორმაციო ვიდეოპორტალმა Palitravideo.ge.

კონტექსტი

  • 2019 წლის 27 მარტს, გორის რაიონულმა სასამართლომ მალხაზ კობაურს უვადო პატიმრობა შეუფარდა.
  • ამას წინ უძღოდა 2019 წლის 25 მარტს, ნაფიცი მსაჯულების მიერ მიღებული გადაწყვეტილება, რომლის მიხედვით, 12-მა ნაფიცმა მსაჯულმა კობაური ყველა წარდგენილ ბრალდებაში დამნაშავედ ცნო.
  • გამოძიების ვერსიით, საქმეში არსებობს გამომძიებლის მიერ, ფარულად ჩაწერილი აღიარებითი ჩვენება, რომელშიც კობაური ყვება, რომ რაიან სმიტთან შელაპარაკების შემდეგ მას ესროლა, შემდეგ ესროლა მტირალ ბავშვსაც, თუმცა, სასამართლო პროცესზე მკვლელობაში მონაწილეობა უარყო და თქვა, რომ სმიტების ოჯახის წევრები სხვა ორმა მამაკაცმა მოკლა, შემდეგ კი ოჯახის წევრების მოკლვის მუქარით აიძულეს, დანაშაული საკუთარ თავზე აეღო.
  • პროკურატურამ, კობაურის წინააღმდეგ მთავარ ნივთმტკიცებად წარადგინა სმიტების ოჯახის კუთვნილი ფოტოაპარატი, რომელიც მოკლული 4 წლის ქელებ სმიტის გვამთან ერთად, ზვავის ნარჩენის ქვეშ იპოვეს.
  • ბრალდების მხარის მტკიცებით, ფოტოაპარატში მალხაზ კობაურის ფოტოები ნახეს, მათ შორის, იმ თოფით, რომლითაც მკვლელობა მოხდა.
  • ერთ ფოტოში ჩანს კობაურის სამოსი და მაჯის საათი, რომელიც მოკლული ლორა სმითის მკვლელობის ადგილას, ჩანჩქერში აღმოჩნდა.
  • გამოძიების ვერსიით, მკვლელობის ჩადენის შემდეგ, მალხაზ კობაურმა, მწყემსების საცხოვრებლის სიახლოვეს დამალა.
  • საქმეში არსებობს გამომძიებლის მიერ, ფარულად ჩაწერილი აღიარებითი ჩვენება, რომელშიც კობაური ყვება, რომ რაიან სმიტთან შელაპარაკების შემდეგ მას ესროლა, შემდეგ ესროლა მტირალ ბავშვსაც.
*სტატიის ფოტოზე გამოყენებულია ასლი "ინტერპრესნიუსის" მიერ გამოქვეყნებული მასალიდან
კატეგორია: საქართველო

რა ხდება?

საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაცია (საია), 2021 წლის 5 ივლისს დაზარალებული მედიის 16 წარმომადგენელის სახელით, ევროპულ სასამართლოს მიმართავს.
საია ოთხ მუხლზე დავობს და მიიჩნევს, რომ ჟურნალისტების, ოპერატორებისა და ფოტოგრაფების მიმართ დაირღვა:
  • ევროპული კონვენციის მე-3 (წამების აკრძალვა),
  • მე-10 (გამოხატვის თავისუფლება),
  • მე-13 (სამართლებრივი დაცვის ქმედითი საშუალების უფლება)
  • მე-14 (დისკრიმინაციის აკრძალვა) მუხლები.

რომელი ჟურნალისტების სახელით მიმართავს საია ევროპულ სასამართლოს?
  • მირანდა ბაღათურია,
  • თამთა კახაბერიძე,
  • რატი წვერავა,
  • ნინო ვარძელაშვილი,
  • დეა მამისეიშვილი,
  • ქეთევან ციცქიშვილი,
  • ლევან ბრეგვაძე,
  • გურამ მაისურაძე,
  • ლუკა პერტაია,
  • ლუკა ხაჩიძე,
  • ირაკლი ბახტაძე,
  • ვახტანგ ქარელი,
  • ლევან კალანდია,
  • გუგა დვალიშვილი

მოსარჩელეთა შორისაა ლექსო ლაშქარავას დედაც, რომელიც სარჩელს შვილის სახელით წარადგენს.

"ძალადობის არც ერთი ორგანიზატორი არ არის დაკავებული. აღსანიშნავია, რომ 5-6 ივლისის მოვლენების ეფექტიანი გამოძიებისკენ სახელმწიფო უწყებებს მოუწოდა, როგორც ევროპის საბჭოს მინისტრთა კომიტეტმა, ისე, ევროპარლამენტმაც", — წერია საია-ს განცხადებაში.


ასევე წაიკითხეთ: რა წერია 5 ივლისის შესახებ, ევროკავშირის განცხადებაში?

კონტექსტი

  • 2021 წლის 5 ივლისს "თბილისი პრაიდის" მიერ დაგეგმილი "ღირსების მარშის" წინააღმდეგ გამოსული ძალადობრივი ჯგუფები მედიის 53 წარმომადგენელს ფიზიკურად გაუსწორდნენ.
  • დაშავებულებს შორის იყო ტელეკომპანია „პირველის“ ოპერატორი, ალექსანდრე ლაშქარავა, რომელიც 11 ივლისს გარდაიცვალა.
  • ძალადობრივი აქციის ორგანიზატორების დასჯას უშედეგოდ ითხოვს მედია, არასამთავრობო სექტორი და სამოქალაქო საზოგადოება. თუმცა, ამ დრომდე არც ერთი ორგანიზატორი პასუხისგებაში მიცემული არ არის.
კატეგორია: საქართველო

რა ხდება?

  • მედიის ადვოკატირების კოალიცია, რომელიც 16 ორგანიზაციას აერთიანებს, საქართველოს პრეზიდენტს, სალომე ზურაბიშვილს ნიკა გვარამიას შეწყალებისკენ მოუწოდებს.
  • კოალიცია აღნიშნავს, რომ გვარამიას შეწყალება, ევროკავშირთან ინტეგრაციის პროცესში დადებით როლს შეასრულებს.
  • გვარამია, სააპელაციო სასამართლომ, დღეს, 2022 წლის 2 ნოემბრის გადაწყვეტილებით, პატიმრობაში 3 წლითა და 6 თვის ვადით დატოვა.

"საპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება ეწინააღდეგება ევროკომისიის მიერ, საქართველოსთვის სტატუსის მისაღებად დაწესებულ მოთხოვნებს, პლულარისტული მედიაგარემოსა და დამოუკიდებელი და მიუკერძოებელი სასამართლოს შესახებ. სასამართლოს ამ გადაწყვეტილებამ საქართველო კიდევ უფრო დააშორა ევროკავშირის კანდიდატის სტატუსს და ბუნდოვანი გადახადა ჩვენი ქვეყნის ევროპული მომავალი." — წერია განცხადებაში.

ევროპარლამენტმა ქართული მედიის შესახებ რეზოლუცია 2022 წლის ივნისში მიიღო, რომელშიც ნიკა გვარამიას შესახებ წერია, რომ "გადაიხედოს ქვეყნის მთავარი ოპოზიციური მაუწყებლის მთავარი რედაქტორის ნიკა გვარამიას სასჯელი."

აშშ-ის საელჩოს გამოხმურება სააპელაციო სასამართლოს დღევანდელ გადაწყვეტილებაზე:
  • მთავარი ოპოზიციური ტელეარხის გენერალური დირექტორის, ნიკა გვარამიას მიმდინარე პატიმრობა რისკის ქვეშ აყენებს ქართველი ხალხის მკაფიო არჩევანსა და საქართველოს ლიდერების გაცხადებულ მიზანს - უფრო უსაფრთხო, დემოკრატიული, ევროპული მომავლისა.
  • არაერთმა საერთაშორისო და ქართველმა უფლებადამცველმა თავიდანვე წამოჭრა სერიოზული კითხვები ამ საქმის შესახებ, მათ შორის დროსა და ბრალდებებთან დაკავშირებით, აგრეთვე, მსჯავრდებისა და სასჯელის შესახებ.
  • შერჩევითი გამოძიების, სისხლისსამართლებრივი დევნისა და მსჯავრდების აღქმაც კი ასუსტებს საზოგადოების ნდობას სამართალდამცავების, პროკურატურის, სასამართლოებისა და თავად ხელისუფლების მიმართ.
საელჩოს განცხადებაში წერია, რომ შეერთებული შტატები გააგრძელებს მედიის თავისუფლებისა და სასამართლო რეფორმის მხარდაჭერას.

კონტექსტი

  • 16 მაისს თბილისის საქალაქო სასამართლოს მოსამართლე ლაშა ჩხიკვაძემ „მთავარი არხის” დირექტორ ნიკა გვარამიას „რუსთავი 2-ის“ საქმეზე 3 წლით და 6 თვით პატიმრობა მიუსაჯა.
  • სასამართლომ ნიკა გვარამია დამნაშავედ ცნო სამეწარმეო ორგანიზაციაში უფლებამოსილების ბოროტად გამოყენების ფაქტზე, სისხლის სამართლის კოდექსის 220-ე მუხლით და საბოლოო სასჯელის სახედ და ზომად 3 წლითა და 6 თვით თავისუფლების აღკვეთა განესაზღვრა.
  • საქალაქო სასამართლომ გვარამია დამნაშავედ ცნო „რუსთავი 2-სთვის“ 7 მილიონი ლარის ზიანის მიყენების საქმეზეც და ამ ნაწილში სასჯელის ზომად 50 000 ლარის ოდენობით ჯარიმა დააკისრა.
  • მედიის ადვოკატირების კოალიციის წევრი ორგანიზაციები საქართველოს პრეზიდენტს “მთავარი არხის” დირექტორის, ნიკა გვარამიას შეწყალებისკენ მოუწოდებენ.
კატეგორია: საქართველო

რა ხდება?

ქუთაისის სააპელაციო სასამართლომ არ დააკმაყოფილა აჭარის საზოგადოებრივი მაუწყებლის ყოფილი დირექტორის, ნათია კაპანაძის საჩივარი ტელეკომპანიის წინააღმდეგ.
კაპანაძე ამბობს, რომ სარჩელით მიმართავს უზენაესს სასამართლოსაც, როგორც ქართული მართლმსაჯულების ფარგლებში დარჩენილ რესურსს, და სამართლებრივ ბრძოლას საერთაშორისო მექანიზმების გამოყენებითაც აპირებს.

ნათია კაპანაძე ითხოვდა:
  • მაუწყებლის ბორდის მხრიდან მის მიმართ გამოცხადებული უნდობლობის საკითხზე მიღებული გადაწყვეტილების ბათილად ცნობას.
  • თანამდებობაზე აღდგენას.
  • იძულებითი განაცდური ხელფასის ანაზღაურებას.
  • დირექტორის პოზიციაზე გამოცხადებული კონკურსის ბათილად ცნობას.

"სასამართლომ, დღევანდელი გადაწყვეტილებითაც დაადასტურა, რომ მედიის დამოუკიდებლობა არ არის პრიორიტეტი. აბსოლუტურად პოლიტიკური კონტექსტით განიხილა საქმე და შესაბამისი გადაწყვეტილებაც პოლიტიკური მოტივაციით მიიღო." - ამბობს კაპანაძე - "ეს გადაწყვეტილება ისევე შორს არის შინაარსობრივი განხილვისგან, როგორც ბათუმის სასამართლოს გადაწყვეტილება."

კონტექსტი:

  • 2022 წლის 6 მაისს, ნათია კაპანაძის იდენტური საჩივარი არც ბათუმის საქალაქო სასამართლომ დააკმაყოფილა.
  • ნათია კაპანაძე, აჭარის ტელევიზიისა დირექტორობიდან მრჩეველთა საბჭომ იმპიჩმენტის წესით თანამდებობიდან 2019 წლის 19 აპრილს გადააყენა.
  • იმპიჩმენტის ინიციატორები გიგა ჩხარტიშვილი და ირაკლი დარცმელიძე იყვნენ.
სხვადასხვა საკითხთან ერთად, ნათია კაპანაძეს ედავებოდნენ:
  • „მისი დირექტორობის დროს მაუწყებლის რეიტინგის შემცირებას.“
  • „რომ ის არ თანამშრომლობდა მრჩეველთა საბჭოს წევრებთან და მათთან ურთიერთობას ტელევიზიის თანამშრომლებსაც უკრძალავდა.“
  • „რომ ტელევიზიაში არ სრულდებოდა პრიორიტეტები და გარკვეული საკითხები კანონის გვერდის ავლით წყდებოდა.“

კაპანაძის იმპიჩმენტის საქმე საერთაშორისო ორგანიზაციების ანგარიშში:

  • აშშ-ს სახ.დეპის 2020 წლის ანგარიშში ნახსენებია, რომ სამოქალაქო ჯგუფების განცხადებით, აჭარის ტელევიზიის დირექტორის ნათია კაპანაძის გათავისუფლების შემდეგ, მმართველი პარტია “აჭარის საზოგადოებრივ მაუწყებელზე” გადაჭარბებული გავლენის მოპოვების მცდელობას აგრძელებდა.
  • ორგანიზაციის "რეპორტიორების საზღვრებს გარეშე" (RSF) 2021 წლის ანგარიშში წერია, რომ "აჭარის ტელევიზია მმართველი პარტიის მხარდაჭერას შეუდგა მას შემდეგ, რაც ტელევიზიაში ახალი ხელმძღვანელები დაინიშნენ და ჟურნალისტები გაათავისუფლეს."
კატეგორია: საქართველო
ამერიკის შეერთებული შტატების საელჩო საქართველოში ღრმა შეშფოთებას გამოხატავს სააპელაციო სასამართლოს მიერ ნიკა გვარამიას პატიმრობაში დატოვების შესახებ.

საელჩოს გზავნილები:

  • მთავარი ოპოზიციური ტელეარხის გენერალური დირექტორის, ნიკა გვარამიას მიმდინარე პატიმრობა რისკის ქვეშ აყენებს ქართველი ხალხის მკაფიო არჩევანსა და საქართველოს ლიდერების გაცხადებულ მიზანს - უფრო უსაფრთხო, დემოკრატიული, ევროპული მომავლისა.
  • არაერთმა საერთაშორისო და ქართველმა უფლებადამცველმა თავიდანვე წამოჭრა სერიოზული კითხვები ამ საქმის შესახებ, მათ შორის დროსა და ბრალდებებთან დაკავშირებით, აგრეთვე, მსჯავრდებისა და სასჯელის შესახებ.
  • შერჩევითი გამოძიების, სისხლისსამართლებრივი დევნისა და მსჯავრდების აღქმაც კი ასუსტებს საზოგადოების ნდობას სამართალდამცავების, პროკურატურის, სასამართლოებისა და თავად ხელისუფლების მიმართ.
საელჩოს განცხადებაში წერია, რომ შეერთებული შტატები გააგრძელებს მედიის თავისუფლებისა და სასამართლო რეფორმის მხარდაჭერას.

კონტექსტი:

სააპელაციო სასამართლომ 2 ნოემბრის გადაწყვეტილებით, “მთავარი არხის” დამფუძნებელი და დირექტორი, ნიკა გვარამია პატიმრობაში დატოვა.

თანაბარი სასჯელის შთანთქმის პრინციპით გვარამიას საბოლოო სასჯელად თავისუფლების აღკვეთა 3 წლითა და 6 თვის ვადით დარჩა.
კატეგორია: საქართველო
სააპელაციო სასამართლომ “მთავარი არხის” დამფუძნებელი და დირექტორი, ნიკა გვარამია პატიმრობაში დატოვა.

მოსამართლეთა კოლეგიამ მერაბ ჯორბენაძის, ლავრენტი მაღლაკელიძისა და დავით მამისეიშვილის შემადგენლობით გადაწყვეტილება 2 ნოემბერს გამოაცხადა.

  • მოსამართლეებმა ძალაში დატოვეს საქალაქო სასამართლოს გადაწყვეტილება ე.წ ავტომობილის ეპიზოდზე და ნიკა გვარამია პატიმრობაში 3 წლითა და 6 თვის ვადით დატოვეს.
  • გარდა ამისა, სააპელაციო სასამართლომ შეცვალა გადაწყვეტილება კომპანიისთვის ზიანის მიყენების ეპიზოდზე, რაზეც გვარამიას საქალაქო სასამართლოსგან ჯარიმა ჰქონდა დაკისრებული და ამ ეპიზოდზეც მეორე ინსტანციამ პატიმრობა მიუსაჯა 3 წლითა და 6 თვის ვადით.
  • თანაბარი სასჯელის შთანთქმის პრინციპით კი “მთავარი არხის” დირექტორს საბოლოო სასჯელად თავისუფლების აღკვეთა 3 წლითა და 6 თვის ვადით დარჩა.

რატომ არის თემა მნიშვნელოვანი?

ტელეკომპანია “მთავარი არხის” დამფუძნებლისა და დირექტორის, ნიკა გვარამიას დაკავებას კრიტიკა მოჰყვა საერთაშორისო საზოგადოების მხრიდან. ზოგ შემთხვევაში ეს მედიაზე ზეწოლადაც შეფასდა.

კონტექსტი

  • 16 მაისს თბილისის საქალაქო სასამართლოს მოსამართლე ლაშა ჩხიკვაძემ „მთავარი არხის” დირექტორ ნიკა გვარამიას „რუსთავი 2-ის“ საქმეზე 3 წლით და 6 თვით პატიმრობა მიუსაჯა.
  • სასამართლომ ნიკა გვარამია დამნაშავედ ცნო სამეწარმეო ორგანიზაციაში უფლებამოსილების ბოროტად გამოყენების ფაქტზე, სისხლის სამართლის კოდექსის 220-ე მუხლით და საბოლოო სასჯელის სახედ და ზომად 3 წლითა და 6 თვით თავისუფლების აღკვეთა განესაზღვრა.
  • საქალაქო სასამართლომ გვარამია დამნაშავედ ცნო „რუსთავი 2-სთვის“ 7 მილიონი ლარის ზიანის მიყენების საქმეზეც და ამ ნაწილში სასჯელის ზომად 50 000 ლარის ოდენობით ჯარიმა დააკისრა.
  • მედიის ადვოკატირების კოალიციის წევრი ორგანიზაციები საქართველოს პრეზიდენტს “მთავარი არხის” დირექტორის, ნიკა გვარამიას შეწყალებისკენ მოუწოდებენ.
კატეგორია: საქართველო
რა ხდება?
სახალხო დამცველმა საზოგადოებრივ მაუწყებელს "ახალი კვირის" გათავისუფლებული ჟურნალისტების სამსახურში აღდგენის მოთხოვნით მიმართა.
  • იმედა დარსალია, სოფიო ზედელაშვილი და თამთა ჯანაძე სამსახურიდან 2022 წლის 29 ოქტომბერს დაითხოვეს.
  • 22 ოქტომბერს, ომბუდსმენმა სამი ჟურნალისტის საქმეზე არსებითი დარღვევა დაადგინა.
დეტალურად:

დასკვნაში წერია, რომ "საზოგადოებრივმა მაუწყებელმა" მაუწყებლის შინაგანაწესის პროცედურული ნორმები დაარღვია, როდესაც ჟურნალისტების გათავისუფლებისას, შრომის კოდექსის 4-ე მუხლის პირველი "ზ" ქვეპუნქტით (შრომის შინაგანაწესით დაკისრებული ვალდებულების უხეში დარღვევა) იხელმძღვანელა.

"დისციპლინური სანქცია დასაქმებულს უნდა შეეფარდოს არა უგვიანეს 1 თვისა, მის მიერ შრომის დისციპლინის დარღვევის გამოვლენის დღიდან. ამდენად, მათთვის სანქციის შეფარდება გახორციელდა სადავო ქმედების ჩადენიდან 1 თვეზე მეტი პერიოდის გასვლის შემდეგ", - წერია დოკუმენტში.

კონტექსტი
  •  
  • “ახალი კვირის” ბოლო გადაცემა საზოგადოებრივი მაუწყებლის ეთერში, 2021 წლის 26 დეკემბერს გავიდა.
  • "ახალი კვირის" წამყვანი და კორესპონდენტები პირველი არხიდან 2022 წლის 29 აპრილს გაათავისუფლეს.
  • საზოგადოებრივი მაუწყებლის ამ გადაწყვეტილებამდე, ჟურნალისტებმა, არხზე არსებული "შავი სიებისა" და ცენზურის შესახებ მედიასთან ისაუბრეს.
  • "პირველმა არხმა" მაუწყებელში ცენზურასა და “შავის სიების” არსებობაზე ბრალდებები უარყო და მის წინააღმდეგ მიმდინარე მიზანმიმართული კამპანია უწოდა.
  • არხიდან გათავისუფლებული სამივე ჟურნალისტის უფლებას "საერთაშორისო გამჭვირვალობა — საქართველო" იცავს.
კატეგორია: საქართველო
თბილისის საქალაქო სასამართლომ დამნაშავედ ცნო ტელეკომპანია “ფორმულას” გადამღებ ჯგუფზე თავდამსხმელი პირი დავით ველიჯანაშვილი და მას ერთი წლით თავისუფლების აღკვეთა შეუფარდა.

სასამართლოს გადაწყვეტილება

ტელეკომპანია "ფორმულას" ინფორმაციით, მოსამართლემ ბრალდებული:

  • ჟურნალისტური საქმიანობის ხელის შეშლისა და დევნის ნაწილში გაამტყუნა.
  • ხოლო 118-ე მუხლი - ჯანმრთელობის ნაკლებად მძიმე დაზიანება 122-ე მუხლად გადაკვალიფიცირდა, რაც გულისხმობს ჯანმრთელობის მძიმე ან ნაკლებად მძიმე დაზიანებას აუცილებელი მოგერიების ფარგლების გადაცილებით.
კონტექსტი

ჟურნალისტს ნანო ჩაკვეტაძეს, ოპერატორსა და მის ასისტენტს თბილისში, აბაშიძის ქუჩაზე ერთ-ერთ ბარში ინტერვიუს ჩაწერის დროს მოქალაქე დავით ველიჯანაშვილი 17 მარტს დაესხა თავს.

თავდამსხმელმა ჟურნალისტს და ოპერატორებს ფიზიკური და სიტყვიერი შეურაცხყოფა მიაყენა, დაემუქრა, ინტერვიუს ჩაწერის შეწყვეტა და ობიექტის დატოვება მოსთხოვა.

ვრცლად მომხდარის შესახებ წაიკითხეთ ამ ბმულზე.
კატეგორია: საერთაშორისო ამბები
უკრაინა რუსეთის ხელისუფლების კონტროლირებად ტელევიზიას “რაშა თუდეის” გენოციდის წაქეზებაში ადანაშაულებს და მსოფლიოს ქვეყნებს მისი აკრძალვისკენ მოუწდებს.

რა მოხდა?

რუსულ ტელევიზიაში, 20 ოქტომბერს გასულ გადაცემაში წამყვანმა ანტონ კრასოვსკიმ თქვა, რომ უკრაინელი ბავშვები, რომლებიც ფიქრობენ, რომ რუსეთი ოკუპანტია უნდა “დაახრჩო ან დაწვა”. რუსმა ტელეწამყვანმა თქვა ისიც, რომ “უკრაინა არ უნდა არსებობდეს”.

  • წამყვანმა ამ ფრაზებით გადაცემის სტუმრის, რუსი მწერლის სერგეი ლუკიანენკოს მიერ მოყოლილ ამბავს უპასუხა იმის შესახებ, “როდესაც 1980-ან წლებში მწერალი უკრაინაში ცავიდა, იქაურმა ბავშვებმა უთხრეს, რომ უკეთესად იცხოვრებდნენ, მოსკოვის მათი ქვეყანა, რომ არ დაეპყრო.”
  • წამყვანმა “იხუმრა” რუსი სამხედროების მიერ უკრაინელი ქალების გაუპატიურების შესახებ ცნობებზეც.

ანტონ კრასოვსი ომის მომხრე ტელეწამყვანია “რაშა თუდეიზე”. პროპაგანდისტულ არხს ევროკავშირის მიერ სანქციები აქვს დაწესებული.

უკრაინის პასუხი

“რაშა თუდეიზე” გასული გადაცემის ჩანაწერი “ტვიტერზე” რუსული მედიის მონიტორმა ჯულია დევისმა გაავრცელა. ვიდეო მოგვიანებით უკრაინის საგარეო საქმეთა მინისტრმა გადააზიარა და იმ ხელისუფლებებს, რომლებსაც “რაშა თუდეი” არ აუკრძალავთ ამ ფრაგმენტის ნახვისკენ მოუწოდა.

  • “ აი რის მხარეს ხართ, თუკი “რაშა თუდეის” თქვენს ქვეყნებში მუშაობის უფლებას აძლევთ. აგრესიული გენოციდის წაქეზება (ამ ადამიანს ამის გამო გავასამართლებთ), რომელსაც არაფერი აქვს საერთო სიტყვის თავისუფლებასთან. აკრძალეთ “რაშა თუდეი” მთელ მსოფლიოში” - წერს დმიტრო კულება.

რას ამბობს თავად არხი?

24 ოქტომბერს “რაშა თუდეის” მთავარმა რედაქტორმა, მარგარიტა სიმონიანმა “ტელეგრამზე” დაწერა, რომ არხმა ეთერში გასული “ამაზრზენი” განცხადებების გამო ტელეწამყვან ანტონ კრასოვსკისთან თანამშრომლობა შეაჩერა.

“უკრაინელი, ასევე დონბასელი ბავშვებისა და ყველა სხვა ბავშვისთვის, ვისურვებ, რომ ეს ყველაფერი რაც შეიძლება მალე დასრულდეს და მათ კვლავ მშვიდად იცხოვრონ და ისწავლონ იმ ენაზე, რომელსაც მშობლიურად მიიჩნევენ.” - წერს სიმონიანი.

კრემლის პროპაგანდისტის, მარგარიტა სიმონიანის განცხადებით, არხი წამყვანის მოსაზრებებს არ იზიარებს.
კატეგორია: საქართველო
რა ხდება?
  • დემოკრატიის კვლევის ინსტიტუტმა (DRI) ულტრამემარჯვენე ძალების რიტორიკა შეისწავლა, რომელსაც ისინი ონლაინ და სოციალური მედიით ავრცელებდნენ.
  • ორგანიზაციამ, პროპაგანდისტული შინაარსის 2 000-ზე მეტი მასალა გააანალიზა. მონიტორინგის პერიოდი: 2021 წლის სექტემბრიდან 2022 წლის აგვისტო.

რატომ არის ეს თემა მნიშვნელოვანი?

DRI-ის კვლევის მიხედვით, გასულ წელს ულტრამემარჯვენე ჯგუფების ლეგიტიმაცია და გავლენა გაიზარდა და ეს ორმა ფაქტორმა განაპირობა:
  • მათ მიერ სოციალურ მედიაში წარმოებულმა კამპანიებმა და
  • ულტრამემარჯვენე ლიდერების მედია გაშუქების სიხშირემ.

ულტრამემარჯვენე ჯგუფები სოციალურ ქსელებს მხარდამჭერთა მობილიზაციისა და საპროტესტო აქციების ორგანიზებისთვისაც აქტიურად იყენებენ.

კვლევის ძირითადი მიგნებები:

  • ულტრამემარჯვენე ძალები გავლენას ახდენენ ქვეყანაში მიმდინარე პოლიტიკურ პროცესებზე. მათ შორის, 2021 წლის თვითმმართველობის არჩევნებზე.
  • ანტიდასავლური რიტორიკით თანხვედრაში არიან მმართველ პარტიასთან, "ქართული ოცნებასთან".
  • მხარს უჭერენ რუსეთის სასარგებლო პოზიციებს რუსეთ-უკრაინის ომის მიმდინარეობისას.
  • ვაქცინაციის პროცესის დასაზიანებლად, საზოგადოებაში მცდარ წარმოდგენებსა და განწყობებს ქმნიდნენ.

ულტრამემარჯვენეების 3 მთავარი მიზანი:

1 — ანტიდასავლური რიტორიკის გავრცელება

  • ულტრამემარჯვენეები, ხელისუფლების წარმომადგენლებისა და მათთან ღიად დაკავშირებული პირების მსგავსად, აწარმოებდნენ დეზინდორმაციულ კამპანიას, თითქოს, დასავლეთი მხარს უჭერს საქართველოში ომის მეორე ფრონტის გახსნას.
  • ეს რიტორიკა განსაკუთრებით აქტიურდება მაშინ, როდესაც დასავლეთი ბიძინა ივანიშვილს აკრიტიკებს.
  • მაგალითად: 2022 წლის 9 ივნისს ევროპარლამენტმა მიიღო რეზოლუცია "საქართველოში მედიის თავისუფლებისა და ჟურნალისტების უსაფრთხოების დარღვევის შესახებ" და ივანიშვილი დემოკრატიული პროცესების გაუარესების გამო გააკრიტიკეს. ამას მოჰყვა ანტიდასავლური რიტორიკა როგორც "ქართული ოცნების", ასევე ულტრამემარჯვენე "კონსერვატიული მოძრაობის" ლიდერებისგან.
2 — ნატოს წინააღმდეგ მიმართული კამპანია

  • სამხედრო ნეიტრალიტეტზე აპელირებით ავრცელებდნენ მოსაზრებას საქართველოს საგარეო კურსის ცვლილების აუცილებლობის შესახებ.
  • კოლექტიური დასავლეთისა და ნატოს წინააღმდეგ მიმართული მედია კამპანია კრემლისტური მედია საშუალებების მიზნებთან მოდიოდა თანხვედრაში.

3 — პროკრემლისტური რიტორიკის მხარდაჭერა
  • რუსეთ-უკრაინის ომის ფონზე, ღიად ლობირებდნენ რუსეთთან პარტნიორული ურთიერთობის ჩამოყალიბებას.
  • მიმართავდნენ უკრაინის ხელისუფლების დისკრედიტაციას.
  • უარყოფდნენ რუსეთის მიერ, მშვიდობიანი მოსახლეობის მიზანში ამოღების ფაქტებს.
  • ულტრამემარჯვენე ლიდერები ცდილობდნენ დაემკვიდრებინათ აზრი, რომ რუსეთ-უკრაინის ომის დაწყება უკრაინის პროვოცირებული იყო, "დასავლური" ძალების წაქეზებით.

როგორ ავრცელებენ დეზინფორმაციას?

კვლევის ავტორები ამბობენ, რომ ულტრამემარჯვენეები იყენებენ:

1 — ულტრამემარჯვენე პოლიტიკური პარტიების ოფიციალურ და მხარდამჭერ გვერდებს:
  • "ეროვნული მოძრაობა — ქართული მარში"
  • "ქართული იდეა"
  • "კონსერვატიული მოძრაობა"
  • "საქართველოს პატრიოტთა ალიანსი"
2 — მედიებს:
  • "ალტ-ინფო"
  • "საქართველო და მსოფლიო"
  • "საქინფორმი"
  • News Front"
3 — ორგანიზაციებს:
  • "ბავშვთა უფლებების დაცვის საზოგადოება"
  • "ზნეობა"
  • "ერთობა, რაობა, იმედი"
  • "ერი და სახელმწიფო"

4 — ულტრამემარჯვენე განწყობებით ცნობილი პირების პირად ფეისბუქგვერდებს.

პროპაგანდისტური პოსტების ტიპები:

DRI-ის მონიტორინგის ფარგლებში საინფორმაციო მასალის რაოდენობრივი და თვისებრივი ანალიზის შედეგად გამოიკვეთა, რომ:
  • პოსტების თითქმის სამ მეოთხედს შეადგენდა ტექსტური მასალა (სტატუსი, სტატია).
  • 11%-ს ვიდეო კონტენტი (ლაივ ჩართვების ჩათვლით) და 16%-ს ფოტო მასალა. შესწავლილი.
  • პოსტების ჯამურმა ინტერაქციამ გამოავლინა, რომ ყველაზე მაღალი ინტენსივობით ომის საფრთხეებზე ხაზგასმით ანტიდასავლური განწყობების გაღვივებისკენ მიმართული გზავნილები გამოირჩეოდა.

alt

კვლევის მეთოდოლოგია:

კვლევის ავტორები ამბობენ, რომ:

  • გაანალიზდა ის ონლაინ მედია კონტენტი, სადაც ყველაზე აქტიურად მიმდინარეობს ულტრამემარჯვენე ძალების სამოქმედო დღის წესრიგისა და პოსტულატების ჩამოყალიბება-გავრცელება.
  • მანიპულაციური და პოპულისტური ნარატივების გავრცელების სიხშირე და არეალი ხარისხობრივად ფეისბუქის ანალიტიკური ხელსაწყო CrowdTangle-ს გამოყენებით შეისწავლეს.
კატეგორია: საქართველო

რა ხდება?

საზოგადოებრივი მაუწყებლის აჭარის ტელევიზიისა და რადიოს მოქმედმა დირექტორმა გიორგი კოხრეიძემ, რომელსაც ისევ სურდა მაუწყებლის ხელმძღვანელობა, დირექტორობის შესარჩევი კონკურსიდან კანდიდატურა მოხსნა.

  • კოხრეიძე ერთ-ერთი იყო ტელევიზიის გენერალური დირექტორობის მსურველ 5 კანდიდატს შორის.
  • მისი გასაუბრება მრჩეველთა საბჭოსთან 2022 წლის 30 სექტემბერს იყო ჩანიშნული.
  • მრჩეველთა საბჭოს წევრმა, გია ქარცივაძემ "მედიაჩეკერს" უთხრა, რომ კოხრეიძემ მიმართა წერილით, რომელშიც წერია, რომ "ჯანმრთელობის მდგომარეობის გაუარესების გამო, გასაუბრებაზე ვერ მივა."
  • სხვა კანდიდატებთან გასაუბრება 29 და 30 სექტემბერს გაიმართება.

ახალი მოცემულობით, დირექტორობის ოთხი კანდიდატია:

  • აკაკი ბერიძე
  • ნათია თავდგირიძე
  • ირაკლი გიორგაძე
  • დავით ჩხარტიშვილი

გიორგი კოხრეიძე 2019 წელს, წინა დირექტორის, ნათია კაპანაძის იმპიჩმენტით გათავისუფლების შემდეგ აირჩიეს, რასაც ტელევიზიაში კრიზისი მოჰყვა.


დეტალურად: რა ვიცით სხვა კანდიდატებზე და როგორია აჭარის ტელევიზიისა და რადიოს გენერალური დირექტორის არჩევის წესი
კატეგორია: საქართველო
საქართველოს სახალხო დამცველი მოწოდებს ხელისუფლებას ჟურნალისტებს მთავრობის სხდომაზე დასწრების შესაძლებლობა მისცეს.

ომბუდსმენი Bm.ge-ის მთავარი რედაქტორის, თელარა გელანტიას მთავრობის სხდომაზე არ შეშვების ფაქტებს გამოეხმაურა.

კონტექსტი

  • თელარა გელანტია 12 სექტემბერს მთავრობის სხდომის შემდგომ პრესკონფერენციაზე არ შეუშვეს. ჟურნალისტს ამის მიზეზად “ბევრი შეკითხვის დასმა” და “კოლეგების შეწუხება” დაუსახელეს.
  • თელარა გელანტიას მთავრობის სხდომაზე არც 26 სექტემბერს არ დაუშვეს.

რას ამბობს ომბუდსმენი?

სახალხო დამცველის შეფასებით, ბოლო პერიოდში ცალკეული სახელმწიფო უწყებების მიერ ორგანიზებულ ბრიფინგებსა თუ მუნიციპალურ ღონისძიებებზე კრიტიკული მედიის წარმომადგენლების არდაშვების ან/და არმიწვევის ტენდენცია, თანასწორობის პრინციპს ეწინააღმდეგება.

ომბუდსმენი ხაზს უსვამს მედიის განსაკუთრებულ ფუნქციას გაავრცელოს საჯარო ინტერესის სფეროში შემავალი ინფორმაცია და ხელი შეუწყოს ინფორმირებულ საჯარო დებატებს.

  • “კრიტიკული მედიის არსებობა აუცილებელი პირობაა საზოგადოების თვითგამორკვევისა და დემოკრატიული სახელმწიფოს ჩამოყალიბების პროცესში.”
  • სახალხო დამცველი საგანგაშო ტენდენციად მიიჩნევს ჟურნალისტებისთვის პროფესიული საქმიანობის განხორციელებაში ხელის შეშლის ფაქტებს და მიაჩნია, რომ ეს საფრთხეს უქმნის ქვეყანაში მედია პლურალიზმსა და უარყოფითად აისახება ქვეყნის დემოკრატიულ პროცესებზე.

ომბუდსმენი ხელისუფლებას მოუწოდებს:

  • უზრუნველყოს მედიის წარმომადგენლების დაუბრკოლებელი წვდომა ინფორმაციაზე.
  • თანასწორობის პრინციპის დაცვით, ჟურნალისტებს მთავრობის სხდომებზე დასწრებისა და მათთვის სასურველი კითხვების დასმის შესაძლებლობა მიეცეთ.

სახალხო დამცველი ამბობს, რომ თვალყურს ადევნებს მედიის წარმომადგენელთა პროფესიული საქმიანობის კუთხით არსებულ მდგომარეობას.
კატეგორია: საქართველო

რა ხდება?

დაიწყო ღია კონკურსი საზოგადოებრივი მაუწყებლის აჭარის ტელევიზიისა და რადიოს დირექტორის ასარჩევად.

  • ადმინისტრაციას 8 კანდიდატმა მიმართა.
  • გასაუბრება 5 შერჩეულ კანდიდატთან, 29-30 სექტემბერს გაიმართება.
  • ახალ გენერალურ დირექტორს ტელევიზიის მრჩეველთა საბჭო შეარჩევს.
  • ახალი დირექტორი აჭარის საზოგადოებრივ მაუწყებელს 6 წლის ვადით უხელმძღვანელებს.

ვინ არიან კანდიდატები და რა ვიცით მათ შესახებ?

კანდიდატებს შორის არის მაუწყებლის მოქმედი გენერალური დირექტორი გიორგი კოხრეიძე. ის ამ თანამდებობას 2019 წლიდან, წინა დირექტორის - ნათია კაპანაძის იმპიჩმენტის შემდეგ იკავებს. კოხრეიძის გარდა, ღია კონკურსში მონაწილეობას იღებენ:

  • აკაკი ბერიძე
  • ნათია თავდგირიძე
  • ირაკლი გიორგაძე
  • დავით ჩხარტიშვილი

გიორგი კოხრეიძე

  • 2019 წელს, წინა დირექტორის, ნათია კაპანაძის იმპიჩმენტით გათავისუფლების შემდეგ აირჩიეს, რასაც ტელევიზიაში კრიზისი მოჰყვა.
  • 2020 წელს, არხთან დაკავშირებული პრობლემური საკითხები აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტამენტის ანგარიშშიც მოხვდა, რომელშიც ნახსენებია, რომ "სამოქალაქო ჯგუფების განცხადებით, აჭარის ტელევიზიის დირექტორის, ნათია კაპანაძის გათავისუფლების შემდეგ, მმართველი პარტია "აჭარის საზოგადოებრივ მაუწყებელზე" გადაჭარბებული გავლენის მოპოვების მცდელობას აგრძელებდა".
  • 2021 წელს, Human Rights Watch-ის ანგარიშში, აჭარის ტელევიზიაში განვითარებულ მოვლენების კრიტიკული შეფასება მოხვდა.
  • "საერთაშორისო გამჭვირვალობა საქართველოს" შეფასებით, კოხრეიძის საკადრო გადაწყვეტილებები მიმართული იყო არხზე მომუშავე კრიტიკულად განწყობილი ჟურნალისტების სამსახურიდან გაშვებისა და შევიწროებისკენ.
  • გიორგი კოხრეიძემ, დირექტორად დანიშვნის შემდეგ, აჭარის ტელევიზიისა და რადიოს არაერთი თანამშრომელი გაათავისუფლა ანდა ხელშეკრულება შეუცვალა.
  • ტელევიზიიდან გათავისუფლებულმა და არსებითად სხვა პოზიციაზე გადაყვანილმა თანამშრომლებმა მაუწყებლის წინააღმდეგ სამართლებრივი დავა დაიწყეს.
  • კოხრეიძის დირექტორად არჩევის შემდეგ, მაუწყებლის ჟურნალისტების მხარდასაჭერად და დირექტორის გადადგომის მოთხოვნით არაერთი აქცია გაიმართა.

დეტალურად: გიორგი კოხრეიძის საკადრო პოლიტიკა

ნათია თავდგირიძე

  • მუშაობდა აჭარის საზოგადოებრივი მაუწყებელში, როგორც რეჟისორი, პროდიუსერი და გადაცემა - "ერთი დღე სოფელში" ავტორი და წამყვანი.
  • 2014 წელს თვითმმართველობის არჩევნებში მიიღო მონაწილეობა პოლიტიკური გაერთიანება "ერთიანობის დარბაზიდან", თუმცა ვერ გაიმარჯვა. ამ პერიოდში არხმა შეაჩერა მისი გადაცემა, თუმცა შემდეგ აღადგინა, რისთვისაც თავდგირიძემ მადლობა უმაღლესი საბჭოს დეპუტატებს, განსაკუთრებით - მედეა ვასაძეს გადაუხადა.

ირაკლი გიორგაძე

  • 2018 წლიდან ჭიათურის მართლმადიდებლურ სკოლაში ასწავლის. 2016 წლიდან კულტურული მემკვიდრეობის განვითარების დეპარტამენტის მეცნიერ-თანამშრომელია.
  • აქვს ისტორიის დოქტორის ხარისხი, რომელიც თელავის სახელმწიფო უნივერსიტეტში მიიღო.

დავით ჩხარტიშვილი

"საერთაშორისო გამჭვირვალობა საქართველოს" მიხედვით,
  • ჩხარტიშვილმა 2018 წელს პოლიტიკური მოძრაობა "ბათუმის პლატფორმა" დააფუძნა.
  • მისი მოძრაობა თავდაპირველად ხელისუფლების მიმართ კრიტიკით გამოირჩეოდა.
  • თუმცა, ორგანიზაციის დაფუძნებიდან 2 თვის შემდეგ, ბათუმის მერიის სევისების სააგენტოში დასაქმდა.
  • აჭარის საზოგადოებრივი მაუწყებლის გენერალური დირექტორობა აქამდეს უნდოდა და კონკურსში 2016 და 2018 წლებშიც მონაწილეობდა, თუმცა მრჩეველთა საბჭომ მის კანდიდატურას მხარი არ დაუჭირა.

აკაკი ბერიძე

  • იურისტად მუშაობის მრავალწლიანი გამოცდილება აქვს.
  • 2015-2018 წლებში პარლამენტის იურიდიულ საკითხთა კომიტეტის აპარატში წამყვან სპეციალისტად მუშაობდა.
  • არის ასოცირებული პროფესორი საჯარო სამართლის მიმართულებით.

რა უნდა ვიცოდეთ მრჩეველთა საბჭოს შესახებ?

  • მრჩეველთა საბჭო 5 წევრისგან შედგება.
  • 2019 წელს არჩეული 5 კანდიდატიდან, 3 "ქართული ოცნების" კვოტით დაკომპლექტდა.
  • 2020 წლის თებერვალში, იმ დროისათვის საინფორმაციო გამოშვების წამყვანმა თეონა ბაკურიძემ მრჩეველთა საბჭო და გენერალური დირექტორი გიორგი კოხრეიძე თანამშრომლების დევნასა და ცენზურის დაწესებაში დაადანაშაულა.
  • 2021 წლის ნოემბრში, მაუწყებლის ალტერნატიულმა პროფკავშირმა კრიტიკული ანგარიში გამოაქვეყნა და თქვა, რომ "მრჩეველთა საბჭოს უმრავლესობა მწვანე შუქს აძლევდა დირექტორის, გიორგი კოხრეიძის ყველა დამაზიანებელ გადაწყვეტილებას".

დღეისათვის აჭარის საზოგადოებრივი მაუწყებლის მრჩეველთა საბჭოს შემადგელობა ასეთია:

  • გიგა ჩხარტიშვილი — "ქართული ოცნების" მხარდაჭერილი კანდიდატი, არის მრჩეველთა საბჭოს თავმჯდომარე.
  • თამილა დოლიძე — "ქართული ოცნების" მხარდაჭერილი კანდიდატი;
  • სოსო სტურუა — "ქართული ოცნების" მხარდაჭერილი კანდიდატი;
  • თამარ წილოსანი — ოპოზიციის მხარდაჭერილი კანდიდატი. 2020 წელს აქტივისტმა, რომელიც მაუწყებლის დირექტორის, გიორგი კოხრეიძის გადაყენების მოთხოვნით შიმშილობდა, "ქართულ ოცნებასთან" გარიგებაში დაადანაშაულა.
  • გია ქარცივაძე — აირჩიეს "ნაციონალური მოძრაობის" კვოტით, 2020 წელს აჭარის საზოგადოებრივი მაუწყებლის გენერალური დირექტორის, გიორგი კოხრეიძის იმპიჩმენტი მოითხოვა.

როგორია გენერალური დირექტორის არჩევის წესი?

  • ცხადდება ღია კონკურსი;
  • გენერალურ დირექტორს თანამდებობაზე ნიშნავს სამეურვეო საბჭო;
  • ირჩევენ 6 წლის ვადით;
  • კრიტერიუმები:
  • კანდიდატი უნდა იყოს საქართველოს მოქალაქე;
  • უნდა ჰქოდეს მაგისტრის ან/და მასთან გათანაბრებული აკადემიური ხარისხი.
  • არანაკლებ 10-წლიანი მუშაობის გამოცდილება;
  • ხელმძღვანელ პოზიციაზე მუშაობის სულ მცირე, 3-წლიანი პრაქტიკა;
  • ჟურნალისტაში, ადამიანის უფლებათა დაცვის ან/და სამეცნიერო/პედაგოგიურ სფეროში მუშაობის არანაკლებ 5-წლიანი გამოცდილება.
"მაუწყებლობის შესახებ" საქართველოს კანონის მიხედვით, აჭარის საზოგადოებრივი ტელევიზიისა და რადიოს გენერალურ დირექტორს სამეურვეო საბჭო საკნდიდატთა სიის გამოქვეყნებიდან 7 დღის განმავლობაში დანიშნავს.
კატეგორია: საქართველო
ირანში ანტისამთავრობო პროტესტისა და არეულობის ფონზე ხელისუფლებამ ინტერნეტზე წვდომა მასობრივად შეზღუდა. ირანელები ვერ იყენებენ Instagram-სა და WhatsApp-ს. ეს ქვეყანაში 2019 წლის შემდეგ ინტერნეტის შეზღუდვის ყველაზე მასშტაბური შემთხვევაა.

რა ხდება?

ირანის ათობით ქალაქში მასშტაბური ანტისამთავრობო გამოსვლები 2022 წლის 16 სექტემბერს 22 წლის ქალის, მაჰსა ამინის სიკვდილის შემდეგ დაიწყო. ის 13 სექტემბერს ირანის ე.წ მორალის პოლიციამ ჰიჯაბის ტარების კანონის დარღვევის გამო დააკვა. მალევე მისი საავადმყოფოში გადაყვანა გახდა საჭირო, სადაც ის გარდაიცვალა.

დემონსტრანტები ითხოვენ გაუქმდეს კანონი, რომელიც 9 წელს გადაცილებულ ყველა ქალს ჰიჯაბის ტარებას ავალდებულებს.

რატომ ზღუდავს ინტერნეტზე წვდომას ირანის ხელისუფლება?

ირანში ინტერნეტის შეზღუდვა საპროტესტო გამოსვლების ჩახშობის ერთ-ერთი მეთოდია.

  • სხვადასხვა წყაროს ინფორმაციით, ირანში მიმდინარე საპროტესტო გამოსვლების დროს ათამდე ადამიანი დაიღუპა, დაშავდა ასობით მოქალაქე.
  • ოფიციალური საინფორმაციო წყაროები ირანში ხელისუფლების კონტროლქვეშაა.
  • ირანის მთავრობა უარყოფს, რომ აქციის მონაწილეები ქვეყნის უსაფრთხოების ძალებმა დახოცეს და ამბობს, რომ შესაძლოა ეს შეიარაღებულმა დისიდენტებმა ჩაიდინეს.
  • ინტერნეტი და სოციალური ქსელები კი დემონსტრანტებისა და მათი მხარდამჭერებისთვის ინფორმაციის გავრცელების ერთადერთი ხელმისაწვდომი საშუალებაა.

სოციალურ ქსელში ვრცელდება მუსლიმი ქალების ვიდეოები, რომლებიც პროტესტის ნიშნად თავსაბურავებს იხსნიან და თმას იჭრიან.

ბრიტანული ორგანიზაცია NetBlocks-ის ინფორმაციით:

  • ირანში მობილური ინტერნეტი გაითიშა თითქმის ყველა ქსელზე
  • 21 სექტემბერს ირანში წვდომა შეიზღუდა Instagram-სა და WhatsApp-ზე.
  • სხვა სოციალური ქსელები: Facebook, Youtube, Telegram და Twitter ირანში მანამდეც დაბლოკილი იყო.
  • მოსახლეობა ამ პლატფორმებზე შესვლას VPN-ით (ვირტუალური კერძო ქსელი) ახერხებს.

რა მოხდა 2019 წელს?

  • 2019 წლის ნოემბერში ირანის ხელისუფლებამ საპროტესტო აქციების დროს ინტერნეტი ერთი კვირით გათიშა.
  • საერთაშორისო არასამთავრობო ორგანიზაცია “ამნესთი ინთერნეშენალის” მონაცემებით, საწვავის ფასის ზრდის გამო დაწყებული დემონსტრაციების დროს 2019 წელს ირანის უსაფრთხოების ძალებმა 323 ადამიანი მოკლეს.
  • ორგანიზაცია ამბობს, რომ ირანის ხელისუფლებამ ინტერნეტი მიზანმიმართულად, ადამიანის უფლებების დარღვევების მასშტაბების დასამალად, დაბლოკა.

მიუხედავად იმისა, რომ გაეროს ადამიანის უფლებათა კომიტეტის მიხედვით, სახელმწიფოებმა მშვიდობიანი შეკრებების დროს ინტერნეტ კავშირი არ უნდა დაბლოკონ ან შეაფერხონ, ზოგიერთი მთავრობა ამ მეთოდს, მისთვის არასასურველი აქციების ჩასახშობად იყენებს.
კატეგორია: საქართველო
უკრაინის წინააღმდეგ რუსეთის ომის, კავკასიის რეგიონში შეიარაღებული კონფლიქტის, პოლიტიკური არასტაბილურობისა და კოვიდ პანდემიის ფონზე თბილისში სხვადასხვა ქვეყნიდან ჟურნალისტები შეიკრიბებიან და მედიის სფეროში მთავარ გამოწვევებზე იმსჯელებენ.

22-25 სექტემბერს საერთაშორისო მედია კონფერენციაზე უკრაინელი, ქართველი, სომეხი და მოლდოველი ჟურნალისტები, რედაქტორები და მედიამენეჯერები თავიანთ გამოცდილებასა და ცოდნას ერთმანეთს გაუზიარებენ.

კონფერენციის მთავარი სპიკერი ჟურნალ Time-ის 2022 წლის 100 ყველაზე გავლენიან ადამიანთა სიაში დასახელებული უკრაინელი ჟურნალისტი, “უკრაინსკა პრავდას” მთავარი რედაქტორი სევგილ მუსაევა იქნება.

რატომ არის მნიშვნელოვანი?

ჰიბრიდული ომისა და სოციალური მედიის ეპოქის გათვალისწიებით, ჟურნალისტებს დღეს უკრაინაში უპრეცენდენტო ვითარებაში უწევთ მუშაობა.

რეგიონში რთული პოლიტიკური და ეკონომიკური მდგომარეობის, მიმდინარე მასშტაბური ომის დროს, როდესაც მედიის როლი სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია, ხოლო ბოლო კვლევები აჩვენებს, რომ საქართველოში მედიაგარემო უარსედება, ჟურნალისტებს შესაძლებლობა ექნებათ:

  • უკრაინელი კოლეგებისგან მოისმინონ როგორ უმკლავდებიან იმ სირთულეებს, რომლებსაც ახლა ისინი ყოველდღიურად აწყდებიან.
  • მიიღონ რჩევები საერთაშორისო ექსპერტებისგან.
  • გაამყარონ კონტაქტები ერთმანეთთან.
  • გააზიარონ თავიანთი გამოცდილება.
  • მხარი დაუჭირონ და გააძლიერონ დამოუკიდებელი ჟურნალისტიკა.

ვინ ატარებს კონფერენციას?

თბილისის საერთაშორისო მედია კონფერენციის ორგანიზატორი მედიის მხარდამჭერი არასამთავრობო ორგანიზაცია “ინტერნიუსია”.

კონფერენციას მხარს უჭერს შვედეთის მთავრობაც, სტუმრებს შორის იქნება შვედეთის ელჩი ულრიკ ტიდესტრომი.

რა თემებს განიხილავენ კონფერენციაზე?

კონფერენცია ჟურნალისტებისთვის ერთგვარი ფორუმი იქნება. ისინი ომისა და კრიზისის დროს მუშაობის შესახებ რჩევებსა და პროფესიულ გამოცდილებას გააზიარებენ, ისაუბრებენ ეფექტიანი და ინოვაციური ამბის თხრობის ფორმებსა და მედიის ფინანსურ ნაწილზე, როგორებიცაა შემოწირულობები და კონტენტის მონეტიზაცია.

3 დღის განმავლობაში გაიმართება პრეზენტაციები, პანელური დისკუსიები, ტრენინგები და კონსულტაციები.

ჟურნალისტებს ბიზნესის მიმართულებით კონსულტაციებს გაუწევს:

  • საერთაშორისო მედიისა და მარკეტინგის კონსულტანტი, კომპანია “ნიუსგეინის” თანადამფუძნებელი, მიშელ ფოსტერი, რომელსაც აშშ-ში, აზიაში, აფრიკაში, ბალკანურ და ბალტიისპირეთის ქვეყნებში მუშაობის გამოცდილება აქვს.
  • “ინტერნიუსის” მედია ბიზნესის გუნდის დირექტორი ჯეისონ ლამბერტი.
მედიასაშუალებების ბიზნეს განვითარების გეგმაზე ისაუბრებენ უკრაინელი მედია მენეჯერებიც, მათ შორის გამოცემა Kyiv Independent-ის წარმომადგენელი ზახარ პროტსიუკი.

ადგილობრივი მედიასაშუალებებისთვის აუდიტორიის ჩართულობის საკითხს შეეხებიან ქართველი მედია მენეჯერები, მათ შორის ანი სირბილაძე (DigitalNews), ნინო ტურაშვილი (პალიტრა მედია) და გიორგი გოგუა (პროექტი 64, მედიაჩეკერი).

ამბის თხრობის შესახებ სესიებს კი “რადიო თავისუფლების” რედაქტორი ნინო ჯაფიაშვილი, რეჟისორი ნინო ორჯონიკიძე და ქუჩის მხატვარი “გაგოშა” გაუძღვებიან.

კონფერენციის ბოლო დღეს მონაწილეები სასწავლო ვიზიტით კახეთში “მთის ამბებს” ესტუმრებიან.
კატეგორია: საქართველო
სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის (სუს) ყოფილი მაღალჩინოსანი სოსო გოგაშვილი ამბობს, რომ “რუსთავი 2-ის” საქმის ერთ-ერთ მოსამართლეზე ზეწოლა ხდებოდა.

რა ხდება?

სოსო გოგაშვილმა ციხიდან მორიგი წერილი გაავრცელა, რომელშიც დაადასტურა უზენაესი და სააპელაციო სასამართლოს ყოფილი მოსამართლის, ბესარიონ ალავიძის განცხადება მასზე ზეწოლის შესახებ.

  • რუსთავი 2-ის საქმის ერთ-ერთმა მოსამართლემ ბესარიონ ალავიძემ 17 სექტემბერს “მთავარ არხთან” ინტერვიუში თქვა, რომ ხელისუფლების მხრიდან მასსა და სხვა მოსამართლეებზე ზეწოლის ფაქტები იყო.
  • საქართველოს უზენაესი სასამართლოს დიდმა პალატამ, 9 მოსამართლემ, მათ შორის ალავიძემ, ტელეკომპანია „რუსთავი 2“ 2017 წლის 2 მარტს ქიბარ ხალვაშს მიაკუთვნა.

რას ამბობს სუს-ის ყოფილი მაღალჩინოსანი?

სოსო გოგაშვილი წერს, რომ მოსამართლეზე ზეწოლა სუს-ის მხრიდან თბილისის სააპელაციო სასამართლოს თავმჯდომარის, მიხეილ ჩინჩალაძის, მოთხოვნის შემდეგ დაიწყო:

  • “მას შემდეგ, რაც მიხეილ ჩინჩალაძემ ალავიძეზე არაერთი ზეწოლის შემდეგ ვერ მიაღწია მიზანს მიეღო მისგან თანხმობა “რუსთავი 2-ის” საქმეზე ოცნებისთვის სასურველი გადაწყვეტილების შესახებ, მან საქმეში ჩართო მძიმე არტილერია.” “ჩაინიშნა საგანგებო თათბირი ბიძინა ივანიშვილის ბიზნეს ცენტრში, სადაც გადაწყდა, რომ საქმეში უნდა ჩავრთულიყავით ჩვენ - სუსი.”
  • “ჩვენ ივანიშვილისგან მივიღეთ შესაბამისი დავალება - ალავიძეზე სასურველი გადაწყვეტილების მისაღებად უნდა შეგვეთავაზებინა მუდმივი სამსახური, ფულადი პრემია და ხელშეუხებლობა. ეს ყველაფერი უნდა მომხდარიყო სახელმწიფო ინტერესებზე აპელირებით, უარის შემთხვევაში პრობლემების შექმნით.”
  • “სუსში გამოიძებნა თანამდებობის პირი, რომელიც მას დიდი ხანი იცნობდა და ჰქონდა კარგი ურთიერთობა. მას დაევალა ალავიძესთან შეხვედრა და მისი დარწმუნება. შეხვედრა შედგა რამდენჯერმე, ხდებოდა ამ შეხვედრის აუდიო ჩაწერა, ოფიცერს ჩანაწერი მოჰქონდა ჩემთან და მე მას ვუგზავნიდი ჩინჩალაძეს.”

სოსო გოგაშვილი ყოფილ მოსამართლეს, ბესარიონ ალავიძეს ზეწოლის შესახებ ბოლომდე საუბრისკენ, სუს-ის თანამშრომელს, “შემსრულებელ ოფიცერს” კი სისტემის მხილებისკენ მოუწოდებს.

ვინ არის სოსო გოგაშვილი?

სოსო გოგაშვილი სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის უფროსის ყოფილი მოადგილეა. ის 15 ივლისს დააკავეს და ბრალი 3 მუხლით წარუდგინეს:

  • სამსახურებრივი უფლებამოსილების გადამეტება, რამაც სახელმწიფოს კანონიერი ინტერესის არსებითი დარღვევა გამოიწვია.
  • პერსონალური მონაცემების უკანონოდ მოპოვება, შენახვა, გავრცელება, რამაც მნიშვნელოვანი ზიანი გამოიწვია.
  • სამსახურებრივი მდგომარეობის გამოყენებით და ცეცხლსასროლი იარაღისა და საბრძოლო მასალის მართლსაწინააღმდეგო შეძენა და შენახვა.
  • გოგაშვილს 18 ივლისს აღკვეთის ღონისძიების სახით პატიმრობა შეეფარდა.

სოსო გოგაშვილის დაკავებამდე 2 დღით ადრე, 2022 წლის 13 ივლისს ტელეკომპანია “მაესტროს” ეთერში მომღერალმა და ტელეწამყვანმა გია გაჩეჩილაძემ (“უცნობმა”) “მთავარი არხის” ჟურნალისტების საუბრის ფარული ჩანაწერი გამოაქვეყნა. მასში ჟურნალისტები წყაროსგან, სოსო გოგაშვილისგან მიწოდებულ მასალაზე საუბრობდნენ.

ამ თემაზე: “უცნობის” გავრცელებული ჩანაწერები - რა ირკვევა?
კატეგორია: საქართველო
Bm.ge-ის მთავარ რედაქტორი და BMGTV-ის ჟურნალისტი, თელარა გელანტია, 12 სექტემბერს საქართველოს მთავრობის სხდომის პრეკონფერენციაზე არ შეუშვეს.

ჟურნალისტური ეთიკის ქარტის განცხადებით, რომ საჯარო უწყების მხრიდან მსგავსი ქმედება დაუშვებელია და ამძიმებს ჟურნალისტების მიმართ არსებულ მტრულ გარემოს.

რა მოხდა?

“ბიზნეს მედია საქართველოს” ინფორმაციით, 14:00 საათზე დანიშნული სხდომის გასაშუქებლად BMGTV-ის ჯგუფი წავიდა, მაგრამ მთავრობის ადმინისტრაციაში არ შეუშვეს.

რას ამბობს თელარა გელანტია?

ჟურნალისტი მეათე წელია მთავრობის სხდომებს აშუქებს, თუმცა დღეს ადმინისტრაციაში არ შეშვების მიზეზად “ბევრი შეკითხვის დასმა” და “კოლეგების შეწუხება” დაუსახელეს.

  • “ოფიციალურ მიზეზად პრესსამსახურის თანამშრომელმა ნინო ცხადაძემ მითხრა, რომ თურმე წესებს ვარღვევ - ბევრ კითხვას ვსვამ და სხვა კოლეგებს ვაწუხებ და ა.შ. თან დაკვირვებაც აწარმოეს თურმე ჩემზე და ეს მოიფიქრეს (ვიცი, ნინო არაფერ შუაშია - უთხრეს და მითხრა) (BMG-იდან მარტო მე ამკრძალეს დღეს - სხვაზე არ აქვთ პრობლემა)”
  • “გონივრული ეჭვი მაქვს, მთავრობის ადმინისტრაცია გააღიზიანა ჩემმა სიუჟეტმაც (9 სექტემბერს გავიდა ეთერში) სადაც მოვყევით, როგორ ირღვევა კანონი და ორი წელია მთავრობის არცერთი განკარგულება არ გამოუქვეყნებიათ”, - წერს თელარა გელანტია სოციალურ ქსელში.

ფინანსთა მინისტრის და მთავრობის განმარტება

მთავრობის ადმინისტრაციის პრესსამსახურში ამ მომენტისთვის ჩვენს ზარებს არ პასუხობენ. Bm.ge-ის ინფორმაციით, მომხდარს მედიის და მთავრობის პრესსამსახურის საერთო ჩატში მთავრობის თანამშრომელი გამოეხმაურა:
  • „ბევრჯერ გავაფრთხილეთ და ვთხოვეთ ინტერვიუს რეჟიმში აღარ დაესვა კითხვები, თუმცა, სამწუხაროდ, არ ითვალისწინებს ჩვენს თხოვნას. თქვენს ტელევიზიასთან არანაირი პრობლემა და პრეტენზია არ არის და დღეს ოპერატორს შეეძლო შესვლა. რაც შეეხება ჟურნალისტს, კიდევ ერთხელ გეუბნები, რომ არის ელემენტარული წესი რისი დაცვაც არ მეგონა თუ ასეთი რთული იქნებოდა მისთვის“

თელარა გელანტიას არ შეშვების მიზეზებზე ჟურნალისტებმა პრესკონფერენციაზე ფინანსთა მინისტრს, ლაშა ხუციშვილს ჰკითხეს. მინისტრი ამბობს, რომ “ არ ჰგონია ჟურნალისტის არ შეშვება კონკრეტულ რეპორტაჟს უკავშირდებოდეს”

მინისტრი ამბობს, რომ:
  • „არ ვიცი რამდენად არის ეს დასჯა, უბრალოდ ეს ინფორმაცია თქვენგან მივიღე. ბუნებრივია, ადმინისტრაცია გააკეთებს განმარტებას ამასთან დაკავშირებით, რატომ მოხდა ეს კონკრეტული ფაქტი.“
  • „ჩემთვის არასასურველი შეკითხვები არ არსებობს. ნებისმიერი შეკითხვა არის შეკითხვა, რომელზეც ბუნებრივია, ჩემი მოსაზრებები და პასუხები მექნება. მოვისმენთ ადმინისტრაციის განმარტებას და შემდგომ შეიძლება შეფასება.“


ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიას მიიჩნია
, რომ მედიის მიმართ არათანაბარი მიდგომა დაუშვებელი და დისკრიმინაციულია.
  • მედიის როლი დემოკრატიული საზოგადოების განვითარებაში შეუცვლელია, ამიტომაც მნიშვნელოვანია, რომ ყველა მედიასაშუალების წარმომადგენელი თანაბარ პირობებში იყოს. 
  • ქარტია საქართველოს მთავრობას მოუწოდებს, არ ჩააყენონ დისკრიმინაციულ მდგომარეობაში კრიტიკული მედიის წარმომადგენლები და შეუქმნან სათანადო სამუშაო პირობები.

ჟურნალისტების “დაბლოკვა”

ეს პირველი შემთხვევა არ არის, როდესაც ხელისუფლების მიმართ კრიტიკულად განწყობილი მედიასაშუალებები სამთავრობო უწყებაში ბრიფინგზე არ შეუშვეს.
  • ტელეკომპანია „პირველის“ გადამღები ჯგუფი 2021 წლის 8 დეკემბერს კულტურის მინისტრის, თეა წეულკიანის, ბრიფინგზე მეორედ არ შეუშვეს.
  • „პირველისა“ და „მთავარი არხის“ ჟურნალისტები კულტურის სამინისტროში დაგეგმილ ბრიფინგზე არ შეუშვეს 22 ნოემბერსაც.
  • 11 ნოემბერს კი “ტვ პირველის”, “მთავარი არხისა” და “ფორმულას” ჟურნალისტები იუსტიციის სამინისტროში გამართულ ბრიფინგზე ვერ მოხვდნენ.
კატეგორია: საქართველო
ევროკავშირი საქართველოს 5 ივლისის ძალადობის დამნაშავეების მართლმსაჯულებისთვის გადაცემისკენ მოუწოდებს.

ევროკავშირის წარმომადგენლობა საქართველოსა და ევროკავშირს შორის გამართული ასოცირების საბჭოს მე-7 სხდომის შემდეგ ერთობლივ განცხადებას ავრცელებს.

რას წერია განცხადებაში მედიაზე?

ევროკავშირმა ხაზი გაუსვა, რომ საჭიროა, 2021 წლის 5 ივლისის თბილისი პრაიდის მარშის კონტექსტში, მედია-პროფესიონალების წინააღმდეგ ძალადობის ეფექტიანი და ეფექტური გამოძიება და პრევენციული ზომების გაძლიერება.

  • ევროკავშირმა მოუწოდა საქართველოს ყველა დამნაშავის მართლმსაჯულებისთვის გადაცემისკენ და ამავდროულად, აღნიშნა ამ მიმართულებით გადადგმული ნაბიჯები.

ევროკავშირმა კიდევ ერთხელ დაადასტურა საქართველოსადმი მხარდაჭერა ჰიბრიდული და კიბერ საფრთხეების წინააღმდეგ ბრძოლაში.

  • ამ კონტექსტში ევროკავშირმა შეშფოთება გამოხატა გაზრდილ ანტი-დასავლურ დეზინფორმაციასა და რიტორიკასთან დაკავშირებით, რომელიც საფრთხეს უქმნის საქართველოს ევროპულ გზას.

კონტექსტი


2021 წლის 5 ივლისს "თბილისი პრაიდის" მიერ დაგეგმილი "ღირსების მარშის" წინააღმდეგ გამოსული ძალადობრივი ჯგუფები მედიის 53 წარმომადგენელს ფიზიკურად გაუსწორდნენ.

დაშავებულებს შორის იყო ტელეკომპანია „პირველის“ ოპერატორი, ალექსანდრე ლაშქარავა, რომელიც 11 ივლისს გარდაიცვალა.

ძალადობრივი აქციის ორგანიზატორების დასჯას უშედეგოდ ითხოვს მედია, არასამთავრობო სექტორი და სამოქალაქო საზოგადოება. თუმცა, ამ დრომდე არც ერთი ორგანიზატორი პასუხისგებაში მიცემული არ არის.
კატეგორია: საქართველო
ისრაელის თავდაცვის ძალებმა აღიარა, რომ პალესტინელ-ამერიკელი ჟურნალისტი, შირენ აბუ აკილი, მათი მხრიდან გასროლილმა ტყვიამ იმსხვერპლა.

ისრაელის მხარემ მომხდარის შიდა გამოძიების შედეგები 5 სექტემბერს გამოაქვეყნა.

რა მოხდა?

2022 წლის 11 მაისს, მდინარე იორდანეს დასავლეთ სანაპიროზე მდებარე ქალაქ ჯენინში, ისრაელის უსაფრთხოების ძალების მიერ მოწყობილი ოპერაციის გაშუქებისას “ალ-ჯაზირას” ერთი ჟურნალისტი მოკლეს, ერთი კი - დაჭრეს.

მოკლულ ჟურნალისტს შირინ აბუ აკლის პრესის ნიშნის მქონე ჯავშანჟილეტი ეცვა, ის 51 წლის იყო.

ამ თემაზე: ისრაელის რეიდის დროს „ალ-ჯაზირას“ რეპორტიორი მოკლეს

რას ამბობს ისრაელის მხარე?

ისრაელის თავდაცვის ძალების განცხადებაში წერია, რომ შეუძლებელია დადგინდეს სროლის წყარო, რომელმაც ჟურნალისტი მოკლა, თუმცა, დიდი ალბათობით, კორესპონდენტს შემთხვევით ისრაელის თავდაცვის ძალების იარაღიდან გასროლილი ტყვია მოხვდა.
  • ისრაელის არმია მომხდარში მონაწილე ჯარისკაცების მიმართ სისხლის სამართლებრივ დევნას არ დაიწყებს.
  • ისრაელის მხარე განმარტავს, რომ მათი ჯარისკაცები მხოლოდ “შეიარაღებულ ტერორისტებად” იდენტიფიცირებულ პირებს უმიზნებდნენ და არ არსებობს ეჭვი, რომ ტყვია სამოქალაქო პირს, კონკრეტულად ჟურნალისტს განზრახ ესროლეს.

“ალ-ჯაზირას” პასუხი

მოკლული ჟურნალისტის დამსაქმებელი მედიასაშუალება “ალ-ჯაზირა” ისრაელის თავდაცვის ძალების გამოძიებას გმობს და მიიჩნევს, რომ შემთხვევიდან 100 დღეზე მეტით ამ გამოძიების შედეგების დაგვიანება ჟურნალისტის მკვლელობისთვის სისხლის სამართლის პასუხისმგებლობის თავიდან აცილებას ემსახურება.
კატეგორია: საქართველო
რუსულ დამოუკიდებელ მედიასაშუალება “ნოვაია გაზეტას” მოსკოვის სასამართლომ ლიცენზია შეუჩერა და ამით, გაზეთის რუსეთში მუშაობა აკრძალა.

სასამართლოს გადაწყვეტილებამდე ერთი კვირით ადრე საბჭოთა კავშირის ბოლო ლიდერი, მიხეილ გორბაჩოვი გარდაიცვალა. გორბაჩოვი “ნოვაია გაზეტას” დაარსებას 1990-იან წლებში ნობელის პრემიით მიღებული თანხით დაეხმარა.

რა ხდება?

“ნოვაია გაზეტა” რუსეთის მედიის მარეგულირებემა ე.წ როსკომნადზორმა იმ დოკუმენტების წარუდგენლობაში დაადანაშაულა, რომელიც 2006 წელს გამოცემის მესაკუთრეების ცვლილებას ეხება. სასამართლომ გაზეთის ლიცენზია სწორედ ამ სარჩელის საფუძველზე შეაჩერა.

გაზეთის რედაქტორი დმიტრი მურატოვი მოსკოვის სასამართლოს გადაწყვეტილებას “უსაფუძვლოსა” და “პოლიტიკურს” უწოდებს. მურატოვი გადაწყვეტილების გასაჩივრებას აპირებს.

“ნოვაია გაზეტას” ვებგვერდის ლიცენზიის გაუქმების საკითხს კი მოსკოვის სასამართლო კი მომდევნო კვირაში გადაწყვეტს.

კონტექსტი

  • "ნოვაია გაზეტა" კრემლისადმი კრიტიკულად განწყობილი მედიაა და მუქარის, ძალადობისა და მკვლელობების მიუხედავად დამოუკიდებელ სარედაქციო პოლიტიკას მაინც აგრძელებს.
  • რუსეთის უკრაინაში შეჭრის შემდეგ რუსეთში მიღებული კანონმდებლობის გამო “ნოვაია გაზეტამ” გადარჩენის მიზნით ჯერ ომის გაშუქება, შემდეგ კი მთლიანად მუშაობა შეაჩერა.
  • გაზეთის დაფუძნებიდან დღემდე მისი 6 ჟურნალისტია მოკლული, მათ შორისაა ანნა პოლიტკოვსკაია.
  • დმიტრი მურატოვს გამოხატვის თავისუფლებისათვის გაბედული ბრძოლისათვის, მშვიდობის დარგში ნობელის პრემია გასულ წელს ფილიპინელ ჟურნალისტ მარია რესასთან ერთად გადასცეს. მურატოვს ნობელის პრემიის მინიჭება კრემლშიც მიულოცეს.
  • მოგვიანებით ჟურნალისტმა უკრაინელი ლტოლვილების დასახმარებლად მედალი აქუციონზე გაყიდა.
  • დმიტრი მურატოვი სიტყვის თავისუფლებას თავისი საქმიანობით რუსეთში ათწლეულებია იცავს. ის დამოუკიდებელი გაზეთის "ნოვაია გაზეტას" ერთ-ერთი დამფუძნებელია და მის რედაქტორად 1995 წლიდან მუშაობს.
კატეგორია: საქართველო
მედიაკოალიცია ამბობს, რომ შინაგან საქმეთა სამინისტრო ვალდებულია განმარტოს რუსი ფოტოჟურნალისტის საქართველოში შემოსვლაზე უარის თქმის მიზეზი.

"მედიის ადვოკატირების კოალიცია" მზადაა, დაიცვას ვასილ კრესტიანინოვის ინტერესები, რომელიც საქართველოში არ შემოუშვეს. 

კრესტიანინოვი საქართველოში 2021 წლის ნოემბრიდან ცხოვრობს. მას საქართველოში შემოსვლაზე უარი უკვე მეორედ უთხრეს.


რა ხდება?

2022 წლის 3 სექტემბერს რუსულენოვანმა გამოცემა The Insider-მა დაწერა, რომ ფოტოჟურნალისტი ვასილი კრესტიანინოვი, საქართველოში არ შემოუშვეს.

ვასილი კრესტიანინოვი Associated Press-სა და The Insider-ისთვის მუშაობს.

მედიაკოალიციის წარმომადგენელი ნათია კაპანაძე მედიაჩეკერთან ამბობს, რომ ვასილ კრესტიანინოვი დაინტერესებულია სამართლებრივი მექანიზმების გამოყენებით.

რას ითხოვს მედიაკოალიცია?

  • კოალიციამ ჟურნალისტური საქმიანობის მიმართ მაღალი საჯარო ინტერესის გათვალისწინებით, შინაგან საქმეთა სამინისტროს მიმართა.
  • ორგანიზაციამ უწყებისგან მოითხოვა ინფორმაცია რუსი ფოტოჟურნალისტის საქართველოში არშემოშვების მიზეზებთან დაკავშირებით.
  • კოალიციის თქმით, ფოტოჟურნალისტი დაინტერესებულია სამართლებრივი მექანიზმების გამოყენებით და მას ორგანიზაცია — "უფლებები საქართველო" დაეხმარება.

რას ჰყვება რუსი ფოტოჟურნალისტი?

კრესტიანინოვი რუსულენოვან გამოცემასთან ამბობს, რომ:
  • თბილისში ვილნიუსიდან, ერევნის გავლით ბრუნდებოდა.
  • თბილისის საერთაშორისო აეროპორტში მისთვის კითხვები არ დაუსვამთ.
  • მესაზღვრემ ფოტოჟურნალისტის პასპორტს ფოტო გადაუღო და "ზემდგომ პირებს გაუგზავნა".
  • ერთი საათის შემდეგ პოლიციის თანამშრომელმა უთხრა, რომ ერევნის თვირთმფრინავში უნდა დაბრუნებულიყო და პასპორტი ბორტგამცილებელს ისე გადასცა, რომ საქართველოში შესვლაზე უარის მიზეზები მისთვის არ განუმარტავს.


რა წერია დოკუმენტში?

ჟურნალისტის თქმით, ძალისხმევის შედეგად შეძლო იმ საბუთის მიღება, რომელშიც უარის მიზეზია მითითებული:

  • დოკუმენტის ფოტო ასლზე მონიშნულია პუნქტი — "არ აკმაყოფილებს საქართველოს კანონმდებლობით განსაზღვრულ სხვა მოთხოვნებს".
alt

  • რუსული გამოცემის თანახმად, ჟურნალისტი ქვეყანაში პირველად 2022 წლის 23 აგვისტოს არ შემოუშვეს.
  • კრესტიანინოვი, საქართველოში შემოსვლაზე უკვე მეორედ მიღებულ უარს, საქმიანობის გამო ზეწოლას უკავშირებს. როგორც ფოტოჟურნალისტი, სხვადასხვა დამოუკიდებელ გამოცემასთან თანამშრომლობს და პოლიტიკურ მოვლენებს აშუქებს სხვადასხვა ქვეყანაში.

კონტექსტი

რუსეთ-უკრაინის ომის დაწყების შემდეგ კრემლის პოლიტიკის მიმართ კრიტიკულად განწყობილი რამდენიმე ჟურნალისტი და ბლოგერი არ შემოუშვეს. მათ შორის, საქართველოში შემოსვლაზე უარი მიიღო:
  • უკრაინელმა ჟურნალისტმა დიმიტრი გორდონმა
  • რუსული კრიტიკული ტელევიზიის, "დოჟდის" ჟურნალისტმა მიხეილ ფიშმანიმ
  • რუსმა ბლოგერმა ალექსეი რომანოვმა
  • და რუსული მედიასაშუალების „მედიაზონის” ჟურნალისტმა დავიდ ფრენკელმა.
კატეგორია: საქართველო
სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის (სუს) ყოფილი მაღალჩინოსანი სოსო გოგაშვილი ამბობს, რომ დაასახელებს იმ მედიასაშუალებებს, რომლებსაც სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახური აკონტროლებს.

რა ხდება?

სოსო გოგაშვილმა ციხიდან 2022 წის 2 სექტემბერს მორიგი წერილი გაავრცელა.
  • “საზოგადოებას მედიის საშუალებით მივაწვდი იმ ენჯეოების, მედიის, ექსპერტ-მპოსტავების და სხვათა სიებს, რომლებიც კონტროლდებიან და იმართებიან სუსის მიერ და ფინანსდებიან ქოცპარტიის შავი სალაროდან. ქვეყანა უნდა იცნობდეს "ГРУსული ოცნების სალოსებს" - წერს გოგაშვილი.

რას ამბობს სუს-ის ყოფილი მაღალჩინოსანი მედიაზე?

სოსო გოგაშვილმა ბოლო კვირების განმავლობაში მმართველი პარტიის მიმართ სხვა ბრალდებებთან ერთად ინფორმაცია მედიის შესახებაც გაავრცელა.

გოგაშვილმა 2022 წლის ივლისში თქვა, რომ აზერბაიჯანელი ჟურნალისტი აფგან მუხთარლი მმართველი პარტია “ქართული ოცნების” დამფუძნებლის ბიძინა ივანიშვილის დავალებით “სუსის ზონდერებმა” გაიტაცეს, ჩანაწერები კი წაშალეს.

ამ თემაზე: სუს-ის მაღალჩინოსანი: მომთხოვეს მეთქვა, რომ აფგან მუხთარლიზე აღელვებულმა დავწერე
  • სოსო გოგაშვილმა 19 აგვისტოს დაწერა, რომ ტელეკომპანია “პოსტვ” სუს-ის სპეციალური დანაყოფია და მის შექმნაში თავადაც მონაწილეობდა.
ამ თემაზე: სუს-ის ყოფილი მაღალჩინოსანი: POSTV სუს-ის სპეციალური დანაყოფია

ვინ არის სოსო გოგაშვილი?

სოსო გოგაშვილი სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის უფროსის ყოფილი მოადგილეა. ის 15 ივლისს დააკავეს და ბრალი 3 მუხლით წარუდგინეს:
  • სამსახურებრივი უფლებამოსილების გადამეტება, რამაც სახელმწიფოს კანონიერი ინტერესის არსებითი დარღვევა გამოიწვია.
  • პერსონალური მონაცემების უკანონოდ მოპოვება, შენახვა, გავრცელება, რამაც მნიშვნელოვანი ზიანი გამოიწვია.
  • სამსახურებრივი მდგომარეობის გამოყენებით და ცეცხლსასროლი იარაღისა და საბრძოლო მასალის მართლსაწინააღმდეგო შეძენა და შენახვა.
  • გოგაშვილს 18 ივლისს აღკვეთის ღონისძიების სახით პატიმრობა შეეფარდა.

სოსო გოგაშვილის დაკავებამდე 2 დღით ადრე, 2022 წლის 13 ივლისს ტელეკომპანია “მაესტროს” ეთერში მომღერალმა და ტელეწამყვანმა გია გაჩეჩილაძემ (“უცნობმა”) “მთავარი არხის” ჟურნალისტების საუბრის ფარული ჩანაწერი გამოაქვეყნა. მასში ჟურნალისტები წყაროსგან, სოსო გოგაშვილისგან მიწოდებულ მასალაზე საუბრობდნენ.

ამ თემაზე: “უცნობის” გავრცელებული ჩანაწერები - რა ირკვევა?
კატეგორია: საქართველო
“მთავარი არხი” ამბობს, რომ “ვანოს შოუს” მიერ არხის დატოვება მათს ინტერესებსა და გეგმებში არ შედიოდა, მაგრამ გადაცემის გუნდმა ასე გადაწყვიტა.

არხი “ვანოს შოუს” ტელეკომპანია “პირველზე” გადასვლის შემდეგ განცხადებას ავრცელებს და ახალ იუმორისტულ შოუს აანონსებს.

რა ხდება?

2022 წლის 1 სექტემბერს ტელეწამყვანმა ვანო ჯავახიშვილმა “მთავარ არხზე” ფინანსური კრიზისის გამო გადაცემა “ვანოს შოუს” დახურვისა და ახალი სეზონიდან ტელეკომპანია “პირველზე” გადასვლის შესახებ განაცხადა.

ტელეკომპანია “მთავარი” განმარტავს, რომ ფინანსური პრობლემების გამო “ვანოს შოუს გუნდისთვის დამაკმაყოფილებელი პირობების შექმნა ვერ შეძლეს.

რას ამბობს “მთავარი არხი” “ვანოს შოუს” გუნდზე?

ტელეკომპანიის განცხადებაში წერია, რომ მძიმე ფინანსური კრიზისის მიზეზით ივნისის შუა რიცხვებში არხი იძულებული გახდა დაეხურა მთავარი პავილიონი, სადაც იწერებოდა ან პირდაპირ ეთერში გადიოდა 12 არაპოლიტიკური გადაცემა.

  • არაპოლიტიკური გადაცემებიდან ყველამ მიიღო ერთნაირი შეთავაზება, რომ გადასულიყვნენ თვითდაფინანსებაზე, საჭიროების შემთხვევაში, შეეკვეცათ ხარჯები, მორგებოდნენ ალტერნატიულ, უფრო მცირე ზომის ლოკაციებს ეთერში გასასვლელად, შეეტანათ ცვლილებები გადაცემების ფორმატში, რასაც ყველა გადაცემა დათანხმდა.

მხოლოდ “ვანოს შოუს” გუნდმა თქვა, რომ ვერ შეძლებდა „მთავარი არხის“ ახალ რეალობაზე მორგებას და ამისთვის აუცილებელი ცვლილებების შეტანას გადაცემებში. “მთავარი არხის” ინფორმაციით, “ვანოს შოუს” გუნდს შემცირებული ზომის სტუდიის მოწყობა და სპონსორების მოძიებაში დახმარება შესთავაზეს, თუმცა მათ სხვა ტელეკომპანიისგან უკეთესი შეთავაზების გამო “მთავარი არხიდან” წასვლა გადაწყვიტეს.

  • “ჩვენ დღემდე გვაქვს მათი სახელფასო დავალიანება, ისევე, როგორც აბსოლუტურად ყველა თანამშრომლის, რომელიც დღემდე მუშაობს „მთავარ არხზე“ - ხშირად ანაზღაურების გარეშე - და მაინც არ ტოვებს კომპანიას…მათი წასვლა არხისთვის ნამდვილად დანაკლისია. ეს ჩვენს ინტერესებში და გეგმებში არ შედიოდა, მაგრამ, სამწუხაროდ, მათ თვითონ გადაწყვიტეს ასე.”, - წერია “მთავარი არხის” განცხადებაში.

ახალი იუმორისტული გადაცემა “მთავარ არხზე”

ტელეკომპანია “მთავარმა არხში” ამბობენ, რომ „ვანოს შოუს“ გუნდის წასვლის გამო მუშაობა დავიწყეს ახალ იუმორისტულ შოუზე - ახალი გუნდითა და წამყვანით, რომლის ვინაობასაც მაყურებელი მალე გაიგებს.

  • “გადაცემა სწორედ იმ ახალი სტუდიიან გავა ეთერში, რომელზეც უარი თქვა „ვანოს შოუმ“ და ეყოლება ის სპონსორები, რომლებსაც ვთავაზობდით „ვანოს შოუს“.
  • “ნაკლები პოლიტიკა და მეტი იუმორი - ასეთი იქნება ჩვენი ახალი იუმორისტული შოუ, რომელიც ეთერში გავა, რა თქმა უნდა, იგივე დღეს, იგივე დროს და იგივე ადგილზე - ყოველ პარასკევს, 22:00 საათზე, „მთავარ არხზე“.
კატეგორია: საქართველო
თბილისის მერი კახა კალაძე ტელეკომპანია “პირველსა” და ტელეწამყვანს მაია მამულაშვილს ცილისწამებაში ადანაშაულებს.

ადვოკატ დიმიტრი გაბუნიას ინფორმაციით, კახა კალაძემ საქალაქო სასამართლოს სარჩელით 2022 წლის 20 ივნისს მიმართა და მორალური ზიანის ანაზღაურების სახით 100 000 ლარი მოითხოვა.

სადავო განცხადება

კახა კალაძის ადვოკატის, დიმიტრი გაბუნიას განმარტებით, 5 ივნისს ტელეკომპანია “პირველის” ეთერში გადაცემა “დღის ამბებში” ტელეწამყვანმა მაია მამულაშვილმა ცრუ ინფორმაცია გაავრცელა, გასული ინფორმაცია - “კახა კალაძემ 60 მილიონი ერთერთი ტენდერიდან ჩაიდო ჯიბეში.”

კალაძის ადვოკატი ამტკიცებს, რომ ეს განცხადება ცილისწამებაა და მიზნად ისახავდა მხოლოდ თბილისის მერის დისკრედიტაციას.

კახა კალაძე ითხოვს:
  • პატივის, ღირსების და საქმიანი რეპუტაციის შემლახველი ცნობების უარყოფას
  • მორალური ზიანის ანაზღაურების სახით 100 000 ლარის დაკისრება მოპასუხეებისთვის

მოპასუხეები არიან “ტვ პირველი” და ჟურნალისტი მაია მამულაშვილი.

კალაძის ადვოკატი ამ ეტაპზე მოპასუხე მხარისგან წერილობით პასუხს ელოდება.

რას ამბობენ ტელეკომპანია “პირველში”?

“ტვ პირველის” განმარტებით, კახა კალაძის სარჩელის მიზეზი ტელეწამყვან მაია მამულაშვილის დასმული კითხვაა.

  • “ჟურნალისტმა დებატების დროს კახი კალაძის მიმართ გაჟღერებული ბრალდებების ციტირება მოახდინა, ახლა კალაძე ამის გამო 100 ათას ლარს ითხოვს.”
არხის განცხადებით, სარჩელი ტოვებს განცდას, რომ კალაძის მიზანი, მცირე შემოსავლის მქონე ტელევიზიების ფინანსური საქციებით დახურვის პირას მიიყვანაა.
კატეგორია: საქართველო
სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის (სუს) ყოფილი მაღალჩინოსანი სოსო გოგაშვილი ამბობს, რომ მოსთხოვეს ეთქვა, თითქოს აზერბაიჯანელი ჟურნალისტის, აფგან მუხთარლის შესახებ სტატუსი აღელვებულმა დაწერა და ოფიციალური ცნობების გარდა სხვა ინფორმაციას არ ფლობს.

სოსო გოგაშვილმა 2022 წლის ივლისში თქვა, რომ აფგან მუხთარლი მმართველი პარტია “ქართული ოცნების” დამფუძნებლის ბიძინა ივანიშვილის დავალებით “სუსის ზონდერებმა” გაიტაცეს, ჩანაწერები კი წაშალეს.

რა ხდება?

გოგაშვილი ციხიდან 26 აგვისტოს გავრცელებულ განცხადებაში წერს, რომ შინაგან საქმეთა მინისტრმა ვახტანგ გომელაურმა მასთან ციხეში კომუნიკაცია სატელეფონო საუბრების შემდეგ “მისთვის სანდო პირის, ადვოკატის” დიმიტრი მჭედლიშვილის საშუალებით განაგრძო.

მისი თქმით, სწორედ დიმიტრი მჭედლიშვილმა გადასცა მოთხოვნა მუხთარლის საქმესთან დაკავშირებით:

  • “ადვოკატი დიმიტრი მჭედლიშვილი შემოვიდა ჩემთან მე-12 დაწესებულებაში, გამეცნო, მითხრა, რომ იგი ადრე მუშაობდა სააპელაციო სასამართლოს მოსამართლედ, ის ქალაქგარეთ იმყოფებოდა, როცა დაურეკეს პროკურატურიდან და უთხრეს, რომ ჩამოსულიყო.”
  • “მან ასევე მითხრა, რომ ჩემთვის კარგად ნაცნობი იყო თუ როგორ მუშაობდა სისტემა. ჩემთვის სჯობდა, რომ დავთანხმებულიყავი მათ შემოთავაზებას და თან დასძინა, რომ ხომ ნახე FBI ტრამპის სახლში შევიდა და ჩხრეკა ჩაატარესო.”
  • “მე შიკრიკი უხეშად გავაჩერე და ვუთხარი, რომ არც მე არ ვიყავი ტრამპი და არც სუსი არის FBI, სჯობდა რაც დააბარეს ის ეთქვა ჩემთვის.”
  • “მან მითხრა, რომ მათი მოთხოვნა იყო, პირველ რიგში აფგან მუხთარლიზე უნდა მეთქვა, რომ მის შესახებ აღელვებულმა დავწერე ის სტატუსი და დამატებით ინფორმაციას არ ვფლობდი აღნიშნულის შესახებ, გარდა ოფიციალურად გავრცელებული ცნობებისა.”
  • “მე მას ვუთხარი, რომ გადაეცა ყველასთვის, რომ ჩემი პირობა იყო, ჩემი დაზარალებულად ცნობა, გაყალბებულ საქმეში გამართლება და ნამდვილი დამნაშავეების დასჯა. ამის შემდეგ მე მჭედლიშვილი აღარ მინახავს.”

სოსო გოგაშვილი ამბობს, რომ მისი “მე-3 ადვოკატი” დიმიტრი მჭედლიშვილი გაქრა. “კრიმინალებო! მჭედლიშვილი სერვერი არ არის, რომ წაშალოთ ან დაწვათ და გაეცით პასუხები საზოგადოებას.”, - წერს სუს-ის ყოფილი მაღალჩინოსანი.

რა ინფორმაციას ავრცელებს გოგაშვილი მედიაზე?

  • სოსო გოგაშვილმა 19 აგვისტოს დაწერა, რომ ტელეკომპანია “პოსტვ” სუს-ის სპეციალური დანაყოფია და მის შექმნაში თავადაც მონაწილეობდა.
ამ თემაზე: სუს-ის ყოფილი მაღალჩინოსანი: POSTV სუს-ის სპეციალური დანაყოფია

  • 26 ივლისს სოსო გოგაშვილმა დაწერა, რომ აფგან მუხთარლი მმართველი პარტია “ქართული ოცნების” დამფუძნებლის ბიძინა ივანიშვილის დავალებით “სუსის ზონდერებმა” გაიტაცეს, ჩანაწერები კი წაშალეს.
  • გოგაშვილის ცნობით, 29 ივლისს ციხეში შს მინისტრმა ვახტანგ გომელაურმა დაურეკა და სხვა პირობებთან ერთად აფგან მუხთარლის საქმეზე მისთვის სასურველი ჩვენების მიცემა მოსთხოვა.
  • “ვახტანგ გომელაურმა გადმომცა ივანიშვილის დანაბარები, თუ არ გავჩუმდებოდი და რასაც მეტყოდნენ იმას თუ არ გავაკეთებდი, მე გამანადგურებდნენ და ოჯახს ამომიწყვეტდნენ”- წერს გოგაშვილი.
ამ თემაზე: სოსო გოგაშვილი: შს მინისტრი მუხთარლის საქმეზე სასურველი ჩვენების მიცემას მთხოვდა

შინაგან საქმეთა მინისტრი ვახტანგ გომელაური სოსო გოგაშვილთან სატელეფონო კავშირს უარყოფს და მის ყველა ბრალდებას “აბსურდსა” და “ტყუილს” უწოდებს.

ვინ არის სოსო გოგაშვილი?

სოსო გოგაშვილი სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის უფროსის ყოფილი მოადგილეა. ის 15 ივლისს დააკავეს და ბრალი 3 მუხლით წარუდგინეს:
  • სამსახურებრივი უფლებამოსილების გადამეტება, რამაც სახელმწიფოს კანონიერი ინტერესის არსებითი დარღვევა გამოიწვია.
  • პერსონალური მონაცემების უკანონოდ მოპოვება, შენახვა, გავრცელება, რამაც მნიშვნელოვანი ზიანი გამოიწვია.
  • სამსახურებრივი მდგომარეობის გამოყენებით და ცეცხლსასროლი იარაღისა და საბრძოლო მასალის მართლსაწინააღმდეგო შეძენა და შენახვა.
  • გოგაშვილს 18 ივლისს აღკვეთის ღონისძიების სახით პატიმრობა შეეფარდა.

სოსო გოგაშვილის დაკავებამდე 2 დღით ადრე, 2022 წლის 13 ივლისს ტელეკომპანია “მაესტროს” ეთერში მომღერალმა და ტელეწამყვანმა გია გაჩეჩილაძემ (“უცნობმა”) “მთავარი არხის” ჟურნალისტების საუბრის ფარული ჩანაწერი გამოაქვეყნა. მასში ჟურნალისტები წყაროსგან, სოსო გოგაშვილისგან მიწოდებულ მასალაზე საუბრობდნენ.

ამ თემაზე: “უცნობის” გავრცელებული ჩანაწერები - რა ირკვევა?
კატეგორია: საქართველო
სპეციალურმა საგამოძიებო სამსახურმა ტელეკომპანია „ფორმულას“ თანამშრომლებისთვის ჟურნალისტურ საქმიანობაში უკანონოდ ხელის შეშლის გამო ერთი პირი დააკავა.

რა მოხდა?

ტელეკომპანია “ფორმულას” ინფორმაციით, არხის გადამღებ ჯგუფს თბილისში 24 აგვისტოს პირდაპირი ჩართვის დროს თავს დაესხნენ.

  • უცნობმა პირმა ჟურნალისტ რატი წვერავას მიკროფონი წაართვა, დანით სიცოცოხლის მოსპობით დაემუქრა და ოპერატორზე თავდასხმას ცდილობდა.
  • მომხდართან დაკავშირებით ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიამ საგამოძიებო უწყებებს ფაქტის სწრაფად და ეფექტიანად შეისწავლისკენ, ხელისუფლებას კი ჟურნალისტების უსაფრთხოების დაცვისკენ მოუწოდა.

სპეციალურმა საგამოძიებო სამსახურმა იმავე დღეს გამოძიება ჟურნალისტურ საქმიანობაში უკანონოდ ხელის შეშლის ფაქტზე, საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის 154-ე მუხლის მეორე ნაწილით დაიწყო.

ვრცლად ამ თემაზე: “ფორმულა”: ჩვენს გადამღებ ჯგუფს პირდაპირი ჩართვის დროს თავს დაესხნენ
კატეგორია: საქართველო
სპეციალურმა საგამოძიებო სამსახურმა ტელეკომპანია „ფორმულას“ თანამშრომლებისთვის ჟურნალისტურ საქმიანობაში უკანონოდ ხელის შეშლის ფაქტზე გამოძიება დაიწყო.

დეტალები

საგამოძიებო სამსახურის ინფორმაციით, უწყება ყველა საჭირო საგამოძიებო და საპროცესო მოქმედებას ჩაატარებს დანაშაულში მხილებული პირის დადგენისა და დაკავების მიზნით.

  • გამოძიება საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის 154-ე მუხლის მეორე ნაწილით დაიწყო, რაც ძალადობის მუქარით ჟურნალისტისათვის პროფესიულ საქმიანობაში უკანონოდ ხელის შეშლას გულისხმობს და ჯარიმით ან თავისუფლების აღკვეთით ვადით ორ წლამდე ისჯება.

რა მოხდა?

ტელეკომპანია “ფორმულას” ინფორმაციით, არხის გადამღებ ჯგუფს თბილისში 24 აგვისტოს პირდაპირი ჩართვის დროს თავს დაესხნენ.

  • უცნობმა პირმა ჟურნალისტ რატი წვერავას მიკროფონი წაართვა, დანით სიცოცოხლის მოსპობით დაემუქრა და ოპერატორზე თავდასხმას ცდილობდა.
  • მომხდართან დაკავშირებით ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიამ საგამოძიებო უწყებებს ფაქტის სწრაფად და ეფექტიანად შეისწავლისკენ, ხელისუფლებას კი ჟურნალისტების უსაფრთხოების დაცვისკენ მოუწოდა.

ვრცლად ამ თემაზე: “ფორმულა”: ჩვენს გადამღებ ჯგუფს პირდაპირი ჩართვის დროს თავს დაესხნენ
კატეგორია: საქართველო
ტელეკომპანია “ფორმულას” ინფორმაციით, არხის გადამღებ ჯგუფს თბილისში პირდაპირი ჩართვის დროს თავს დაესხნენ.

საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია საგამოძიებო უწყებებს ფაქტზე სწრაფად რეაგირებისკენ მოუწოდებს.

რა მოხდა?

“ფორმულას” ინფორმაციით, უცნობმა პირმა ჟურნალისტ რატი წვერავას მიკროფონი წაართვა, დანით სიცოცოხლის მოსპობით დაემუქრა და ოპერატორზე თავდასხმას ცდილობდა.

  • "კონკრეტული პირი მოვიდა, მითითებები ჰქონდა ჩვენთან, ჩვენ პირდაპირ ეთერში ვმუშაობდით და ვთხოვეთ, რომ ორი წუთი მოეცადა, დანა ჰქონდა მას ხელში, დაგვემუქრა სიცოცხლის მოსპობით, ცდილობდა თავს დასხმოდა ჩემს ოპერატორს და შემდეგ დააზიანა ჩვენი მიკროფონი და გაიქცა”,- ჰყვება რატი წვერავა.
  • "მე ვარ გარეთ ერთადერთი კანონიერი ქურდი, ბადრი ჩელენჯს გიცხადებს, მოდი შევხვდეთ სადაც გინდა, როცა გინდა"- ჰყვიროდა პირი კამერის წინ.

მომხდარის შესახებ ჟურნალისტმა პოლიციას შეატყობინა.

ჟურნალისტებზე გახშირებული თავდასხმები

ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია საგამოძიებო უწყებებს მოუწოდებს სწრაფად და ეფექტიანად შეისწავლონ მედიის წარმომადგენლებზე თავდასხმის ფაქტი.

ხელისუფლებას კი მოუწოდებს:
  • დაიცვას ჟურნალისტების უსაფრთხოება
  • პროფესიული საქმიანობის შესრულებისას მედიას შეუქმნას შესაბამისი სამუშაო პირობები, რათა მოქალაქეებს ჰქონდეთ შესაძლებლობა, მიიღონ ინფორმაცია მიმდინარე პროცესებთან დაკავშირებით.

ქარტიას არაერთხელ განუცხადებია, რომ ბოლო პერიოდში ჟურნალისტებზე გახშირებული თავდასხმების გამომწვევი ფაქტორები მედიის წარმომადგენლების მიმართ ხელისუფლების აგრესიული რიტორიკა და გაჭიანურებული და გამოუძიებელი საქმეებია.
კატეგორია: საქართველო
მედიის ადვოკატირების კოალიცია მიიჩნევს, რომ “პრველის”, “ფორმულისა” და “მთავარი არხის” მიმართ კომუნიკაციების კომისიის გადაწყვეტილება დაუსაბუთებელია და ქვეყანაში მედიაგარემოს აუარესებს.

კონტექსტი

კომუნიკაციების კომისიამ 23 აგვისტოს მმართველი პარტია “ქართული ოცნების” საჩივრის საფუძველზე “მთავარი არხი” 118 688 ლარით დააჯარიმა, ტელეკომპანია “პირველი” და “ფორმულა” კი წერილობითი გააფრთხილა.

“ქართული ოცნება” აქცია “შინ ევროპისკენ” ვიდეორგოლის გაშვების გამო ხელისუფლებისადმი კრიტიკულად განწყობილი არხების დასანქცირებას ითხოვდა.

რას ამბობს არასამთავრობო სექტორი?

მედიაკოალიცია, რომელშიც 16 არასამთავრობო ორგანიზაცია შედის, აცხადებს, რომ კომისიის გადაწყვეტილება პოლიტიკური ხასიათისაა და არ ემყარება სამართლებრივ საფუძვლებს.

  • “კომისიის გადაწყვეტილება ეწინააღმდეგება თბილისის საქალაქო სასამართლოს მიერ დადგენილი პრაქტიკას, რომლითაც მსგავსი დარღვევის დასადგენად, პირველ ყოვლისა, უნდა შეფასებულიყო საეთერო ბადეში განთავსებული რეკლამის წინასაარჩევნო/პოლიტიკური მახასიათებლები და მისი ფორმალური მხარე.”
  • “პირობებს, რომელთა ერთობლიობაც წინასაარჩევნო რეკლამად შეფასების შესაძლებლობას შექმნიდა, მასალა ვერ აკმაყოფილებს.”

დავის გაგრძელება

“მთავარი არხის” გენერალური დირექტორის მოვალეობის შემსრულებელი გიორგი გაბუნია​ ამბობს, რომ “მთავარი არხი” ჯარიმის გადახდას არ აპირებს და გადაწყვეტილებას გაასაჩივრებს.

მედიის ადვოკატირების კოალიციის წევრი ორგანიზაციები დავის სასამართლოში გაგრძელების ეტაპზეც მზად არიან დაიცვან მაუწყებლების ინტერესები.
კატეგორია: საქართველო
კომუნიკაციების კომისიამ მმართველი პარტია “ქართული ოცნების” საჩივრის საფუძველზე “მთავარი არხი” 118 688 ლარით დააჯარიმა, ტელეკომპანია “პირველსა” და “ფორმულას” კი წერილობითი გაფრთხილება მისცა.

“ქართული ოცნება” აქცია “შინ ევროპისკენ” ვიდეორგოლის გაშვების გამო ხელისუფლებისადმი კრიტიკულად განწყობილი არხების დასანქცირებას ითხოვდა. საკითხის არსებითი განხილვა 23 აგვისტოს შედგა.

რა მოხდა?

კომუნიკაციების კომისიამ კანონდარღვავდ მიიჩნია სამი ტელევიზიის მიერ “შინ ევროპისკენ” ვიდეოს განთავსება და დაადგინა, რომ რეკლამა უარყოფით კონტექსტში წარმოაჩენს მმართველი პარტიის “ქართული ოცნების” ლიდერებს, ემსახურება მათ დისკრედიტაციას და ხელს უშლის მათ არჩევას.

  • “გასათვალისიწებელია, რომ მანიფესტაცია პოლიტიკური კონტექსტის მატარებელი იყო და მასზე ორგანიზატორებმა, რომლებიც ამავე დროს რეკლამის დამკვეთებს წარმოადგენდნენ, პოლიტიკური მოთხოვნები წამოაყენეს, კერძოდ მთავრობის გადადგომის მოთხოვნა.”, - გამოაცხადა კომისიის წარმომადგენელმა.
სამივე ტელევიზიას მაუწყებლობის შესახებ კანონის 70-ე მუხლის პირველი პუნქტისა და 63-ე მუხლის მეორე პუნქტის დარღვევა დაუდგინდა.

  • რადგან, ტელეკომპანია “პირველსა” და “ფორმულას” ბოლო ერთი წლის განმავლობაში მსგავსი კანონდარღვევა არ ჰქონდათ, კომისიამ მათ წერილობით გააფრთხილა.
  • "მთავარ არხს" კი, რადგან უკვე ჰქონდა გაფრთხილება და 2019 წლიდან მსგავსი დარღვევა მე-5 დაუდგინდა, დაჯარიმებიდან ერთი წლის განმავლობაში დარღვევის გამო დაეკისრა ჯარიმა წლიური შემოსავლის 1%-ის ოდენობით - 118 688, 67 ლარი, რაც 30 სამუშაო დღეში უნდა გადაიხადოს.

კონტექსტი


მმართველი პარტია მიჩნევდა, რომ სამ არხზე 2022 წლის 23 და 24 ივნისს გასული ვიდეორგოლი წინასაარჩევნო/პოლიტიკური შინაარსისაა და არაწინასაარჩევნო პერიოდში კანონმდებლობის დაღვევით განთავსდა, რეკლამა კი „ქართული ოცნების” უარყოფითად წარმოჩენას და სამომავლო არჩევნებში არჩევისთვის ხელის შეშლას ემსახურებოდა.

“ფორმულა”, “პირველი” და “მთავარი არხი” კი მიიჩნევენ, რომ, ხელისუფლება კომისიის საშუალებით ცდილობს კრიტიკულად განწყობილი მედიებისთვის დამატებითი სანქციებით ფინანსური დაბრკოლებების შექმნას და საზოგადოებაში კრიტიკული აზრის ჩახშობას.

ამავე თემაზე:


“ოცნების” არგუმენტები ტელევიზიების წინააღმდეგ

არსებითი განხილვის სხდომაზე “ქართული ოცნების” მხარის წარმომადგენელმა ნათია ბოკუჩავამ თქვა, რომ ვიდეოში:

  • პარტიის იდენტიფიცირება პარტიის ლიდრების სახეების იდენტიფიცირებით ხდება.
  • ვიდეო მიზნად ისახავს სამომავლო არჩევნებში ხელის შეშლას.
  • ვიდეო არ არის სოციალური რეკლამა, რადგან არ აკმაყოფილებს შესაბამის კრიტერიუმებს.
  • ვიდეოს კომერციული მიზანი არ აქვს და უნდა კვალიფიცირდეს პოლიტიკურ რეკლამად.
  • რეკლამაში ამოგლეჯილია განცხადებები და არ ასახავს მათს სრულ შინაარსს.

“მთავარი არხის”, “ფორმულისა” და “პირველის” პასუხი

სამი ტელევიზიის წარმომადგენლებმა მმართველი პარტიის საჩივარი უსაფუძვლოდ მიიჩნიეს. ისინი ამბობენ, რომ “სირცხვილიას” ვიდეო სოციალური რეკლამაა, მასალა განთავსებამდე შეისწავლეს, მიიჩნიეს, რომ კანონმდებლობით სოციალური რეკლამი კრიტერიუმებს აკმაყოფილებდ. მათი თქმით:
  • ვიდეო სოციალური რეკლამაა, რადგან მისი მიზანი მნიშვნელოვან საზოგადოებრივ საკითხზე საზოგადოების ცნობიერების ამაღლებაა.
  • საჩივრის ავტორი პოლიტიკურ პარტიას აგივებს საარჩევნო სუბიექტთან, რაც არასწორია, რადგან შეუძლებელია მსჯელობა 2024 წელს იქნება თუ არა “ქართული ოცნება” საარჩევნო სუბიექტი ან ვიდეოში ნაჩვენები პირები “ქართულ ოცნებასთან” ასოცირებულები.
  • ვიდეოში ირაკლი ღარიბაშვილი და სხვა პირები წარმოჩენილი არიან, როგორც მაღალი თანამდებობის პირები და არა პარტიის სახეები. ისინი წარმოადგენენ სახელმწიფოს და არა “ქართულ ოცნებას”.
  • ციტატები კონტექსტიდან ამოგლეჯილი არ არის, თუკი ამოგლეჯილია, მაშინ საჩივრის ავტორმა განმარტოს სად დაირღვა კონტექსტი და პრეტენზია მიმართოს რეკლამის შექმნელის და არა ტელევიზიების მიმართ.
  • კომუნიკაციების კომისია არსებული საკანონმდებლო ჩარჩოს ფარგლებში უნდა მოქმედებდეს. ამ შემთხვევაში ამოსავალი უნდა იყოს წინასაარჩევნო პოლიტიკური რეკლამის განმარტება.

სადავო ვიდეო

ვიდეორგოლი, რომელსაც მმართველი პარტია პოლიტიკურ წინასაარჩევნო რეკლამად მიიჩნევს, აქცია “შინ ევროპისკენ” ორგანიზატორის მოძრაობა “სირცხვილიას” მომზადებულია.

2 წუთამდე ხანგრძლივობის ვიდეოში ჩანს, როგორ ისმენს ოჯახის სხვადასხვა თაობის წარმომადგენელი პოლიტიკურ განცხადებებს.



ვიდეოში ისმის ამონარიდები უკრაინის წინააღმდეგ რუსეთის ომის, ევროპარლამენტის რეზოლუციის, ევროკავშირის კანდიდატის სტატუსისა და “ქართული ოცნების” დამფუძნებლის ბიძინა ივანიშვილისთვის სანქციების დაწესების თემებზე:
  • საქართველოს პრემიერ-მინისტრის ირაკლი ღარიბაშვილის
  • მომღერლისა და ტელეწამყვანის გია გაჩეჩილაძის
  • თბილისის მერისა და “ოცნების” გენერალური მდივნის კახა კალაძის
  • საპარლამენტო უმრავლესობის ლიდერის, “ოცნების” თავმჯდომარის ირაკლი კობახიძის
  • პარლამენტის თავმჯდომარის პირველი მოადგილის, “ოცნების” წევრის გია ვოლსკის
  • კულტურის მინისტრის თეა წულუკიანის განცხადებებიდან
ვიდეოს ბოლოს კი ტექსტის სახით 24 ივნისს 20:00 საათზე პარლამენტის წინ დაგეგმილი აქცის ანონსია.
კატეგორია: საქართველო
სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის (სუს) ყოფილი მაღალჩინოსანი სოსო გოგაშვილი ამბობს, რომ ტელეკომპანია “პოსტვ” სუს-ის სპეციალური დანაყოფია და მის შექმნაში თავადაც მონაწილეობდა.

გოგაშვილის ბრალდებებს კი შინაგან საქმეთა მინისტრი ვახტანგ გომელაური უარყოფს.

რა ხდება?

პატიმრობაში მყოფმა სოსო გოგაშვილმა “პოსტვის” შესახებ დეტალების გასაჯაროვება 19 აგვისტოს გამოქვეყნებულ განცხადებაში დააანონსა:

  • “მალე: როგორ იწრთობოდა ,,POSTV’’ სუსის სპეციალური დანაყოფის შექმნის ქრონიკები’’. ( ვიტალი, ამ პროექტის შექმნაშიც ვიღებდი მონაწილეობას და ახლა იყუჩე )”
  • ტელეარხი “პოსტვ” - “ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის” 2020 წლის ანგარიშის თანახმად, პროსახელისუფლებოა და მმართველი პარტიის პროპაგანდის იარაღია. არხი მუდმივად დადებითად წარმოაჩენს „ქართულ ოცნებას“ და ცდილობს ოპოზიციის დისკრედიტაციას.

მანამდე გოგაშვილმა ინფორმაცია გაავრცელა საქართველოდან გატაცებული აზერბაიჯანელი ჟურნალისტის აფგან მუხთარლის საქმეზეც:

  • 26 ივლისს გავრცელებულ განცხადებაში სოსო გოგაშვილმა თქვა, რომ აფგან მუხთარლი მმართველი პარტია “ქართული ოცნების” დამფუძნებლის ბიძინა ივანიშვილის დავალებით “სუსის ზონდერებმა” გაიტაცეს, ჩანაწერები კი წაშალეს.
  • გოგაშვილის ცნობით, 29 ივლისს ციხეში შს მინისტრმა ვახტანგ გომელაურმა დაურეკა და სხვა პირობებთან ერთად აფგან მუხთარლის საქმეზე მისთვის სასურველი ჩვენების მიცემა მოსთხოვა.
  • “ვახტანგ გომელაურმა გადმომცა ივანიშვილის დანაბარები, თუ არ გავჩუმდებოდი და რასაც მეტყოდნენ იმას თუ არ გავაკეთებდი, მე გამანადგურებდნენ და ოჯახს ამომიწყვეტდნენ”- წერს გოგაშვილი.

ამ თემაზე: სოსო გოგაშვილი: შს მინისტრი მუხთარლის საქმეზე სასურველი ჩვენების მიცემას მთხოვდა

რას პასუხობს შს მინისტრი?

შინაგან საქმეთა მინისტრმა ვახტანგ გომელაურმა ყოფილი კოლეგის ბრალდებებზე ჟურნალისტების შეკითხვებს 19 აგვისტოს უპასუხა.

  • გომელაური უარყოფს სოსო გოგაშვილთან სატელეფონო კავშირს და მის ყველა ბრალდებას “აბსურდსა” და “ტყუილს” უწოდებს.
  • საგამოძიებო უწყებაში დაბარების შემთხვევაში “მზად ვარ თუ კითხვები ექნება პასუხი გავცე გამოძიებასო”, - ამბობს გომელაური.


ვინ არის სოსო გოგაშვილი?

სოსო გოგაშვილი სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის უფროსის ყოფილი მოადგილეა. ის 15 ივლისს დააკავეს და ბრალი 3 მუხლით წარუდგინეს:

  • სამსახურებრივი უფლებამოსილების გადამეტება, რამაც სახელმწიფოს კანონიერი ინტერესის არსებითი დარღვევა გამოიწვია.
  • პერსონალური მონაცემების უკანონოდ მოპოვება, შენახვა, გავრცელება, რამაც მნიშვნელოვანი ზიანი გამოიწვია.
  • სამსახურებრივი მდგომარეობის გამოყენებით და ცეცხლსასროლი იარაღისა და საბრძოლო მასალის მართლსაწინააღმდეგო შეძენა და შენახვა.
  • გოგაშვილს 18 ივლისს აღკვეთის ღონისძიების სახით პატიმრობა შეეფარდა.

სოსო გოგაშვილის დაკავებამდე 2 დღით ადრე, 2022 წლის 13 ივლისს ტელეკომპანია “მაესტროს” ეთერში მომღერალმა და ტელეწამყვანმა გია გაჩეჩილაძემ (“უცნობმა”) “მთავარი არხის” ჟურნალისტების საუბრის ფარული ჩანაწერი გამოაქვეყნა. მასში ჟურნალისტები წყაროსგან, სოსო გოგაშვილისგან მიწოდებულ მასალაზე საუბრობდნენ.

ამ თემაზე: “უცნობის” გავრცელებული ჩანაწერები - რა ირკვევა?
კატეგორია: საქართველო
18 აგვისტოს, თბილისის საქალაქო სასამართლომ აღმკვეთ ღონისძიებად პატიმრობა შეუფარდა „მთავარი არხის“ დილის გადაცემის ყოფილ წამყვანს ლაშა ნაკაიძეს.

დეტალები

  • პროცესი დახურულ რეჟიმში წარიმართა.
  • პროკურატურა ლაშა ნაკაიძისთვის აღკვეთის ღონისძიების სახით პატიმრობის შეფარდებას, დაცვის მხარე კი გირაოს შეფარდებას ითხოვდა.
  • საქმეზე მორიგი სხდომა 10 ოქტომბერს გაიმართება. 

კონტექსტი

მთავარი არხის“ გადაცემის “შენი დილის” წამყვანი ლაშა ნაკაიძე 16 აგვისტოს სისხლის სამართლის კოდექსის სამი მუხლით დააკავეს: ოჯახში ძალადობის, ოჯახის წევრის გაუპატიურების მცდელობა და ოჯახის წევრის მიმართ მუქარა.

  • პროკურატურის ინფორმაციით, ლაშა ნაკაიძე გენდერის ნიშნით შეუწყნარებლობის მოტივით, შურისძიების ნიადაგზე დანის და ხმოვანი პისტოლეტის დემონსტრირებით სიცოცხლის მოსპობით დაემუქრა დაზარალებულს, სხეულის სხვადასხვა არეში დარტყმით და მჩხვლეტავი საგნის ზემოქმედებით ფიზიკურად იძალადა მასზე. ამის შემდეგ ბრალდებულმა ძალადობით და ძალადობის მუქარით სექსუალურად იძალადა დაზარალებულზე.
  • ადვოკატი ამბობს, რომ ნაკაიძე ბრალდებას უარყოფს.
  • 17 აგვისტოს “მთავარმა არხმა” თანამშროლობა შეაჩერა ლაშა ნაკაიძესთან და ყოველგვარი სახის ძალადობა დაგმო.

ამ თემაზე: "მთავარი არხი" ლაშა ნაკაიძესთან თანამშრომლობას აჩერებს
კატეგორია: საქართველო
სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის ყოფილი მაღალჩინოსანი სოსო გოგაშვილი ამბობს, რომ შინაგან საქმეთა მინისტრმა ვახტანგ გომელაურმა თბილისიდან გატაცებული აზერბაიჯანელი ჟურნალისტის საქმეზე სასურველი ჩვენების მიცემა მოსთხოვა.

სოსო გოგაშვილი ამის შესახებ ციხიდან 17 აგვისტოს გავრცელებულ წერილში წერს.

რა მოხდა?

სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის უფროსის ყოფილი მოადგილე, სოსო გოგაშვილი წერს, რომ შინაგან საქმეთა მინისტრთან კომუნიკაცია ციხის საშხაპეში ტელეფონით რამდენჯერმე ჰქონდა:

  • 28 ივლისს - “ვახტანგ გომელაურმა გადმომცა ივანიშვილის დანაბარები, რომ მე გადავკვეთე წითელი ხაზები, თუ არ გავჩუმდებოდი და რასაც მეტყოდნენ იმას თუ არ გავაკეთებდი, მე გამანადგურებდნენ და ოჯახს ამომიწყვეტდნენ”
  • 29 ივლისს - “ ტელეფონზე დამირეკა ვახტან გომელაურმა და მითხრა, თუ რა გადავწყვიტე. ასევე დამისახელა მათი პირობები: უნდა გამეჩერებინა ყველანაირი აქტივობა ჩემი და ჩემი ოჯახის მხრიდან, უნდა მიმეცა მათთვის სასურველი ჩვენებები აფგან მუხთარლისა და არჩევნების გაყალბების საქმესთან დაკავშირებით, ჩემი მხრიდან უარის შემთხვევაში კიდევ ერთელ გამაფრთხილა მოსალოდნელ მძიმე შედეგებზე.”
გოგაშვილის წერილის თანახმად, მასსა და მინისტრ ვახტანგ გომელაურს შორის სატელეფონო საუბარი კიდევ შედგა, ხოლო 4 აგვისტოს უთხრა, რომ მათ მიერ შემოთავაზებულ პირობებს არ მიიღებდა.

  • “ვახტანგ გომელაურმა მიპასუხა, რომ მე ვუშვებდი ძალიან დიდ შეცდომას და ამის შედეგებს ძალიან მალე დავინახავდი. მითხრა, რომ მე ვიცოდი თუ როგორ ამუშავდებოდა სახელმწიფო მანქანა ჩემს წინააღმდეგ და ამ ომს მე ივანიშვილის წინააღმდეგ ვერ მოვიგებდი.” - წერს გოგაშვილი.

რას წერდა გოგაშვილი მუხთარლიზე მანამდე?

26 ივლისს გავრცელებულ განცხადებაში სოსო გოგაშვილმა თქვა, რომ აფგან მუხთარლი მმართველი პარტია “ქართული ოცნების” დამფუძნებლის ბიძინა ივანიშვილის დავალებით “სუსის ზონდერებმა” გაიტაცეს, ჩანაწერები კი წაშალეს.

წერილის გავრცელებიდან მეორე დღეს, 27 ივლისს „ფორმულასთან“ ინტერვიუში აფგან მუხთარლიმ თქვა, რომ ის ივანიშვილის ბრძანებით გაიტაცეს.

აფგან მუხთარლიმ მოითხოვა:
  • სოსო გოგაშვილმა ოფიციალური ჩვენება მისცეს პროკურატურას.
  • დაცვან სოსო გოგაშვილი, “რომ ის ციხეში არ მოკლან. მან ძალიან ბევრი რამ იცის ივანიშვილის დანაშაულების შესახებ”.
  • მუხთარლის სურს თბილისში ჩამოსვლა და პროცესში მონაწილეობა, მაგრამ რომ საქართველოში არ უშვებენ.
  • მუხთარლიმ მივმართა ევროკავშირსა და ევროპარლამენტს მისცენ გარანტია, რომ თბილისში ჩასვლას შეძლებს.

ვინ არის სოსო გოგაშვილი?

სოსო გოგაშვილი სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის უფროსის ყოფილი მოადგილეა. ის 15 ივლისს დააკავეს და ბრალი 3 მუხლით წარუდგინეს:

  • სამსახურებრივი უფლებამოსილების გადამეტება, რამაც სახელმწიფოს კანონიერი ინტერესის არსებითი დარღვევა გამოიწვია.
  • პერსონალური მონაცემების უკანონოდ მოპოვება, შენახვა, გავრცელება, რამაც მნიშვნელოვანი ზიანი გამოიწვია.
  • სამსახურებრივი მდგომარეობის გამოყენებით და ცეცხლსასროლი იარაღისა და საბრძოლო მასალის მართლსაწინააღმდეგო შეძენა და შენახვა.
  • გოგაშვილს 18 ივლისს აღკვეთის ღონისძიების სახით პატიმრობა შეეფარდა.

სოსო გოგაშვილის დაკავებამდე 2 დღით ადრე, 2022 წლის 13 ივლისს ტელეკომპანია “მაესტროს” ეთერში მომღერალმა და ტელეწამყვანმა გია გაჩეჩილაძემ (“უცნობმა”) “მთავარი არხის” ჟურნალისტების საუბრის ფარული ჩანაწერი გამოაქვეყნა. მასში ჟურნალისტები წყაროსგან, სოსო გოგაშვილისგან მიწოდებულ მასალაზე საუბრობდნენ.

ამ თემაზე: “უცნობის” გავრცელებული ჩანაწერები - რა ირკვევა?

აფგან მუხთარლის გატაცება

  • აფგან მუხთარლი, რომელიც აზერბაიჯანის ხელისუფლების მისამართით კრიტიკული სტატიებით გამოირჩეოდა, თბილისის ცენტრიდან 2017 წლის 29 მაისს გაუჩინარდა.
  • მეორე დღეს, 2017 წლის 30 მაისს მუხთარლი ბაქოს ციხეში აღმოჩნდა.
  • აზერბაიჯანის სასამართლომ საზღვრის უკანონოდ კვეთისა და 10 000 ევროს არადეკლარირებულად გადატანის ბრალდებით მუხთარლის 6-წლიანი პატიმრობა მიუსაჯა.
  • მუხთარლი 2020 წლის 17 მარტს გაათავისუფლეს, რის შემდეგაც ის გერმანიაში გაემგზავრა.
  • აფგან მუხთარლის დაკავებას დიდი რეზონანსი მოჰყვა საქართველოში. საქართველოში მომუშავე ჟურნალისტებმა გამართეს არაერთი აქცია მუხთარლის მხარასაჭერად.
  • აზერბაიჯანელი ჟურნალისტის საქართველოდან გაუჩინარება უარყოფითად აისახა საქართველოს იმიჯზე არაერთ საერთაშორისო ანგარიშში.
კატეგორია: საქართველო
“მთავარი არხი” დილის გადაცემის წამყვანთან ლაშა ნაკაიძესთან ნებისმიერი სახის თანამშრომლობას აჩერებს.

რა მოხდა?

“მთავარი არხის“ გადაცემის “შენი დილის” წამყვანი ლაშა ნაკაიძე სისხლის სამართლის კოდექსის სამი მუხლით დააკავეს: ოჯახში ძალადობის, ოჯახის წევრის გაუპატიურების მცდელობა და ოჯახის წევრის მიმართ მუქარა.

“მთავარმა არხმა” განცხადება 17 აგვისტოს, ტელეწამყვანის დაკავების შემდეგ გაავრცელა.

არხის განმარტება

“მთავარი არხის” განმარტებით, 2022 წლის 15 აგვისტოს მომხდარი ფაქტის შესახებ პოლიციას "მთავარი არხის" ერთერთმა თანამშრომელმა აცნობა, რის შემდეგაც სამართალდამცველებმა “დაშავებული ქალი გამოკითხეს და მისი ჩვენების საფუძველზე ლაშა ნაკაიძე დააკავეს”.

  • არხი გმობს და ემიჯნება ყოველგვარი სახის ძალადობას - “მითუმეტეს, როდესაც საქმე ეხება კაცის მხრიდან ქალზე განხორციელებულ ძალადობას, რასაც არცერთ ვითარებაში არ აქვს გამართლება.”
  • “ნაკაიძისთვის წაყენებული ბრალდების სიმძიმიდან გამომდინარე, "მთავარი არხი" ვალდებულად მიიჩნევს თავს, შეაჩეროს მასთან ნებისმიერი სახის თანამშრომლობა”.
  • თუ ლაშა ნაკაიძეს დანაშაულის ჩადენა არ დაუმტკიცდება, არხი გადახედავს მასთან საქმიანი ურთიერთობის აღდგენის შესაძლებლობას.
კატეგორია: საერთაშორისო ამბები
მოსკოვის სასამართლომ კრემლისთვის არასასურველი მასალების არ წაშლის გამო შეტყობინებების აპლიკაცია “ტელეგრამი” და ვიდეო პლატფორმა “ტვიჩი” დააჯარიმა.

რა მოხდა?

ადგილობრივი მედიის ინფორმაციით, რუსულმა სასამართლომ “ტვიჩი” 2 მილიონი რუბლით (33,000$) დააჯარიმა 31-წამიანი ვიდეოს გამო, რომელიც “ყალბ” ინფორმაციად მიიჩნია უკრაინულ ქალაქ ბუჩაში რუსეთის ჩადენილი ომის დანაშაულების შესახებ.

“ტელეგრამი” კი რუსულმა სასამართლომ ორ საქმეზე დააჯარიმა.

11 რუბლის ოდენობის (179,000$) ჯარიმა კომპანიას უკრაინის წინააღმეგ ომში რუსეთის პროგრესის შესახებ “არასანდო მონაცემებისა” და იმ არხების არ წაშლის გამო დაეკისრა, რომლებიც სამხედრო მანქანებისთვის “საბოტაჟის მოწყობას” აჩვენებდა.

კონტექსტი

  • 2022 წლის 24 თებერვალს, უკრაინის წინააღმდეგ ომის დაწყების შემდეგ კრემლმა რუსეთში არაერთი დამოუკიდებელი მედიასაშუალება დაბლოკა და ქვეყნის შიგნით ინფორმაციაზე, მათ შორის სოციალურ ქსელებზე წვდომა შეზღუდა.
  • რუსეთში შემოიღეს ე.წ ფეიკების კანონი, რომლითაც იკრძალება უკრაინის ომის შესახებ ნებისმიერ ინფორმაციის გავრცელება, რომელიც მთავრობის ოფიციალურ ინფორმაციას ეწინააღმდეგება.
კატეგორია: საქართველო
კომუნიკაციების კომისია დაუსაბუთებელს უწოდებს კრიტიკულად განწყობილი ტელევიზიების ერთობლივ განცხადებას, რომელშიც კომუნიკაციების კომისიის მიერ მათ წინააღმდეგ მმართველი პარტიის საჩივრის მიღებას “ორკესტრირებულ სადამსჯელო ქმედებად” არის შეფასებული.

კომუნიკაციების კომისიამ “ფორმულას,” ტელეკომპანია “პირველისა” და “მთავარი არხის” საპასუხო განცხადება 16 აგვისტოს გაავრცელა.

რა ხდება?

კომუნიკაციების კომისიამ 11 აგვისტოს დასაშვებად ცნო მმართველი პარტია “ქართული ოცნების” საჩივარი, რომლითაც ხელისუფლებისადმი კრიტიკულად განწყობილი არხების დასანქცირებას ითხოვს აქცია “შინ ევროპისკენ” ვიდეორგოლის გაშვების გამო.

“ფორმულა”, “პირველი” და “მთავარი არხი” მიიჩნევენ, რომ, ხელისუფლება კომისიის საშუალებით ცდილობს კრიტიკულად განწყობილი მედიებისთვის დამატებითი სანქციებით ფინანსური დაბრკოლებების შექმნას და საზოგადოებაში კრიტიკული აზრის ჩახშობას.

რას პასუხობს კომუნიკაციების კომისია ტელევიზიებს?

კომუნიკაციების მარეგულირელ ორგანოში მიაჩნიათ, რომ მათ მიერ მიღებული ყველა გადაწყვეტილება კანონმდებლობასთან სრულ შესაბამისობაშია, შესაბამისად:

  • “არგუმენტს მოკლებულია, რომ კომისიის გადაწყვეტილებები საფრთხეს უქმნის მედიის სიტყვისა და გამოხატვის თავისუფლებას.”
  • “საქმე ეხება სამაუწყებლო რეკლამის კანონიერების საკითხს, რასაც არაფერი აქვს საერთო გამოხატვის თავისუფლებასთან.”
  • “კანონმდებლობით როგორც სოციალური რეკლამის, ისე პოლიტიკური რეკლამის ეთერში განთავსების საკითხი კომუნიკაციების კომისიის განსახილველია.”
  • “ამიტომ, არ არსებობდა სადავო ვიდეორგოლთან დაკავშირებით საჩივრის დაუშვებლად ცნობის სამართლებრივი საფუძველი.”
  • “ვიდეორგოლის შინაარსობრივი შეფასება და მისი ეთერში განთავსების მართლზომიერების საკითხის გადაწყვეტა არ ხდება კომუნიკაციების კომისიის მოსამზადებელ სხდომაზე.”
  • “კომუნიკაციების კომისია არსებითი განხილვის ფორმატში შეაფასებს სადავო ვიდეორგოლის შინაარსს, განსაზღვრავს მის კატეგორიას და მხოლოდ ამის შემედგ მიიღებს გადაწყვეტილებას რეკლამის ეთერში განთავსების კანონიერებასთან დაკავშირებით.”

ამავე თემაზე:

რას ამბობს კომისია მედიის შეზღუდვის ბრალდებებზე?

კომისია ამბობს, რომ 2014 წლიდან არ არსებობს მათ მიერ მიღებული არც ერთი გადაწყვეტილება, რომელიც მედიის თავისუფლებას ზღუდავს. კომისიის აზრით, მათი მიდგომა და ყველა გადაწყვეტილება, ქვეყანაში მედია პლურალიზმისა და გამოხატვის თავისუფლების ხარისხი მაქსიმალურად გაზრდისკენაა მიმართული.

გავრცელებულ განცხადებაში კომისია მიუთითებს იმაზეც, რომ “კონკრეტული ტელევიზიები გამიზნულად არღვევენ კანონს” და შემდეგ კომისიას ბრალდებებს უყენებენ:

  • “კომუნიკაციების კომისიის მიდგომა და გადაწყვეტილებები მაუწყებლებმა იციან, შესაბამისად, ჩნდება საფუძვლიანი ეჭვი, რომ კონკრეტული ტელევიზიები გამიზნულად არღვევენ კანონს და შემდგომ კანონის მოთხოვნების მიხედვით რეაგირებაზე კომუნიკაციების კომისიას მედიის შეზღუდვაში ადანაშაულებენ.”
  • “მაუწყებლებს კარგად უნდა ესმოდეთ, რომ მათი პასუხისმგებლობაა რეკლამის ეთერში განთავსებით კანონი არ დაარღვიონ. კანონის დაცვით რეკლამების განთავსებისას კომუნიკაციების კომისიას საქმის წარმოების დაწყების არავითარი საფუძველი არ ექნება.”

სამი ტელევიზიის წინააღმდეგ “ქართული ოცნების” საჩივრის არსებითი განხილვა 23 აგვისტოს 15:00 საათზე გაიმართება.
კატეგორია: საქართველო
2021 წელს გამოწვევები, მათ შორის ჟურნალისტებზე ძალადობა საქართველოს დემოკრატიულ საფუძვლებს ძირის გამოთხრის საფრთხეს უქმნიდა, აუცილებელია პლურალისტური და დამოუკიდებელი მედია გარემოს გარანტირება - წერია ევროკავშირის გამოქვეყნებულ ანგარიშში, რომელიც მედიასაც მოიცავს.
  • საქართველოს მიერ ასოცირების პროცესის განხორციელების შესახებ ანგარიში ევროკავშირმა 12 აგვისტოს გამოაქვეყნა.
  • ანგარიში ასახავს პერიოდს 2021 წლის 5 თებერვალიდან საბჭოს მორიგ სხდომამდე, რომელიც 2022 წლის 6 სექტემბერს არის დაგეგმილი.

რატომ არის მნიშვნელოვანი?

ევროკავშირის ანგარიშში წერია, რომ “საჭიროა დამატებითი ძალისხმევა ძირითადი უფლებების მეტი პატივისცემის უზრუნველსაყოფად, მათ შორის პროფესიული, პლურალისტური და დამოუკიდებელი მედია გარემოსა და გენდერული თანასწორობის გარანტირების აუცილებლობის ჩათვლით - ეს არის არსებითი პრიორიტეტები საქართველოსთვის ევროპულ გზაზე წინსვლისთვის.”

ევროკავშირის შეფასება

ანგარიშის თანახმად, 2021 წელს გამოწვევებს შორის, რომლებმაც ქვეყნის დემოკრატიულ საფუძვლებს ძირის გამოთხრის საფრთხე შეუქმნა არის:
  • 2021 წლის ივლისის ძალადობა ჟურნალისტებისა ლგბტქი პირების წინააღმდეგ შემდგომი არსებითი გამოძიების გარეშე.
  • ცნობები ქართული და დიპლომატიური საზოგადოების ნაწილის მოსმენების შესახებ.

რას წერია მედიაგარემოზე?

ანგარიშის თანახმად, საქართველოს მედიაგარემო კვლავ პლურალისტური და კონკურენტუნარიანია, მაგრამ ასევე ძალიან პოლარიზებული.

  • საქართველომ 2022 წლის მსოფლიო პრესის თავისუფლების ინდექსის მაჩვენებლით 180 ქვეყანას შორის 89-ე ადგილი დაიკავა - ეს საქართველოში მედიის თავისუფლების მნიშვნელოვან გაუარესებაა 2021 წელთან შედარებით, განსაკუთრებით ჟურნალისტების უსაფრთხოებასთან მიმართებით.
  • “თავისუფლების სახლის” (Freedom House) რეიტინგი შემცირდა და საერთო "თავისუფლების ქულა" 2022 წელს არის 58 100-დან (60/100-თან შედარებით 2021 წელს და 61/100 2020 წელს.)
  • ულტრამემარჯვენე ჯგუფმა “ალტინფომ” მთელი ქვეყნის მასშტაბით სატელევიზიო მაუწყებლობის უფლება მოიპოვა.
  • 2021 წლის 5 ივლისს თბილისში ღირსების მარში გაუქმდა მას შემდეგ, რაც ძალადობრივი დემონსტრანტები შეიჭრნენ ლგბტქი აქტივისტების შტაბ-ბინაში და თავს დაესხნენ ჟურნალისტებსა და სამოქალაქო პირებს.
  • 5 ივლისის თავდამსხმელების წინააღმდეგ სამართლებრივი ღონისძიებები გრძელდება, თუმცა კოორდინირებული თავდასხმის ორგანიზატორებს ბრალი არ წაუყენეს.
  • 2021 წლის სექტემბერში გამოქვეყნდა ცნობები ქართველი საზოგადოებისა და დიპლომატების ფართო მოსმენების შესახებ. მედიამ მიიღო წვდომა დიდი რაოდენობით ფაილებზე, რომლებიც პირად სატელეფონო საუბრებს ეფუძნებოდა. საქართველოს ხელისუფლების მიერ დაწყებული გამოძიება ჯერ არ დასრულებულა.

ვრცლად ასოცირების პროცესის შესახებ ანგარიშს გაეცანით ამ ბმულზე.
კატეგორია: საქართველო
ტელეკომპანია “ფორმულა”, “პირველი” და “მთავარი არხი” კომუნიკაციების კომისიის მიერ მათ წინააღმდეგ “ქართული ოცნების” საჩივრის მიღებას “ორკესტრირებულ სადამსჯელო ქმედებად” მიიჩნევს.

ხელისუფლებისადმი კრიტიკულად განწყობილი სამი ტელევიზია ერთობლივ განცხადებას ავრცელებს.

სამი ტელევიზიის პოზიცია

“ფორმულა”, “პირველი” და “მთავარი არხი” კომისიის მიერ მმართველი პარტიის საჩივრის განსახილველად მიღებას დაუსაბუთებელ და უკანონო გადაწყვეტილებად აფასებენ.

მაუწყებლებს მიაჩნიათ, რომ:

  • ხელისუფლება მარეგულირებელი ორგანოს საშუალებით ცდილობს კრიტიკულად განწყობილი მედიებისთვის დამატებითი ფინანსური სანქციების დაწესებას და მათთვის ფინანსური დაბრკოლებების შექმნას.
  • ხელისუფლება მარეგულირებელი ორგანოს საშუალებით ცდილობს საზოგადოებაში კრიტიკული/ნეგატიური აზრის ჩახშობას.
  • კრიტიკული მედიისადმი ხელისუფლების ამგვარი მიზანმიმართული იერიში კიდევ ერთი დამაბრკოლებელი ფაქტორი გახდება ქვეყნის ევროპული ინტეგრაციის გზაზე.

კომუნიკაციის კომისიის გადაწყვეტილება

კომუნიკაციების კომისიამ მმართველი პარტია “ქართული ოცნების” საჩივარი, რომლითაც ხელისუფლებისადმი კრიტიკულად განწყობილი არხების დასანქცირებას ითხოვს აქცია “შინ ევროპისკენ” ვიდეორგოლის გაშვების გამო დასაშვებად 11 აგვისტოს ცნო.

საჩივრის არსებითი განხილვა კი 23 აგვისტოს 15:00 საათზე დანიშნა.

“ფორმულა”, “პირველი” და “მთავარი არხი” აცხადებს, რომ კომისია:

  • ვალდებული იყო შეეფასებინა, არის თუ არა “ქართული ოცნება” ამ ტიპის განცხადების წარდგენისას დაინტერესებული პირი, ხოლო კომისია უფლებამოსილი განიხილოს აღნიშნული საკითხი.
  • მოსამზადებელ სხდომაზევე უნდა შეემოწმებინა სადავო რეკლამა არის პოლიტიკური/წინასაარჩევნო თუ სოციალური, ხოლო ამის გადაწყვეტის შემდეგ, კანონმდებლობის საფუძველზე ემსჯელა შედის თუ არა მის კომპეტენციაში მსგავსი რეკლამის შინაარსის შეფასება.

კომუნიკაციების კომისიის არგუმენტით კი, საჩივრის დასაშვებობის ეტაპზე რეკლამის შინაარსში არ შედიან და ჩაითვლება თუ არა ვიდეორგოლი პოლიტიკურად არსებითი განხილვის სხდომაზე იმსჯელებენ.

ვრცლად ამ თემაზე: “ოცნება” კრიტიკულ ტელევიზიებს კომუნიკაციების კომისიაში უჩივის
კატეგორია: საქართველო
უფლებადამცველმა ორგანიზაცია “მედიაომბუდსმენი” მმართველი პარტიის თავმჯდომარის მიერ “მთავარი არხის” ჟურნალისტის მიმართ შეურაცხყოფაზე სამართლებრივ რეაგირებას ითხოვს.

ორგანიზაციამ ირაკლი კობახიძეზე საქართველოს პარლამენტის ეთიკის საბჭოში საჩივარი წარადგინა. დისკრიმინაციის ფაქტის დადგენის მიზნით კი სახალხო დამცველს მიმართა.

რა მოხდა?

25 ივლისს „მთავარი არხის“ ჟურნალისტმა, ნატალი ჯახუტაშვილმა, „ქართული ოცნების“ თავმჯომარეს, ირაკლი კობახიძეს ჰკითხა კომენტარი უკრაინის მმართველი პარტიის საპარლამენტო ფრაქციის ლიდერის, დავით არახამიას განცხადების შესახებ, რომ „ირაკლი კობახიძის მამა „კაგებეშნიკია“.

ირაკლი კობახიძემ, კითხვის საპასუხოდ, „მთავარი არხის“ ჟურნალისტს შეურაცხყოფა მიაყენა და სექსისტური ფრაზებით მიმართა.

ირაკლი კობახიძის რეპლიკები ჟურნალისტის მიმართ:

  • “კაგებეშნიკი არის მამათქვენი. ნუ კანკალებ, სახე დაკარგე. არ გრცხვენია? შენც ხარ დავით არახამია. როგორც არახამია არ არის კაცი, ისე შენ არ ხარ ქალი…“
  • „სახე დაკარგე, თავი დაკარგე. პოლიტიკა გიღირს ამად? სამარცხვინო ხარ. გულისამრევი. ქალი აღარ ხარ.“
  • „პირი მოიწმინდე, რომ ლაპარაკობ. სააკაშვილივით გაქვს პირი. დაემსგავსე ყველაფრით შენს ბელადს.“
  • „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარემ მოგვიანებით შეურაცხმყოფელი ფრაზები ჟურნალისტების მიმართ ფეისბუქზე გამოქვეყნებულ პოსტშიც გაიმეორა.
ვრცლად ამ თემაზე წაიკითხეთ ამ ბმულზე.

რას ამბობს უფლებადამცველი ორგანიზაცია?

“მედიაომბუდსმენი”, რომელიც ნატალი ჯახუტაშვილის ინტერესებს იცავს, მიიჩნევს, რომ შეურაცხმყოფელი და სექსისტური გამონათქვამების გამოყენებით ირაკლი კობახიძემ დაარღვია საქართველოს პარლამენტის რეგლამენტით და საქართველოს პარლამენტის წევრის ეთიკის კოდექსით დადგენილი წესები.
კატეგორია: საქართველო
თბილისის პროკურატურას უკანონო ფარული მოსმენა - მიყურადებისა და თვალთვალის ფაქტებთან დაკავშირებით დაზარალებულად ცნობას კიდევ 11 ჟურნალისტი სთხოვს.

არასამთავრობო ორგანიზაცია “მედიაომბუდსმენი” 14 მედიასაშუალებიდან 41 ჟურნალისტს უფლებებს იცავს. მათგან, 23 ჟურნალისტი თბილისის პროკურატურამ უკვე ცნო დაზარალებულად.

რატომ ითხოვენ ჟურნალისტები დაზარალებულის სტატუსს?

2021 წლის 13 სექტემბერს გავრცელდა ე.წ. კრებსები - სავარაუდოდ სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის მიერ უკანონო ფარული მოსმენა-მიყურადების და თვალთვალის შესახებ ჩანაწერები.

მასალები სხვა პირებთან ერთად ჟურნალისტების კერძო კომუნიკაციისა და პირადი ცხოვრების შესახებ დეტალურად დამუშავებულ ინფორმაციასაც მოიცავდა.

ვინ მიმრთა პროკურატურას?

“მედიაომბუდსმენის” ინფორმაციით, დაზარალებულის სტატუსის მოთხოვნით პროკურატურას კიდევ 11 ჟურნალისტი მიმართავს:
  • ნინო ზაუტაშვილი - საზოგადოებრივი მაუწყებელი
  • თეონა ხარაბაძე - საზოგადოებრივი მაუწყებლის აჭარის ტელევიზია და რადიო
  • ნინო თარხნიშვილი - რადიო თავისუფლება
  • თორნიკე მანდარია - რადიო თავისუფლება
  • ეკა ქევანიშვილი - რადიო თავისუფლება
  • მერაბ მეტრეველი - პალიტრა NEWS
  • თინათინ ოსმანოვა - რადიო პალიტრა
  • ანა წერეთელი - ტელეკომპანია პირველი
  • მაკა ჩიხლაძე - ტელეკომპანია პირველი
  • ლიკა ჯანყარაშვილი - ტელეკომპანია პირველი
  • ნიკა თევდორაძე- ტელეკომპანია ფორმულა

დაზარალებულად ცნობილი ჟურნალისტები

პროკურატურამ ე.წ კრებსების საქმეზე დაზარალებულად ცნო:
  • გიორგი მგელაძე - რადიო თავისუფლების გამომძებელი ჟურნალისტი
  • გელა ბოჩიკაშვილი - On.ge ყოფილი მთავარი რედაქტორი
  • ინგა გრიგოლია - ტელეკომპანია პირველი
  • ვასილ დაბრუნდაშვილი - ტელეკომპანია პირველი
  • ნინია კაკაბაძე - უფლებადამცველი, საზოგადოებრივი მაუწყებლის სამეურვეო საბჭოს ყოფილი წევრი
  • თათია ხალიანი - ონლაინგამოცემა პუბლიკა
  • ნინო ჟიჟილაშვილი - ტელეკომპანია ფორმულა
  • რუსუდან ჯაბანიშვილი - ტელეკომპანია პირველი
  • თამუნა ჩიხლაძე - ტელეკომპანია ფორმულა
  • სოფიკო მაისურაძე - ტელეკომპანია ფორმულა
  • გიორგი დარჩაშვილი - ტელეკომპანია ფორმულა
  • Ნინო ბიძინაშვილი - გაზეთი ბათუმელები / ნეტგაზეთი
  • ნოდარ მელაძე - ტელეკომპანია პირველი
  • თამთა დოლენჯაშვილი - ტელეკომპანია პირველი
“მედიაომბუდსმენმა” 2022 წლის 12 ივლისს 10 ჟურნალისტის სახელით უკანონო ფარული მოსმენა - მიყურადების საქმეზე ევროპულ სასამართლოში საჩივარიც გაიგზავნა.
კატეგორია: საერთაშორისო ამბები
რუსეთში სამთავრობო “პირველი არხის” ყოფილი რედაქტორის, მარინა ოვსიანიკოვას მოსკოვის სასამართლომ აღკვეთის ღონისძიებად შინაპატიმრობა შეუფარდა.

უკრაინის წინააღმდეგ რუსეთის ომის მოწინააღმდეგე ჟურნალისტი შინაატიმრობაში 9 ოქტომბრამდე, სასამართლო პროცესამდე იქნება.

დეტალები

სასამართლომ ჟურნალისტისთვის შინაპატიმრობის შეფარდების გადაწყვეტილება 11 აგვისტოს მიიღო. მარინა ოვსიანიკოვამ სხდომაზე პროტესტის ნიშნად პოსტერი გაშალა წარწერით: “ დაე, დახოცილი ბავშვები ღამით დაგესიზმროთ”.
  • ოვსიანიკოვას წინააღმდეგ რუსეთში სისხლის სამართლის საქმე ე.წ ფეიკების მუხლით აღიძრეს ივლისში კრემლთან გამართული ომის საწინააღმდეგო ერთკაციანი საპროტესტო აქციის გამო.
  • 15 ივლისს ოვსიანიკოვას ერთკაციან საპროტესტო აქციაზე პოსტერზე ეწერა: „პუტინი მკვლელია. მისი ჯარისკაცები ფაშისტები არიან. 352 ბავშვი დაიღუპა. კიდევ რამდენი ბავშვი უნდა მოკვდეს, რომ გაჩერდეთ?“.
  • ადვოკატის განმარტებით, ჟურნალისტს ბრალად ედება რუსეთის შეიარაღებული ძალების შესახებ ცრუ ინფორმაციის საჯაროდ გავრცელება.

ჟურნალისტს ჯარიმა ან 10 წლამდე პატიმრობა ემუქრება.

კონტექსტი

მარინა ოვსიანიკოვა საერთაშორისო საზოგადოებისთვის ცნობადი მას შემდეგ გახდა, რაც 2022 წლის მარტში რუსეთის უკრაინაში შეჭრა პირდაპირ ეთერში გააპროტესტა.

  • პირველი არხის ყოფილი რედაქტორი 14 მარტს, რუსეთის სამთავრობო ტელევიზიის არხის მთავარი საინფორმაციო გამოშვება „ვრემიას“ პირდაპირ ეთერში, სტუდიაში ომის საწინააღმდეგო მოწოდებებით და ბანერით შეიჭრა - „შეაჩერეთ ომი. არ დაუჯეროთ პროპაგანდას. აქ თქვენ გატყუებენ".
  • მალევე, მან სოციალურ ქსელში გაავრცელა ვიდეო მიმართვა, სადაც რუსეთს აგრესორს უწოდებს, ომს უკრაინაში - კი დანაშაულს.
  • ოვსიანკოვა რუსეთის პოლიციამ მალევე დააკავა. იგი სასამართლომ დამნაშავედ ცნო რუსეთის ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის მეორე ნაწილის 20.2 მუხლის მიხედვით. ეს საზოგადოებრივი წესრიგის დარღვევას არასანქცირებული შეკრების, მიტინგის ან დემონსტრაციის, მსვლელობის გამართვას ან პიკეტირებას გულისხმობს.
  • 15 მარტს მარინა ოვსიანიკოვა მოსკოვის სასამართლომ 30 000 რუბლით (280$-ით) დააჯარიმა.
  • ჟურნალისტმა რუსეთის სამთავრობო ტელევიზიის დატოვების შემდეგ რამდენიმე თვე რუსეთის საზღვრებს გარეთ გაატარა. სამი თვის განმავლობაში ტრენინგებს გადიოდა გერმანულ გამოცემა Die Welt-ში, 2022 წლის ივლისის დასაწყოსში კი რუსეთში დაბრუნება დააანონსა.
  • ივლისის ბოლოს მარინა ოვსიანიკოვა სასამართლომ 50, 000 რუბლით (820$) დააჯარიმა კერემლთან გამართული ერთკაციანი პროტესტის გამო.
  • 8 აგვისტოს მოსკოვის სასამართლომ ოვსიანიკოვა 40, 000 რუბლით (660$) დააჯარიმა უკრაინაში ომის წინააღმდეგ ონლაინ პოსტების გამო.
კატეგორია: საქართველო
კომუნიკაციების კომისიამ დასაშვებად ცნო მმართველი პარტია “ქართული ოცნების” საჩივარი, რომლითაც ხელისუფლებისადმი კრიტიკულად განწყობილი არხების დასანქცირებას ითხოვს აქცია “შინ ევროპისკენ” ვიდეორგოლის გაშვების გამო.

კომისიის წევრების თქმით, საჩივრის დასაშვებობის ეტაპზე რეკლამის შინაარსში არ შედიან და ჩაითვლება თუ არა ვიდეორგოლი პოლიტიკურად არსებითი განხილვის სხდომაზე იმსჯელებენ.

კომისიის გადაწყვეტილებით, არსებითი განხილვა 23 აგვისტოს 15:00 საათზე გაიმართება.

რატომ არის მნიშვნელოვანი?

არასამთავრობო სექტორი მიიჩნევს, რომ მმართველი პარტიის მიმართ კრიტიკული შინაარსის ვიდეორგოლების განთავსების ხელშეშლა ქვეყანაში საფრთხეს უქმნის პლურალიზმს და ამგვარი დამოკიდებულება შეუთავსებელია თანამედროვე დემოკრატიული სახელმწიფოს მართვის პრინციპებთან.

კონტექსტი

“ქართული ოცნება” “მთავარ არხს”, “ფორმულასა” და ტელეკომპანია “პირველს” კომუნიკაციების მარეგულირებელ კომისიაში უჩივის 2022 წლის 23 და 24 ივნისს გასული ვიდეორგოლის გამო. მმართველი პარტიის აზრით:

  • ვიდეო წინასაარჩევნო/პოლიტიკური შინაარსისაა და არაწინასაარჩევნო პერიოდში ასეთი რეკლამის განთავსება და გავრცელება კანონდარღვევაა.
  • ემსახურება “ქართული ოცნების” და მისი იდეის უარყოფითად ფორმირებას და მიზნად ისახავს სამომავლო არჩევნებში არჩევისათვის ხელის შეშლას.

ვრცლად “შინ ევროპისკენ” ვიდორგოლზე წაიკითხეთ ამ ბმულზე.

ხელისუფლებისადმი კრიტიკული მედიასაშუალებების არგუმენტები

საკითხის განსახილველად დასაშვებობის სხდომაზე ტელეკომპანია “პირველის”, “ფორმულისა” და “მთავარი” არხის წარმომადგენლებმა თქვეს, რომ მმართველი პარტიის საჩივარი კომისიას დასაშვებად არ უნდა ეცნო, რადგან:

  • სადავო ვიდეორგოლი ვერ ჯდება პოლიტიკური წინასაარჩევნო რეკლამის განმარტებაში.
  • დაინტერესებული მხარე ვერ იქნება “ქართული ოცნება”, რადგან ვიდეოში “ქართული ოცნების” სიმბოლიკა არაა გამოყენებული და მასში პირები წარმოდგენილი არიან როგორც პოლიტიკური თანამდებობის პირები და არა პარტიის: ვიდეოში წარმოჩენილი არ არიან საარჩევნო სუბიექტები.
  • ეს არის სოციალური რეკლამა და შეუძლებელია აზიანებდეს პარტიას, რომელიც არ ჩანდა კლიპში.
  • ვიდორგოლში გასული განცხადებები კონტექსტიდან ამოგლეჯილი არ ყოფილა.
  • ეს რეკლამა სოციალური შინაარსის იყო და ამ შემთხვევაში მხარემ სასამართლოში უნდა იდავოს.

“მთავარ არხში”, “ფორმულასა” და ტელეკომპანია “პირველში” ამბობენ, რომ “ოცნების საჩივრის მიზანი ტელევიზიებისთვის ფინანსური პრობლემების შექმნაა. კრიტიკულ მედიასაშუალებებში მიიჩნევენ, რომ რომ კომუნიკაციების კომისია სამივე ტელევიზიას დააჯარიმებს და ამით “ხელისუფლების დაკვეთას შეასრულებს.”
კატეგორია: საერთაშორისო ამბები
რუსეთში სამთავრობო “პირველი არხის” ყოფილი რედაქტორის, მარინა ოვსიანიკოვას წინააღმდეგ სისიხლის სამართლის საქმე აღძრეს.

ოვსიანიკოვა საერთაშორისო საზოგადოებისთვის ცნობადი მას შემდეგ გახდა, რაც 2022 წლის მარტში რუსეთის უკრაინაში შეჭრა პირდაპირ ეთერში გააპროტესტა.

რა მოხდა?

რუსი ჟურნალისტის ინფორმაციით, მოსკოვში, მის სახლში საგამოძიებო კომიტეტის 10 თანამშრომელი 10 აგვისტოს დილის 6:00 საათზე შეიჭრა გასაჩხრეკად.

  • ოვსიანიკოვას ადვოკატი დმიტრი ზახვატოვი წერს, რომ სამართალდამცველები ადგილზე მის მისვლას არ დაელოდნენ და სახლი ისე გაჩხრიკეს.
  • მარინა ოვსიანიკოვას წინააღმდეგ სისხლის სამართლის საქმე, სავარაუდოდ, ე.წ ფეიკების” კანონით აღიძრა და ამის მიზეზი ივლისში კრემლთან გამართული ომის საწინააღმდეგო ერთკაციანი საპროტესტო აქცია გახდა.
  • ადვოკატის განმარტებით, ჟურნალისტს ბრალად ედება რუსეთის შეიარაღებული ძალების შესახებ ცრუ ინფორმაციის საჯაროდ გავრცელება.

რუსი ჟურნალისტი საგამოძიებო კომიტეტში გადაიყვანეს.

“ფეიკების” შესახებ კანონი ჯარიმას ან 15 წლამდე პატიმრობას ითვალისწინებს.

კონტექსტი

  • პირველი არხის ყოფილი რედაქტორი 14 მარტს, რუსეთის სამთავრობო ტელევიზიის არხის მთავარი საინფორმაციო გამოშვება „ვრემიას“ პირდაპირ ეთერში, სტუდიაში ომის საწინააღმდეგო მოწოდებებით და ბანერით შეიჭრა - „შეაჩერეთ ომი. არ დაუჯეროთ პროპაგანდას. აქ თქვენ გატყუებენ".
  • მალევე, მან სოციალურ ქსელში გაავრცელა ვიდეო მიმართვა, სადაც რუსეთს აგრესორს უწოდებს, ომს უკრაინაში - კი დანაშაულს.
  • ოვსიანკოვა რუსეთის პოლიციამ მალევე დააკავა. იგი სასამართლომ დამნაშავედ ცნო რუსეთის ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის მეორე ნაწილის მე-20.2 მუხლის მიხედვით. ეს საზოგადოებრივი წესრიგის დარღვევას არასანქცირებული შეკრების, მიტინგის ან დემონსტრაციის, მსვლელობის გამართვას ან პიკეტირებას გულისხმობს.
  • 15 მარტს მარინა ოვსიანიკოვა მოსკოვის სასამართლომ 30 000 რუბლით (280$-ით) დააჯარიმა.
  • ჟურნალისტმა რუსეთის სამთავრობო ტელევიზიის დატოვების შემდეგ რამდენიმე თვე რუსეთის საზღვრებს გარეთ გაატარა. სამი თვის განმავლობაში ტრენინგებს გადიოდა გერმანულ გამოცემა Die Welt-ში, 2022 წლის ივლისის დასაწყოსში კი რუსეთში დაბრუნება დააანონსა.
  • ივლისის ბოლოს მარინა ოვსიანიკოვა სასამართლომ 50, 000 რუბლით ($820) დააჯარიმა კერემლთან გამართული ერთკაციანი პროტესტის გამო.
  • 8 აგვისტოს მოსკოვის სასამართლომ ოვსიანიკოვა 40, 000 რუბლით ($660) დააჯარიმა უკრაინაში ომის წინააღმდეგ ონლაინ პოსტების გამო.
კატეგორია: საქართველო
“მედიის ადვოკატირების კოალიცია” საგანგაშოდ მიიჩნევს მმართველი პარტიის მოთხოვნას კომუნიკაციების კომისიამ დაასანქციროს სამი კრიტიკული ტელევიზია აქცია “შინ ევროპისკენ” ვიდეორგოლის გაშვების გამო.

კონტექსტი


“ქართული ოცნება” “მთავარ არხს”, “ფორმულასა” და ტელეკომპანია “პირველს” კომუნიკაციების მარეგულირებელ კომისიაში უჩივის 2022 წლის 23 და 24 ივნისს გასული ვიდეორგოლის გამო. მმართველი პარტიის აზრით:

  • ვიდეო წინასაარჩევნო/პოლიტიკური შინაარსისაა და არაწინასაარჩევნო პერიოდში ასეთი რეკლამის განთავსება და გავრცელება კანონდარღვევაა.
  • ემსახურება “ქართული ოცნების” და მისი იდეის უარყოფითად ფორმირებას და მიზნად ისახავს სამომავლო არჩევნებში არჩევისათვის ხელის შეშლას.

ვრცლად “შინ ევროპისკენ” ვიდორგოლზე წაიკითხეთ ამ ბმულზე.

რატომ არის მნიშვნელოვანი?

მედიაკოალიცია, რომელიც 16 არასამთავრობო ორგანიზაციას აერთიანებს, აცხადებს, რომ მმართველი პარტიის მიმართ კრიტიკული შინაარსის ვიდეორგოლების განთავსების ხელშეშლა სამართლებრივ საფუძველს მოკლებულია და საფრთხეს უქმნის პლურალიზმს ქვეყანაში.

ამგვარი დამოკიდებულება კი შეუთავსებელია თანამედროვე დემოკრატიული სახელმწიფოს მართვის პრინციპებთან.

მედიაკოალიცია მიიჩნევს, რომ:

  • “ქართული ოცნება” საჩივარში თავადვე მიუთითებს, რომ ამ საქმის წარმოების მიზანი მედიასივრცეში პარტიის მიმართ უარყოფითი მესიჯების გაქრობა და მათთვის არასასურველ საკითხებზე კრიტიკული მოსაზრებების შეზღუდვაა.
  • კამპანია “შინ ევროპისკენ” სახელით გავრცელებულ რგოლში არ ჩანს არცერთი საარჩევნო სუბიექტი - საჯარო ხელისუფლების თანამდებობის არცერთი კანდიდატი. აქედან გამომდინარე, მასალა ვერ აკმაყოფილებს პირობებს, რომელთა ერთობლიობაც წინასაარჩევნო რეკლამად შეფასების შესაძლებლობას შექმნიდა.

მედიის ადვოკატირების კოალიცია მოუწოდებს კომუნიკაციების კომისიას: არ გააგრძელოს კრიტიკული მედიასაშუალებების შეზღუდვის პრაქტიკა და გადაწყვეტილების მიღებისას გაითვალისწინოს როგორც სადავო საკითხის მნიშვნელობა, ისე მედიის თავისუფლების შეზღუდვის რისკები.

აქამდე, პოლიტიკური რეკლამის განთავსების საკითხზე კომუნიკაციების კომისიამ “მთავარი არხი” 2020 და 2021 წლებში უმაღლესი ზომით ორჯერ დააჯარიმა, რაც კოალიციამ ცენზურის მცდელობად შეაფასა.
კატეგორია: საქართველო
მმართველი პარტია “ქართული ოცნება” ხელისუფლებისადმი კრიტიკულად განწყობილი არხებისთვის ადმინისტრაციული პასუხისმგებლობის დაკისრებას ითხოვს აქცია “შინ ევროპისკენ” ვიდეორგოლის გაშვების გამო.

პარტიამ კომუნიკაციების მარეგულორებელ კომისიას 5 აგვისტოს მიმართა.

რას ედავება “ქართული ოცნება” კრიტიკულ მედიას?

“ქართული ოცნების” საჩივრის მიხედვით, სამ არხზე 2022 წლის 23 და 24 ივნისს გასული ვიდეორგოლი წინასაარჩევნო/პოლიტიკური შინაარსისაა და არაწინასაარჩევნო პერიოდში ასეთი რეკლამის განთავსება და გავრცელება კანონდარღვევაა.

მმართველი პარტია მიიჩნევს, რომ ვიდეორგოლი:

  • ემსახურება „ქართული ოცნება-დემოკრატიული საქართველოს“ და მისი იდეის უარყოფითად ფორმირებას.
  • მიზნად ისახავს სამომავლო არჩევნებში არჩევისთვის ხელის შეშლას.
  • მასში ცხადად იდენტიფიცირებულია „ქართული ოცნება“ კონკრეტული პარტიის სახეებზე მითითებით.
  • შეიცავს მმართველი პარტიის, მათი ლიდერების, ხელისუფლების წარმომადგენლების, სახელმწიფო-პოლიტიკური თანამდებობის პირების უარყოფით კონტექსტში წარმოჩენას მათ მიერ ევროპარლამენტის რეზოლუციასთან, კანდიდატის სტატუსთან და უკრაინაში მიმდინარე ომთან დაკავშირებით გაკეთებული განცხადებების კონტექსტიდან ამოგლეჯილი ამონარიდების საფუძველზე.
  • ემსახურება მათ მიმართ საზოგადოებაში უარყოფითი აზრის ფორმირებას.

სადავო ვიდეო

ვიდეორგოლი, რომელსაც მმართველი პარტია პოლიტიკურ წინასაარჩევნო რეკლამად მიიჩნევს, მოძრაობის, “შინ ევროპისკენ” ორგანიზატორების მომზადებულია.

2 წუთამდე ხანგრძლივობის ვიდეოში ჩანს, როგორ ისმენს ოჯახის სხვადასხვა თაობის წარმომადგენელი პოლიტიკურ განცხადებებს.



  • ვიდეოში ისმის ამონარიდები საქართველოს პრემიერ-მინისტრის ირაკლი ღარიბაშვილის, მომღერლისა და ტელეწამყვანის გია გაჩეჩილაძის, “ოცნების” გენერალური მდივნის კახა კალაძის, პარტიის თავმჯდომარის ირაკლი კობახიძის, “ოცნების” წევრის გია ვოლსკის, კულტურის მინისტრის თეა წულუკიანის განცხადებებიდან უკრაინაში რუსეთის ომის, ევროპარლამენტის რეზოლუციის, ევროკავშირის კანდიდატის სტატუსისა და “ქართული ოცნების” დამფუძნებლის ბიძინა ივანიშვილისთვის სანქციების დაწესების თემებზე.

ვიდეოს ბოლოს კი ტექსტის სახით 24 ივნისს 20:00 საათზე პარლამენტის წინ დაგეგმილი აქცის ანონსია.

როგორ პასუხობენ კრიტიკული ტელევიზიები?

“მთავარ არხში”, “ფორმულასა” და ტელეკომპანია “პირველში” ამბობენ, რომ “ოცნების საჩივრის მიზანი ტელევიზიებისთვის ფინანსური პრობლემების შექმნაა.

  • "ქართულ ოცნებას" ჰყოფნის თავხედობა, რომ მარეგულირებელი კომისია გამოიყენოს იმისთის, რომ ერთგვარად დაგვაჯარიმოს. ამ ყველაფრის მიზანი იქნება ფინანსური სანქციები. ეს ცხადია. მიზანი ნამდვილად არის ჩვენი კიდევ უფრო დიდი გასაჭირში და წნეხში ჩაგდება, მაგრამ არა უშავს, ამასაც გავუძლებთ,” - ამბობს "ტვ პირველის" აღმასრულებელი დირექტორი ნანა აბურჯანიძე.

“მთავარ არხში” ფიქრობენ, რომ კომუნიკაციების კომისია სამივე ტელევიზიას დააჯარიმებს და ამით “ხელისუფლების დაკვეთას შეასრულებს.”

  • "ვფიქრობ [მარეგულირებელი კომისია] განსაკუთრებულ სადამსჯელო ღონისძიებას გაატარებს “მთავარი არხის” წინააღმდეგ, იმიტომ, რომ ჩვენ განსაკუთრებულად ვაწუხებთ მათ. შეგახსენებთ, რომ წინა ჯერზე მარეგულირებელმა კომისიამ 112 ათასი ლარით დაგვაჯარიმა პუტინის გამოსახულების გამო,"- ამბობს "მთავარი არხის" იურისტი თამთა მურადაშვილი.

კომუნიკაციების კომისია “ქართული ოცნების” საჩივრის განსახილველად მიღების საკითხს 2022 წლის 11 აგვისტოს 15:00 საათზე განიხილავს.
კატეგორია: საქართველო
“ყველა მთავრობას ეკისრება პასუხისმგებლობა უზრუნველყოს, რომ ჟურნალისტებს თავიანთი სამუშაოს შესრულება უსაფრთხოდ და ჩარევის გარეშე შეეძლოთ” - თქვა საქართველოში ამერიკის შეერთებული შტატების ელჩმა, კელი დეგნანმა ტელეკომპანია “ფორმულას” ეთერში.

გადაცემა “პოლიტიკის ფორმულას” აშშ-ის ელჩი 8 აგვისტოს სტუმრობდა.

მედიის თავისუფლების მნიშვნელობა

კელი დეგნანი შეკითხვაზე: როგორ აფასებს საქართველოს ხელისუფლების დამოკიდებულებას კრიტიკული მედიისადმი პასუხობს, რომ მედიის თავისუფლება მნიშვნელოვანი პრიორიტეტია როგორც აშშ-ის საელჩოსთვის, ისე მსოფლიოს მრავალი სახელმწიფოსთვის, რადგან:

  • “სწორედ ასე იღებს საზოგადოება ზუსტ ინფორმაციას, ასე უზრუნველყოფს საზოგადოება მთავრობის ანგარიშვალდებულებას.”
  • “მედია არის მოქალაქეების თვალი და ყური და მათ უნდა შეეძლოთ თავიანთი სამუშაოს შესრულება უსაფრთხოდ, შევიწროების, ცემის ან დაშინების შიშის გარეშე.”
  • “ამიტომ, ყველა მთავრობას ეკისრება პასუხისმგებლობა, უზრუნველყოს, რომ ჟურნალისტებს შეეძლოთ თავიანთი სამუშაოს შესრულება უსაფრთხოდ და ჩარევის გარეშე.”

აშშ-ის ელჩის განმარტებით, ჟურნალისტები იმისთვის მუშაობენ, რომ საზოგადოება იყოს კარგად ინფორმირებული და მათ არჩეული ლიდერების ანგარიშვალდებულება უზრუნველყონ.

  • “ჩვენ მას [მედიას] ვუწოდებთ მეოთხე ძალას - აღმასრულებელ, საკანონმდებლო და სასამართლოსთან ერთად, რადგან ის ნებისმიერი დემოკრატიის ფუნდამენტური ნაწილია. იმედი მაქვს, რომ საქართველოში ჟურნალისტები მიიღებენ დაცვას და იგრძნობენ, რომ მათ შეუძლიათ უსაფრთხოდ გასვლა და თავიანთი საქმის კეთება საქართველოს ხალხის სახელით.”, - ამბობს დეგნანი.

დეზინფორმაცია “ომში ჩართვაზე”

გავრცელებულ განცხადებებს, თითქოს “ამერიკის შეერთებული შტატები საქართველოს ომში ჩართვას ცდილობს” ელჩი კიდევ ერთხელ პასუხობს, რომ შეერთებულ შტატებს “არავითარი ინტერესი არ აქვს საქართველო ჩაითრიოს რაიმე ომში და ეს არასდროს უცდია”.

ამერიკელი დიპლომატი პრობლემას დეზინფორმაციულ კამპანიებში ხედავს, რომელიც მისივე თქმით, უგულებელყოფს ან ამახინჯებს სიმართლეს.

  • “ვხედავთ ბევრ ასეთ კამპანიას საქართველოში, განსაკუთრებით რუსეთის თავდასხმის შემდეგ უკრაინაზე. ეს გამიზნულია ქართველი ხალხის დაბნეულობისა და განხეთქილების შეტანისთვის. ისინი შექმნილია იმისთვის, რომ ხალხი შეაშინოს და ეს არის შედეგი, რასაც ჩვენ ვხედავთ.”
  • “ეს არის უბრალოდ პროპაგანდა - იქნება ეს რუსეთიდან თუ სხვისგან, რომ დაადანაშაულონ ამერიკა საქართველოს ინტერესების, მისი სუვერენიტეტის ან დამოუკიდებლობის წინააღმდეგ მოქმედებაში.”

დეზინფორმაციასთან ბრძოლის აუცილებლობა

კელი დეგნანი მიიჩნევს, რომ დეზინფორმაცია ხალხის დასაბნევად არის შექმნილი და ხალხის დაშინებას ემსახურება, ის ამას საქართველოში ხედავს - “ხალხი შეშინებულია”.

  • ელჩი ამბობს, რომ ასეთ მომენტში სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია დეზინფორმაციასთან დაპირისპირება, მისი ცრუ ინფორმაციად გამოცხადება და საზოგადოების დახმარება.
  • “ეს ის დროა, როცა ყველა უნდა გაერთიანდეს სიმართლის გასარკვევად, იმ დეზინფორმაციის წინააღმდეგ საბრძოლველად, რომელიც განხეთქილების გამომწვევია.”
  • “თუკი ეს ქვეყანა ნამდვილად აპირებს ერთიანი პასუხი გასცეს საქართველოში არსებულ ნებისმიერ გამოწვევას, დეზინფორმაციასთან ბრძოლა პირველია, რითაც უნდა დაიწყოს.”
კატეგორია: საქართველო
მედიის უფლებადამცველი ორგანიზაციის “მედიაომბუდსმენის” შეფასებით, საქართველოს ხელისუფლება ვერ აცნობიერებს პროპაგანდისტული მედიიდან მომდინარე საფრთხეს და მის შესაჩერებლად სათანადო ნაბიჯებს არ დგამს.

ორგანიზაციის დასკვნით, საქართველოში შესაბამის უწყებებს 2022 წლის 24 თებერვლიდან (რუსეთის უკრაინაში შეჭრიდან) დღემდე სათანადოდ არ შეუფასებია რუსული პროპაგანდის რისკები და არ დაუსახავს რეაგირების საჭირო მექანიზმები.

ამიტომ, “მედიაომბუდსმენი საქართველოს ხელისუფლებას, კომუნიკაციების კომისიასა და საჯარო სექტორის სხვა წარმომადგენლებს რუსული დეზინფორმაციის შესაჩერებლად რეკომენდაციებით მიმართავს.


რატომ არის მნიშვნელოვანი? “მედიაომბუდსმენის” კვლევის “ვინ და როგორ (შე)აჩერებს რუსულ პროპაგანდას?” მიხედვით რუსული დეზინფორმაცია:

  • მედიის, პოლიტიკოსების და საჯარო ინსტიტუტების მიმართ საზოგადოების ნდობის შემცირებას იწვევს.
  • საზოგადოებაში თესავს შიშს, დაბნეულობას, გაურკვევლობასა და შფოთვას.
  • საქართველო, ტერიტორიის 20% ოკუპაციის ფონზე, რუსული დეზინფორმაციის ერთ-ერთ მთავარ სამიზნედ რჩება.
  • საქართველოში კრემლის პროპაგანდის ძირითადი საყრდენი მედია საშუალებებია.
  • არაერთი მედიასაშუალების მუშაობის სტილი გახდა ანტი-დასავლური გზავნილებითა და ინფორმაციის გავრცელებისას რუსული წყაროების გამოყენება.
  • იზრდება დეზინფორმაციის ან ანტიდასავლური ნარატივის შემცველი ინტერნეტ-მასალების ვირუსული გავრცელების ტემპიც.

როგორ ებრძვის დეზინფორმაციას ევროკავშირი და საქართველო?

უკრაინაში რუსეთის ფედერაციის შეიარაღებული ძალების შეჭრის შემდეგ, ევროპის სხვადასხვა ქვეყნებმა რუსულ პროგრამებზე ხელმისაწვდომობა შეზღუდეს. ევროკავშირმა აკრძალა რუსული სახელმწიფო პროპაგანდისტული მედიასაშუალებები RT და Sputnik.

“მედიაომბუდსმენის” კვლევაში დეტალურადაა აღწერილი სტანდარტები და აკრძალვები, რომლებიც ევროპის ქვეყნებმა რუსული დეზინფორმაციისა და პროპაგანდის წინააღმდეგ გაატარეს. ორგანიზაციის შეფასებით, ამ მხრივ საქართველოს ხელისუფლებას ინერტული პოზიცია აქვს.

რა ნაბიჯები გადადგა ხელისუფლებამ რუსული პროპაგანდის წინააღმეგ?

“მედიაომბუდმსენის” მკვლევრები დაინტერესდნენ უკრაინაში რუსეთის ომის ფონზე მოახერხა თუ არა საქართველოს მთავრობამ, პარლამენტმა და კომუნიკაციების კომისიამ რუსული საფრთხეების რეალურად შეფასება და რეაგირების მექანიზმის ამოქმედება.

ამისთვის: “მედიაომბუდსმენმა” გამოითხოვა ინფორმაცია: 2022 წლის 24 თებერვლიდან დღემდე (2022 წლის 26 ივნისის წერილით) რა ნაბიჯები გადადგა საქართველოს კომუნიკაციების ეროვნულმა კომისიამ საქართველოში რუსული პროპაგანდის შეჩერების მიზნით?

  • პასუხი: 7 ივლისის წერილით კომისიამ დაასახელა რამდენიმე აქტივობა, რომელიც უშუალოდ 2022 წლის 24 თებერვლის თარიღს არ უკავშირდება. კერძოდ, საუბარია მედია წიგნიერებისგანვითარების ხელშეწყობის, ფინანსური გამჭვირვალეობის საკითხებისა და მაუწყებლის თვითრეგულირების პროცესის ცვლილების შესახებ.

კვლევის გუნდმა უკრაინაში სამხედრო აგრესიის დაწყების შემდეგ მიღებული გადაწყვეტილებების შესახებ მიმართა საქართველოს პარლამენტსა და საქართველოს მთავრობას.

  • პასუხი პარლამენტიდან: 2022 წლის 13 ივლისის წერილში წერია,რომ შემუშავებულია დეტალური კითხვარი და გადაგზავნილია შესაბამის უწყებებთან, რომელთა კომპეტენციასაც განეკუთვნება დეზინფორმაციისა და ანტიდასავლური პროპაგანდის წინააღმდეგ საქმიანობის განხორციელება.
  • კომიტეტი აპირებს, კითხვარი გაუგზავნოს აგრეთვე სამოქალაქო საზოგადოების წარმომადგენლებს, გამართოს მათთან ინდივიდუალური შეხვედრები და გაეცნოს მათ შეფასებებს.
  • საშემოდგომო სესიის პერიოდში თავდაცვისა და უშიშროების კომიტეტი გეგმავს დეზინფორმაციისა და ანტიდასავლური პროპაგანდის წინააღმდეგ ბრძოლის საკითხზე საკომიტეტო მოსმენის გამართვას.
  • საქართველოს მთავრობამ მკვლევრებს არ უპასუხა.

რას უნდა აკეთებდეს ხელისუფლება?

უფლებადამცველი ორგანიზაცია წერს, რომ საქართველოს ტერიტორიის 20 % ოკუპაციის ფონზე, საქართველოს ხელისუფლება ვალდებულია იხელმძღვანელოს საერთაშორისო პრაქტიკით, დაიცვას მოსახლეობა რუსული დეზინფორმაციისგან და შეასრულოს საქართველოს კონსტიტუციის ერთ-ერთი მთავარი მიზანი - მიიღოს სათანადო ზომები პროდასავლური კურსის გასაძლიერებლად.

“მედიაომბუდმსენი” მიიჩნევს, რომ რუსული დეზინფორმაციისა და პროპაგანდის შეჩერებისთვის ეფექტური სახელმწიფო პოლიტიკის შექმნისა და შესრულების პროცესში ერთ-ერთი მთავარი მონაწილე კომუნიკაციების კომისია უნდა გახდეს.

რეკომენდაციები საქართველოს პარლამენტს

  • პარლამენტმა დაუყოვნებლივ დააწესოს სანქციები ოკუპანტი სახელმწიფოს პროპაგანდის გავრცელებისთვის.
  • დაუყოვნებლივ ჩაატაროს თემატური გამოძიება რუსული დეზინფორმაციის და პროპაგანდის შესახებ.
  • საპარლამენტო კომიტეტებმა გამართონ საჯარო მოსმენები რუსული დეზინფორმაციის და პროპაგანდისტული კამპანიების წინააღმდეგ გამოსაყენებელი აუცილებელი ზომების შესახებ.
  • სსიპ კვლევითმა ცენტრმა დაუყოვნებლივ შეისწავლოს სხვადასხვა სახელმწიფოს მიერ გატარებული შესაბამისი ანტიდეზინფორმაციული ინიციატივები და საპარლამენტო კომიტეტებს ურჩიოს იმ ქმედებების შესახებ, რომელიც შეიძლება გატარდეს პარლამენტის მიერ რუსეთის დეზინფორმაციული კამპანიების წინააღმდეგ.

რეკომენდაციები აღმასრულებელ ხელისუფლებას

  • შეფასდეს და განახლდეს ჰიბრიდულ საფრთხეების მარეგულირებელი პოლიტიკა სახელმწიფო უშიშროების და უსაფრთხოების მისაღწევად.
  • ეროვნული თავდაცვის სტრუქტურაში ჩამოყალიბდეს კონკრეტული დანაყოფი ან სააგენტო, რომელიც ეროვნულ დონეზე იქნება მთავარი საკონტაქტო და მაკოორდინირებელი ორგანო დეზინფორმაციის მონიტორინგის, ანალიზის და შესაბამისი წინააღმდეგობის გაწევის უზრუნველსაყოფად, რათა სახელმწიფომ პროაქტიულად და დეტალურად შეისწავლოს რუსული დეზინფორმაციული კამპანიების გავრცელების მასშტაბები, მიზნები და გამოვლინებები საქართველოში და, საჭიროების შემთხვევაში, ოფიციალურად უარყოს რუსული დეზინფორმაციული ნარატივით გავრცელებული ყალბი ინფორმაციები.
  • შეიქმნას პლატფორმა მოსახლეობისთვის ინფორმაციისა და ცოდნის გაზიარებისთვის დეზინფორმაციისა და მასთან ეფექტური ბრძოლის მეთოდების შესახებ ქართულ, ოსურ, აფხაზურ და სხვა უმცირესობების ენებზე.
  • სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურმა და საქართველოს პროკურატურამ, დაუყოვნებლივ დაიწყოს გამოძიება „ალტ-ინფოსა“ და პარტია „კონსერვატიული მოძრაობის“ მმართველი პირების მიმართ, ვინაიდან მათ ქმედებებში იკვეთება საქართველოს კონსტიტუციური წყობილებისა და უშიშროების წინააღმდეგ მიმართული დანაშაულის ნიშნები.

რეკომენდაციები კომუნიკაციების კომისიას

  • დაუყოვნებლივ გამოიყენოს მარეგულირებელი ორგანოების ევროპული პლატფორმის (EPRA) წევრი ქვეყნების წარმატებული პრაქტიკა რუსული პროპაგანდის შესაჩერებლად.
  • დაუყოვნებლივ დანერგოს ელექტრონული კომუნიკაციების ევროპული მარეგულირებლების ორგანოს (BEREC) წევრი ქვეყნების წარმატებული პრაქტიკა რუსული პროპაგანდის შესაჩერებლად.
  • კომუნიკაციების კომისიამ და ინტერნეტ სერვის პროვაიდერებმა, გამოიყენონ „ელექტრონული კომუნიკაციების სფეროში მომსახურების მიწოდებისა და მომხმარებელთა უფლებების შესახებ რეგლამენტის“ 25-ე მუხლის მე-4 პუნქტის „ზ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული შესაძლებლობა და დაბლოკონ რუსეთის სახელმწიფოს მიერ კონტროლირებადი და კრემლის პროპაგანდისტული ვებგვერდები.
  • ევროპული გამოცდილების შესწავლის შედეგად, კომუნიკაციის კომისიამ დაუყოვნებლივ მოამზადოს სტრატეგია და მიიღოს ზომები, რათა მინიმუმამდე დაიყვანოს რუსული გავლენა მედიაში.

პოლიტიკურმა პარტიებმა უნდა შეწყვიტონ დეზინფორმაციის და პრორუსული ინფორმაციის გავრცელება და/ან იმ ჯგუფების მხარდაჭერა, რომლებიც ჩართულები არიან რუსული პროპაგანდის გავრცელებაში.

საზოგადოებრივი მაუწყებლის როლი გაიზარდოს დეზინფორმაციასთან ბრძოლის და ცნობიერების ამაღლების კუთხით.

ვრცლად რეკომენდაციებსა და კვლევას გაეცანით ამ ბმულზე.
კატეგორია: საერთაშორისო ამბები
რუსეთის სახელმწიფო დუმის დეპუტატი ალექსეი ჟურავლიოვი გერმანელ ჟურნალისტს, რომელიც უკრაინაში რუსეთის ომს აშუქებს სიცოცხლის მოსპობით დაემუქრა.

რა მოხდა?

5 აგვისტოს რუსული სახელმწიფო ტელევიზიის “რასია 1”-ის გადაცემა “60 წუთში” ტელეწამყვანისა და სტუმარaდ მყოფი რუსი დეპუტატის გაღიზიანება გერმანულ არხზე გასულმა რეპორტაჟმა გმოიწვია.

მასალაში გერმანული მედიასაშუალების “ბილდის” ჟურნალისტი, ბიორნ შტრიცელი, ჰყვებოდა, როგორ იყენებენ უკრაინელი ჯარისკაცები გერმანიის მიერ გადაცემულ სამხედრო დახმარებას.

  • რუსული “60 წუთის” წამყვანმა, რომელიც ასევე რუსეთის სახელმწიფო დუმის წევრია, ევგენი პოპოვმა, გერმანელ ჟურნალისტებს “გებელსის შთამომავლები” და “ნაცი აგიტატორები” უწოდა.
  • გადაცემაში მიწვეულმა რუსი დეპუტატი ალექსეი ჟურავლიოვი კი გერმანელ რეპორტიორს პირდაპირ ეთერიდან მოკვლით დაემუქრა: “მინდა ამ ნაციკებს ვუთხრა: ჩვენ ყველანი მოვალთ და ყველას დაგხოცავთ.”
  • დეპუტატს შენიშვნა ტელეწამყვანმა მისცა: “ესენი ჟურნალისტები, პროპაგანდისტები არიან, მაგრამ ასე არ შეიძლება”, თუმცა ჟურავლიოვმა მუქარა კიდევ გაიმეორა.

გადაცემის ფრაგმენტი რუსული მედიის მონიტორმა ჯულია დევისმა “ტვიტერზე” გაავრცელა.

რუსეთის “ლიბერალურ-დემოკრატიულ” პარტიაში მოგვიანებით თქვეს, რომ ჟურავლიოვის განცხადება მისი “პირადი აზრია” და პარტიის ხელმზღვანელობის პოზიციას არ გამოხატავს.

გერმანელი ჟურნალისტების პასუხი

რუსი დეპუტატისა და კრემლის პროპაგანდისტული ტელევიზიის წამყვანის განცხადებები დაგმეს “ბილდის” ტელეწამყვანებმა.
  • ბრიონ შტრიცელმა გამოცემა Newsweek-თან თქვა: “ასეთი შოუს მთავარ ახალ ამბებად ქონა ბევრს მეტყველებს რუსულ საზოგადოებაზე. მიუხედავად იმისა, რომ დასავლელების, როგორც ჩემს მიმართ მუქარა სასაცილოა, უფრო მნიშვნელოვანია გვახსოვდეს, რომ რეჟიმი, რომელიც ამ პათეტიკურ ჯამბაზებს ასაქმებს, უკრაინელებს ყოველდღიურად აწამებს და ხოცავს. ასევე ატყვევებს გაბედულ ჟურნალისტებს, როგორიცაა ვლადიმირ ყარა-მურზა ან ხოცავს მათ, როგორც ანნა პოლიტკოვსკაია მოკლეს.”
კატეგორია: საქართველო
თბილისის პროკურატურამ უკანონო ფარული მოსმენა - მიყურადებისა და თვალთვალის ფაქტებთან დაკავშირებით დაზარალებულად კიდევ რვა ჟურნალისტი ცნო.

დღეის მონაცემებით, სახელმწიფომ 14 აღიარა დაზარალებულად იმ 30 ჟურნალისტიდან, რომლებმაც პროკურატურას დაზარალებულის სტატუსისთვის მიმართეს.

რა ხდება?

2021 წლის 13 სექტემბერს გავრცელდა ე.წ. კრებსები - სავარაუდოდ სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის მიერ უკანონო ფარული მოსმენა-მიყურადების და თვალთვალის შესახებ ჩანაწერები.

მასალები სხვა პირებთან ერთად ჟურნალისტების კერძო კომუნიკაციისა და პირადი ცხოვრების შესახებ დეტალურად დამუშავებულ ინფორმაციასაც მოიცავდა.

ვინ არიან დაზარალებულად ცნობილი ჟურნალისტები?

დამატებით 8 ჟურნალისტი, რომელიც პროკურატურამ ე.წ კრებსების საქმეზე დაზარალებულად ცნო:

  • გიორგი მგელაძე - რადიო თავისუფლების გამომძებელი ჟურნალისტი
  • გელა ბოჩიკაშვილი - On.ge ყოფილი მთავარი რედაქტორი
  • ინგა გრიგოლია - ტელეკომპანია პირველი
  • ვასილ დაბრუნდაშვილი - ტელეკომპანია პირველი
  • ნინია კაკაბაძე - უფლებადამცველი, საზოგადოებრივი მაუწყებლის სამეურვეო საბჭოს ყოფილი წევრი
  • თათია ხალიანი - ონლაინგამოცემა პუბლიკა
  • ნინო ჟიჟილაშვილი - ტელეკომპანია ფორმულა
  • რუსუდან ჯაბანიშვილი - ტელეკომპანია პირველი

მანამდე პროკურატურამ გამოკითხა და დაზარალებულად აღიარა:

  • თამუნა ჩიხლაძე - ტელეკომპანია ფორმულა
  • სოფიკო მაისურაძე - ტელეკომპანია ფორმულა
  • გიორგი დარჩაშვილი - ტელეკომპანია ფორმულა
  • Ნინო ბიძინაშვილი - გაზეთი ბათუმელები / ნეტგაზეთი
  • ნოდარ მელაძე - ტელეკომპანია პირველი
  • თამთა დოლენჯაშვილი - ტელეკომპანია პირველი
“მედიაომბუდსმენის” ინფორმაციით, თავდაპირველად, დაზარალებულად ცნობას 11 ჟურნალისტი ითხოვდა, აქედან 2022 წლის 12 ივლისს 10 ჟურნალისტის სახელით უკანონო ფარული მოსმენა - მიყურადების საქმეზე ევროპულ სასამართლოში საჩივარიც გაიგზავნა.

  • ორგანიზაცია სამართლებრივ დახმარებას 30 ჟურნალისტს უწევს.
  • უფლებადამცველ ორგანიზაციაში მედიის წარმომადგენლებისთვის, რომლებიც უკანონო მოსმენა - მიყურადების მსხვერპლი აღმოჩნდნენ, მოქმედებს ცხელი ხაზიც: 555 795 776
ამავე თემაზე: პროკურატურას კიდევ 19 ჟურნალისტი სთხოვს დაზარალებულად ცნობას ე.წ. კრებსების საქმეზე
კატეგორია: საქართველო
ფარული მოსმენა-მიყურადების საქმეზე პროკურატურას უკვე 30-მა ჟურნალისტმა მიმართა დაზარალებულად ცნობის მოთხოვნით.

უწყებამ 6 მათგანი მხოლოდ მას შემდეგ გამოკითხა და დაზარალებულის სტატუსი მიანიჭა, რაც მათი საქმეები „მედიაომბუდსმენმა“ სტრასბურგში გაგზავნა.

რა ხდება

ჟურნალისტთა უფლებადამცველი ორგანიზაციის - „მედიაომბუდსმენის“ დახმარებით, მოსმენების საქმეზე 27 ივლისს პროკურატურაში კიდევ 19 ჟურნალისტის განცხადება შევიდა.

დაზარალებულად ცნობას სხვადასხვა მედიების წარმომადგენლები ითხოვენ:

  • ნინია კაკაბაძე - უფლებადამცველი, საზოგადოებრივი მაუწყებლის სამეურვეო საბჭოს ყოფილი წევრი
  • დავით გამისონია - რადიო თავისუფლება
  • გელა მთივლიშვილი - მთის ამბები
  • თათია ხალიანი - პუბლიკა
  • ლევან სუთიძე - ტაბულა
  • მარიამ ლომაძე - კავკასია
  • სალომე ჩადუნელი - ფორმულა
  • გიორგი კიკაბიძე - ფორმულა
  • ელისაბედ ციციშვილი - ფორმულა
  • ლუკა ხაჩიძე - ფორმულა
  • ნინო ვარძელაშვილი - ფორმულა
  • გიორგი კვიჟინაძე - ფორმულა
  • ნატა ქაჯაია - TV პირველი
  • ნანუკა ქაჯაია - TV პირველი
  • ვასილ დაბრუნდაშვილი - TV პირველი
  • რუსუდან ჯაბანიშვილი - TV პირველი
  • მაია მამულაშვილი - TV პირველი
  • სესილი ბოკერია - TV პირველი
  • ნატო გოგელია - TV პირველი

სარჩელები სტრასბურგში

ფარული მოსმენა-მიყურადების საქმეზე „მედიაომბუდსმენმა“ 10 ჟურნალისტის სარჩელი ევროპის ადამიანის უფლებათა სასამართლოში 12 ივლისს გაგზავნა:

  • გიორგი მგელაძე, გელა ბოჩიკაშვილი - „რადიო თავისუფლება“
  • ნინო ბიძინაშვილი - „ნეტგაზეთი“
  • ნინო ჟიჟილაშვილი, სოფო მაისურაძე, გიორგი დარჩაშვილი და თამუნა ჩიხლაძე - „ფორმულა“
  • ნოდარ მელაძე, ინგა გრიგოლია და თამთა დოლენჯაშვილი - „TV პირველი“

„მედიაომბუდსმენის“ ინფორმაციით, უახლოეს მომავალში გაიგზავნება „ფორმულას“ ჟურნალისტის ხატია შამანაურის საქმეც.

მოთხოვნის მიუხედავად, პროკურატურა ჟურნალისტებს დაზარალებულის სტატუსს არ ანიჭებდა. თუმცა, მას შემდეგ, რაც მათი საქმეები სტრასბურგში გაიგზავნა, პროკურატურამ გამოკითხვა დაიწყო და ამ დრომდე უკვე 6 მათგანს - ნოდარ მელაძეს, თამთა დოლენჯაშვილს, ნინო ბიძინაშვილს, გიორგი დარჩიაშვილს, თამუნა ჩიხლაძეს და სოფო მაისურაძეს, მიანიჭა დაზარალებულის სტატუსი

კონტექსტი

  • 2021 წლის 1 აგვისტოს და 13 სექტემბერს სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის მიერ სავარაუდოდ უკანონო ფარული მოსმენა-მიყურადების და თვალთვალის შესახებ ჩანაწერები გავრცელდა.
  • დაახლოებით 58 000-მდე ფაილში ჟურნალისტების, რელიგიურ ორგანიზაციათა წარმომადგენლების, პოლიტიკოსების, სამოქალაქო აქტივისტების, დიპლომატების და სხვა პირთა კერძო კომუნიკაციის და პირადი ცხოვრების შესახებ დეტალურად დამუშავებული ინფორმაციაა.
  • ჩანაწერების ავთენტურობა ბევრმა ადამიანმა, მათ შორის, ჟურნალისტებმაც დაადასტურეს.

„მედიაომბუდსმენი“ ისევ აგრძელებს ე.წ. კრებსების საქმეზე ჟურნალისტების დახმარებას. მედიის წარმომადგენლებისთვის, რომლებიც უკანონო მოსმენა-მიყურადების მსხვერპლი აღმოჩნდნენ, მოქმედებს ცხელი ხაზზე: 555 795 776
კატეგორია: საქართველო
ქვემო ქართლის ტელევიზიის, TV 4-ის ეთერში დღეიდან ძალადობრივი ჯგუფის არხის - „ალტ-ინფოს“ გადაცემები აღარ გავა.

რა ხდება

  • საეთერო ბადიდან „ალტ-ინფოს“ გადაცემების ამოღების შესახებ განცხადება TV 4-მა დღეს, 27 ივლისს გაავრცელა.
  • ტელევიზიის დირექტორმა გიგი მგალობლიშვილმა ჩვენს ზარებს არ უპასუხა. „ნეტგაზეთთან“ კი თქვა, რომ “ალტ-ინფოსთან” თანამშრომლობის შეწყვეტის მიზეზი “ალტ-ინფოს” ფინანსური პრობლემები გახდა, თუმცა, მომავალში აღარ აპირებენ პრორუსულ არხთან თანამშრომლობას.
  • მგალობლიშვილი ამბობს, რომ “ალტ-ინფოს” პროდუქციის შინაარსი TV 4-თვის თავიდანვე სრულიად მიუღებელი იყო, მაგრამ ფინანსური პრობლემების გამო, „სამწუხარო გადაწყვეტილების მიღება მოუწიათ“.

კონტექსტი

  • ტელეკომპანია TV 4-ის ეთერში „ალტ-ინფოს“ გადაცემები სატესტო რეჟიმში მაისიდან გადიოდა.
  • მენეჯმენტმა ეს გადაწყვეტილება მაშინ მაუწყებლის ფინანსური პრობლემებით ახსნა
  • საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის 2021 წლის მედიამონიტორინგის ანგარიშში TV 4 ხელისუფლებისადმი მიკერძოებულ რეგიონულ მაუწყებელად არის მიჩნეული

მოკლედ ალტ-ინფოს შესახებ

  • ალტ-ინფომ 2018 წელს ინტერნეტ ტელევიზია შექმნა - "ლიბერალურ პროპაგანდასთან" საბრძოლველად.
  • 2021 წლის 20 ნოემბერს კი პარტია დააფუძნა სახელწოდებით „ კონსერვატიული მოძრაობა“ და მთელი საქართველოს მასშტაბით ხსნიან ოფისებს.
  • 2021 წლის 5 ივლისს "თბილისი პრაიდის" მიერ დაგეგმილი "ღირსების მარშის" წინააღმდეგ გამოსული ძალადობრივი ჯგუფები, რომლის ორგანიზატორებიც ალტ-ინფოს დამფუძნებლები და წამყვანები იყვნენ, მედიის 53 წარმომადგენელს ფიზიკურად გაუსწორდნენ.
  • ფეისბუქმა არაერთხელ დაიბლოკა ალტ-ინფოს გვერდები, თუმცა მუდმივად სხვადასხვა სახელით ახალ-ახალ გვერდებს ქმნიან. 
კატეგორია: საქართველო
ხელისუფლების მიმართ კრიტიკულად განწყობილი ჟურნალისტს კიდევ ერთხელ მიაყენა შეურაცხყოფა „ქართული ოცების“ წევრმა.

რა მოხდა?

25 ივლისს „მთავარი არხის“ ჟურნალისტმა, ნატაშკა ჯახუტაშვილმა, „ქართული ოცნების“ თავმჯომარეს, ირაკლი კობახიძეს ჰკითხა კომენტარი უკრაინის მმართველი პარტიის საპარლამენტო ფრაქციის ლიდერის, დავით არახამიას განცხადების შესახებ, რომ „ირაკლი კობახიძის მამა „კაგებეშნიკია“.

ირაკლი კობახიძემ, კითხვის საპასუხოდ, „მთავარი არხის“ ჟურნალისტს შეურაცხყოფა მიაყენა და სექსისტური ფრაზებით მიმართა.

რა არის მნიშვნელოვანი?

ეს არ არის პირველი შემთხვევა, როდესაც ხელისუფლების ან მმართველი პარტიის წარმომადგენლები ოპოზიციური მედიის ჟურნალისტებს შეურაცხყოფას აყენებენ. სხვადასხვა გავლენიანი ორგანიზაციის შეფასებით, ეს არის საქართველოში მედიის უსაფრთხოების გაუარესების ერთ-ერთი მიზეზი.

რა თქვა კობახიძემ?

  • “კაგებეშნიკი არის მამათქვენი. ნუ კანკალებ, სახე დაკარგე. არ გრცხვენია? შენც ხარ დავით არახამია. როგორც არახამია არ არის კაცი, ისე შენ არ ხარ ქალი…“
  • „სახე დაკარგე, თავი დაკარგე. პოლიტიკა გიღირს ამად? სამარცხვინო ხარ. გულისამრევი. ქალი აღარ ხარ.“
  • „პირი მოიწმინდე, რომ ლაპარაკობ. სააკაშვილივით გაქვს პირი. დაემსგავსე ყველაფრით შენს ბელადს.“

მოგვიანებით „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარემ ფეუსბუქზე პოსტი გამოაქვეყნა და კიდევ ერთხელ გაიმეორა შეურაცხმყოფელი ფრაზები ჟურნალისტების მიმართ.



ვინ ამართლებს ირაკლი კობახიძეს?

  • „ქართული ოცნების“ აღმასრულებელი მდივანი მამუკა მდინარაძე: „ჩემი აზრით, თქვენ ბრძანდებით კრემლის სასარგებლო იდიოტები… მან მოგითმინათ კიდევ, მე თუ მკითხავთ. პოლიტიკოსი რომ არ ყოფილიყო, მე მგონია, რომ გაცილებით მძიმე სიტყვებს დაიმსახურებდით, მაგრამ პოლიტიკოსია და მაგიტომ მოგითმინათ… თქვენ ხართ ფსკერს ქვემოთ, ჟურნალისტები აღარ ხართ”
  • დეპუტატი “ქართული ოცნებიდან” - გივი მიქანაძე: „ეს ის შემთხვევაა, როდესაც ნებისმიერ ადამიანს ვერ მოსთხოვ თმენის ვალდებულებას. ერთი წამით დაფიქრდით, ჩაიყენეთ თქვენი თავი ირაკლის ადგილას და მერე გამოიტანეთ დასკვნები”. 
  • პარლამენტის თავმჯდომარე შალვა პაპუაშვილი: „ჩვენ ვხედავდით ცილისმწამებლურ კამპანიას ბოლო ორი დღეა, რომლის კულმინაცია იყო გუშინ იმ დასმული კითხვის ფორმულირებიდან გამომდინარე, რომელშიც იყო ჩადებული პასუხიც, შეურაცხყოფაც, ცილისწამებაც, დისკრედიტაციაც. ყველაფერი ეს იყო ალბათ მაგალითი იმისა, თუ როგორ ხდება პროპაგანდისტული ინსტრუმენტების გამოყენება მედიის მეშვეობით“.
  • „ქართული ოცნების“ წევრი ნინო წილოსანი: „როცა ყველანაირ წითელ ხაზს ლახავენ და შენთვის ყველაზე ძვირფასს, შენს მშობელს, შეურაცხყოფას აყენებენ და მოღალატეობას აბრალებენ, ერთადერთი რისი თქმაც შემიძლია არის - ჩვენს ოჯახებს თავი დაანებეთ!“.
  • ქართული ოცნების დეპუტატი, დავით მათიკაშვილი: „სრული მხარდაჭერა ღირსეული მამის ძალიან ღირსეულ შვილს. კითხვა, რომლის ტექსტის ნებისმიერი ვარიაცია შეურაცხმყოფელია, ღირსეული ადამიანისგან ყოველთვის მიიღებს ღირსეულ პასუხს“
  • „ქართული ოცნების“ წევრი - რატი იონათამიშვილი: „აუცილებელია, რომ მსგავს პროვოკაციებს სათანადო შეფასება მოჰყვეს, რომ აღარავინ გაბედოს მისი კადრება, თორემ უკუღმართობა იქცევა ნორმად: თითქოს პატრიოტი მოღალატეა, პატიოსანი ადამიანი - უზნეო, ცილისწამება - სიმართლე და ყველაფრის კადრება - ღირსების გამოვლენა“.

როგორ ეხმაურებიან ამ ამბავს მედიის საკითხებზე მომუშავე ორგანიზაციები?

  • საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია: „დაუშვებელია მედიის წარმომადგენლების მიმართ აგრესია და მოვუწოდებთ ხელისუფლებას, შეწყვიტოს ძალადობის წახალისება, სექსისტური და დისკრიმინაციული ენის გამოყენება“
  • მედიის ადვოკატირების კოალიცია“ საქართველოს პარლამენტს მოუწოდებს, ირაკლი კობახიძის გამონათქვამები პარლამენტის წევრის ეთიკის კოდექსის ფარგლებშიც შეისწავლოს.
  • საქართველოს პრეზიდენტი, სალომე ზურაბიშვილი: “კატეგორიულად ვგმობ ბატონი ირაკლი კობახიძის უკადრის საქციელს. ასეთი გამოსვლა არ ეკადრება ამ ქვეყანას, არ ეკადრება ჩვენს კულტურას, არ ეკადრება ჩვენს ტრადიციებს, არ ეკადრება ჩვენს ზრდილობას. “ათასად კაცი დაფასდა, ათიათასად – ზრდილობა!“ ეს მხოლოდ და მხოლოდ პოლიტიკურ სისუსტეს ამჟღავნებს!”

იხილეთ ასევე:
კატეგორია: საქართველო
ბაუმის საქალაქო სასამართლომ აჭარის საზოგადოებრივი მაუწყებლის საინფორმაციო სამსახურის ყოფილი უფროსის - შორენა ღლონტის მაუწყებლიდან გათავისუფლება უკანონოდ მიიჩნია.

რა ხდება

თითქმის 2 წლიანი განხილვის შემდეგ, ბათუმის საქალაქო სასამართლომ აჭარის საზოგადოებრივ მაუწყებელს შორენა ღლონტისთვის 20 000 ლარის ოდენობის კომპენსაციის და, გათავისუფლების დღიდან გადაწყვეტილების აღსრულებამდე, განაცდურის სახით, ყოველთვიური 2500 ლარის გადახდა დააკისრა.

ინფორმაციას სოციალური სამართლიანობის ცენტრი ავრცელებს, რომელიც სასამართლოში შორენა ღლონტის უფლებებს იცავდა.

ორგანიზაციის შეფასებით, 2020 წელს საზოგადოებრივი მაუწყებლის დირექტორად გიორგი კოხრეიძის დანიშვნის შემდეგ, „ახალი მენეჯმენტის პროსახელისუფლებო პოზიციებისა და ლოიალობის გათვალისწინებით, იგი მიზანმიმართულად გახდა დისციპლინური დევნის სუბიექტი და გაათავისუფლეს თანამდებობიდან“.

  • „მაუწყებლის დირექტორის ბრძანებით იგი გადაიყვანეს აჭარის საზოგადოებრივი მაუწყებლის ვებგვერდისა და სოციალური მედიის არასაშტატო პოზიციაზე კონსულტანტად, ხოლო მას შემდეგ რაც მან საინფორმაციო სამსახურის უფროსის პოზიციიდან გათავისუფლების გამო სასამართლოს სარჩელით მიმართა საზოგადოებრივი მაუწყებლის დირექტორმა მას კონსულტანტის პოზიციაზე ყოფნის შრომითი ხელშეკრულების ვადა უკანონოდ შეუმცირა და მცირე ხანში ამ პოზიციიდანაც გაათავისუფლა.
  • შორენა ღლონტმა მაუწყებლის წინააღმდეგ სარჩელი სასამართლოში შეიტანა და ითხოვა აჭარის საზოგადოებრივი მაუწყებლიდან გათავისუფლებების უკანონოდ ცნობა, საინფორმაციო სამსახურის უფროსის პოზიციაზე აღდგენა და იძულებით განაცდურის ანაზღაურება.
  • სასამართლომ მისი სარჩელი ნაწილობრივ დააკმაყოფილა სარჩელი და უკანონოდ ცნო შორენა ღლონტის სამსახურიდან გათავისუფლება, თუმცა უარი თქვა საინფორმაციო სამსახურის უფროსის პოზიციაზე აღდგენაზე და სანაცვლოდ საზოგადოებრივ მაუწყებელს კომპენსაციის გადახდა დააკისრა.

კონტექსტი

  • აჭარის მაუწყებლის დირექტორმა გიორგი კოხრეიძემ, დირექტორად დანიშვნის შემდეგ, აჭარის ტელევიზიისა და რადიოს არაერთი თანამშრომელი გაათავისუფლა ანდა ხელშეკრულება შეუცვალა.
  • აჭარის ტელევიზიიდან გათავისუფლებულმა და არსებითად სხვა პოზიციაზე გადაყვანილმა თანამშრომლებმა მაუწყებლის წინააღმდეგ სამართლებრივი დავა დაიწყეს.
  • კოხრეიძის დირექტორად არჩევის შემდეგ, მაუწყებლის ჟურნალისტების მხარდასაჭერად და დირექტორის გადადგომის მოთხოვნით არაერთი აქცია გაიმართა.
  • მაუწყებელში მიმდინარე მოვლენებს კრიტიკულად აფასებდნენ გავლენიანი ადგილობრივი და საერთაშორისო ორგანიზაციებიც.